D. Ioannis Molani, s. theologiae louanii professoris, ... De historia ss. imaginum et picturarum pro vero earum vsu contra abusus. Libri 4

81쪽

LIB. II. Chii. vii I.

γ Do ctonam oculos etiam dyssini utantes it feriant; hoc est, quasi vi quadam excitant: occurrentem ad re cpi siderationem , etiamsi alioqui non magni eam aestimaret. De hac imagine ilicit quoque G gorius Nissa: episcopus in oratione ' de

deitate filij & spiritus. Viri saepius iii scriptionis imaginem, &'sine laehrynii,

transire non potui, cum tam efficaditer pictura ob oculos poneret historia. Laudat vero Cyrillus Alexandrinus ean efii historiam per partes pulcherrime depicta m , sic ut non fuerit alius atque alius Abraham, sed pictura saepe visa, pictO- stopum, ris artificio eandem repraesentaverit facti eadeActi rationem. Praeterea sanctus Paulinus Episcopus, sub initium natalis decimi, meminit imaginum SS. Iob vulneribus tentati&Tobiae lumine orbati, ex Vna parte ; ex altera vero , imaginis inclytae

Qua simul ct Regina potens depingitur Ecther. Eusebius in vita Constantini dicit videri Constantinopoli apud fontes in medio Lib. fori Danielem . cum leonibus ex aere incisum , aurique laminis splendescentem. ' Iis Dist.

Exempla

82쪽

Exempla antiquitatis de Apostolorum pG

hcturis. C A pvT XIII. NEc minus celebres fuerunt apud

Veteres Apostolorum.picturae. Damasus *ribit in Sylvestro , Constantinum p psuisse in basilica Constantiniana cum Saluatore sedente in sella, duodecim Apostolos, quorum snguli qui nost ι pedes longi grauesque libras nonaginta ,

iis ' - cum coronis ex argento purissimo. Idem Conrat. Eusebio referente, in urbe et o cogno- ι- 6o. mine Apostolorum templum , siue mar-' CR - tyrium aedificauit, & in eo conditorium

D 'q suum quod utrimque seni claudebant A-'' postoli, ut defunctus quoque precationuquae ibidem essent ad Apostolorum gloria offerendae, particeps esticeretur. Gre-gorius secundus oratoriu in patriarchio,pkii Is h. in nomine Beati Petri Apostoli, diuer sistitom. . Ornatum metallis, 1 nouo fecit, & circu-ορος. quaque altaris parietes deargentauit, ac depinxit duodecim Apostolos , quorum pondus erat librarum centum octoginta. De Sergio primo scribit Platina quod statuas Apostolorum vetustate exoletas renouauerit.Beda in libro de locis saetis, meminit etiam lintei cui inerat pictura

vetustissima duodecim Apostolorum &ipsius Domini. Paulinus inter picturas Basilicae

83쪽

Lis. II. CAP. Basilicae ad Dominedium, crux Christi sterit cincta corona/postolorum . Petrus & Paulus. Apostolo una

Principes tapius apparuerunt in ea specie ' qua pingi λlent: ut patet e t Constantinop in edicto donationis sua ,& Ambrosio de

S cinuentione Geruasij & Protasii. Germanus Patriarcha in i septima Synodo Act.

. In septimo, ait, Historiae Ecclesiasticae libro scripsit Eusebius , se Apostolorum Petri & Pauli, item ipsius Domini nostri Iesu Christi ex coloribus depictas ima- gines vidisse. Asserit autem ea specit; quari putantur fuisse. Augustinus lib. I. de consensu Evangelistarum, cap. Io. dicit is Perrum & Paulum pluribus locis simulio cu Christo pictos esse , .quia merita Petri & Pauli etiam propter eundem passionis

diem, celebrius & solenniter Roma commendax. Platina scribit, ex pontificali viai opinor, Adrianum primum altare sanctits Petri pallio exornasse,in quo depicta Hiii storia inerat,quemadmodum Angelus B.s Petrum e vinculis liberauit. Damascenus a veris in tertio contra imaginu oppugna

tores,dicit, Ioani Chrysostomo) tuiue inc imagine effigiem,quae ipsum Paulu Apo- stolum spirantem exprimebat. Metaphrai sies addit, quod Pauli sinago perpetuo stabat ante Ioannem, & qudd eam so-: lcat perpetuo intueri. Gregorius vero

84쪽

Ponti

6. D s .H rs τώ s. .1 it A casic scribi Secuti dino ser ab Dei incluso ;Diroximiis tibi sur taria' d uis: imaginem Deli Sah aiori sp& 'sanctie Dei heni tricis Marata, beatolii que Apostolorum Pesti, muli cinii in tes&runtiis crucem: clauem otiani liso benedictione a Canchisiasn 6 rpore Petsi Apostolorum:Principis , vspei ipsam a maligno sis defensius pei durus inviis munitumae esse credis Q Gregorius tertius dedit ad sanctum Petrum, imaginem auream in gemmis i sancti Andreae Apostoli . Hadrianus primus , fecit imaginem Mariae S ad extiis eius Andregia cnistris vero Ioan uis Euangelistae.

l. iii

Martyrum vem aliquot imagines comendantur. CL sv et x IV.

