장음표시 사용
41쪽
latorum a reliqua Solis supessiete , & indueentium cirea limiter ipsos parvas Elli
psus , seu circellos & confusio cre et, crescente silperimpolitione prope ipsos
limites , ae separatio colorum extremorum conli stet istum in extremis extremo iarum ei reellorum finibus tenuissimis , qui sensum vix , aut ne vix quidem afficient, potissimum si erassitudo vitri non sit maxima. Nam ubi ea est parva, distantia ipsa PR determinata a tam exiguo angulo in tam exiguo intervallo pia exigua et , ut sub lansum nou cadat. Hinc autem demum patet , quid angulus prismatis ad colorum separationem conducat ; & in quo praestet planis parallelis. In planis parallelis rei ractio in egressa aqualis, & contraria refractioni in ingressu corrigit inflexionem ita , ut fila diveris solum colorum pertinentia ad eundem radium non acquirant post egresti im majorem dii tantiam a se invicem , quam habuerint in ipso egrestu aequisitam percrassitudinem vitii. At si facies egresIus non sit parallela faciei ingre lius non cor rigit retractionem habitam in ingressu , & fila colorata pertinentia ad eundem radium pergunt recedcre a se invicem etiam post egressum, ut in fig. 2. qui rem cellus major est vel minor pro diverso angulo C prismatis , & pro diversa inelinitione prismatis ad radium t & illud demonstrari potest, maximam lore filorum di Qergentiam post egressum in eodem pri sinate , si radius Viridis intermedius percurrat viam, quae sit balis trianguli Isbseelii habentis vertieem in C, sive eum indem angulum iaciat cum latere prismatis in egrestu ad partes contrarias , quem iaciebat in ingressu: eo enim easu binae refractiones conspirant ad augendam divergentiam .
Inde vero illud etiam patet, cur si radii trasmittantur per vitra habentia superficies undantes , vel per phialas , potissimum si per foramina exigua radii ad . mittantur ; colores separentur et ut etiam illud , fi vas amplum superficiebus viis treis planis AB, CD in fig. q. terminatum impleatur aqua ; & radius per exiguum loramen admittatur in E, debere in PR , ae MN videri separatos colores sed
ista fusius persequi non est hujus loci. Porro si quis infig. a. interceptis alieubi inter P , & p filis reliquis transmittat per exiguum foramen unicum filum ex . gr. r viride , & seeundo prisinate ipsum intercipiat , ae i angat ; jam illud in plura fila non dividitur , sed rei ringitur totum iisdem legibus , quibus ipsum in primo pri sinate fuerat retractum magis quam Rubeum , ininus quam Uiolaceum eodem pacto transmisium, di eo secundo pri male exceptum , & quidem quoeunque id dirigatur conversione prismatis a seinpercolorem suum servat , & ostendit in viridi colorato oriecto vividit simum , in caeteris minus vividum; quod satis evineti filum illud ex natura sua habere hoc , ut ita rciringatur , & ejus eoioris ideam excitet, non vero in prima retractione hasce conditiones adeptum esse . Id experimentum si vitra adhibeantur bullulis aereis laeda , vel non ejusdem homogeneae densitatis , vel experimentum fiat in loco non satis tenebroso ; non ita ne succedit , se se eundo quoque prismate fit separatio aliqua colorum a quia in primo , di se eundo casu fit ejusmodi permixtio lueis ob novas retractiones in transi tu per vitri crassitudinem , dc in tertio ita adveniunt radii aliunde a parietibus, vel senestris delati , ut filum viride in egrestu alia etiam fila habeat tibi admixta , quae separantur. Idem accidit etiam cum filum Vitiae non est Uiride simplex , ω primigenium , sed ex aliis filis compositum . Nam ut omnia fila simul conjuncta ex hiis
bent albedinem , ita unus quidam color ex aliorum colorum determinata quadam mensura exurgit , quam mensuram ipsam Nev v tonux definit Optices lib. I. parte R.
prop. G. quo casu oculus quidsm nullum discrimen agnoseit inter eum eolorem simis . plicem.
