Commentarij exegetici litterales in postremum Canticum Moysis. Isaiæ cap. 38. Canticúmque Ezechiæ. Prophetas Nahum, & Malachiam. B. Pauli Epistolas ad Ephes. & Colossenses, & beatorum Iacobi, & Iudae canonicas. Auctore P. Augustino de Quiros Illiturg

발행: 1623년

분량: 806페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

381쪽

Coloss

Delens, quod aduerses nos erat, chirographum decreti, 'contrarium nobis.

Hirographum sui ipsum 4 nome praesesert) est sche.

da manu propria exarata , vel certe subscripta; cl ia ita quis se debitorem agnoscit, ut si velit inficias ire, tuo chirographo

coarguatur. Vulgatus Lucae I 6. nu 6. Cautionem appellauit, & num. 7. litteras : cum utrobique si eadem vox Grςca,lcilicet,gramma. Isai. 8. num. S.

ubi nos legimus, dissolue colligationes impietatis , expressius LXX. Hysiolue

obligationes violentorum contrafluum ', Cromnem scri turam misy:ιam conscinde.Sic

Tobias dedit Gabeto sub chirographo decem talenta argenti, Tob. I. num. I T. quod chirographum apud se reseruabat, cap. q. num. 2I. & cap. I. num. 3.& ait filIO,cap.ψ.D. 22. Recipias ab eo siupra memoratum ρondus argenti,cς restitu.u ei chirographum suum.Quod ita factum, narratur cap. 9. num. 6. sOletque eiusmodi syngrapha statim conscindi ab eodem qui scripsit. Est igitur prima expolirio , quam

sequuntur omnes scrc Patres. Denunclauit Deus Adamo decretum a se statutum , de quali manu propria exara

tum, Genes .cap. 2.num. 17. In quocHnque die come ieris ex eo , morte morieris.

Adamus, atque adeo eius posteritas, violato diuino praecepto, in limus decreti poenam , ac proinde in aetcrnum suppliciu incurrerat. Ostentabat Diabolus hoc chirographum contrarium nobis, ex eoque urgebat genus humanum. Christus vero miseratus vicem

nostram , quidquid ex hoc chirographo poterat a nobis cxigi, id ipse dependit in Cruce: syngraphari que cxtortam e manibus creditoris , non

obliterauit modo suo sanguine , sed

clauis etiam dilacerauit , atque concerpsit; limo vero ipsas Tartareas potestates,quae in nos, tanquam reos, & obnoxios,ex lege agebant decreti violati,omnino fudit, ac profligauit: deque illis triumphatis palam,spoliisque

exutis,magnificum in ipsa Cruce trophaeum crexit. Sic Chrysi,st.Anselm. Primasius Theophil.OEcum. & tantorum interpretum auctoritas meruit huic expositioni fidem. Altera est, Christunt in Cruce pen- S sdcntem, Mosaycam legem , quod ad ceremonias , & praecepta legalia attinet , omnino abrogalle, & extinxisse: quae iure optimo appellantur decreta, quia ex mero placito decernetis obligabant. Omnes Graci constantissime legunt: chirographontis dogmasi, id est,

chirographum decretorum , vi 2. CO-r in h. a a. num. 7 Graece, isti lim carnienis malis supplere Graecam pra potitioncm en. Vide Sixtum lib. 1. Bibliothecar,uerbo,Chirographum. Multa faciunt pro hac explicatio. ne. Primo ipse contextus vidctur eani exiscre: hoc enim praecipue agit Apostolus; abolitos iam csse ludaicos ri- tus, dclicta iam condonari, non per circumcisonem illam umbraticam, sed per vexam,nempe per baptismum. Hoc ipsum inseri postmodum, Ir. 6.

nemo ergo vos iudicet, Scc.

Secundo , chirographum erat ipsa solex, cuius seruandae fidem , propolito etiam supplicio, obstrinxerat i lcbraei.

EXU d. 24. laum . . Omnia veὸ ba Domini,cyκε loquutus est, faciemm . DCtii Cr 27.n v m. 1 6. AIaledictus, quι non Prmanet in sermonibus legis huius , nec eos opere

perficit: ct dicet omnis Poppilin I amen. Huic chirographo, quasi propria manu subscribebant per circumcisionem. Ad Galat. s. num. 3. Tisssicor . omni homini circumcidenti si qrioniam debitor est uniuerse legis .fapenda. Agnosce

382쪽

318 Coloss. Cap. II.

chirographi vim , debitumque ex illo

contractum.

