장음표시 사용
111쪽
G tatis motus,&diuisibilitatis &similiter simplicitatis generaliter, sumidet ex subiectis,u ex terminis, quia non quilibet per se terminus motus,
est per se diuisibilis, sed bene quodli
bet subiectum cui uni t motus est per se diuisibile, m naturales. Vnde Arist.in. Σ.de generatione,& corru ptione. tex. co. 3 2. dicit u magis na turaliter loquuti sun t,qui assignauerunt principium materiale generationis j illi qui assignauer ut forma. α Com. ibi reddit causam, quia foracum inuenitur,cemat transmutatio . A DDI. Confirmatur. quia motus mare rialiter sumptus pertinet ad natur H lem , sormaliter autem ad logicum. 3 phy.co. & F.phy. m. 9. unde Arist. in I. de anima te.com. I 6.vult dissinitiones naturales, dari per materiam,& dissinitiones datas per sormam,appellat dialecticas,quia dialecticus dissinit per sormam . qui igitur in uestigant simplicitatem,& comunitatem a terminis, magis diale-Gee loquuti sunt. Et si scrutant ista ex subiecti magis physice. Ad au - . ctoritat ait Philosephi. s .met. m. rhilo in de quanto aespondeo, ibi loquitur
vineta. de motu, pro quanto est in praedicamento quantitatis,& sic verum est, I in per se natat hoc a termino, non a subiecto.Nam. . phy.tex.c5. .quot sunt species entis, totidem:& motus.
PRopositio ista est philoΕphi.
tur in scia diuiua,sitsuppositio in naturali philosephia,sicut etia esse sub T
stantiarum separatarum,demostratur in Panaturali,&est supposit si in scia diuina. Proposi latii proposi- Umitariotio,ab Auer.duabus coditionibus li- Proponis. mitatur,in g. ph.inc5.62. prima quidem, φ sit maxima distantia, unde maxima distantia,Vnum contrari acvni tm,ut albedo nigredini talis asit est extremi ad extremum.&istavcratio Philosephi, ibi. Nihil in propter hoc prohibet,* vni & idem plura sint contraria, sed unum erit contrarium ut extremu,&aliud ut medium. auaritiae. n.aduersatur liber
litas,& etiam prodigalitas. medium Aenim inter extrema icet sic unsi - ' subiectum, in pro quanto comparatum ad unum extremorsi, subit rationem alteri us, sic q uodam odo est duo, & contrariari potest duobus. Secunda conditio est, φ vni una est contrarium, sin unum modum,
iii diuersis modis unu potest plura
habere contraria. Nam motui con- . trariatur motus,' & cotrariatur etiaquies, in alius modus topponis inter motum, & motu, &alius inter motum, & quietem. Genitum opponitur eorruptibili contrarie, & ingenito contradicto D D I. rie, primo coeli Simplicius in II 3. vide etiam Alex. in L. topi. in cap. 2O. in loco qui est ex coniugationibus contrariorum, ubi Philosophus infert. Palam autem , qm eidem simul contraria accidit fieri, nam & ei φ ε amicis benefacere, ei in inimicis benefacere,& id q uod est amicis male, eontrarium est. ubi Alex.dicit, φ qa
hoc sumitur simpliciter, sic uni una est con trarium,fed q h non intelligitur simpliciter, non in uenit, ni plura esse cotratia, nam aliquid
112쪽
aliud malind, licet numero sitide,
potest plura habere cotraria. na ea. dem nix numero,alba & frigida est,& habet calorem, & nigritiam contraria, respectu alterius, & alterius, ste&in coniugationibus contrariorum,fin aliud nute, amicis est benefacie lii: ptrariaci sta, amicis est ma- Iesaciedum:& fm aliud ista, inimicis est benefaciendum. nain prima est
contrarietas praedicatorum contrariorum ,respectu unius, in secuda vero coniugatione est , quia contrariis subieinis attribuitur id e praedicatu. PROPOsITIO XXV.
