장음표시 사용
351쪽
G est eius motu largitur si H proprias dispositiones de hoc est illud agens, quod dicit finem significare significatione necessaria, quod etiam claret amplius in eo quod subdit . post Palens ipsium est mouens ipsum qualuerenim intelligat ipsum esse agens sine medio aliquo exponit dicens,quod enim mouet illud motu
Eprio illi, est illud quod largitur ei
ci spositiones proprias propter quas acquirit motum proprium.&sic patet q) nou est ages nisi similitudinarie, sicut Hrma dicitur dare esse composito,& facere ipsum in dispositio-H nibus necessariis. Et hoc etiam patet ex hoc,quia dicit, v no est mouens
tantum,quia non opinatur Com. cpcorpus coeleste ex se, aut alia Arma praeter intelligentiam habeat tales dispositiones,& ipsa intelligetia moueat ipsium tantum odo, sicut figul' mouet rotam cui nodat tales dispositiones Eprias ad motum, sed vitta quod intelligentia moues sit sibi ea omnium taliu dispositionum, sicut alia: Grmae suis corporibus. Sic aut esse agens non est ages proprie, necti tale agens lire arguit Pm Com. cetum G factu in sensi in quo qo tra-I ctatur. imosmeum tale agens pcit corpori competere, siue sit generatu, vel factum, siue non sit notu,ut iam dictum est,& debere sic ipsum intelligi,ipse docuit qn. . celi dixit, P res ternet non habent agens, nisi sin similitudine,&si habuerint aliquid quod est agens non erit nisi inquantum est serma illi, & conseruans ipsum, ut supra dictum et t. & allegatum . illa est illius viri opinio,& veIImpugna ba sorinalia. Sed iste doctoria tan
ta verboru copia,& in tam longa attestatione authoritatum non aiad-
uertit, o Auersia illo rapit'. in au-.E thoritate allegata declarat ritu quoad suam subam, & in se dependere ab intelligentia,&a quo admotu,& ad oes dispositiones requisitas admotum. Vnde bene veru es ,φ in IN lis locis allegatis loquitur Com declarando quo coelum costituituria . disponibus necessariis, sicut e in corpore hois,& corpore facto Epter fine. Sed iam supra, Pater vencrande, . declarauerat,ic tum quo ad suam substantiam, L in se indiget virtute largiente sibi permanentia aeterna, queat modum largitur sibi motum aeternum.&inquit,' idem est iudi- ιcium apud intelim circu scribentem ipsum orbem ab intelligentia, sicut erat de motu.&inquit se declarasse hoc propter amorem. quia quidam
errauerunt de mente Arist tenentes coelum non lire nisi causam mouentem tui, &est opinio, qua illi tenet, uia volunt coelum ab intelligentiaependere,ut a causaessiciente quoad motum ,&quoad dispones proprias ordinatas ad motu, no autem
uo ad sui subitantiam . quaa ut sic Σπ5 pr
ependet ab ipsa, ut a fine tantum. Et ideo dicimus nos aliter glossantes aut horitatem Com. tu . . coeli,& Μmundi. co m. I. q=agens est duplex verum, Sc in similitudinem, agens verum est,quod efficit acturri extrahendo illud de potentia ad actum, quia illa est na,& proprietas verI agentis. Vnde. I 2. meta. c6. I 8. si non
esset potentia non esset ages, dc quia actio vera fundatur in motu, & tale agens est illud quod tempore praecedit aclum,ut dicit Com. in α. cap.de substantia orbis,& hoc agit cu transmutatione,& in tempore,& nouitam
te. dc ista actio reperit ut in his acti quae
352쪽
A quae sunt in sphaera activorum,& cum materia. non .n .loquitur Et si Dpassivorum, quorum natura est, ut de intestem agente respectu specie- taliter acquirant esse per motum ve rum intelligibiliu, ut glossat Greg. rum& transimulationem veram . sed loquitur vla deonnas virtutibus Aliud est ages metaphoricum quod intelligentibus quae sunt causitae, ut agit permotum aequi uoce dictum, bene patet co siderati. Pro quo Mad scutestina,&cognitio intellectua- uerte qd viseri. Arist i. ccli&muditis. nam ut inquit Auer. 8. phy.co m. o. in abstractis a materia est motus
afui uoce dictus pro quanto ide poteste mouens,& motum. i. intelliges,&intellium.&isto modo entia ςterna habent causani agentem, cientem illa ab aeterno , quia natura is eorum non est apta nata participare
esse a primo principio mediante motu vero qui diffinitur in physicis, ubi
tex .co. IOO. A primo principio coicatum est esse, &viuere omnibus,his quidem clarius, his vero obscurius. Deus. n.est causa entitatis,& veritatis olumentiu .ut scri .C5 In 2. met. co. . Et ideo omnia emanat fm modum c5 uenientem propIiae n aturae.
