장음표시 사용
431쪽
G secundum asit quod est extra aIam
est finis motus,& non agens. squidem igitur sorma balnei non esset Imateria,tunc moueret, Sc=m agens dim finem sine aliqua motione co
ingente, de sic est intelligendum demouentibus corpora coeleltia mquod sunt fines eorum,mouetur ab
illis sm desiderium. Et eandem senistentiam habet in lib. de substantia Orbis. in fine primi cap. licet per ac cidens in istis materialibus possit c5tingere messiciens,&finis coincidat in idem fm diuersas rationes, sicnt operatio motiva est finis sanitatis H membrorum quae sunt instia motus,quorum lanitas ad hanc operationem finaliter ordinatur, pro quato Vero opeIatio motiva, est causa potens aliquo modo alterare nimcorpus,&conseruare,sic est causa essiciens. Sed aduerte gi operationes sunt cause conseruantes non principaliter,& per se, sed secundario, &quasi per accidens. Nam dum membrum mouetur expanditur spritus,& calor natu ratis ad ill ud,& se vigoratur. Alias etiam disserentias pota teris inuenire si bene consideres,sed - istae sufficiant ad excitandum Intel Iectum. Iuxta noe intelligere debes, Ut inquit lucidissimus Theminius. in secundo de anima. capitulo 1 . Duplex est id quod sub hoc nomine, euius gratia, notari volumus.
Tum id quo itur,tum id cui itur ,&edistinctio philosophi in x de ani. t .com. 3s &37. ubi dicitur. Illud autem quod euius causa fit dupliciter est hoc quidem cuius, illud vero
duplex exemplum per Themisti si in moralibus. primo ut dicit finis bifariam dicitur ut primus, felicitas habeatur quo omnes laboramus: &te ndimus. Alter vinosipsi, &sibi quin
cui stelicitas optatur,& quaeritur. Secundum vero exemplum est in medicina in qua etiam limoi finis consipicitur,est enim ibi finitas tanquam id quo pergitur,&cuius causa adhibitus,&accersitus est medies. Est&aegrotus viis cui paranda restituendaq; est sanitas. Item etiam In agente
intelligere debes, cpin omni agente naturali duplex dicitur esse finis, &primus quidem est diuina bonitas,& immortalitas,cuius gratia agunt quaecunq; agunt secundum natura, LVt patet. I.physic. 8 I.&.2 de anima. 34. Alter vero est natura ipsorumentium participantium talem fine,&persectionem. Et iuxta hane di- Limitatis
stinctionem patet tibi limitatio fa- unius Δ- molis propositionis , quae solet pasis mallegari, finis est nobilior ijs,5 R 'sunt ad finem,& elicitur ex.χ. physi. .
text.commen. 3 I. quod autem est
cuius causa potissimum,& finis aliorum voluit esse, nam vera est de fine cuius. seu de fine quo itur, non autem est uniuersaliter vera de fine cui, unde ut inquit Commenta. pri . . mus respectus est materiae ad sor- , mam,&corporis ad animam, nam materia est propter formam, tanquam propter linem, & non econuerso, ut dicitur secundo physico
rum. text. commen. 9I . Secundus
autem resipectus est animae,&corporis ad corpus an Imatum . nam corpus animarum, seu compositum exanima,& corpore est finis eui, resipectu animae,& corporis. manifestum est autem secundum doctrinam uerro. compositum non est nobilius,neq; persectiusquam sit forma& ita non est uniuersaliter vera illa propos
432쪽
a proposito de fine eui. Fallit etiam
de sine secundario, nam certum est, et intelligentiae agunt propter ista inferiora tanquam propter finem , tamen hoc est consecutive,& secundaria intentione, & ideo non sunt illa nobiliora illis, ut patet. I 2.meta. Umiratio commen. 36. unde locum habet de
'Tyi' P fine principali. Iuxta hoc intelligis N veritatem alterius propositionissa mota in philosophia, quae dicit, Pagens naturale agit, ut assimilet sibi
Omne quod corrumpitur a tant ris corrumpitur. 3
FAmosa satis est ippositio in phia
Auer. in libro de substantia orb. m. I. ubi inquit. Declaratum est igitur passii m. non enim est intelligendu, quod causa corruptionis entium,&quod illa assimilatio quae formali. factionis eorum est contrariet exiter relatio sit finis ipsius agentis, qn stens in suis formis, & commune sit . quidem relatio est debilis entitatis, a intantum quod quidam reputau runt praedicamentum relationis mde secundo i ntellectis, v t scribit Co
