장음표시 사용
191쪽
sectando superaverit, is eo totum animae pondus vergat. Quod enim amphus delectat: seeundum id operemur neeesse est . Vigente enim desectatione earnari , IM POSSIBILE es ut virtutis, ae honestatis confideraιio praevaeeat. Rursus Lib. VIII. de grat. Christ. eap. ii. inquit: Desectatio victrix, quae Augustino est escax adiutorium, relativa est . Tune enim est victrix, quando alteram fuerat. Quod si contingat, aineram ardentiorem esse, in ofis in Dacibus desideriis baerebit animus, nec e raciter umquam volet quod volendum est. En paucis, & perspicuis verbis expolitum Iansentanum systema. Praecipitatum, extinctumque est liberum arbitrium, Adamo peccante. Quid heine 3 Delectatio carnalis, excusso rectore, & moderatore, libero nempe arbitrio, eui ante peccatum subiecta ad nutum parebat. post peccatum originale continuo imperii habenas usurpavit, ct captivam voluntatem, libertate indifferentiae destitutam, summa & plena tyrannide premit, opprimit, & volvit, veluti passivam Iancem, quae maiori ponderi succumbit. Haec est clavis, haec basis haeresis Calvino-Iansentanae contra libertatem. Quamobrem manifeste sallitur, nisi me omnia sallant, D. Honoratus Turneo Dialor Sorbonicus, cum aliis pluribus, immo plurimis, qui solam delectationem victricem relativam clavim haeresis Iansentanae esse adfirmat. Ex qua manifesta aberratione inserunt, omnes esse Iansen istas qui gratiam divinam delectationem Geissem, sanctamque a pirationem appellant. Adversus has voces Andabatarum more belligerant plurimi, & ingentia Volumina edunt , ut eas urbe &.agro explodant; ac si voces istae , sua natura innoxiae, semina essent Calvino-Iansentanae adversus libertatem haeresis . Quorum argutationes starent, Iansen ista Augustinus. Iansentilae essent Catholici maiori ex parte, ne dicam omnes, ut infra declarabo.
VII. Clarius, Ian senius Lutheri, & Calvini errorem a se adoptatum propugnat Lib. III. de flat. nat. Du. eap. ci. ubi cum suo Calvitio hanc esse S. Augustini sententiam effutit. Sententia igituν Augustini, quam tantopere Pelagiani detestati sunt , non alia quam ista est : quod aνbitrium Voluntatis post lapsum primi bominis, antequam divina gratia visitetur, hoe es antequam christianam fuse iat fidem, unde incipit gratia, sub cupiditatibus terrenis ita arcte captivum possideatuν , ut libertas ilia volunt ris , velut ferreis Uinculis adstricta, nulis modo surgere psit, ut bonum ve fit , aut faciat ; sed ut TANTUMMODO CAPTIVO MOTU VERSETUR IN MALO . Qua
de causa liberum arbitrium toto ligo tempore non tam esse liberum quam sermum , boees liberum esse iustitiae, peccati autem sermum, SUBLATA FUNDITIS INDIFFERENTIA PROXIMA AD BONUM, ET MALUM. Doctrina ista in Augustini
scriptis tam luculenta, is perspicua est , ut ausim dicere, nullam in hae tota materia esse clariorem, quam ipse, non tamquam opinionem , sed tamquam immobilem ebristia nae fidei BASIM doeet. Subdit codem Lib. cap. vi. ensus enim ipsius Augustini est, ante gratiam victricem cupiditatum, hoc est ante infusam per Spiritum Ianctum e
192쪽
vitatem, multoque magis ante fidem, NULLAM superesse in voluntate fibertatem ad bonum, NULLAM POTESTATEM, ut RESISTAT eoncupiscentiarum carnalium desideriis ; sed ii is pisao iure dominantibus miserabili servitute subiarere captivam . Rursus sub finem eiusdem capitis haec adiicit. Doeet Augustinus bsee omnia fieri non ex animi quadam INDIFFERENTIA , is quo tiberiau ad bonum is, ad m, tum , sed mere ex imbecillitate : quia videnret, ut ipse loquitur, praerepti eapax est, non e cax, quia non potes implere legem. . . . Docet proinde, talem hominem , nouolum esse fiberum, sed peccato fervire subditum , eaptivum sub Iege pereati ; carnaliabus desideriis obstractum teneri, sub passionibus agi, ut sub viro dominante ; iacere iuvinculis peccatorum; subiugatum esse eoncupiscentiae, ut faeiat quidquid ilia competrat; tamquam e tum mantistium fervire libidini , trahi a eone iscentia ad quidquid i lieitum es ; fervum esse dominantis eviditatis , etiam deiectari contra legem facere . Docet, eoneupiscentiam tuam esse robustissimam , esse invictissimam , eone feentiam dominari, superare pugnantes, dominatum quo regnum obtinere , habitare cum principatu . suis dixerit, nisi eatbolicae fidei parum conscius, hominem in tam mis-rab. Ii flatu eaptum, fervum, mancipium libidinis, earentem viribus resendi invicti fimae dominantique concupiscentiae, fide, is gratia, is seientia ma5 , esse arbitris liberum ad faetendum bonum . . . Sura toties dixit Augustinus) victam vitio naturam Bibertate caruisse : NO MANUERE AMPLIUS LIBERTATEM : AMISSUM ESSE LIBERUM ARBITRI M.
