장음표시 사용
61쪽
verἶis iam primo Psito, siuperest videre: naidentificentur nunc i, . mum. Primo sectu videtur quod non, uti enim nunc temporis non est idem, quod tempus, ita nunc aui, um non idem, antecedens patet, quia nunc indissibile est, oe iusibile tempus: ergo. Circa materiam hanc extant varia opiniones, quas ego consulto dimitto, σ pro quoti dilucidatione dico, nunc aeui, o mum idem esse realiter, m hoc est, quo ibic quςritur in proposito, licet non idem sint rarione. Nunc ad argumentum dicitur, quod aliter se habet nunc aeui ad mum, quam nunc temporis ad tempus, nam tunc aeui ab aeuo disserre non potest, nisi secundum rationem, quia in cipe miterni non videtur esse realis diuersitas, nec nunc aeui dicit priuationem ulterioris durationis icut dicit nunc temporis, propter quod realiter dissera a tempore, non sicut indiuisibile positiuum a continuo ,sed bene, ut priuatio ulterioris contianuasionis hς satis.
Lectio XII. A Dbac duo ad uberiorem doctrinam eorum, quae tacta
sunt in superioribus sermonibus nostris, proponenda quaesita essent, veru ut breuitati inseruiam, in praesentimum tant recurram, q&atuor declarando, nam primo dubium praemittam; sicundo arguam; tertio in medium notanda adducam quarto ratione Ormatra diluam. Quaritur ergo, ex quo de ipso
62쪽
auo verba jecimis in hecterna lectione, an unam d. beat concedi um,qssit, vel possit esse mensura omnium auiternorῆς dubio sub hac verbor orma proposito , ad partem negativa declinantesssic ratiocinabimur. Mensurabile, ut nor ut oes, habet pendentiam a mesura realiter, sed unus angelus ab altero quantu ad esse siuum, non dependet, sida Deo immediate, non igitur unius esse habet metiri per aliquid, quod sit in alio, non itaq; unum πum habet
concedi, tanquam metrum, atq; mensura omnium austernorum.
Insiuer, ut se habet tempus ad temporalia, ita ςuum ad austerna, tempus, quod est mensura omnium temporalium, non dicitur esse in aliquo temporali, ut in subiecto ,sed in coo ,-s ςuiternum, omne tempus: igitur, quod mensura est omnium aut ternorum, minime erit in aliquo aeuiterno existens, fed bene maliquosupra omneauiternum,m hoc Deus est. Ulte iussio arguitur, si daretur unum mum mensium omnium aeuiternorum, procul dubio illud foret mum supremi aeuiterni, quiaprimum metrum, ae omnium mensura est aliorum, uti motus est mensura cium: qua re,
c. In oppositum se habet illud, ql dici siolet siem unum tempus
omnium temporalium mensura est, ita unum auiternorii omnium um mensura erit. Pro re.'ansione igitur,ac quoiti determinatione, primo videndum est, qui it de ratione me/furae, est erum de re mensurata certitudinem habere, siue quantu ad quam alem molis, siue virtutis, duplex enim quantitas datur, σ molis, at qa virtutis, siveperfectionis. Nunc ad rationes formatas re pondeamus, s primo ad primam dicentes, quod currit de men sera per se, oe directe, quo modo unum miternorum suum aliorumpersea C mensura
63쪽
mensiura dici non potest, nec directie sicut causa; non ob id probat, quin possit dici mensiura comparasiue, π indirecte. Adsecundans
rationem re pondetur, quod accidit tempori, ut est temporalium mensura,quod fit in aliquo aeuiterno:propterea non videtur sequi, quod ςuum ola austerna menseram fit in aliquo siubiecto transiendente aeuiternorum genus. Ad ultimam re pondetur, concludere, nyi obviet aliud, de licet detur auitem primum, illud tamen independens est, oe improportionatur quaere, oec. Ad argumenatum vero alterius partis , Mibtudo de tempore rellectu motuum, aeuo ren'ecitu durationis austerem um,neganda venit,quoniam primus motus, cum quo tempus est realiter idem, si uniformior, notior olaus sub ipso motibus. CPrςterea', oes alij motus siua durationis terminum accipiunt in ante, σpost, vel secundum totum, misiunt motus, qui inueniuntur in onusgenera libus, oe corruptibilibus rebus,vel secundum partem, ut motus inferioru orbium, qui secundum sivi totalitatem non mensurantur, cum terminum motus non habeant. De duratione aut aeuiterniprimi vellectu alio rum non ita euenit, quantum ad conditiones mensurantis ad me