men. I 2. metaph. commen. I9. Nec
intelligitur φ ages agit propter sor mam generati tanquam propter finem principalem,in quo agens assimilatur ipsi genito, nam forma rei generandat aut est aeq ue nobilis set biectum, quod nullam habet pro- Εtoriam sermam,immediata enim ciest contrarietas,& commune subiectum,est causa mediata. Vera est propositio in habentibus contrariuι& in his 5 per se corrumpuntur, natalia possunt corrumpi per accidens ad corruptione subiecti in quo existunt, ut sapor,& color, & tunc non oportet v, a suis contrariis talia cormae ipsius senerantis, sicut colluit rumpantur.In carentibus au t cotra in generationibus univocis: aut lar rietate aliquid corrumpi Dippab-ma illa est minus nobilis, sicut con- sentiam agenti vel producentis seu tingit in generationibus a generante aequi uoco,sicut quando sol gene rat ranam: manifestum est autem, quod aeque nobile,vel minus nobIle, non potest esse finis principalis agentis.nam finis principalis debet conseruantis,ut lumen in aere corinrumpiturn non est dicendum ' a nullo corrumpati naqd Gno nihil hest,non het vim aliquam corrupti
uam,noentis. n. nullae fiunt virtutest aut dite. Nec a seipso, quia nihil se- esse nobilior omnibus ijs suae sunt ipsum corrumpi ipse, quemadm ad finem,sed intelligitur isto pacto, dum nihil seipsum generat,ut patet.
Iuod agens naturale agit propter 2. de anima tex.co m. 7. Nec corrapitur a suo contrario, quia aut a contrario positivo, aut acotrario priua formam generandi acquirendam, tanquam propter finem sub fine,in. quantum ordinatur ad saluandam speciem in ordine ad persectio nem uniuersi.
tiuo. Nosm,quia illud est tenebra, q est pura privativo,&p cosequens nullius activitatis e. Nee aeotrario
positiuo,sia nihil hoc pacto sibi eouatiatur. Nee ab aliquo oppositodi sperato
433쪽
sunt simul se eompati in uno,&eo
dem subiecto, sicut albedo, & dulcedo in lacte. relinquit igitur persessicientem diuisionem φ corruptio luminis fiat propter absentiam produ
centis,aut conseruantis. praesentia. n.
radii solaris in aere conseruat lume, di ideo ad eius absentiam corrumpitur. Pro quo stire debes.ut scribit Commen.in. phy.c5. I 2'. dubita-do contra Aristo. ibi dicetem, φ ois motus,& transmutatio est in tempore,quomodo hoc esse potest .nos. n. videmus transmutationes quasdam
H quae fiunt non in tempore,ut illuminatio totius horizontis a ite, & totius domus a candela, & sicut factio formς rei generatae in actu.existi matur. n. hoc est aliquod indivisibi.
D.sumus. n. inter duo aut concedere
hanc Memonstrationem esse uniuersalem & dicere sensum peccare in
istis rebus,&quod non comprehendit tempus propter velocitatem ea- Ium,aut iste sermo erit particularis, scilicet qrn non est verus nisi de quibusdam transmutationibus lin qui bus inuenitur velocius & tardius. E isoluendo dicit, & ad hoc dicemus vr transmutatio dicitur aequi uoce . de transmutationequc est per se,& tras mutatione quae non est per se, si dest finis transmutationis . finis. n. rei noest de natura rei,& quiq transmutationes quae sunt non in tempore sunt fines trapsmutationis, &non sunt transmutationes nisi laequi uoce orgo in omni transmutatione vera in uenitur velocius,& tardius, & omne in quo inuenis velocius, & tardius, inuenitur in eo prius & posterius, &omne in quo inuenitur prius , & posteraus est iu tempore. ergo Omnis transmutatio est in tempore,siue fi- hnis transmutationis fuerit de genere illius siue de alio genere,&hoc de clarabitur bene in . 6. nam. 6. physici co. 3 t. secit prolixam digressionem contra expositores qui accusauer ut Aristo. in illo loco,& ibidem Come. istam solutionem confirmat. Dico igitur op corruptio luminis non est
uere motus, nec Vere transmutatio,
nam si ita esset,fieret in tempore,sed hoc falsum est, nam quemadmodusua generatio est in initanti, ut patet 2.de anima in tex.com.7o. ubi Aris. arguit contra Empedoclem opinantem lumen esse corpus,& quod in tu Lpore multiplicabatur,sed latebat nos propter velocitatem sui motus, inquiensi iste sermo est extra verum,& extra apparetiam , possibile esto.