VIII. Ultra pergit, dc cap. ix. hane constituit thesim probandam, quae est titulus illius capitis. Periit non forum libertas ad agendum bonum, sed etiam abstinendi a peccato. Quam thesim se evincit. Hactenus abunde ex Augustino demonstravimus , arbitrium post lapsum primi hominis, antequam per gratiam a dominantis eviditatis servituteriberetur, non esse liberum ad opus bonum. Sed hae occasione merito dubitari potest, an fit Ialtem liberum, ut reeedat a malo, et fi non faciat bonum. Hoc est, utrum fit liberum saltem ut abstineat a peeeato; an varo in pereanaei necesstatem , viribus fuis ineluctabilem, praecipitatum fit . . . Itaque sanctissmus, is profundissimus Doctor Augustinus, non eontentus declarasse, hominem ps I fum OMNI boni operis faciendi LDBERTATE privatum, eadem fiducia partem utramque docet, non esse etiam ei iam tiberum a meratis abstinere , sed in peccandi neeumatem pereando cecidisse . . . . Et quidem non esse iam liberum a peccando abstinere , quamvis olim libeνrimum fuerit , ita perspicue, is constanter, frementibus licet Pelagianis, docet, ut in dubium revο- eari nequeat. Hanc doctrinani confirmat integro hoc cap. I x. & X. deinde cap.x I. hune alium articulum, qui titulum format eiusdem capitis, probandum suscipit. Loro fibertatis abstinenda a peccato inducta est peccandi Mevisitas. a X.
193쪽
i 1 8 LIB. I. DE IURE NAT. ET GENT . oec.
IX. Ex plurimis quae in praelatae thesis confirmationem adducit, haec pauca perstringo. Si enim non est liberum a pereatq abstinere, profecto necesse est peccatum facere, ut per se patet liquidissime : nam propterea ista duo promiscue , O pro iisdem
ab Augustino usurpari solent. Invectam igitur esse peccato primi hominis peccandi necestatem, ferre non poterant Pelagiani . . . . Sed hane arbitrii tibertatem ad bonum, malum funditus Augustinus pro utraque parte subvertit. Docet emam contra Pelagianorum istas assertiones, Bbertatem arbitrii non solum cum necessitate solius boni faciendi posse confistere, sed etiam eum necessitate folius mali. Quem errorem ut confirmet, plures consarcinat S. Augustini textus, in quibus Doctor sanctus necessitatem usurpat pro gravi difficultate, ut illa est quae ex inolita consuetudine proficiscitur. Rursus integro cap. x ii. eadem oberrat chorda , & errorem suum Augustini auctoritate incrustare contendit. X. Errorem hunc, adeo luculenter eum Tridentini Concilii canonibus pugnantem, consociare cum doctrina catholica non reformidat Ian senius eapp. seqq. κω. ἐν xiv. Exquisito artificio obtegere illum imperitis studet ; rei pia tamen haeresissu ae venenum apertius pandit illo ipso loco quo illud abscondere satagit . Sophismata cap. x . huc recidunt. In hoc statu naturae lapsae ad libertatem non est necessaria indifferentia contrarietatis; sed sat est a coactione immunitas. Liberum esse peccatorem versute asserit. Cur bonum agere, quod abstinere a malo absolute possit Minime gentium. Cur ergo Quia, inquit, liberum arbitrium δε-berrime peceare potest. Nam ad actum libertim non requiritur indifferentia contrarietatis. Audistin' Ian senius tandem hominem peccatorem simillimum diabolo effecit. obfirmati in malo daemones sunt; libere tamen hoc, vel illud malum seligere valenti amplissimam vero iniquitatis circumferentiam praetergredi nequeunt. Pariter homo peccator transilire imperii libidinosi confinia nequit . Per septem provincias peccatorum mortalium, superbiae, avaritiae, luxuriae, irae &c. excurrere valet : quia delectatio terrena dominans, & imperans suam iurisdictionem , dc potestatem in totum iniquitatis regnum extendit . Libertatem contradictionis , seu exercitii hane voeat, quam sicut ad merendum, ita ad peccandum sufficere ait Ian senius, ut infra clarius explicat. XI. Fusus cap. xiv. exponit amissam libertatem faciendi bonum , & abstinendia malo. Distinguit dupleκ boni genus : aliud spirituale, ad vitam aeternam utile; aliud morale naturale. Omnes, inquit, latentur liberum arbitrium impar esse se
