장음표시 사용
391쪽
G matri esset ratio recipiendi suo subiecto consimilem forma in sipecie,& fic idem esset moueus,& motum,
S in actu,de in potentia,& sic nullaestet probatio qua utitur Averro. in veriti cando illam propositionem. pu Amplius quod dicit de tactu nihil est. nam mirum eli quomodo non viderit glossam Commen. in. 3. de
an Ima.In com .4. Vbi occurrit tacite
obiectioni. nam glossauit Comme. illam propositionem isto modo ibi videlicet. φ recipiens debet esse denudatum a natura recepti secundu speciem. unde infert, propositio. n. H dicens o recipiens debet esse denudatum a natura recepti, intelligitur a natura speciei illius recepti, non a natura sui generis,dc maxime remoti,& maxime eius quod dictum est per aequi uocationem , dc ideo diximus P in sensu ractus inuenitur medium inter contraria,quae comprehendit. contraria enim alia sunt in
Edi, sirecte a mediis. Et mirum est de Io-lorae, non anne,quomodo rei pontionem Ilia,
aut de me quae est Commen. in simili argumedio trauit to non viderit,unde sensus tactus no μ' potest esse denudatus a tota latitu- - dine qualitatum tangibilium secun/ dum genus, quia organum in quo
consistit requirit certam, dc determinatam complexionem, quae re sultat ex actionen reactione qualitatum primarum in elementis reP- tarum, quae in mixtione diuiduntur ad minima, Vt plurimum Vnius contangat plurimum alterius, sicut dicit Princeps in cap.de compleXiΟ-nibus.& ideo sussicit,ut sit denudatus ab excellentiis contrarioru quas cognosci de recipit. Vnde. Σ. de ani κma. tex.comm . IS. AEqualiter calida,& qualiter frigida non sentim'.& ideo benedixit Auers. In. 3. coeli. C
com. 67.m si subiectuin fuerit simpliciter recepti uum cuiuslibet sor-niae,oportet illud esse denudatu sint. pliciter ab omnisorma. si vero finquid etiam sufficit ipsum secudum
se ab illa ima esse denudatum . . .
Ad illud autem quod de visu dicit. - ,ἈIoan multum decipitur. Nam Ari
inquit. Est autem coloris suscepti-;uum, quod sine colore, soni autem ab num,&tex. comm. 8 . ait, per si quidem insonabilis aer. ubi Co.I. co.ait, quead modii si diaphanum heret colore no reciperet colores, sic Lesi aer heret sonos ex se no reciperet sonos.&. 3 .de ani ma C6.dicit.co m. . unde necesse est, ut sensus recipies, colorem careat colore, dc recipiens sentim careat no. Sed quid fuit caelita, in causa,* Ioan deceptus fuitὶ Certe suit famositas propositionis , qua dicit Q omne mixtum colore participat, quae scribitur in lib. de sensu, de senui sed de hac fulti Eprio theoremate late di tum . nam color in li., de sensa sumitur nimis coiter pro
qualibet qualitate visibili, sicut est lux sed no intelligi pro vero colo- rare proprie dicto,utelt qualitas,quaedam secunda resultas ex debita comi mixtione lucidi cu opaco. nota nia isto modo verum est dicere, Omiae, mixtum corpus coloratum este. vix
organum visus, siue pupilla, siue hinmor crystallinus fuerit, siue nerui optici,ut asserunt medici,no het sic colorem dictum quantumq; tale olganum sit ut possit esse lucidu. vi, Auer.in χ de Ma.co. 67.in digressione dicit pi' verba Aricin tex. ubi dicit,ois color motivus est eius,q.s estis ae um diaphanum,de haec est est
392쪽
necessitate,quod mouetur a colore desectus potest perc,pere, medium debet esse non lucidum,sed no colo enim,ut inquit Com. specie dissiere iratum, nihil. n. recipit si aut est cau ab extremis. sussicit aurem. sicut di- .sa recipiendi se.licet enim color pro cit,ut recipiens sit denudatum secta. prie dictus noni sim: rpore mix- dum speciem ab extremis. sed tac difficultasto reperiri possit, notame oe mixtu iterum est dissicultas contra Auer. icol ratum est,sicut simitas, no nisi Nam .6. physicae auscul. ςOm. 3 2. ipi inna reperiri potest, non tamen sedistinguit de duplici medio, insit, omnis nasus simus est, & ita e deo- enim declarando ν sit primum in. dore,ῆno,&apore. Vnde organii qualibet transmutatione, P primu visus in sua naturali dispositione naturaliter in transmutationibus, costitutum est ab lor, quia aliter quae sunt in qualitate, manisestum vises non bene iudicaret de omnib' est in coloribus cum bene apparet, . ἐcoloribus. unde manifestat sensita, linter'colores sunt inedia finita naexperientia,* ubi contingit in hi- turaliteri numero. Et intelligo hie ncteritia aegritudine ubi organum vi per medium no illud quod diuersa sus insectum est exsparsione chole- turis magis.