장음표시 사용
341쪽
potest ev relatioηe tabernaculi ad Christum , qui figurabatur . Plurima docere pers quitur scitu digna , quae consulere poteris. XX. Vasa erant plurima diversi generis. Mortariola, lebetes , hydriae , acetabula, phialae , thuribula , ciathi dic. Diversae quoque erant sacerdotales vestes . Sacramenta duplicis generis: alia ad totum populum, ut circumcisio . esus agni paschalis , purificationes , expiationesque a peccatis I alia ad solos Saeerdotes attinebant, ut ratio capillorum , ablutio pedum , comestura panis propositionum . Haec omnia Christum suturum , eiusque legem pro untiabant. Circumcisio baptisma, agnus paschalis Eucharistiam . expiationes sacramentum poenitentiae portendebant. Observantiae legales diversae similiter erant , ut discretio ciborum . abstinentia a sanguine, ab adipe, ieiunia Nazaraeorum , vota, solemitates, certus vestium usus. XXI. Praecepta iudicialia regimen populi spectabant . Quatuor ordines distinguit S. Thomas r. 2. quas. ci v. art. q. in qualibet hominum societate. Quadrup ex autem ordo in aliquo popuIo ioeniri potest. Unus quidem Priηeipum popali ad subditora, alius autem I Ebditorum ad invicem; tertius autem eorum qui sunt de populo ad extraneos; 'quartas autem ad domesticos, flevi patris ad filium, uxoris ad virum , is domixi ad servum. Et seeundum sol quatuor ordines distingui possunt praerepta iudieialia veteris
legis . Dantur autem quaedam praecepta de instι tutione Principum , is officio eorum, im de reverentia eir e Y bibenda : ἐγ haec est una pars iudicialium ρrsceptorum . Dantur etiam quaedam praecepta pertinentia ad concives ad inuicem; puta circa emptiones ,
venditiones. ἐν iudicia, Θ paretas: is haec est secunda pars iudicialium praeceptorum. Dant zr etiam qzaedam praerepta pertinentia ad extraneos ; puta de bet is contra bo- ei, ἐν de susceptione peregrinorum, is adoenarum : is hae es rerιia 'ars iudicialium praeceptorum. Dantur etiam ii lege quaedam praecepta pertinentia ad domesticam
conversationem; sicut de Ieriis, is uxoribus , ω Hiis et O bsc es quarta pars iudiae talium praeceptorum.
XXII. Pro quolibet horum ordinum coetu constituit Deus praecepta iudicialia .rraecepta quae ad Principum regimen attinent, describit S. Thomas I. a. o.c v. art. I. Animadvertit ille, in quolibet ordine Principum duo esse spectanda. Unum, ut o Danes aliquam partem habeant in Principatu, quia hoc paci servandae idoneum est;& hunc ordinem amant omnes . Alterum specie in regiminis spectat , cum sint diis versa Principatuum genera. Praecipua sunt Regnum, in quo unus praesidet , praecipitque; & Aristocratia, seu potestas optimatum . inde, inquit, optima ordinatio Primcipum est in Aliqua civitate , veI regno , in quo unus pr.eficitur fecundum virtutem
ui omnibus praefit ; γ sub ipse funt aliqui priWiρantes secundum virtutem r ἐν ta
men talis Pri ieipatus ad omnes pertinet, tum quia ex omuibus eligi possunt, tum quiae iam ab omnibus eliguntur. Talis vero est Ometis politia bene commixta ex regno, iη- quantum unus praeest; γ aristocratia, is quantum multi principantur secundum viri
342쪽
DISS. III. DE LEG. PO S. D IV . oec. 3o
tem I ἐν democratia , idest potestate populi , inquantum ex noularibus possunt eligi Principes ; is, ad populum pertinet electio Priseipum. Et Me fuit insistitum feeundrem legem divinam. Nam Moses , im eius fuccessores subernabant populum . quasi fingπ-lariter omnibus principantes , quod es quaedam oecies regni . Eligebantur autem septuagima duo seniores secundum virtutem. Plura alia ibidem legito. XXIII. Animadvertendum autem, modum eligendi Prinei pis Israelitici non esse praescriptum in Scriptura, ut ipse S. Thomas advertit: quoniam Deus sibi reservavit hane electionemr idcirco regimen Israelitieum non fuit nec monarchicum, nec aristoeraticum , sed ibereraticum ; & usque ad Saulem eiusmodi theocratia perduravit . Populus ad mala pronus serre recusavit regimen iudicum , quos Deus ipse
post Moysem, & Iosue eligebat ; ideo petiit a Samuele Regem. Samueli id aegra
serenti respondit Deus I. Reg. v m. Audi vocem po si in omnibus quae loquuntur tibi: non enim te abieeerunt, sed me. Plura quae hue pertinent, legere apud S. Thomam poteris De. cit.
