Commentarij exegetici litterales in postremum Canticum Moysis. Isaiæ cap. 38. Canticúmque Ezechiæ. Prophetas Nahum, & Malachiam. B. Pauli Epistolas ad Ephes. & Colossenses, & beatorum Iacobi, & Iudae canonicas. Auctore P. Augustino de Quiros Illiturg

발행: 1623년

분량: 806페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

251쪽

Nahum .

dam esse;hostes auidissimos sanguinis

sanguine penitus explendos. Et quidem,ut iam retuli ex Diodoro, in illo lib. 3. cap. 7. fAdeo ingens numeruSoccisorum fuit , ut fluuius redundante hominum sanguine colorem mutarit.J. Et exterminabo de terrapraedam

tuam.

a zo v T qui prataris, cintonat Isaias V cap. 3 3. num. 1.b Nonne ct ipse prasiaberis Opes,quo ter vim rapueras , hostes tui opimis ilitati spoliis in

diuersas regiones abducent. ege,quae adnotaui num. s. Et non audietur vltra Mox nunciorum tuorum.

Radice obsoleta Liac admonu runt, hunc locum ita verti posse : non audietur vltra senatus dentium tuorum, praedam mandensium: ut Regem adhuc Deus tanquam leonem truculentum

alloquatur: & si Rabbinicum est, atque ade5 humi repens, ut fere sunt feraque, quae ex tali prodeunt osticina,sed nihil oberit adnotasse. I 18 Tangit igitur ulcus 3 exprobrat blasphemam illan insolentiam, qua solebant Assyriorum Reges per suos

nuncios formidinem incutere, urbes. - que ad deditionem solicuare. 4. Regum I 8. num. 28. Audite verba Aegis magni, ore. Sic etiam fecit Rex insolentissimus Nabuchodonosor Iu dath i. numero I. Ad omnes regiones

misit nuntios : omnes tamen uno animo contradixerunt, O remiserunt eos vacuos,.cr sine honore

NUMERUS I.

Vae ciuitas sanguinum.

RivvMest in Scriptura,per Isanguinem peccata denotari. Causam reddit Ribera ad illud Osee . num.a. Sanguis sanguinem tetigit.bis braice, Sanguines sanguines te-ῖgerunt. Vbi Chabiffus, ct aggregant peccata re tu.Sumptaque est ibi metaphora ab inundatione fluminum,ut constat ex verbis proximis: homiciadium, furtum , ct adulterium mundauerunt. Et hirificatur, colluuionem il- . lam scelerum non esse aqueam , sed sanguineam , ac proinde diuinam vitionem clamitantem: & usque eo r dundare , ut accidat, quod ille cecinit de torrente rapidi obno : unda impelli

tur unda, urgeturque eadem veniens, um

getque priorem. Vel potius, ut quasi vicinis fluuiis extra ripas dissiuentibus, lateque stagnantibus,unius inundatio alterius etiam contingat inundationem : quando et qua, questis do maria de is rio, alcans sie a Iunias con la dei 'olro,todo effaria δε mar a mari Obseruant vero plerique ea praeci- 2. pue peccata per sanguinem notari, quae tum coniuncta cum violentia,iniuria,& oppressione proximi. Patet ex loco Osee : nam per homicidium impetitur vita ; per furtum eripitur res familiaris ; per adulterium dentque honon violatur. Et hac ratione complecti etiam potest nomen sanguinis foedam libidinem. Psalm .so. numero 26. Libera me de sanguinibus: licet ea, verba Pineda tom. i. Iob. I 6 . vers. IS.

seneratim illustret Hispanismo: libre

me Dios de Met re mal a nad te. . .

Quia ergo Niniue totius orbis im- yperium,effuso crudeliter host tum sanguine, patratisque caedibus indignistia Ff 1 miss

252쪽

Σr. 8 Nanum Cap. III.