6I . Tertio, hoc chirograehu vim exercebat suam in decretis, liue dogmatis: . continebat eni in lex Mosayca praecepta legalia de iure Diuino indispensabilia tredecim supra sexcenta , ut

probat Enriq. tom. I. lib. I .c.7.num. I.

Oleaster Genes. 3. V legas Apocalyps

2.commentario 4.sech. s .Propterea ait Apostolus ad Ephesca .num. I S. Legem mandatorum decretis euacuans. Qui locus vel maxime praesentem illustrat Graece,en dogmasi: in dogmatis ea enim abrogauit mandata, quae in decretis, seu dogmatis cossicbant: neque enim

venit Christus soluere legem , sed adimplere. Matth. s. num. 18. Perfecit scilicet legem: na,quae ceremoniis adumbrata erant, re ipsa exhibuit. Sic pictor rudia lineamenta delet, eo ipso quod imaginem absoluit. vide ad

Hebr. I o. num. I.

62 Quarto , valde hoc ipsum confir

mant illa verba num. 2 o. Si ergo mori uirilis cum Christo ab elemetis huius mundi quid adhuc tanquam viventes in mumdo decernitis λ Vocat elementa mundi Iudaicos ritus ,& ceremonias', ut ad Galat. .num. 3. Si ergo folliti estis a lege mortis. ad Rom. .mo. quod ibi vocat

mortificatos elle legi n. . quid adhuc

decernitis, perinde quasi etiam num dirueretis in mundo Θ Graece, dogmttiet eΠhae. Erasmus vertit, decretis tenemini. Sic

sequentiae plane hoc requirit: quid adhuc infirma ista,& egena elementa, umbraticaque dogmata consectamis ni Et hunc esse Vulgati sensum,constat ex iis, quae proxime sequuntur. Quid decernitis in fraudem a Iudaizantibus inducti: ne tetige itu scilicet

gusiaveritis scarnem suillam,aut lepo-ritam, Deuter. I . num. I. neque con trectaueritis sedem , aut lectum menstruatae. Leuit. i s. num. 26.) quae sunt Iudaica dogmata , iam prorsus antiquata. Lege Riberam ad Hebr. s. anum. . & Bellum. tona. . lib. 2. de bonis operibus cap. 8. Quinto , hoc chirographum erat sycontrarium nobis: nam coarguebat,

reos esse supplicij, qui legem violassent, mortemque atrocissimam transgressoribus intentabatierat iugum seruitutis, ad Galat. s. num. I. iugum i , comportabile, Actuum I s. n. IO. Quo modo etiam irritaret potius , quam restingueret concupiscentiam, docte Barrad. tom. I. lib. I. cap. 3. 3c Mal- donat. Ioann. i. num. i 7. III hanc secundam expositionem magis inclino ; quae praeponderatur rationum momentis , ut illa prior intereretum grauitate.

Et ipsum tulit de medio, a gens

iEud Cruci. On facile soleo e prophanis C.

Ethnicorum moribus, Script rar intelligentiam corrogare. Sed suspicor , hic alludi ad vcterem prist rum consuetudinem , de qua Turne-bus lib. i 1.Aduersariorum, cap. 9. Alciatus lib. . Parergon, cap. 2 o. BDilOnius,lib si .de Formulis,pag, s 7O. Bona debitoris proscribebantur, assixa pu-- blice tabella in celeberrimo urbis loco. Qui se pro amico vadem dabat, suarum fortunarum periculo tabellam refigebat. Cicero pro Quinctio, libellis debrit, se. V bi Manutius, proscriptionis scilicet bonorum publice propo sitos.Seneca lib. . de Beneficiis cap. i 2.

spondeo pro iudicato, dc suspensu iri amici bonis libellum deiicio: creditoribus eius me obligaturus: ut possim seruare proscriptum, ipse proscriptio. nis perstulum adeo. J Chirographum ergo decreti refixi si sis

383쪽

at deiecit Christus: nec solum e me-- dio sustulit; verum etiam in ipsa Cruce concerpsit 3, subiturus ipse poenas, ad quas violatores legis ex eo chir grapho tenebantur : aExit illud Cruci , ut ad Rom. 6. num.s. Vetus homo msser simul crucifixus est, ut destruatur corpm peccati. 66 Ad Galat. 3. num. Is . Christus nos redemit de maledicto legis, factus pro no-λου maledictum: quia striptum est: maledicJus omnis , qui pendet in ligno: υι in

Gesibin benedictio Abrahae feret in Christo Iesu. Obscura sententia,sed quae illustrata magnam huic loco afferat lucem. Legis transgressoribus invicta

erat maledictio Deuter. 17. num. 26.

