장음표시 사용
51쪽
piatur, unitas illa, a in ipsis e inunta
νήenditas Hiellatai s ut me ir gulum ae μυ- tribu iarisibus ἰνω eripiamidentitas si eoncipitur. Ita, si ens aliquod In certo quodam encium genere concipiatur, unum ciceruia si vero in eodem ipse eniis senere nullum ens aliud A simile reperia- . tur, tunc umeum vocari solet, ut uuieus Glius vocatur ille, qui fratribus regi.
aliquod interdum intim voca ur, quod omni aio naplex, inconi positum sit , adeoque unitas illa ex simplieitate, veluti sonte, Pendere debet liquando vero unitas ipsa μPartium umone , sive eomposim, resultat ru par ex ipsa ita coniunctae eonnexaeqlle' or, ut subjectum effician Ejysmodi Iero in os in v xiis ex partibus, una mise iunctis formatum luiiuando dicitur ensis mu-.Ρr se, aliquando vero ens ιι iris 3 per aec cras . Si partes Ita quibus en ipsum com-; Ponitur, iis te, natura coa paratae sint ut illud constituatu , tune unum per se vo- Maura ut varia partes , quibus humanum corpus conlponitur. Sin vero, partes illae . t mei e Iesum, formiro , , comingenter muXI. Altera communis. transcendent
.. Entis allecti , sive proprietas dicitur Verios . Etenim cum quodlibet eas , ve possibile , sive impossibile , sit , ab iise rellectu eognosci , vel eognitioni obiectum iessso possit, quidquid autem ab intellecta -r itiis , ipsique cognoscenti veluti obio,
ictuin proponitur , morum dicatur , versias . si figulis mirino entium generibus ira, Oliveniet, ut universali, communique mus eae aretissime conjungatur . Itaque veritas
missi est aliud, quam eas ipsum
52쪽
PARS L. cis P. II Irintellectu nostro , sive divino concipitur cumque plurima, ae insiliit fere entium genera cognosci possint, ipsorum singula suani veritatem habere debent, iisque imaginibus, archetypis ideis illis accuratissime respo dent , quae in divina mente reperiuntur Ejusmodi autem veritas , quae entibus , obiectis omnibus inesse debet objecti,a vocatur unde, quemadmodum entitas ipsi , vel archetypa divinae mentis imago variari non potest , ita quoque metaphysica , transcendentalis is objectiva veritas alterari. , live mutari non poterit 3 ut en ipsum aliquando veri3m , Iiquando falsum dicatur Fieri tamen subinde poterit, ut, si eognitio nostra cum ente cognito conferatur aliquan- quidem ipsis veniens , aliquando vero repugnans sit, adeoque aliquando vera, aliquando falsa dicatur . Hae altera veritati, species, quae non in obiecto cognito, sed ita ,:Rellectu cognoscente , reperitur , Omalis vocatur quamvis illa ex obiecto eognito, sive obiectiva veritate pendere debeat juxtaeelebre statum illud eo quod res est , me non est , pereepri , vel prορψιi dieitur vera, vel falsi . Itaque veritas ipsa focinalis ita variati subinde poterit, ut cogniti nostra vel vera, vel falis esse possit sis interdum una eademque propositio, si de remutabili sormata fuerit , aliquando vera , aliquando salsa esse potest , ut opportunius in
XII inicecumque vero de obiectiva , simul - que deformati Veritate Iam diximus de ter tia quoque in is astectione , vel attributo observari , vel intelligi profecto poterunt ni nitrum de Onitate: nisi quod vero a ad intelleolum, ejusque cognitionem , bonitan
autem ad voluntatem , eiusque amorem refe-
53쪽
entis instar concipitur ab aliqua eatis , vel
em a Deo produci, adeoque ab illo diligi , probarique possit, perspicue apparet quod ens omne volun tia obla in esse ideoque bonum censeri potem ut proinde bonitas pia , quae obiecti, voeatur, unitaris, ac veritatis instar emibus omnibus in, se, adeoque coimmunis. transcendentius Enio rictio, sive proprietas haberi debeat. Bonitas autem illa nihil est aliud, quam ipsum ens quatenus ab aliqua voluntate di ligi, vel amari potest adeoque Bonitas ipsa oritatis instar, alterari, mutarique nonis terit , ut en ipsam aliquando bonum , aliquandoni altim dicatur; sed ens omne, quo,
cumquesuerit, hae objectio, is intrinseca ovitate praeditum esse debet . itaque , eum quidquid ab ipso Deo producatur ens esse debeat , ipsique repugnet in operando vel . proposito fine , vel ab ipsa rei produo perfectione deficerei quidquid a Deo ,roductum verit, ab ipso amabile vereque honiam censendum erit , ut optime proinde in aeris Litteris de Deo dicatur . di si tinnia , quae sunt, O nihiι-dsi orum qitae Dci ci eumque ι .mma per U- facta
sint ... sin ipso factum si nihil uuia factum est , dubitari certe non powereatae re , mimaruique illa fuerino, in niseis mae censeri, vocarique debeant. Peceatum vero a Deo neque: diligi, neque μο-bari , neque produci unquam, Poterit , cum tiro ipsumque non πρυ- a quadam, sed ab ροtonii. oriatur; ab illa nimii eaus .