solo ante gratiam ad primi generis bonum. Hue igitur pergit ille redit ista di
put otio, utrum senserit Augustinus, ae discipuli eius . . . arbitrium post lapsum bo- minis ita captivum esse, ἐν boni faciendi Bbertate spoliatum, ut quidquid fecerit ante gratiam, hoc es ante fidem , unde Bbertas a peccato incipit, non tantum nihil ad pie talem, , salutem conferat, sed neque fit moraliter bonum, utpote quod sit veraem , is
194쪽
proprie dictum pereatum : a qua controversia rei a non differt illa in qua communi ter quaeri solet, utrum omnia opera infidelium sint peceata. Itaque in bae quaestione indubitatum existimamus , esse' iliam sententiam S. Augustini, atque diseipulorum eius, quam iam iam diximus, nullum videlicet opus bonum, ne quι-dem moraliter, ab humano arbitrio posse fieri, nisi per gratiam, non quamlibet liberetur ; αρ proinde ante fidem non sit ei liberum a peceato, dum bis tr nunc agere meditatur, abstinere; sed, quocumque se se verterit , quadam humanis viribus I SOLUBILI peeeandi teneatur. Qua sententiae Augustinianae expressione satis indieamus, quo pacto ilia tria quae supra ex sancti mi Doctoris lucubratio nibus demonstravimus, iuxta mentem eius inte silenda sint : periisse silicet libertatem ad bonum, non istam ut non possit ante gratiam totam iustitiae moraΓs legem implere, sed nee tinum quidem opus eius : periisse Bibertaιem abstinendi a peceato , ut nee in ullo quidem vere, peceati culpam possit effugere et inductam esse me essitatem peecandi, non tantum in aliquibus actibus ... sed sensus eius est , in udiam esse peccandi necessitatem in OMNIBUS actibus . . . Hanc eius doctrinam, quam brevi fime fieri poterit, variis argumentorum classibus eoormabimus. Et rei pla confirmare illam persequitur pluribus capitulis usque ad libri finem, immo toto Lib. IV. XII. Opponit sibi Lib. IV. cap. xxv. hanc a S. Pio V. damnatam thesim : Homo peccat, etiam damnabiliter, in eo quod neeessario Deit . Hoc autem responsum
praebet. 2 tecessitas pereandi ab Augustino tradita forum est neesitas in genere , ex qua fit ut non possηι homines ante gratiam agere nisi male. Haec autem Non impedit quominus in peccatis singularibus perpetrandis fiberam ἐν indifferentem ad faetendum, is, abstinendum habeant voluntatem. Sic enim is, demones necessario pe e ι; quamvis in singulis actibus peccatum non necessitate , sed voluntatis libertate committant I flevi non ignobiles etiam recentiores Auctores docent. Hoc idem respon sum retulit cap. xx. I t. aliud tamen addit, nempe quod necessitas ista hypothetica
sit, libere in Adamo volita. Talis enim necessitas inquit non ni F ω Dpotbs
praeeedentis fiberae determinationis nascitur ..Hec aliud retera es , nisi primae tiberae voluntatis perpetuitas, immobilitas . . . : Non loquitur ergo illa proferipta propositio de tali necessitate malin vecluntatis ex Dpaos . . . sed de necessitate ρο- trux absoluta. Interpretamentum istud non dico crassum ineptumque esse , sed addo bona fide a Iansenio obtrudi non potuisse. An ignorabat ille , Omnes ad unum Theologos negare, sat esse libertatem quam habuerunt posteri in primo parente ad peccata actualia ' Hoc eius interpretamentum damnavit Alexander VIII. proposit. 1. Calumnia nimium impudenti Iansenius tum hoc cap. xxv. tum v. xx II.