hoc percipi in breui spatio, sed non percipi de oriente ad occidente magna est differentia valde. ita ecia corruptio luminis fit in instanti,& ideo
non corrumpitur a contrario, quia contrario caret ,& si haberet posset in tempore per se corrupi, quia ubi est contrarietas ibi est reli stemia , Scubi est resistentia ibi est successio, ut
scribit Commenta. in .4 physi .com. M i. Sed est dubium de calore natu, rati a quo cori lupatur in morte an I. malis , non.n. sussicit dicere ad hoc, sicut quidam theorici medicinae ausi sunt dicere quod corrumpitur ad corruptionem humidi substanti fi .ci,quod continue exiccatur, & dete' Dubitatiorius fit &generatur, ur dicunt respe de Gardis
eiu prioris di stoluti. Nam ut asser ut si humidum aeque perfectu,aut me ta lius dissoluto posset reparari, tunc mita vita hominum posset perpetuari .: Et ideo ad corruptionem sui subiecti ea quo Ieparatur,accidit corruptio eius,
434쪽
A eius, sicut est de flamma quae desinit ctrina. 3.cap. 3. de complexionibus desse consumpto oleo,unde Galen. in aeratum,&generum, ubi inquit. Amprima particula separatorum sermo plius, si haec virtus infinita foret,&num dixit, φ natura senum est sicut semper permutationem in corpore Θροῖα . lucerna extinctioni parata. Hoc qui faceret,&eius quod dissolui aequa-dem stare non potest, quia emetus liter, & uno modo dissolutio no eGpositiuus requirit causam per se positivam, licet enim Arist in .et. phy si
eae auscultationis dicat eandem esse causam contrariorum fui cotrarias
dispositiones, ut nauta per sui presentiam est causa lalutis nauis, & per sui absentiam est causa submersionis. Tamen adhuc illa absentia cum sit causa privativa pr exigit,& debet rex duci ad aliquam causam positivam,
di sunt venti aut alia ca usa quae sub set, immo semper quotidie augere' tur, & corpus dissolutionem tolerare non posset, & dissolutio humiditatem finiret, quanto magis cis duaeresse iuuent ad minorationem facie dam & retrocedendum Z Et postquasic est oportet necessario, ut materia destruac&calor extinguatur. Quae quidem ratio etia innuitur ab Arist. in 1 degeneratione animallu .ca. q. ubi loquitur de generatione dentiu mergit ista, & ita corruptio olei est Amplius cum sin Philosophos in. i. sammae generatio. si igitur fiamma coeli,&mundi. ext.cOm. IS. nullum corrupta oportet de necessitate φ ha violentum perpetuum esse possit, dabeat corrumpens, & eodem Ino cor- to v semper uniformiter humidi ruptio substantialis ipsius humidi repararetur,elementa tamen in nrax substantifici est generatio ipsius ca- to existentia violentiam pasta qnq; Ioris natis loquor. n. de colore nati, alterarentur adinvicem, A dissoluerentur, ut vadant ad sua loca:. vnde
ne, quam adducunt ad irobandum motus coeli non potest esse irregu
fallacia consequentis, licet enim hu- bilibus, quia remissio uniuscuiusq; rmidum substanti heum aeque perse- in talibus propter impotentiam eue- ctum,& etiam persectius naturali ter nil. impotentia autem praeter natu- reparetur, quod credo firmiter esse ram,etenim in animalibus inpoten verum,si Galeno credimus posse fie tiae omnes praeter naturam sunt, pum xi corporum reductionem, non pro ta senectus,& decrementum. tota. ni
ut est corpus calidum, & no loquor, visium itur J qualitate oportet igi-
ur calor naturalis ab aliqua causa positiva corrumpatur. Amplius autem solutio istorum in alio deficit . Nam peccat ratio ipsorum per
