장음표시 사용
141쪽
Tali aut instio non utitur inaiatum, sed per qualitates acti-uas disponendo niateriam producit sibi simile. Scda condo in vivente est, 1 vjuens anil sistanet prius inducit in materiam forma preuia alae.i. forma eminis in materia nutrimenti deinde: virtutem sermativa quae est in leniine Utingit ad alam,qua fit alatum. Per oppositum aut in- aiatum ad hoc mu ducat sibi sise non est necesse is prius inducat in materiam aliqformam praeuiam , sed . disponacmateriam, qua disipotitia statim inducitur in malet a forma inanimati puta ignis,similis formae ignis generantis. Tertia condo in vivente est A, vivens habet aliquas pies organicas diuersas ab aliis partibus deseruiente gnoni Peroppositum limo diuersitas non datur in alato gnante rimoesites suae cosiles sunt ut manifestum est in edat gnante hibisse,namites igni gnantis ignem ex aere, habet oes Ptes omogeneas, quare dic. Constat igitur Quibus condonibus eua prium viventibus gnare sibi similesta quibus condonibus sonuenit et inanimatis, Haec dessent quaesito dicta sint. in. 7. Si nutritio di augmentum in rebus animatis sunt ab anima vegetatiua an ab igne.
Videtur autem quibusdam natura ignissimpliciter duta alimentiae augmenti esse, et an sinum uidetursolum
corporum elementorum quod Mitur Er augmentatur.
Ignis enim augmcntum iu infinitum est quouis uerit
combustibile. N ra autem contiantium omnium termingres Crio magnitudinis faugment Tex 4 . IN HAC q stat difficultas pialiquas ponesivi quae
continent in tex. 4o.&.4 . quas vi difficile saluare. Et primo quo est verum inutritio Naugmitum sint actiones solius aiae vegetative.Secudo supposito. sic quo est verum et ionis nutriatura augeatur cum nosita1atis Tertio quo in te di istae duae ppones stant simul olum natura conitatium est terminata Mitas di magnitudo. Et ignis creis rς m
142쪽
infinitus apponerei cobustibile in infinitum. Na curia ignis sit aliqd natura constantiu vispo secuda tradicere primae.
Qitantum ad primum dico duo. Primo δ, nutritio: augmentsi sunt principaliter ab ala vegetatiua non ab aliqua virtute siue forma estatari. Secundo B ad limo actiones concurrit instrumentaliter ignis ratione caloris. Primum sic Iba f. Motus qui sunt ad omnem ponem localem: noam ad una, no sunt ab aliqua virtute elatari principaliter, qm cta virtutes elata es sint poae naturales determinatesint adinvidi sunt principia motus ad una ctiam localet ut grauitas de ortum 'ponsurium, leuitas sursum Nno deortum. Et si mobile sit mixtu, no mouet nisi motu ad illa ponem ad linclinat ellitum p dominans. Sed motus nutritionis: augmeti in viventibus est ad oena ponem locale, nutrit n. secundu oemitem corporis di auge secundu oem diametrum ergo non sunt principaliter ab aliqua virtute naturali elatari, sed ab anima vegetatiua ex sufficieti diuisione. Praeterea Fbatur in spe contra antiquos, i, augmenti in viventibus no sit principalla ab igne. Nam oi uiuenti debetur certa&determinata sititas, ita binab maior no pol saluari eo et ois sorinainj bilis nauae rearit determinatam illitatem inma,ut determinatu est a nobis in. I. physi. Sed augme
tum determinat magnitudinis no pol esse ab igne , qm sic ue ignis est augmentabilis in infinitu ex appone cobustibilium iri infinitum, ita situm sit ex se extensivus rei te vltra oena determinatam magnitudinem, nisi reguletur ab ala ut a principali causa augmenti. Nam non spectat ad caulam instralem ponere terminum effectuissed ad principalem, ut ars edificatoria imponit terminu magnitudinis edificio. Ergo augmetu principaliter est ab anima vegetativa. Scam aut sie declara . Nutrimentum cuius appone nutrituro auget aiat ut patet ad sensum in sui principio est dissimile nutrito Non. n. paniso Uintani unt caro nec os c.
ergo necesse est ipsum alterari, Viriat simile nutrito Non autem potest a limitari nisi per decoctionem, decoctio autem fit calorem naturalem depurantem ex segregantem
143쪽
partes nutrimenti grossas subtilibus calor aut inter elementa maxime attribuitur igni, ergo igni ratione caloris di decoquentis ut instrumento animae attribuitur nutritio δέ augmentum inii uentibus.