turn alibi imponit Scholasticis, quasi isti docuerint, ad peceandum sat esse hominibus viatoribus libertatem e tradictionis, aut libertatem illam qua fruuntur daemones, patrandi videlicet hoc, aut illud peccatum, sed necessitate iniqui finis ob
195쪽
i se LIB. I. DE IURE NAT. ET GENT. oee.
stlicti & devincti. An latuit Ian senium, catholicos Doctores omnes requirere lubertatem contrarietatis Purgent, si valent , eiusdem discipuli hunc suum magi strum ab iniquo decipiendi animo. XIII. Ad hanc propositionem xxv. Basi proscriptam , Omnia opera infidelium sunt peccata, em PbiIUυborum virtutes sunt vitia, haec reponit cap. xxvii. eius dem Lib. IV. Utramque partem enim tam constanter, ἐν luculenter, tot modia Augustinus tradidit, ut, si ulla es doctrina in universis lucubrationibus eius m festa ,
is minus obnoxia ea villationibus , iIla emicet inter omnes. Unse eιiam tricas omnes, quibus doctrinam eius obvolvere nituntur quidam recentiores, minus versati in priη-eipiis eius, dissipavimus. Quod, si, iliis non obstantibus, liceat Augustinum alio deistor aere I fidenter ausim dicere, nos frustra barreticoέ sanctorum Patrum auctoritate premere, quos tam licenter ad nostri temporis doctrinas. detorquemus . VibiI enim est in toto Augustino tam esarum de gratia, vel de quolibet doctrinae capite , quod non probabilioribus glosis in alienos sensus pervicacior quisque adversarius verterit . . . . . Cur ergo, inquies, proscriptAE sunt j Idcirco, inquam , quod altera sententia Scholasticorum studiis, bumanas magis rationes, quam ecclesiasticam traditionem alis tendentibus , in scholis esset receptior, atque tritior. Quis enim nesciat, esse nubem Scholasticorum, qui nonnulla opera bona in infidelibus agnoscunt , is Phisosphorum Virtutes, non vitia, sed virtutes esse profitentur e Sed , quamlumvis HG numer fuerint, non possunt e lumineae doctri ne per Augustinum adversus Pelagianor confluune . . . usque ad .etatem circiter primorum Scholasticorum, quasi per manus traditae, uisum offerre praeiudicium. Noe tamen egii summorum Pontificum prudentia.