ter hoc vita hominis esset Ppetua-ilis. Tum quia, ut nouerunt Philosophi, virtutes materiales sunt fatigabiles,& per consequens non posset virtus ista uniformiter agere, & e dem modo operari, vel esto ad imaginatione qu6d hoc fieret, sicut fin- consistentia animalium serte ex talibus constat quae disserunt propriis locis, nulla epim partium ipsius ha bet eam quae ipsius regionem. ubi
Auer .in com .dicit. i. neq; motus coeli potest tardari & flecti in tempore futuro , flexibilitas enim motus erit
git Auic. in prima Fen primi can. do in animalibus propter debilitatem, debilitas
435쪽
debilitas autem est extra naturam, quia contingit φ hoc est accides in animalibus ex prima generatione, di quia causa transimulatio,&corruptio accidat animalibus, es quia
generatur ex elementis contrariis,&cum haec tintineis, non sunt in locis propriis & hoc inaedebat per hoc ocorruptio, & transmutatio cotingit propter ista duo, quoniam propter
contrarietatem transmutantur ad inuice, & quia non sunt in s dis locis appetui separationem,& reucrii ad se a loca naturalia. Et ideo aliter est dicendum i calor naturalis corrumpitur ab ipsis membris in quibus dominatur maxima frigiditas tunc teporis, & flamma cosumpto oleo corrumpitur a continente, immo si bene consideras,sicut continue, est alia& alia flama sic continue et corrumpitur a continente,& alia generatur, di ista est veritas.
Inte gere diuersificatur secumfu
Solet allegari ista propositio ex
Arist. ponit modum quo intellectus intelligit entia mathematica dicens.
Abstractione autem dicta intelligit sicut simum M q, simum non separate. iuquantum autem concati usi
aliquod intellexerit sine carne actu, utio; intelIexit in qua concauum sicut mathematica. & Com. in come.
elicit ibi istam propositionem propria serina . Vbi animaduertes n5 omnes sormae quae ab intellectu intelliguntur sunt aequalis abstractio. his. ubi animaduerte ut dicit Aristo. in 6 primae philosophiae. tex. com. 2.entia naturalia sunt sicut smum ,& Eentia mathematica sunt sicut con, cauum . nam simum non potest esse nec intelligi sine materia sensibili, quia si mrtas est concauitas nasi , . o nulla. n. alia pars corporis simitateni habere potest, nisi natus, & ideo talia accidentia limitantia sibi unum cerotum determinatum subiectum dicatur accidentia copulata, & in diffinitione istorum de necessitate ponitur
tale subiectum, ut pat t. T. meta. texta co. IT. Encia autem athematica sunt sicut concauum, quia concauitasti.
eet fit accides superficiei quae est materia intelligibilis, non tamen limi- Liat sibi aliquod subiectum sensibile
determinate, quia indisserenter concauitas esse potest in naso, & in pede,& in animatis, & in rebus inanima retis. Quaecunq; igitur formae ita esse habent i non pollunt esse nee dissi- niti sine materia sensibili,sunt appropriatae naturali,sicut scribit Atili. in loco praeallegato,& Com. in 1, phy.co m. I 8. sed quaecunq; formae indigserenter considerari possunt,&cum materia sensibili, &abstrahendo materia sensibili sunt coes utrici; scirentiae.s naturali & mathematicae, sicut sunt magnitudines,& numeri,& Maccidentia illorum, sed diuersis modis, ut dicit Arist.& Com. in . 2. phy. nam physicus considerat de istis inquantum sunt ultimum seu termisnus, physici corporis, sed mathematicus considerat de istis abstrahendo a corpore physico & a materia sensibili, verbi gratia, naturalis considerat de corpore quod est trina dimensio inquantum est ultimum existes in corpore mobili, seu transmutabili, sed geometer cosiderat de illo inquantum est trina dimensio absolute
436쪽
