Sancti Clementis Romani ad Corinthios epistulae versio latina antiquissima

61쪽

xxxi VERSIO ANTIQUISSIMA. Is

Ecce Dominus sumes ibi ensem iis, rei gensium, quomo is sume homo iniussionem rem Sibi. cf exiens

remeenses, O mn si mra forum. XXX. Pars Crgo Sancta Via Sumus, ac iam US Omnias opera Sanctitatis sugientes detractiones inmundas, ob-SCOno etiam ample Us et Ebri CtatCS, Omno ad in lontiones inimicas uoluntates, Et in mundam OCChiam, tabominandam superbiam : quia Deus superbis contrarius est, nam lumilibus dat gratiam Hereamus ergo illis, io quibus gratia a Deo data est. Induamur Concordiam humiliantes nos, et abstinentes ab omnibus malis, et ab omni susurratione et detractione long rocedentes, Opori

bus iustis iustificemur non uerbis. Dixit enim : Oui mulsi bis e confim ctu fies , qui mulsum quitur,

is non os fri iussu SS . A n f fus Ofu i ira su si au nostra sit in DEO, non A O-bis et quia laudantes se odit Deus. Testimonium nobis operum bonorum nostrorum detur ab aliis, quo modo datum est parentibus nostris iustis Petulantia et audati a a et contumelia et temeritas maledictis a Deo nam Clemon

tia et humilitas et mansuetudo apud benedictos a Deo. XXXI. Hereamus ergo benedictioni Dei, et uideamus

. suncta ala Codd. Constaret Syr. I S. solet serita putet scripsi iuxta Gr.

62쪽

so CLEMENTIS EPISTULAE xxx ri

lusu sint uis benedictionis. Reuoluamus, quae ab initios acta sunt Propter quid benedictus est pater noster Abraham Nonne propter iusticiam et ueritatem in fide

quam habuit Item Isaac. qui cum confidontiam Sci Ens futurum libenter adducebatur ad uictimam. Et Iacob cum humilitate exiit de terra sua propior fratro in UUID, et abiit ad Labam et seruiit ei de data est ei sceptra XII.

Israel.

XXXII Quod si quis singula intuetur diligenter, O

noscet magnitudinis munerum Dei, quae ipse dedit io x ipso enim sunt nati sacerdote et leuitae, et omne Sseruientes altari Dei ex ipso Dominus hesus secundum Carnem e ipso reges et principes et duces secundum Itidam Caeter Vero sceptra eius nec in modica gloria Sunt, an illam promittente Deo, quia cristi m nullum issicus soli, coli omnes itaque glorificati sunt et magni-CAt Sunt, non Propter e, Ut propter per SUA, Ut propter iusticiam quam Operati Stant, Sed propter Ottin-tatem ipsius. Et nos ergo, propter uoluntatem ipsius in pisto hosti uocati, non per no ita Stis Cam Ur, C UC os in de rem Const. s. singula ri et g in rasura. . Actori ex Isa 'o manu Corr. Io magnitudinis aege magnitudicum ante considentiam V propter ne V r. 1ε α .C8α. iterationem eiusdem syllabae librarius munerum Cod. v numerum . omisit. Gr ris set ne toth rietam: litteram lai om Gr. Supplendum tamen essem in sine vocabuli sequentis parasiticam Lightimo praesensit Latinus noster ita esse facile perspicies hunc locum interpretatur, ruta munera obiam ne pro n. Cf. ROenSCh, P. quidem Dei ESSE Significet, sed a quo ST. PraeStentur, mirum j, ipso De, anesi nolui mutare in v sunt , licet id vero in, Iacob, in incerto relinquat quidem Corrector antiquus tentaverit. nam pronomen ipse aeque ad Nempe singulare eo hi Singulari curavit Deum et ad SanCtum Patriarcham referri reddere sidus interpres Alias huius rei potest exempla invenies apud Roenscho p. o. et ante lamne P m. r. JS.

63쪽

xxxjJ VERSIO ANTIQUISSIMA. I per nostram sapientiam Uel prudentiam aut pictato in aut oportim quae dinumerauimus in Sanctitato in cordis, sed propter fidom, per quam Omne qui a CCUlO Unt omni potens Deus iustificauit sol. III cui sit honor et gloria in ecula Sectit Ortim. Amen.