Quantum ad scam aduerte et philosophus in a. de gno ne
in ex ro. dicit eande sin1amit hic. s. igne interita simplicia corpora nutriri ... quo sit veru iam declarauimus sua eundem te X. so. Et dixinius m oes recte sentientes conuenit in hoc. Nec ignem nec aliud ellatum nutriri nutritione a prie dca,qm illa est a calorent aiati Scalam vegetatiuam. Conueni ut et in laoc utritione coiter dca. i. qua aliquid in naturam alterius aci illius conseruationem couertitur, siue illa cortuersio fiati calorem ut in igne, vel Cassi rimas qualitates Vt in aliis ethtis,'n unum conuertitur in alterum, no solum Nnis sed di alia eliata piat nutriri. Dcm est. n.in a. de non Pqdlibet ellitum pol conuertere in seipsinin aliud elinum im- inediate, siue sit sim bolicum siue non. Sed dices. Si nurriri nutritione coiterlaca est coemi elato,
quare dicit philosophus hico in a. de notae,ronabile quidesolum simplicium corporum nutriri ignem. Ad hoc di Licet alia elata possint in se conuertere aliudeliatum ad sui conne ruationen id augmentum,id in ad sensum manifestius est in igne ex siua actuitate intenta, qua non solum enata ed&mixta combustibilia trahit in sui natura corrumpendo: conuertendo. d aut alia elata corrumpant aliud ellitum, vel mixtum di conuertant in sui latura, non est sensu ita manifestum i6 dicit philosophus hic, Dux solus ignis inter alia simplicia cora nutriri. i. aptius e sensurcum hoc tamen statis realia elementa nutriuntur modo dicto, licet id non ita constet sensui. Sed dices iterum, in quo differt particulariter nutritio Naugmentum rei viventis, dire non viventis Riadeo diiqstat in hoc ir innutritionein augmento rei viventis nutrimentum diffunditur ad oes aliculas nutriri, quaelibet eius
pars nutritur di augetur ut declarauimus in . a.d gnone.
Sed in nutritione inaiati qualis est ignis non contingit cristi '
144쪽
qd corpus ingrediatur ad singulas pliculas igni si extatis, cquaelibet nutriatur ac augeatur, sed solum ex naateria proximata gnaturalius ignis qui continuus aut contiguus fit secundum luperficiem igni pratexistenti, di sit inanimatu nunaaius quam prius ex oppositione ignis. Quantum ad tertium inuenio tres modos concordandi illas duasi pones, quorum primus attribuitur Comment.
secundus Egidio .tertius.b. Tho. Comen. in. a. de ala in comen. 4t. Vt tenere cl l natura
constantiu non est intelligendum absolutae, sed olum in corporibus augmentabilibus, qua 1 priae sunt alata Via dicit, α intendit Pterminum dimensuram ultima naturalia idest terminos reria naturaliu, quae inueniuntur in quantitatibus corpo* augmetabiliti, hec illae Augmetabilia aut xpriae sumpta non sunt nisi alata. Et qm ignis non est de natura alatorii augmentabilium, io non habet ita determinatam magnitudinem quin possit excedere sicum magnitudinem rei alatae. Et si dicas .Ergo si ignis pol crescere in infinitum ex appone combustibilis in infinitum non est dabilis maximis ignis. Rndent Comentistaeo maxime ad. in. a.de aia. q. a. qn dicit philosophus augmentum ignis esse in infinitum sic e intelligendum, riot excedere oem magnitudinem rei viventis no in oena magnitndinem simpla, qm cum ignis heat formam naturalem requirit et determinatam ritagnitudine quae'sia indeterminate pol excedere magnitudine cuiuscum viventis dicitur augmentabilis in infinitum. Haec expo non est falsa, sed non ur ad metem philosophi Naly natura constantium nonuerrestrigendum ad genus viventium ined sumendum pol ente naturali cui debeturi ex natura sua aliqua magnitudo di figure. Un melius est ut sumatur lyiatuta constantium P obente naturali qd terminat vipria figura ad ditam studiorum quae terminator nos pria sed cotinentis figura.E qm ignis sicut di aeri aqua non propria sed cotineris figura terminans, ut dictum est in. 4.ccellio ignis non debet computari inter natura constantia. Egi d. aut in a.de aia sup rex. I. dicit et oti quae constant
145쪽
ex natura hiat terminum aut empte sormae ut otia lata, alae ex pte materiae, quae costant ex tota sua materia eX. I coe.