A te similiter geometer eonsiderat de C5.ausiis est dicere hocina ut patuit Dsuperficie inquantum est superficies una, & eadem res materialiter supta tantum, naturalis vero inquantum pol sub diuersis ronibus formalibus est finis corporis naturalis . nam ut pertinere ad diuersas scientias. Et si Dubium. scribit Co.in. 2.phy. m. 7 I. non in- dicatur scientia secatur.queadmo Guenit du ens diuiditur is coside- du rure tertio de anima.tex. co. 38. rationem demonstrativa, ut una na Dico φ ista propositio coiter alleoa- in ingrediatur duas,aut plures artes, ve tur extra intentionem Aristo. ex gloconsideratio mathematici,&diuini loco. sicut et in multis aliis cotingit
de numero,& sin insideratio mathe modernis doctoribus,quibus euenit, maliciae natis in corpore,& linea,& ut dicit de Avice. Auer. in. 3. de aia. Nota. in superficie. Et ut possis bene discer in eom. 3o. dicit. n. sed illud quod senere proponem naturalem a mathe cit istum hominem errare, & nos et matica,& quamlibet proponem pro longo tempore est,quia moderni di triam alicui sciae, manda memor iae mittunt Iibros Arist. & considerant stam regula, P propositiones abso libros expositorum .patet. n. Φ Αris. Elute consideratae specificatur a prςdi ibi non vult dicere Q, sciae diuersiani
ratis,& demrones specificant' a me- ad diuersitatem rerum . na tunc non
diu. unde logici bene dixerut m prς- posset esse una scia quae eonsiderare dicatu het locum formae, & subiectu posset de eorruptibilib' eorporibus, het locum materiet. nam sicut forma re de aeternis,& in hoc est falsum, ut est q dae dat specie, & distinctionem patet de scientia n ali quae consideratret,ita praedicatum speciem,& distin tam de coelo,quam de aliis corpori- monem dat propositioni. unde ista bus eoruptibilibus. similiter scia dis
propo,linea est terrestri est natura- uina de omnibus considerat. sed m- Iis,sed ista linea est logitudo sine la- tentio Arist. ibi est dicere, Qquead-titudine est mathemattea. ista aute, modum res diuiditur per potentia,
linea est ens,est metaphysicalis, sed &actu de qua scia haberi potest , sie ista linea est species, aut indiuiduu &ma,&ita et est de sensu,&sensibi- aut subiectu. aut praedicatu, oesi, li,unde ista sunt verba text.ibi nam C sunt logicales. similitet ista, materia in fine. 37. proposuerati scietia est Festens,iensibit est naturalis, sed ista quodamodo scibilia,sensus aut sensi
materia est ens, vel materia est sub- bilia,& declarans hoc in text. sequensantia,vel materia est ens in poten- ti.subdit. Qualiter aut hoc sit,opo tia omnes istae sunt metaphysicales, tet inquirere ecatur igi ina, & sesius
Vt patet expresse per Auer. 1. ph. co. in res,quae quidem potentia est in ea 4.& M.&7. meta. c5. F.&9.&. II. quae sunt potentia,quae vero actu iacitiam: meta, c6. I. &29.Vnde non sunt di ea quae sunt actu, animae aut sensiti-
demovi stinguedaeis propositiones,ut qui uum, & q, stire pol poteria haec fur, da ex modernis dicere ausi sunt, vi- hoc quidem scibile,illud autem sen- delicet m ista pro ,materia est ens, sibile. ubi Co. in eo. scribit, es en- debet distingui. nam rJne subiecti tium quibus diuiduntur sunt dem est naturalis, & ratione praedicati est eu disserentiis animae,& sunt poten-
diuina. nunquam. n. neq; Arist.neq; tia,&actus. quemadmodu. n. sensus,
437쪽
C di intellectus,ant sunt potentia, aut actu, ita omne sensibile, & intellio-bile, aut est inpotentia aut in actu, 'av.. - &cumita sit,si sentiens fuerit in potentia sensatum erit in potentia,& si fuerit in actu sen istum erit in actu, & similitet est de intellectu cum i telligibili, necesse est, ut. ere dicatur ip illa pars animae est illa pars entium.re&n.quarum disterentiae sunt eaede,ipsae sut eaede in illo modo finquem habent easdem disserentias.