ea igr quo natura est participare esse,& vi uere mediante motu per mori Etu ,&transimulatione fiunt, & taliadi φ motus est actus entis in potetia sunt quou esse, & fieri praesupponit inquantuin porclia. Nec pactione materia,&ages,&tps, sicu i sunt oia vera q sundac in vero motu, & quae q in hoc mu do inferiori sunt, cuius
fit merito cotrarietaris ut dr in. I . de natura tota in gnone,& corrup. per- generat.& corrup. tex.c5. O .sed de- seueraliut dicit Arist.in met.& ta-Huantur inesse per motum aequiuo ii adfir vere acta,&facta,&dnrlitecum, quia intellectio, & mentia dei est causa illorum, & quia non acquirunt este per extractionem de potentia ad actum,sic non dicuntur hab re agens verum. videlicet quod eff-Verum agens,quia exeunt de potetia ad actum,& fiunt in ipe,&agens ita talibus tire praecedit actum. Sunt it rum alia entia quorum natura non
est acquirere esse a primo principio est illo modo. videlicet per veru mo per extractione de potetia ad actit, tum, &sic dicuntur habere causam nec fieri in tepore,&ex aliquo praeconseruantem. causa autem conser
uans reducitur ad ea usam efficietem, i patet ex. 2. phy. & hoc est quod di Tit Coin .in. T. meta. in m. I. quod mouit Arist.in ponendum mouens separatum a materia in factione virtutum intelligentium,quia virtutes intellectuales apud ipsum sunt non
mixtae cum materia. Vnde necesse
est ut illud quod est no mixtu cum materia gitetur quoquo modo a nomixto cum materia,simpliciter,qusi supposito subiecto, & talia ab aeterno acquirut esse a primo principio.&ab aeterno Gseruantur. Vnde per solarsinu vitam mea multu deridenda est sen pQnςxium tentia istorum in hoe sectantiu via
Henrici de Gandauo,&ponentium eas. aeterna non lirecam penitus efficiente,quia tuc aut ex aliquo fierent,aut nihilo.& ita vel haberet materia, Adare creatio. Nulla prorsus est ista instantia, propterea quia fieri ex aliquo, vel ex nihilo sunt diuidelia ve-
admodum est necesse, ut omne mix- ru,&falsium in rebus quae fiunt anatum cumateria generetur a mixto tura, qest principiumotus, de quietis:
353쪽
G tis: unde principium naturalisi erat illud, ut patet. I .phys ubi dicit. Oes, qui de na loquuti sunt in hoc conuenerui,'ex nihilo nihil fit,sed in
rebus aeternis non est ibi fieri ex aliquo,nec ex nihilo,quia natura tali ucsi,v t ab alio ab qterno acquirant esse,& pei manentiam ςternam,&per hoc sundamentum,& veram resposionem in via Peripateticorum patet solutio ad rationes Gregorii, RIO. de Bac .impugnates istum modum seu i stam distinctionem deduplici modo producendi.nam inquit
Ioan. 8acco. i n. r. sent. distin. I. q. I. H art. 1. in dicto. 2. probatur,t calumnon habet causam efficietem. in . g.
