Controuersiae theologicae inter S. Thomam, et Scotum; super quatuor sententiarum libros; in quibus discordantes opiniones referuntur, potiores difficultates elucidantur, & responsiones ad argumenta Scoti reijciuntur. Prima quarta pars. Auctore reuren

발행: 1617년

분량: 548페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

151쪽

II 2 Controuenia Quarta

tum. In quibus verbis insinuare videtur,baptiZantis simulationem veritati sacramenti Baptismi non esse contrariam. Et inferius inquirens, an validus sit Baptismus, quia minister omnia per iocum & derisonem facit, non audet quidquam definire, sed expectandam putat reuelationem ἱ ergo vid tur , t altem non e se votum, quod in baptizante requiratur intentio conficiendi Baptismum. In hac Controuersia sic procedam. Primo inquiram de quaesito principali. Secundo, an malitia ministri eis ctum Baptismi impediat, & sanctitas eius sit de necessitate sacramenti.Tertio inquiram, quae dispositio ad receptionem Baptismi sit necessaria. Vltimo ad rationes in principio Contr. positas.

ARTICVLVS I.

An in baptizante requiratur intentio eo ciendisacramentum.

QVaestionem hanc disputant mis

ctores Scholastici in A. d. s. &Scotus q. s. & 6. D.Τhom. 3. P. q. 66. art. 8. & 9. Ad cuius intelligentiam obserua, quod ut ait Scotus in a. d. 3 8. q.Vnica, intendere est eκ uno in aliud tendere, tanquam in quid ultimum: sic autem tendere potest conuenire

alicui bifariam: Primo a se, sic quod seipsum ad illum finem moueat,lia bendo in propria potestate actum,quo in illud tendat , 5c sic in aliud tendere solis naturis intellectualibus competit, in quarum pote state e si actus, quo i ii aliud tendunt, & intentio in hac significatione solius voluntatis est actus, respectu eius, quod vult. Alio

modo sumitur intendere communiter, prout est tendere in aliud, siue ais, siue ab alio illud habeat; in qua s-gnificatione appetitus sensitivus, aenaturalis dicitur in aliud tendere, etsi actus tendendi in eorum non si potestate, sic agentia naturalia dicuntur finem intendere, cum propter finem agunt, quia habent proprias formas, quas propriae intentiones consequuntur, unde quamlibet formam natur tem consequitur propria naturalis intentio; eo enim ipsis quod forma est agenti principium agendi, est illi propria intelio iii actionem,& effectum,&eius finem,que non est aliud,quam inclinatio in finem, ad quem a primo cognoscente dirigitur: Hac ratione dic Itur omne agens agere propter fine , quia eo ipso quod formam accipit ad agendum, accipit & agere propter Mnem , ad quem a primo cognoscente dirigitur. Vn de opus naturae,opus intelligentiae dicitur , non quia agens naturale sit intelligens finem,propter quem agit, sed quia a prima intelliis gentia formam accipit, per quam ageret, Scin illum finem ab intelligentia cognitum tenderet. EX quo in sero, omne agens habens propriam forma activam,per quam in suo ordine agit, agere propter finem , & habere propriam intentionem respectu finis. Cavero dicitur instrumentum non habere intentionem tespectu finis, intellia gitur de instrumento , quod non est proprie activum, cuiusmodi sunt inis strumenta artis. Ad cuius intelligentiam Secundo nota eκ Scoto ubi supra, instrumentum multipliciter dici: Priis mo sumitur pro agente dispositivo ad terminum principalis agentis, quem propria actione physica non attingit.

sed solum ad ipsum disponit; sicut ca-

152쪽

De requisitis ad Baptismum M. II 3

lor, quo ignis ad productionem ignis vero causa in se ante mothnem foris agit, cuius instrumentum est , non niam activam habet. EV ijs collige. quidem attingens formam ignis, sed quod non solum causa secunda, sed

disponens ad eius productionem , etiam caula instrumentalis dispositi- quia ut inserius in Controuersia de ua, Sc instrunientalis agens per pro- Eucharistia dicemus , accidens non Pria in formam receptam in actuali Potest substantiae productionem at- motione habet propriam intentio- tingere, etiam in virtute substantiae, nem, eo modo, quo agens naturale

sed solum potest ad eius productio- habet intentionem naturalem, quianem dispositive agere. Secundo su- quaelibet istarum causarum habet mitur instrumentum pro agente dc Propriam sorinam, quae est sibi pr attingente effectum principalis agen- Prium principium agendi in suo ortis , Per formam receptam ab ipso duae , ad quam sequitur Propria in-