μι, quia Sciolasticorum disputationitas Augustini doctrina ita erat obscurata , O interpretationibus plausibitibus quidem, sed ab eius mente remotissimis , quasi obruta, ut, quαnam esset vera ilia, is ab Augustino asserta sententia , difficillime discerat posset, altera pars De praeiudicio veritatis tantioer vetaretur, tamquam quae vetusta, quasi novitate nostri temporis Doctores, vetustatis eius inmos, ostenderet , scandaloque pertobaret. 2bn enim veritas tantummodo, sed is pax Eeelera Praefectis cura es, cuius ισteritu etiam veritar apud homines pstrumque periclitari θω. XIV. Haec omnia, licet aliquantulum prolixiora, rescribere volui. Quorsum, Ut illa convellam Id si praestarem, ab trilli tuto meo recederem . Cur ergo Ut id quod Imposui, evidentissime demonstrarem , nempe, Iansenium in articulo delibero arbitrio perpetuo ealvini re , ct eamdem prorsus , ad hoc quod attinet, cum Lutaro, & Calvino docere haeresim, extinctum nempe penitus esse per peccatum originale liberum hominum arbitrium . Huc dumtaxat institutum meum
pertinet , ut heinc postea concludam , quanta, laborent ignorantia illi qui Calavini sinum dc Ian lanismum obiicere sive Thomissis , sive cuicumque Catholicorum
196쪽
XV. Ceterum adeo monstrosa commenta sunt, quibus suam adulterare , dis rim , an secare 3 haeresim Iansenius conatur , ut abstinere viκ possim quia obiter, & per transennam unum & alterum verbum faciam . Quis non se eom. motum sentit, dum sola interpretamenta legit in damnatam propositionem Baianam 3 Quid Romana Sedes damnavit illam propositionem, doctrinam Eeclesiae continentem, Iansenio iudice, ne Scholasticorum nubem offenderet Ubinam, quaeso, sunt extra hane Scholasticorurn nubem soles , seu Doctores Theologi in unu versa Romana eatholica Ecclesia , qui oppositum aliquando docuerint Errarunt ergo omnes Ecclesiae Doctores a saeculo xor. usque ad Lutherum, Calvinum, &lansentum Ea est Episcopi I prensis moderatio, & humilitas, ut omnibus sui temporis Ecelesiae Theologis Doctoribus bellum denuntiet, re Augustinianae, immo catholicae, doctrinae, ut ipse ait, ignorantiam exprobreti Et hanc Augustiniano- catholicam doctrinam Romana Sedes tantisper vetavit , proscripsit, utpote vetu iam, ne Doctores nostri temporis, vetustatis illius inicios, offenderet, & pertu haret Praefectis Eeelesiae non veritas modo, sed pax etiam curae est. Dubio procul. At numquid Romana Sedes ea tholicae veritatis dispendio pacem eurabit Anathema in innocentissimam, sanctissimamque evangelieae doctrinae veritatem in torquebit Romana Ecclesia , ne turbam Scholasticoruin commoveat Tam monstrosa enmmenta evulgare ausus est Iansentus Si haec admittantur , quid certi, quid euel re Romana Cathedra prodibit Si damnationi suarum propositionum s pervixisset novus iste Augustini eommentator, quae fin Romanam Sedem non eructamet Iansenistae improperant Casuistis pluribus , quod in pravos sensus detorqueant damnatas propolitiones ab Alexandro UIL & Innocentio XI. Sed iure longe superiore nos improperamus illis, quod omnes pontificias bullas, sibi adversantes, adulterent. En quam verum sit bullas adversantes uni iactioni exaltari ab altera, & contra. Sed quinam fuere Scholastici isti, qui propositionis Baianae doctrinam impugnarunt S. Thomas , S. Bonaventura , Alensis, Albertus Magnus, Scotus, Durandus, omnesque non Scholastici tantum, sed Ecclesiae Doctores a si Culo XIII. ad haec usque tempora. Porro numquid Doctores Ecclesiae secuti x m. quidquam in hae controversia innovarunt An ignorarunt isti antecessbrum Patrum doctrinam An sanctum Thomam Aquinatem sancti OAugustini doctrina latuit Testem advoco Iansenium , qui Tom. II. de ratione, is auctoritate Lib. prooemiatev. xx II. haec de S. Thoma scribit . Quemadmodum novum testamentum nibu est
aliud ns vetus νevelatum; ἐν Augustini doctrina nihiI praeter fidei principia in Dardeducta conelumnes r ita S. Thomae Samma, ubi Theologiam tradit pro magna parte, nihil aliud est nisi Angustinus contractas . Ex quo profecto magnitudo S. Augustini multo splendidius enitescit. Si enim a nonnullit de S. Thoma recte dictu- est , quot articulos , tot se eius misacvlar quot mir. ς ι sis ilis tc..tem e 'arxisse dicendus est
197쪽
i ci LIB. I. DE IURE NAT. ET SENT. oee.