n. phy. het Philolophus pro impori, P oliquid fiat per cam efficiente nisi permutatione, sed coelum non potsieri pei mutatione, ergo habet pro impossibili φ e tu ab efficiente fiat. Maior probatur,sa arguit,q, si motus fit quod fiat per mutatione princedentem ipsti m. & idem dicit, q, si mobile fiat quod fit p mutationem p cedente ipsum. sed si poneret aliusnodia efficiendi ipsum, i permuta
tionem argueret ex insumcienti, e
I putat impossibile,' mutatio p se ἴ-
cederet primum mobile quod de sa-sorptimς cto apparet impose. Ad hoc ne amitron tatur ips dicimus nos,l Arist.ibi in principio 8.phJ.jUOnit i tex. co. I. Vtrum aut factus sit aliqn motus cunon esset prius,& corrupitur iterum
si q)moueri nihil sit,aut neq; Det neq: corrupitur, sed erat sp, & semperit hoc imortale &e. Vbi qo illa fm
Auer est de motu coeli. Dico igitur,
ratio Arist. non peccat per fallaciam pii is arguendo ab insufficienti. nam in saetis de uouo,hoc est v ru, Omne quod fit, fit permstum, Caut permutationem ,&ita si motus coeli,& mobile vere secta essent, itaci, incipiant esse posta non fuerunt, sequi tui quod fuerunt facta per motum,vel mutatione,in tu non potes
dicere Philoseph φdica coelum ee factum per alium modii producti nis,qui non est per motu verum, &per vera mutationem,quia illa: non
est respectu istorumq fiuntcsi tri, sed est eou quae sunt supra ips,pater sancte. Sed contra istia responsione Repliea replicat ipse cotra,illa actio qua pm Guας
duceretur prinΠΤ mobile ab aeteras quae non esset mutatio,non psupponebat mam prima pro subiecto, gaI .ph I.& 8. meta. ponit philosophus illam actione mutatione. s. in qua supponic materia prima prosubi cto,sed actio productiva in qua nosupponic materia prima pro sibiecto est erratio,ergo Philolophus ponit creatione,& aliquid fieri ex nihilo,cuius contrarium posuerunt oes Philosephi. Plistosophus. n. in primo phy. N Com. m. I .dissentiui ab opinione christianorum in hoc. α . meta. Iccom. - . Ab agente
nihil Puenit nisi extrahere id quod
est in potentia ad actit. Dicimus nos Mnegando consequentiam, &conse- Soluti quens.nam ut scribit Com. in disp. ian solutione. I is dub.in lib. destractionum. Modus generationis sensibi lium est, v t fiant a re, ex re, & prore,quia talia sunt composita, de line omnes causas, in productio rerum ternarum non requirit sit biectu, de ideo non sequitur, O detur creati O,
nam creatio ect apud Philosophos quando aliquid ex natura sui factibile de nouo rectui rens materiam fieret nulli praesupposita materia.
354쪽
Aeterna aute bene in participando esse, vel stum nihil ordine naturae esse habent aliud a quo sunt. non au praecessit suu esse,sed perte, cum ab rem ut sint requirunt subiectia, quia aeterno ponitur productu post sua non sunt de conditione istoru, quia nihil ponitur ex hoc iduci sine maalio modo sunt disposita in esse,& in modo essendi illa,& alio modo ista. unde CO. inquit in 1 coelin mundi. eo. 6 3. In eorporibus coelestibus illud quod est nobilius habet pauctores actiones,sed in corporibus Inserioribus quod habet pauciores actiones est impersectius, sicut elementa, di quod habet plures actiones est P sectius, sicut homo. Similiter finis minori actione attingitur, & hoc est: verum in coelestibus,q etiam in terrenis, sed ex oppositis causis hoc contingit, quia in luperioribus hoc euenit propter nobilitatem sui, Ad sui finis, sed in istis caducis hoc prouenit ex oppositiscausis.c propter vilitate sui,&sui finis ita scribit Auer. in. 2.