Iurabile; Et hπ satis pro presenti te bone. AN ESSE REI GENERABILIS, ET COR
Lectio XIII. V V Pamprimm ad subsequentem declarandam distin
Gonem accedamus, imprsentiarum dio italem una excitabimus, qπrentes num esse rei generabilis, mi 'ta corruptibilis,
64쪽
eorruptibilis, tempore mensiuretur. Dubio proposito, nunepotenarem pro parte negativa, oe primo sic. Tempus successivorum mensiura est, ut OA fateri videntur, sid in esse rei generabilis, σcorruptibilis non videtur esse siuccessis: ergo, circ. Ex alio latere dicetis vos, si esse rei generabilis, m corruptibilis tempore non non babet mensiurari, a quo ergo es non est dicendum, quod aeternia
rate, quae soli Deo conuenit, habeat dimetiri, neq; aevo, quia anx lorum mensera; ex consequeti ergo debet dici, quod tempore. Prodeterminatione huius rei sciendum es illa,quae mensurari habent, duplicere picere qua ita e, una primo, quaformaliter in si quata dicuntur, aliam siecudo, extrinsica, qua scilicet metiri habent emtrinsice, m denominari denominatione extrinseca, Ug. Pannus, qui ad Una metitur, quantitare primo resticit intrinseca, quas maliter quantus e i, Insiuper res icit quantitat e vina, qua mensim ratur ab extrinseco ; hoc idepose dici de duratione in re videtur, prout duratio in ratione quanti solet accipi, T. g. cale factio, vel frigfactio, quaesunt alterationes quς iam remu, ac corporu inferi rum, quandam videtur habere quantitatem intrinsecam, quae fommaliter earum duratio dicitur tanta, circumscripto quocunq; alio exiri reo, deinde prper hanc quantitatem extrinyecam, sicilicet quantitatem primi mobilis, secundum quam habent metiri, ac mensurari mensiuratione extrinseca,penes qua denominationem, Aurna, vel mensales, vel annuales, m ita de aliys dicuntur. Pr terea animaduertendum est, in generabili duplicem durationem
dari. scilicet succesuam, oe non successimam, V .g. vi motus; illa
vero nonsuccessiva in quatuor distribuitur partes,ut putam me
65쪽
nitatem, in ςuum , in nunc temporis obsecreti, m nunc temporis continui duratio verosuccessiua adhuc; γ ipsa in duas diuiditur, videlicet in continuam, di retam, continua ad tempus contianuum pertinet , siuccc ua discreta illa, quae confisit in receptione successiva diuersorum actuum in compositione circa idem subiectu, quorum unusiqui'; indiui ilis est ,sicuti patet in actibus intellι-gendi, quorum Unus succeAt alteri, licet quilibet inse inivsbilis si, i ista duratio pertinet ad tempus discretum solum , nec ibi ponenda venit quantitas solum discreta, qua numerus est ,sitans quani itas sit in talibus aBtibus, verum et ibi ponenda est quantitas discreta, quae est tempus; nam non solummodo ibi est dare plura, quia duo actussiunt plures, quam unus, tres quam duo Ged ea etiam ibi dare plus, m minus durare, quod pertinet ad tempus. Nunc ad argumentum principale dici pol est, quod tempus contianuum bene perse mensura siuccessivorum continuorum fit, artamen
per accidens etiam ea,quaesicce uis coexistunt,mensurat,quorum mitium, oe finis, tempore extenduntur, quo modo esse generabialium , m corruptibilium mensurantur tepore, ut patet phsicoruquarto. Ad illud vero in oppositum dici potes propter coclusione, quod sit verum, licet ex forma arguendi procedat ab insi cienti.