qui S. Thomam tot miraeuioram patratorem fecerit Z Vibia bie invidiam euiusquam. .es ne S. Thomas succenseat mihi, pertimescendum puto, qui, quantum sanctissimo Augusino antecessori ac magistro suo debeat , facilius ipsemet forsan pro humUitate
sua, quam quisquam alius amator eius ardentior quam prudentior fateretur ... Hanc audem qui S. Thomae furripere volunt , potissinam ex eiu/ doctrina margaritam
VL Nemo nostrum hanc splendidissimam margaritam avellit a L Thomae Summa. Omnes eius discipuli grates suminas Iansenio habent , quod L Thomae Summam Augustuum contractum appellet . At S. Thomas in hoe suo Augustino
Conti acto a. a. quaest. X. arι. A.' ex instituto disputat, utrum amuis actio infidiatum fit peceatum. Desinit vero his verbis. Manifestum es quod infideles non possum operari bona opera quae sunt ex gratia, scistrat opera meritoria ς tamen bona Uera ad qua sufficit bonum naturae, aliqualiter operari possunt. Unde non oportet quod 'u omni opera suo peccent. . . . Ad 2. Fides dirigit intentionem resnectu Amr ultimi supi . naturalis; sed lumen etiam naturalis rationis potest dirigere intentionem respectiι amreius boni
connaturalis . . . . Ad 3. Per infide talem non corrumpitur toraliter 1n inseILbus ratio naturalis , quia rema πeat in eis aliqua veri edi uitio , per stuc. m fas
νe possunt aliqvis opus de genere bonomm . Testimonia tiam Scripturarum , tum S. Augustini , quae opponuntur a Iansenio, expendit Dactor Angelicus. Ac iuxta communem Ecclesiae catholicae doctrinam interpretatur . Si S. Thomas Αugustini doctrinam calluit , eam quoque compertam habuerunt eius discipuli. D minicus Solo, ut innumeros alios omittam, qui ante Baium scripsit Lib. I. de nat. θ' trat. testatur, Lutherum solum hane invexisse haeresim . videlicet quod omnia opera infidelium sint peccata. Testimonia quae ex Scripturis, & ex Augustino opponuntur a Calvino . & Iansenio , aliis luculentissimis testimoniis interpretatur.
Sed quid Sotum nomino. eum omnes ad unum Theologi catholici qui hoe de argumento scripserunt , hane esse S. Thomae doctrinam , ab ipsis divinis Scripturis, ab unanimi SS. Ecclesiae Patrum consensione haustam , docuerunt, docebuntque, quoadusque mundus durabit XVII. Sed quid Iansenium reprehendo , quod omnium sui temporis Theolog rum doctrinam contempserit 3 Paucis perltringenda nunc sunt quae capitis initio innui, quaeque eonceptis Iansenti verbis liquidissime confirmavi; videlicet, Ian.- niuin doctrinam Ioannis Hus , Lutheri , & Calvini de libero arbitrio adoptasse.
Docuit haeresiarcha Hus : Omnia pereatoris opera sunt peccata e quae propositio damnata est in Concilio Constantiensi . Inter propositiones proscriptas seo. xl . num. is. damnata haec est e Mortale peetatum inficit universaliter actus hominis vitio, sicut virtus vivifieat omnes actus virtus. Concilium Tridentinum damnavit haeresuri
Lutheri, & Calvini de amissione liberi arbitrii sese. v r. can. v. Si quis liberum hominis
198쪽
Hbstrium post Adae pereatum amiss- , ἐν extinctum esse dixerit . . . . anathema sit. Et rursus eam vis. Si quis dixerit, vera omnia quα ante iustificationem fiunt, qua cumque rati e facta sint, vere esse peccata .... anubema sit . S. Pius V. Gregorius XIII. Urbanus VIII. eosdem errores, de alios inde necessario manantes saero conia fixere mucrone. Iansenius ad ersus haec saera Concilia , dc Pontificum bullas e plicato vexillo frontem erexit , & non tantum subdole , dc per euniculos, latebrasque, sed aperta di audaci fronte errores damnatos propugnarit integris libris. nedum eapitibus. Neque vocibus, & phrasibus Reatis, sed expressis . de manifestis, directeque pugnantibus eum Tridentinis ea nonibus, usus est . quibus haeresim Lutheranam, & Calvinianam defenderet, confirmaretque. Calvinus, ut dixi, levissimis quibusiam pigmentis horrorem Lutheranae haeresis delinivit. Iansenius quihusdam aliis. testimoniis , ex divina Scripturae, dc S. Augustino incredibili fraude.