mis, affectauerat; quia omnium fortunas per vim , per scelus diripuerat;

cruore rcspersa diuinam in se iracun diam merito concitauit. Ierem. 2. nu. 3 . In alis tuis inuenim est sinetius animarum Pauperum, id eli, alae illae, quibus te in sublime tollis, dc cffers insolentissime, maculatae sunt languine egentium, quos bonis expilasti, qui bus quali succum , & finguinem exsorbuilli. Exposcit a Deo vindictam haec dira

violentia , idque contentis clamoribus .Habacuc 2.num. t r. Quia lapis de pariete clamabit, idest, marmoreae columnae ex aedibus alienis direptς,tigna cedrina , trabesque inauratae , herum raptorem , dc iniurium clamitabunt; va qui ad:iat ciuitatem in singuinibus.1 Dicitur itaque Niniue ciuitaου sanguinum, idest, maxime sanguinolenta, vel sanguinaria. Hebraei fi quidem genitivo substantiui uti solent pro ap

posito : quod si ille gignendi casus sit

numeri multitudinis , vim habet superlativi. Notat hoc,& exemplis confirmat Ribera Osee r. num. 26. aikram unum, vel alterum praesenti loco quam simillimum. Pictim. s. num. T. Virum sanguinum, er dolosum abominabitur Dominus. Psalm. 2 s. num. 0. Nemrdu cum impi s Dem animam meam, cism viru sianguinum miam meam. Plum .s . num. 24. Vri sanguinum,

dolosi non dimidiabunt dies suos. Vbiuersi mendacis dilaceratione plena: non recedet a te

c I Iolenta praecla per rapinam , 8cv ianguinem;fraudulenta vero iniuria per mendacium denootur: pro- . mi sta nempe immunitate ; aut etiam

societate hostibus in fidem receptis post deditionem factam, fidem ipsam Assyri, turpiter aeque , ac crudeliter

violabant. Itaque mendacium ipsum plenum erat violentia, ut cum fera sanguinaria inlidiatur praedae , quam ex improuilb arrepta unguium aduncitate dissecrpit. Sic enim hunc locum cxpressit Symmachus in Scholiis ad Editionem L X X. Vniuersa plena cru-d litate , se rionibus carnium , ct friιffisper membra concisis. Vt huic truculen. Itissimae leaenae , exsorbendi sanguinis sitient illimae, mirifice quadret illud

Zachar.9. n m.7. Et auferam sznguι-nem eius de ore eius, ct abominationes eius de medio dentium eiu . Isai. I. num. I i.

ALinus enim ves frae singuine plena siunt. Nisi musis haec referre aci fraudes, technas,ac mendacia,quibus ipsi inter

- se in contrahendo,aut iudicando circumuenὶebant; ut prorsus esset aditus interclusus veritati. Psal. i . num. Io. Die, ac nocte circumdabit eam super muros eius iniquitas, ser labor in medio et tu, ω iniustitia 2 non defecit de plateis elinvsura, Urso . isset .s 9. num. I .cinue sum est retrorsum iuditium, ct iussitia de longe j terit: quia corruit in plateis veritas. or aeqiuras non Potuit ingredi.

NUMERUS II.

Vox flagelli, se vox impetus rotae,er equorementis. se quadrigae feruentis ζ o equitis

Ucendentis.

PIRANT haec omnia bel- glicum quadrigarum apparatum, terroremque audientibus incutiunt. Quasi dicat. Ccrno animo Chaldaeorum impetum in vestra caede bacchantium : videor mihi iam audire crepitum flagelli, quo valide excussis, equi fiementes, & Martium ardorem anhelantcs , ad cursum ab aurigis incitantur. Ioelis 2. . num . . Quasi a pestim equorum, affectus eorum , or quasi equites sic current:

253쪽

Nahum Cap. III. 229

sicut sonitus quadrigarum super evita

9 Quam vero sit horrificus sonitus ille totarum, praecipue cum per lapides decurrunt, scintillasque emicantes ex silicibus excutiunt, vel illud a gumento est, quod scribit Plin. lib. 8. cap. I 6. rotarum orbibus circumactis magnanimos leones perterreri.Virgilius etiam prodit lib.6. AEneiubper- hissimum illum Ss monea apud inferos poenas tuere, quod quadrigis rapidissime inuectus, terrificumque rotarum agitatione fragorem edens, diuinitatis opinionem affectauerat, &fulminum iactus effnxerat. Qui vero volet elegantem equi frementis descriptionem , legat cap. 39. Iob a num. I9. usque ad x s. & in eum locum eruditos Pinedae com

mentarios.

NUMERUS III.