in lectus igitur est intellectum, &ra sensis est sensatum. Sic igitur Propo
sitiones simpliciter a praedicatis spe- cifieanturJConclusiones autem quς demonstrantur specificantur a mediis, quia eadem conclufio potest demonstrari medio naturalin medio mathematico ut quod terra est rotuda . Similiter eadem c5clusio potest demonstrari in naturali scientia ,:&m scientia diuina, sed in scientia mera physicali vhori modo, sicut dicit
consideratio vΓs in omnibus causis - n eo quod sunt cauis est huius scie. tiae,& Arist. v uis utatur hic demonstrationibus sciae naturalis, in Indu-I est eas uniuersalius, qin quanto suς-rit demonstratio uniuersalior,tanto magis erat proprior huic scientiae: &Arist. obserarat se in hac inretione. siducendo demonstrationes uses alio modo qua in scietia naturali, δή h est causa in iteratione illaru demonstrationum in hac scientia. Et ex illa tra te- auctoritate patet selutio contra te- meratios,qui ausi sunt dicere Arist. , , ' '' fuisse imperfectum metaphysicum, quia tota sere meta. Aris constat ex demonstrationibus naturalibus, &ideo imitari iubet in metaph. Aulc. cum tfi in nullastia adeo. Auic. νA A i uerit,sicut scribit Comet.de eo iri 3. Ede anima sicut in med ut patet comit o. & hoc quia noluit Arist. imitare nisi in dialectica, sed in alus errauit,& maxime in meta.& hoc quia incepit quasi a se. Et suit etiam alia causi ut mihi videtur,quia plures opiniones stiae diuinae 1unt radices legum, i
mo aure Aule. semper inuenit quasi medius inter Peripateticos, dcl quentes, ut dicit idem in 1.physi.G. . 22.&consimile dicit in . disput. inlib destructionum in solui. s. dub.&non aduertunt dii vicinitatem .& ordinem istarum scientiarum adinvi- LeemAum istae de substantia principaliter considetent, nec aduertunt ad .d iuersos modos - φ tales Idemo . strationes res terantur in scientia di-. ulna,nam ad pauca respicientes deis.cili enuntiat. Revertamur igitur aiudeclarationem propositi theorema ris,&dicam intelligere diuersificatur ει diuersitate rei itellectae i stomo, Quia non OIa intelligibilia sunt aequalis abstractionis, nam licet ois scia utatur abstractioue unsa singularibus,quia demonstiationes,&diffinitiones sunt uniuersalium,&non
singularium: tamen aliqua intelligi Mbilia ita se lin t et no possunt esie neci intelligi sine malensibili aliqua vero licetis esse sint in m a sensibili. diffiniris fi &abstrahi possunt a materia sensibili,ut sunt entia mathematica: quaeda vero abstrahunt utroq; modo, ut sunt stibilantiae abstractet. Et aduerte φ de talibus,abstractis . I isubstantiis intellectus nostero pol habere diuersis intellectiones,attribuedo multa praedicata,quae in multiplicitas no est ex parto ei intellectς, sed, est ex parte nostri modi intestigen
438쪽
a in . unde allegata proposito in tali
locum non habet gl. elicitur ex intetione Auer. I 2. meta. com. 39. Di uersificatur etiam, intelligere ad diuersitatem rei intellectae quo ad nobilitatem a.de anima tex. eo. primi, α. 2. coeli. . 6 . dicit Co. modicum
nobile nobilius in m ulto ignobili.
Diuersicatur etiam intestigere ad diuersitatem rei intellectae, quantum ad facilitatem,de difficultatem x. me
Diversificatur etiam quatum addiuersios modos abstractionis, sicutdi ximus in principio. ILI I
F Amona est propositio ex. 2. phy
si auscultationis. tex. com. 7O. ubi dicitur. Veniunt autem tri sinu nam multoties, 'quidem. n.quid est,& qund euici causa una est,qν vero unde motus principium specie ea de est his homo. n. holem generat.