& astutia excerptis , amplificare Ca I vini doctrinam inselicissimo eonatu pertentavit. Pro haeret leo Calvinus habet qui negat liberum arbitrium . Idem iactat Ian- lanius. Calvinus Lib. II. Inst. eap. v. num. sibi opponit, fustra exhortationes fusciapi, fustervacaneum esse admonitionum usum, ridiculas esse obiurgationes, nisi fit penes peccatorem parere . Respondet . Similia olim eam obiectarentur fugastino, libellam de correptione, is gratia seribere coactus fuit. Fusius versat argumentum istud Lib. IV. eontra Pubium I dc post plurima congesta commenta , tandem concludit i stam esse obiurgationem ob voluntatem liberam, qua in Adamo omnes peccarunt. Iam nemo aliud cansari potest, ear pereet, nisi maiam voluntatem . Voluntatis porro malitia non ahunde est quam ex bereditaria corruptione. XVIII. Hanc eamdem obiectionem sibi opponit Ian senius Lib. IV. de fiat. nati p. eap. xxv III. inquiens I Aliud argumentum peti potes ex ratione praecepti , eo- hortatronis , obiurgationis, atque vituperationis Ece. Ec eum Calvino ad Augustinum confugit. πιθοπdetis. Adversus Munishaeos hoe argumeatum frequenter Augustinπν premit . . . Peccandi Neeesstas quam Augustinus tradit, sublataque δε ertas bene faciendi, non repugnat arbitrii libertati. . . Sed in eo tota balucinatio es , quod, eam audimus titerum voluntatis arbitrium , solemus imaginari indifferentiam quam volamatis ad bonam, is malum; quam semper bominibus adesse mordicus asserebat Iulianus, inficiabatur Augustinus. Tandem eum suo Calvino ad libertatem in Ad mo habitam se recipit. Infinitus essem, si integram comparationem adornare veti
lam doctrinae Iansentanae cum Calviniana. verum quae hactenus dicta sunt, latis superque id quod demonstrandum suscepi, evincunt. XIX. Pauca adiicere lubet ad praecavenda versuta effugia, dc technas, quibus suam occultare haeresim lanianius conatur . Saepe distinguis libertatem generice, di specifice acceptam; contrarietatis, dc exercitii. Saepe etiam admittit indissere
tiam ad bonum , di ad malum, de potestatem quamdam abstractam ad actam
199쪽
, 6 LIB. I. DE IURE NAT. ET GENT . oee.
oppositum. Hae distinctionum varietate, dc vocum aequivocatione emollire Lutheiari, Ac Calvini haeresim , dc quamdam libertatis larvam obtrudere versute studet. Excludit utique ferream illam de fatalem necessitatem Manichaeorum, Stoicorum,& Astrologorum Ceterum eum aperte doeeat amissum penitus esse per culpam originalem liberum arbitrium, omnem veram libertatem, sive contrarietatis , sive exercitii , ab hoc statu naturae lapsae reiicit , tamque libertatem a coactione. secus a necessitate immunem defendit . Indifferentia quam iactat, non aliud ea praeter flexibilitatem naturalem , dc passivam arbitrii ad bonum , di ad malum,. cum omnem, ut vidimus, activm indifferentiam sive specificationis, sive exercitii in hoc statu excIudat. Heine patet quam fraudulenter libertatis specificationis, &exercitii distinctione abutatur , cum reipsa neque unam , neque alteram libertarem vero in sensu admittat. Quandoquidem iuxta ipsum homo iustus,. dum bene. agit, neeessario agit, dc dum peccat, necessario peeeat, licet hoc, aut illud elige, re malum queat. Verum, ut dixi, instituti mei ratio, non eo peti inet ut onmmunis iani systematis artificia pandam,& refellam.
Nonnisi ex Lutberanae, Calvinianae , ct Lan senianae Hoctri nae ignorantia , Thomsarum de libreo arbitrio, ω divinis auxiliis Lasema comparari eum Luiberi, Ca iant, oe Ia enii fastemate potes.