Hanc maledictionem in se suscepit Christus, ut omnes ab ea liberaret. Nam qui suscipit maledictum, quo

non tenetur, iure liberat a maledicto eum, qui illo tenebatur. Nulla au immors erat, propter quam lex maledictum inferret, nisi mors ligni, Deuter. 2I. num 23. Christus ergo sybiit illud maledictum, ut omnes ab obligiltione legis solueret : ut maledictum non comprehenderet eos,qui talem legem violarent: ut seluta legωilla, Gentibus,dc Iudaeis, Abrahae benedictio, &lex vitae traderetur.

NUMERUS XV.

Et expolians Principatus, c=PotesateS.

Ptissime connectunt hac sententiam cum superiore Patres , qui primam illam expositionem sequuntur: qui vero secundam, haerent in hac salebra. Quorsum iniecta mentio de victoria rcportata a Christo , triumphoque acto de daemonibus t neque enim tenebantur ubeorum potestate , qui parebant legi Vereri, cum illa vigebat. Sed memi-

nerimus, Paulo esse propositum, extollere Christi dignitatem : salutem illi acceptam referre. Cum ergo Ostendisset, in Cruce abolitam fuisse legem illam decretorum,obliteratum chirographum', iugum intolerabile a nostris ceruicibus deiectum: non potuit

tam egregiam occalionem praetermittere huius etiam victoriae commemorandae : quam attigerat , cap. I. num. I 3. Oui eripuit nos de potes fatetenebrarum : ubi ostendi , quomodo expoliatus fuerit daemon ea posscssione , quam sibi per tyrannidem oc

cupauerat.

Traduxit confidenter. Ρ Vblicae ignominiae exposuit. Los 68

saco a la verguenca. Graecὸ,edigma risen. Augustin tom. 6. lib. I 6. contra Faustum, c. 29. vertit exemptauit: nam

digma proprie cst exemplum , ut constat Iudae niim . . Fiata siunt exemplum, ignis alecti poenamsenstinentes.Num. 2 s. 'num. . Toste cundios Principes populi,ctyu kende eos contra solem in patibulis. L X X. paradigmatison: ede exemplum in eis: ostenta eos. Interpretes sancti Ephrem tona. 2 paraenesi 33.pag. I 8.& Chrysost.homil. 3. hic,reddiderunt,

ostentauit confidenter. Quod sane triumphantium est. Ambros lib. 2.de Poenitentia, cap. 2. ostentui habuit: ut Vulg. ad Hebr. 6. num. 6. ostentui habentes. Graece, paradigmatizontas.

V no verbo: traducere, est tale sup . 69plicium publice in aliquem edcre , ut exemplo omnibus sit : ut qui ali crimate cupit, simile imprecetur.Nahuin

.i . 6. Ponam te in exemplum.Numer. s. n. 2 l. Det te Dominus in maledictionem, exemplumque. Para es armiento.

Hinc illustratur locus Matth. I. num. I9. C n esset tu fus, ct nollet eam traducere. Augustin. Epist. y9. ex

plare , idest, publico exemplo punire. At

384쪽

At Sapient. 4. num. 2 o. traducent illos ex aduerso iniquitates ipsorum, longe diuersum verbum subest Graece, elenaei, idest, coarguent, conuincent. Lege Riber. ad Hebr. i l .num . . dc Salmer. Tom. I disput. i 2. in cap. I.ad Ephec pag. 8O .

Palam triumphans istos in

semetipse.

νο Α Lludit ad veterem triumpham x tium morem : qui ad pompam,

ostentationemque deducebant debet. latos hostes ante currum , manibus post terga reuinctis. Ouid .Tristium Elegia 2. Vinciari, captiua Reges ceruice ferentes,

Ante coronatos ire videtis equos.

Cic. in Pison. Quid vincti ante currum Ducesῖ quid simulacra oppidorum 'Tantae autem ignominiae id erat,vt Cleopatra sibi consciverit mortem , ne in triumphali Augusti pompa duceretur. Horat .lib. I. Carminum Ode. 37. inuidens,

Privata deduci superbo

Non humilis mulier triumpho. 7r Triumphalis ergo Christi currus fuit ipsa Crux.Sic eam vocat Ambros in cap. 23. Lucae. Cyprian. praefatione de Card oper.Tertul. in Apolog.c. O.& noster Gret serus lib. I .cap. IO. Origen.homit 8cin Iosue legit,triumphans illos in Cruce. Graecὸ, en auto. OEcum.& Theophil. referunt ad Crucermantecesserat enim to statim. Christus ergo fuit quali triumphans in summa

Crucis parte: in ima trahitur diabolus catenis alligatus: Ela ad sempiternum eius opprobrium ostcntatur quasi in pompa. 1 Quod vero Vulg. reddit in semet ipso, ut ad Ephes a. num. i6. interficiens inimittit, in semetipso subi tamen Sal mer. ait, Verti etiam potuisse , in ipsa Cruce,Chrysostom.expOIut per semet-

ipsum, phrasi ustata in sacra Scriptura. Exempla congerix Riber. Osee r.

