장음표시 사용
451쪽
G Hesa per se generationis, quia sunt est de priuationεα ita: πι-π
principia pli rei generaret, & rema- nio Platoni qui non distinxu in ' nent in re generata. priuatio au t est ter materiam,& priuationem, v t paprincipium per acciciens necessariu, tet primo physicorum. 66:& 7'. . tamen sieut patet in. I . physi. auscul. Amplius quod dicit iste expositor.i in tex.commen.6 s. Vbi habetur,ma quod materia est causa pera nisellum igitur , si quidem sunt essentice,& quiditatis indiuiduoru,. cauis & principialeorum quae natu & dicit hoc eme declaratum in lentis ra sunt. Ex quibus'primis sunt,& fi- mo meta est purus error. quia tra-unt non is accidens, sed ununquod ter mi,apud Per pateticos in conce-que quidem dicitur M substantia, pus cum materia, aliud est, O quia quor fit ex subiecto &forma. com- est, ab eo euius est quod quid est,nponitur enim musicus homo ex ho dicit expresse Philosophus. 7: - - mine,&musico- quodammodo,re- phyaex: commen. I me lues enim rationes in rationes eoi sientiaci quiditate illud enim, quod LTum. Vbi Commenta.dicit . cum in talibus diuersificauit essetusam a H Aristo declarauit m principia sunt qui ditate est materi ut dicit etiatria,sorma,& priuatio, &subiectu, Commen, tertio de anima: incepit notificare,quae eorum sunt s.m solutione q.Vnde reseret dice
per se,&quae per accidens. Et insta re aliquid esse 'utem per se emen-De assumens rationem, quam Arist. tiae,& dicere esse per se intendit in tex. in forma inquit. Et dirutis,ues dicere aliquid se tasyllogismus componitur sic. Si prin tinere ad rei essentiam, &llud metcipia naturalia sunt illa ex quies ge pertinere per se 'd mi qeitatem neratur generabile per se, &princi- unde dicunt Peripatetici materia paliter.& talis est dispositio sormae, &forma per se pertinent ad rei eΓ&subiecti,necesse es ut omne gene sentiam,quia Mentiarenti sorabile generetur ex Erma, & subie- positae per se resultat,
cto. Dimittitautem minorem,&co ex ipsi . Vnde a graecis dicuntur syclusionem,quae debet suppleri,quia naetiaodest concaust,quiasimul mu MI est syllogismus hypotheticus eonti sani substantiam compositam, inuus constructiu quem nostri π euntur partes ementiales eiusdem, pellant syllogismum inditionalem sed tamen materia non pertinet ad apositione antecedent adpositio- reiquiditatem per via ij a. nem consequentis,&ita dicit etiam que quiditas est, nec quidiuitem in si lex.&com. usq; ad. 68. inclusi bin stramen in se considerata subue Amplius Comm. s. meta. eo. stanti natura quaedam 2 s .exprege habet φ omne compo- Ia forma a Peripateticis qui duas nistum est per se,per suam materiam cupatur.ubi Aristo. in secundo pyy dc per suam formam,& non peram sicorum.& in intimo me &. s. αdens,ut tu dicis.quomodo enim pri ubiq; appellat eam uatio distingueretur aliter amato quid erat esse rei. Et nnideamria,si materia est prineipinm per ae lita studio contradicendi dicere,adridens iecessarium tamen, sic enim ducamas verba Auer.I.7.primet pb ε
452쪽
Alosophiae eom. H.ubi inquit. Et lutio est, quonia quidditas hominis est homo uno modo,& non homo. alio modo,& est forma hominis, &non est homo, qui est congregatus ex materia &serma.q d. si homo sumac pio hominis quidditate,sic sorma hominis est homo: sed si homo
sumatur pro essetia hominis,sic forma hominis non est homo, Immo homo ut sic est congregatum ex serma,& materia. Et incom. 3 .ibide. confirmans istam sentetiam expresse dicit. Si igitur hoc nome thbitantia dicic simpliciter de materia su B stantiae compositae ex materia & serma,& de serma eius, & de coposito, tunc forma substantiae dicetur esse substantia,rei cum ipsa declarat ese
sentiam rei. Materia vero dicitur secundum consideratione ad substantiam ppolitam ex materia, & serma esse pars substantiae, fm cou siderationem vero ad substantiam declarantem essentiam rei non dicitur
pars substantiae,sed esse appares deterens sermam in suam diffinitionem. unde in diffinitionibus rerum . necessario debet poni materia, nono a sit pars quidditatis,quia ipsa fm C se est ignota,est. n.pura potetla, sed