Principali agente in ipsa motione a- tentio in effectu caulando.&in fine,ctuali; scut aer ut quidem aiunt) il- ad quem a dante sibi sormam dirigiluini natus agit per lumen ad visio- tur.Tertio sumitur instrumetum pronem in oculo. instrumentum Priino aliqua parte alicuius totius, cui Primo modo non distinguitura causa lecuim competit esse principium activum,deda, quae rationem principalis agentis toti non nisi per ipsam, di hoc modo habet, quia haec per propriam so Plail .secundo de Anima,vocat organa mam attinsit effectum,illud vero mi. Partes illas, secundum quas conuenit ni me , sed solum dispositive ad ipsum homini operatio;sic homo per Poten- agit:quod veru est de omni agente al- tiam visuatn , cui Primo conuenit vi-terante ad generationem substantiae, sonis esse principium, dicitur videre rnon quidem quod si instrumentu in Et instrumentum sic sumptum quo- ratione alterandi,imo respectu altera dam modo habet intentionem pro-tionis est perfectum principium acti- priam, quodam modo non, nam for uum,Sc veluti principale,in tantum cI, ma eius activa & est eius . Sc totius;

si per se esset, posset alterare; sed lotu e ui quidem , scilicet per se & primo,

Propter hoc dicitur instrumentu sub- totius vero per se, non tamen Primo. stantis,quia asit ad aliquam formam, Et eodem modo loquendum est dequet est dispositio ad substantiam: Vn- intentione, q 's ipsam formam conse de instrumentum in hac sigr iscatio- qu:tur,respectu actionis, quae non est ne magis inquit Scotu in diceretur ad aliud quam forma in actionem pro- substantiam agens disponens, ut dies gressa; d in hac consideratione inter uiditur contra perficiens,quam agens totum Sc partes,vel formam activam instrumentale, diuisum contra prin- partis etiam totius est comparatio, &cipale: instrumentum vero acceptum ordo virtutis ad virtutum in esse quie- secundo modo distinguitur praecise a to, sicut inter causim primam Sc se- causa secunda, quia non habet in esse cundam , quarum fornix sunt di-

quieto tarmam, quae sit principium stinctae Sc lubordinatae inter se, nec agendi in suo ordine, sed tantum in est ordo virtutis in fieri , vel virtu- actuali motione eam recipit; secunda tis in esse quieto , sicut inter causam Controu.Pm IIII. H Ω- Diuiliaco by Cooste

153쪽

114 Controuersia Quarta

secundam , quae in esse quieto ante actionem propriam formam habet de in thraamentum proprie activum, quod in ipsa actuali motione accipit formam , per quam in suo proprio ordine agit, sed est eadem virtus totius & partis diuers mode participata in toto & parte. Et de instrumento hoc ni odo sumpto pro parte concedi pota st , quod non habeat intentionem al: quam a principali agente, s.cut nec aliam actionem habet proprie Iars, quam totum agens Per partem,ed alio modo habet eamdem: sicut organum potentiae nutritiuae & totum animal, eamdem Prorsus intentionem & sormam habent respectu

actionis nutritiuae, quam intendunt. Ultimo suavi ur instrumentum cominmunius, Pro instrumentis artificum,

a quibus Primo tractuna est nomen

instrumenti, ut de securi & serra; &instrumenta haec non sunt proprie activa, ut supra diximus, neque respectu principalis effectus, s agens a timingit illum per ea, sicut monetariu ,Per

aliquod nast tumentum atting t figmram lin Pru tendam monetae, quae est

terminus seu essectus eius principalis;

neque respectu formae disponentis ad effectum principalem, sicut ignis

Per calorem , quem alterando inducit m subiectum , disponit ipsum adsormam ignis suscipiendam. Sed tantum instruinentum hoc modo distinctum a praecedentibus, est quid motum a principali agente, susceptiuum e fi ctus prioris ordinati ad effectumosteriorem; itaque receptum in eo abetoisinem ad terminum Princi-

Palem , sciat effectus propinquior causae id i is ctum remotiorem, absque ordine causalitatis Proprie dictae.