Vel in semetipso triumphum de hostibus egit: quia non repellcndo illos, aut se contra inseretido, sed sustinendo,& telum quodammodo totum corpore excipiendo , vicit: ipso illorum incursu , atque impetu eosdem contriuit: ut lapidem illum exprimeret , de quo scriptum est Matth. ar. n.44. Qui ceciderit Aper lapidem istum, confrιngeiur: & serpens insidians calcaneo eius,eodem pede,quem mordebat , capite illisus, atque compressus

necaretur. Genes. .num. 1 f.

NUMERUS XVI.

Nemo ergo vos iudicet in cibo, aut

in potu s aut in parte diei fem,

. aut Neomenia , aut

Sabbathorum. Is huius illationis egregie 73

confirmat, chirographum iulud dogmarum , negem Mo- saycam esse, quae in Cruce obliterata nullam ianv obligationem inducit. Nemo igitur vos condemnet, Velut transgrellores,s delectum illum ciborum in lege praescriptum non Ob1eruatis: si ex vase bibitis, quod non tegebat operculum. Num. I9. num. I S. aut quod maculauerat morticinum. Leuit. i I. num 32. si nullam rationem ducitis temporis ad esum aZymorum,& agni. Exod. i 1 num. I 8. si contem nitis novilunia, & Sabbatha violatis. Vide ad Gai t. q. num .ssEt quidem cum hos Iudaicos ritus 7 velut antiquatos explodat Apostolus, Oleum , & operam perderctra , s in eisdem sigillatim explicandis diutius immorarer. Qui curiosus harum obseruantiarum perscrutator elle volet velle autem nemo debebit, nisi quantum

385쪽

Ad Coloss

ium necesse sit ad sacrae Scripturae intelligentiam, leuiter attingere) abunde ei satisfaciet Ribera de templo lib.

quae legatur, docta Cardinalis Toleti disputatio in Prooemio cap. i . Episti ad Rom.

NUMERUS XVII.

uae sunt umbrasuturorum orpus

certius umbra. Erant etiam obscura quaedam,& vixdum primis lineamentis adumbrata,non perspicua, non expressa Christi significatio : ut enim

umbrae corpus, sic legales ceremonia obscure Christum repraesentabant. Denique accedente corpore, cessat umbra.)Vnde acute concludit hic Theophil. Oiud opus est tenere umbram, praestente corporeΘ

NUMERUS XVIII.

Nemo vos seducat. Libra dupliciter sumitur: pri-ὶ Adin mo,ut est pictura ruris,& inchoata. Vnde adumbrare , id est, delineare Sc sic opponitur imagini expressit, & omnibus numeris absolutae. Ad Heb. io num. l. f Vm bram enim habens lex futurorum bonorum,non ipsam imaginem rerum.JEt cap num. is. Nihil enim ad perfectum adduxit lex.J 6 Secundo,cum corpus opacum Obiicitur luminoso, obiectu, interpoli tuque.illius efficitur umbra;& de hac umbra nunc intelligondus cst Apostolus Corpus enim, quod obiicieba- . turlumini Diuinae mentis, erat Christus, eiusque mysteria; dc hoc corpus luce perfusum, efficiebat illas umbras

legalium ceremorirarum.

Vbi primo nota: umbram nihil prorsus esse, sed meram priuationem lucis : ac proinde umbraticam similitudinem corporis. Et cx hoc recte colligit Belarmin. tona. s. lib. 1. de Effectu sacramentorum , c. I q. nullam ex eis ceremoniis legalibus iustificasse ex , Opere operato. Deinde , istae umbrae

Crant antecedentes, enctae nimirum

a mysterio Christi pone sequente:

erant certi sina indicia Christi venturi : nullum enim corporis 1iῖnum Raece, cates animio: palmam 78 interuertat, praemium interiscipiat : bravio vos defraudet. Sic explicant Graeci, Theodoret. OE- cum & Theophil. Curritis bene, palmam habetis proximam, ac pene iam manu contingitis : cavete, ne seductores isti vos a verae ruigionis cursu ad fallam superstitionem, inanonaque detorqueant: atque adco palmam e manibus eripiant.