Et micantis gladij, Hr fulgurantis

has M. Io Oae accersenda est e proximo numero ut videlicet districta ferri acies a sole collucens, ac vibrans, perstringat oculos ; editus vero fragor aures exsurdet ; Vtrumque animum perterrefaciat,& ante inflictum vulnus vulneris horrore percellat. Micantem vero gladium ful- guri , aut fulmini comparari, usitatum est. Rotat ensem fulmineum , dixit ille alteriued clegantius sacra Scriptu-

ro , ut fulgur . gladιum meum. Habacuc 3. numero i I. In thre figularum tuarum ibunt, in stilendore fulgurantis has fa tua. Iob 1 o. numero a . . eductus .er estrediem de vagina

sua, ct fulgurans mamaritudine fuas

Et multitudinis interfectae, segra uis ruinae: nec est finis cadauerum , se corruent in corporibus μιῆ. VT illa superiora ad apparatum II

bellicum , ita haec spectant ad editam stragem : intuetur enim Proin pheta mentis oculis direptam Nini-uen, maenia aequata solo, aedes sit perbissimas incensas, urbem denique sepultam, S nil seros, atque insepultos aceruos ciuium, in suo sanguine volu tatos. Cernit trepidantes Allyrios,

ipsaque trepidatione,ac praecipiti fuga in proiecta passim per medias vias interscchorum4 cadauera Incurrentes,

prolabent eique. Huc spectat obscurus ille locus ex psalm. i osi num 6, implebit ruinaου, idest , horrendas edet strages, replebit omnia cadaueribus. Cadauer

enim mina nomInatur,cum in Graeca, tum in Hebraica lingua: ut obseruallMoldonatus Matth. 24.num. 28.

Propter multitudinem fornicationum meretricis sectos, ct

gratae. O TvM est in Scriptura,sem Istnicari, idem csse, ac idola colere : quod idololatrae crio animi imprau estrae nati, quasi insanientes libidine a vero Deo animarum sponso, nefarie recidat,& spe vitae licentioris illecti, idolis,quali amatoribus sese corrumpendos tradant. Lege Riberam ad illa verba Osee i. num. r. 'rnicans fornicabitur terra a Domino. Et Pradum EZech. i'pag I 96. Sed nimis anguste restringet sen- istentia huius loci, qui de sola cxponet idololatria. An tam dirum, immanε-que suppliciam sumptum est de meretrice ista pulchra,& speciosa, Ninive

254쪽

Nahum Cap. III.

enim speciosam Hebraice sonat)propter cultuin dumtaxat Idolis exhibitum λ Imo vero etiam propter scelerum , ac turpitudinum omnium foedam colluuionem, ex isto fonte tedundantem. Probo itaque sententiam Maldonati Matth. s. nutu. 32. & Riberae Apocal. I . num. s7. qui omnia fere peccata propterca censent fornicationis nomine comprehendi, quia

per ea a Creatinis auertimur amore,& ad creaturarum amores , deliciatque conuertimur.

Et habenis, matificia.

Igurina Pollentisi veneficio.LXX. 1 Dux maleficiorum , quae scilicet suis illecebris, quasi magicis artibus, veneficisq; potionibus, homines dementabat. Sic legimus de meretrice illa magna Babylone,Apocal. I .nu. 2. Ei inebriari fiunt, qui habitant terram. vi vino pro titutioniae eius. Et nua. Habens poculu aureum in manu siua plenum abo- inatione. Expressius cap. l8.num. 2 3. cuia in venefic3s tuis errauerunt omnes gentes. Efficacitatem istorum maleficiorum describit Ribera, Michaeae s. num. 9o. & Detrius lib. 3. Disquisitio

uae vendidit gentes is fornicationibus sivisio sumitias in maleficiρο suis.

is , T Endere in sacro sermone pro- V prie significat, cripere alicui libertatem , de alicri in possessionem tradere. Sic loquitur Scriptura, cum, Deus sui populi flagitiis irritatus tradebat illu hostibus in seruitutem abducendum. Dcuter. 3 2.nu. O. Nonne ideo,cyiua Deusseuus vendidit eosὶ Iudith 7.nu. I 3. Propter hoc vendidit nos Deus in manibus eorum. Psalm. 3. num. I DVirndidisti populum tuum sine pretio. Cum igitur peccator flagitiosissi- 16mus traditus est in reprobum sensum, adeo,Vt prudens, volensque a suis ef- fraenatis cupiditatibus impote ter efferatur ; dicitur venundatus, ut faciat malum. 3. Regum 2I. num. 2S. Non fuit alter talis , sicut Achab, qui venundatus est, ut faceret malum in ten fectu Domini. I .Machab. I .nu. Is. Et iuncti fiunt miliombm,ct venundaρι sunt,ut fa