XXIV. Legem Mosaicam abrogatam a Christo Domino , negarunt Cerinthus ,& alii haeretici , qui circumcidendos Christianos contendebant; sed antiquatam docuerunt semper Catholici, evangelicis testimoniis ni κi. Lucae quippe xvi. dicitur:
Lex, Prophetae usque ad Ioannem. Item S. Paulus ad Gala t. o I. Leκ ρα.rato
gus noster fuit in Cbrso . .At ubi venit fides , iam nou fumus sub paedagogo . Et ad Rom. vi. On estis sub lege, sed sub gratia . Tandem Apostoli abrogatam in
Concilio Hierosolymitano declararunt Iegem, ut narratur Act. xv. Abrogatio haec caeremonialia , ct iudicialia , secus moralia comprehendit mandata . Plures illius abrogationis congruentes rationes perhibet S. Thomas I. a. quaest. cI I I. art. 3. Mani chaei , quibus , ad hoc quod attinet , accessit Lutherus, non modo caere inoni alia ,& iudicialia , sed etiam moralia praecepta abrogatata suisse contendebant . Errorem hune explodunt Catholici omnes , asserentes Decalogum descriptum in lege Mosaica obligare omnes. Disputant dumtaxat Theologi catholici, obligent ne eius. modi mandata decalogica, quatenus lege naturae, an simul quia lege Mosaica lata sunt Disputatio tanti non est, ut examen nostrum exigato XXV. De tempore quo abrogata est, disputatum suit . Sed vera sententia est , ante Christi mortem non cessasse. Siquidem Christus, quoad vix ir, ea in servavit, re ei reumeisioni se subiecit. Tune itaque obligare desiit vetus testamentum , cum
novum promulgatum fuit e quod post Christi mortem eontigit . Dissident Theologi, quodnam temporis intervallum mors Christi includat. Alii defendunt , comprehendi totum tempus quod fluxit a die mortis usque ad resurrectionem . Alii usque ad Penteeosten eκtendunt , contendentes , Mosaicam legem viguisse usque ad Spiritus sancti apparitionem . Communior, & mihi probabilior sententia est , legem Mosai eam desiisse continuo ae Christus Dominus mortem oppetiit: quo-
343쪽
mam tunc velum templi sculum fuit, translatumque Sacerdotium ; & ipse Ch stus Dominus exclamavit r Consummatum est. XXVI. Quamvis lex Mosaica statim post Christi mortem obligare desierit, tamen non illico illius observatio noκia fuit. Animadvertit S. Thomas I. a. quaesLCIII. ari quod omnes eae remoriae sunt quadam protesationes fidei, in qua eonsilit interior Dei cultus. Sic autem fidem inuriorem potest homo protestari factis, ficut , verbis : is in utraque protestatione, fi aliquid homo falsum protestatur, mortaliter peccat. Quamvis autem fit eadem fides quam habemus de Christo, is quam antiqui patres habuerunt; tamen quia ipsi praecesserunt Christum , nos autem sequimur ; eadem fides diversis et erbis signifieatur a nobis, is ab eis . Nam ab eir dicebatur : Ecce vivo concipiet, is pariet filium : quae sunt verba futuri temporis. Vos autem idem nep esenIamus per verba praeteriti temporis, dicentes, quod concepit, is peperit. Et fimi riter caere- moxiae veteris legis significabant christum ut nasciturum, is passurum ; nostra auιem sacramenta fignificant ipsum ut natum , is passum . Sicut igiιαν peccaret mortalitre ui utine suam fidem protestando diceret Christum nascituram , quod antiqui me, ac
veraciter dicebant ; ita etiam peccaret mortaliter , si quιs nunc caeremonias observaret, quas antiqui pie, is fideliter observabant. Tunc enim Omnes caeremoniae por tendebant Christum suturum I nunc autem omnia nostra sacramenta annuntiant
Christum natum , passum , di in caelis regnantem . Quapropter si quis, molle Christi peracta, usurpasset Mosaicas caeremonias ad significandum Christum futurum, peccasset, & quidem graviter .. XXVII. Id solum in disputationem vocatur , utrum, si quis eo tempore qHO nondum omnino publicatum Evangelium suit , observasset legalia Mosaica, Piae
scindendo ab eorum significatione, sed quatenus a Deo prascripta erant, peccassct mortaliteria In utramque partem disputarunt Augustinus, ct Hieronymus, quorum dii Putationes recenset S. Thomax loe. cita are. . ad I. Diversmode senaese τidentur Hieroumus, is Augustinus .. Hieroramus enim distinacit duo tempora 2 unum tempus ante passonem cbristi, in quo legali s non erant mortua, quasi non babentia vim ob Dratiτam, aut expiativam pro suo modo; nec etiam erant mortifera, quia usu pecem