Distinctio IlI. Lectio XIIII. AG serus hodierna die libri secundi distinctionem in omaene tertιam, de more meo neram in primis pona; deinde diuisionem;
66쪽
diuisionem; Nexus talis est: ex quo in superiori Magister sient.
verba fecit de angelorum productione, quantum ad extrinsicas conditiones, nunc consequenter intendit de eisdem pertraritare, quo ad intrinsecas conditiones. Habito in hunc modum nexu, diuidi modo pol est hςe distinctio in segmenta quatuor. In quorum
primo quatuor nobis occurrunt consideranda circa angelorum
ductione; deinde duo dubia; tertio, opinio cotrariaprimae, quarto consideratio exparte angelorum. Venio ad primi punct dilucia datione, ubi quatuor confiderationi nostraesubjciuntur. Quorum duo pertinent ad eorum substantiam, C. g. essentia eorum mm terialis simplicitas, s distin bonis eorum, personalis diuersitas. Tertium vero ad eorum formam intelligendi fleetat,mecce perfncacitas; quartum ad eorupotestatem, σ ecce volendi liberatas. Hςc quatuor,nobibssimi Auditores,oes arieti in siua creatione acceperunt, no tamen ςqualiter,sed illares creati fuerunt de sicut ad disserentem natura in angelis sequitur differens cognitio, et aeserens gratiae collatio, nec non differens arbitri, libertas, ut in hoc primo videre est si mento. In altero contemplatura, quomodo Angeli malitia cuiuscuq; culpa in siua creatione fuerint δε- prauati, questiones duas proponemus, illast , diluemus; quςritur ergo primo, num angeli sint creati boni, vel mali; Deinde virum aliqua morula inter eorum creationem, Cy lapsium extiterat. Ad quas diluendas, Magistersent.simul recitat quorundam opinione dicentium, Angelossulse creatos malos, nec ibi moras se inter eorum creationem, .lapsum. An hoc fit verum, extat D.Ioannis
thoritas, ubi Christus dicit, diabolum homicidam fuisse, minc 3 veritate
67쪽
veritate nostetisse. Hoc idem corroborari potest; uthoritate Io etti dicitur, quod d abolus est initium figmenti Dei ad illudendilei, quare, oe c. Pro bolutione authoritatum prςdiciarum, quid diacturus, audite: nam diabolus dicitur initium figmenti Dei, eo Deus prmidit, quando ipsem fecit, quanta bona de eius malitia prouenirent, cum ad eius tentatione ancti proficerent. Simiter dicitur, ipsum in veritate nonfletisse, quoniam a V eritate cecidit,
a qua minime cecidiset, si in veritate creatus non fuisset; Vel diacatis, quod fuerit homicida ab initio conditionis hominisquem per fallaciamseducendo occidit. hactenus de quatuor propositis, duas enodatas partes tenetis Uubsequitur tertia, in qua opinio prima contraria ponituri, omnes angelos, iustos, m bonos fuisse creatos, quantum scilicet ad malicarentiam, m imustitia, licet non qua tum ad gratiam cosiummata; in ver, inter creationem, oe lapsum fuisse moram. Quae opinio testimonio D. Augustini fulcitur, ut intextu Magistra patet; ratione quoque,qua stat in hoc, probari potest. Quod cu Deus fit optimus, creatura mada per ipsium produci minimepotest. immo angelum malum creasset, nequaquam eius
malum punirere quare, me. Tandem accedo ad angelorum considerationem, . Unum notatu dignum dico, omnes Tidelicet an gelos, ab initio uacreationis, Deum, oest, oec eras creaturas
cognouisse, nec non quid appetendumforet, oe quid requendum intellexisse, ta enim boni, qua mali notitiam habuerunt, Deumq; si naturali quadam dilectione dilexerunt, no tamen meritoris, quia gratia eis nonfuit addita, qua meriti radix ese dicitur:
68쪽
LECTIONES LIB. SECUNDI. 3'AN ANGELI SINT EX MATERIA, ET
Lectio XV. IN prςdeclarata distinctione erat sermo de multis,inmaxia
me de morulis, nam quςrebat Magister, num inter angelorii creationem, missuemfuerit aliqua morula, pro quare ad musim ini et enda, hodierna die duo declarabo primum ad morulas blectabit, alterum ad lusitum, ut audietis. Circa primum, ut viὰeo, angelorum morae Odcntur poni multipliciter posse, nam quidam tres ponunt moras dicetes, quod oes in prima mora creati fuissent ingratia, m meruerunt, inseranda bonisteterunt in m rito, re mali ceciderunt, in tertia oes fuerunt in termino. Possunt et poni quatuor mora, σ hoc dupliciter . Primo, quod in prima fuerunt oes in naturalibus: in sicunda mali ceciderunt. In tertia bonis apposita est gratia, o meruerunt e in quarta boni siunt pr