XXXIII Quid ergo dicemus, fratres Cessabimus Abono acto, et derelinquemus caritatem Nequaquam permittat Dominus in nobis hoc fieri, sed festinemus

cum instantia et sollicitudine omne opus bonum Porsi Cei C. io Ipse enim constitutor et Dominus omnium in operibus suis petatur Magnifice enim uirtuti suae caelos instituit, et incomprehensibili prudentia sua adornauit illos. Terram quoque Separallit a circumti non te illam aqua, et stabilivit supra diligentissimum sui consilii fundamen- S tUm Animalia UCTO, Uae in ea crescent, Ua dispositione iussit esse Mare et quae in illo animalia praeparans inclusit sua uirtute Super omnia fortissimum et omnibus maius hominem sanctis et puris manibus plasmauit suae

imaginis effigiem Sic enim dixit Deus: Huc mu hom a nem es tactu in similitudinem nostrum is fecis

i out operum opera Gryl est mu sequentis mutavit in t ac demum ulti-Cf. infra pro pontifice et illorum mam litteram erasit. Pr mini Strorum . S. ue in ea crescent crescent a dinumeriatiimus Acmελo trix' eth Pr pro Crescunt ' scriptum esses facile Zos p αetoetrahet Conicias Neque vero ita redditur ver sanctitutem , parasiticum. bum graeCum potetisset et fortaSSE GDmisuetae

. honor et om Gr. aut quid Simile legebat interpres 6 dicentus Consonat cod Const. 6. mparans iuxta lectionem Odd.

ti uironi cere uirtuti sum Dati VUS poerila lov= rit et . Graecorum pro ablativo lege V a I omnibus motus Gr addit gnificare virtute Sua Secundum intelleptum V, quod Ioan is circumlinente Erat prius, ni fallor, es Damascenus pariter omittit. f. - circu tenentem . Posterior manus, Light os II, Io a. post, addidit, tum litteram e syllabae s Gi dicit . Gen. I, 6-2T

64쪽

sa CLEMENTIS EPISTYLAE X xiv

Deus hominem e moscuram effeminum scit eos Mouer omnia perficiens, laudauit illa et benedixit et dixit

Crescire et nullis cumini. ideamus quia in operibus

nostris ornati sunt omnes iusti, et is Se Domin US PCribus , i bonis ornando Se gauisus est. Habentes igitur hoc EXCm splum, inpigre accedamus uoluntati eius: ex tota Virtuteno Strit PCrem Ur OPUS iusticiae. XXXIV. Pontis operarius cum fiducia accipiet panem operis sui infirmus et remissus non perspicit oculis ad eum, qui ei prestat perlicienda opera. PortC ET O no io uoluntarios esse ad bonefaciendum re ipso enim Stant omnia Praedixit enim nobis ACc Dominus, Vm rc Seius in f ius, Ur unicuiquc Ecura iiDN

bonum. Gloria nostra et Iiducia sit in ipso subdita uoluntati eius Consideremus omnem multitudinem angelorum

65쪽

XXXuJ VERSIO ANTIQUISSIMA. 33

ad illum instanter, ut participes ESSE POSSimVS magnas Umet honorificentissimarum promissionum Citis. Dicit enim Ouem cura non uidis, nec sturi suis tuis, nec in cor hominis res ureis, lic pro Orsui Dominu SUSI, II II fibras Irara. XXXV. Quam beata et mirabilia dilectissimi, munera Dei ita cum immortalitate ueritas cum fiducia fides cum confidei II VI tia abstinentia cum sanctitate et

haec quae incident cogitationi OStrae. OUM utique Unt, quo praeparabuntur SUS iiDCntibUS Creator et pator secUio lorum per Omnia An CtUS PS nouit qualitatem et decorem illorum. NOS Cr O certemur inueniri in numero sustinenti Um, ut percipiam US repromissa dona. Quomodo

autem erit hoc, carissimi et confirmata suerit mens nostra fideliter ad Meum exquiramus placita aetis accepta ei Si perficiamus quae pertinent ad inmaculatam uoluntatem EiUS et Sectiti Uerimus uiam ueritatis si

proicientes a nobis omnCm iniquitatem, maliciam et Upiditatem, contentioneS, malignitate et dolos, susurratione Set contumacias et contumelias et superbiam et uanam