bant ea observantes : satim autem post passonem Obristi inceperunt esse non solum. mortua, idest non babentia virtutem, im OHigationem. sed etiam mσrtifera, . ita βλIDet quod pereabant mortaliter quicumque ea observabant. Unde dicebat, quod flori legalia numquam observaverunt post passonem secundum veritatem , sed solum quadam pia simulatione . ne scilicet seandalizarent Iudaeos , is eoinum conversionem impedirent. Quae quidem uiatio sis inteTigenda est, non quidem ita quod illos actiMθcundum rei veritatem non facerent, sed quia non faciebant tamquam legis caeremendas observantes; Mut si quia pellieulam virilis membri abscinderet propter sanita rem, non eausa leta Di tirati mei nil observanda . Sed quia indecens videsur quod
344쪽
. soli ea Oeeu tarent propter scandalum auae pertinent ad Teritatem Pitae: is doctrinae , is quod simulatione uterentur in bis quae pertinent ad salutem fidelium; iseo convenientius Augustinus distinxit tria tempora : unum quidem ante Cbristi pas sionem, in quo legalia neque erant mortifera , neque mortua : aliud autem post tem pus Evangelii divulgati, in quo legalia sunt mortua , is mortifera : tertium autem
est tempus medium , seiacet a passione Christi usque ad divulgationem Evangelii, in
quo legasia quidem fuerunt mortua, quia neque vim aliquam habebant, neque aliquiν ea servare tenebatur ; non tamen fuerunt mortifera , quia itai qui eonvees erant ad Cbristum eae Iudaeis. poterant ilia legalia licite observ.rre , dum nodo non sic ponerent
spem in eis, quod ea reputarent Mi necessaria ad salutem, quo fides Christi fine logalibus iustificare non posset . His autem qui convertebantur ex gentilitate ad Chri- sum, προ inerat causa ut ea observarent . Et ideo Paulus circumeidit Timotheum, qui ex matre Iudaea genitus erat ἱ Titum autem, qui ex Gentilibus natus erat , eircumeidere noluit. Ideo autem noluit Spiritus Lanctus ut statim inbiberetur his qui ex Pud eis converIebantur , observatio legalium , Mut inbibebasur bis qui ex Gentilibus convertebantur , gentilitatis ritus, ut quaedam differentia inter bos ritus ostenderetur. Nam gentilitatis ritus repudiabatuν tamquam omnino illieitus, is a Deo semper pro-ὼibitus ritus autem legis eclsabat, tamquam impletus per Cbristi passionem, utpote a Deo in figuram Christi institutus. XXVIII. Ex his manifeste constat legales caeremonias mortuas quidem fuisse post Christi mortem, sed minime mortiferas; cum Apostoli Spiritus sancti illustratione perfusi easdem servaverint usque ad sum cientem Evangelii promulgationem factam , ut patet ex circumcisione Timothei . Paulus ipse more Na Zaraeorum caput sibi totondit, purificavit seipsum cum Iudaeis, templum intravit , oblationem fieri pro se .consensit, ut colligitur ex Act. κν. iniae sanae S. Paulus non peregisset, si morti sera tum temporis mandata legalia fuissent . Neque ista, simulatione, ut contendit S. Hieronymus , S. Paulus ceterique Apostoli peregerunt I sed sincero animo, ut eum Augustino defendit S. Thomas. inae enim sunt re ipsa mala. velos mulationis tecta agi nequeunt r alioquin etiam gentilitatis ritus sub simulationistico celebrare Apostolus potuisset, ut facilius Gentiles ad Christi fidem adduceret; quemadmodum efficaciter argumentatur S. Augustinus epist. I x. ad Hieronymum. Si propterea Paulus ilia saeramenta celebravit, quia fimulavit se Iudaeum, ut Christum lucrifaceret; evr non etiam sacrificavit eum Gentilibus, quia ἐν iis qui fine lege erant, tamquam fine lege factus est , ut eos quoque lucrifaceret; nisi quia ἐν illud fecit ut naturaudatis, is hoc totum dixit, non ut saluerιer se fingeret esse quod non erat e Et, ut paucis controversiam perstringam , quis iverit inficias , in re gravissima , quemadmodum est religionis negotium, mendacium peccatum esse mortale Mendaces
itaque sui dent Apostoli, impietatis, ct scandali rei, si morti sera legalia observassent. Tom. VI. V iij XXIX.