Et de instrumento in hae ultima significatione potest concedi , quod

non habeat propriam intentionem, ut conuenit agenti, quia non habet

aliquam virtutem activam, nec in e sinis quieto, nec in fieri, dc consequenter non est simpliciter activum. Collige eκ dictis primo, quod causa secunda , & instrurrientum illis tribus modis acceptum , habet intentionem Propriam eo modo, quo agetiti naturali conuet, it intentionem habere ,

respectu actionis.& est ictus proprii,

quia habet proprias formas activas. Collige secundo in strii metitu in artis nullam trabere intentione, praeter in tent:onem agentis principalis, quia non habet nec in esse quieto ante motionem , nec in actuali motione recipit formam activan , qua agat a ctive. Quocirca instrumentum ut sic, non habet aliam intentionem ab agente principali. Tertio obserua, quod minister Baptismi potest dici intendere vel actum illum, quem eXercet, ut Puta ablutionem sacramentalem ; vel finem , propter quem talis actus est exercendus. Hoc secundo modo accipitur intentio magis proprie, quia intentio magis respicit finem, intendere enim est ad finem tendere, licet etiam intentio primo modo sit proprie intentio; Sic potentia tendit in tuum obiectum, Sc propria actione ipsum intendit, immo & actionem ipsam . Sic etiam accipitur intentio ab Aristot. secundo Physicor. cum agens eκ intentione, quod dicitur agens a proposito, distinguit contra agens naturale , illud enim intendie actum, quem elicit, ipsum volendo

dc Pr aecognoscendo: agens vero naturale

154쪽

De requisitis ad Baptismum &c. II s

turale licet naturaliter ipsum intendat , eo ipso quod formam activam

eius habet,non tamen illum intendit,

volendo de praecognoscendo ipsum , in quo agens a proposto distinguitur ab agente naturali . In hac significatione prima usus est nomine intentionis Augustinus p. de Trinit. capit. vltimo, ubi ait, intentionem copulare Parentem cum prole,id est,intelligentiam cum memoria , quia facit memoriam in actualem intelligentiam exire, ubi intentio sertur in ipsam actionem. Potest ergo minister intendere in sacramento Baptismi duo: alterum est ipsa actio; alterum vero finis ipsius actionis, ut puta vel ablutio, vel finis ablutionis. Hic autem finis potest esse duplex: primus,proXImus, ct immediatus, per quod baptizatus ascribatur familiae Citristi, vel quod intendat id, quod Christiani iaciunt

cum baptizant.Secundus est ultimus. ut vita aeterna baptizandi.

Quarto obserua ex Scoto ubi supra qudest. 6. quod intentio tribus modis dicitur, etsi antiqui eam in duplicem

tantum diuiserint: alia intentio actu

Iis, alia habitualis, alia virtualis. ille dicitur actualiter intendere, qui habet actum elicitum respectu eius, quod intendit: se celebrans dicitur intendere celebrationem,quando actu elicito illam vult de intendit facere; Ille veto dicitur habitualiter intendere ,

qui habet habitum inclinantem ad

talem actum; Ille vero virtualiter intendere dicitur, qui virtute alicuius actus prius habiti actualiter facit omnia, quae facit, ita quod illa intentio a. ctualis suit principium ordinatum ad omnes actus sequentes, & habet in se virtualiter intentionem propriam cuilibet illorum actuum, sicut intentio finis habet in se virtualiter intentionem Propriam cuiuslibet ordinati ad finem: Quocirca manente Inten tione cuiuslibet ordinati ad finem , manet ista intentio actualis Prima virtualiter in omnibus istis, sicut in tertia parte late di Munus, ibi vide. Quod vero haec tertia intentio praeter

illas duas ponenda sit, probat Scotus, quia aliquis est minus perfectus intendens,quam is qui actualiter intendit,& persectius quam ille, qui solum

habitualiter intendit l, ergo inter actualem dc habitualem mentionem est medium. Consequentia optima

est; Antecedens probatur, quia siquis intendit Missam celebrare, Sc postea est distractus,non habet intentionem

actualem , non enim vult in actu , quia non intelligit actu; actualis enim volitio sequitur actualem intellecti nem, nec talis tamen habet intenti