Actenus de Apostolis , nunc de . Christi martyribus dicamus. Sancti Stephani primi martyris imaginis, diui

ni us allatae, pulcher time meminit Euo- ,- , obvius Vzalensis episcopus , qui claruit te. Mu POre Augustini, libro secundo de mirastini in culis Cincti Stephani. Cum enim immen- nedice-magnitudinis draco in die nundinaruVetali e nubibus propenderet, relicta o-- mni terrena negotiatione erat,magnus

multitudini concursus ad gremium Ec-

- clesiae

85쪽

LIB. II. CΑΡ. XIV: Θclesiae matris. Ad ipsam amici Dei sacra tam memoriam in facie prostrata iacebat diuersa aetas, dispar quoque sexus: donec, Stephani prece fusa, clementia Dei draconem illum subtraheret. Sequenti die

negotiator nunquam cognitus, aut Ve

rius Angelus, Sennodo UZalensis ecclesiae subdiacono attulit velum variis pictu coloribus, in quo in erat pictura haec, Ini dextra veli parte , ipse sanctus Stephanus a Videbatur astare , & gloriosam cluceml Ji proprijs reposi tam humeris baiulat et eruis 4 cis cuspide portam ciuitatis videbatur , Pulsare, ex quo profugiens draco deterrimus cernebatur exire , anico Dei v 'lut aduentante. Ue dira ille serpens no ii, xius , nec in fuga quidem ipsa tutus. subitriumphali pede Martyris Christi contritus aspiciebatur & pressus.Talis itaqPpictura veli a subdiacono suspensa est an

ii te memoriam tanti pationi: & omnis ae. tas omnisque sexus intueri coepit & mi-

rari tanquam glande spectaculum ι quo , scilicet authore, qd6ue liberatore,dracoli ille extinctus est, litistisque deuictus .

Nam reuera Dei fuit ad homines quaedat, alloculi O, in velo tacite dicentiis: O mi- is sexi morcales , quale hesterna die draco - . nis euaseritis incendium , - , et cuius pro, vobis aduocati fuerit acceptum sus xa-

gium, istius Veli figuratione intelligite

86쪽

66 Da H 1 s T. S. IMA G. atque gaudete. Ecce draconem de vestra ciuitate cernitis fugatum & expulsum .

Ecce conterentem Caput eius primum martyrem meum. Ecce crucis trophaeum

per quod vicistis inimicum . Gregorius Nyssenus laudes Theodori martyris explicans , optime declarat quomodo templa passim ornari solent apud Graec's , per sabros, latomos & piliores : & de sub λι- Theodoro subiungit , Induxit etiam i- . pictor ssores artis in imagine depictos, fortia facta martyris , repugnantiast,

. ciuciatu. , efferatas & immanes tyrannorum formas, impetus violentos, flam- meum illum fornacem , beatissimam consummationem athlethae , certaminum praesidis Christi humanae formae effigiem . Omnia tanquam in libro quodam qui linguarum interpretationes

contineat, coloribus artificiose depingens, certamina atque labores Martyris nobis expressit, ac tanquam pratum amoenum & βoridum, templum exornauit. Solet enim etiam rictura tacens

Dῆe Q. in pariete loqui, maximeque prodesse: riia. lapillorum item concinnator per opus quod in pauimento pedibus calcatur id εeffecit. Fuit & Theodorus archimandrita Siceorum, de quo Georgius eius dise cipulus refert, quod sanatus sit per miraculis illustres sanctos, Cosmam&Damianum

87쪽

L 1 B. I I. C A P. XIV. Omianum qui tales se illi obtulerunt, quales pictura exprimebat . Cui simile est M.tos quod actione. . Niceae legit Theodosius um l. ex libro miraculorum Cosmae & Damiani, de uxore Constantini Laodicesis,quae vidit tremendos dc magnos medicos Cosmam α Damianum, ea qua pingun tur figura lecto suo assistentes: ac rursus de alia muliere, quae torminibus agitata, omnibus aedium suarum parietibus imagines Cosmae & Damiani depinxit:α iterum de viro admodum mavsueto, qui fistula in iunctura coxae laborauerat quin decim annis. Hic in porticu templi san- ctorsi G osmari& Damiani, vides imagine Servatotis nostri, cui appicta erat Deipara, beatique Cosma& Damianus, & quidam ex m gnatibus qui tabulam suspenderat r amarε illachrymans, rogat sanctos ut voti sat compos . Digrestus autem domum, vidit noctu sanctos Dei viros ad se venientes, in medio autem