345쪽
3io LIB. I. DE IUR NAT. ET GE . Oe.
XXIX. Plura Scripturae divinae testimonia opponit S. Hieronymus. Act. xv I. nam ratur, Paulum circumcidisse Timotheum propter Iudaeos qui erant in illis locis rec I. Corintb. cap. I x. haec de se ipse Paulus testatur : Factus sum Iudaeis tamquam Iudaeus, ut Iudaeos lurearis. Item. II. Corintlax I r. subdit: Cum essem uiutus, doti vos
cepi. Primum testimonium nil dissicultatis ingerit quoniam observarunt Apostoli legalia, quia adhuc morti sera non erant, ut facilius ad Christum Iudaeos allie rene : de hoc in sensu testatur Paulus se Iudaeis accommodasse , ea omnia con cedendo, agendoque quae seri licite tum poterant. Alterum testimonium perperam opponitur, cum ibi nulla sit legalium mentio ; sed sermo de victu ministris Dei exhibendo. Inquit Apostolus : Sed esto. Ego vos non gravavi i sed, eum essem astutus, dolo vos cepi . Quibus verbis removet S. Paulus suspicionem Corinthi rum, qui gravamen ministrorum obtendebant. Audiamus interpretationem S. Th mae in hunc textum lecti v. Eflo, idest dato ἐν concesso quod ego in persona mea, is eorum qui mecum sunt, aliquid occipiendo non gravavi vos; sed, fui eredidi sis, cum essem olutus , dola ise. idest per alios detraxi vobis bona vestra plurima . Sed bbe est fassam, quia nihil ex dolo feci. . . Hanc ergo sulpicionem exeludit consequem ter, cum dicit : Numquid per aliquem eorum quos misi ad vos, eircumveni vos e S. Paulus, dum ad Galat. v. inquit : Si eiseumeidamisi , Christus vobis nihiI proderit diloquitur de iis qui existimabant ad salutem necessariam esse circumcisionem, quam ipse in Timotheo seri concessit, non ut necessariam, sed ut indulgeret Iudaeis legalia adhuc permissa, at non necessario observanda. XXX. Si legalia permissa erant, cur ergo Paulus reprehendit Petrum , Barna bam , dc Iudaeos Antiochenos , quod legalia servarent 3 Inquit enim Paulus ad Galat. II. In faciem ei resiti, quia reprehensibilis erat ... ἐγ uiationi eius conse ferunt ceteri Iudaei, ita ut is Barnabas duceretur ab eis in tuam fmulationem . Sed cum vidissem quod non recte ambularent ad Ueritatem Evauehi , dixi Cephae coram omnibus : Si tu, cum Iudaeus H, gentifiter vivis, ἐν non iudaice ; quomodo Gentes euis iudaizare P S. Hieronymus contendit, simulate Petrum illa omnia egisse, simulatamque sui O Pauli reprehensionem . Quam interpretationem, ut salsam, reiicit Augustinus epis x Ix. cap. I. Et primum probat, alterutrum ex Apostolis errasse, inquiens : Si bae fecit Petrus quod facere debuit, mentitus est Paulus, quos eum viderit non recte ingredienIem ad veritatem Evangelii. nusquis enim boe facit quod facere debet , recte utique facit : is ideo falsum de itu dicit qui dicit , eum non recte fecisse quod eum novit farere debuisse . Si autem verum scripsit Paulus, verum es quod Petrus recte tunc non ingrediebatur ad veritatem Evangelii : id ergo faciebat quod facere non debebat . Et si tale aliquid Paulus iue iam non fecerat 3 correctum potius etiam ipsum credam Coapostoli sui eorrectionem non potuisse ner5gere,cuam mendaciter anquid in sua epistola posuisse, is in epistola quatibet; quanto ma-
346쪽