& minus.Sed illud qdrae,quae est citrini coloris, videmus diuersatur m formam,&qualitatε itales hictericos iudicare omnia esse qm pallidum non di fieri ab albo se- citrini coloris,& ita organum sus ' cundum magis,&minus, sed securi. in sua naturali dispositione existens dum qualitatem, disi no essenteius caret omni sapore,quod experime- dem speciei. In gustabilibus autem to comprobatur in infirmis, qui pi3 videtur,q, ita sit sicut in coloribus. . habere organum infectum aliquo In primis aut qualitatibus. L calidi- humore amaro iudicant etiam dui tale,&frigiditate ur, φ medium sit. eia esse amari saporis,intus enim ap temperatum.Trasmutatu . n.I prin- parens, ut inquit Arist. prohibet ex- cipi ocu trasm utatur de calido isti traneum. Sed dicesnn quid cotin- nidum,drq, quoddam est in calido
percipere,quandoquidem teste Ari Qin manifest v est y se, cum transeo. in . t. de ani. tex .co m. II 8. ςqua mutatum amittit parte calidi,&a
liter calida,aut frigida, aut mollia , quirit parte frigidi,t quaedam pars et dura non sentimus. Et ad hoc eius est in calido,&quaeda in teperi ex iam dictis patet solutio. nam or- rato,qm no est calidu fm totum,neganum visus est absque omni colo que tem perato fim totum. Et consire, ideo omnium colorum suscep- mile distinctione de hoc het in eo. riuum est.consistentia autem orga. super. 3. meteo. in .deiride. ubi dini laetus a tota qualitatum prima- cit, o medium dr fm duas specie .
rum latitudine expoliari no potuit, sed solum denudatum est ab excelletiis earum,est. n.i mediocritate qua- unum eorum est is veritatem, prius,& est medium inter duo contraria, cuius esse consistit in compila
393쪽
G xione duarum extremitatum,&ipsum secudum qui ditatem est diuerinsum a duabusextremitatibus.Secundum autem dicitur fm similitudine& secundum posterius,& est mediu, inter duo contraria secundum quati ratem tantum. vi igitur, ψ res Onsio Auer. ad tacitam obiectionem,
quam dat de tactu respectu qualitatum tangibilium,non sit ad propo situm,quia medium non specie distinguitur ab extremis, seu secunduquiditatem,& simpliciter, sed soli1 solutio. magis,& minus. Nisi esset, m. in tali medio in quo sunt contraria
refracta per unum contrarioru potH diei specie distigui ab alio extremo
cuius est receptiuum. Sed tunc in Dubium V surgit contra eadem glossam Auer, una alia disse ultas. nam si recipiens debet esse denudatum a natura recelitism speciem,&hoe est uniuersa. iter verum, sicut ipse fatetur in. 2. de anima. commen. 67.de qualibet receptione tam reati,quam spirita- Ii,tuc igitur materia habens forma substatialem ignis posset illa remanente recipere serma aquae aut terrae,quia istae formae sicut patet consideranti sunt specie disterentes. hoc' autem minime fieri potest, ut patet in. 2.de generatione dc corr. ubi asitur de modo transmutationis substantialis elementorum adinvicem. Nisi esset sicut scribit Auer. in. . coeli & mundi.in comme. 6 r. iuxta verba Arist.ibi in tex. ubi dicit. Siedi elemen ta oportet putare quemad' modum materiam esse compositis Propter quod &possunt transmutari adinvicem leparatis his, quae secudum passione, dilieret iis.Vbi Aueri exponens dicit, idest quia formae elementorum no a recipiunt seipsas cusint eiusdem generis.Contingit,is x
non generantur adinvicem, nisi ea recipies exuit Armam,& recipit sormam receptam :& ideo non sunt elementa adinvicem, & hoc non contingit in receptione formarum c5- positorum .s ut denudentur a suis formis apud receptiones formara compositorum. Formae enim com positorum sunt aliae formis eorum. Formae quidem eorum licet sint diis uersae, tamen in eodem ordine sunt