42쪽
ytieem , & sta compositum: at prisma adhibitum disjungens fila, ae retexens illam
veluti telam, rem prodat . Id vero etiam iacili experimento confirmatur . Si enim quis alia anterposita charta inter BC,& PR in fig. a. eum quotcimque a & cujulem. que menturae foraminibus transmittat quaelibuerit , di quotlibuerit fila colorata tum lente vitrea ipsa colligat in PR; videbit uatim ibi exortum colorem illum compositum , quem Neuvioni regula praeseribit, nihil diversum ad sensum ab eo colore Iimplici; sed quI post decussationem remota charta PR iterum dividatur In plura ma a quae diversas novo prismate refractiones acquirant. Nec absimile est illud quod ad theoriam hane confirmandam instituitur experi. mentum a quo via omnia egressa ex pr ope lentis vitreae uniuntur in PR, ubi colorem album exhibent a qui tamen vel admota ante concursum charta, statim dividatur In coIOres , vel remota post decusationem , iterum divisus appareat, eo lor'. ζζ xuin' nver jacentibus , ubi si laeeeuive intercipiatur prope BC filum quodlibet ἔ unicus ipsius color in charta RP deest reliquis omnibus prorsur immotis . UL illud: 1i per unicum foramen exiguum unicus color transmittatur & iplum oramen lancius moveatur stiriam deorsum; statim in RP oriuntur serie continua colores, sibi luccedentes , Ira ut is appareat quovis tempore , cujus filum trania nuttitur et at si velocissime movetatur lamella, apparet in P R color imprestionibus In oculo tam brevi intervallo lactis , ut efiectu alterius perseverante s T. 'T. x V QV a Ddςm . urgat idea a quae exurgeret, si simul omnes a papellerent . Quibus accedat etiam pro coloribus eorporum naturalium, quod si dI Ueriorum colorum pulveres apte Inter se commisse eantur . exurgie ex omnibus simul, sed subitiscus ideireo , quia quaevis particula non om .s, ,hilh his h. ' ρ''gς' ς νς clita sed unicum filum; ae proinde ex tota is . . dT colorum radii , sed multo minus reflectitur luminis, si, ό- , , Te ' u in ' AI si quis in ejusnodi pallentem pulυerem , adiuta
quidem auctum ope lentis; statim eandor, & albedo cernitur corporum natura sua eandidissimorum candori nihil concedent . Iraecipua experimentis a Nevvtono mstitutis ad consi
pronciteatur id ipsum ) ut suum quodlibet res rangibilitatis ora dum habeat.smmeolorem, quem nulla modificatione, aut reflexione, vel re ne acceletum
rua protecto, quod hic Noster exposuit, & omnium reliquorum potissimum di
eI, qua radium permeantem prisma vel vitrum planis parauci x 'Tra persecuti sum , ex qua facile illud etiam patebit, quam & expedite , 8c dilucide rem totam Noster versibus exposuerit.'
43쪽
producta in G . Radii a D pars ex omnibus eoiorum filis contexta reflectetur per
BF, pars ingressi guttam refringetur accedendo ad perpendiculum DCE ita, ut filum Rubeum refringatur omnium minime per DR , UIollaceum omnium maxime per Dν , reliquis omnium filia jacentibus in angulo RDν .
Nee di melle est radii reflexi, & eujuslibet fili restacti viam definire . Sieentro D intervallo inveniatur in cireulo punctum H , & secundum dire iactionem H D dueatur DF; ea erit via radii reflexi. Patet enim fore aequales angulos EDH , Em, ac proinde producta ED in e fore angulum e DF aequalem amulo incidentiae eDs . Si autem in recta ubicunque assumatur ex aliqua stati ruo partium i61. erectaque MN ipsi perpendi eulari partium ro8 , & alia perpendie ulari OV indefinita , ducatur m , ae radio quovis rD ipsis NO , OUoecurrente in & P, centro E intervallo inveniatur punctum R in periphetia eireus ad partes G; erit DR via fili Rubel omnium minime refrangibilis. Nam ducta ER, & ei parallela CI, ae CL parallela OP; patet ob ER , OP perpendiculares rectis DR , 3 , fore etiam G, G perpendiculares iisdem ,
& proinde sore eos , quos in Trigonometria dicimus sinus angulorum CDI, CDL, quorum primus est angulus refractus , secundus aequatur angulo incidentiae emad verticem opposito . Erit autem a dimidia ER sive P ob CD dimidiam ED , & CL aequalis OP ; ae proinde cum sit OP ad Pales, ut MN ad MO,
ut II 8. ad I 62, erit CL , ad G ut II 8. ad dimidium Ioa . sive ad 8 I. quae est ratio sinus ine identiae ad sinum anguli refracti in radio rubeo , juxta Neurionum , minime omnium refrangibili transeunte ex aere in aquam pluviam . Si autem sumatur Mn partium Ios; di deducia On aptetur Er aequalis Pq habebitur eadem demonstratione Dr via radii violacet maxime refrangibilia , ae eodem pacto sumptis Decessive in Mn partibus Io 3. et , IO8. τ, IO8. L. I 8. , IO8. τ,1o8. ἀ , habebuntur limites inter Rubeum 8e Aureum , Aureum & Flavum , Flavum Se Vitidem, Viridem Fc Caeruleum , Caeruleum & Indicum , Indicum MViolaeeum i eum ex Neurioni observationibus opt. l. I. parte L. prop. s , ii sint eorundem limitum isinus incidentiae ad sinum communem angaei refracti s I. ex aere in aquam pluviam .