sis in ilia in qua praeloeutus ait : Quae autem scribo vobis , ecce coram Deo, quia non mentior. Ego quidem illum Petrum fio egisse credo, ut Gentes euereν Iadaizare. Paulus ergo, teste Augustino , legalia observavit eis in circumstantiis in quibus non scandalo, sed aedificationi Iudaeis essent, ne scilicet isti existimarent ea mala esse quae per Moysem a Deo praescripta erant . Contra Petrus, Antiochiae legalia servando , Gentibus ad Christi fidem conversis scandalo suit. Cur quia Gentibus ansam credendi porrexit, se legalium observationi astrictos esse, cum tamen liberi ab eisdem essent. Petrus se Gentibus conversis subduxit, ut eum Iulaeis legalia servaret. Ergo colligebant hei ne conversae ad Christum Gentes J legalium observatio necessaria est, si Petrus, ut illa servet, a nobis recessit. Et reipsa hoc
pacto S. Paulus De. eis. argumentatur. Si tu, eum Iudaeus sis, gentiliter vivis, o non iudaice ; quomodo Gentes cogis iudaizare ' id est exemplo , & conversatione tua . Ambo ergo Apostoli eiusdem doctrinae omnino erant, videlicet legalia nee esse mortisera adhue, nec necessiaria ad salutem. Paulus ea adhibuit iis in cireum-ssantiis in quibus illorum observatio opportuna erat. Contra Petrus ea occasione illa adhibuit in qua Gentes scandalum passae sunt , existi mantes Iegalium obse vantiam necessariam ad salutem esse. Idcirco merito a Paulo reprehensus. Error itaque Petri , non doctrinae , sed inadvertentiae , & conversationis minus cautae fuit ; ut sapienter advertit S. Augustinus loc. cit. Neque enim negamus tu bae se tentia fuisse iam Petrum in qua ἐν Paulus fuit. itaque tune eum, quid in ea re verum esset, docebat ; sed eius fimusationem qua Gentes iudaizare cogebantur, arguebat r non ob aliud , nisi quia illa omnia fimulatorie gerebantur , tamquam verum esset quod HB dieebant, qui fine circumcisione, praeputiis, atque assis observati nibus umbrae futurorum putabant credentes famas esse non posse . Simulatio Petri, facti, non animi, conversationis . non doctrinae suit; seu suo facto quo se subduxit Gentibus, occasionem credendi eisdem dedit, observantiam legalium necessariam esse ad salutem . Ipse tamen persuasus erat legalia iam cessasse. Sciendum tandem , Augustino accessisse Hieronymum , qui suam retractavit sententiam ι ut testatur Augustinus epist. κ. Si plura cupis, lege Augustinum, di Thomam locis laudatis. XXXI. Obtinuit itaque etiam post Redemptoris mortem legalium usus. Desiit eum Christi morte obligatio; mortuaque praecepta legalia remanserunt, novo Pr mulgato scedere. At tempus definitum quo mortifera esse coeperunt, designari vix potest. Communior opinio enm templi destructione morti sera facta fuisse legalia probabiliter docet. Congruentiam dilationis perhibet S. Augustinus epist. xxx. Leis galla, sicut defuncta eorpora necessariorum , deducenda erant quodammodo ad sepulturam, nee fimulate , sed religiose r non autem deserenda continuo, vel inimicorum σbtrectationibus, tamquam callum morsibat , proiicienda . . . . Non tamen ideo fa
347쪽
runt, tamquam diabolica Gentium sacrilegia, fetienda , etiam cum lasa gratia iumcarperat revelari , qua umbris talibus fuerat praenuntiata I sed permittenda paullulum eis maxime qui ex illo populo cui data sunt , venerant. Postea vero tamquam cum honore sepulta sunt, a Christianis omnibus irreparabiliter deserenda. XXXII. AEquato solo templo, cessavit hostia, antiquarum est sacrificium , populusque per terram dispersus ambulavit profugus. Tune argumenta reprobationis tum legalium, tum populi apparuere. Accedit quod tune promulgatio Evangelii adeo late insonuit, ut diuturnior dilatio necessaria non videatur. Unius aut alte. rius ceremoniae diutius obtinuit consuetudo. Siquidem a sanguine, & suffocato dia