nem habitualem, Quia hanc potest habere dormiensi habet se ergo meis dio modo,dc hanc dispositionem, qua medio modo se habet, inquit Scotus

intentionem virtualem , quam nos supra Poluimus. His ita constitutis, si Prima conclusio. Neccssirium est habere ministrum intentionem rei pectu actus, quem exercet. Conclusio est Scoti ubi supra, quaest. F. quam sic probat: Actus baptizandi debet esse humanus; ergo in exercente ipsam requiritur intentio Sc voluntas e Xerincendi eum. Consequentia probatur, quia actus humanus, proprie loquen

do de actibus humanis , d stinctus

contra fortuitos de casuales fit per intellectum dc voluntatem; ergo ne cessatio debet ille actus esse volitus Scintentus, alias non erit humanus, ut in praesentiarum loquimur de actu huis manO. Antecedens probatur, quia ad

155쪽

II σ Controuersia Quarta

illum actum obligauit Deus mini strudi suscipientem, utrumq; eX sua Parte: at actus, ad quem homo obligatur a Deo, debet e se humanus,& non ca-s ualis & fortuitus, quia super sortuita non cadit obligatio, quae eκ sua acti ne hoc agit, ut homo intendat id, ad quod obligatur. Quocirca oportet ut minister habeat, respe ctu actus, intentionem primo modo sumptam,ex dictis not. q. Respectu actus, inquam , non in quantum est quid materiale, sed quatenus a Deo institutus, ut inquit Scotus,sub ista ratione a Deo piς-cipitur ministro exercenti illum: Itaq;

debet exerceri & intendi quatenus actus sacramentalis est . Secunda conclusio. Intentio sinis Principalis Scremoti, non est necessaria in ministro baptizate,bene tamen

intentio finis proΚimi & minus principalis. Ad cuius intelligentiam aduerte, quod finis actus bapti Eandi est duplex: Alter principalis dc remotus, utpote baptizatus fiat filius regni coelestis, qualis fieri non potest, nisi habeat gratiam,per quam est d:gnus vita aeterna: Alter est proximus S minus principalis, ut scilicet baptizatus fiat Christianus,sive membrum Eccles ς nuli tantis .Hunc aute in finem Pro-Nimum potest quis intendere vel in generali, vel in particulari in particulari , ut si intendat istum intrare in Christianorum legem seruandam: in generali vero si intendat facere circa

istum, quem abluit, quod Christiani

solent facere circa suos. Probatur conclusio, quia eMercens actum humais

num intendit finem illius actu I, quatenus actus humanus est sibi: seὸ λnis huius actus humani ut sic, non est finis ultimus, scilicet ordinare baptizatum ad vita in aeternam,quia hic si

nis est proprius Dei di inentis homi

nem ad se ipsum; ergo iste baptizans

ut sic, non tenetur intendere illum,

sed alium actui immediatiorem, licet

minus principalem , vel in Particula ri, vel in generali, modo Prius exposto . Et confirmatur, quia iste actus humanus a Deo praeceptus ipsi ministro xt sc , & ut humanus sit de prae .ceptus , dc ut sc e Xercendus, non habet pro fine vitam aeternam, sed solum cons gnationem baptizati intra

familiam Christi; ergo hunc finem

debet intendere, & non illum. Rationis vis coiis stit in hoc, quod exercens actum humanum debet intendere finem illius actus, quatenus humanus, & sibi praeceptus est, hic autem finis est ille, qui actui est prom-mior, sed talis finis est velle intrare istum legem Christianorum seruandam , vel facere saltem quod Christiani faciunt; ergo hunc finem debet intendere, non vero illum prin cipaliorem dc remotiorem,qui cstordinatio huius in vitam eternam, quod

sufficit ut Baptismus sub hac intenti

ne collatus teneat, nec alterius fini intentio sit necelsaria . Hanc consuissonem tenent communiter Doctores in quarta dist. 6. DBonavent. articulo tertio, quaestio. Prima. Richar. amticulo primo, quaest. secunda. Duran. quaestio. secunda, Scotus prae caeteri; expressius & elegantius quaest. quinta, Alens. quarta parte, quaestio. decima tertia, membro primo,Per totum.