ponitur tanquam vehiculum defe- res ipsam quidditatem. unde primo
de Ma. co. I 6. inquit. Qui in diffinitionibus ponit materiam,& dimittat serma diminute accipit,sed qui pinnit sermam,& dimittit materiam videtur dimittere aliquid non necessarium,sed no est ira qm Hrma debet accipi cum dispositionibus in quies rix existit. Dicamus igitur nos,l opto Com. est ista in illo loco, i comparado indiuidua quo ad principium inuenientiae,& distinctionis,seu plurificationis appropriam conuenien nitia est a serma, & plurificatio, dedistinctio, numeralis est a ma. Philo sephi. n.innixi rationi sensat ,quod natura nihil frustra facit, euitauerunt multitudinem entium inquan
c auscultationis intex. com. O. p
posuit opinionem Emped. ponentis principia finita opinioni Anaxago- id & Lemocriti ponentium princilia infinita,quia ubi fieri potest, &aluari possitnt apparentia in rebus cum paucitate principiorum longe meli' est o multiplicare illa sinen cessitate. ubi i*quit Com.in cOm. Pqui potest sanare modica actione ille agit actione artificiali. Si aut laborauerit aetioe maiori superflue aget& ociose,& ita est de natura,sicut de arte. Quia igitur viderunt multit dinem entium in eade specie in habentibus sermam in materia ex sua imperfectione proficisci,quia natura non potest perpetuari fm indiuiduum, sed ex diuina solicitudine, Scmisericordia datum fuit, ut alia fm speciem perpetuetur, ut dicit Com.
In. Σ.de anima. com. 34 & est etiam sententia Arist. in. 2. degener. S cor' i ruptione In tex.com. S '. ubi habet. Hoc autem rationataliter cotingit. quoniam. n. in omnibus inquimus, v melius est desiderare natura semesper,melius ellautem esse quam non
esse. Esse aut quot modis dici iii alijs dictum est. Hoc autem in omnibus impossibile existere propterloge a pi incipio distate reliquo modo compleuit esse Deus faciens co: tinuam generationem, ita enim malxime coli tinuabitur esse,quia proxime est substantiae fieri per generationem. Vbi Com. inquit, quia iam Theore. BB visum
453쪽
G vitum est nobis,q, natura semp mo bet stare,quia litera iacet manet, iauetur ad nobilius fmφ potesti v no & est mendo sa, impossibile est. Et quoq;. Et fm potest recipere unum 2a Alyzel,& Auic. possent arbitra- quodq;& quia ens est nobilius qua ii,& dicere,q, stat quod aliqua indi-
non ens,& ens Verum, quam no ve- uidua in aliqua natura,& specie di-xum, &fm individuum, quam fm stinguatur per aliquas proprietates speciem . Quauis impossibile est ali accidentales,& no ratione materia quod ens in istis rebus esse simplici- Ideo i mediate occurrens huic tacitet ter nobile, propter remotione a pri- responsioni subnectit.Nultu nam', rna causa habens essentiam,& nobi individuum ab alio indiuiduo dilitatem,quia Deus compleuit dim, stingui debet ab aliqua troprietate
nutionem in istis contingetem hoc nisr per accias. q.d. non est prima in-
modo, ni Q generatio facta est con diuiduo distinctio Ieade specie extinua,quare ce pol perpetuu in litis proprietatibus q siunt accidentia Et rebus. Et in primo de coelo,& mun- ideo subdit, immo indiuidua a binui N do comen. .l inuenitur ex eis plus cem distin uunc materia. Na de fa L quam unum. s. plus qua unum indi cto A gaze ,& Auic. pollent dicere se uiduum m una specie in diminutu, Palae teparatae a corporibus no dis. quia si esset persectum sussiceret esse serunt inter se materia, quia sunt per unum sicut in mundo,& haec est ea casum separatae a materia sed die esse indiuiduorum multorum i una runt P aliqua accntia, quae no faciud specie. scp propter diminutione non differre specie,sed numero tua, & i5
fuit natura contenta esse unius. Et Auer.excludedo istam mitionem di-
ideo Philosophi in abstractis ama- cit, indiuidua inter se. non distinteria in quibus tota persectio natu- guuntur D accidentia,loquendo prim potest perpetuari in uno indiui- mo&p se, amo prima distinctionis duo dixerunt, vin talibus non est ca in ipsis est materia. modo Drete nisi unum suppositumi una specie. posito pparaudo principium disti . se igitur Auer. cotra Algazelem, & ctionis ad principiu assimilationis.