Finitum ess, empor feri additis,
T T Vlgata nimis e propositio, sed V nti evn vera. n5. n.oi finito additio fieri potest. Nam circulus,figura finita est, non in sibi additio fieri
2 3 .quod au t circulus sit fietura finita, manifestum est, quia est uno eon lectio. tenta termino. Sed est obiectio. nam Arist. I cili. ubi supra probat nulla linea recta,persecta est nam si infinita fuerit,caret sine, & per piis persectione,si aut fuerit finita imperse- olutio. eta est,quia recipit additione. Nisi es C set,quod illa non procedit ex ratione sormali finuatis, inquantum finit est,quia tunc quodlibet finitum, esset imperfectu :sed procedit,ut concernit materiam, puta magnitudine 'iuncta rectitudint,talis. n. est,ctii ad Dubiit . ditio fieri potest . Sed tuc iterum est difficultas quia si infinitum, quate nus infinitum impersectum, cu motus coeli circularis fit infinitus, tune taliolfi igitur esset imperfectus. Dixerunt qnq; quidam ad hoc.
sed alia rone quia eoniungit fine cu D suo principio.& ista vξ essero Arist.
in8.physi.&in. I 2. meta. Sed ista so- Impugna lutio stare non potest. nam licet v io
ra sit ratio illa adducta per Philo λ-phum,nihilominus nunqua Aristo. fateretur motum coeli esse impers ctum,ex parte qua caret fine: immo ista est alia ratio,ad eandem conclusionem, ut est videre tex. m. 7 s. ubi habet textus. Amplius autem prior est,que contingit perpetusi esse, non contingente,& ut inquit ibide. prius autem, & natura,& ratione, & ipe;
est perfectum imperfecto, corrupti, bili autem incorruptibile. unde ista Eest sine dubio, alia ratio a praedicta.
na ex hoc, v motus circularis coeli, pol esse perpetuus.i. infinitus in daratione, est persectior quocunq; nocontingente. i. non potente habere perpetuitatem. Et ratio est,quia per sol PT petuum natur ratione, & tempore
prius est non perpetuo,&corruptibile,incorrupti bili. Et ideo die resolute in hae materia, dum quaeritur auinfinitum rone,qua infinitu sitim- persectum distinguendo . nam qui quaestionem multiplicem, ut una interroga aut male interrogat, aut in F .ptiose interrogat. Dico iduplςxl est
infrnitas,quaedam. n. est ex materia,& quaedam est a formailicet Aristo.
6 s . quod materia est infiniti,& sor maest causa finitudinis. Vbi ad uet-te,quod infinitas in diuisioe magnis tudinis, physice loquendo, est amateria.& ideo Com. inquit in 3. physi. quod naturalis conuenit cum ge metra, in hac propositione, dicente
conti suum est diuisibile in infinitum, quia diuisibilitas in infinitu, perfectus ea ratione qua est infinit', petit magnitudini, siue sit in mat
113쪽
C ria, quemadmodum contingi id si a
physico consideras, siue abstrahat amateria,si ut accidit, du a geometra specula f. Sed noco uenit in hac propone, q dicit, coimuli est augmetabile in infinitii. quia ire ad augumetu, est ire ad forma. &a formae finitudo,& terminatio. infinitas i gr cotinges magnitudini pmaneti,est a materia, & attestat impinioni.& finitas est a sorma, & attestac persectio ni . Quaeda aut est infinitas inseques forma,& ista pol dici infinitas actionis,in duratione, & talis prouenit a forma liberata a materia,&ista ars guit persectione. na φ operatio ali
cuius formae sit infinita in duratiori hoc iuuenit merito, quo est fain materia cui,ut sic accidit,q, sit eostituta in esse Psulum. Vn Co. in L. li,& mundi. in co. 3 8. ca absicissionis es eratinuitatis,&aeternuatis,ema teria. No.n .est dignu, utinat Auic. ut sorma qest in materia , perpetua
sit. via Co. I 2. meta co. I. Vult quod
- la alia est pOa,nisi ad quiete.& io coeli motus de se est posis,&altu de cose I qu Hur sua nece lutate,& ppetuitate estendi, videlicet ab ipsa intelligetiam Oucte, i no est costituta in eis per Instantia. suu subiectu . sed si instes Ari st. isto Ino arguere usi v linea recta quia finita eis,pot recipere additione,& io est imperfecta: linea vero infinita,
quia caret fine,caret persectione, r-go oe infinitu,quatenus infinitu, imperfectum est. Et et ex hoc sequi ur, voi finito quatenus finitu est, pot clusio, sibi additio fieri. Nisi esseti rones illae Plii losephi procediit m mathematica rone. na licet Co. dixeriti. 2.