cerent malum,

Metaphora vero ex eo sumpta est, I rquia sicut seruus, no quae sibi facienda videntur, sed quae herus imperat, vel reluctans facit: ita peccator, non quae praescribit Deus, de ratio dictat, sed quae daemon suggerit,appetitusve postulat, exequitur 4 dc reclamantecoscientia, criterq; pungente, sciens; vidensque ad peccatum abripitur. Video, meliora , proboque deteriora sequora quod eleganter declarauit Apostolus

lis sum, venundarus sub peccato, id est, subditus peccato , in quo peccatum

dominatur.Mox apertius causam reddit , quod enim operor, non intelligo ; id est, non approbo non enim quod volo bonum,hoc .go , sed quia ori malum,idud facio. Haec est illa miserrima, oc arctissi- i 8. .ma seruitus. Ioan. 8. num. q. Amen amen dico vobiae,quia omnis,qui facit ste catum, serum est peccati. Prouerb. I .nu 22. Iniquitates siua capiunt impium, Grfunibuι peccatorum suorum constringitur.

Psalm. I i 8. num.6 . Funes peccatorum circumplexi sunt me. 2.Peta. 2. num. l9.

A quo enim quis piperatus est, huius seruus est. Nec deest in hac venditione pre- Is qthim,quo daemon peccatores inescat. Pretium est foeda voluptas, umbraticus honor, exiguum lucellu: pretium sunt fornicationes, dc veneficia, qui- bus gentes a meretrice infatuamur. PPO Ib.6.uum .is . Pretium scorti diru

255쪽

Nahum

H unius panis: mulier autem viri pretiosam animam cepit. Quanta iniquitas, exclamat August.libale Honest. mulierum ca2.3o.) Vt animam, quam Christus suo sanguine redemit, luxurioliis pro unius horae delectatione diabolo vendat ac tradatiJao Atque 'huius venditionis syngrapha propria subscriptione munitam, tradit diabolo peccator. Sic .explicat Origenes homilia 23. in Genes. illud

ad Colos. 1.nu. I . Delans, quod aduersus nos erat chirographum. fistud chirographum peccatorum nostroru cautio fuit:unusquisque etenim nostrum

in iis quae delinquit, essicitur debitor,& peccati sui litteras scribit.J

Ecce ego ad te, dicit Dominus

exercituum.

X posui haec eadem verba,

cap. 2. num. I .

Et reuelabo pudenda tua in facie tua, r ostendam gentibus nuditatem tuam, se regnis

ignominiam tuam. , , T Erstat in eadem metaphora mereis 1 tricis,quae falsi candoris, & ruboris medicamentis delibuta,turpissima, ac d ormissima cum cisci, & contagiosis ulceribus inquinata, te sic fallacissime amatoribus venditarct. Cui nihil ad foedam ignominiae labem inureddam turpius, nihil ad horrorem omnibus incutiendu cssicacius,posset Propheta minitari, quam Deum in

media luce in oculis amatorum, vicera illa purulenta, sanie, tabcrilue manantia detecturum. EZechiel. l6 . n. 3 7. Ecce ego congregabo omnes amatores tuos, ct nudabo ignominιam tuam corim eis, Ur videbunt omnem turpitudinem tuam.

Cap. III. 23 I

osee 2.num. Io. Et nune reuelabo fluit tiam eius in oculis amatorum eιμε. Ba.67. num. 3. Reuelabitur ignominia tua , ct videbitur opprobrium tuum. Recte itaque obseruat Prado , EZech. I 6. n. 7. pag. ZOs. nuditatem in sacro sermone idem esse, ac ignominiam , dc turpitudinem.

NUMERUS VI.

Et projciam super te abominam tiones , ct contumelijs te Ussciam.

ER sp Icu A sententia est: in specta tam horribili foeditate, essiciam,

ut te omnes, tanquaret

tetrum quid, dirum, de

minosum execrentur, ut oculis refugiant, animis auersentur, cogitatione

ipsa perhorrescant.

Et ponam te in exemplum. Dest, tale supplicium de te sumam, 23 ut exemplo omnibus sis: ut qui alteri male cupiat, smile imprecetur.

