장음표시 사용
122쪽
io DIOPTRICE , CAP. V. latius patuerit foramen. Et quo major erit distantia in ter illud, linteum, eo quoque majores imagines erunt; ita ut magnitudinis illarum eadem fere sit ratio ad hoc intervallum, quae magnitudinis corporum a quibus illae fluunt, ad spatium ipsa oriecta 5 foramen idem inter
jacens. Vt si Α BG sit obrectum , D foramen , EG F
le est Bad CD,tale erit E G ad FD. Postea
vitrea lente huic foramini immissa, observandum, certam quandam distantiam determinatam esse ex qua si objecerimus pannum, simulacra lucida atque admodum distincta refulgent, simulac vero paululum accedimus ad vitrum, aut ab eodem recedimus, statim ea turbantur, is iniis distincte apparent. Haec autem distantia dimetienda erit, non secun dum spatium quod linteumi foramen intercedit, sed
secundum illud quod linicum Vitrum ut quantum hoc vitrum ulterius promoveris, aut trorsum ad te re
duxeris, tantum simul, linteum vel adducere vel re movere oporteat Pendetque haec distantia, partim ex figura hujus vitri, partim ex spatio quod illudi reso ectas inte acet: nam licet codem loco hae maneant, quo minus superficies vitri erunt incumatae, eo longius hoc linteum removendum; eodem vitro manente, accedentibus propius, ectis paulo magis linteum removendum erit, quam si longius cadem abessent. At quc ex hac distantia, imaginum Oritur magnitudo, codem sere modo quo tum, quum nullum foramini vi
123쪽
Dro P TRICES , CAP. i V cortrum applicatur fieri autem illud foramen majus potest, si vitro inserto obturetur, quam si apertum jacuum relinquatuc imaginibus ob id non minus distinactis Et quo erit ma)us, eo simulacra nitidiora atque illustriora videbuntur adeo ut si partem Vitri tegas, magis quidem obscura quam antea debeant apparere, sed non idcirco minus spatii in panno occupare. Et quo majora S lucidiora haec simulacra sunt, eo perfectius videntur adeo quidem ut si oculum admodum profundum struere possemus, cujus pupilla esset valde ampla,min quo superficies refractionem officientes figuram haberent, quae huic magnitudini responderet, coampliores objectorum corporum imagines in Mus fundo
exprimerentur. Et si duas aut plures lentes vitreas parum Connexas jungamus, idem fere essicient quod una, quae ad eandem crassitiem, quam illae omnes simul sumptae , intumesceri hic cnim exigui imomenti cst superficierum numerus , in quibus refractiones fiunt. st si ex certo intervallo haec vitra ab invicem remoVeamus, secundum eriget imaginem , quam Primum inVertit, tertium iterum invertet, ita porro. Quorum omnium
ratio manifesta est ex iis quae supra audivimus, 'uidem majus operae pretium erit, mediocri meditatione 1llam inquirenti, quam obiter singula fusius hic narrata legenti.
Caeterum corporum simulacra, non tantum in ima oculi parte formantur, sed ulterius quoque ad cerebrum
penetrant quod facile intelligemus, si cogitemus nefas oeu-dios ab oriectos in oculum venientes, contingere in puncto R, extremum alicimus e capillamentis CIVi raris. M
Optici, quod oritur e regione 7 superficiei interioris cerebri I, 8, 9 14 venientes ab olaeci o X , in puncti extremitatem alterius cu)usdam capillamenti impellere,
124쪽
cujus initium est in puncto 8 in delapsos ab ob)ecto , aliud in puncto , quod prorepit e regione cerebri, ,& ita porro. Et praeterea quum lumen nihil extra motum , aut nisum quemdam admotum sit, radios illius progrestas ab V ad R, vim totum capillamentum Romovendi habere, & consequenter regionem cerebri ;5 venientes ab X ad S, totum nervum I insuper alia ratione movendi , quam movetur R 7, quum cor-
125쪽
Dio P TRICE i , CAP. Vta ospora X QV diversimode colorata sint: ita venien tes abri punctumis movere. Unde patet in s uperficie cerebri interiore, quae cavitates illius respicit, denuo quamdam picturam delineari 789, satis similem ob ectis V X . Atque inde ulterius hanc promovere possem,ad glandulam quamdam exiguam , quae in medio circiser harum cavitatum Occurrit, propria sensus communis sedes. Imo praeterea hic ostendere non arduum foret, qua ratione interdum per arterias gravidae mulieris transeat, usque ad certum aliquod foetus membrum, quem in utero gestat, & ibi istas malacia notas imprimat,quas tant pere docti admirantur. CAPvT SEXTUM.