abstinuerunt Christiani, non quod lege Mosaica essent prohibita , sed quod Apostoli in Concilio Hierosolymitano hanc praeceperunt abstinentiam. De hoe praecepto scribit S. Augustinus Lib. XXXII. coni. Faust. cap. x III. quae sequuntur : Hamquod de effundendo sanguiηe antiquis is figura praeceptum es , idest ipsi Noe, diluvium , quod iam quid Hηificaret ostendimus , plerique intellaunt. Et in Actibus Apostolorum boe lege praeceptum est ab Apostolis ut abstinerent Gentes tantum a fornicatione, ab immolatis, ἐν sangui e . idest, nequaquam ederent carnem euius sanis suis non esset effusus . Quod am non sic intelligunt, sed a sanguine praeceptum esse
abstinendum, ne quis homicidio se contaminet.... Transacto vero ilia tempore quo duo illi parietes, unus ex circumcisione, alter ex praeputio venientes, quamvis in angulari lapide concordarent, tamen quibusdam suis propatietatibus distinctius eminebant; ἐν ubi Eces a Gentium talis effecta es, ut in ea nullas Israelita carnalis appareat: quia iam boe christianas non observat , ut turdos, θ' minutiores aviculas non atti gat, mre quarum sanguis est usus es, aut leporem non edat, si manu a cervice percussus nullo cruento vulnere occisus es t ἐν quod forta pauci adbue tangere isa formia dant , a ceteris irrideκtur : ita omnium animos in hac re tenuit sententia veritatis: on quod intrat in os vestrum, vos coinquinat, sed quod exit ἱ nussam cibi naturam quam seletas admittit humana , sed quae iniquitas committit peccata condemnans.
Iam vero de antiquorum factis , ἐν quae stultis atque ineruditis videntur peccata, dum non sunt, ἐν quae vera peccata sunt, qVae ob causam conscripta sunt, servata, magisque commendata Scripturae ipsius veneratione , sufficienti iam sermone demons ravimus . Ex quibus patet , praeceptum istud oeconomicum tempore Augustini iam obsoletum fuisse.
XXXIII. Praecepta iud etalia Mosaica, licet vim amiserint obligandi , mortifera
tamen non evaserunt ; nisi quis ex affectu ad Mosaicam legem eadem servaret. Ita docet S. Thomas r. a. quaest. civ. art. 3. Praecepta iudicialia sunt quidem me tua , quia non habent vim obligandi, non tamen sunt mortifera : quia, fi quis Princeps ordinaret in regno suo ilia iudicialia obser vari , non peccaret I nis forte boemodo observarentur, aut observari mandaremur, tamquam babentia vim ob landi ex
348쪽
DIS S. III. DE LEG POS. DIV. oec. 313
veteris legis insitatione : talis enim intentio obfigandι esset mortifera. Et huius di ferentiae ratio potes accipi ex praemissis . Dictum es enim , quod praeepta caeremonialia sunt figuralia mimo, is per se, tamquam instituta principaliter ad figuranda Christi Usteria ut futura : is ideo ipsa obfertatio eorum praeiudieat fidei verirati , fecundum quam eonfitemur illa muteria ιam esse completa . Praecepta atriem iudicialia non sunt indilitata ad figurandum , sed ad disponendum statum illius populi , qui ordinabatur ad Chrisum : is ideo, mutato flatu illius populi, Cbristo iam veniente, iudicialia praecepta obligationem amiserunt. Lex enim fuit paedagogus da cens ad Christum, ut dicitur ad Galati m. Quia tamen huiusmosi iudiciaria praecepta non ordiηantur ad figurandum, sed ad ad quid faciendum ; Ufa eorum observatio absolute non praeiudicat fidei veritati I sed intentio observandi tamquam ex Obligatione legis , praeiudicaι veritati fidei : quia per boc haberetur quod status prioris populi adbue duraret, is quod Cbristus nondum venisset. XXXIV. Haec pauca perstrinxi, ut quale in qualem Mosaicae legis ideam delinearem . Plurima quae eruditionem spectant praeterivi, quod maioris momenti amgumenta dispicienda supersint. Haec quae delibavi , instituto meo satis et se cen- sui: idcirco ad alia propero.