. Inco. 66. Similiter entia neces
saria primaria intentione sunt pertatione quia.s mutatio prisupponit saltem aliquid esse productibile, erso eadem rone cit sibi no repugnat in tepore produci inesse post seu nihil, sicut nec ab aeterno,& hoc dico a Deo agente φ statim patet ει Chri stianos, seq uitur ergo q uod sicut ab aeterno potuit emcienter produci si
Dici mus nos φ sermo istius viri est soluta. imaginarius, & mirum est quo illa audet dicere in via Philosophi, & SAuer.euius doctrina profitetur. Seribit nanq; Co.in. I. coeli,& mundi in m. I 6. Quod innatum est inuenitiintpe non inuenitur sine tempore,
de quod non in natu est inueniri int prino het prius, & posterius nisi finesset m,&in sphy.co I s. late disputat in principiis Peripateticissenda-
se,&secundaria intentione sunt pro do suas rones, a voluntate antiquapter alia,sed entia inferiora sunt om non pol aliquis este flus nouus Ime- posito modo, sicut scribit . in x. diate prouenire.&ideo neganda est Rii in com. II.& 2I . Arguit iterum pntia istius viri in qua dieit,' si cita praefatus doctor ad idem sie. Ite qua alio m5 efficie ter producis ab inervatione Philosophus ponit aliquid a no, ergo eodem mo pol produci in deo ab aeterno sine muratione pro- tri nacili na=m philosophum non η duci potest ,& in tempore sine mu- apta est emanare illo mo quo emaratioe produci , ergo si Philosophus nanta primo principio res teporales, in demon stratione sua pr supponit & quia hoc no potuerunt isti intelli quod potuit ab terno esscieter suis gere declaremus eis hoc ex mente Ie productum sine mutatione,& no Auerro. Res ut diximussunt in dum tempore,ergo praesupponit falsu, plici dria,teporales & aeternae, reste. porales producuntur a primo principio me 'late motu e li,& causis se- csidis, &sua productio est per veruages,quod in agendo pedet a naΞesi actio eius non sit nisi ut sormae, quae sunt i potentia materiae deducani ad
&petit principium. Approbatio asi sumpti, q uia certum est i ex parte Dei impossibilumno potest assignari nisi ex parte factibilis, quia cςrum momne opinionem sibi derelictu est non ens,&ita siue producebatur ab aeterno, siue in tempore suu non actu,sicut dicit Co 8.ph. . &. o. me:
355쪽
ducuntur,& unum actum coui uitur unam actionem Nnius agentis, quia . I 2. metaetex .cOm. 27. Singularium aliud tua materia,& species, dimoue & mea uniuersali autem I a-tione eadem. Sed res aeternae no habent agens isto modo sed ibi est ca, ct causatum, secundum m intellectu est causa intelligenti sicut autem v-nu intelligi bile potest mouere plu-Ies intelligentes,sic primum intelligibilium, luod est Dei essentia, &scientia est causa plurium intelligetium immediate sm m diuerti mo-H de aptum natum est tale ab ipsis intelligentiis participari is latitudine
quandam,quia non omnes participant illius persectionem aequaliter, . M uno modo.& hoc voluit Comm.
I 2 mcta .co m. 4. dum dixit contra
t Auic. qui ponebat ibi productione: omnium non esse immediate a pri- ma intelligentia sed erat consequutio. inquit enim φ ille sermo e imaginabilis. non enim est illic prouen-: tus, neque consequutio, neq, actio. 1 ita quod dicant iis,q, una actio conse
quitur Vnum agentem. tantu enim
: est illic causa &causatum, secudum I quod dicimus, intellectum est caintelligentis, vult igitur, non causentur per actionem, & per cosequutionem,& prouentum, quia ut habet ipse in eodem commento paruinfra. Mos autem qui est inter modernos in dicendo, i a tali motore prouenit talis motor,aut consequacaut praecedit,aut talia verba, non vere intelligit turde istis principiis abstractis. omnia enim ista sunt disposita ones agetium superficietenus n5 ere, ab agente enim nihil prouenit
ut diximus nisi extrahere illud, qaest in potentia ad actum',' illle C
non est potentia. unde neq; agens.