Volens in humilitate, es religione

Angelorum.

Locus obscurus;& ni si facem prae- 79

ferat notitia antiquitatiS , prorsus inexplicabitis: cui tenebras etiam

addit oratio ipsa manca, 8c pene suspensa: ut aliquid supplandum necessario sit. Duplex expositio .Prima,reselli hic errorem Simonis, de Suo Epiphan. haeres ai. Allerebat ille, Deum inaccessibilem cste: neminem tam excellens numen placare polle; nimis esse credulos, qui sibi pulsu aderent, Dei Filium vilem hanc, abiectamque natiuam indu ille. Christum purum fuisse hominem; Angelis proinde mediatoribus , & internuntiis nobis opusetae. Sic ergo explicat Theophil. 6

386쪽

lens vos fraudare per humilitatem apparentem, affirmans,indignum esse maiestate, & amplitudine Unigeniti, quod per eum adducamur ad Patrem; elleque bineficium loge maius,quam ut humanae tenuitati conueniat: Angelos propterea nobis colenἡos vile. Consentanea Chrylost. Theodor. &OEcum. Lege Belarm. lib. I. de Sanchorum beatitudine, cap. 2Ο.go . Altera expolitio cst Baronit,tom.I. anno Christi6o. qui existunat , his verbis refutari Cher inti dogma, qui, auctore Tertulliano lib. de Praescriptaonibus, c. 8.S Panaetio ibi n. 3 i t. adico humilitet, & abiecte sentiebat de Christo, ut non modo ab eo Diui nitatum auferret,sed & Angelos longe excellentiores illo confirmarct.Exponit itaque Baron. Volcias placere in humilitate,scilicet Christi, ob scandalum crucis eum humilem reddens, cr-σelorum cultu , cum Illos naturae opifices esse iactaret. Eumdem erro rem attribuit etiam Simoni Epiphan. supra,& Irenaeus, lib. I. cap. 2 O.

81 Probare minime possum hanc explicationem. Nam de inusitate supplet illum gignendi casum, nempe Christi; signate expresse oppolito,scilicet Amgelorum e fc quod caput est non animaduertit vir cruditi stimus, Graecam vocem nullo modo significare abiectionem , aut vilitatem; sed potius ipsam humilitatis vit tutem, fictam hic

quidem. & adumbratam, Ut notarunt Graeci. Non enim cli vox tapinsis, abiectio , vilitas quo nihil nequentius

in Scriptura. Genes. 29. num. 32. Dculcro. 26. num. 7. ludith. 6. num. I .

Psalm. a . num. 18. Psalm. 89. num. 3. Psalm .l 3 s. num. 23. Ecclesiall. 2.num. q. l. Machab. 3.num. S 1.Lucae I. Num. S. Actu. 8. num. 33. ad Philip . 3. num. M. Iacob. i. nu. Io. Scit Subestr ino 'hrosne: quae proprie est animi submissio, ut cuidenter constat, ubi-

cunque usurpatur haec vox : in hac Epistola , cap. 3. num. I 2. Actu. 2 . num. I9.ad PlUbp. 2.num. 3. ad Ephes. 4. num. 2. I. Petr. s. num. s. Etsi vero 'originalis vox aperte reiicit Baron i j expositione ; non diffiteor,Paulum in hac Epistola,Cheranti peruertum d gma refellere voluisse. Suae non vidit ambulans.

IN solens locutio Latinis auribus; 82

cxpressa tamen e Graeco: ubi embateuon, eli fatuose incedens,ingrediens in ea,quae non vidit:aegri capitis somnia fundens: quod Theodorctus , lib. a. Haeracarum Fabul.. cap. 4. scripsit de eodem Cherintho. Confinxit

etiam quasdam reuelationes,tanquam ipse eas ellet contemplatus.J

Fructra infatus senseu carnis suae.

ID est , inaniter tumens ea scientia rerum caelestium , quam sibi somniauit, mente carnaliter affecta ; quaeno est inutilis modo sed etiam noxia. Sic Matth. i L. num .9. ex Isai. 29. n. Is . iuxta L X X. Sine causa autem colum me.

Id est, frustra, dc sinc fructu.