Adverte vli et philoseplius in phys is hoc asserat, in etia in abstractis a materia uerificari poth moi pror positio in similitudinem quadam,C ut dicam. Sed videamus primo quo
vera est in physicis. intelligitur in actione uni voca, & de agente principali,dc de fine generationis. fallit a tem in seneratione aequivoca,&de agente instrumetali, dc de fine rei generatς. Pro quo si ire debes ex.7. primae philosbphie. tex .co. χ'. & infra. cenet ilo generatio duplex est ab uni uocoMeuplo. est quando generans,& senitum assimilatur in forma, desunt eiusdem speciei. sic dicimus in homo genera
rvr ab homine i& forma domui in
materia ab unlu o di seri a forma Ddomus existente in ala artificis sine
materia. non . n.est de coditionibus
agentis formae,ut sit in materia ei usde speciei,eu ma in qua agit forma, exempli causa,forma agens respecta Iecti estinaia artificis quae differta
materia lecti, ut dicit Auer. in . 2. degene. cap. 2. Alia aut gnatio est aequi uoca,&est qn gnanS,&genitum sui diuersarum specierum, dcno assimilans in forma proximi siti aut spei, sicut est gnatio ranae a sole.clare aut patet cyagens aequivocu cum sora qest finis gnationis tali ii no sunt eius- de speciei. Fallit de agentibus instrume talibus,quia in gnatione uni voca zessectus non assimilatur ageti instrumetali,ut clarum est. Fallit In agen te us,dc remoto,dc per acciis causan te,sed locum habet de agente principali propinquo. sic. n. ex intentione Alexan. glossat Auer. I 2. primae
philosophiae, istam propositione incom. 14 ubi stribit φ illa propositio
quod simile fila si hi, verincatur tribus conditionibus .c ut fit in agente non Instrumento, & in propinquo Don in remoto &in agente essientialiter non aci taliter,intelligitur etiadς fide generationis, qui est ipsa sorma, no de fine rei gnatae qui est ipsa Foperatio, glossa est Auer.in .7ouecundi phys. sinis in senerationis, &forma in generabilibus illo modo hun dicto incidunt tu ide numero . quia eadem forma numero, alia, de alia ratione concepta finis, dc forma dici poti sinis quide respectu gnatio-.nis non respectu rei gnatae. nam solma hominas non est finis homini sed est finis gnationis hominis,& e dem potest dici forma respectu compositi'. Vnde lucidissimusThemist.
439쪽
G m. x.de anima.eap. s.Inquit. Nem- Dicimus nos madhoe respondenda iam forma tametsi in materia produ- est videlicet ' no est impossibile r ritu r,non tamen ipsi materie forma periri perseetiones similes disipositio rubus quae separantur a subiecto, sicut nauta a naui, de artifex eum suci instrumento. Et eonfirmatur. nam
alias irrationabilis fuisset petitio Aristo. in x.de anima ubi polita generali animae diffinitione dicente, anima est actus eo oris organici physici potetia vitam habentis, in tex. λαII.deinde subditi Amplius aute immanifestum si sit eo oris actusari, ma,sicut nauta nauis, si omnis actus actuat inhaerenter. Similiter prima est,sed eius quod ex duabus laeultatibus conditum est. nu nil in agens, &forma quae est finis generationis pnt
in mortalibus eoincidere in ide numero, quia ut patet 2, de anima. Nihil seipsum gnat te.G. 7. in abstra. ctis aut a materia ista tria coincidui in idem numero, ut in. I. principio. nam ut scribit Auer. I i. primae philolophiae. m. s.&. s. primum essicies,
prima forma, & primus finis sunt num in subiecto,&tria in intenti H ne. unde Auer.ibidem eo. x'. in sub principium non est finis qui perge- LCεtra po- stantia aeterna sunt cauta quae fin si- neratione acquiratui, sed est per rar' ς d i militudinem dm eum rausis genera ticipationem sut bonitatis omnibus,1 ε bilibus,&corruptibili . unde deus entibus communicatus, ut exigit nasublimis non di forma in rmans Psermalem inhaerentiam, sicut multi rudes, & profani dicere conati sunt. nam hoc non decet dei celsitudine. non . n. mnis iarma inhaeret, sed est forma extrinsecus perficise, sicut dominus est larma serui. Audiant isti Auer. I x. primet philosephit &Alex. . 37.Vbi inat, de Alex. dixit qd dixit hoc ne aliquis existimet qd intenI di t persectionem si est arens in perse
tura. & conditio uniuscuiusq;. Et similiter etiam est agens is similitudinem,ut declarat Comme. Hli.α
PROPOsITI Q Te IIII. I fouens corporeum non mouet