tantum enim est illic intellectus, dc intellectum,&perficiens, & persectum, dic. Vbi vultq, in intelligetiis non est actio. sed bene est causa,& causatum, unde causantur ab ipia
primo intelligibili ab aeterno alti causati intellectus,dc perficiuntur stillud fm diuersos gradus in perse
et ione,& in tali causatione non inc uenit, ut inquit, ut illud quod est per se intelligentia,& intellectus sit causa plurium entium is ci intelliguntur ex eo multi modi. illudigis quod intelligit moror corporis coe- Ldi de primo motore, & est causa in anima coeli,aliud est ab eo, quod intelligit ex eo motor Saturni. Et silide Vnoquoq; eorum , quod non est
intelligendum, Q ista sietas sit ex parte primi intelligibilis, cp ab omnibus intelligetiis intelligitur, quia tale est in fine unitatis, simplicitatis,& nobilitatis, ut dicit Com. I L. meta. commen. 3 .ser maliter loquen- .do. Nec est intelligendum, ut ex
posuit iste doctor,&ieq.uaceF eius P. Deus inquantum intelligit sitam essentiam subratione qua est diuersi- Mmode imitabilis ab intelligentiis rnratione sinis, per uram resultationis consequitur esse aliarum intelligentiarum, non quod Dei intellectio directe sit caulaeflectiva ipsa tu. Hoc quidem stare no potest, ut in sequeti theoremate statim dica, quia tu eicientia Dei esset relativa. & pateres Comm. consimiles Instantias, quas adduxi ipse contra Themistium. I 2 meta. commen. I. sed solum hoc debet intelligi ex parte intelligentiarum diuersimode participantiu
perfectionem primi per causatio nε istam
356쪽
istam,qnet fit per intelligere,&non quia ratio cause,&causati sunt in oper actionem. hoc est dictu. illud plus,quam ro agentis, & acti. unde
quod intelligit motor Saturni. i.l decepit istos Viros locus consequen- ab intellectione primi accipit, est a- tis, quia videntes,quod non habent Iiud ab illo,qd intellig motor Mar causam agentem, crediderunt,quod iis,& Mercurij, quia emanat a scien- non habeant causim efficientem,&quod si in eis non est actum, ero intia, vel tanquam a causa eslectrice in multa diuersitate quo ad persectionem. Et ita vides pater reue-Dila inter tende disserentiam inter actum ,
ii Σε ς quod fit ab agente, & inter causarausiatum tum , quod causatur ab intelligibiis intelli-di , quia actum praesipponit agetis sibili, prius tempore acto,sed causatum il-β lo modo praesiupponit causam quae est prior natura quia si prima caula non esset nulla intelligentia esset. Similiter actum quod fit actione ab agente sit cum prouentia , & extractione de potentia ad actum, quia actio agentis pedet a materia, & ita ibi est consequutio,i unum actum
eis non est aliquid eflective causa tum. Aliud argumetum istius vi
ri est hoc item si Philosophi posuiss
sent, ν intelligentiae,vel quodcunq; Alia rario aliquod sempiternum potui siet suisse ab aeterno efficienter sine mutatione, tunc argumentum quod facit
ret,ergo philosophi hoc non posuerunt. Probo nihil valet. Aurc. pD- nit, ut recitat Com. supra eodem eo Mmen. 64.q primus motor producit animam primi ccoeli,& motorem orbis consequentis. contra arguit G. infra,*haec non proueni ut ab age
est ab vuo agente propinquo, sed te,quia ab agente nihil prouenit, ni causatum ab intelligibili non fit cu si extrahere illud,quod est inpotenprouentu,&consequutione quia in tali causatione ab uno possunt immediate causari plura causata secundum diuersos modos participantia
persectionem uniusmet causae cautia ad actum, sed in his non est potetia,ergo nec agens. Ecce Co. arguit
cotra Aui c. lsi talia aeterna sui sient producta, quod fuissent extracta de potentia ad actum,quod est acqui- C tantis,quia unum imaginatum po- rere esse per mutationem .sed planutest mouere plures imaginationes. est,t illud argumentum Com. non νSimili ter est alia digerentia,quia valeret si talia aeterna potuissent.ςε egens,ad hoc, ut agat actum praesup producta essicienter ab terno, sine, ponit materiam, sed causa prima in mutatione,ergo philosophus nullai causando intelligentias abstractas efficientiam posivit sine mutatione, , . . necessariaq; entia non praesupponit etiam ab aeterno. Dicimus nos, φ 'ad opinionem Auic. fm modii suae positionis in quo declarabat, φ intelligentiae non possunt immediate produci ab uno quia ab uno inquatum unum immediate non prouetis virisὶsuit meo iudicio, quia cre- nil nisi unum est,& propter hoc co- diderunt omne causatum, eodemo natus est dicere, i una tantum unu- do debere cari,sed est error purus, producit,& siccosequenter dici pro . ducti imateriam,quia iste est diuersus modus causandi immo sua scientia est causa immediate causans illa tanuis esto sit essiciens. Sed quid suit causa erro- istorum. Iis istorum si ita licet loqui de tan-
357쪽
G ctionem intelligentiarum esse per
consequutionem,& prouentum sequitur quod Aui. imaginabatur, Peodem modo esset causetio in intelligentiis, sicut est in istis rebus corporalibus agentibus superficieten', idest percontactum. nam in talibus in quibus est vera actio,& motus atque contactu .est vera illa propositio,quae erat fundamentum i magi, nariae positionis suet, valet crab uno inqnantum Vnum,no prouenit immediate nisi unum. sed Auer. dicito intelligentiae per actionem non, H producuutur, sed causantur=m P ι- telligibile est eausa intelligentis,&quia unum intelligibile immediate potest mouere plures intelligentes,uc prima in triligentia, quae est primum intelligibilium causat ab aeterno multos intellectus intelligentes immediate, quia in tali modo cauis sandi plura possunt immediate causari ab uno,& ideo dixit, v solum ibi est ea, dccatum fm q, intellectu est causa intelligentis & ideo immediate insert. Et cum ita sit, non est
impossibile ut illud quod est per se
intelligen tia, & intellectus sit causa plurium entium fm,q, ex eo intelliguntur multi modi. licet igit' Aule. I in sua positione non dixerit formaliter intelligentias produci per vera actionem, per quam aliquid extra- hic, ut de potentia ad actum , tamen ex modo suae declarationis t6comitanter dixit hoc, quia assimilat illumodum modo istorum,& ideo dixit bene Com .m ille sermo est imagi nabi lis o uia in loquendo de causatione abstractotu Imitatus est ima.