Icet autem haec pictura, sic transmissa in cerea brum, semper aliquid similitudinis ex o ectis, , , . .
a quibus venit, retineat non tamen ob id cre- magιnum,
dendum est, ut supra quoque monuimus,lianc I '2 '
similitudinem esse quae facit ut illa sentiamus quas de .isis, in E nuo alii quidam oculi in cerebro nostro forent, quibus retrum sed illam contemplari possemus. Sed potius motus essesa quibus haec pictura componitur, qui immediate in an in , eom 'mam nostram agentes, quatenus illa corpori unita est, ς' na natura instituti sunt, ad sensus tales in ea excitandos. Qiuod latius hic exponere libet. Omnes qualitates, quas in visus o ectis percipimus, ad sex prunarias reduci queunt, adlimen scilicet, colo e . tem situm, distantiam, magnitudinem, S figuram. Et si lumen. primo quantum ad lumena colorcin, quae sola proprie ' ρ ad sensum visionis pertinent, cogitandum illam animae ' . . nostrae naturam esse, ut per vim motuum, qui in illa ce riuatione-
126쪽
rebri regione occurrunt, unde tenuia fiervorum optico tum fila orumtur, luminis sensum percipiat per eorum dem autem motuum diversitatem,sensum coloris. Quem admodum per motus ne Orum, auribus respondentium, sonos dignoscit & ex motibus nervorum linguae, alios sapores; in universum , ex motu nervorum totius corporis moderato, quamdam titillationem sentit; dolo rem ex violento quum interea in his omnibus similituadine nulla opus sit, inter ideas, quas illa percipit, ho-
Iil Atque his facile adhibebimus fidem modo notemus, Cμ io quibus oculus vulnere laeditur videri se infinitas ignium 'Ia fuisturam vibrationes cernere, licet oculos clausos ha-ciat ut .. beant, aut in conclavi Obicuro commorentur ut ita nici /' i sensus hi alii rei sit imputandus,quam agitationis Veheria, ista mentiae, quae capillamenta exigua nervi optici instar vio-m Μ,ct lenti luminis cujusdam movet. Et eadem agitatio ab res ... .. ' feriens, sonum quemdam efficere posset, aut alias partes
Pqoe etiam inde confirmatur, quod si aliquando S lem seu lumen aliud valde fulgidum obstinati contue- sonet indi niur, illa impressio etiam aliquanto post in oculis dureti si 'U' adeo ut licet postea claudantur, Varios tamen colores . nobis videamur videre, mutantes S transeuntes ad invii V m cem , prout paulatim evanescunt; qc. enim non aliun -
... .:. procedit, nisi quod capillamenta nervi optici insblito
.. . m motu concussa, agitata, non tam subito residant,quana ρ ρ Sed agitatio qua adhuc post oculos clausbs palpi- ί Uz. tant, quasi contremiscunt, quum non satis valida sit, Greet idea ad reddendum tam illustre lumen, quam fuit illud a quovenjt, colores minus intensos, velut dilutos repraesentat. Et hi colores paulatim expallescendo mutantur: quod satis docet, illorum naturam tantum in motus
127쪽
Diop TRICE CAP. VI. iii diversitate consistere, neque aliam esse quam supra po
Ipsum etiam postremo ex eo manifestum sit, quod saepe in pellucidis corporibus hi colpres appareant, ubi certum est nihil csse quod eos producere possit, extra diversos illos modo quibus radii luminis admittunatur ut quum in nubibus Iris apparet, magis adhuc, quum simile aliquid in vitro cernimus, cujus superficies in varias hedras polita Est. Hic ver operae pretium est curiosus advertere, in quo consistat quantitas luminis quod videtur hoc est impetus quosngula nervi optici capillamenta moventurhnon enim semper aequalis est lumini quod ex objectis emanat sed vel pro ratione distantiae Corporum, vel magnitudinis pupillae variat;vel pro ratione spatii, quod ex singulis corporum punctis manantes radii in oculi fundo occupant. Sic constat, exempli gratia, punctum X plures radios ad oculum B missurum quam nunc mittat, si pupilla FI pateret usque ad G siillud totidem mittere in hunc oculum B, qui minus ab ips distat, cu)us pupilla valde angusta est , quot in oculum Α, cujus quidem pupilla multo Mor est, sed quod etiam multo magis ab ip distat. Et quamvis non plures ex diversis punctis V Xa simul spectatis oculum A ingrediantur, quam
poribais tantum eblueidis 'μctit in trida
tempore pluvio. VI. Sensum luminis ma Iorem aut minorem
propius aut remotivios item prout pupilla, atque imago quβ in oeula fundo deri ingitur. Ior aut minor es.