. coeli,& mudi.c5. 'odemiones doctrinales no sunt Inutae poni inlisa gnaturali &est et doctrina Aristo. in I . posterioru analy ticorum, noni licet demostratem trastedere degenere in genus . nam V tanquit Co. .celi. co. ΣΟ. dem fonta naturales debet esse ex caussis naturalibus, via in
hoc pler tiq; taxatur antiqui, & Plato ab Aristo. quia voluer ut reddere cas rerum sensibili uni, ex rebus, α usis mathematicis,& intelligibilibus. Tia aduer te, sunt aliquae causae,quae quodam odo sunt naturales, quod amodo sunt mathematicae. accidit. n. causis mathematicis. f. pro- I. pinquis in mathesi, ut sint causς primae plurium rerum naturalium, Gcut accidit scietiis subalternantibus
cum subalternatis, sicut arithmetica cum musica,&ge ometriacum per
spectiva,sicut testatur Co. in . 8. phy. in co 76.&in I. c li, Sc mu di. co. 6. vis etiam in casu nostro diuus Tho. Diuma b. in I. ii super expositione tex. co. 2.& clatius ilectione 3. in expositionet ex .c5. F. inquit ria aedo ad obiectionem factam cotra Arist. qui probauit duos esse motus simplices, quia solum duae sunt magnitudines simplices, cum hyc medium sit mathe-maticum, inquit. Sed dicedulscia si se habet ex additione ad alia, utit
principiis eius, sicut geometra utitur principijs arithmeticae. Magnitu do. n. se habet per additionem lupra γνnumerum. vn punctus dr esse unitas
posita, similiter corpus naturale addit materiam sensibilem, ultra magnitudinem mathematicam,&non est in conueniens, si naturalis in suis dem ronibus utatur principiis ma- rthematicorum. Do. n. est vino δ' iud coahe ,
genus, sed quodam odo sub illo continetur. Quod dictum diui Thomae i. comm
114쪽
turales no sunt subalternatς mathematicis, ut patet ex 6. primae philosophiae. tex. . L. sunt. n. tres sciae specut latiu . diuina, naturalis,& mathematica, no subalternatim positae, sed distinctae penes distinctos modos abstrahendi,& diffiniendi, sed debet intelligi sieut dixit Auer. in illis, ubi cotingit φ causae propinquaei mathesi sunt causae priae. i. remotae resipectu eouq sunt in naturali philosophia, quia eaede subiecto sunt lineae natur rates,&mathematicae, sed alia rone .. . formali co sideratur in naturali phi-B losophia, Sc alia in mathematicis. aDDI. Silla definitio lineae quae est longitudo sine latitudine, est na geometricam imaginationem , s ed non est ita in sensu. ita dicit Philosophus&
Co. in . I. prior u. te X. co. 24. Quo ad
accntia igitur insequetia magnitudines, coicant iste sciae, & quia talia prius fluit tm natura a magnitudine simplici, si a magnitudine, ut est in materia,silc . n. entia naturalia, &magnitudo naturalis se lini P additione, ad magnitudine mathematica. vn Co. 3 .coeli & m udi. co. 6. insit. In fine co. in diuisionis qualitatu,
C est quantitas in eo Φ qualitas,&ita mathematic' dicit φ magnitudo recta est impersecta. quia est, aut finitan sic recipit additi une vel infinita,& sic caret sine. Figura aut,& magnitudo rotuda,est psecta, quia co- iugit fine suo principio. Noth fm naturale cosideratione o i finito pol fieri additio, ta rem ipsam,quia res naturales ex hoc sunt linitae, qd lint forma,&ab ea est terminatio. vh ut bene notauit Co . in hac propositione,naturalis no cocordat cu geome-ua,t continuu est augmentabile in
infinitu,quia ire ad augmetu ,estite Dad forma a qua est terminatio, & ii nitudo. Nec videaftibi mirsi hoc, qa Notabile. multa verificant fim unam coli deratione, in aliqua scia, ei in in alia scia i procedit fili aliud gen ' abi tractionis, no veri ficatur de eo de . na dumens diuidit sua diuisione demostra,
tiua,no in conuenit ut una dc eadem res ingrediat duaς, aut plures artes,
ut colligit de me te Philosophi et . prilex co. I 8.&e Et sinia Aucr. In L. Plae. inco cI. naturalis dici si motui cir' culari null' motus pol et Ieco trata',& in mathematici in motibus circularibus imaginariis factis supeliae a polis &eod: axe, sub opposuis modis pota ut cotrarietatem,quia se i mr pedi ut, ut expresse dicit CO. in I. coe li& mundi,inc5men. 2. lis.