54쪽
produeatur , quae a fine sb a natura pr- .posto aberret, . Sine in ipsum debita persectione , vel ordine , es honestate si v tum produeat Itaque, cum Minxania volu tas ad veram , aut ad apparens bonum it -ὴecti, a sibi a natura Hoposito defleetere, a in aliquetra oriere , fouit , qui lagibus opponatur, adeoque debetia .rectinidine, Vel honestate privatur, humanae voluntatis actus. ali uando aliquando nilus dicetur ἔ-riniso virum , atque honitate praeditus, Mi dessa turm 14es a mimine , qtiae ex ip-obiecti amat naturae, ex homi iii andole, o statu, praesertim vero naturae
iure, ceterisque legibus oriatur . Etenuri, si actus 4pse , qui a nobis exeri ositic gibus , atque moralis bouitatis ea ossa , inrisine, , in si eo istaria semper en atruquod , ademiue Mysce botimi , esse debet . unde non ab homine silum sed ab ipse
quoque Deo veluti prima supremaque e uuin omnium caussa, Producetur.
I. Inmadimnium ini gniam ea , sive conceptu , quamvis illi maxime simplex .ineompistus sit, uni as a'nens νε- πιιιιι, avi boni tire, dissimo facile poterit , ita quoque ire corus ille id aria enti vigenera, reseratur , D .fst ipsuire an variis veluti statibus onspiatur, exinde facile novae aminio lex inae , vel attvibuta orientis , pariani ope , veluti diseramne 1 vel charactere qModam ens unum ab alio distinguatur. Rutinodi certe furit essentia , ex ι- flentia, subsistentia, de quarum singulis ela'-x mu Eorem ordiae nune disseretur
55쪽
que legibus plurima in dis ipsinis uinibus II. Ei uis nomine intelligi , vocarique silet id, quod niri re an aliq-d οὐδε
sui , adeoque in illo veluti primum , alio runaque auributorum omnium rugo concipitur illud nimirum , quo ens ipsem est ad quod est , ut aliud esse nostpostatri sed ejusmodi potius essentiae , sive principii vi Leeteris entibus omnibus accuratissime distinguatur. Ita radiorum omnium aequalitas uti initia voeari , enserique Alec; neque enim eireulus ipse alia de eaus.s Hreidias esse concipitur, vel intrinsece ab
omnibus figuris aliis distinguitur, nisi quod
ille radios omnes invicem a quales habeat Hominis esseruia voeatur principium illux, quo homo intrinsece redditur homo , tria tuli ei uia in hoc uno posita reperitur quod si figura tribus lineis , sire lateribiis cireum scripta si quidem ubi priscipium lud in ei cuia homine , triangulo nitide ae- eurateque perceptum fuerit , circi ius ipse homo , triangulum nitido accurateque con .eipitur esse quod est, atque a ceteris entibus aliis intrinsece ac necessari distinguitur. III. Itaque es s nata vallibet e principi s omisibus , vel attributi illis exoritur coquari i intrinseca , vel sentialia dicuntur: snimirum qu e ita rei conveniunt , ut , si ipsorum liquod feratur , illa quoque res omnino auserit , vel destrui Videatur . Si vero illa pota , simulque coniuncta concipiantur, ipsa quoqtie res constituta, vel repente posita colicipiatur . Eiusmodi vero priminpia, vel attributa rei emtialia , ae intriniae ita distingui solent , ut aliud quidem
ginis , aliud vero disseremia dicatur 3 evira, a essentia su liber ita duabus veluti
56쪽
vi cibus eoinponatur, ut alia quidem pluribus etiam entibus aliis conveniat , ideoque genus , sive attributum essent ale generieum appellatur, altera vero huic uni rei veleia sentiae conveniat, ipsamque discriminis , characteris instar ab aliis distinguat, adeoque merito disserentia, sive attributum sentiae distinctionum Oeatur. Id certe sultus, atque opportunius in Logi ea ostendi debet, satisque perspicue in superioribus exemplis