in substantialitate. s. quod impossibile est,ut quaedam sint materiar formarum quarundam ,&omnia ista manifesta sunt exercitatis in hac scie Ltia. Secundum igitur istam exposi- OrincipItionem oportet illo modo illud di Tiud, dctum Auer. glossare per seipsum, P a Greceprecipiens,& receptum debent specie pii sim spe differre,ita φ non sint eiusdem ordi C e, riquenis in substantialitate, praecipue in
vera transmutatione reali, quae fit ordie subeum abiectione contrari j, & ideo, itantiali quia formae elementorum, ut sunt Imateria sunt contrariae, Vel secun f uitane dum se,ut voluit Alexan . Vel ratio qualitatu ne contrariarum qualitatum , cum quibus existunt in materia, sic unu 'tot elementum non potest esse materia
alterius.Sed quantum ad intellectu iapossibilem ista glossa hoc modo intellecta locum non habet videlicet, intellectuς possibilis habens spe
ciem unius elementi: non potest re
ei pere sipecie alteri us, quia videlicet elementa sint eiusdem ordinis in substantialitate. Et ratio est ista, uasormae quae contrariantur in male Lia,non contrariatur in intellectu. Vnde Com 6. primae philoso. com.
vlti. inquit. Et in ledebat per huc set
monem declarare diuersitatem duo bi . tumentium. f. is, quod est ininis
394쪽
. tellectuacentis, quod est extra intellectum Quod . n. est in ala colin. git,ut recipiat duo opposita insimul quod non potest esse extra anima, quia materia recipit contraria sue- cessive,& causa in hoe, in intellect' com prehendit insimul, duo opposita es quia natura primorum Oppostorum in intellectu. veri,& falsi non est natura primorum oppositorum extra animam. Lboni & mali. veruntamen verum, & falsum sunt
cut scribit expresse Commen. in . g. physi. m. o. ubi habet in mota aequivoco qualis est, qui inuenitur inentibias abstracti idem potest: eemouens,& motum. Et confirmae quia in abstractis a materia idem e intelligens,dc intellectum, Ut patet
.de anima. tex com. I s. Vbi dicitur
φ in his,quaestini sine materia, ideest intelligenς,&quod intelligitur. Nisi esset,quod ut scribit Com.IIib.destru . destru. in disput. 3 .in sol. 18 dub Persectio in ipsis si paratisitelligenti js latitudinem habet m
in cognitione,& bonum & malum est in materia,& nullum entium, qsunt in cognitione dicitur esse sim- gnam. Vnde. . de anima.c m. I9. In B pliciter secudu est extra animam, tellectus materialis est infimus inge& propter hoc noli mirari, quia licet ista priapositio vera sit, tam in receptione spirituali , quam etiam in receptione materiali,quia tame istaenere abstractorum,& ideo accidit sibi inquantum intellectus est φ sua intellonio non identificatur eu sua essentia propter ipsum esse propin- receptiones sunt multum disserenis quum continuo, Sc tempori. nam sites,& praecipue receptio spiritalis, q cut dicit Arist. in .L. deant. texi co. est in intellectu,& receptio realis, est in prima materia. nam ut scribit
teriano est causa receptionis simpliciter,sed causa receptionis tran Gmutabilis. freceptionis huius entis indiuidualis. unde necesse est, util- C lud quod non recipit receptione indiuiduali. non sit materiale aliquo modo. Et propter hoc aliqua sunt necessaria ad verisicandum illam positionem in receptione materialiguae fit cum vera actione,&cu abietione contrari j, quae non sunt ne .cessaria ad velificandum illam in GEcultas receptione spiritali. Sed tu e insurgit alia dissicultas contra Aristot&Ruer. Nam non videtur esse veru,
vin receptione sipiritali recipies debet esse denudatum a natura recepti, quia ibi non est necessarium, ut mouens sit distinctum a re mora,si-IS I .ala magnum tempus apponit
in ignorantia,sed in alijs intelligenti js,quae sunt persectiores in talibus intellectio,& intellectus, & intelligibile identificantur,& hoc maxime veritatem habet de primo intelle
Ultimo autem dubitatur propter 'μquid intellectus materialis si debet precipere sermas materiales debet ee denudatus a materiali tate. Si autem intelligit immaterialia non oportet pari formiter in virtute istius se pinnis ipsum esse denudatum ab immaterialitate. Ad hoc dicim' i Auer. hoc argsii dimisit insolutum inco.