Virginem matrem dicentem ad illos, En hic est,suppetias illi quam primum serte . Ite ex miraculi mar yris Anastasii, Aretς Mi ias mulier eminus conspicata in sancti Anainst ' templo , sancti imag,nem , cum lichrymis coepit exclamare, Hic est quith somno yςrrime visus M instruxit me. de mali qua me habeut. Deinde se ipsa

88쪽

68 D g H 1 ς T. S IMA c. orationibus flebilibus martγrem placas , sana firmaque surrexit quae paulo ante ar lienis pedibus incedebat exta emaque pa-' i Q tiebatur. Beatus Nilus in epistola ad Heliodorum silentiarium refert, ad honore Platonis patrii sit martyris , quod Galata quidam senex es filius eius captiui, per praecognitam imaginem martyris ipsum adeo martyiem praesentem cognouerint cum liberarentur .. Eodem modo Geor gius sicut pictus cernebat ut apparuit El- ip id ad o lascens rualde foem ossis ple didis 'estiuaetitis obnatus . adieaque sui a L. Apr. gens coma , prout intra eod ori historia viscipulus eius Georgius 'resbyter scri mptum reliquit. . Magnus verbiBasilius diurit irr. oratione de Barlaim, Gesact ait athle iom. 3. corum recte facto . exsurgi φρ' ct te obscurus.&nis evrcinaui usu vinari,

89쪽

Li B. II. CAp. XIV. Damascemam lib. de imaginibus dici Helladius Basilij successor & discipulus, Basilium fixius se obtulisse perspiciendae imagini Domini nostri A Mercurij martyris. Cassiani vero & Hippolyti depicta martyria, & pulchre & libenter in suam

poesim retulit Aurelius Prudentius. Nec Per mirum, simile enim gaudet simili quam-β eph ob rem picturis delectatus est poeta, cum 'picturam poclim esse tacentem dixerint Graeci: quemadmodum scribit Gregorius '. iunior Romano patriarchae. ion

'De confessorum picturis.

nitatem, ob quam haec quidem a Sirmoni de dicta est pictura loquens. illa ve-eth poesis races; sanctus ille Haulinus Nolanus episcopus non fuit contentus sua sacra poesi , sed praeterea sacris imagini - bus multum est delectatus Vnde cum Seuerus nouam Ecclesia imagine sancti Martini sui ad Consessores transeamus )alijsque picturis exornasset, peieretque de iis per suum Victorem versus quo da Dia. 1a a Paulino, libenter eos transmisit et imbvrgente Victore misit praeterea picturas& vasus quibus ipse duas basilicas exor,

narat.

90쪽

narat,Nolanam videlicet suam & Funda. nam . Theodorus Myrorum episcopus refert diacono suo apparuisse Nicolaum P et facie rubicunda, capite cano,eodem pla'

modo quo imago eius circumfertur passim expressa. Discipuli Epiphanis aedi

ficauerunt templum quod eius nomine appellauerunt,in quo cum multis alijspi cturis , illius quoque imagitiem colloca-rut, ut habet actio sexta Nicena& Ioas. Pam. Damascenus. Chrysostomus in encomis

tib is magni M eleiij, In annulis, in poculi , imu in phialis , in thalami parietibus & Vbi

a. a=h multi pinxerunt, ut non tantum sanctam ct 1. illam appellationem audirent, sed & ubi-hnρήμ. que corporis formam inspicientes, da filicem haberent peregrinationis conso

ationem. Quod autem ad annulum alti net, hoc propter antiquitatem interi jcio,

a quamuis parergss, quod B. Augustinui .is ei. Victorino episcopo epistolam miserit si-

tomi. gnatam annulo qui exprimebat faciem hominis attendentis in latus. Sabbatius Constantius cum vocem amisisset, ina'

gni patris Gregorij Theologi statuam

In hin continenter accedens loquendi faculta's 'βμ -recipiti: scribit Zonaras in vita Michaς

φ si s lis Balbi. Theodoretus episcopus cyxi Ita in vita Simeonis adhuc viventis: Aium a fin. r. inquit,simeonem in Roma, maxima sti