P Ropositio vulgata eT.7.&g. ph. Contra quam tamen dubitauitcto, persectionsi .n. ppquas mouee Theophrastus, ut insit lucidissimusffectum, quaeda sunt qualitates qui Them. in erroribus primi demimam perficitur illud quod mouetur ea. et .vbi inquit,sed resistit huic t ut illud quod mouetur propter sani eo Theophrastus in his libris inquitatem,& quaedam sunt substantiae ex bus tractat locos ab Aristo. ante tra-trinsecae a re quae mouetur ad eas, vi ctatos no eode inquit, mouetur araassi mitetur eis ut inueniuntur ora a- motu quo mouet ipsa cors,tudiciactiones seruorum,qm sunt ersa ge- comprehesiones a iusiones sunt aninera intentionum domini sui. igi- mae motus. locales vero sunt corpo-tur dicuntur esse propter dominii, vis, praeterea neq; retortione illam di similiter omnia entia cui hoc pri- videri seriam necessariamq;, ut eo. cmo principio'. quid clarius dici ρο- motu quo corpus mouetur eodem tuit Et in lib. destru . destructionae moueri animam sit necesse. nam tradispu. I .in solutionedula vitiinquit. hitur lignum ab homine no tamen
440쪽
A eonini homo videtur trahi ligno. quidam existimauerunt haee eon D: Item vapores vi solis in sublime ra- tradictio estis re in se,dederuntdupti rectis angulis subvolant, sol ipse bitationes super Arist. in hae prob
versa vice non rapitur, nec In linea tione dicete, Oecorpus no mouet mouetur, sed in orbem & circulum . nisi moueatur,&dicunt. nos vid Haec sunt Theophrasti argumenta mus hic multa quae mouent,&non contra Aristo.in. Iue anima.tex.G. mouentur illo modo motus, ut lapis i. ubi arguit contra an liquos dice- retitus, qmesi calefit mouet paleam
res animam per se moueri. Quibus motu lo est,th ipse no mouetur. Et respondet Them. dicens, siautio est soluendo Auer. inquit. sed iste no est primum demonstret ille iudicia,& Iocus istius qonis,&eius dissolutio assensiones esse motus, hoc nunqua ia dicta est in. 8.physi. ubi indigebat praestabit utiq si desinitionem mo- ponere ista proponem, & est in rex. tus recipit qua supra nos attulimus m. 3 s. si qo esset propria hute loco motum esse continuum, & attendi cotradictio essetfm rem in se, quia B cum tempore ex indiuiduis motio- multa videmus alterare quae in non Enibus non componi de potentia ad alterantur. sumus igi inter duo, aut actum conserri, dum cosertur obi debentes ponere V contradictio est ter retineri potentiam quorum ille fin rem in se,& tune non erit verum omnium tan'uam videtur oblitus, nisi in motu locali,quod non sonanter eo magis mirari subitq d ille edi- verba Arist. aut ponere q, eontradi to commentario amplexus est ola ctio est sm sermone dicentis no finquae de motu ab Aristoti conscripta rem in se& Ex quibus verbis Auer. clom fmlun sic terum homines qui lignum elicitur ista limitatio m proposita 6 trahunt,&siol qui in gyrum torque- propo tum locum hetin motu lotur , quo motu movent eodem etiri cali unde. g. physicae auscult. ubi est Ioeus propri di indigebat ista propone ad demonstrandu φ in mouentib',& motis localiter est deuenire ad unum primu motu ex se,quod mouetur a motore non moto. ponitur Fibi ista prop6 in tex.c6. 3 3. & COMsie glossat illa.nam inquit,co rpus. n. impose est, ut moueat in loco sine
motu moventu movet adeo & mouentur motu locali, v si alio motu numero, aut specie mouentur nihil ad rem . nec.n.tenere aliud Arist. --
C luit qua ut id quod locali motu mouet, si propterea quod mouet etiam mouetur, necesse sit et ipsum quoq; motu locesi moueri. Ex 'ua quide t- - gQ Di Themist. dissolutione elicitur ista It eo φ moueatur essentialiter. Propo' mitatio φ in mouentibus corporeis isr est uriter vera de motu locali finmouens necesse est moueri vel eo - viam Peripareticorum,o oe mou&dem motu,vel diuerso saltim in sp
ese. no enim est.necessarium ut eadespecie motus mouens,&motum moueantur,ut patuit in exemplis adductis. m. etiam Auer.in eodem loco,e5.6 I. in. I. de Ha mouet consimilem dubitationem dicens Et cum
corporeu localiter non mouet nisi Iocaliter moueatur,quod autem e dem modo motus m numeru aut specie moueat,& moueatur, hoc noest necessari si,quia sufficitu, sit idelitas in gne tin. Vnde fallit allegata propo in motu alterationis, quia nia