Silli dici pol, cp rectum & rotun - Λ D Da. dum sunt cotraria, ut dicit Aristo. I, phy. I . in figura, licet. 3 .coeli. 7 s. dicatur contrari si, & licet Co. dicat φillud est sin famam,& in primo aspectu.&Them. dicit φ illud est ad homine, quia Democ. talia pro c0trarriis accipiebat. pol indici, i illud est . . l'. mathematice, licet physice rotundo nihil sit contrarium. Si in malliematici imaginanis coi Ppus sphaericii, motu sup plano, ccitam gere illud in pucto, sed naturalis negat co tactum corporέ fiuri in pucto,
Vt patEt I. de alae te. co. Is . Et silc Logicus dicit qua tuati n5 esse cotrarietatem. Et th naturalis,qui dicit moret ueste de Gotrario in cotrariu pote in praedicam eloquatitatis esse coir4rietatem,& Verti no cotradicit vero.
sed hoc est sin diuersas rones, & abstractiones. Sin mathematici insequetes imaginatione, Τ cst fundamu . tum sitarum propUnum,dM,m ubi
115쪽
G datur maius,&minus ibi dat aequa- istis substantiis sit inaequalitasin per EI:& th, hoe naturalis dicit non habe sectione & hoc testat et C5. ix. metire Veritatem ust, quia datur corpus eo. 4.&in 3. de aia. co. I9.&in lib.
in natura minus luna, &dat corpus destru. destructi. dispu. 3. in solutio- maius,&tiinlidat aequale.Sic isr in ne I 8.dub. Immo etiam ipse Auerisimili hon cuilibet finito additio fie ab ipsa tadem veritate coactus muri pol, naliter loquendo, nee quodli tauit rnsionem ad illa obiectionem bet tale imperfectum est. Ex his igr motam,in. g. phy. &distinguit fini- modo intelligere potuisti,quo inli- tatem,& infinitatem,in duratione anitas induratione persectioni atte- finitate,&infinitate vigoris,ut patet stat'&n5 imp sectioni,quia insequit' in. 3.caede substatia orbis.&in1.R. vim formae,non vim materisequalis in co. I .expresse testatur inco simi
Nam erat infinitas in magnitudine. Sed Ii dubio, pq si no suerit iacta talis di est difficultas de finitate ,&infinita- stinctio, tuc accidit i sta perplexio'. L .re vigoris,an talia attesten psectio- Si quis asit sustinendo illam soli1 Avo .
bet finito, ut sie possit fieri additio, iam esse ex mente philosbphi. in. 3.&an quodlibet talesie finitum, im- phy. tex co. s. ubi arguit ira anti perfectum sit. Et praesertimi hoc dissi quos.' no potest esse aliqua substacultatem habet in intelligetiis apud tia infinita, separata a sensibilib'sa Solatis. t Philosbphu.. Et ad hoc qnq; Averr. finitum,&infinitum sunt passones
conatus est cito aufugere difficulta- numeri, aut magnitudinis, dic artem,innuendo in 8. 7sico. co. 79. guit ad holem , quia antiqui &ipse, vin talibus no est finitum,nec infi- ut patet in illo tex.loquutur de infinitum. sinitum. n. & infinitum sola nito, ut est impertransibile.
de corporibus dici piit. Roaut est, Cocessa igitur ista distinctione. uia. I. pby.tex.c6. I s. ro finiti & in quicquid astetat Philolophi de alte. niti, liquatitati cogruit. Sed illa ro membro, videlicet de infinito insessi est una fiaga .'na certii est in via vigor , dico Q entia finita I vigore, i Atili species entiu sunt in quales,in quae sunt citra primum,nopiat reci- M persectione & vigore. na sunt sicut pere additionem fm rem in propria
numeri, ut dicit ex mente et Plati in natura,quia Vnumquodq; ens ema V. meta. tex.co. Io. & fm ipsum. Io. nata I. principio is test aptu na mei.tex.c5. .inoigne est unii pri- tsi emanare,&no aliter. vndi statiaemu , quod est metrum, & mensium entium in hoc sunt valde diuersae. vivium,quae sunt in illo genere. & in. scribit Co. in x .c li.& msidi. in e5m. .primae philosephie.w.co. . unum 6 3.& ideo talia sunt perfecta in gne,
quodq; est maxime tale propter qd sed no sunt persecta sim pyr,quia per aliis inest uni uocatio, sin indiuidua sectio simpliciterno competit nisi. in eadem specie fin Arist. sunt qua- Deo glorioso, sicut dicit CO. F. met.