Hugo de Sancto Uictore,libro secundo de sacramen. parte sexta, capitulo decimotertio. Probatur amplius con

clusio, quia sic fuit semper ab Ecclesia intellecta institutio sacrament rum a Christo facta, sicque ab ea dis- finitum est, ut patet in Conc. Florent. iu

156쪽

De requisitis ad Baptismum, &c. III

seis. seMta, can. undecimo, ubi sic dicitur : Si quis diXerit , in ministris, dum sacramentum conficiunt, non requiri intentionem saltem faciendi , quod facit Ecclesia, anathema sit. Εκ quibus verbis satis infertur necessariam esse intentionem,respectu actus

lum habere, respectu huius, nec rein quiri intentionem finis remoti & vltimi. Hoc autem tale rationabile, his verbis explicat Scotus: Si quis enim legislator instituerit in sua politia tactum manus esse signum practicum

amicitiae, non intenderet,quod utentes illo signo praecise habere ni actum humanum circa ipsum, quatenus quid materiale est, sed in quantum est tale signum institutum ; & si disposuisset else tale signum facere seruare, non faceret illud seruari, nisi homo actu illum exerceret, ut ad talem sinem proκimum institutum ; ergo cum Christus sacramentum Baptismi instituit, tanquam signum efficaκ ad adscribendum hominem membrum suae Ecclesiae, voluit & praecepit, Vt minister hunc actum exerceret, &intenderet hunc finem actui proximum , licet ipse Deus ulteriorem finem intendat. Et confirmatur exilla Apostoli prima Corinth. quarto. Sic nos eXistimet homo, ut ministros

Christi & dispensatores ministeriorum Dei: ille aute di dispensator, cui

aliquarum rerum cura committitur,

ut arbitrio suo earum distributio fiat, quam modo humano faciendam esse,nemo rationis bonae compos nega bit ; ergo ad hunc modum com naibia est hominibus sacramentorum dispensatio: sed is modus non est absq; voluntate dc intentione faciendi actu Controu.Par; IIII. commissum ; ergo S intentio ad id necessaria est respectu finis actus sautem proXimi. Sed ut vim huius rationis, quae in idem cadit cum supra postis, intellia

gas,aduerte, duobus modis negotium aliquod fieri per internuncium vel Perministrum . Primo,ut legatus seu minister tantum sit reserens alterius voluntatem: Secundo, quando potestas datur huiusmodi ministro, uti P se vice alterius,suo tame iudicio & arbitrio negotium faciat & expediat. Quando fit priori modo, non requiis ritur voluntas seu intentio internunc ij, sed solum quasi materialiter con currit referendo alterius voluntatem rquando vero posteriori modo fit, intinistri voluntas est necessariar Ut reκ iudici cognitionem caulae committit,& simul eius iudicium necessarium est, ut talis iudeκ modo humano, de per propriam voluntatem tali utatur potestate. Huius posterioris generis uini sacramentorum ministri , qui sunt fideles ministeriorum Dei dispensatores: Quocirca modo humano, & propter finem intentum immediate a Christo ea administrare debent, ac proinde intentionem finis proximi & immediati illius actus humani & sacramentalis habere tenetur. ijs sequitur, ad sacra memtum conficiendum non sufficere habere intentionem conficiendi illam actione quas materialem,&vtactu in natura, sed ut sacramentalem, ut Scotus recte docuit ubi supra, sic diacas . Ratio autem, Propter quam requiritur ista intentio finis proximi, & non remoti,& vltimi, est congrua, quia scilicet Deus voluit actum istum exercitum a ministro esse humanum in eo,& non tantum ut est talis actus

157쪽

118 Controuersa Quarta

in natura , quia in hoc non distingueretur ab alia balneatione cum a Iiis verbis , sed in quantum est actus alicuius, de ministri exercentis signum Dei Sed contra has conclusones obij-cit Scotus dupliciter. Primo sic: Instruis entum non oportet ut habeat actione in Propriam, quia in actione pro Pria non esset instrumetum,sed principale agens; ergo nec quod habeat intentionem respectu finis, sed sufficit quod dirigatur ab agente principali intendente finem: sed ministerest instruinetum Dei; ergo adactum sacramentalem eXercendum, in quo rationem minittri habet,non requiri- ur in eo intentio finis. Secundo. Ad sacramentum nihil aliud requiritur,nisi pars, vel res sacramenti: sed intentio ministri non est Pars, Iec sacramenti aliquid,quia non est aliquid sens bile; nec est res sacrais menti,quia res sacramentum est in suscipiente sacramentum; igitur &c. Ad primum eκ dictis in hoc artic. patet,propositionem illam argumenti, quod instrumentum non habet in- te tionem respectu finis, aliam ab a.

