장음표시 사용
121쪽
numero est eadem cum actu suo, selsum est,qm termini incompossibiles di penitus impermixti distinguuntur realiter. Constat autem rosa producibilis est terminus a quo, di ipsa productae terminus ad quem,qui cum sint oppositi sunt incompossibiles, di impernaixti ergo disjnguuntur realiter. Et aduerte quod dixi impermixti, ad disterentiam termini a quod termini adquςni in intensione formae Nox enim tenemus terminum a quo qui est forma remissa, di terminum ad quem qui est forma intensa non distingui erulantialiter videterminavimus in. 8. metaphysi. in quaesitonibus nostris.
Secunda ratio. b. Tho. est talis, essed operari in quolibet creato distinguuntur realiter quia cise reductive est in genere substantiae operari autem in genere accidentis quoniam in solo primo actio est substantia sua ergo essentia retra potentia sua operativa distinguuntur realiter Consequentia deducitur. Diuersorum actuum distincta sunt principia, quoniam unusquisque actus proportionatur suo principio. Sed essed operari iunt diuersi actus quoniam ellia est actus eia sentie,operari autem est actus potentia operatiue,ergo principia eoruni quae sunt Isentia rei di potentia operativa sunt
distincta realiter. Contra hanc rationem datur instantia , quoniam propositio assumpta ad probandunt consequentiam. s. Diuersorum actuum dic. non est Vera nisi quando diuersi actus comparantur ad diuersa principia in eodeni genere causae , puta diuersi actus formales ad diuersa principia formalia sicut eruse album N esse dulce vel diuersi actus essecti ad diuersa pri
cipia efficientia. sicut eis calefactum di eis instigi datum. Modo constat quod esse Moperari non comparantur ad principia sua in eodem genere causae. Nam esse est actus tormalis essentiae si admittatur quod sit effectus , operari autem est actus effectus potentiae operative. Npn iVoltu:nit autem ab eodem principio prouenire actus formaljPactus effectus Eliat autem inconueniens de dupbus acti ε
122쪽
uenit quod ab essentia animae filiat esse formaliter dco erari effective.
Sed haec instantia non impedit rationem nostram quia admisso quod essedc operari non comparentur ad principia sua in eodem genere causae, tamen adhuc emcaciter probatur illi principia distingui realiter. Nam si dantur duo
principia quorum Unum non est expectatiuum sui acius sed semper est ei coniunctum naturali sequella alterum autem
est expectatiuum sui actus quia aliquando fluit actus ab eo aliquando non,necessario concluditur distinctio realis interea quia hoc non potest reduci nisi in diuersam eorum naturam. Sed in proposito essentia animae non est principium expectatiuum sui actus,quia semper ab ea fluit esta animati potentia autem animae est principium expectatiuum , quia visius non semper videt nec intellectus semper consi-Gerat 'ergo essentia animae di potentia sua distinguuntur realiter.
Tertia ratio essentia animae est una realiter dipotentia suae sunt plures realiter,ergo distinguuntur realiter essentia animae potentia sua consequentia nota. Antecedens pro prima parte est euidens, pro secunda parte probatur CumPotentia Ut potentia ordinetur ad actum ut ad finem Lictit supra ostendimus, necesse est 1 si actus sunt diuersi realiter potentiae sint diuerse realiter, aliter non quilibet actus esset a determinata potentia sed indiflerenter tio repugnat sensui. Sed actus potentiarum animae sunt distincti realit riStat enim videre sine audire, dic. ergo dic. Huic rationi aliqui respondent dicentes ouod licet actus timidistincti realiter etiam genere sicut vegetareo sentire dc etiam specie sicut videre audire, Simen potante se ininaediate ab stantia animae, licet non aeqv primo
sed uoddam ordine, diu seruatur talis ordo in operando,dicitur anima esta diuersia principia non realiter sed si .cundum rationum. Nam Dub una ratione est principium audiendi, sub alia intelligendi sub alia appetendi c.. diam non est magis inconueniens animalia nam esse