Porro cujusvis fili delati ad partem Ro guttae aqueae pars egreditur extramitam , & refringitur aeque , ae In ingressu , pars intra ipsam reflectitur , S semper facile definitur Via tam partis testactae , quam reflexae . Omissis reliquis coloratis stis, de quibus idem dicendum , quod de uno quovis , exhibeat infiρ. s. ιθ filum Rubeum radii delati ex dato Solis puncto . Ejus pars reflectitue per DF, pars restingitur per DR , ut in fig. s. definitum est . Si aptentur in ei reu.la ipsi DR aequales Rr, Te , σεέ c. sumanturque ipsi DG aequales ad easdem partes RV, G, ea dcc. quae producantur ad partes R , r, c εce. in x, a , g Sce. fili Rubel deliti ad R pars refringetur per RX, pars reflectetur per Rr ; hujus
pars refringetur per Ta , pars renectetur per ne; Sc hujus iterum pars refringetur per eg &e. pars reflectetur per es; de ita porro innumerae novae ejusdem fili divisiones fient , parte radii rei texi prodeunte extra guttam , 8c parte iterum re flexa . Unde etiam fiet , ut pars fili egressa post duplicem reflexionem sit multo tenuior, quam egrella post primam, Ec aucto reflexionum numero, densias filicolorati prodeuntis, Ec vis excitandi idem coloris in immensum deerescat . Dein monstratio autem geometrica horum omnium est admodum iacilis . 8c pendet ex eo, quod quaevisae'uales circuli chordae contineant angulos aequales cum diameis tris ductis per utrumlibet ipsarum extremum.
Ex hisee radiorum viis illud sacile deduci potest , ex radiis in totum guttae
44쪽
hemisphaerium Impingentibus partem in primo occursu reflexam dispergi qua is
qua versus in sphaeram, dempto cylindro vel cono truncato , quem definiunt radii tangentes guttam , & quo ipsius guttae umbra definitur: at cujusvis fili eotorati partes , quae post binas refractiones vel line reflexione, vel cum una, aut ali quot reflexionibus prodeunt e gutta , per certa quaedam spatia diffundi , Se uia Τue ad certam quandam mensuram immutare directionem itineris sui. Sed omisias reliquis eas bus, consideretur id tantum , quod aceidit filis post unieam reflexionem in gutta , & binas refractiones egressis , ex quibus primaria Iris gene ratur , & quod aeeidit filis egressis post binas reflexiones in gutta , & binas reis fractiones, ex quibus secundaria Iris ortum ducit . Referat fis. 7. fila tantum Rubea radiorum omnium ex eodem Solis puncto este florum & impingentium in quadrantem a DE dimidium semieirculi e AE soli obversi , ae post unicam reflexionem intra guttam , & binas retractiones egresta .Filum Sa recta pergens eum refractione ibidem evanescente , transit per C, &in B reflexum retro regreditur per BA , ae prodiens per AS , per eandem viam regreditur pariter irrefractum , ae proinde angulum nullum continet cum ea directione , cum qua delatum est . Filum quodvis uia proximum ipsi Sa retractum per u ι, tum reflexum per ιg , ae iterum refractum per q g habet post egressum directionem g q parum diversam a directione nia, cum qua delatum est Ita , ut nu, & qg productae concurrant alicubi ultra Binet, & contineant angulum exiguum n x ε , qui data distantia fili ipsius nia ab SAC, Se data ratione sinus ineidentiae ad sinum ansuli refracti, facile admodum Ne Trigonometriae computatur . Nam data in hg. s. C L, datur angulus CDL incidentiae , cujus ipsa est sinus, & data ratione pnus ineidentiae ad sinum anguli refracti CDI, datur ipse angulus CDI; Sc Proinde dantur arcus EG , ER eorum angulorum dupli, quibus detractis a semicirculo habentur arcus DG, DR . Si autem gradibus Igo. addatur arcus DG, arcus autem DR ducatur in numerum reflexionum unitate auctum generaliter , di quidem iacile demonstrari potest , eorum numerorum differentiam , sore mensuram anguli quo via radii post quotcumque reflexiones egressi inelinatur ad viam incidentis . Porro in fig. 7. in filis nu sensim remotioribus ab SC angulus nain , qui est mensura divertentii fili egressi a via fili ine identis , sensim erestit, donee deveniatur ad filum quoddam ι PD , quod ita refringitur per DR , tum reflectitur per Rrdeinde iterum refringitur per NO; ut productis ah, Or usque ad concursum in K, anis gulus sKO sit omnium maximus ἔ ae in filis ulterioribus NE angulus diversentiae NE i iterum fiat minor. Quamobrem divergentia fili egredientis a via hii ingredientia in Ipso Sa nulla, recedendo ab eodem perpetuo crescit usque ad ceristam quandam distantiam - , ubi fit maxima , tum iterum decrescit usque ad postremum filum M tangens ipsa in gutram . Id autem de geometrice demonstra is ri potest , di ea leuio inito pro pluribus distantiis ab SA , vel adhibita in majoribus circulis constructione , quam in fig. s. , de s. proposuimus , innotescet. Hi ne si assumpto quovis puncto Τ rectae SC remotiore ab ipsa gutta solem versus, fiat centro C semieireulus Tin; filum 5CB reflexum per BG in ipsum impinget in T: tum fila omnia is a clausa inter m& s D delata per u 1g q impiningent alieubi in q in punctis eo remotioribus a T; quo punctum n magis rem vetur ab M usque ad P ; ipsum autem filum SPD impinget in punctum remoticsmum Or at fila post ipsum polita usque ad NE iterum impingent in puncta propiora ipsi T usque a sqiioddam punctum in quod impinget ipsum filum tangens M. Quamobrem si in guttam deserantur ista fila Rubea jam separata ope prisinatis a
45쪽
prismatis , Ee parallela , ae per spatium MN opaea lamina obtectum exeuptat soramen exiguum motu Perpetuo ab M usque ad N; eo existente in M lumen post binas refractiones, & unicam reflexionem egrestum cernetur in T, tum lota ramine pergente ab M ad F , punctum lucidum recedet a T per O, di soramine pergente porro per PN, punctum lucidum regredietur per usque ad
datum quendam limitem Unde illud etiam sequitur ad lingula puncta arcuso Q deierti bina hia alterum impingens inter A N D , alterum inter D & Exad puncta a reus is unicum deferri ab ipse SA non ita remotum , ad puncta arcus O t nullum .