4. in . . deant. inquit. n. virum aute
haec substantia.Lintellectus poris habeat formam diuersam is este a Brmis malibus,adhuc non declaratur
cipiens debet esse denudatum anais
395쪽
V tura recepti intelligitur a natura speciei illius recepti,non a natura sui generis,& maxime remoti,& maxime eius,q uod dicitur per aequi uocatio- 'are in- nem.Tamen rodiuersitatis in hoc e
iniatem- pedimentum semper est a materia. lia no est unde immaterialitas no impedit cocarens im gruti nem,immo promouet, sic scrim- tali' git Auee.in lib. desitu. destr. indis puri .insblu. 1.dub. dicens. Vnde dicimus ex philosophorum conclusionibus Uens in corporeum est in se pura scientia tm. ipsi. n. opinati sunt 13 7 formae sunt inscientes,prout con iistunt in materia,&si forte inueni retur aliquid In materia non consistens,manifestum est,m est pura scietia,& intellectus,& intellectum non est aliud in essentia a serma rerum
a materia separatum. PRO Pos ITIO Lxxx .
Eadem sunt principia, in causa essendi,m cognoscendI. FAmosa est probositio, & sic de
claratur, nam scire simpli e cau- .sam cognoscere py quam res est,&qin illius est ea, &quod impossibile est aliter se habere. unde. I. physi. non contingit scire,&intelligere in omnibus scientiis,quaru sunt principia aut causiae Sc elementa nisi ex horum cognitione.& Α uice in prima Fen primi,doct. I .in capi. desu, biectis medicinae inquit. Cognitio uniuscuiusque rei habentis causas acquiritur cognitis causis eius,& completur qn fuerint cognita oIa inhe 5tra CE rentia illi rei. Vnde miru est quo Dic, Mu sete oes expositores hallucinetur in
tiae acquisitio,& penes quid scientiae Tcomplementum,cum ipse au thor seipsum ibidem declaret. Vnde in re notissima litigant,& nodum in stirpo quaerunt. Vnde Com. Averr. in I.de anima.co m. I. habet consimile setam dicens. Cognitio uniuscuiusq; generis,&speciei eiusno complebitur nisi per cognitionem substantiae illius speciei,& per cognitionem eorum , quae cotingunt ei, radictum est in posterioribus analyticis,& est in. I. poster.tex .com. I. Vna autem scia est,quae est uninsgeneris quaecunq; ex primis componutur,& partes sunt passiones per se , & LAuer.iuxta hoe in prologo suo suplib. phy. inquit,* intentio scis naturalis est cognoscere causas specimrum sensibilium, & causas vinbiles in speciebus accidentium. unde circa ista consistit persectio,& com plementum sciae. primo in cognitione quiditati uasti subiecti,& spreu eius quae habetur per causas, si causas habuerant.&hoe est intestigere Eprie loquendo,&in cognitione dem fativa olum proprietatu & hoc Eprie est scire. Advertetit, ut inquit luci
sae apud A rist. sunt erficientes, & fines.Concauta aut sunt ma,& sorma,&postremo elementa. Verum
Plato causis additis addidit excpla- rem,'uia posuit ideam. Concausis aut addidit instrariam siue ossicia. Iem. Vnde aiaduerte et in via Peri N5 quxlipateticorum no est vir veru cam bet cauta
instratiam semper reduci ad senus
causae essicientis,imm etlaqnqἱ re e V, effiei ducitur ad genus causae materialis. entem.