a honori ensissimcti uni Superlati proranon misi istu et quod in Od. OnSt. vum positivi loco. Lege oen sch, p. habetur. Citi, P. q. LSq. II. certemur f. Supra certatae g. liceJ Codd. Const. et Syr. Om Uni V P. 6 l. 6. Alexandr. a. sustinensium eum P add. Cod. . Dominus Ona Alex Alex.sustinentibus at cod Alex. Consi. a. Meliter Ita Cod Const. metituita; vero et Syr. diligentibus V. Alex nimat,in: Syr quem editt. Pleriques disiectissim Gr dilecti f. secuti Sunt a ciet miευ, . SUPra l. a. 6. et non repetunt reliqui sS. 6. immorta Iole In Gr additur : ii mulitiam ConSonant ConSt. Et splendor in iustitia ' quae verba in Syr novi pinv Alex veros volgi v. terpreti vel librario nescio qua de causa Is et consumscias et contumelias Gr.

66쪽

er CLEMENTIS EPISTULAE xxxvi

gloriam et uanitates et inhumilitatem Oui enim faciunt

XXXVI. Haec est uia, carissimi, in qua in Uenimus salutem nobis in hesum Christum pontificem et aduo-CAt Um Preciam OStrartim, et adiutorem infirmitatis nostrae. i Per Unes intUCIDU in alta Caelorum Dei, per or inhum uoleia Mendum dicat quis, Et ante v intelligite rem r.

Pro inhospitalitatem U Gr. oti oζευίαν. I S. Monori cauit nolui mutares in Attamen in codice Alexandr habetur honorificabit . - o:sutαυ, quod nonnulli legendum SSe 6 in quo mi quam . t thouet, tαu vel pikoeost et iam olim Conten I 8 in ante Ghesum P perperam in derunt. Seruit SCribae nulla enim praepositio a non lanii/m subaudi qui ''s in Gr Huic autem addendae ansam 3. Gr. Dicit . dedisse suspicor maximam quam interq-I6. PS. y, 6 23. Se habent litterae IH et I similitudius in ala Alex. em JonSt. Vero, nem. Sur et LX per e G α. s. s=rium voblationum P repo Post ob S. obtin Guil noliciam Graecismus r. qui quidem hoc modo verba inter

ia silauitatem Ita Cod ex SyriaCus nostrarum, advocatum reta adiutorem cum LXX Alexandr autem V inique . infirmitatis nostrae . is ea Cod Alex. - te V SyL IEC 2 O. Dei tam Gr.

67쪽

xxxvnJ VERSIO ANTIQUISSIMA. Shunc tamquam per pocul tam idomus inmaculatam et propcellentem aciem eius per hunc aperti sunt nobis oculi cordis per hunc Onebros Et in SonSU OnS nostra refloruit in luce per hunc uoluit Deus inmortali Ctatis scientis UStare nos qui est splendor magnitudinis Citis, tant Vm maior An Clor Um, UantUm precellentem hereditavit nomen Script Um est enim : sui scis nee los suo Uir IIS mira fra Suo Ora NI m. Ad filium autem riuum sic dixit: illuc DI IIS cura, eo

XXXVII M litemus itaque fratres, Um Omni PCI SC-uerantia in eminenti Diis proceptis eius. Consideremus militantes princi Dibus, quam mansuete obaudiunt et iussa faciunt, quo praecipiuntur illis Et non omnes

fuerunt. Ped Um tuorum .

. re ruis G r. v restorescit . d. et om Gr. in luce Syr. et Clem Alex. In tu qui ton obaudiunt Gr et qui secem Cod. Alex. in admirabilem opponunt . lucem eius V Const. In admirabilem 16 eminentibus Gr. α resis coli:, ridem lucem . adieClivum quod supra l. i translatum morio solis aegendum inmor est inmaculatam . talis ' iuxta r. hαυαetos principibus nostris add. S. scientiae gustare Graecanica dicito r.