Numer. f. num. 2I. Det te Dominin in malidistionem, exemplum1 cunctorum in populo suo. .Reg.9.lwm.7. EritI. lyraei

in prauerbium, ct in fabulam cunctis populis e ct domus hae erit in exemplum omnis, qui transierit per eam, Zebit, ct . sibilabis. Iudae num. . Eita sunt exemplum , ignis aterni poenam sius linentes. Num. 1 I .num . . Tolle cunctos Principes populi,'seu pende eos eontra solem inflatιbulis. L X X. paradigmatison: idest, evempla eos: ede exemplum in eis. Et quidem Golius lib. 6. cap. I . ex 24

tribus causis puniendi publice delicta

hanc praecipue commemorat e paraque et ea figo det culpari a otros sta escammiento. Tertia ratio vindicti e est, quae paradigma a Graecis nominatur:

256쪽

23 L Nahum

cum punitio propter exemplum est

necessari ut caeteri a similibus peccatis metu cognitae poenae deterreantur. Idcirco veteres quoque nostri exempla pro maximis, grauissimisque poenis dicebant. J Hactenus G cilius.

NUMERUS VII.

Et erit,omnis,qui viderit te,resiliet a te s ct dicet, vactata est

nive. M Rae admiratione stupefacti

hauriciat oculis tam insignem. calamitatem , dc vix animo credent. Prorumpent admirabundi in is ea verba Deuter. 29. num. 2 . Q Lire sic fecit Domιnus Ieraa huic Z qua em cira furoris eius immensit 8 Hiere in. 2 1. num. 8. Et pcri usibunt stentes multa

per ciuitatem hanc, oe dicet uni quisque proximo sevo: quare fecit Dominus sicci uitati huic eranδ ὶ intuentes vero manifesta inaicia diuini furoris est usi, illico gradum referent,ne si propius ad insensam Deo urbem accellerint, aliqua forte supplici j pars ad eos etiam

pertineat,licet insontes.

Suis commouebit siuper te caput' unde quaeram consolatorem tibi'a6 r Agnum est doloris alleuamcno Lium , in rebus aduertis habere consolatorem,qui S tuam vicem doleat, & prudentissimis, lenissimisque

verbis maerorem extenuet. At Nini ue. ob sanguinariam illam insolentiam in tantum omnium Gentium odium incurrcrat, ut non modo non dolerent eius calamitatem , imo vero de illa funditus excita gratularentur. V i- de infra, numer. i 9. Obseruant vero plerique,mouere caput aliquando commiserationis, ut in praesenti, aut ad

p. III.

mirationis cum commiseratione coniunctae ; aliquando vero irrisionis signum esse. Eius rei exempla , quia erudite congerunt Ribera in hoc loco , Maldon. Matth. 27. numero 39.& Pineda Tom. i. in Iob, cap. I 6. vers. s. describendi labore lubens s persedebo.

NUMERUS VIII.

Numquid melior es Alexandria populorum, quae habitat

in fluminibus' UZ ndmine Alexandriae , de 17

litu eius, de murorum ambitu, de ciuium frequentia late Ribera, Palatius, Sc Montanus. Haec autem cst vis totius argumenti. Num fortior es tu, aut praestantior Alexandria, urbe totius AEgypti principe,natura loci munitissima, cincta undequaque aut impermeabili solitudine, aut Importuoso mari, aut rapidis fluminibus , aut coenosis paludibus: ii tus vero numeros stimo, validissim ,-que praesidio communita Z quod si illa tandem expugnata fuit, atque direpta , an tu adeo insolenter tuis viribus prandes , ut tibi securitatem pollicearis 3 quae in circuitu eius e cuius HuIlIae mare: aquae muri

eius.

I belli nerui sunt pecuniae , diui- a Stiis est resert i ssima, & abundantissima mani genere mercium, quae nauibus Importantur. Si ad arcendos

hostes plurimum solent habere in menti altae fost, , aquisque oppletae; tota est circumuallata , non dico fossis sed mari ipso, profundisque fluminibus , quae vado traiici, superarique non pollunt.

257쪽

Nahum

NUMERUS IX.