aut ex ordine uniuers, ne. s. si augerEtur in infinitum destruerent astites uniuersi. Intedit ergo philosophus die, q, quia ignis non est a latus, nec ignis puta A. constat ex tota sua materiaritum sit ex pte formato ex pte suae materiae est augmentabilis in infinitu licet id repugnet ex ordine uniuersi. Via pol dari adeo magnus ignis, in appositam festucani non
posset comburere is, impediment extrinsecum .i. ne destruatur ordo uniuersi. Sic igitur cocordabit teX.psi Oium natura constantium est terminata magnitudo explesormae aut materiae aut ordine uniuersi. Et sic ignis habet terminata Diagnitudinem Oium aut natura costanti si quae sunt de ne viventiu est terminata magnitudo exite sormae. i. aiae quae requirit dererminata organa, di sic ignis eum non sit vivens non habet determinatam magnitudinen ex pte briatae, inamo est augmentabilis in infinitum si apponatur combustibile in infinitum nisi ordo uniuersi obsisteret. Haec pomon bn saluat maximum: minimum per se existens in omogeneis. a vult non dari maximum ignem eπparte sermae immo maiorem di maiorem in infinitum nisi ordini uniuersi repugnaret. Et in n. r. physico contra Ana-Nagoram determinatur maximum eo quaelibet forma naturalis statutum terminum praefigit ei cuius e forma, e go igni debetur maxima illitas non solumi conseruationem ordinis uniuersi sed e sua propria forma, licet illa illi, tas possit excedere oena magnitudinem rei viventis. tertius modus est respondendi qui videtur esse de men .
te.b. Tho. in . a. de ala in expone textu. 46. Dicit igitur haec opinio in omnium Datura conflantiu absolutae tam tu et iusi non viventium datur terminata magnitudo, dici, in igne datur maximum di minimum per se existens. Et cum hoc sat gnis augeatur in infinitum si apponatur combustibile in infinitum: Nam ignis duplr consideratur. Primo ut per se unus numero puta ignis. A. ignis. B ignis. C. Sechido ut ea
unus aggregatione plurium ignium, quae est unitas Laccnsi
146쪽
scut unitas lapidum in aceruo. Et haec unitas aggregationis sit' ignis existenti applicatur alia materia combustibilis in qua introducti forma ignis. Tunc ignis de nouo genitus eualius a praeexistenti licet ad sensum non sic appeat. Et silc p-Plicarentur centum combustibilia fierent centum ignes qui omnes non essent unum per se ledio tactu sicut quida nasiimulus. Nec primus ignis cui apposita sunt centum combullibilia, pol dici esse sprie augmentatus sed auctus qm me dignone d vere augmentatur remanet idem an ta post. Et Ioaugmentum proprie inuenitur in solis viventibus. Ex hac ergo distone dico Usumendo ignem testise unus numero habet determinatam magnitudinem, quia dato rappo riatur nouum combustibilesta comburatur, non augetur ille idem numero sed nouus gnatur. Si aut sumatur ignis test quid unum aggregatione sic dico ch non habet determis natam magnitudinem, sed pol ex gnone nouorum ignium
in infinitum augeri illud aggregatum in infinitum. Nec πhoc sequitur aliqd inconueniens qm qii dicitios Oaum natura constantium dic. debet intelligi de his quae sunt, se unusicut unus ho, una planta unus lapis. Sila quilibeti se ignis. Vna per se aqua .Qfi ergo dicit pra Ignis augmentum est in infinitum quouis fuerit combustibile, exponatur de igne qui est unus non a se sed aggregatione. Adverte inri illud augmentum ignis est improprium sicut di nutrimentsi suavi exposuimus sepra .Haec depresenti quaesito dicta sint. Quaestio 18. Si potentia nutritiuaac augmentativa di generativa differunt realiter.