Et non tenens caput, ex quo totum γω per nexm,se coniunctiones subministratum,ct constructum crescit in augmentum Dei

Uomodo Christus sit caput 83 Ecclesiae,explicui cap. I. n. I 8. Tantum sit Cominentarij vice locus ille ad Ephec . n. I 6. Cresca-mm in ido per omnia,qui est caput Chr

stus et ex quo totum conpia compactum, cr connexum per omnem iunctanam pub- ministrationis , c. Vt enim cerebrum

non potest influere spiritus vitales, sensum,

387쪽

Ad Coloss

sensum, δc motum impartientes, nisi membra sint colligata per neruorum commissuras ; ita neque Christus influit in membra ab Ecclesiae corpore Draecisa i ncque ipsa , sibi inuicem nisi sint unita, influxum participatum a capite , cito modo subministiare

poterunt.

Xposui iam num. I .f. Quar to valde.

NUMERUS XXII.

sunt omnia in interitum

Xplicant Hieronym. t O. 3 . .

epist. I s i. ad Algatham,q.IO. Chrysost. Theod. OEcum. dc Theoph. Esculenta, &poculenta, neque per se prodesse ponsunt animae,neque obelle ; ipso enim usu corrumpuntur, & defluunt.Fauet

huic expositioni vox Graeca phthora: quae proprie est corruptio: de sie redditur a Vulgato ad Roman. 8.nu. 2I. dc I. Corinth. is . num. a. ad 'Gal. 6. num. s. Sc 2. Petr. I. num. 4. & cap. 2. n. I9. Fauer idem argumentum usu patuin a Christo, Matth. Is . num. I I.& num. II. Non intelligitis, quia omne id, quod in os intrat,in ventrem vadit

in secessum emittiturὶ 'August. tom. 2. epist. 19. quaest. . Anselm. Caietan. & Saliner. sc exponunt. Legalia ista iam abolita tantum abest, ut salutem afferant, ut sint etiam exitiosa, atque mortifera utentibus. Haec explicatio mihi videt iurobabilior. Primo, quia non de clais dumtaxat lego vetitis sermo eratrque omnia, inquit, scilicet, dogmata, sine elementa: quare locus Matth. I S. non est ad rem.

Secundo, vox interitin tua usus est 3 svulsatus , retinetur in suo rigore. Inuntate enim dicitur alimentum. vergere in interitum: cum tamen irequentitane in Scriptura usurpetui pro morte, sue animi, siue corporis. Tertio,vox ipsa Graeca transtate signi ficat perniciem anima: I. Petri 2.D. 2.

In captionem, O in perniciem sGraxe, phthoran θ in his, qua ignorant, bla*he

mantes in corruptione fisa peribunt. Graece, corrumpentur: Verbo ex eadem vo

ce ducto. Quarto, no Us,G race, a chresi, id est, abusiu. Nullus enim lcgitimus usus esse poterat eorum , quae iam erant abrogata. Quinto denique, facilius sic connectuntur, quae Proxume subdit. .

Secundum praeceptu , se doctrinas

Abusus ille nimirum ab homini- 86bus inuectus est. Atqui lex ipsa Vetus lata est a Deo. Fateor : sed respondet Chrysostom. hom. . Ea iam deinceps humana doctrina est, elapso videlicet temporis sui praescripto. JFuere quidem olim illa decreta diui

na;at si iam antiquata, rursus in usum reuocentur, humana sunt, & commentitia dogmata, ipso ab usu perniciem afferentia. Sic appellat Isaias , cap. 29. nu. I . 8 iuxta LX X. imo & Christus Matth. Is . num s. extortas illas, & violentas legis interpretationes , quas Pharis,imo ipsa lege rudibus obtrudebantrdocentes Let vi,ct mandata hominum. Illustrant, etiam Eximie pra sentem locum verba illa ad Titum I. num. I 3.

Increpa illos dure, ut sanislat in fide, ct non intendentes Iudaicusabulis, ct mandatis

388쪽

NUMERUS XXIII.

Avastat rationem quidem habentia sapientiae. ερ-D est, speciem, & imaginem

ae mea temformam sitientia. 2. Tim O. . num. F. Habentes steriem quidem pietatis. Sed in his duobus locis iubest morphosis, id est , forma , hic vero logos : quae Vox nescio, an uspiam alias . usurpetur in hac significatione.Interpres Chrysostomi, & Erasmus propriam retinentes, reddiderunt. Udis verbo tenus sapientiam pretexunt, reuera ab ea assiunt quam longissime. Sensus eodem recidit. Nam qui has obseruationes tradit,videtur ille quidem pius,& moderatus, corpusque suum aspemnari: ut Hier. Chrysost. & Theophi-

Iactus annotarunt.

In superstitione.