nam eritum est φ diaphan ei tas eo currit tanu in instralis in illuminatione aerio. Patet aut P no cocurrit
396쪽
essicit corpus luminosum . nec etiaeoncurrit triqua forma, quia aer sermaliter no lucet diaphanei tale, sed Iumine. Neq; et cocurrit tanquam
finis,quia potius diaphaneitas est Ppter lumen oeco tra. Relinqui cergo, ut concurrat in genere causς materialis,quod etiam ostendit diffinitio data de lumine ab Arist. in. x. de
men est actus diaphanism actum. Quodlibι immo si subtiliter rimari velis,unsi quodq; genus cauta in suo proprio ν larigne vi determinare seu appropriare coaes. sibi aliquas dispones sictu patet in-B tuenti librum de substan.otb.ipsius Auer. Et est ultra hoc etiam r6. nam sicut se habet dispo agentis ad ages, simili regimine fuerunt producti,&edueati Posidonius autem astrologus de eodem interrogatus retulit hoc ad identitatem stellariam,cuius tamen responsionem postposuit Augustinus, & illam Hippocratis
praetulit. Consimile narrat etiam
Almanser de duobus gemellis, qui
erant adeo similes, quod tempore magnae lamis, & penuriae unus eorum accedebat ad matrem quaeritatis panem,quo semel accepto iterato post paruam moram reuertebatur ad matrem simulans se esse aliu&quia similitudo est causa decep- . tionis, illo modo matrem decipiebat. Hoc etiam narrat Albertus magnus in. 9. de animalibus. Et
sic dispo passi ad passum , sed disj15 Quintilianus in declamatione sep-
agentis causat efficienter ergo dispo tima, pro duobus gemellos infir in a. sitio patientis causat materialiter. Vnde istae fiunt dispones dictae occultae a medicis,quae se tenet ex parte materiae.& sunt variabiles in infinitum,&n5 possunt ab homine cognosci a priori,sed lo experimenton illet sunt, ut inquit Averr. In. 3. Colli. quae reddunt artem medici-c nae impersectam. nam ut scribit Α- uic.in prima Fen primi doctri. I. inca.de complexionibus. Dedit Deus gloriosus unicuiq; indiuiduo complexionem sibi propria,i qua aliud. individuum sibi associati eth i inpossibile. Licet. n. beatus Ausu. in libro de ciuitate Dei. v t refert Concilia. Indria. 13 Hicit-fuerunt duo gemelli qui ita se habebant, *qsi unuS ridebat alter etiam ridebat,ac quado unus tristabatur,& alter etiam tristabat,& uno aegrotante alter aegro tabat cuius caulam Hippocrates intibus desperantibus reliquis medicis de eis unus medicorum salutem tromittit,si alterius intralia.i. memra interiora respiciantur,& concedente hoc patre innuit. Quintilianus lex omnimoda sere similitudine visa,& cognita aegritudine v-nius per anatomiam , alter curatus
fuit. unde uxor virum incusauit ma Flae tractationis. Licet omnia ista vera sint,tamen est aliqua disterentia inter unam complexionem undindi uictui, &aliam sicut est alia, &alia forma. Non ergo crededum est omnem instrariam disponem ad genus causae essicientis reduci. Reuertamur igitur ad declarationem minium propositi Theorematis, i ista nota dupla. principium,in & elementum, ut scribit Comm. in . I. physi. co m. I. qnqὴ sumuntur c5iter,&qnq; sum uncaeptae. Coiter aut sumpta confundunterrogatus dint,quia ex eodem pa- tur adinvicem, ita P ca comuniter V iiij stat
397쪽
G stat pro omni catasa in quocunque
genere causante,&similiter principium δε elementum. Tamen qu1do sumuntur proprie, in dicit sicut stat pro causannali. nam finis est cacausarum,ex. 2. physi. nam causalintas finis est in causata. Principium autem proprie dicitur de agente , &mouente causa,Vnde Aristot ubiq; locorum ubi describit causam essi.