o Oniam autem est eadem potentia animae vegetati
σgenerativa Tex. M . IN HAC q. aduertem oes expositores in hoc concordant. licet narum trium sit unum obum materialiter
sumptu, quod est ipsum nutrimentia, in quia diuersa ratione respiciunt ipsum,di habent distinctas operationes cir-
147쪽
ea ipm id concludunt a sunt tres potentiae distinctae reare. Ad resolutionem igitur quaesiti declarandum est quo nutri mentum alia dialia rotae formali est obm harum trium potentiarum ex quo costabit diuo realis inter eas Deinde soluetur dubium quod oritur ex textu philosophi. Quantum ad primum aduertem res vivens indiget conseruatione inesse indiuiduo paliqalps debita illitate,
coseruatione in spei irpetuetur. Coseruari non pol inesse indiuiduo nisi pnutritionem in qua ad restaurationem deperditi conuertitur nutrimentum insibam nutritii potentiam nutritiuam mediante calore naturali decoquente sicutiam locuti sumus in trac de morte di vita. di in tractae causis longitudinis di breuitatis vitae. Nutrimentum igitur ut quid .i ut suba conuertibilis innutriti siubam est obm formale potentiae nutritiuae. Deduci non pol ad debitam sititatena nisi stat maior conuersio alimenti in sudam nutritii aliquo pe, usit restauratio depditi. Ex eo aut q, nutrimentum est subasta di additur nutrito ut fit maius situm. Nutrimentuna
igitur ut e stritum di non solunt ut est suba, est obm formale potenti, augmentari uar. Conseruari non pol in spe secunduppetuitatem nisi net sibi simile, non gnat sibi simile nisi per semen Semen aut est id qdsup est de alimento conuertibili in subam nutriri &willud fiatur simile in spe. Nutrimentuergo sit supest nutritioni augmento est obm sermale potentiae glaatiuae. Ex his constat ro quare distinguuntur reata Determinatum est. nari potentiae distinguuntur peractus
actus p oba formaliter sumpta. Vbi ergo sunt distincti actus reatus ti disincta ob sormaliter ibi est disto realis potentiarum. Sed in pte vegetativa distinguuntur ut patet realiter nutrire augere gnare,quia stat unum sine alio, di distin guuntur sormaliter nutrimentum ut suda, viritum, Ut superfluum ergo potentia nutritiua augmentativa di gnatiua distinguuntur realiter. Qitantum ad la dira aduerte, ex dcoibi intex 4 a. ubi inquit qia i est eadem potentia vegetativa dignatiua insurgit dubium Namsi mut eadem potentia,ergo non distin-
148쪽
guuntur realiter cuius oppostum determinatum est. Advertem aliqui vi magiant hanc difficultatem dicune philosophus per ly vegetatiuino intendit nutritiuam sed intendit vegetatiuam ut est genus quod sub se continet has species, nutritiuam augmentativam generativam,quod non distinguitur realiter ab eis sicut animal non distinguitur realiter a suis speciebus. Sic dicunt isti qm est eadem potentia velliatiua .s, sumpta, genus di generativa sumpta ut species
c. Sed haec expositio deuiat Commen. cui adheret inhoeb. Tho. Nam Commen. in . a. de alatex. da exponit Vegetatiuam pro nutritiua. Unde di eius ex sic habet. Quoniam igitur virtus nutriti uad generativa sunt eodem die. t. b. Tho exponit Uegetatiuam pro nutritiua Supposito igituetb accipiatur vegetativa pro nutrit tua, declarandum est quomodonae duo stant simul,quod sint eaedem,&disingua
Egid. in expositione ex. 4r in fine quaestionis dicitque lane
eaedem prout nutritiua praeparat & decoquit nutrimentum quo nutritiua nutrit,augmentativa augmentat, generativa
generat, di sic erunt eaedem non simpliciter sed obiecto materialiter sunt pto. Et haec expositio videtur esse ad mentem Com. qui in corn. 4 exponens dictum philosophi inquit. Eequia subiectum potentiae nutritiue augnientabilis dige ..nerative idem est. s.nutrimentum dic. Sed contra Si nutritiua di generativa possunt dici eadem potetia quia obiectum earum materialiter sumptum est idε ergo sensus visuso odoratus erunt idem sensus quia obni eorum materialiter sumptum est idem. Nam est idena cor pus coloratum di odorabile. Respondetur non est similis ratio, quia actus potentiae nutritiue ordinatur ad actum potenti generative adeo pro cimiores sunt adinvicem si vi lusis odoratus quorum actus unius non ordinatur adactum alterius. Sic dicendum esset ad mentem Egidii.