/ . 89 Raece, en et helothressia. Hierony. I in illa epist. i s I. q. O. interpretatur, in falsa religione. Vere id quidem: sed si vis verbi perpendatur,proprie sonat fictilius cultus, sponte conis ficta religio, superstitio voluntariar quae enim subobscurὸ dixerat Apostolus, n. i8. 'lens in Religione Graecὸ, theson en thref ia; eleganter nunc expressit unica voce ex illis duabus composita: quae significat, eos pro libito, sine ulla ratione , sed ex suo cerebro, commentitium illum cultum Angelorum confinxissc, ritusque Iudaicos iam abolitos rursu' reuocasse.

Et humilitate.

FAdem est vox, quae nΗm. I 8. ac proinde eodem modo componenda cum verbo, theA. Vt sicut religio est fictilia, sic etiam humilitas sit falsa, S: adumbrata.

Et non ad parcendum corpori.

Raece , M aphidia sematos. Hie- soron. supra ingenue fatetur , se

non agnoscere vocem. Latinam , quae ex aequo respondeat Graecae. August. in illa epist. so. quaest. . explicat, mvexarione corporis. Interpres Chrysost. In laesione. Gagneius. In au fera maceratione , in immanitate miserendi visita.

Ad verbum nisi barbara est et vox in i arcentia corporis. Quod luculenta periphras illustrauit Vulgatus. Attingit vero Apostolus tria prae- si 'cipua capita, quibus impostores imaginem sapientiae praeseserentes , fu- cum imperitis faciebant. Nempe fi - stitio Angelorum cultu, adumbrata humilitatis specie, severiore quadam 'morum disciplina , corpo Isque afflictatione , ex Iudaica ciborum abstinentia profecta. Tales erant tres illae Quadragesimae, quibus se Montanistae macerabant , ut refert Hieron epist. s .& Baron tOm.2. anno Christi i 3 . qui erudite probat anno Christia ol. Tertullianum austerioris di sciplinae , archiotisque vitae cultu superbietem ab Ecclesia ad Montanum desecille ; & in Catholicos, tanquam in Psychicos procacius inlultasse.

Non in honore aliquo ad saturi

tatem carnis. D est,non nutriendo carnem ad sa- 9 2rietatem usque, denegato sibi, subtractoque subsidio, ad explendam famem necessario ; tenuissimo victu, cultuque intra modu parcissime utentes : atque adeo misere se ipsos afflictantes sine fiuctu. Honor enim in Scriptura est subministratio earum rerum,quae ad victum,& cultum cor poris requiruntur. Sic exposuit Christus Matth. is .n. 3. & Marci T.nu. I a. praeceptum de paretibus honorandis.

389쪽

& i. Corinth. II. m. 23. honor accipitur pro indumento, pro alimento

claturae causam breuiter hic attigit OEcumen. f Deus enim honorando homi uem, suis formauit manibus, &cibos largitus est: hi vero non utuntur, tanquam munere , cibis datis ad alimentum carnis , sed tanquam fugiendis, ac noctuis. J

Erent tolerabilius breuit tem , quam in his commentariis tantopere affectamus, duo haec posteriora capita: quae cum ad formandos mores, & salutem impartiendam referantur, longe sunt faciliora prioribus. Perspicua igitur ne attingemus quidem ; caetera strictim delibabimus:dablinus ramen Opcram, ut in ipsa breuitate, & perspicuitatis,& plenitudinis ratio habeatur.

NUMERUS I.

Si conserrexictu.

a D est,quandoquidem. Noenim dubitantis est, sed . alleverantis, & inferen

tis. Cap. 2. num. I 2. In

Quae sursum siunt, quaerate. Solet Apostolus postquam confir

mauit fidem, mores instruere. Pr bat erudite Salmeron;tom. 3 3. disp. s. Caput autem ad recte vitam instituendam in primis est, fluxis, de perituris bonis pro nihilo habitis, ag caelestia illa in omnem aeternitatem duratura,totis viribus aspirare. Hoc scilicet est , thesaurizare nobis thesa

Cap. III. 363

ros in caelo : ut ubi thesaurus nosterest, ibi & cor nostrum sit. Matth. 6.

Vbi Chri s es in dextera Dei sedens.

Hristi ascensio,nostra prouectio 2 est: & quo praecellit gloria capitis,eo spes vocatur δc corporis. Leolerm. I. de Ascensione. De tu enim, qui diues est in misericordia , conuiuificauit nos in Christi, er conrasi citauit, CP conmsedere fecit in calestibus: ad Ephes. a.

num. s.