mlati, ν mali damnati et dicatis, qd oes in prima morasuerint in naturalibus: in secunda oes in gratia, σ in tertia boni meruerunt stantes ingratia, oe mali deliquerunt, in quarta fuerunt ora in termino. Ponuntur, m alio modo ista morae secundu alios, quis aut horum modorum siit probabilior, D.Bonaventura inquit,sicu- dum opinionem catholicam veriorem elle tenendam, quod morula fuerit inter creationem, oe lapsium, licet paruula, propter quam
sanciti, m expositores,eipsa scriptura loquitur de malitia di boli,quasemper fuisset in ea, quia illud modicum, quasipro nihilo, reputatur. Vnde dicitur Ioan. 3. Diabolus ab initiopeccauit idest
69쪽
natim post initium. Angelis vero bonis pro magno merito astrisLtur, quod vicerut prςlium tentationum, de quo loci i L .Factum est protum magnum in talo, Michael, m Angeli eius pugnabant
cum dracone, σc. Fuit enim peccatum malorum incentivum temtationis in bonis, quam boni aὰ magnam eorum laudem vicerunt. De quo latius Gabriel, qui videtur fateri, tanquam probabile, qs in primo instanti uniformessint creati angeli in statu natura ,siue gratia, infecuda mora erant uniformes in gratia, in tertia morulamiae muti multipliciter demeruerant, oe boni muli liciter meruerunt , in quarta fuerunt in termino. Et hςc de primo puncto. Post quod, quςrendum venit, num Angeli ex materia, oe forma concreti ' hic extant nonnullae rationes ab angelis simplicitatem tollentes, compositionemq; ex consequenti in ip sponentes, quara
prima ficse habet; Angelus, vel est materia, velforma, vel compositum, in hςc enim ubstantia diuiditur ,sed non potest dici ma ieria , quia sic esset potentia , non forma, quia hςc est altera pars compositi,ergo compositum: quare, me. Insuper, illud quod est in genere, composium csse videtur: at angelus sic se habet: ergo, . Prςterea, ex Augustino in libro de mirabilibus sacrae scripturae
hoc idem ostenditur, habet enim hςc verba. D.Augustinus. Omnipotens Deus ex informi materia, quam prius de nihilo condidit, cunctaru rerusiensibilium, π insiensibitium intellectu carentium, 'ecies multiformes diuisit, materia ergo in omnibus: quare, oec. Deinde, aliti Augustinus angelos vocavit animalia corpore aerea, deinceps, Gregorius vocat angelos animalia rationalia, oe Bem nardus ait liquet omnem iri tum creatum corporeo prorsus india
70쪽
LECTIONES LIB. SECUNDI. 4 Inre latio: ergo, me. In oppositumst habet Dion fus de d uis.
nomin. qui ait: Angelos omnino immateriales, m incorporales:
Boetius similiter, in libro de duabus naturis ait , quod natura ιπ- corporeae substantia nulli innititur materiae jundamento. Pro responsione ergo, duae siunt conclusionesponendae, quarum prima hςce Angelus ex materia, c forma non est concretus, m ratio assignatur, quia anima humana partem Fu non habet materiam, igitur neq; angelus, qui animaperfilior est. Altera coc lusio,hcet angelus in genere sit, quia limitatus, non ob id proprie di bet dici topositus ex materia, .m forma. His ita positis, nunc ad argumeta
res'ondendum,mprimo ad primum, quod maior propositio A bet intcggi de substantia transmutabili, non de absolute capta, ut hic nos loquimur. Ad cundum patet per idem. Ad tertium dicitur, quod Augustinus frequenter videtur sequi illorum opinionem, qui angelos esse compositos dicebant. Ad quartum dico, quod isdem Augustinus loquutus est secundum opinionem Platonicorum, non exprofiso. Illud vero Gregorij vocantis angelos animalia rati nalia, debet intelligi secundum Itheciem, quatenus scilicet in biecishumana apparent. Demum ad illud D. Bernardi potes dici, duplicem dari indigentiam, am,quὸ ad homines, aliam, quo ad amgelos ipsis, primo modo loquutus est. D. Bernarias, dum dixit,angelos corporeo indigere Lolati ilicet quam tum ad nos, non quo ad ipsis Angelos; mhςc depollicitis satis.