Rinationem,quae est in istis sensibi amatio Dbu . Aliud arSumentum eius esteiris n. istud,cum Plutosopbus. S. ph I acce
elu fpit si mobile est factum, ergo pm uxtationem praecedentbm, aut ipse vidit modum efficientiae sine mutatio
ne,&ab aeterno,aut non . Si non vi -
dit,erso nu posui licuius contrari situ dicis.Si vidit,ergo petit principiuquia apparenter saltem potuit tibi responsum suisse,qd non sequit co-
sequentia sua immo sicut ab aeteris no potuit suisse sine mutatione ali quis essectus,quauis de se nihil erat eadem ratione,& in tempore, & si
ne mutatione,ergo cum non repro
bauit istam responsionem fatis apparentem,petiit,vel saltem non valuit demonstratio sua. Ad hoe dici Lmus nos cpphilosophus bene vidit solutis, alium modum efficientiae, sed non oportuit illum in proposta consequentia manifestare, qilia si mobile esset de numero factibilium tune esset de numero eorum,quae sunt se nerabilia,talia autem sunt illa, q uae apta nata sunt fieri in tempore, & qsunt hinsii sunt Io'ge diuersa ab illis,quae sunt apta nata causari sine tepore, quia vidixit Averr. in. I. coeli. com Io 6. Quod aptum natum estinueniri i tempore, no inuenitur sine epe,& quod non est aptum natu inueniri in ipe, non habet prius,& M. posteri u nisi finesse. Et ita imaginarius est sermo istoru , qualis erat sermo Auic.quia isti imaginantur,
Omne catum Vno,& eodem mocari habet a sua ca,quod in est falsii. nam longe diuersus est modu* qua
causantur aeterna a modoquci causantur, ea quae de nouo fiunt. dc ita
non petit Arist. in sua rone. natu innamq; i seriorum est multum diuersa a natura superiorum, tam ex parte materiet,quam ex parte formet tam ex parte agetis,quam et ex par
358쪽
ra te finis sieut late prosequitur Averr. in intelligentiis sit multitudo Mei- Din libro de substantia orbis, Scideo pit diuinus ex illo loco propter natu nulli mirum videatur, si est aliud genus causali tatis in illis,& in istis.
ADDI. - Hoc etia sentit Homerus inquinto Iliados ubi introducit Apolline alloquentem Diomedem,qui Venerem deam in bello percussit, ausus mortalis im mortali congrediram intellectus possibilis inuentam
in eis. Et ne videamus ista siomnia-do dicere,adduco auctori tate Auer. in . I.de anima com. h. Vbi ponit tres utilitates scientiae libri de anima: Quarum una consiliit in hoc. lilia scientia tribuit diuersis scientiis naul
cipia, ut scientiae morali. s. regendi ciuitates,&diuinae. Moralis. n. suscipit
ab hac scientia ultimum finem hola in eo quod est homo, & scientia suae I σ εθελε ηονὲειν,επει ου ποτε φυ
λlia fauo A liud argumentum eiusde do--dem . ctoris est istud. Si Philosophus vi- substantiae quae sit: Diuinus autem Esu scipi t ab ea si1bstantia subiecti sui.