De lege nova a Cbrisio instituta . Eiusdem p r.ecepta , a M alea discrimen, oe diuturnitas . Errores
I. EX evangelica nova nuncupatur , quod renovet homines, Dei que filios constituat gratiae dono. Dicitur etiam testamentum. leu pactum, quo no bis Deus Filium suum donavit. Pauca quoque ex multis de hac lege explanabo, iis missis quae eruditionem tantum, dc historiae puncta respiciunt; cum eo dispi, latio nostra pertineat, ut animum lectoris , moresque informet . Latiaras de liberi. Cbrist. negat, Redemptorem nostrum esse legislatorem. Nullo vere , nulla Iere homini ebristiano opus est, eam per fidem fit liber ab omni Lege . Huc spectarunt aquilonaris Resormatoris vota, ut nempe, legum divinarum excusso iugo , vitiis sceleribusque viam aperiret latissimam . Unius interioris actus fidei partu stelestissimos homines iustos fieri , bonis operibus in sensu Catholicorum , nempe quae cordis duritiem stangerent , praepararentque animum ad donum Dei suscipiendum, & congruam satisfactionem offerrent offenso Deo, reiectis, docuit homo benignissimus. Hunc eiusdem errorem, sicuti ceteros, adoptavit versutior Cinvinus in commentariis ad Paulinam Epistolam ad Galatas iv. ubi haec eructando
349쪽
3i LIB. I DE IURE NAT. ET GENI . oee.
exclamat . Ob miserabilem insitiam O perniciosum errorem praedicantium Christum novum legislatorem l quasi veterem legem abrogaverit , ut novam Christianis omniabus legem imponeret . N. On fuit id Christi incium , fur ipse dixit : Non misit Deus Filium suum in mundum dce habuit profecto Christus id operis .
ac muneris, ut novam insilueret legem , sed ut ab hominum cervicibus servio illiu legis iugum auferret . me illud es quod Paulus clamat , Deum misisse Filium suum , factum sub lege, ut eos qui sub lege erant, redimeret . Nystri vero novitii Theologi, divino adversantes consilio , pro Lberatore legislatorem, qui nos in du-νi am traderet fervitutem , suscipie dum dolent . Haec sunt effata quibus novi isti Reformatores emendare depravatos mores, abolere eorruptelas, eliminare superstitionem , di ad Christi exemplar consor mare Christianorum vitam contendunt. Redemptor Christus liberator est, secus legislator Lex enim servitutis iugum imponit; Christiani autem libertatem assecuti, a lege soluti sunt. Lex M saica antiquata est . Christus nullam imposuit . Ergo Christiani, quemadmodum Gentiles, sola lege naturali astricti sunt . Thomas Hobbous impudentius Luthero, & Calvino debacchatus est in legem evangelicam , suo nixus capitali princupio, quo constituit , nullam legem vim habere, nisi sit a potestatibus suminis confirmata : quem errorem supra profligavi . Scribit autem in suo Leviathan cap. xl M. Quonram ergo Servator noster regnum suum in hoc mundo esse negavit , is non ad iudicandum , sed ad sariandum mundum venisse se o malit ; non aliis Urbuι nos subiecit quam Iegibus civitatis , nempe Iudaeos quidem legibus Mosaicis ad quas non evertendas , sed adimpleηdas etenisse se dicit M lib. v. Genter avrem alias eiurtatum suarum legibus cimilibus : genus humanum universum segnius naturalibηs. Manifestum ergo est Christum , ἐν Apostolos eius nugiam novam is gem, quae nos in hoc mundo obligaret , sed novam tantum doctrinam attulisse, qua ad mundum venturum praepararemur : ἐν proinde testamentum novum, in quo d Erina illa continetur, quamdiu non essent Principes, is legislatores, qui observationem elut imperarent , non erat lex ; sed ad perducendos homines ad salutem eευ- fiam tutum, quod unusquisque accipere , vel reiicere suo periculo potaeit Me iniustria. Universum ergo Evangelium consilium tantum est, quod quisque accipere , vel repudiare pro libertate valet absque iniustitia ν Hi sunt sapientes nostri qui adversus catholicam Ecclesiam explicarunt vexillum . Nec mirum quod tot gen tes fascinaverint . cum sub reformationis obtentu iniquitati habenas ad Athetiamum usque laxaverint.