eientem dicit pest principium vn-H de motu de ratione enim principi jest primum este, ut dicit Aristo t. in principio. meta & quia causa esE-
ciens inesse reali praecedit omnem aliam causam,licet. n. finis in intentione,& quo ad causalitatem praecedat causalitatem agenti sed quo adesse e opposito modo, &appropria te nomen principii attribuitur causae agenti,M mouenti,disseren tia autem in ter mouens,& agens nota est ex. I. de generatio & cor ru. in text.cOm. 3.&infra, quia Omne agens in mouens,& non e uer . Ele-v'μ J V mentum autem appropriatur cau di non sis intrinsecis, praecipue tame mat e nosce- rIaeppeausiam quam diximus, ubi
de diffinitione elementi loquebamur.Nota etiam in aliquid potesti esse principium essendi quod no est principium cognoscendi sicut prima materia, quae de se ignota est, qtn in proprio genere est ca materialis respectu compositi, in de se non est principium cognosicendi , nisi ut stat sub forma licet etiam dici posist φ materia etiam, ut stat sub forma , Vel ut coniungitur formae est causa essendi composi ti . nam Com. in . . meta. com. F dicit. Φ hoc nomen natura dicitur primo,& principaliter de substantia, quae est sor-ma,quae est principium motus in Iebus naturalibus essentialiter,&pri- Cmo. Et quod materia no dicitur naturamisi quia recipit ista naturam. Et aduertet Oe cau satum si omnes causas habuerit per omnes, cognitione completa debet cognosci si habuerit plures ex plurib', ut dicit C5men.&si unum,unum,semper reserendo singula singulis,& hoc est verum,tam In cognitione incomplexa,quae habetur per diffinitionem, quam etiam in cognitione complexa,quae habetur per demonstratio' conuinem,quicquid dicat Buriaeus,&se- Buri. quaces eius in hoc . nam idem est v- Liriusq; iudicium. nam diffinitio,aut est demolirationis principium , aut . est conclusio,aut est deni ro variata in situ, ut dicit Arist. in . 2. poster. &ideo implicat scienti m complexi
per demon strationem habitam si psecta simpliciter fuerit, quod sit per
Omnes causas,&quod in diffinitione omnes causae non appareat cum hoc quod est cotra Arist. ln. g. me inta. t .co. D.&. I x.qui iubet in dis-
sinitione copleta omnes causas assismi debere. Adverte tamen φ licet eadem sint principia,& causae essendi, M&cognoscendi, tamen alio modo sun t principia eedi , & alio mo sunt principia cognoscedi. Naiee signato,& particulari sunt pricipia eendi sed sunr principia cognoscendi sub alio respectu, videlicet in re usitatis,&abstractionis. vn. v.g. de hole loquentes dicere possumus, q= ho inee reali coponi sex tali corpore, &ex tali actu,qui e aia eius, sed di cere, eaIal ronale, hoc est pintellta , devii,& sic sunt cognitionis principia.
unde Com. I. meta. scribitico. 17.&intenditq=c5prehensiones, quae dicu tur sciae sunt rerum, si sunt i sen
398쪽
in comen. I'. inquit de antiquis,a: isti quamuis errent in hoc, sicut dicit
Arisi. tamen in hac opinione conse- uuntur viam veritatis aliquo mo-o inquantum dicunt lens est coprehensum, & non comprehensum naturaliter est non ens. Et in a. phy. in com. I. ubi recitat opinionem ilh nilibus no generabiles,neq; corru ptibiles nisi acciden taliter, & sunt intentiones uniuersales quas intelle P comprehendi tineis, &sunt sormae. Comprehesiones vero,quae sunt corruptibili si,&gnabili si .s indiuiduo
compositorum no sunt serae,sed imaginationes eorsi, &quasi intendebat Uista sensibilia lint duos modos co- lorum antiquorum de fortuna asse. prehensionis, modum qui non est rentium q=, fortuna est qu dam res scietia eorum .sed imaginatio,&m diuina,& nullus seliquiditate eius, dum qui est scientia eorum, & est in inquit in Arist. tacuit istos. i. non di-tellecta uniuersalia, & hoc est quod gnatur teprobare istam opinionem, dicit Boethius,singuli te est dum seo propterea quia iste sei mo est irratiotitur,& uniuersale est dum intelligi nabilis. ut sit hic causa ignorata na- v tur,& propter hoc dixit Auer. v par- turaliter. nam ut stribit Arist. I. top. tes diuinitionis sum uitta principiis, cap. 9. quolibet pro serente cotraria quae sunt in re I. de anima me. . opinionibus sapientum de quolibet Aristo. n. non opinatur φ intellecta solicitum esse stultum est. Mirum rerum sint reru substantiae, sed sunt tamen est Commenta dicit istud notiones,quae notificant substantias esse manifestum per se, imo hoc est rerum, Ut dicit Comen. I. metaphy. dubium, & sorte Bisium . nam in x. eom. 46. Aduerte etiam O licet oia coeli & mundi in tex com. I 6. de illa principia,&cauta essendi sint prin- quaestione,quae sit nobilior pars coecipia cognoscendi ει praedictu mo- li,an illa,quae est sub polo arctico,andum,non tamen omnia principia co illa,quae est sub polo antaretico.& dignoscendi sunt principia essendi, si- cit Com. ibi in com. intellectus hu
P Ropositio ista est Arist. 3. de ani
ma, tex .com me. 4. &est una de manus non potest comprehendere verificationem huius comparationis. Amplius Arist. in 1. met. in t T.