gente principali, solum intellige damesse de instrumento tertio & quarto

modo dicto, minister autem non habet rationem instrumenti illis ultimis modis respectu ablutionis sacramentalis, immo inquit Scotus, est causa secunda respectu eius, etiam ut sacramentalis est, & ideo habet propriam intentionem liberam, quae cognitionem actionis eius & finis supponit; respectu tamen effectus Baptismi,scilicet gratiae, quae hominem ad vitam aeternam ordinat, dici potest instrumentum respectu Dei, eo modo, quo agens dispositiuum dicitur instrumetum respectu agentis perficientis e D sectum, ut supra locuti sumus: Et tale

agens non habet intentionem rei pectu termini principalis agentis, sed respectu sui proprii termini , sicut alterans lignum ad formam ignis,est ages disponens, & solum habet intentio.

nem naturalem respectu caloris ab

eo producti, quo disponit lignum ad

formam ignis, non tamen respectu sormae ignis, sicut nec respectu eius habet actione in . Et ita concedo sinquit Scotus) non esse necessarium baptizantem habere intelionem respectu vitimi finis Baptismi, sed respectu Baptismi, & finis eius proXiml,λcut supra e X plicatum est. Ad secundum dicit ibidem Scotus, ad Baptismuiri aliqua pertinere Ut intrinseca ipsi aliqua vi extrInseca; caula efficiens requiritur tanquam causa extrinseca ad sacram uti effectionem pid vero quod ultimate agens intellectuale denominat ad agendum, est intentio. Quando ergo dicitur, quod nihil pertinet ad sacramentum,nisi sit pars, vel res eius, veru est de eo, quod est intrinsecuin fundamenti vel signati ipsius sacra menti;intentio vero neutro modo est intrinsecum sacramento, tamen necessario eκ parte agentis ad estectionem eius intentio; ergo noest de essentia sacramenti, nec forma liter suinptialec Procon notato, est tammen necessario requisitae N parte agentis,ut sacramentum conficiatisicuti ad esse ignis geniti solum ut intrinseca concurrunt materia & Arma, requiritur tamen ut causa extrinseca eLficiens ignem,scilicet ignis producens ipsum, Sc forma, qua Producitur. I ertia concluso.Intentio habitualis non sufficit in ministro ad conficiendum sacramentulu. Probatur,li ius Distrigod by Cooste

158쪽

De requisitis ad Baptismum &c. II s

iusmodi intentio no sufficit adactum actualis intentio ad Baptismi confe-

humanum ut sic; ergo nec ad confi- ctionem, nec ad alia sacramenta conis ciendum sacramentum. Consequen- ficienda. Quod vero ista actualis in-tia est euidens, quia actus sacramen- tentio sufficiat, patet, quia nulla alia

talis cum sub praecepto diuino cadat, persectior est dabilis , nec sufficien

necessario debet e sse humanus, quia tior,tenet enim inter omnes intentio-

super fortuita di casualia no cadit prς- nes primatum; ergo illa sufficit. ceptum N obligatio. Antecedens pro- Quinta conclusio. In baptizante bo , quia siquis habeat habitum in- sufficit virtualis inteptio, id est, quod

clinantem ad desiderium iam talis,& aliquam habuerit intentionem actua curatur, nullo modo intendens ad sa- lem , vel ex qua descendit nunc actus

nitate ed ad ludum, non dicitur con- baptizandi, sue in isto actu habeat sequi sanitatem per aliquem actum intentionem , siue non ; sicuti si inhumanum, sed casualiter Sc fortuito, duens se ad Mὶssam intendens cele- non magis ci si non habuisset intelio- brare secundum usum Sanctae Ro-Dem ad ianitatem ; ergo sola intentio manae Ecclesiae , & ex isto procedit habitualis non sufficit respectu finis continuo in celebratione Misae cumactus humani,vt humanus est.Et conia magna distractione circa eam, vere