Iis persectionis. unde. s.met. tex. m. in ca .de perfecto. tale autem est ens
Ti. in indiuiduis eiusdem speciei, no infinitum in vigore, quicquid I hoc est hoc prius,&illud posterius. vn- senserint Philo phi, no nobis curae deno negaret Arist. quin in abstra- de hoc . Sic igi cinlini tu in duratio
116쪽
3 ne,non arguit imperiectionem, nec proprie loquendo dicitur ex priuatione finis, qui est persectio, sed potius ex priuatioe ultimi. Vnde. 2.phylic. tex.commen. 23. derisorie apposuit dicere hune finem, cuius qui de causa factus est. vult enim non Omne ultimum esse finem,sed optimii, sed infinitum in magnitudine,dicitur ex priuatione finis, qui est perseelio,quia tale insequit' potetialitate
materiae,ab illa enim progreditur, t patet. 3. physi. rex. com. 6 . infinitum etiam in vigore secundu theo- logos, & veritatem nullam poten-B tialitatem insequitur, quia est pro prietas, vel modus prima: formae, a in Deus sublimis.
Grauissimum omnium quodestin medio
PRopositio ista est ph ilosophi in
primo meteororum: terra enime graue simpliciter,quia residet sub omni corpore,ut patet.4.c l.& muditez. commen. 26. Intelligitur inter corpora simplicia,sed fallit commiellectu ἔ-Mido eam ad corpora mixta, sarro nis . datur aliquod mixtum, grauius ipsa C tena,vt plumbum. Glolla est Auer.
ubi inquit, simplicia no sunt eiuΩdem naturae adinvicem, nec simplicia cum com pos tis,si e u i nec ipsa coposita inuicem comparata. na qua titas minor terrae, grauior est,& plus ponderat aliqua maiori aquς, & aliqua pars minor plumbi,plus ponderat maiori certa terrae,&aurum pl' ponderat plumbo, ita etiam scribit Auer. in suo trach. de theriaca.Nam
grauitas aquae,est grauitas comparativa, sed grauitas terrae, est grauitas Dabsoluta. Et similiter grauitas plabi est alterius naturae a grauitate terr quia illa est grauitas compositi,
sed grauitas tetrae est grauitas simplicis. plumbum enim ex mixtione acquirit maiorem grauitatem, quam sit in ipsa terra,quia habet grauitatem terrae &aquς. Vel ex mixtione multa resultant, quae non sunt i a
miscibilib. unde theriaca habet multas nobiles operationes,quas no ha-bcnt simplicia ex quibus componi
tur. Auer.etiam iri. I. canti . comis
3 3 inquit, P primae qualitates, aliter attribuuntur elementis, &aliter Eanimalibus,& tempori, & loco. Sed dices, si mixta mouentur ab ele Dubium. mento dominante. propter P V numquodq; tale,& illud magis, videtur igitur φ ipsa elemeta sunt maIori S grauitatis, quam mixta, & ita plumbum non erit grauius ipsa terra. Nisi esset si, in mixto residenta Oluuo iate circa medium dominantur, quoad molem terra,& aqua . Vt testatur Aristo. in . . meteo. &sic ex utroque fit una cato talis,&ita grauitas terrae
est minor illa,quae est an plRmb0 solutio. 1. Aut aliter grauitas terrae,&simplicium, dicitur summa intensiue, & pquia est principium grauitatis. In
alias tamen, non plus semper grauitat terra caeteris paribus,quam mixtum. unde aqua est intensiue frigidior,opio,tamen plus in frigidato-pium,quam aqua,&flamma est calidior intensiue ferro ignito,non tinplus calefacit. Actio enim insequi- turlmultitudinem formae , quae pluris est in pluri materia. grauissimuergo omnium est inter simplicia elementum terrae, quoniam dum est extra locum suum mouetur
117쪽
Q ad concauum aquae non secundum quod est finis aquae,sed inquantum est medium totius. nam nisi ita eu sequeretur quod in quacunq; distatia esset aqua terra moueretur ad a. quam,sicut ferrum ad magnetem, quod tame non videmus, ut scribit Commenta. . physic.commen. 42. Ratio autem est,quia superficies cocaua aquae , non est locus formalis terrae,absblute considerata, sed vico cernit talem.& tantam distantiam a
coelo,&apolis Mundi. unde si aqua esset in loco in quo est aer, terra noH posset locari sub concaua superficie
eius, nec partes terrae mouerentur
ad totum,ut dicit in simili Aristot.