At si fis. g. reserat fila omnia Rubea radiorum ex eodem piincto Solis egressorum , di impingentium in alterum quadrantem AE , ae post duplicem reflexionem, di duplicem refractionem egressa , Be assumpto T in recta SC producta ad partes Soli oppositas sit semicirculus Tor; filum Sis pariter recta pergens refra inctione ibidem evanescente perget per AE , tum per AB, ac demum per AB M. fetetur ad T directionibus SA , B T ineideatis fili , & egressi in directum jaeeuintibus , & in uni eam rectam coalescentibus, ae proinde continentibus angulum duo. bus rectis aequalem , qui ideireo jam non dicitur angulus . Filum quod vas u M proximum ipsi S A refractum per u i, tum reflexum per u , Ec g ι; ac iterum refractum per ιq , habet post egressum directionem ιθ , parum diversam a direct Ionen u , cum qua delatum est ita , ut nia ἔ qι, si opus est, productae concurram alia cubi citra B in α , & contineant angulum n αρ parum abludentem a ducibus reis ctis, qui pariter data distantia fili ipsius nu ab SA , di data ratione sinus in ei. dentiae ad linum anguli res racti facile admodum ope Trigonometriae computatne
per regulam paulo ante expositam .
Porro in filis uti sensim remotioribus ab Sc angulus uxq , qui est mensura divergentiae fili egressi a via fili incidentis , sensim minuitur , donec deveniatur ad filum quoddam a PD , quod ita refringitur per DR , tum reflectitur per Rr stin , deinde iterum refringitur per co, ut concurrentibus ιD, ω citra gutis tam in K , angulus 3ΚO sit omnium minimus, ae in filis ulterioribus NE angulus divergentiae at iterum major . Quamobrem divergentia illi egredientis a via fili ingressi in ipse SA aequalis duobus rectis , reeedendo ab ipso perpetuo deerescit usque ad certam quandam diliantiam MP , ubi fit minima, inmuetum crescit usque ad postremum filum M tangens ipsam guttam; quod paritet di per Geometriam Ec Per calculum demonstratur . Hine pariter ut in lig. 7. si soramen existuum motu perpetuo excurrat ab M usque ad N; eo existente in M, lumen post binas res ractiones, & binas reflexiones egressum cernetur in T, tum foramine pergente ab M ad P , punctum
Heidum recedet a T per HO; & soramine pergente porro per PN, punctum lucidum regredietur per Ost, usque ad datum quendam limitem e. Unde illuAetiam sequitur ad singula puncta arcus O de deferri bina fila alterum impingens inter Λ Ec D , alterum inter D & E; ad puncta arcus Tq unicum deferri ab ipso SA nou ita remotum , ad puncta a reus Ot nullum. Iam vero ici majoribus distantiis a globo densitas fili egressi, di vis muIto maxima est in illo limite To figurae 7. vel co fig. 8. Nam ei rea illum limitem multa fila ipsi ι D proxima in ingressu , habent post egressum aequalem ad sensum diversentiam a via radii directi ad quam in aequali ad sensum angulo inelinantur , ac proinde egrediuntur ad sensum parallela ; dum aliis in locis directione plurimum mutata plurimum etiam distrahuntur . Diximus autem in majoribus distantiis r Nam vis radio. rum emergentium o globo , pendet a quantitate radiorum impingentium in oculum ν
46쪽
lum . At ea quantitas pendet, ex obliquitate , quam invenit filum quodlibet nia, in ta , in i , in g ; nam , quo magis radius incidit obliquus ad superficiem s eo mane emeris Pribus ejus pars reflectitur , & minor transmittitur e di pendet a magnitudi. ne zonulae , quam bini radii paralleli ipsi nia inter se proximi occupant in n ante indgressum circumquaque in eadem distantia ab axe SC, dc Eonulae , quam iidem ei reum. quaque in q in eadem distantia ab axu occupant post egressum , quarum prior pendet a distantia binorum radiorum ine identium inter se, Be eorum diliantia ab axe, 1 e cumda a similibus binis distantiis . Porto li q in magna a globo distantia sit, caetera omnia radiorum dispersioni ortae ex divergentia in egressu plurimum cedunt I at in minore
distantia radiorum maximam vim habentium locum non parum mutat I quod argumentum dissertatione peculiari Persequemur, quam alibi exhibebimus, ubi & formulam supra expositam, di maximi anguli ac minimi determinationem expeditissimam proferemus . Miramur autem illud penitus praetermi ilum ab iis, qui de Iride agunt, ut Ee a Nevutono . Caeterum aequalitas plurium angulorum prope limitem & computando angulos ipsos pro pluribus di stantiis fili a recta SA colligitur manifesto, & generaliter tam ope Geometriae, quam ope calculi demonstrari potest. Et id plerumque contingit in maximis, ae minimis quantitatum omnium variabilium quae ubi a crescendo transeunt ad deerescendum , vel viceversa, plerumque diu ejusdem ad sensum quantitatis sunt, ut induratione dierum cernimus in Solstitiis . Nam dum in aesti. o Miltitio dies ab ineremento transeunt ad decrementum, &in Hyemali a decremen.