AEthiopi ortitudo eius, ct AEgyptus ; or non est finis. Astica, ct Lybies fuerunt in

auxilio tuo. T enim militibus , qui Alexandriana tuebantur, diuturna obsidione fractis, assidui Dque praeliis absumptis, facili negotio

potuat expugnari: imo vero tantus erat militum numerus , ut iniri non

non polset. Et non -.Vrbes enim,& prouinciae florentissimae finitimae Alexadriae,& cum illa cum arctissima foederis societate deuinctae; tum antiqua generis necessitudine coniunctae, auxiliares copias innumerabiles, atq; fortissimas subinde submittebant.

NUMERUS X.

Sed se ipsi in transmigrationem

ducta est in captiuitatem. T nihilominus urbs ab omnibus praesidiis firma , ut

prorsus inexpugnabilis vi- deretur,expugnata tandem est, atque direpta, & in miseram captiuitatem abducta. In cuius vero Regis principatum, quotumque eius annum incurrerit haec vastatio Alexandriae , tractat Ri

bera, cap. 2. num. I.

Paruuli eius elisi sunt in capite om

nium viarum. 3i'Pectant haec ad exaggerandam sae-' ἰ uitiam victorum, plus quam serinam : quandoquidem ipsae serae truces , & immanes, conspecto tamen infante , siue blandiente vultu , siue ploratus edente , naturae quodam instinctu flecti, & commoueri solent. Plinius lib. 8. cap. I 6. & SOlinus cap.

Cap. III.

ψO. auctores sum, leones truculentissimos nunquam , niti cxtrema fame enectos, attingere infantes. Longius θῖ, processit lupa illa, quae Remum , dc

Romulum, crudςliter expositos, distentis uberibus aluit; ut tota veru Stestatur hi stori a. Liuius lib. i. Dacad. I. Strabo. lib. s. Iustinus lib. 3. Plutarchus ita Vita Romuli. Plin. lib. 8. . cap. i 7. & Virg. 8. AEneid. Cyro infanti canem ubera praebuille , refert .s lianus lib. i 1. α Iustinus lib i. Delphinum etiam pueri spccie ca- 3 3ptum dorso illum excipere, es in altum deferre solitum , prodiderunt Gelius lib. . c. 8 & Plinius lib. 9. c. 8. Puero tamen vita functo , Delphinus prae desiderio extabuit,& in codem sepulchro conditus est. Sed plena es vetustas huiusmodi exemplorum. Direptores vero Alexandriae huma- qnitatis sensum penitus exuentes, & in belluinam rabiem efferati,teneros infantes, ploratibus vel saxa ipsa com

mouentes, e matrum complexu ab

stractos, in compitis viarum , ad platearum angulos furerer allidebant. &innocentum sanguine,cerebroque re sperso lapides foedabant. An sibi a tam diris, dc sanguinariis hostibus vllam clementiae partem pollicebuntur viri, cum tam saeui existant in infantes, quorum innoxia aetas vel ipsa belluas commiseratione assicere potuissetΘSi- 3 smile crudelitatis genus imprecatur Regius Propheta Babyloniis. Psalm. I 36.n.9. Beatus , qui tenebit, ct allidet

paruulos tuos ad petram. Isai. I 3. nu. 16. Infames eorum allidentur in oculis eorum:

neque tanta diritate exsatiata fuit hostium crudelitas: n. i 8. er lactantibus uteris non miserebuntur, idest., gladiis secabunt praegnantium uteros, extra ctosque foetus', qui lactea quadam substatia in maternis visceribus alui tur, crudelissine discerpent: quod sisene exircinam superat feritatem.

258쪽

Et super inclitos eius miserunt

senem v TIctores, ut erudite probat Pon- v ranus in s. AEneid. col. IO . sorte diuidebam inter se captiuos,eOS praecipue,qui nobilissimi erant; quos propterea quilibet cupiebat pertinere ad suae praedae partem. Ioelis .num.2. Terram meam aeui erunt, ct super populum meum miseerunt sortem. Simile quid narrant Euangelistae de tunica Christi inconsutili, sortitione inter milites distributa. Vide Maldonat. 3T Matth. 27. nu s. Solebant etiam victores sortito diuinare, quo die, quoue mortis genere victos interficerent. Esther. s. num. . misa est sors in mam, &c. Sic explicaui cap. 2.nu. Io. locum illum perobscurum Pial. 67. num. I 4. si idon alis inter medioseleres, jdest, fortes. Qui praeterea volet curiosam de sortibus disputationem, quam plurimis Scripturae locis multum lucis afferentem, legat Riberam,

Et omnes optimates eiin confixi sunt in compedibus. LX X. Alligabuntur in compedibus,

Ut Psalm. I s. num. 8. Ad Ad 3 3 gandos reges eorum in compedibus. Conis trudentur itaque in carcerem , ferreis catenis aded valide constricti, ut sese commouere vix possint; non se cus ac si essent confixi clauis. Sic dicitur de Ioseph. Psalm Io .n. I 8. Hu- miliaverunt in compedibus pedes eius: - femum pertran=t animam eius, idest,ferrear catenae illum

confixerunt.