11.quod si terra es Et subluna, partes non mouerentur ad totum. nam si partes terrae mouerentur ad tota terram,non mouerentur ad totum
ratione qua totum,sed ratione loci, in quo totum est locatum naturaliter. nam idem,est locus conservatruus toti', partis. Et aduerte quod Commen. .cςli, & mundi. comm. .dicit quod Aristot. vocavit viti- I mam superficiem aquae , quae est locus terrae, medium mundi, &concauum lunae,quod est locus naturalis ignis, appellauit illud ultimum,
siue extremum. nam tex. habet extremum,& medium. ubi habes, φconcauum aquae & medium mundi sunt idem su biecto, & non 'disserunt nisi ratione. nam tale non locat terram,ratione qua concauum,
sed ratione qua eli medium totius,& per hoc multas argutias euitabis de loco terrae. PRO Pos ITIo xxv II. C
Elementum es ex qua fit aliquid:
ut in existente inditusilale. secundumpeciem In
aliam jecie. ADuerte ista descriptio poni
tur ab Arist. q. meta. tex. . .
Extat etiam alia descriptio elemesi, posita ab eode.7 mei. ci viti. ubi di elementum est inqd diuiditur, in- existen ut in mam,vtputa syllabae, Vtq I, B,& A. Extat etiam alia deseriptio elementi, posita ab Arist. in 3.cςli .in t. co. 3 I. ubi scribit.sit itaq; Melementum illud corporum, inqd γνalia corpora diuiduncqd inest po- γν
liue ambiguum est. Adverte igit,i plicia. ubi est multiplicitas ibi est confusio apud intelym, ut scribit philosephusin. I .cςli,& mu .l.ci I Io.Scias igr, Peltata reru existenti si in actu,qu da sunt in actu, & quaedam sunt in potetia, ut scribit Com. in. I 2. mei. c xo.illa elata diar in actu,q di sibi uincomposito remanent in actu, sicut dissbluto mixto,diar, remanere quatuor corpora simplicia' Aui.&Auer. unde mixtioni no opponie cor . ruptio,sed dissolutio, ut.d. Co. in . 2.
non est gno, sed est miscibilium alteratorum unio, ut scribitur in fine primi destia.&corru. Enita autem in potentia,diar illaci corrupto composito no remanet actu abin uice si parata,sed sic se habet, sicu i sunt et nta ex quibus coponunccorpora simplicia, vc3, prima materia & forma, quia in talibus forma corrupitur, &materia,induit alia sermam, unde CO.iu. .c li. co. I. inquit, qd ele
118쪽
A mentum. aequi uoce dicitur de ele- ne forma cornumpit', & materia Te- Dnientis corporum simplicium, quae manet, licet sub alia sorma, via alio, x, non sunt corpora,vt prima materia &alio modo dissinitur elemenruinde serma simplex,&de elementis, sin quod diuersimode apprehendie quae sentcorpora,quae sunt elemen ab intellactu, vel in via re lutionis, hE , corporum, NON G, Vel in via compositionis. sicut in.si- ea in & .lE Q. x impii Commen. s. meta. com mili duae dantur dissinitiones decomentum. .men. .elementum, principium,& tinuo,una est illa quae datur in prae- causi disserunt,quia elementum - dicamentis,cotinuum est cuius partum dicitur de causis intrinsecis, α tes copulantur ad unum terminum dignius dicitur de materia, princi- &ista est,considerando continuum pium autem dς causis ex trinsecis. ca in via compositionisin talis dissini autem est minoris ambitus, quam tio est dialectica, quia datur persor. Nin pium, quia omnis causa est mana. unitas enim continui,est qua principium, non autem omne prin si forma totius,nam. s. metaph. tex. B cipium est causa, quia principium com . I9. substantia cuiuslibet quod: Eeciam dicitur de priuatione, que est semet,ut sex semel sex, unitas enim 'principium transimulationis,&etia attestatur sormae, quia sorma est eo dicitur de quatuor causis. elementu unum esse. Alia autem dissinitio da Diis dismautem ideo λ Αuer.digmori mo- tur de continuo,in via resolutionis, Π ςQnu do dicatur de materia,quia elemen- α datur per materia , dc ideo est natum dissi nitur per esse, id ex ouo fit turalis tu ia. I .de anima.tex. co. 16. aliquid, famosior autem ex rignifi- physicus dissinit per materia, & dia, rationibus si, ut testatur Comme. lecticus per formam, & ponitur. I. .meta. cona. 29.est quando dicitur cceli,& mundi. tex. com. 2.continuude causa materiali, unde etiam male est quod est diuisibile in semper di-ria. 2. a. tex. com. 3 I.isto modo de uisibilia nam talis dissinitio datur p . scribitur,vcs, materia est id ex quo parteSq. 