to ad incrementum, plures dies aequales ad sensum perstant; unde etiam ipsis Solstiti ianomen factum . Hinc autem radii illi ro in fig. 7. & M in ii g. 8. dicuntur radii essi eaees , ae licet per totum spatium Tullo fila ejuidem coloris deserantur ad oeulum; soIum prope D tanta vi percellent oculum ipsum , ut ejus eoioris tensum exprimant. IIt in radiis post primim , ac secundam reflexionem egressis habetur quidam an .gulus maximus , vel minimus directionis radii egressi eum directione incidentis, ita& in radiis egressis post quencunque reflexionum numerum invenitur suus ineremcnti vel decrementi terminus , 8c Nev v tonus Opticit. I. par.2. prop. s. defuit genera ἀliter radium illum , qui ad eum terminum devenit . determinando rationem, quam habet in eo ea se in fig. s. dimidia eorda DG nimirum DL ad semidiametrum CD . Hue autem formula generalis reducitur . Sumantur numeri exprimentes rationem si ianus anguli ineidentiae ex aere in aquam , vel in quamvis materiam , ex qua globus e stet, ad linum anetuli retracti: a prioris numeri quadrato subtrahatur posterioris quadratum , & extrahatur radix quadrata ; pollerioris numeri quadratum multiplicetur per quadratum numeri reflexionum iaciundarum intra globum auctum duplo ipso reflexionum numero ,& extrahatur radix , & eae radices exhibebunt rationem
DL ad CD, qua data , invenitur ipsi DL, ac ei perpendieularis CL , quae definit distantiam ab SAC illius radii ine identis, qui maximam vel minimam habet inclinati nem poli ea ressum ad viam ante ingressum . Ea autem ratio sic facile exprimitur a l. gebrateis lignis:dieitur sinus inei dentiae I , sinus anguli refracti R , numerus refle
etit DI ad DL ut n R ad I. Ae proinde in quovis reflexi ouum numero, Scin quovis colorato filo numeris substitutis invenitur admodum saei te ut supra etiam innuimus, tam arcus DG , quam DR, & eorum ope angulus ipse maximus vel minimus . Nam ipsae DL , DI sunt sinus dimidiorum a reuum DG DR , quibus datis persormulas expolit is dantur ipsi arcus ope Trigonometriae, ae si gradibus I 8 o. addatura reus DG , di arcus D κ multiplicetur per numerum reflexionum unitate auctum, it hia' disserentia ab hoe producto exhibebit menturam anguli maximi , vel minima quaesiti . Et illae quidem generales formulae , ope geometriae infinite parvo
47쪽
tum admodum Aelle demonstrantur , ut apud Grave sinium , Muschembroe hium di apud Physicos jam passim videre est , ac haec posterior regula facile pariter deis monstratur , sed iplas demonstrationes persequi non eli hujus loci . Eas ut diximus Ec quidem nova methodo erutas brevi alibi exhibebimus . Quoniam autem diversorum colorum fila diversam habent refrangibilitatem , ae proinde diversam rationem imus anguli incidentiae ad sinum anguli refracti; an gulus quoque maximus vel minimus in diversis coloratis filis diversiis est , & radii e meae es diversorum colorum diversas in egressu directiones habent; quod ea leuis lux inlli tutus manifestum iacit . Nam posito sinu anguli ina identiae ex aere in aquam pluviam ad sinum anguli refracti in radiis Rubeis minime refrangibilibus ut io 8. ad 8i., sive ut 4. ad 3. , & in radiis violaceis maxime refrangibilibus ut Ios. , ad 8i., & calculo inito , invenitur angulus maximus radii violaeei maxime reia frangibilis egressi post unicam reflexionem graduum qo. min. 17. , radi I Rubet minime refrangibilis gr. 42. min. t. adeoque major , di post duplicem reflexionem econtrario angulus maximus Rubel minor , nimirum gr. O. min. 17. , Ec Violaeei major nimirum gr. s q. min. 7. Patet autem mediorum colorum angulos maximos , di minimos fore medios inter angulos ejusmodi horum extremorum .
Hi ne sequitur, quan cunque guttam consideratis radiis ab unico solis puncto prosectis emittere binas integras Irides , quarum prima sit multo vividior facta radiis egressis post unicam reilexionem, & binas retractiones, secunda multo languidior sacta per binas etiam reflexioncs . In eidant enim insig. s. in guttam rotundam
C ridi i paralleli Axi SC , dc sit DRr qua vis guttae sectio iacta AE axem ipsum. Fi.