contra Aui. ponentes animas ratio- Ex quibus clare patet error illorum, Mi nales esse plurificatas in eadem spe- qui ad mentem Aric& Auer. ponut mira cie,& posse remanere post mortem principium indiuiduationis esse ali siparatas a materia,& distinctas an- quod accidius,ut quatita aut aliud JEn, ha4quiti Nos dicimus q uod ponere ani consimile. Hoc q uidem stare no D principiarnas separatas a materia pluresi nu- rest sicut vides ex verbis pret illegatae indiuidua mero est opinio in concessa ab om- auctoritatis. Amplius hoc expresse Wψ M. nibus Philosephis, immo est opinio est contra ipsum in . . primae philo- valde dubitabilis,& reddit causam. sophiae. men. 2. ubi inquit. In hoe Causa enim pluralitatis, seu nume- cap. intendit declarare, φ quid ditas ralitatis est materia apud Philoso- indiuidui substantiae eit prior inesse phos,&causa conuenientiae in mul- 'uidditatibus accidentium, indiui--.titudine numerali est forma. Sed auum enim substantiae, quod prius
quod possint reperiit res plures i nu est alijs indiuiduis accidentium, mamero una in forma sine ma, sic de- nisest uni in per se. & ita dicit infra
454쪽
A eoin . .& 4 . Et quod i sta sit' mens
eius adducamus verba eius ibidem in selut. 8.dubij. ubi dicit. Dicimus nos i Petrus bene differt a Gulielmo in numero, &sunt unus in Qrma scin anima una. Si anima Petri disteti ab anima Gulielmi innumero, sicut persena liter disserunt in numero.. Oportet i tur Q anima Petri, &Guhelmi estent duae innum m. Et sequere ex hoc, anima haberet animam,& sic anima Petri, &Gulielmi essent una,& eadem in serma. Et pluralitas numeralis. s diessio sequitur unum in Brma ratione I 'materiae.Vnde si anima non admitteretur in corporis diuisione, seu admissione,oportebit φ quando separata silerita corpore quod sit una &eadem in omnibus.videlicet,in numero. quid clarius quam exponere. Auer. per ipse m mei Auer & i5 non
potest stare opinio illa,ut ipse opinatur cum principiis Peripateticis,l videlicet, duo indiuidua sine materia numero distingui possint. Ad hoc igitur respicietes Philosephi ν multiplicatio indiuiduorum in eade specie non inuenitur in genere Brm
rum nisi in Ermis habetibus esse in
C materia,ideo dixerunt abQlute materiam esse causam pluralitatis, seu numerali tatis,quia hoc no insequitur sermas inquantum sunt sermae, sed sermas quae sunt in materia. Si tamen diligens inquisitor comparet materiam & sermam, quae concur runt ad constitutionem indiuidu rum in eadem specie,& inter se,& ut eonstituunt individuum non est cre' dendum V materia sit prima causa. pluralitatis ipsius inas,quia Arma non sequitur naturam materiae fm
Arist. in. x.phIsic. quia tunc eueta casu. undeCom. ibidem com . s.cli uArist. intellit probarrim natura agit propter finem inquit. Quia ista propositio est maxima, & fundamentuin hac scientia,&in scientia diuina. quia si naturalis non recesserit eam negat principium finale, & negatimate iam esse prupter sermam, ex quo sequitur ipsum negare ages.g . nerans. n. non severat rufi propter aliquid. Et si in iter mouens mouet propter aliquid,& cum sequitur se ',
ma necessario materiae naturam,nae
scitur casu, & sic non erit agens, & sieti sierit flustra dic. Et infra com .s T. inquit. Et omnes antiqui dicentes E .