68쪽

G CLEMENTIS EPISTULAE xxxvj sunt prosecti nec tribuni ne centUrionc nec Uiltilia A

genarii nec decuriones nec de inequis ceteri sed quisque

suo ordine USSA regis et prepositor tam perficiunt. Maiores sine in Oribit non POSSUnt CSSO, CC minore S in Cmaioribus mixtura est in omnibus, et aliud alio opus Ost. Um Amti CXC mPl Um a Corpor no Stro Capti sine pedibus nihil potest, nec pedes Sine capite et minutiora membra Corpori S OStri, Uam UiS OCES Saria Sint et apta toto corpori, tamen conspirant et eodem iussu obaudiunt, ut saluum sit totum OrPUS IO

XXXVIII. Saluum ergo sit nobis totum corpus in pisto Ihesu, et obaudiat qui SqU PrOXim Um SUUm, sicut est in gratia sua. Curet fortis infirmum et infirmus obaudiat forti locuples prestet paUperi, et pati per gratias agat Deo, quia dedit illi Deus, per quem imple istum est quod illi deerat. Sapiens palam laciat sapientiam

SVRm, non Antum Verbis, sed et operibus bonis. Qui humiliat se non ipse se laudet sed paciat Ur Ut alter eum laudet Qui castitatem seruat, non gloriet Ur, Sed Sciat

I. ressunt Gr. yth et Zo . Ante M CONSPirant rur. add. s,et v. a. nec decuriones solus add. Latinus a. roximum suum in proximo suo'DOSter. f. tamen Exod. 8,2 et Clem. Posteriore manu mutatum Priorem le-HOm X, I . Clionem retinendam AESSe mensui. f. de nequis Hoc vocabulum nusquam Oel SCh, P. Id.

alibi deprehendisse fateor, quod is . curet codex divisis syllabis

69쪽

xxxi XJ VERSIO ANTIQUISSIMA. 3

quia Deus est, qui prestat illi castitatem. Cogitemus

fratres de Ua materia Sumus, qui et quale uenimus inlitan mundum de UO On timento et tenebri S, qui Creauit et finxit nos induxit in orbem terrarUm Ui pi CP - rauit nobis omnia bona antequam nascCremur. Omnia ista quae a Deo habentes debemus in omnia gratias agere cui sit honor maiestas in secula CCUt Ortim.

r. qui Deus Gr. quia alius quanto magis stabitantes legit 6 quae male repetita ultima littera noster ast a verbo saeti, Clam UOTONEti- verbi praecedentis (πα-α , sese huc in viam inusitato dicendi modo subiungit. trudisse conicio. Non multum dissentit cod Alex. LXX:

70쪽

s CLEMENTIS EPISTULAE vi

ipo I risi rasur. XL. Palam Sunt ergo nobis omnia, et prospexisti in altitudinem diuino scienti ae Omnia ordine facere debe tona US, Uae paterfamilias consummare iussit secundum tempora constituta oblationes enim et ministeria non uane nec sine ordine iussit fieri, sed constitutis temporibus et horis Ubi et per quos consummari Voluit, ipse ordinauit suo magno consilio, iuste omnia faciendo opor is

tisne accepta sint uoluntati illius. Qui igitur constitutis temporibus aciunt oblationes benedicti et beati legibus enim patrifamiliae apparentes nihil peccant Pontifici enim

sua ministeria data sunt, et Sacerdotibus SUUSIOCUS Oni. Iut posterior manus mutavit in s. rospexistis Gr. ε κεκυ- M. Male tibi '' genetivum aetinui, qui ilia legit OSter E κεκυωψε. quoque cum verbo obaudire' Passim i aDili ingem Codex latitudinent',invenitur. Cf. ioensch, p. 3s Codex quem in hoc loco emendare non dubi-

de cuius verbi significatione non Sati ona Syr. Lege Sis adnot. Crit Lighti OOt, constat, etsi illud plerique de ignomi- ia a. nioso quodam saltationis genere intel is. iuste Gi praemittit Coniunctio- legunt. Congruit tamen tam interi rete nemnostro vultiata s. Hieronymi tranflati l . obIasiones sua ' add. Gr. conterentur V Iobri, j. 8 satri miliae m patrissamiliae. r. 6. ii morum scripsi; Od. v infirmo ettio egetndetos.. ,-rum Us r. hetetoutou. amorentes f. locutionem in Livio S. . cum re parauerunt Ita II, 33 usurpatam: lictores apparere Syr. r. vero quae . illi parata consulibus , i. e asseclarum apud eos