2. phy. tex.co. I. reducunt' sit aliquid inexistente,& aduertet ad materiam .dc Com.T. meta. comis materia prima,sicut est prima in via 3 3. inquit, prioritas partium ad t C coponis,ita eritimat via resolutio tum,e prioritas materiae ad sorma. nas, ideo definitio illa data. s. meta. Tertia aut disso elementi, est respe Finx.co m. .praecipue verificatur de eluelementorum quae sunt corpo- prima materia in via compositiois, ra,& illa dat ab Arist. s. coeli&munquia est id ex quo fit aliquid, ut in- dilex .co. 3I. ubi tr. sit itaq; esntum existente&caetera,sed quia in via re illud corporu,in quod alia corpora tolutionis forma corrupi tur,& ma- diuiduntur,quod inest poten tia aut teria remanet, tunc dissinitio ellati actu. hoc enim viro modo, adhuc posita. 7. metitex. com.Vlti. quae di- ambiguum est. Et aduerte φω- C lsi potcit.clementum est in quod diuidie Ium potest dici elementum isto moi nexistens, ut in materiam non n.. do, 'uia licet non ingrediatur sor ast' modo compositum in via reso maliter compositione corporis mixtutionis diuiditur in Brma,ut in pri. ti,inest depti Pq sunt de Hegritate
119쪽
C eso,& mundo nuncupat ipsum prixtim Gr mum elementum,est enim princi- ρἰm P palissi a pars,quae est de integrita-m re niuete Et aduerte in elementa quae sunt inmixto quanaoq; a phi- Io phisdicuntur esse in potentia, Pro quanto non sunt in esse libero In propriis locis,sed sunt in esse ligato,unde appetunt ire ad sua loca, ut
ubi Commen. scribitu elementa ippter contrarietatem, quam habent inuicem in mixto transmutatur inuicem,& quia non sunt in suis locis Ir appetur separationem, & reuerti adeonira sua lom. Et ex illo loco patet error Thom.de Thomae de Garbo,in summa sua,&c in sua multorum medicorum asseretium lm , oesi humido substantificum aeque medi eos. perstctum reparari posset assidue, quod tune vita hominis posset per petuari, peccat quidem, sicut vides ratio per fallaciam consequentis, Pessent adhuc aliae causiae suae corruptionis,nam elementa sunt in mixto violenter,& appetitu naturali appe- I tunt continue separationem, & reuerti ad siua loca naturalia. mo nul lum violentum perpetuum, ex. 2.cς Ii.tex.commen. I 8.& nullus appetitus naturalis est ociosus in natura,
quia Deus & natura nihil frustra faciunt & ideo sub illa ratione dicune esse in potentia,quia sunt ligata.Tu etiam,quia sunt refracta, aut in qua Iitatibus tantum,ut tenuit Avicen. aut in qualitatibus,& substantiis, ut
tenuit Commen. 3.coeli.comm. 37. i. v. non tamen conuertitur ista,q, licet
omne elementum sit in potentia in re cuius est elthium moe qa est inroa in aliquo sit elemetum illius, e enim locusconsequentis, quia uniuersalis assirmati ua ex primo priorum non conuertitur in terminis. x sed in partem,est enim in stan tia vutra hoc, nam sex est in potetia in oleo & vino.non tamen dicimus φεelementum eorum .glossa est Auer. in . 2. Colliget. p. I. Et aduerte etiau talia elementγ,quae sunt in mixtis dicuntur habere figuram accid&taliter,sed corpora coelestia habent figuram essentialiter, ut scribit Com
sam,quia esse elementorum est vicinum primae materiae, & est erasa occulta sicut vides. Sed aduerte, Psemper in his caducis, potentialita- Ltes,impersectiones,& desectus a materia trahunt originem, & quia ipsa de se est inlarmis,& infigurata,ideo
cum primae Armae: quae in male ma recipiuntur sint imae elementales ut testatur Commen in . 3.cc
ideo contrahunt istas imperfectiones,qa sunt de se in figurata, & sunt propter potentialitatem acquisitam a prima materia propter vicinitate in potentia ad omnem figuram, de ideo nullam de se habent figuram, sed figurantur ad figuram continentis,unde si acquirunt figuram rotu Mdani est,ut scribit Commen. in . 2. cetii. commen. 24.quia sunt in rotundo.&quia vacuum non est. Quia autem coelum est,ut scribit Commen.