II. Quid Nullam legem Christus condidit Quo ergo pertinent Isaiae verba rDe Sion exibit lex, is verbum Domini de Hierusalem e cap. ii. Quid quod cap. V. legislatorem Messiam divinum appellat idem met Propheta Dominus enim iuri κηώer , Dominus legifer noster, iue fareabit nos . Quibus verbis Christum Domi
350쪽
DISS. III. DE LEG. POS. DIV. oee. 3 is
num portendi , testatur omnis antiquitas ante Lutheram dc Calvinum. An non ipse Christus voce Ioannis cap. xiv. clamat : Mandata mea servate e dc cap. xv. Si praecepta mea servaveritis, manebitis in duectione mea. Similia per Matthaeum re petit. Et tandem S. Paulus I. Cor. ix. ait : Cum fine lege Dei non essem, sed in I
ge essem Christi. Novatores autem nostri, repudiata Christi lege , fidem Christi
amplecti volunt, ut iustificantem se sola animas. pulsa poenitentia, quae Deum offensum propitium reddat, praeparetque cor nostrum ad donum iustificationis suis scipiendum . Opera bona dumtaxat volunt ut pignora, l& argumenta acceptae iustificationis . Legem reiiciunt : quia lex Christi concupiscentiam coercet , castitatem praescribit, usuras vetat, Pontifices venerari iubet. At strenuis Reformatoribus nostris castitas immane iugum est, subiici rectoribus , atque vicariis resu-giunt, ab usuris abstinere detrectant , legem nullam ferre valent ἔ sed appetitionibus dediti, sola fide, quae in mente sistit , nihilque passionibus incommodat , immo flagitia passionum impetu perpetrata abolet, se regnum Dei allequi gloriantur. Quis tantae dementiae recogitare portenta valet, quin homines istos derideat simul, dc execretur Christi Respublica sine lege t Christi regnum absque mandato An istius regni subditi homines non sunt, qui legum freno contineri in officio, de subiici Regi suo Christo debeant Quaenam respublica , quodnam
regnum umquam fuit absque lege III. Quae contra obganniunt, sutilia sunt, dc inepta . Plura Scripturarum testimonia obtrudunt, quae Iudaeorum inore secundum litteram, non secundum spiritum intelligunt; quamvis dc littera ipsa eos occidat. Haec sunt quae Opponunt . Lex per Mosen data est , gratia , Ο veritas per Iesum Chrisum : Ioan . I. Non
esis sub lege , sed sub gratia i ad Rom. vi. Si spiritu ducimini non estis sub θ-ge : I. ad Galat. v. Ubi spiritus Domini , ibi libertas : II. ad Cor. cap. m. Plura alia id genus obiiciunt. IV. Liberos a Mosaica lege Christianos declarant novi testamenti divini Scriptores, dc Christi legem gratiam vocant , quia gratiam cum ipsa nobis Christus insundit . Lex Mosaica onus imponebat ; at gratiam non impertiebatur . Contra Christus suam serendo legem tanta gratiarum copia nos donavit , ut legis suae iugum suave effecerit, dc leve . Leκ Moysis servitutis, lex Christi libertatis est . Audiamus S. Augustinum Lib. eoni. Ad vers. Leg. dc Prophet. cap. m. Lex igitur
data es per Mosen, facta autem es gratia per Iejum Christum ; eum per eius DLνitum Oritate dissusa in cordibus nostris sit ut quod lex praecipit, impleatur. Quod enim per litteram iubetur , non listera, sed Diritu impletur . Unde iuud quod seriaptum est, Non concuplices, per Mosen lex est ; sed per Christum fit gratia, quando quod iubetar , impletur . Veritas autem facta est per Christum propter ilia qxae in propbetia luis sunt promissa : quia in Christo eminent reddita . Ut paucis omnia