Nahum Cap. III.

NUMERUS II.

Et tu ergo inebriaberis, ct eris

desecta.

ONc Lusio est totius argu- menti; urbs illa munitissima , direpta est ; Sc tu quoque diripieris: propinauit illi Deus iracundiae calicem ; dc tu reliquias usque ad faecem hauries. Ex eadem metaphora fluxerunt ille minae. Habacuc. 2. n. I 6.

Bibe tu quoque, ct consepire; circundabis te casiae dextera Domini r ct vomitus ignominia supergloriam tu. I bi etiam hanc ebrietatem contemptus, Sc irrisio consequuntur ; sicut etiam Ezech. . 23. num. 2. Calicem sororis tua bibes profundum, re latum: eris m derisium, ct insiubsannationem.Thren. .num.a I. Ad te quoque pe=ueniet calsae: inebriaberis , atque nudaberis. Atque haec testi- ΑΟmonia satis, superque illustrant praesentem loeum: qui plura volet pro hac metaphora , videat Maldonat.

. & 8. & verbo calix, num .c. Prad. EZech. 23. pag. 287. & quae adnotaui

supra, cap. 2. num. .

Et tu qu ares auxilium ab inimico. ET tu quondam tam superba , ut 4 subiugatas Gentes, & tibi supplices absterreres, in tantas rediberis angustias, ut cogaris ab insenus etiam nationibus , quas hostiliter oderas, opem , & auxilium implorare: quod extremae calamitatis indicium est, ut lamentatur Hieremias Threnorum s. num.6. e rapto dedamus manum , ct fi Hys, ut saturaremur pane , dc acriter obiurgat oleas cap. . num. D.

259쪽

abierunt.. .

NUMERUS XII.

Omnes munitiones tua ,sicut scin

cum Grosiis suis: si concussa

fuerint, cadent in os comedentis.

uitas imperij diuturnitate, murorum firmitudine , militum robore confisos , nullius potentiam extimuisse , seque omnino inexpugnabiles fore existimasse: at cum eluui ne fluminis disiecta maenia, & hostes, qua patuit aditus, irrumpentes conspexerunt, quasi haud dubie infenso numine omnibus cecidere animi.

3 Hac historia perspicua redditur limius loci sententia: quasi dicat. Muri isti tui editissimi, atque firmissimi, quibus te septam, & munitam ab hostium impetu arbitraris,iam facile disturbabuntur, quam solent praecoces

.ficus, aut arboris succussu, aut ventorum agitatione in terra decuti. Apoc. 6.n. I 3. Stesia de calo ceciderunt Aper rerram, sicut ficus emittit grossos seuos, cum a

vento magno mouetur. E foliis duxit similitudinem Isai. cap. 34.1 . . Et tam plicabuntur, sicut uber, caeli; Ur omnis m

litia eorum defluet, sicut risuit folium da vinea,ct desim de Latinus Poeta lib. 6.. uam multia influis a rumn stig re strimo Lapsa cadum folia.

'NUMERUS XIII.

Ecce populus tuus mulieres in me dio tui.

tum est robur eorum , ct faeti sunt, quasi mulieres. Et quid Rex ipse Sardanapalus es minatus, α mulierosus, disturbato muro,adconon sustinuit impetum belli, ut animum plane despondens, se in ardentem pyram iniecerit l, quod ignauissimi animi elle , erudite probat M tuetus A. Variarum cap. 2. Lege, quae adnotaui cap 2. num. . dc Io.

Inimicis tuis adapertione pandentur porta terra tuae, deuorabit ignis vectes tuos.

VEre hostibus obsidentibus Ni .

niuem vahrae ipta sua sponte patefactae, muris solo aequatis, aditum praebuerunt : vero etiam Minissinti vectes, quibus portae Occludebantur,

igne illo sunt absumpti , qui isdes etiam seperbissimas exussit. Vide cap.