causam materialem tantum esse, nituntur ex Flla reddere causas is mrum,& actionu pinabatur. n. Brmae sequun tur de necessitate natura
materiae,& quod diuersitas earu est ex diuelcficatione materi . ipse igi- , tur vult des mere hoc,quoniam ipse opinatur e tra.foe materia sequItur sermam,& est verum dictum Com. nam Arist. ibidem te .co. 'I- expresse dicit, Sc vireque physico dice dae sunt causae. magis autem quae , cuius causa, causa enim haec materiae est,sed non haee finis, ubi Coni. inquit,l oportet naturalem redde- Pre Vtranque causam, quia constitutio rerum naturalium est ex ambobus
saer materia,N ex illo propter quod est materia. deinde dixit, sed magis
debet, idest oportet naturalem soliscitari magis circa causam finalem cum Jpter causam finalem sit ea sa materialis , & no propter causam materialem est causa Ianalis. unde
etia Auic s. suae metaph. dicit materia est materia sermς,sed tisi est causa sermae,licet illum modu dicedi Iate loquedo Com.admittere visus est
455쪽
ripateticorum no teneo primam ratione multitudinis,& plurificationis in forma materiali prouenire inserma a m a, sicu t supra d ita se declaraui: imo hoc est ex suaIropria,& intrinseca Ioiae,quia ex se plurificabilis est,quia distantiarentiu sunt valde diuersicivi scribit Com. in. 2. li& mussi. in G.6 unde Auer. in. 2.de aia. mmco.expresse dicit melius est existimare, q, diuersitas formae ecauta diuersitatis materiae , si econ uerso,& in primo de aia.com. 3 3. di 'cit,l membra cerui non disserunt a
II membrisleonis risi quia anima differt ab anima.& Auer. lib.destri de strin. in disp. 3.in Er. I x. dub. insit, insequaces Pythagorae fuerunt qui dicebant m pluralitas Ecedit a ma- Plato etiam & sequaces fuerut illius
opinionis, ut patet. I. phy.tex. .s s.
Sic igitur intelligere potuisti quo apud Philosophos cauis pluralitatis
est materia,& causa couenientiae est serma,& quo forma pendeta mat ria in hoc,&quomodo non,ua pauci ad hoc pertingere potuerunta
Solet extrahi & allegari praesens
propositio ex intentione Aristo. in . S . metaphy.cat.de quanto, dc est
in tex. m. I 8.ubi dicitur. quantum
vero dicitur, crest diuisibile in ea elinsunt,quorum utrunq; aut singulumum aliquid,& hoc aliquid naturaries sili est esse. Scire debes ne propter mul pli λ tiplicitatem contingat cofusio apud
intellectium,quod partes stini duplices. subiectivae,& integrales. Partes subiecti ut fur,qui sunt Cib totovR Tq, quidditatiue,& in recto praedicatur de ipsis,sicut superi' respectu inferioris, &isto mo species seni pa tes sebiectivae generis, & decem genera generali uima sunt partes subiectivae entis,& indiuidua respectu
speciei. Partes aute integralassimi Partes i duplices,quaedam .n. sunt,qua in t grant totam essentia siubstantiqeo-- positae,quarum una non potest naturaliter esse sine alia,sicu i materia.& forma respectu substantiet compositae.&h callo nomine partes essentiales nuncupantur, & ab Auer. primo physi. com. s. dictitur partes fim L qualitatem,&de talibus veritatem
non habet proposita propoctio, gadiuisio in tales partes,siue sint subiectiu ,siue sint integrales hoc modo, ueadmodum materia & forma r
,inu ppositi n5 est haec diuisio parsio insequens quantum in eo, quod quantum,divisi enim totius inpartessiabiectivas causatur,aut ex disserentiis essen tialibus, siue sint uniu cae, siue sint analogae, siue per dist rentias quς accidetaliter faciunt diΞferre,siue sint modi,siue sint driae. Et aduerte bene hic unum,in est annotatione dignum quod est alia di- Muisio entitativa, &alia quatitatiua Diuisio entitatiua ex contradictio- Diuisione causa ut quia a, est a,& b, est b, dupla ideo M& b, sunt duo in entitate distincta,in hoc enim errauit vehemeter Auitavi inquit A verro.de ipso.in quarto primae philosophi in com. . & in. g. m. Io. metaph. quia opinatus fuit,lidem esset unum quod Numeri est synonymum enti cu uno, quod Os .