Tu autem dic, quod potentia nutritiua di generativa sunt eadem potentia apud p im radicaliter, quia radica
149쪽
urin eadem ementia animae vegetative. Item sunt eaede ordinabilitate quia nutritiua ordinatur ad generativam ut ad nobiliorem. Sequere tu quam expositionem Volueris, quoniam omnes sustentabiles sunt. Haec de praesenti quaesito d eta sint. Quaestio ij. Si quod nutritur patitur a nutrinaento sicut econuerso.
Pasitur aliquid alimentum ab eo quod alitur,sed nolocIN HAEC q. aduerte et difficile est saluare praepositum
textum philosophi Primo quidem quia contraria aguntd patiuntur adinvicem. Sed nutrimentum est contrariunutrito saltem in principio, ahuer non decoqueretur. Praeterea dicit philosoplaus in eo.tex. inquantum non coctum,contrarium contrario alitur. Si ergo contraria mutuo gut ad- nuiceni sequitur iutritum repatiatur a nutrimeto. Praeterea ad sensum experimur somacum laborare in decoctione cibi dure digestionis ergo repatitur a nutrimeto. Praeterea philosophus in i de idone teX. 44 Vult alimetu coparari ad alitum sicut aqua ad vinu, sed c6stat aqua agere in vina remittendo Virtute sua ergo, nutrimentu agit in nutritu. Pro resolutione huius quaesiti inuenio tres modos dicendi Primo dicunt aliqui dictum philosophi debere intelligi
de eo quod alitur non secundum se torum sed ratione principii formalis quo alitur, hoc autem principium est potentia nutritiua de qua constat et, secundum se non patitur a nutrimento, sicut nec potentia visiva secundum se patitur a calore immo coniunctum e potentia ex organo patitur. Sed expositio haec non est ad naentem philosophi. Nam loquitur de eo quod alitur ut de coposito. Comparat enim illud quod alitur artifici, dc alimentum materiae in quan rarti sexagit Constat autem chartifex non dicit solam artem sed compositum , ita nec quod alitur dicit solam potentiam nutritiuam. sed compositum animatum. Secundo dicunt aliqui et tex.ppi debet intelligi de nutri-
150쪽
mente decocto didigesto. Cum enim sit iam assimilatum nutritio disiit inpotentia proκima vi transmutetur in substantiam eius non est amplius contrarium ei quod alit tar, Nper consequens alitum non patitur a nutrimento sed econuerso quia transmutatur in substantiam aliti. Sed haec expositio adhuc non quadrat ad sensum bi. Ipse enim praeposuit textum praedictum, antequam mentio nem faceret de alimento cocto vel non cocto. Nam de huiusmodi differentiis alimenti facit mentionem in fine text. 4 ubi inquit. Secundum enim quod est non digesum contrarium nutritura contrario , secundum vero quod digestum sinasse simili. Hanc autem propositionem patitur aliquid alimentum ab eo quod alitur sed non hoc ab alimento praeposuerat in principio eiusdem tex. Vnde signum est quod intendebat de alimento secundum se nundum dis in-girendo de cocto: non cocto , sicut etiam coparuit fabra ad materia in quam agit non solum quado disposuit eant ad formam suscipiendam sed absolute. Tertio ponitur expositio Commetat ut melior penitus ad mentena philosophi in comen. 4r di stat in hoc ci, nutrimentum non agit in nutritum eo modo quo nutritum agit in ipsum. Nam nutritum agit in nutrimentum transmutando ipsum in sui substantiam , quo modo non agit nutrimentum in nutritum, non enim nutrimentum conuertit nutritu insita sudam. Sicut artifex quide agit in materia figurando ipsam, quomodo materia non agit in artificem non. n. lignum figurat artificem. Aq, haec fuerit intentio Comme; patet in scommen. ubi sic inquit Potest enim aliquid diceret si nutrimentum esset contrarium nutribili oportet ut Vir uni transmutatur a suo compari' patiatur ab eo,&q. d. respondendo nutrimentum est quod patitura nutribili, non nutribile a nutrimento. Non enim est necesse veab omni patiente patiatur agens eo modo quo patiens patiatur ab eo Lignum enim patitur a carpentario , sed carpentarius non patitur a ligno, nisi aliquis vocet illam traii salinutationem quae est exocio ad operationem. Et instat il