Ium quoddam datum Sa delatum per δεν ita , ut post egrestum per ro contIneat cum tecta ei parallela Sa angulum gr. 4o. min I . deieret radios emeaces Uiolaceos maxime rei rangibiles : Filum S DRTO ita es ressum , ut angulus mIsit fraduum 62. min. 2. duleret radios emcaces Rubeos minime refrandibiles, reliquis radiis ussi. eae ibus pertinentibus ad unicam reflexionem jaceutibus inter Or, v. At illum SMNP PF ita egressum , ut angulus Fq ia eius eum recta parallela SM, sive SC sit grad. o. min. s7. deserat radios emeaees Rubeos minime refransibiles ex dupliei reflexione ortos , Sc illum μυ habens anpulum υρ gr. s q. man. 7. dc serat radios emeaees Uiolaceos ortos pariter ex duplici reflexione , mediis colorati, silii emeaeibus jaeentibus inter F , Se U. Cumque idem accidat quaqua Uer sus in planis omnibus per rectam .ae transeuntibus, si tota figura circa ipsum axem dc circumvolvatur; describent rectae νο, m, a F, cys superficies conteas definientes omnes directiones omnium radiorum esticacium extremorum illorum ex uni. ea , vel ex binis reflexionibus.
Quamobrem si planum opacum M perpendiculare ipsi SC, habeat foramen BAstobo aqueo aequale , ad quem radios Solis transmittat, & idem sit in di stantia ab ipso globo non ita exigua I pingentur in eo binae Irides , prima vividior in G, Q. eunda languidior in V, quarum limites extremi erunt circuli habentes centrum in oecursu plani eum axe In TZc circumferentiam in o extremi fili Violaeei , in Oextremi Rubel , in F extremi Rubet, in sextremi Violacei; serie colorum in secunda jacente ordine contrario seriei primae. Et quidem colores Rubet in O, de Ferunt multo vividiores & puriores squam Violaeei ina, &f. Nam cum in fiet. 7. per totum spatium D inter axem TC& radium emeaeem m jaceant alii radii coloris ejusdem , & quidem noa ita rari, dum ipsi essicaci radio proximi sunt, at ultra ipsum m nulli; patet in fig.sa ad O non deserti nisi solos radios Rubeos delatos ex uniea reflexione : at per totum
spatium G adeoque di ad O pariter Rubeos radios deferri; quod & de reliquis eo loribus
48쪽
latibus verum est ita i ut in . Didem adlint radii violaeei in maxima ecipia ;sed adhue multi Rubet, plures Aurei, plures adhue ordine suo Flavi , Virides, Caerulei, Indici pariter adsnt, & Violaeeus color jam omnibus admixtus Ecgene.
stet a vi sua , ac in postremo limite in albedinem etiam disinat e colores vero intermedii magis refrangibiles commixti cum omnibus minus refrangibili biis, quo magis a Ruheo recedunt, eo minus puri sint , di minus saturi . Idem alitem ob Oppositam rationem accidet in iecunda trade in re, ubi ad F deferentur tantum madii Rubel minime refrangibiles , qui in sq. 8. per tot tim spatium O T diffunduntur ; ae proinde in fig. s. ab F ad partes oppositas T versus V ; nimirum etiam ad f appellunt; quo appellent etiam reliquorum omnium colorum minus reis
frangibilium fila Adhuc tamen ne in O quidem , & F radii Rubri purissimi erunt ; cum eo
deserantur ec radii colorum omnium ex prima reflexione , sine refractione quain qua vertus dissuti in sphaeram , ut vidimus, & radii ex pluribus reflexionibus intra guttam delati eodem I scd horuin tanta tenuitas parum oberit tanto majori Rubeorum emeaeium vi . O rit nonnihil distinctioni colorum etiam tanta solaris corroris moles . Nam radii e lingulis ejus punctis pro recti su as singulis ipsis punctis respondentes Iridcs generabunt , quarum aliae aliis si perpolitae autebunt colorum talaias ita , ut ii νο , TO , - , V exprimant radios emeaces eeentro Solis digressos a radii enicaces extremorum limbi punctorum hine inde ab iis divergant per semidiametrum Solis apparentem , nimirum circiter per Is . minuta , Violaeeo colore incipiente supra o , Rubeo desinente intra O . Rubeo iterum incipiente supra F , Violae eo detinente infra f r ae eadem superpositio magis etiam turbabit, ac contundet limites colorum, in quibus ab altero ad alterum transitur, qui quidem idcirco etiam minus diuincti sunt , quod ejusdem radii fila gradatim lint alia aliis magis refrangibilia , dc aliter colorata , tranicundo per omnes intermedios refrangibilitatis, Ec colorum gradus, sine ullo saltu . Si jam omilla adhue consideratione diametri apparentis Solis , vel intervallis o O , V dilatatis , quantum ea requirit , oeulux a T per rectam XV ex cur rat motu perpetuo in guttam semper intcntus et is per totum spatium Io nullum colorem perspiciet , ab