apparet eum ireul essentia ex figura , naulque radiorum aequalitate resultetri circu-rius autem ipse figurae nomine atque attributo eum quadrato , triangulo, aliisque pluribus conveniat, ab iisque tamen radiarum equalitate, veluti discrimine, secematur . IV. Quandoquidem ergo nitida,in aecurata rerum essentia non ex uni eo , sed ex attributis omnibus una coniunctis, exoritur,
quae ipsi rei intrinseca is essentialia sue
rines intima rerum indoles , atque natura Plerumque nobis incognita, vel obscura esse solet, eum alterutrum ex principiis, vel attributis illis ab intellectu nostro concipi
vel explorari non possit. Hine essentia ipsae obscuris plerumque, .confusi ideis perci' piuntur, obscuris etiam, ambiguis, confusisique vocibus exprimuntur 3 unde maxima er-'rorum series , aut opinionum varietas oriri solet ; quae tamen facile dirimi vitarique pollit , si entis idea nitidi , atque accurata conciperetur id , quod obscurum fortasse fuerit ae incertum, a perspicuo certoque secernatur definitiones omnes , quae ex-
Primendis explicandisque rerum essentiis instituta sunt, etspicuis distinctisque vocibus efferantur. Quod si attributa illa , quae re bus intrinseca, vel essentialia fuerint, a nobis intelligi vel explorari non possint , ita
es ipsa definiri, sive describi tune poterit
57쪽
o. uirius una e lunula ipsi cindoles aecurate exponi , atque Acbus alii distingui
Principut iv quo ens aliquod ne simulque operari concypitur adeoque -- - αὐ- solo immine distinguetur UI. Exinde vero iam facile intelligi, pro-.barique poterit quod eiusmodi rerum natu ra, atqde Gentra semper eadem, constat , ae invariabilis este labet, ut illa nequidem ab inficit Dei potentia alterari , mutarique possit. Qiiamvis enim Cartesias , a lalii, mi plures existiment intinis illas mini essentias, reluctante licet intellectu vestro Pa Deo ariari mutarique posse , ut circulus angulis praeditus, materia cogitandi capax, rriangulum qui '' lareribus compositum M. producatur, quicumque tamen eiusmodi re- ,riim ideas nitides, accurateque perspexerit repente proiecto intelliget id a Deo fieri
sive produci non G. Quum munis1 alumine intellis tuar principium quod
58쪽
tutivum varietur, quin ipsa quoque res coΠ- dii tuta, noe hoe esse receperat , atque intrinsece ab illa determinata suerat , alteretur. Ita si icirculo radiorii aequalitas auferatur, circulus esse non poterit : si triangulum quinque lateribus estbrmatum temere concipiaturis non amplius ιν angulum , sed pentagoniim , est laturum . Itaque poterit quidem Deus en quodlibet a se productum destruere , singularem essent ram, illam , quae
in ipso reperiebatur, in nihilum redigere
novanaque prorsus essentiam aliam, adeoque novum ens aliud repente producere sed efficere certe non poterit, ut , essentia veteri adhuc incolumi , novum ens producatur
Accedit etiam quod ens illud , cujus essen tia variata laret non amplius unica. sed duplici potius distinctaque essentia constare
deberet, quarum una alteram destruere cogeretur, adeoque simul esse, non esse deberet, quo nihil absurdius magisque repugnans effingi potesta denique, ne argumentia aliis hie immorer, rerum essenta archetypixi deis illis, ae inraginibus respondere debent,
quas ab arterno Deus in niente habuit , ad quarum ni ilitudinem res omnes produni
xit . Itaque reue imagines illae nitidae di-.stinctaeque esse debent , adeoque confundi alterari, sive mutari non possunt ita quo ique resum essentiae, quae distincti ideis i iis respondent, invariabiles esse debem. VII. Quamvis autem Deus intimas illas