123쪽
principium productivumo receptiuum multarum operationum quoddam ordine qua , sit principium productiva naultarum potentiarum receptiuum quodd/m ordine. Sed secundum conceditur in via Thominica ergo debet con
cli etiam primunt. Sed haec responsio non militat,qironiana non eodem modo producendi se habet anima ad potentias suas, potentiae ad operationes. Nam anima, dicemus in secunda parte. quaesiiti non est propriae productiva potentiaruna suarum, ab eode. n.agente est res di proprietas rei unde proprie loquendo a quo est anima ab eodem est potentia animae. Potentiae autem sunt proprie prodiictive actuum liuorum. Et nunc non facio vim virum sola potentia an potetia cum organo. Praeterea anima etiam essct proprie productiva patentiarum suarum, non recipit distinctionen specificam a potentiis suis. Potentiae autem ut dictum est supra recipiunt distinctionem specificam ab actibus, di ideo maior ratio est distinguatur reas potentiae vi sunt iductive diuersarum operationum quam quod diuersificetur anima ut est productiva di nersarum operationum. Quarta ratio, essentia anima est actus primus corporis. Sed non omnes potentiae sunt actus corporis nec partiun corporis, qin aliquae sunt in organice ut declarabilia in. lib. ergo non sunt essentia animae, qm cum anima sit forma ἐκ simplicis essentiae non potest esse actus corporis,d separa nisi secundum diuersa,ita quod quo ad essentiam sit actus
quia dat esse viventio quo ad potentiam sit sep/rat , puta
quo ad intellectum. si i Huic aliqui respondent dicunt ad minorem hanc pro- ositionem.Sed non omnes potentiae dic non esse veram nii in hoc sensu, quia anima habet aliquas operationes exercitas eum organo: aliquas sine organo. Exlio e tamen non
habetur secundum philosophum operatio quae est sine organo, sit a potentia distincta ab essentia animae, quae realiter sit sine organo. Sed haec responsio est contraptim in. 3.libro intex.4 dcin
124쪽
in tex. ibi nota solum intendit intelligere expleri sine omgano, sed di intellineise immixtum di inparatum ouo dcsi. non possit verificari deessentia alae, patet v intellecius distinguitur a sublata et idem dico de aliis potentiis. Quinta 6,si ala esset potentiae suae una non moueret aliaqd est falsum ut declarabitur in lib. 3 ubi dicet philosophus Phantasia mouere appetitu dicaConsequentia patet qm Iba
Ditit fidem secudum ide non mouere seipm. Vt patet in. S. Phy.& nos idem discussimus in lib. 9. meta. in. q. nostris.
Huic roni aliqui fident, di dicunt non esse maius inconueniens ponere aiam esse principita viximum actionis N patasionis sitne potetia media a ponere ipsam esse proxima prin. viductivum di subivum potentiaria suarum. Sed hoc rediri conceditur in via Thomisti ergo debet cuncedi et primum. Sed haec riasio nulla est,qm non est eadem ro de principio actionis di passiionis, de principio potetiae activae di passi. Na repugnat ide secundum idem eise principium agendi ecpatiedi. a Ira de secundu de esset in potentia dc in actu. Principium n agendi spectat adactum di patiendi ad potentiam.
ut determinatum est in. 9. meta No ac repugnat aiat ad eam statur naturali sequella potentiae suae, siue activae siue passiuae disit earum sutim No. nota est a prie principiu acti Dum suarum potetiarum, sicut potentia est Pprie principiuastiuum suae opationis .His ronibus Ibata sit concio, natortiores non inuenies. Licet.n. Iand. in a.de aia. q. Fbet eandem conclanem multis ronibus , vi videre poteris,leuiorestia sunt. Nam tenentes partem oppositam negabunt a pones minores. Qirare tu conaberis defensare rones quas accepimus ex doctrina. b. Tho. dc sufficient tibi. Quantum ad secundum aduerteri rationes tenentiu op posivum praecipue sunt quinque.