in libro de substantia orbis, capit. 2.materia animalium coelestium , deest perfectior modorum materiae, quia in eo non est potentia adesse. sed ad ubi tantum,& quia motus intelligentiae est motus animae,videli cet,circularis, ideo Rium sortitum necessario est figuram sphaericam ex inecessitate finis', intelligentia.α
est illa,quae constituit ipsum in di.
120쪽
Α postionibus necessariis sicut est in ctam ut ignis flamma, quae determio corpore hominis facto propter fi- nat sibi tiguram pyramidalem, denem. Sed est dissicultas, cur si elementa de se nullam figuram habet,
tamen communiter appellatur corpora rectarum dimensionum, &dicuntur moueri motu recto, & unde
hoe fuit derivatum. Nisi esset Φ
mathematitam rationem ostendit duos esse motus sim plices,quia duet sunt figurae simplices,& magnitudi nes simplice videlicet, recta & circularis,&quia prima figura ex simpli uae activitatis,sed in corporibus coe-s cibus est circularis, & prima figura testibus,secus elhquia quato ibi fu simplex debetur primo corpori sim rit maior congregatio, tanto ibi est Splici, tale autem coelum relinquitur maior luminositas,& maior activi- quod alia figura recta debeatur cae- eas, unde stella quae est densior pars
teris corporibus simplicibus, unde sui orbis. 2. aeli,tex.commen. 4I .dcCo. in x coeli &mundi, co. 22. decla 2. cap.de substantia orbis, magis lu-rans hoc inquit. propositio autem cet &mmis activa est, alias autem
dicens m prima figura debetur pri- disserentias require in libro de eclomo corpori est manifesta,cum po- &mundo.&in libro de substantia uia mouentura medio,& ad me-ium,qui sunt motus recti . moueri enim circa medium est motus corporis circularis. Et aduertem est lia etiam diuersitas inter coelum , de talia elementa,nam quanto elementa magis inuicem congregantur. seu ad maiorem spissitumnem redacuntur, tanto minus luminosa sunt, de minoris activitatis,unde terra est sex elemetorum,& est opaca,& par
. suimus quod prius secundum substantiam est prius,& debet ee prius, m accidentia essentialia propria.c. accidentibus eius quod est posteri', scut est prius per substantiam cor potis.&cum posuimus figura est c acciden quod sequitur ad substantiam corporis,necesse est, ut figura. coeli sit prior aliis figuris, quoniam
figura coeli non est in eo accidenta- Iiter sicut in elementis,in quibus intendebatur receptio multarum figu. Tarum,cum esse elementorum sit bippinquius ad esse materiae, quam adesse formae,corpus aute cςleste Go-trario,quoniam suum esse est vicinum sermis. Cognouerunt etiam
naturalas hoc ex motu, nam mixta, quae mouentur ad motum elemen-.ti dominantis determinant sibi ad. motum rectum magis figuram re- orbis. nos enim multum a proposito diuertimus non sine causa, quia multos vidimus in his valde errare.
smissensibilia. FP Ropositio ista est Aristo. 3. ecli
& mundi. rex. comm .si.&stos Gy An satur per Auer. ibidem de principiis propinquis,non autem habet veritatem, linquit,propositio de principiis remotis,quia principia remota rerum sensibilium,non sunt sensibilia, ut prima forma, & prima materia. Quidam autem illum locu constabaperscrutantes dixerunt istam prima nente, tot formam esse formam corporei tatis maeo ode praedicamento substatiae quae est rςi- .coaeterna primae materiae, & ista est prima