est principium numeri, immo sitnt valde diuersa,vnum enim quod est principium numeri est accidens, Mest
456쪽
ADDIA en p incipium numeri presicamen in libro destructio destruch. dispu. 3. Dialis, qui causatur ex diuisione con- in Er. I . dubi j,&non est disipositio tinui,& talis numerus non est nisi in quae sit accidens, ut voluit Auie. Pro rebus materialibuΝ & in generabi- quo scire debes,l unum quod conlibu ,& corruptibilibus, ct incorpo- uertitur cum ente ex hoc quod s Talibus tantum . peraddit modum, qui est priuatio di In hae distinctione de duplici nu uisionis, ratione talis modi opponiemem,concordat etiam Plato ut reci multitudini,& illi non opponicens,int Themist.in. .de anima in expo- & se unum fit diuisivum enti dum si tione tex. 16.vbi iquit. Cum enim ens diuiditur per priuationes,qua incorpoream naturam a quantitate do dicimu q, ens diuiditur per unucontinua remotissimam putarent, & multa. diuisiones. mentis, ut di- utpote quae nullam molem, aut dis cit Com.in praedicto loco sunt mul- fusionem haberet,sed sub discretam tiplices, uiae na'; sunt per driasse stantiat sicut dum diuiditur ens ocommode posse cadere viderent,nu B merum illi& multitudinem astifc
bant non omnem, sed qua vctae, dc simplices unitates attollerent. Diraveras unitates ac simplic quia n merus,qui ad incorporea pertinet, non constat ex his unitatibus, quae corporali naturae mortaliq; tribuuntur. Nullum.n .corpus persecte unu
est, quia distrahi potest subinde
stantiale sicut dum cliuiditur ens Psubstantia,& accidens, quia substan Elia & accidens sunt de primis disterenti jsentis, ut scribit Com. 2.DhILeom. . Aliquae dantur per relati nes. ut quando diuiditur ens per pintentiam. actum: actus. n. dc potentia relative opponuntur,ut patet in '. primae phylosbphiae, rex. m. II. sunt. n.illo modo driae oppositae,&plura,immo infinitae secari, quam- circuunt omne genus. primo de araobrem numerum illum inquam ex com. 6. Aliae dantur per priuationes speciebus, & formis collectum sor- .i. per priuatiue opposita,ut dum di-malem, leu specificum appellabanti uiuitur ens per unum & multa.& ita contraq; eius generis numeros ut re intelligis quo unum inquitum smium formas,& species praedicabant, subiectum significat eandem natu- C atq; huic setitetiae verius ille de pro- ramcuente,est synonymumenti,& Fximo congruit.Qus'; suos retinent conuertitur cum enae,sed pro quan-
Innumeros,numero omnia constant.
Alius autem est numerus transcendens,&causatur secundum diuinos ex c5tradictione, & partes eius sunt nitates, quae sunt eadem cum essenlijs rerum.Nam unum,& en Unam
to addit modum,qui est priuatio diuisionis in entitate, sic opponie multitudini,cui no opponitur ens secundum propriam Gnem, & sic unum fitentiscuuisivum,&ita non inconuenit aliquid conuerri cum aliquo, naturam significant, & non distin- &esse illius diuisivum,praesertim iaguuntur ius ratione, vel secundum transcendentibus. de tali igitur diuimodum,ut dicit Com. int allega sone entitatiua,quae ex cotradicti tis loci non enim superaadit unum ne causatur,veritate non habet pro- supra rationem entis nisi in divisim posita propositi quod ista insequa-nem in entitate tantii,ut dicit Com. aur quantitatem in eo quoa quanti-
457쪽
G tas. Aliae autem sent partes integrates eiusdem rationis,quarum qu libet de se apta nata est esse sine reliqua diuise toto, & de tali vetitatem habet proposita propositio,& sic intelligitur etia descriptio quanti poss
tum est quod diuiditur in ea, quae insunt, quorum utrunq; , aut singuIum aptum natum est esse hoe esse quid,& unum aliquid. Et quod i
lis diuisio sit passio per se primo insequens quantitate in eo quod qualitas ostendo tali ratione.iIlla eu prima proprietas alicuius quae cuicuq; N competit,competit ratione eius, sibi autem non competit per aliud, sed ista diuiso in partes integrales eiusdem rationis cuicunq; competit in
tione quantitatis copetilinam si alicui inesse per propriam ratione ma xime illud est prima materia,sed secundum Auer. in lib.de substatia orbis.c. I. Diuisio non competit huie et subiecto nisi per quantitatem: unde
actus fuit Auer. ponere quantitates interminatas praecedere formas
subsutiales in materia,aliter,ut inquit, materia non posset simul habere plures sermas coexistentes in ea. I Sed est maxima dissicultas in phil Ardua 6 sephia,utru materia habeat aliqua diuisionem aliam ab illa,quam habet metito dimensionis interminatae, arguitur ad parte assirmativa, D sic. Nam in uno pugillo terrae dicitur esse plus de materi E in duo . pugillis aquae, si vera est sma Arist.