O ad O perspiciet in arcu θ seriem omnem colorum a Violaceo , qui tamen ita languidus erit , ut vix , aut ne vix quidem di se emi possit , iisque ad Rubeum et tum per intervallum OF nullue aderit color , dc per Ff teries habebitur in areu a ρ colorum a Rubro usque ad Uiolaeeum inverso ordine positorum , dc languidetorum , ac Violaeeus quidem in f vix , aut ne vix quidem discerni poterit . Si autem oculus quiescat , de gutta aque a filo M suspensa , ae initio depressa sensim erigatur , remoto obstaculo se X , easdem pro riua oculus idem eodem ordine videbit colorum series , ubi radii effieaees να , m , , q ad ipsum successive appulerint . Et is lodo unius guttae sentim elevatae , per totum spatium CZ figi irae s , adlint in sq. io. in toto spatio BEGD plurim2 villulae sibi proximae , dc ita exiguae, ut pro puncti a quibus tam hibitae , altera alterius positi nem radiis e dicacibus ad eundem oeulum trant mittendis nece stariam mole sua non turbet ad sensum ; oculus autem lit immotus in O ; de ducta per eum recta dOI parallela radio egresso e centro Solis , fiant anguli IOB gr. 4o. min. 17. ; IOEgr. 4 v. min. z. , IOG gr. 3 . min. 37. , IOD gr. Fq. min. 7 ἔ ae guttae spatiis BE, GD interceptae Solis radiis illvitrentur ; uidebit oeulus ipse in fi quidem colo. rem Violaceum ortum a radii x efiicacibus e Solis centro digressis de egressis cgutta Post unicam rellexionem: tum reliquos usque ad Rubeum , quem videbi ἔ
49쪽
in E ; ae iterum spectabit in G Rubeum e Teacem e eentro Solis profectum. de egressum e gutta post reflexionem duplicem a ac reliquos ordine in .erso uisque ad Viol. eeum , quem videbit ia D . Di ameter autem apparcns Solis austebit intervalla EE , GD depressis B , Se G , ae erectis E , dc D per minuta a s r iaco ortis in Ess erunt multo vividiores , quam in DG , tum quia radii , qui prodeunt post duas reflex:ones , ob partem in prima reflexione cgressam sunt tenuio. res, ut supra vidimus, tum ob majorem amplitud:nem inrervalli GD luod subtrahendo gr. . min. 1 7. a gr. q. min. 7. bc additis min. I . pro diametro apia
parente solis , invenitur gr. 3. min. 4o. in quam Eb quod subtrahendo gr. 4o.
min. IT. a Sr. 42. min. 2. , εc pariter addendo min. 3O. invenitur gr. a. min. is.
Inde enim si , ut radii emeaces filorum in refransibilitatis gradu , dc coloris vi proximorum magis a se invicem distent , di proinde minus multi in aequites oeuli partes incurrant. Colores autem Rubel in Ε, & G multo puriores erunt, Zc vividiores , ae colores reliqui , quo magis ab iis recedunt utque ad extremos B , dc D Violaccos , eo dilutiores, impurioresque , Uaolaceo ipsis vix, aut ne vix quidem cadente sub lentum .
Si demum totum spatium RDr ejusmodi guttulis consertum sit , ut in iis sontibus contingit, in quibus aqua in guttulas distracta dispersitur, ae in pluvia,
di concipiantur, axe aOI immoto , gyrare circa ipsum in iisdem semper angulis rectae OB, GE, OG , OD ; idem ubique continget , dc habebunt ar binae fasciae cois lGratae genitae a rotatione rectarum BE , GD , quae pro diverso guttularum situ, bc distantia ab oculo erunt figurarum diversarum , dc maxime etiam irregularium . Sed ceu lo in Oposito appirebunt cireulares, Ec ab axe SOI aeque remotae. Et si oculus ipse stet in ipsa superlicie Terrae , axe oo vel elevato supra Horieontem, vel in occasu Solis horiaontaliter jacente ; deprimetur OI infra superficiem Terrae, vel eam perra det, dc coloratus arcus vel semicirculo minor erit , vel aequalis . At si oculus in aere suspensus sit , poterit coloratum arcum aspicere , vel semicirculo majorem vel etiam integrum , quod quidem saepe contingit avibus in subliiniore aeris regione volantibus . Nos quidem nuper paulo post exortum Solem Iridis utriusque a reum semicirculo maiorem contemplati sumus una cum Emrnent illimo Cardinali Passioneo ex cditiore hoc ejus Tu ulano sedes tu , quod in ipsa Camaldulensum Patrum Tremo condidit , dc elegantissimo apparatu exornavit 3 ut ident Idem intra annum gravioribus curis paulisper se politis animum de religione loci re voearet ad sese , di amoenitate resceret , de iccti minoitim librorum subsidio , quibus hic etiam , non ampliorem illam quidem , sed cultissimam bibliotheeam in liruxit , ditaret semper uberius , ac perpoliret ; quo nune maxime dum haec ibidem scribimus feriatae Urbis immanem strepitum , de Baechanaliorum turbas , ut quotannis solet, evitaturus se. ussit.