Prio alias actus prim in accirialis dola Falis inferior ala eimmediatu principi opandi , ergo id non repugnat alae cusit formai sectior Consequentia nota,quia quod potiorma imp sectior, psit dipsectior Ans aut quoad actum primum accinale aianiscuum est. Nam qualitates activae elementa
125쪽
m sunt proxima principia agendi inelenientis, ut calor in igne frigiditas in aqua. Quantum ad actum subalem primum ibatur,qm necesse est subam gnari suba immediate eo linione subae, siue sit gno vni voca, siue equivoca formagnantis est atque psecta Vel psectior forma genti, sed nulla forma tantalis quae sit in Mante est eque a secta vel persectior foris geniti ergo ne ceti est formani substantialem generantis esse immediatum principium generandi. Ad hoc di negando ntiam illata ex actu primo acciatali. Nam cum actus acciatalis non det esse simps non repugnatis sit in potetia ad actum scdm qui est opatio, di sic pol esse immediatum principium opandi. Aia auto quaelibet sorma
iubalis dat esse sim pir i5 non est ordinabilis ad actum scamppea cum sit actus simps repugnat sibi esse in potentia ad vireri Orem actum. s. ad actum scaria ex piati non competit naturae suae, esse immediatum principium opandi. Quantu aut
ad primu actiam substantiale negatur afis Adibone dico τhaec Opo. Necesse est gnari substatia a substantia immediate, pochere duplice sensum. Primo Q immediate netur a sub- satia quae est ut d & haec est substati c5posita, di sit concedo eam. Nahorioiem 1 mediate i.no medio alio coposito pticul/ri gnat, ignis ignem. Scdo ta, 1 mediate iactura substaria quae est ut principiti formale,& sic nego eam, di renςQU.ges naturale Iducit sibi si se, a virtutes nates quae sunt sue OPrie qualitates. Et cu argui quia nulla forma acciatalis e aeque ista die. Nego hoc in tum agit in virtute formae substatiaisma calor natis di virtus quae est in Gemine Oducit alatum, Ut agit in virtute alae. Secus aiat esset si ageret sua Ipria Virtute, sicut calor respectus in aere non potest nisi calefacere. Sedo voluntasti intelis secundu sui mutatione recipiunt successivae traria, Na voluntas recipit virtutem: vitiu dc
intelli verum di falsum hilsio trarias opiniones, ergo fune substantia,& sic non distinguuntur ab essentiae alae Coseque i patet,qm secudum philosophum in pntis, esse susceptiuuPyrarioru est Pprietas substantiae,ergo non puenit nisi sudae.
126쪽
Ad hoc di silla spo esse susceptiuum cotrarior novera nisi in hoc enim, esse susceptiuum Primo dii se e non virtute alterius at diaphanum esset suba, quia est receptiuutenebraeo lucis fir supficies quia est receptiua alibi di nigria
Ina posito dico in voluntas di inteli, non primo caldiea virtute alae cui insunt,sicut supficies virtute subae sucipiunt ptraria io negat piatia Elibo non valet nisi in sensu dato. Tertio eadem sunt principia essendio opandi. Sed ala est principiu immediatum essendi in alato, ergo di inimedia tu principi u operandi, ergo non dantur potentiae distinctae alaaia. nor quidem manifestaist cum sit forma subalismiati. Maior autem apparet in aget e naturali dia ignis eode est calidus: calefacit, lapis eode e grauis di deicendit, ergo c. Ad hoc di maior non est vera nisi sub disiunctione. l. mediate vel immediate quo ad operandum.Nam si principium immediatum essendi est accias sibi non repugnat eis immediatum principiiss pandi ve argmibat de calore in igne. Si aut principiu immediatu essendi est suba, est principium operandi sed mediatum,qmetu sit actus: faciens esse actu simpla non est ordinatum per seipsum sed per potentiam mediam ad ulteriorem actum,qui est operatio. Quarto actus di potentia sunt in eodem giae. Sed actus potentiae vegetatiuae viar es. subae, nam actus isti sunt nutriregnare qui terminantur ad subam idest ad nutrisum di genitum, ergo istae potentiae sunt suta animae. Ad hoc negatur minor qm licet ter minus sorinalis nutrimtionis digno nis sit suba ipse in v sunt actiones nutritiue tagnatiuae potentiae sunt accntia sicut di ipsae potentiae Nec est
necesse ab eodem principio immediate esse gnonem dc terminuni sormalem eiusdem sed susscit nonem actionem esse immediate a potentia gnatiua, di terminum ab ala egetatiua in cuius virtute agit potentia gnatiua,rim formae accidentali ut inferiori repugnat propria virtute attinger formam superiorem quae est forma subalis geniti. Quinto si ala non est principita ina mediatum pationum
127쪽
natura di iMaxime de forma, sed ala est forma, ergo dic. Cosequentia patet ex distone naturae. Di. n. natura principiumna Qtus di quietis primo dii sedio Laccias. Sed si ala e principium operationum suarii mediante potetia distincta rea se
ab ala iani non est principiu primo di per se sed per aliud,&sic per accidens. ergo non est natura.