ao terraegnantur dece pugilli aquae, sed illud plus no potest sumi ex pa te dimensionis,q est sm quantitate,
quia claru est quod plus es sequantitate in duoes pugillisaquae,q iamst in uno tetrae,ria est maior emeti- Esio quantitati igitur oportet, P hoc intelligatur de alia extensione ude extentione qualitatis. sed in casu noest dare aliam extensionem nisi primae materi .ergo prima materia habet alia extensionem ab illa,qua habet a quantitate. Praeterea. Vbi e dare alias,&alias dimesiones, ibi e d re alias,& alias paItes materiae, Ut claru est: sed partes materiae sinit aliae a partibus quantitatis,a partes materiae sunt substantiae, partes aut mquantitatis sunt accidentia. substantia autem, & accidens sunt entia diuersa,vi clarum est. Subtilis Doctor Lin. .sent. dist. 3.q. . in responsione in ad argumenta opinionis ,& praecipue ad secundum inquit. Ad secundam rationem patet quo ex illa potest concludi per idem, quod ide generet seipsum,sed ad formam ars menti,dico lambae praemissae sunt falsi. licet. n.alia forma sit I alia materia, non m propter alietatem materiae est alia serina, sed sicut entitas serm cst prior illa,ita & lita alietas. Similiter alia prςmissa. quod e alia pars materiae propter aliam partem quantitatis falsa est,quia siue sit distinctio partium materiae in se prae- Mter quantitatem, siue non, prior est distinctio partium materiae, Equantitatis, quia hui' accidentis subiectu est hoc aliquid, unde sequaces eius
volunt aliam partibilitatem in partem,& partem aliam in partem ex Ira partem. Auer.autem oppositum sentire videtur, quia dicit in lib. de substantia orbi φ materia non ha- vi. Auobet diuisionem in suis partibus. nisi .meritU quan citatis, &io ut mihi ubdetur est illa,qua supra adduxi quia illud quod est Eprietas, ut estectus
458쪽
δε Armalis alicuiu , no potest esse siue
eo,cuius est proprietas, siue sine sua causa,sicut esse albu quod est efiin'sermalis albedi ius, non psit esse sine albedine: sed habere partes integrates eiusde rationis,quarum quςlibet pol esse hoc aliquid, &vnu aliquid . est proprietas, seu effectus sormalis
quantitatis inquantu quantitas est:
igitur non pol inueniri sine quatita solutiora te. Quo stante, patet selutio ad ra dum tiones adductas. Ad primam respondetur,lin uno pusillo terrae dicitur esse plus de materia qua in duobus pugillis aquae,&in uno aquae plus EB de materia,q in duobus pugillis aeris. na ex uno aquς fiunt dece aeris, non quia ina in actu habeat aliam diuisione ab illa qua recipit aquantitate,ut imaginatur argumentum,
sed hoe est se tu in potentia tin, pro luant videlicet materia stans sub uno pugillo terrae,est in poteria pertransmutationem substan tialem ad maiorem extensionem quantitatis,
quam materia stans sub duobus pugillis aquae, quandoquidem ex uno rugillo terrae possiant fieri decem aquae,& ita dicendum est de uno pugillo aquae respectu duorum aeris, C unde Com.in primo eap. de sinstantia orbis. scribi t, & hoc totum convenit sensui. videtur enim serma caliditatis quado agit in aquam incipit aqua augeri, & crescere in dimensionibus, & vicinati dimensionibus aeris,eu igitur peruenit ad maximam quantitatem aquae, tunc su- hiectum eius denudatur a sorma aquae, &quantitatem dimensionumnquς propria,&recipit soritia aeIis, di quantitate dimensionem Spria rum formae aeris. Et sili facit coamnum se a frigiditatis in aeIris. ldimesiones aeris n6eessant diminui Ddonec spolieci sua serma,& recipiat Erma aquae. Sic igitur patet,quo in uno pugillo terrς est plus de materia