com. I. dicit, P quemadmodum se superpi habet oculus vespertilionis ad luce F diei, sic seliet intellectus auim no- positione, propositionibus in quibus funda- strae ad ea qu sunt secretiis main natur demonstratio Aristo. ibi viscat- tura. Nec valet responsio Auer. ibibit Auer.in cona. ad demonstranduq, intellectias non est corpus, nec virtus in corpore. unde dr in litera. N cesse est autem quia omnia intelli in Comento, q, illud exemplum noostendit nisi dissicultatem . non autem impossibilitatem, quia tunc nam tura ociose egisset quia secisset aligit, immixtum esse,sicut dicit Ana- quod naturaliter intellectu φ anul-xagoras. intus. n. apparens prohibet lo emet intellectum , est enim in tali
propolitio est manifesta per se. Et in. I.de generatione, coiruptione,
ratione Aueri multiplex error atque
fallacia. quia sicut i psemet scribit. 7.com. J 8. essentiae rerum sunt
399쪽
G existentes licet hon intelligantur. Rmplius Aristo. - ista mirabilem Auer phatasiam incideret in fovea
quam secit. nam ipse in. 2. de anima.
tra antiquos qui opinabantur nulluessecolorem sine visu,nullumq; esse saporem sine gustu,ut patet elate deducenti.Nam ut inquit Aristot. ibi. se quidem recte dicebant, sic autem non recte. dupliciter.n. dicto sensit,& sensibili his quidem fm potentia, his vero mactum,de his quidem .s quae M actum d hr accidit quod dictum est, sed in alteris.f. in his quae H secundum potentiam dnr, hoc non accidit. pari formiter dicam de intellectu cum intelligibili, quod illa dupliciter dicuturm potentiam,&secundu actu,& licetintellis, & intelligibile in actu dicta simul sint, & nosnt,non tamen sequitur ubi fm potentiam dnr. Confirmaequia. 3. de anima tex.com x. sic se habet intellil ibile ad intellam, sicut sensibile adensum,ergo sicut sensibile,&sensus dicuntur dupliciter pari formiter, S de intellectu eum intelligibili. Et co- firmatur similitudo manifeste exauthoritate Arist. in. 3. de anima in te. I G. 38. ubi dξ. Secatur igitur scia, &sensus in res,quae quidem potetia est in ea,quae sunt potentia, ct vero actu in ea,quae sunt actu, animae aut sensitiuum,&quod scire potest potentia haec sunt,hac quide scibile, illud aut sensibile.&Com. in com .scribit. Res enim quarum driae fiant eaedem ipset sunt eaedem in illo modo in quo ha- bent easdem ditas. intellectus igrestintellectu & sensus est sensatum. Amplius driae ultimet rerum sunt nobis ignotae.alioquin sententia Philoso- pni in. x. poste. voa no esset, ubi scribitur, P quaelibet pati di Tnitionis cest in plus si dissinitum,&totum ia quae. na si drit ultimae essent notae, patet φ ille con uertun ceu di mni tis. Amplius nume* specie aiatili, atq; plantarum stellas etia oes, ut inquit sapientissimus Salom5,quis dinumerauit Z proportiones etiam diuersas mixtionum quis est,qui comprehedere possit Nisi esset proposita soluil propositio sic veritatem habet,q, intellectus ola cognoscit quoad eiusseri p5t, nam de omnibus materialibus cognitionem habet talem,quale pothrefm etiam quod requirit natura materiae subiectae . nam ut scri- Lbit Arist in. Σ. meta. in Ie co. vltimi. Acribologia mathematica n5 in oI-bus est expeteda,& ut inquit. I. ethi. p. 2. Elus qui eruditur est eatenus in Uno quoq, genere certitudinem
exigere,quatenus eius natura rei r
cipit simile quippe videtur a math matico persuasionem recipere, & ab
oratore demonstrationem requir
re. Vnde Aristo in principio lib. metheo. scribit proponendo se in uesti
gaturum Omnes causas meteorolo
gici negotii, partim dubitando partim aliquo modo attingendo. Et in