hic. n. declarabitur quoniam formet dit, & posuit talem factionem ergo abst ractae sunt intelligentes, & alia probando primam causam ex eM- multa de cognitione aispositionum elibus non solum potuit ipsam pro- consequentium intelligentia in eo bare ex motu sed ex tali efficientia quod intelligentia est,& intellectu .E t in. 3 . de anima in eo m. s. in solutione. 3.q.inquit. & nisi estet hoe senus entium, i sciuimus in scientia de affa no possemus intelligere mul suuα. sne motu,quia sicut ex naturalibus suis potuit Philosophus conuincere,erietum dupliciter causatu, ita ex, naturalibus potuit dupliciter cQuin cisse causam primam, sed hoc non, titudinem in rebus abstrallisiquem immo ex solo motu conuincit pri- admodum nisi sciuerimus hic natu-mam causam sicut patet. 8. physi. & ram intellectus non possemus intelis. mei. ergo,&c. Ad hoc dicimus ligere,quod virtutes mouentes ab-
C nos, q, istud est difficilius inter ora stractae debet esse intellas. Ethpela Fargumenta istius viri,ut mihi datur tuit multos modernos adeo nega cernere,tamen in via Auer. isto mo uerunt illud quod dicit Arist. in tra. : res deret naturalis selus viam o- sui libri.necesse est, ut formae a tus potest demo strare primam cau- stractae mouentes corpora coelestia, sam esse abstractam a magnitudine, sinita numerum corporum cael
di est via qua processit in 8. physi.& stium,&ideo scire de ala est nece ieadem via processit in I 2. meta. tex. m. I. tamen utrum talis substan tia abstracta, a magnitudine sit intelligentia, hoc assumitur eua a narium insciecio prima philosophia. Et instam, I , inquit unde non est opinandu, prima matella est causa receptionis simpliciter, sed cau- . turali ex. .de anima.&ibi etia oste- se receptionis transmutabilis, &est .ditur quomodo intelligibile se het receptio huius singulari causa au- Iespectu intelligentis, de similiteri tem receptionis simpliciter est ista Theore. V natu-
359쪽
natura,&ex hoe modo sui t possibi- tio causae ageniis sibVoterit eonuem n
ni consequens est falsum. ubique enim dicit cle essiciete quod est principium unde motus, sed ista diffinitio non potest conuenire agenti si-le,v corpora coelestia reciperent sormas abstractas,&intelligeret eas,&suit possibile, ut intelligentiae abstrae perficerentur per te adinvicem, r D
dis non, non esset illic recipiens,& ne motu . Confirmatur,&est con- Teceptum,unde videmus,quod illud tra quandam responsionem. Philo- ε, quod est liberatum ab hac natura sophus naturalis considerat de fine est primum intelligens, & ponen- acquisito per actionem, ut est CanIdo istam naturam dissoluetur quae- ras, metaph.autem considerat desistio dicens . quomodo intelligitur nequi praeexistit actui,& ideo I x. multitudo,&quomodo intelligun- meta. distinguit talem fine perscru-tur multae ex formis abstractis,& in tandum qualiter, &c. & Commen. t tellectus idem est in eis cum intelle- I 2. metaPhy.com. 37. distinguit da in M. Ex omnibus igitur his aucto- plicem istum finem .ergo eadem ra- confirma ritatibus colligitur. φquado Auer. tione cum Philosophus naturalisco LHoratius dixit. φ via motus tum potest de- siderat de agente per motum, mera- Q tψ monstrari primum principium esse physicus agens sine motu distincte verum, est quantum ad hoc, quod considerat, cuius oppositum est ve- sit abstractum a magnitudine, ta- rum , semper enim vocat per totum men q, tale sit intelligens, &quod principium,unde motus,& F. meta. intelli stibile sit causia intelligenti R Vocat principium transmutandi. Da G,
multitudo,& modus omnium isto- camus nos ad istas confirmationes,l motus est duplex,uerus&aequi uocus. i. secundum similitudinem, tueessiciens in fili generali ratione, ut dicitur quod est principium unde motus,intelligitur siue ut principi si mo
rum sumuntur ex libro de anima. Et per hoc patet ad auctoritatem adductam per istum doctorem ex primo phys c. come. Ultimo quae ut
eit, primum principium esse, vel tus Veri, sicut est motor naturalis,uia aliquid separatum non potest proba ue sit motor per intelligere, un. I 2. y ti in philosophia naturali nisi via meta com. 3 6. dicitur lintelligen- M
motus, &transmutationis, & dicit Avicen. peccasse peccato manifesto
qui posuit primum Philosophum. i.