firmatur, quia talis intentio potest est facit ea, quae necessaria sunt ad actum se in dormiente, cuius actus si dota sacranae ut alem , quod est conficerem 1ens efficiat illos, humani dici ne- sacramentum. Probatur,quia actua- queunt, licet sint actus hominis; er- lis intentio non semper requiritur, vigo habitualis intentio non sufficit ad si sit sufficientissine , ut supra osten- actum sacramentalem , quia tunc dimus, nec habitualis sufficit; ergo etiam dormiens poliat illum effice- sufficiet haec virtualis, quia alia non Te Vere . datur. Praeterea non minus sufficit Quarta concluso.Intentio actualis in ministro intelio ad meritum quam licet lussciat in ministro baptizante, ad sacramentum conficiendum; vel no tamen semper est necessaria in eo. clarius , intentio ad meritum sum Probatur,quia non obligauit Deus ho ciens sufficit ad consectionem sacra. minem ad impossibile, vel nimis di L menti: sed ad meritum non requiri-cile,quale est non distrahi, cluia secun tur actualis intentio, sed virtualis sus- dum Augustinum 3.bb. delibero arb. ficit; ergo in ministro ad consectio- non est in potestate nostra, quin visis nem non erit necessaria actualis ii tangamur; nec etiam plus obligauit tentio,sed virtualis erit sufficiens.Ma- Deus ministrum in ilis actu baptiza- ior probatur, quia meritum non ha-di, quam in exeque do & exercendo bet effectum, nisi proprio voluntatis actus aliorum sacramentorum: sed in conatu eius, qui diuina gratia Per- conficiendo Eucharistiam,qu est eX- fusus S adiutus mouetur ι at. sacra-cellentit sinum sacramentum , non mentum habet estectum non per obligauit non distrahi, quin prius in- motum voluntatis in aliquo, sed is tendens celebrare, licet in prosere n. Ium si non ponatur obex;ctgo illa in- do verba sacramentalia sit distractus, tentio, quae ad metitum iussi si mulvere conficiat; ergo non est necessaria to magis sufficit ad conscct: onem s H cra Disitirco by Cooste

159쪽

Igo Controuersia Quarta

cramenti . Minor probatur, quia si requireretur semper actualis intentio ad merendum, sequeretur,quod qua-tumcunque persectius, & quacumq; persectione actum inciperet, si post

distrahere tur,non haberet in illo opere meritum, quia non haberet actualem intentionem, quod tamen nimis durum ellet cocedere in Martyribus, qui sere ui tormentorum absorpti,vel distracti non haberent huiusnodi actualem intentionem, quio enim dicere audebit , eos in huiusmodi tormentis non meruisse a non ergo est necessaria intentio actualis; & cum habitualis non sussciat, sequitur vir tuale in sufficere ad hanc sacratare n. torum administration em , dc consequenter illa ad id minus est requista, cum actualis non sit necessaria, Sc habitualis non sufficiat. Sed circa conclusionem aduerte illam particulam , sue in isto actu habeat intentionem actualem , vel aliquam ab ea deicendentem, est enim

in ip verbis difficultas ; nam ex dictis

necessaria est ad baptizandum actualis vel virtualis intentio, quia habitu a lis non susscit; ergo in actu baptizandi vel e si necessaria actualis intentio ivel aliqua ab ea descendens: Quomodo ergo in conclusione dicitur, sue in actu baptizandi mi iuster habeat actualem intentionem , vel aliquam eκ ea descendentem, vel non a videtur enim ijs verbis negari esse necessariam ad minus virtualem intentionem . Respondeo,conclusio ita ut iacet est Scoti ubi supra, quaestio.&Nta,

dc voluisse solum, quod actus baptizandi solus est humanus 3c sufficiens

ad Baptismum valide conficiendum, dummodo ab actuali intentione descendat, dc virtute eius fiat , siue illa actualis intentio duret siue non, vel siue duret aliqua alia intentio eκ prima descendens, S ab ea caulata in ministro, siue talis non derelicta fuerit , dum inodo actus baptizandi ab illa prima actuali intentione descenis dat. Hoc melius intelligetur eXdubii sequentis intellectione , quod Scotus ipse mouet. Quaerit, quanam ratione potest aliqais enectus , qui modo est, reduci ad illam determinationem primam , sicut in causa , si nunc, quando actas efficitur, illa in tentio non est, nec aliqua alia imperans istum actum 3 Respondet Scotuse X Propria sententia in hunc modum, quod siue voluntas intendens aliquid relinquat in potenti js inferi