Si autem oculus O utcunque moveatur , translatis cum ipso tam axe SOI quam rectis OR, OE , OG, OD, novae semper , ae a prioribus divorsae glittae co. loratos exhibebunt radios, de novae semper Irides succedent; ae oculo intra pluviam ipsam promoto per OI, ipsum Iris fugiet, retracto per OS, ipsum sequetur , ibi semper exhibita , ubi rectae Oct . OE , OG , GD terminantur .
Atque hoc demum pacto ex sola consideratione di Wersae radiorum refrangiabilitatis , de diversi coloris innati , ac rotundae guttarum tormae , quam eae ex mutua particularum in se invieem actione induunt, devenimus ad formam, di magnitudinem utriusque Iridis definiendam , quae quidam observationibus ipsis sunt d Odum conformes , quantum ipsae observationes patiuntur . Nam Violacei co
50쪽
i,sie violaeeum eolorem dispicere ob superpositionem illam eaeterorum colorum . Quin intino S Rubei coloris limes determinari non poterit , ipso quoque ad ex tremum marginem sensim languente iecirco , quod inde radii ab exigua Solaris dici parte delati remittantur ad oeulum , atque in ipso extremo limite adsint ridii egressi ex unico diametri Solaris pimcto . Et id ipsuin in utraque illa Iride ,
quam hine a nobis nuper consideratam diximus , notare licuit . Interioris enim lulaor ob immanis pluviae viciniam , & spissitudinem vividissimus , exterioris fulgorem satis quidem notabilem , sed tamen multo dilutiorem plurimum superabat: Ec utriusque quidem Rubeus color inter caeteros omnes saturat illimus adhuc prope externos limites languebat utrobique, Sc in penumbrae ciuis idim morem 1 n- sim evanescebat ἔ Violaeeus vero aut vix , aut ne vix quidem digno ebatur rquod ipium Nev v tono quoque eontigiisse non semel , satis liquet ex illa ipsa
prop. s. partis 2. lib. I. Opticae. Li huic quidem tenuitati radiorum ab exigua Solis parte egressbrum, & alladiorum heterogeneorum mixtione , quae in Violaceo potissimum colore tanta est, tribuendum omnino censemus , ut diximus , evanidum Rubei coloris extimum limitem , di incertum , totumque Violaceum vix , aut ne vix quidem cadcntem sub tensum potius , quam claritati nubium circumlaeentitiis , cui uni Neu vicinus ibidem utranque tribuit e quem hane ipsim superpositionem radiorum , & vi in ver lux Solis margines evanescentem , ne innuisse quidem , latis mirari non possumus. Hisce autem omnibus expositis fusius fortasse , quam par erat , sed ita , ut res tota ob oculos proponeretur, & tam multa, quae phaenomenum maxime com- politum implicare videntur , a se invicem sejungerentur; ottendemus quam app iite Noster praecipua . quae ad rem pertinent, exponenda selegerit , dc quam dilucido , atque eleganter abditi mina quaeque , atque implicatissima explicaverit, atque in aperturn protulerit .
I. 4J Facies quae obvertitur axi Solis est in fig. q. EM , quae a recta SAC in
medio reIecatur in A , parte altera Ae interiore spectante centrum Diuis, altera exteriore ΑΕ in calum aversa ab ipso centro . Fila tantum Riabea permeantia partem externam AE , qua reliquis Iepositis perpenuenaa proponuntur , iunt ri u , PD , NE . Haee in ingressu franguntur , Ur mutant viam pergcndo per Mi, DR , EI: tum incidunt intus in tergus oppositum in BiIR , ex repulia ad sexus aequor , nimirum ad aequales angulos reflexa ; decurriant Darsim ad superficiem guttae G A internam,nimirum centrum Iridis respieientem,per rectas u , Ri , m di- ergentes ; σ inue egressa pluribus lociι , nimirum in punctis omnibus arcus Agm , ruuiam refringuntur obliquanao iter ab N egrediuntur per directiones innia meras aiνeν- sa/ s nimirum per eas , quae deieruntur ad omnia puncta arcuum DO , &-.
Is Lieet ad totum intervallum T O deserantur radii Rubet, & oculus in quo is vis ejus puncto eonstitutus recipiat fila Rubea ; adhue tamen non ubique , sed incerto quodam puncto O , & prope ipsum , Rubei coloris sentiis percipitur ; ibi tantum Rubcis radiis ita fortibus prodeuntibus, seu ut Phyllei vocant incacibus.
ut sensum percellant. Ut rem explicet sine arduam , cur nimirum in eerta illa directione tantum radii etficaces prodeant , praemittit hoe veluti lemma . Quantitates quae ita perpetuo variantur ἔ ut a erescendo transeant ad deerescendum , circa
pium Maximum plurimae aequales sunt , non quidem aecurate sed ad sensum ἀq m ob causam apposuit illud nobis dieendo nobis sue aquant ἔ 8c rationem adjecit , quia nimirum ibi , ubi a crescendo transitur ad decrescen E 1 dum a