Ad hoc negatur piatia. Adibonem negatur iterum na. qm intelloibi est a matura sit principiti motus di quietis primo dii se, di novi aliud a quo accipiat virtute. Cum hoc trisa pol mouere di agerem aliud via instim cui dat Virtutem agendi Sic est in sposito. Aia est primi prin.intrinsecuaiato mouendi di agendi di licet agato mouea mpQt tias, tia non accipit virtutem agendi a potentiis sed potius econ uerlo,io non obstat quintiit natura licet non siti incipiuxim uagendi qdestit instim Concedo ergo i agit remouet Daliud a est accus, quia sua potentia est accias, di nego hanc pilitiam Aia est principiu motus di quietis per aliud qd est accias , ergo est principiti motus di quietis: accus siue secundum accidens Patet in m haec piati no valet. Iste sunt principalesiones eorum qui negant distonem realem potentiarum ab essentia animae, di sic solutae sint. Qtrantum ad sedam partem quaesiti. s. si asa est ca suarum potentiarum, di in quosnaecaae est varia opinio inter eos et renent dissi nem potentiarum abaia, et se hiat ad alam sicut Ortia accntia ad sudi a Nam quoad cana malem oes concordant in pte affirmatiua , eo et aia est hibita receptiua di sustentativum potentiarum suarum .iantia aut ad cana efficientem vi esse discordia inter Comentistas: Thomisi. Nam Iand. in . a. de aia. q. X. tenet plena negativam, ro sua est haec. Si sublata alae ageret: se di immediate iam potentiam naturalem puta vegetatiuam tunc unum di ideo secadum de simul esset principi uim acti uia isto principiu recς-ptiuum eiusdem Sed hoc est manifesti impossibile, nunc suppono,ergo dic Ibatur piatia, quia constat clipsa ala est principii receptiuum immediatia suae potentiae: priuatione medii principalis, si igitur ipsa esset principiu actiuu eiusdem
128쪽
mum sub alae sit una indivisibilis inessetitia secundum o is, equitur praedictum inconueniens di impossibile. Ihomistae aut tenent ptem affirmatiliam di standant se sup dcm. b. Tho. in I. pie. q. 77.ar. 6.ad scam ubi inquit Su: biectum est ca 1 prii acciatis finalis di quod amo activa et
. Viniaterialis inquantum est susceptiuum acciatis,ac ex hoc potaccipit essentia animae est causa olum potentiaru sicut .finis di sicut principium activum c.
Vt aut scias in quo sensu subira est causa essiciens sui Mprii
accidentis,&indere possis roni Iandu . aduerte secudu doctrinam Heruei in I dist. 3 q. r.q teneo in hoc non dilcordare a
doctrina. b. Tho.Q, efficiens est duplex Aliqdest' dat esset efficieter ei cuius est principiisses actionem media, sicut ignis efficit aquam calidam calefactione. Aliud est quo posito sta-
tim originaturaliud ab eo, vel sequitur ad illud naturaliter: sine actione media, di id c tingit nagens Iducit duo, sed no attingit scum nisi prius attingat primi Sicut mouens causat motum in ptibus continui propinquis di dis antibus. sed: nocat motum in distantibus nisi prius cael in propinquis, tisic motus piis distantiis de orginali a motu piis Ipinquae Et in hoc sensin die possumus motu partis propinquae esse principium effective motus partis distantis.
Stante hac disone ponuntur duae concsones Pruria est.
Subm no est in primo sensu ca effectiva sui apprii acciatis, m iuxta primu sensium transissicit submo na ad ipm p actio. Dem mediam. Patet . n. , inans ignem eadem gnone ducit igneo calorem uti,4 caetera acciatia platia natura ignis. Sc da concri. Subm est caesiectiva sui Iprii acciatis licdo sensit. Nam gnans no attingit propriu accus geniti, nisi prius attingat essentiam geniti cum sit priusia sua .pprio acciate. Praeterea si subna non heret aliqcalitatem effectivam sed m. nateriale sua suum a priu accias, non necessario utum sit ex pte sudi inesset ei Mprium accias, sicut videmus in acciatibus coibus,quaeqm subm estim recepti Dum eorum non hiat necessariam conexionem ad ipm Praeterea quo acciatia a pria agente in virtute formarum se ali uia nisi orginarentur
129쪽
ab eu, acciperent virtutem , non quidem aliam a virtute piarum formarum, sed quia agunt equipollenter, ae si ipis
forme substantiales agerent. Ex hac determinatione dico ad ronem Iand. pntiam non valere. Ad a bonem dico tr licet ala sit essentiae indivisibilisa illo non est composita ex materia in in via.b Tho. componitur ex potentia di actu sicut & quaelibet substantia separata producta. ut declarauimus in lib. I a meta. in .q. niis reexeos; e actu est productiva potetiae suae ex eo aut est inpotentia est receptiua eiusdem ut haec riasio itahitur ex.b.