128쪽
Oculum B, quia tamen in ejus lando non nisi per spatiuis r extenduntur, quod minus est spatio HI, per quod in fundo oculi B sparguntur, majori vi agere debent in
singulas extremitates nervi optici quas ibi contingunt, quam in illas oculi B. Quod ad Calculum revocare minime arduum est. Nam si exempli gratia, spatium HI quadruplum sit spatii TR extremitates quatuor capillamentorum millium nervi optici contineat, a continebit tantum mille, consequenter singula capillamentorum in parte ima oculi Α, millesima roboris parte movebuntur, quod omnes radii uniti habent, Z in
fundo oculii, quarta tantum millesimae. vll. Observandum etiam partes corporum, quae Contem-
.PTU plamur non dignosci posse,nisi quatenus colore quodam
. miser modo iafferunt; horum colorum distinctam perce- Vivtici itionem non pendere tantum ex eo, quod omnes radii, ibis. singulis corporum punctis venientes, in fundo oculi distinctam in totidem aliis Circiter cocandi vel ex eo quod nulli alii aliunde effusi ad eadem puncta admittantur sed etiam ex multitudine capillamentorum nervi optici, quorum extremitates continentur in illo spatio quod imago in Oculi fundo occupat. Si enim, exempli gratia objectum VXY ex decem partium millibus componatur, quae aptae sint ad radios tot diversis modis in fundum oculi Rria mittendos, & consequenter ad repraesentanda eodem tempore decem colorum millia, anima tamen ad summum mille tantum discernet, si tangamus mille tantum capillamenta nervi optici exstare in spatio MLT, ctenim tunc decem particulae objec agentes simul in singula capillamentorum , uno duntaxat modo ex denis mixtoi confuso, illa movere possunt Unde fit ut illud spatium quod ab uno quolibet ex his capillamentis occupatur, non nisi pro unico puncto debeat haberi. Atque
129쪽
D1 op TRICE, CAP. II. 13 Atque hoc est quod efficit ut pratum infinita colorum
varietate distinctum procul inspicientibus totum album cis fiata aut caeruleum videatur Et generatim ut omnia corpora diversis eo- remota, minus distincta appareant quam propinqua si Denique etiam, ut, quo latius Cusdem corporis simula Pisis is
crum in oculi fundo diducere possumus, eo distinctius videri queat. Quod notatum magno usai postea erit. ia
e , cur omnia eorpora minis distincti eminus quam cominus conspiciantur, at veιmaginis magnitudo visonom disinctiorem reddat. .
Situm id est regionem in qua singulae objecti partes respectu corporis nostri locatae sunt quod attinet, it
tum non aliter oculorum ministerio deprehendimus missi omquam manuum notitia illius ex nulla imagine pen. ' det, nec ex ulla actione ab objectis veniente, sed ex solo
situ exiguarum partium cerebri, e quibus nervi expul- quod lulant. Hic enim situs, mutato situ membrorum quibus 'si' illi nervi inscruntur, aliquantulum Varians a natura ita bis a institutus cst, ut non tantum animam certam facere pos tur.
sit, in qua regione singulae partes corporis cui inest, aliarum respecti cxistant; sed insuper efficere ut attentionem inde ad omnia loca transferre queat, quae in lineis rectis occurrunt, quas imaginari possumus ab extremitatibus singularum ex his partibus in infinitum productas Vt cum ccccus ille,de quo jam saepe mentio facta est,manum suam A versus E, vel alteram manum Citiam versus Tobvertit, nervi huic manu inscrti, mutationem quamdam in cerebro illius cssiciunt, per quam anima cognoscit non tantum locuma vel ,sed omnia reliqua quae occurrunt in linea recta Assi, vel C E imo ulte
rius progressa, usque ad objecta in D loca etiam ubi illa
130쪽
i I DIOPTRICE . . Ap. I. illa existant determina: incerta interea, vel saltem non attendens, ubi utraque manus existat. Atque ita quoaties oculus aut caput nostrum huc vel illuc inflectitur, mens nostra ejus rei admonetur a mutatione, quam ner vi musculis, limus motus ministris, inhaerentes, in cerebro nostro essiciunt.
Exempli gratia cogitandum in oculo RST, situm a capillamenti nervi optici, quod est in puncto R, vel S, vel