Duabus etia dubitationibus entibus de quibus merito utiq; quilibet dubitabis tentandum dicere, quod videtur dignum esse reputantes promptitudinem magis imputarI verecu-diae, gaudaciae,siquis propter philosophiam stare, &paruassiussicientias diligit de quibus maximas habemus
dubitationes, ubi Auer. notabiliter
dicit, in principio commen . quia propositiones, quae sunt in nostris manibus in talibus quaestionib' sue
pautae, & sere dicuntur aequivoce, quia
400쪽
A quia sint acceptae ab animatis, quae ' funt hic, & de istis, & de illis dr animatum sere aequi uoce, sed tamen ila nos no possumus habere in hoc, nisi lim di propositiones, & propter hominem dicere in quolibet ει quod est in natura hominis dicerem illa
ADDI. re,non secundum ipsam rem. Cum
Vix antista in pluribus non possimus dicere nisi ,1 secundum potentiam nostram natutae est ni propter hoc Aristo. incepit
tutae eo - se excusare dicendo,φ aliquis no det gnitu, sed tenere hoc in nobis in verecundia,
Eoe. in. 1. cito homΙnis, & virtus eius inquatu, B est homo n5 est dicere in istis rebus editicie li- secundum quod est in naturassia,&bri athese quod impossibile est dicere de istis
secundum su as naturas mu itoties attribuit loquenti in istis rebus stultitiam,& in uerecudiam, qui aute ista scit, miratur ex sua diligentia, &exsta philosophia, & etia ex extraneitate sermonum quos addiscunt in istis rebus ex difficultate eorum,qua uis non sunt demonstrationes perse fidei clamen quia subiectum earum est valde nobile, sui nobiliores illis, modicum. n. nobile nobilius est
sequitur, ut illud quod est magis visibile in se sit magis visibile a nobis.&in. I 2. primae philosephiae. tex .c5. s. ubi Arist. venatur numeru intelligentiarum ex numero motuu ipsorum orbium dicit, v talia principia in maiori parte sunt famosia eum s re omnia sint fundata in sensu quan. titatum motuum stellaru, quod nopotest pfici in vita humana, & ideo
necesse est in considerationibus credere considerationibus praedictis,&tunc velificatur quantitas motuum,
& op dissicultatem tarum rersi in Dpose est uti propositionibus necessi
riis sed famosis in hoc loco magis v-timur si necessariis, sed qn in eis non fuerit diuersitas, si aut in eis fuerit diuersitas, nihil erit super quo sustentetur, sed quocunq; modo sit, melius est scire sermones homnium in hoc
si nihil. Ex quib' authoritatibus cla quibustissime colligitur φ in quibusti m holitio,
rebus intellectus humanus non po tingit reotest atri ngere naturas rerum, ut sunt ruias.
in seipsis, sed attingit illas quo ad sibi concessum est,& est sibi possibile.
Pro quo scire debes, ut colligitur ex intentione Aristo t.&Com. Auer. in Eprincipio secundi meta. Duplex est causa difficultatis contingentis intellei tui nostro. Vna sumitur ex parte obiecti i ntellecti. E t alia sumitur ex parte ipsius potetiae in tellectualis, &Com. ibi in com . dicit. duas conclusiones quod in cognitione enti si materialium dissicultas magis pedet ex natura rei intellectae si ab intellectu,& ratio est in promptu, quia intellectus posis est in potentia ad ola' in
telligibilia, & oportet mmoueacidintelligere ab aliquo obiecto quod si tactu intellectu, sed quia entia materialia de se sunt potentia intellecta Fde se non possunt mouere intellectu ad intellectionem, & propter hoc indigent extrinseco motore, qui extrahat illa de ordine in ordinem, id est de ordine sensibiliu ad ordinem intellistibilium,& faciat ea de potentia 'i n tellectis actu intellecta,& hic est intellectus agens, ut patet tertio de anima, tex. come . I 8. & propter hoc labor, & difficultas intellectui contingens in intelligendo huiusmodi materialia magis pendet ex natura obiecti cogntu,quam ex natura potentiq