Tho. in I. parte. q. 7 .arti. s. 'Potes et die secundu doctrinam Heruei ubia non ii conuenit in . a. sensu idem esse F ductivum di receptiuu,'iii non est efficientia Oprie dca sed potius resultantia, esset auteinconueniens in primo sensu, qm idem sectidside esset in potentia dc in actu. Et aduerte , haec riasio est cosormis rnsioni. b. Tho.in. I. Ete. q. 77.ar. 6 ad tertium. ubi solues argm, qa consonat argumento. Iand. inquit. Emanatio a priorum a cntium a subiecto no est palisi transmutationem. i. maliqua actionem siue motum medium, sedi aliq naturalem resultationem. q. d. proprium accias emanat a subiecto seipso di non actione media . Nam tali actione producitura producente subiecturia, dc eadem productione. Sed contra hanc determinationem, esse commen qui n. 4 meta .comen. a. dicit ch piata accsitium attributitur lubstantiae non quia est agens aut finis eorumi, sed quia constituuntur per illam. i. est si biectum eorum haec illae ergo substantia non efficit suum accidens. Ad hoc dico m Comen .illic loquitur de actionibus absolia taed non de acciatibus .ppriis. Fatet autem in haec mira non valet. Aia non esia effectiva accntium absolutae idemcoiter ergo non est causa propriorum acciatium. Haec de praeseriti quaesito dicta fuerint.
Ro i i Si ita potentiarum sunt quinis reale tres'. et glia viventium quatuor.
130쪽
Potencias uero dicimus.Vegetatiuufensiti uin appetiti. numsecundum Iocuin motiuuiu is intellectivum. ex IN WA C q.tria inuestiganda sunt. Prio via suriri sti Scietia triu alaa in coi. s. egetatiuae sensitivi.& intellecti. Sc via nait sufficietia. 4.grium vivetiu Tertio via sumi sum
cientiarin vanum poat 3 pos remo soluetqdda dubium.
Quantui ad primu aduerte et numerus trita lar in coi, sumit invia Thomi.exeoch, opatio alae diuersimode supgredi opatione naturae mere corpeae qualis eo opatio et lati a mixti mineralis Nasmo opatio alae magis aut minus pendet a naidi a corpe, sic aia magis aut mi. nobilis est. Est igitur opatio aliqua,quae non exercet organo corpeo nec P ual talis sensibiles nates activas aut passi di haec attribui aiae intellective, ut intelligere de cuius nati ladonibus locuti su mus inli 3 Est alia opatio quae licet exerceatur organo comporeo,tra non a qualitates activas aut passi. Vt sentire. Licet .n.co plexione organi sensus qd est ellatatum currant qualitates activae di passi. in sentire ut sentire est, non sit per has qualitates, altrinoi sensatione concurreret alteratio qd est
falsum ut patet de visu di auditu. Sed id magis manifestabitur cia loquat mur insta de sensibus. Et haec scolopatio attria bullatae sensitive. Est tertia opatio quae e Xercet organo corporeo dii qualitates activas aut passi ut patet in nutritione quae exercet calore ut patebit infra cibagemus de patio ib Vegetatiuis. Haec in opatio in hoc excellit opatione naae mere corpeae natate qa haec est a principio e rictiuo intrinseco, illa aut a principio extrinseco Na alat ignant a principio intrinseco a est in semine. Inaiata vero itan in principio esse diuo extrinseco, ut igni gnat igne,&Iapis fiat a coelo, di haec opatio attribuit alae vegetative. Ex triplici igit opatione
Heuata diuersimode sua opatione naturaemino corpore dc malis sumi triplex ala operatio. n. naturae oino corpea ramalis est pimersione Oino in ma, di per principium extriniecisi, per qualitates sensibiles. di si licet loqui per organum corporeum et dico rhanaiata non Sprie habent organum.