2. num. 6.

NUMERUS XIV.

t quam propter obsidionem hauri

tibi : extrue munitiones tuas

intra in lutum, o calca Jubi

gens tene lateremia OLENT obsessi ad serendam Asquam diutissime obsidionem, aquam sibi in cisternis comparare , solent item reficere muros, tormentorum vi labefactatos , & interruptos. Ad utrumque adhortatui:

Propheta per irrisione, qualis est illa,

cap. 2. num. I. Conte lare viam, com

sona lumbos, cte. Lege ibi adnotata. Extrui vero solitos latcritios muros εώ incredibili firmitudine, notius est, quam ut hic probadum videatur:tanis tum aduerto ; quam apte cadat irrisio in nostra explicatione; cum irrumpete flumine,& valido impetu maenia: disturbante, odinis labot res eiendi,&instaurandi muros, non irritus modo sed di plane ridiculus videretur.

260쪽

Ibi comedet te ignis: peribis gladio.

67-ERRO, flammaque vastari solent urbes ; dc serro quidem tam innumerabiles AD syriorum copiae caesae sunt, ut fluuius ipse redii date sanguine colorem mi tarit. Vide cap. 1. num i 3. Ista is vero non modo abicina aedificia, ted & superbissima palatia , templaque Πψ-gnificentissima flammis populantibus absumpsit, cap. 2. num 6. dc num .9. Attribuitur igni actio comedendi,siue deuorandi 1, quo nihil frequentius in Scriptura,quia latὸ grassante flamma, quae linguae figuram ad vivunt effingit, Act. 2. num. s. admotam escam auidissime vorat. Isai. s . num. 26. Sicut

48 deuor.it stipulam lingua ignis. Inde etiam applicatur igni lambendi verbum, quia non siccat dentibus,sed lingua populatur. 3. Reg. Ι 8. num. 8. Obseruat opportune Ribera ad il. lud Osee. . num 8. Peccata pFub mei comedent, in sacro sermone comedere, idem esse , atque consumere. Sic explicat ea verba Alexander primus epi

stol. 1. Ipsi sinquit in Sacerdotes pro

populo interpellant, & populi peccata comedunt, quia precibus suis, de

oblationibus ea delent, atque consumunt. J Ierem. IO. num. 2 I. Quia comederunt Iitcob , ct deuorauerunt eum, ct consium ferunt illum. Quae verba sumpsit Propheta ex Plaim. 78. nu. a. 9 Haec ob eruatio cum uniuerse Ue-

ra sit, tum ii est sermo de gladio , &igne, verillima. Vide cap. L. num. I s. Deuteron. 4. num. 24. Dominus Demtuus ignis consumens est. Hebraice , δε- means siue comedens. Vtrumque itaque recte coniungitur Iob 3 . num.

p. III.

Devorabit te, ut bruchus.

BRuchus bestiola quaedam est de

genere locustarum, voracitate insignis . a qua etiam nomen acccpit, b, to enim idem est, ac voro alis praedita, num. I 6. Bruchus expan με est, ct auolauit , ac non herbas modo, sed& arborum folia populatur. Vide Ioel is i. num 4. Residuum locusta comedit bruchus. Duo vero minitatur Propheta, in- Ioducta huius voracissimae bestiol e si . mulitudine. Alterum : funditus excidendam esse Niniuen, non secus, ac folium ab edace brucho penitus arroditur. Alterum ; Chaldaeos ad vastandam Nini uen instar bruchorum gregatim aduolaturos, & ad infinitam pene copiam multiplicandos ic enim lolet Scriptura attribuere brucho multitudinem. Psalm. IO . num. 3 q.

Et bruchus, cuius non erat numeruS. I

re S I. num. I . Replebo te hominibus.

quasi brucho. Congregare, ut bruchus s multiplicare, ut locum. Erspicua sunt haec verba ex his, s I quae proxime adnotauimus : est enim irrisio huic Prophetae familiaris:

cap. 2.num. I. & cap 3. num. I . quasi dicat. Recurre ad tuas copias militares, & contra innumerabilem irruentium hostium multitudinem contrahe quantum maximum poteris miliatum numerum ; itavi instar locustarum , dc bruchorum solem prae multitudine obscurare videantur : irriti scilicet erunt hi conatus.

SEARCH

MENU NAVIGATION