metaphysi. probare primum principium esse. Et confirmatur, nam si Aristo. vidisset essicientiam talem, tiae de potentiis animae non habent nisi intellectum virtutem deside ratiuam per quae mouent in loco, α hoc est concessum ab omnibus Philosephisi omne agens, aut est agri per naturam, aut per intelligere, α
'sue ab aeterno,siue in tempore cum mirum est, de istis viris illustribus. in metaphysic. considerat de causis quomodo auferunt emcientiam a aeternis,& de his quae agunt sine mo primo intellectu, cum tamen ille sit tu si qua talia sui, ergo in mei. in . s. maxime actiuus, scientia . n. Dei otlib. v Didistinguit genera causarum causa omniumentium,& si Aristo. debuit secisse metionem de isto, sal, in 7. meta.dicit. Formam domus mim in genere, scilicet quod dissio, materia ficti a specie domus sine ma
360쪽
tem existente, ut quid igitur imaginari n5 potuersit primana sormam esse omnium entium esse trice, non video. Ad ultimum respondetur diuinus est artifex communis,& indisserenter considerat utrunq; effi- ciens per motu,& sine motu sed disserenter,quia efficiens permotu vorum considerat sub rationibus tran-
dam entitas distincta a partibus, etia os muli uelis, quicquid alij imponat sibi,ideo igitur ea i ntellectu,& intelligibili fit maxime unum, quia intellectus pol fieri intelligibile, nam quintellectusintelligit seipsu,patet quomodo intellectus sit intellectum, nosie est 1 copositis ex materia &sora,
quia nunquam materia fiet forma , nec forma materia,sed ex materia αscendentibus, quia cosiderat omnia
ut contingit tamen illud quod em - serma, fit sulneoposita, q est aliud
cit sine motu vero, & efficit per intel ab eis uel di uisim, quia non est maligere. & velle de tali qui ditatiue, & teria. nec est sorma, ut tenet via coisin propria forma considerat nedum demete Auer. vel etiam coniuetim, sub ronibus transcendentibus quia ut ego teneo, & pro hoc habemus B tale est intelligentia, Ze de intelligem claram Auer.auctoritate in I x,com. Etiis quid itatiue considerat diuinus,li 3'. ubi inquit,imellectus.n inquan-cet multas dispositiones, de de intelli tum intelligit intellectu dicitur intellectus, & inquatum intelligit per se dicitur, φ intellectum per se est ipgentiis sumat diuinus a naturali, sicut supra deduximus in via Averr. Et ex istis Qtutionibus apparet etiasol ut io ad omnes rationes,& auctoritates Greg. de Arim. quae ad idem tendunt sicut cuilibet facile innote
scere potest, omnes. n. fundatur sup
illo praesupposito, quod si unus, &idem modus quo caulantur a pri mo principio temporalia, & aeterna, si aeterna causarentur, & hoc est fundamentu quod est debilius qua C sit tela araneae, quia est longe diuer- effusio sum genus entium hoc & illud. Retheorem deamus igitur ad locum nostrum, unde diuertim us δε decia rem us quomodo ex intellectu, & intelligiti fit magis unum st ex materia, &fora,&dicamus quod res est clara,& aperta ex verbis tequentibus in illa auctoritate, quia inat . quod enim fit ex eis non est aliud sicut incompositis ex materia & forma, ly enim, ut clara est, est redditio causae, unde ut alias demonstraui,sententia Auer. suillis intellectus econtrario illi,q1 interuligit, per aliud, &inquantum quideintellectus est', illud quod intelligit. dicis p intellectus est res intellecta.
PEripatetici omnes conuenerunt Fin praesenti Theoremate, nam Aristo. de composito istam quaestionem examinat in. I x. primae philosophiae tex. commen. I. verumtammen sunt discordes circa modum
quo intellectus diuinus tum sei sum intelligens, nihil tamen dici
tur ignorare. Animaduerte igitur quod Aristo. & Commentator ubi supra,tres coclusionesde intellectione Dei proponunt per ordinem. Prima conclusio est ista. Deus est sub- .
stantia intellectualis semper acta substantia composita sitaertia,quae- tutelligeas . Aut sic deducitur.