quam ni duoes pugillis aquae. quod
hoc est in potentia intelligediam n5 actu ex hoc autem non sequitur, v materia habeat aliam extensionem in actu ab illa qua recipit a quant, late,quia pari formiter equeres qualitatem quς extenditur merito qualitatis habere aliam ex tesonem ab illa,quam recipit merito quatitatis, quod est falsum. Ad secundam ra- Adscrimtionem dicitur, p peccat per fallacia aequi uocationis, nam materiet cop. Llit habere partes subiective, quanti
tali aut formaliter,un bene cocedo,o, sub diuersis plibus quati latis simidiuersae partes materiae, tamen materia dicitui habere partes subiecti-ue,non Ermaliter loquendo de par tibus i n tegrali bus eiusdem rationis,
quaru qu libet potest esse sine alia , unde non sunt ibi diuerset partibilitates quibus aliquid Ermaliter dieitur esse quantum atq; partibile, sed
est una talummo,&est ipsius quantitatis inquantum quantitas est, per eam enim aliquid formaliter dicitur essa Quantum,&diuisibile. Sed re-Fplicabis, diuisio partiu materiae prae- R PE . Intelligitur quantitati. ergo in illo priori materia habet partes,& tamenon per quantitatem. Ad hoc re- Sola .
spondetur, quod si argumentu procedit de partibus subiectivis non est ad propositum, quia de talibus non loquimur nunc, sed si intelligas de partib' integralibus eiusdem rationis,sic negatur assismptu,& si probaretur,quia sciat substantia composita prςcedit accidentia, dc fm Auer. . meta. m. I. Indiuiduu substantiae
459쪽
G prae redit indiuidua accidentium .ergo partes &distinctio partium substantia: prccedit partes,& distinctionem partium accidentium. Nisi esset v licet partes materiae quo ad id quod sun t praecedant quantitatem, quia substatia absolute predit qua
titatem,&omne accides,non tamen
praecedunt quo ad esse diuisium per diuisionem quae est proprietaS,qua D tatis,aut est ' Drmalis eiusdem, sicut licet substantia praecedat qua
Iitatem abῆlute, non tamen quo adesse quale,quando nihil potest esse
quale sine qualitate. inquit. n. Arist. H in quinto metaph. q, accides secundum rationem est toto prius,ut musicum homine musico. no enim est ratio tota sine parte,nanq; non contingit musicu m esse non existete aliti iratio quo musico. Redeamus igitur & d,
camus Q quantitas est per se primo - - ' diuisibilis illo mo,& sic est eius Irin
prietas, fallit autem de eo quod est
diuisibile per acciden sicut est qualitasδε sicut sunt sermae, unde Auer. in lib.destruct.destruet. di sipui. I. inser. I 8. dubii, inquit. Sed id quod dicebat,st, diuisio non potest diuidere inquantitabile falsum est abBlute, I videlicet, q=haec propositio non estus immo deficit in quoda modo,hoc. n verificatur in eo quod per se
diuiditur,sed non in eo qd diuiditur per accides. c id quod diuiditur rone subiecti diuisibilis per se, ut albedo quae diuiditur rone subiecti diuisibilis per se .crone corporis, & hoc mo, do Erma,& aia diuiduntur ratione subiectoririn. Intelligitur et propositio cν diuisibilitas est merito quatitam formalite sed subiective est merito materi G& hoc vel materiae,quq
est in potentia ad m,sicut est in istis generabilibus,& eorruptibilibus, vel Cmateriae quae est in potentia ad ubitantum,sicut est Orbis coelestis, principue invia Auer. Intelligitur etiapropositio ad hoc, ut sit vin vera de diuisione quae fit in partes fim de gnationem propter corpus coeleste, α propter minima naturalia, quia non semper omne quantum est dis uisibile fm actualem separationem.