I. DAueis nune ex principiis certo eonstitutis colligo quam sit vana, ct ima x ginaria censura illa quae inuri Seholae Thomisticae solet . Ab uno de amisplius saeculo Calvinismum , de Iansenismum obiicere recentiorest plures coeperunt scholis SS. Augustini, di Thomae in controversiis de libero arbitrio, dc auxiliis diis vinae gratiae. Continuo ae Calvini, ω Iansenti systema legi, demiratus sum, sorm xi ab aliquo Theologorum inter utrumque systema comparationem hane e
II. Extinctam penitus Iibertatem epinioniri Ec indifferentiae in genere moris post
Adae culpam, docent Eutherus , Calvinus, Iansenius . Hoc constituto principio, legitima consecutione inserundi, necessario hominem operari sive bonum, sive ma- um. Liberum arbitrium Adami , ante Peccatum , appetitiones carnales, dc eupiditates omnes moderabatur imperio summo , di tranquillo . Peccato patrato Rex iste e throno eecidit, periir,. penitusque extinctus est , inquiunt Lutherus , Calvunus, & Iaasenias. Quid post Coasua, interturbata, involuta omnia. Novum
200쪽
laccessit regimen, novum tyrannicum imperium Iibidinum, ut verbis Iansenti utar, seu delectatio carnalis superior, dc victrix libertatis peremptae. Quid heine Con sectarium legitimum hoc est. Ergo auxilium , quo Deus hominem ad operandum determinat, necessario illum impellit, flectit, dirigit. Deus quippe cum agentibus
liberis libere, cum agentibus necessari is necessario concurrit . Auxilium quo Deus bruta regit in ordine naturali, necessitatem inducit, quod bruta libertate destituta necellario agant. Homines iuxta Calvinum, dc Ian senium post lapsum Adae libertatem indifferentiae in genere moris amiserunt. Quacumque igitur gratia, sive insensu Thomistico, sive in sensu Moliniano, sive in sensu Calviniano, Deus hominem moveat, semper homo, libertate indisserentiae destitutus, necessario aget. III. Thom istae , dc Catholici omnes humanam indifferentiae libertatem per peccatum originale laesam , infirmam, sauciatam latentur; extinctam, deperditam, amitam negant, & pro haereticis habent Lutherum , Calvinum, Ian senium, nesque qui extinctum liberum arbitrium post originale erimen docent. Vivit itaque anima ornata sua primaeva libertate; sed aegrota, imbecillis, vulnerata. Medicina indiget, ut sanetur; Iumine , ut illustretur; inspiratione, ut praeveniatur; auxilio, quo determinetur; rectore, quo dirigatur. Liber igitur homo est post Adae culpam. Ergo libere a Deo praevenitur, adiuvatur, praedeterminatur. Infirma est libertas nostra. Dogma de meeato originali id evincit. Si infirma, ipsa ne essieaeem reddet Dei gratiam Miror homines , clamat Augustinus , infirmitati suae, quam firmitati divinae promissionis se malle committere. Quid subdit S. Prosper. Si immane illud peccati monstrum nostram non devoravit libertatem , mortem animae infligendo; illam ne occidet Deus, eamdem ad bonum ele Uando, adiuvan do, determinando Haec libertas non est interfecta per vulnerantem, de eripietur per medentem Non amittunt hornines suam indifferentiae libertatem, cum pee eando diaboli tyrannidi subduntur; eam vero deperdent, cum ab hoc captivitatis iugo, sanante gratia, subtrahunturὶ Quin eo liberior voluntas est , quo emeaciori gratia sanatur ; sicuti quo validior est medicina , eo sortius aegroti vires instau
IV. Paucis nune invicem systema conseramus. Extinctam penitus libertatem indifferentiae per peccatum originale in genere moris docent Lutherus, Calvinus, Ian senius. Ergo, quacumque gratia a Deo determinetur homo , libertate destitu tus, semper necessario operatur; sicut, quocumque auxilio moveantur bruta in ordine naturali , semper necessario agunt , quia libertate carent. Contra docent
Thomistae, & Catholici omnes. Vivit libertas nostra indifferentiae ad utrumlibet. Ergo, quocumque auxilio a Deo determinetur , libere determinatur: quia Deus eum caussis liberis libere concurrit. Vivit libertas iuxta Catholicos, sed infirma,& debilis . Ergo divina gratia sanatur , dc perficitur . Toto caelo ergo differunt