rerum essentias inverteres, ve mutare noni
possit, adeoque iJlacissicere, quae repugnan
tia, vel contradictoria dicuntur , omnipotenτ,
tamen esse voearique ille poterit. Si qui dena ut caussa quaedam omnipotens sit, aut infinita
59쪽
vi praeviis enseatur , id vinum requiritu , it infinita prorsus rerum gener . vel infini-ramque repugnantiam continent , sint insin ti, si divina vis ac potestas ad eiusmodi solam pos tibiles, sive non repugnantes estectus
xit a quamvis ad illa quoque non extenda tur, quae intrinsece repugnantia , contradictoria, vel impossibilia fuerint . Addi etiam tolerat quod agendi vis infiniit ad illa se,um , tendi debet, quae vere fuerint ἐilla nimirum, in quibus veraci ac realis eu- tuas esse possit. quae veluti potentiae termi ius, ac stinus concipiatur sedeflectus n-di , qui ontradictorii dieuntur , hoe est entia illa , quae repugnantia , vel ire possibilia dicuntur, en a non sunt, nee ulla vera, si- realiis entitas illis inesse potest , eum ac qiis, mulque non entis idea temere a ho-bis permixta oriantur, ergo veraci ac realis agendi vis, ae potentia repugnantes illos es-fectus producere, rerumque essentias stera, re non poterit . Denique , ut opportunius alibi demonstrabitur, agendi vis, ac potentia , quae in ipso Deo reperitur, non modo ex inectibus ipsis, ipsorumque dignitate, vel disiero, sed ex ipsa quoque ratione deduei debet , qua res illas produxerit . Itaque o Deus olimia ex nihil , sive non ente produxerit , idque sine infinita potetitia pelagi Maon possit, infinita ipsius potentia tum exis Milibus , tum ex ereatis etiam rebus inani testissime dedite potest ut inutile pro
itide si omnipotentiam e impoFbilibus ,r- 4am, vel repugnantiuM rebus inquirere , aedemonstrare t
VIII. Illud etiam intellis , vel inferri
60쪽
ARS I. cia P. Mede poterii quod essentia ipsa , ve natura non modo existentibus omnibus , fusurisque rebus conveniet, sedis bitum etiam, sive non repugnantibus convenire debet . Quis quid enim ab intellectu nostro oncipitur quidquid existere, vel esse potest, quidquid imi insece contradictionem ullam , aut re gnantiam non contineat , essentia sua naturaque praeditum esse debet nee alia sane de caussa usibila censeri , voeatique solet, nisi quod in ipsius essentia rite peree et nulla rePugnanti eriatur. Itaque eum infinito proruis rerum genera , simulque in quoli, pet entis genere infinita prorsus individua
esse pisunt perseicue apparet quod essentia ipsa ilifinitis manibus iebus pinibilibus a Gedebet. . . . . IX. Quandoquidem vero ex infinitis entibus illis, quae possibilia fuerant, aliqua rem Muntur aut esse possint , quae sitis a eaussis producta, vel aliquando pro urenda sint, vi eiusmodi rebus iam productis , aut produ'cendis praeter seni quam possibilibus etiam rebus convenire posse iam diximus,
iova quaedam disti sta persectio; novisque modus admitti debet , quo eadem e
tia ab entibus aliis mere possibilibus disti suamur . t smodi nova persestio, quae in eo xibus iam priniuistis resultat , ipsar impie
essentiae superadditur, vocatur Existentia, α
Philosophis optinae delanitur sisentia, siis Pasiti rei mra ni- θ ο ne caussar. Itaque iubitari sui poterit, quin nereatis rebus, quaecumque ilIae fuerint, ipsaxum essentia ab existentia iiiiiigui debeat Erenun-- itia ipsa V s Mam n m Pos sibilibua convenit , existentia vero iis solis, quae producta , vel Moducenda fuerin . . 'rum Usentia invariauilla ac ita mutabilis esse debet, ut certae uuam, a funia que mi