Vel si sic velis intelligere, hoc erit λeundum non repugnantia,quia ece
lo inquantum est quoddam quam tum qid possit in ea quet insunt,qu ru quodlibet,aut v nuquodque aptunatum est esse hoc aliquid,& unum Laliquid diuidi non repugna licet repugnet coe o inquantum coelum, sicut in simili dicit C5m. in. . physic.
m. 2. cςlu inquantum corpus potest quiescere, sed non inquantu coelum,& sic de minimo naturali dicas consequeter. Animaduerte tamen Nota.
plerunq; contingit quod cum diuisione quantitatiua quae est totius integralis in partes integrales, asi elatur diuisio totius uris in partes subiecti uas, praecipue in homogeneis substant ijs,& in hoc contingit intellectum errare putando nullam estedriam inter utranq; diuisione, sicut Mquando unum lignum diuiditur in
litura ligna, & unus lapis in plures
apides,&est error magnus, quia totum integrale no potest in recto Brmaliter praedicari de parte integrali, sed totum uniuersale bene praedi-eatur serinaliter de partib' subiecti-uis,& ideo aduerte,q, licet concurrat idiuisio totius integralis in partes in- tegrales,&diuino totius uniuersalis in partes subiectium,sicut contingit in homogeneis, tame no sunt unius
totius diuis, quia totum qua tum diuiditur
460쪽
A uidis diuisione quantitativa,& non
praedicatur de aliqua palle diuidete sic, nec quantum laeterogeneum de suo diuidente. uniuersialiter. n. nulla pars quantitativa est totum illud euius est pars, sed cum hoc concomitatur quod sunt plura indiuidua habetia idem commune, quod diuiditur in ipsa alia diuisione & illud coenon erat illud quantum quod diuidebatur diuisione quanti tativa, est igitur aliud totum divisim hac diuisione Ic illa,& tamen in easdem partes per accidens, sed formaliter partes alterius rationis re ectu huius
B totius,& illius, quia respectu huius integrales,& respectu illius siubiecti-uas,& propter istum cocursum duarum diuisionum duoru totorum in
partes in quibus cocurrit diuersa ratio partis, putauerunt aliqui, q, ista duo tota diuideretur in partes eiusdem r5nis,&quod accipitur a Philosopho. Dicendum φ Philosophus non dicit quantum diuidi in partes eiu silem ronis, sed quod est diuisibile in ea quae insunt,quoru utrunci; , vel singulum est natum ee aliquid, di hoc aliquid in ea quς insunt . inquit, tanqua componetia totum cui C insunt. igitur non sicut in partes siu-biectivasquς non sic insunt, quoruutrunq; si diuisio fiat in duo, aut singula si in plura natum est esse alia dper se.sexistens eo modo quo totu, quia inquantu aliquid est pars qualitativa at uidens,ita per se potest rescut totum diuisum, & hoc contra diuisionem compositi in materiam& serma,& hoc aliquid,& hoc contra diuisionem generis in species, &si numerus componeretur ex diuese sis numeris,non obstaret rationi numeri inquantum quantus,quod di- , . uideretur innumeros alterius ratio- Dnis,& eodem modo no obstaret uniuersali, puta quanto quod diuider tur in partes alterius rationis,sicut si componeretur ex partibus alterius rationis, si coponeretur ex bicubito&mcubito,quet disserunt sipecie, ita
etiam quantitati non obstaret diuisio sui ipsius in partes eiusdem ratio nis.cocedo igitur de facto,* licet totum no requirat quod diuidatur in
partes alterius rationis, tamen no requirit eas esse distinet e rationis, sainquantum sunt partes quanti, non sunt alterius rationis,licet enim caput,& man',&cor sunt partes quan Llitatiua &alterius rationis, non tamen sunt partes alterius rationis. inquantum sunt praecise partes quad.
eo ergo modo quo verum est, licet a
Philosopho no possit accipi v quantum diuidatur in partes eiusdem rationis inno,non est ad propositum, quia non diuiditur in partes in quibus includatur ratio diuisi,sed I partesquς insuerunt diuise,se habet rationem unam no illius, sed alicuius is illi toti, &ipsis. sdiuidentibus: species aute diuiditur in partes eiusdem rationis,quaru quaelibet includit rationem diuisi, & non aliquid saliud alterius rationis Ge diuiso, &diuidentibus. ita notabiliter tenuitshbtilis Doctor ita. Σ. sentidist. 3 . q. . in illa parte, ubi instingit rariones Aegidii Rom. Discrepat igitur a via communi Scotus in hoc,quia dicit,l no est de ratione quanti diuidi in artes eiusdem rationis propter cauam assignatam, sed via communis
Nota hic aliam propositionem,q ADDIsolet allegari, cp idem n6 potest esse diuisiud,& diuisiuit respectu eiusde,