V ter locus fuerit apud Veteres honoratior, dextrane, an sinistra, adhuc sub iudice lis est. Certant enim inter se Auctores grauissimi, Baron. tom. a. anno Christi ai 3. Tiraquellus , praefatione de Primigeniis, num. I . Nebristentisin 3. Quinquagena cap. 39. Goropius Beca. lib 3. Hieroglyphicorum, sub finem: Turnebus, ii b. I . Aductiariorum, cap. 24. Alexand. ab Alexand. lib. a. Genialium dierum,

cap. Isa

Certe Christus honoratissimum lo- 3

cum obtinet, & Patris throno proximiorem. T hronus ille Dcitatis , vere Regius, atque adeo Diuinus , extra omnem comparationem est: imo ab co redundat honos in caeteros, ut quo propiores illi fuerint, eo sint ampliores : quare nihil est,cur ambigatur, an Christus praestantiorem, quam Pater, sedem obtineat. Ad Ephes I. num. 2G. Cons fit uens ad dexteram seuam in cith--bm seupra omnem Principatum, ct potestatem. Ad Hebr. i. numer. I 3. Ad quem autem Angelorum dixit aliquando : fleri a dextris meis ' Explicant hoc accurate, atque copiose , Maldonat. Marci i6. num. I9. Bellarmin. to m. I. lib. 3. de Incarnatione , cap. I S. Suar. rom. 2. disputat. s i. sect. 3. Rib. ad

390쪽

366 dAd Coloss

Ecte obseruauit Adamus in illa verba ad Rom. 8. nuin. s. Qui enim secundum carnem seunt, quae carnis sunt , sapiunt et qui vero

secundum spiritum siunt, qua seunt spiria

tus , sentiunt , verbum phreneo, non ad intelligentiam modo referri, sed multo etiam magis ad affectum. Itaque sapere ea, quae carnis sunt, est curare dumtaxat ea,quae caro appetit, i ndulgere genio ; mento, de affectu carnis, legibus obedire. Matth. I 6. num. 23.

Non sapis ea, qua Dei sunt, sed ea, qua hominum. Ad Philip pH. num. I i. cui terrena sapiunt.Vide Tolet.ad Rom. 8.

NUMERUS II L

CMortui enim ratas. iCilicet , rebus inferioribus :

inquit Theophilactus) posthac eas quaerere non debetis. Deinde vita vestra in supernis est: quare & superna curate. J Erant quidem prius mortui in dclictis, cap. 2. numer. 33. sed conuiuificati sunt per Baptismu. Rursus in Baptismo Chri .sto consepulti, & cum illo resurgentes, omnino sunt extincti peccato,vi

vunt autem Deo. .

Et vita mestra ab condita es, dcc.

6 T Atet haec vita mortalium Oculos. u Ad Ephes. I. num. 13. Signati estis 'Spiritu promisionis sancto, qui est pignuι hereditatis no Irae. Vere iusti per gratia sunt fili j Dei, consortes Diuu natu- r vere habent ius ad vitam immor talem: sed haec vita nunc est quasi clausa,& obsignata sigillis: non cadit.

lub aspectum. I.IOan 6.num. 2. Irum Alb Dei sumuι : or nondum apparuι quid erimus. Ad Ephes .ia. 3 o. Signati estis in diem redemptisvis scilicet, ludi- cij uniuersalis. Lucae a I. tium.18. L uare capita vesba, quoniam appropinquat redemptio ve ira. Sic ad Rom. 8.num.23.Nos ipsin, γmiti, spirituι habentes, or ipsi intra noἔgemmm , adoptionem Filiorum Dei expectantes. Viaetur Apostolus quasi pugnantia loqui. Si adoptio Filiorum Dei gratia iustificante continetur:qui . eam copiosissime recepit, quomodo adhuc expectat adoptionem ὶ Sed agit de adoptione consummata, glorificato etiam corpore. Tunc enim fili, adoptiui quasi edentur in hanc luce tunc incurret eorum dignitas in omnium oculos: tunc exignius ille splendor, vel ab inuitis extorquebit eam consessionem Sapient. s. num. I. Ecce quomodo computari sunt inter Alios Dei. Sic se explicat Apostolus, continuo

subiungens s Redemptionem coVoris no. stri: & in eodem capite,num. I9.Nam expectatio creatura, reuelatronem Fili ram Des expectat.

Christus vita vesyria.

T quia contulit vitam. gratiae, de quia iustos suscitabit ad gloriam.Ioan. II. numero a s: Ego sim

Samnificate ergo.

Ffirmauerat num. 3. eos esso Splane mortuos : quid vero magis alienum praecipi mortuo potest, quam se rursus mortifica

re λ Respondent Chrys. & Theophil

Prior

SEARCH

MENU NAVIGATION