ribus,sive non, ordinate tam e habeat suas volitiones respectu finis, de eorum , quae sunt ad finem, de cum ad aliquam istarum peruenerit, de αctum inferioris potentiae corresponia dentis uti perauerit, potest ille actus inferior manere, licet nec alia intentio prior, nec lecunda manet; Sc dum

manet ille actus,voluntate quanta in-cunque distracta, dicitur manere intentio virtualis. Εκ quo Scotus videtur insinuare, dc in prima responsi ne ad argumenta af rmat,illud quod prima intentio relinquit, secundum,

cuius virtute fit actus imperans, quiabus non manentibus, prima scilicet, Sc lecunda intentione a prima causata, dummodo actus bapti Eandi viri te primae sit causatus, dc duret: ait

durare in virtute primae intentionis actualis, esseque in eo virtualem inistentionem. Non igitur negat actum Imperatum , ut humanus hi, debere

intendi actu vel virtute , sed quod

non manente actuali intentione prima , vel lecunda, ab ea descendeniste

160쪽

De requisitis ad Baptismum,&c. I 2I

te Se causata, adhuc actus imperatus,& actus baptizandi est, Sc dicitur in . tensus virtualiter , quia virtute primi actus fit, & durat siue igitur duret actualis intentio in se,sue non, & siue alia ab ea causetur in operante, siue non, dummodo ille actis imperatus a prima intentione actuali descendat, virtute eius fiat, sufficit ut dicatur esse in eo virtualis intentio,vel virtualiter intendi .Et hoc vult dicere Scotus, dum ait sufficere intentionem virtua lem ad conficiendum sacramentum, sae prima actualia intentio sor maliter duret,sue non, quia sufficit, quod hic actus sit causatus ab actuali intentione, Ac quod virtute eius duret ab , intentionis contrariae interruptione, nam quamuis ipsa intentio inter orinterrupatur, Potis ipsi eκteriores manent applicatae ad suos motus, eosque continuant virtute primi actust &quamdiu notitia illa durat ex vi pri ris applicationis per primam actuale intentionem factae, dicitur virtualiter ab ea manare & oriri.

ARTICULUS II.

An malitia ministri Raptis

PArs affirmativa his argumentis veto similis redditur.Primo,quia me brum aridum non potest esse causa in Buedi vitam in aliud membrum: sed minister malus est membrum malu Ecclesiae, quia sne gratia, quae est vita Ecclesiae;ergo malitia ministri effectu Biptismi impedire potest. Et confit matur , quia Malacn. secundo ait Dominus; Maledicam benedictionb. vestris,dc loquitur cui sacerdotibus.Glo.

vero Hieronymi ait sic: Quidquid a

vobis benedictu fuerit, erit a me maledictum; ergo qui bapti Zatui a malo sacerdote, maledictus est; non ergo recipit per huiusmodi ministrum gra tiam. Et Eccles 3 . Ab immundo quid mundabitur 3 sed sacerdos malus est immundus; ergo ab ipso, vel per ipsunon confertur in Baptismo gratia,

quae animam mundat. Secundo.Cyprianus constanter tenuit Baptismum datum abliaereticis,& schismaticis fuisse inualidum, vel igitur errauit in fide,vel non: Primum dici nequit, quia errans in fide, si in illo errore moritur, da natur: at Cypnanus fuit Martyr gloriosus, cum in illa sententia permanserit usque ad moristem a igitur saltem asserere Baptismue se nullum datum ab haereticis &schismatici non est error in fide ergo saltem non est asserendum tanquam certum, quod malitia ministri non impediat sacramenti etactum. Tertio. Ambrosius in lib. de initiandis rudibus,3c habetur I .quaest. I .ca P. Non sanat: Baptismus per fidem non

mundat,sed polluit.Et ibidem Qui factu ni,& quibuS faciunt, nihil prodest, sed ad iudicium est ,& loquitur de malis baptizantibus, & recipientibus ab

eis Baptismum. Quaestionem hane disputat Scotus in A. d. s. quaest. I. Seraphicus Doctor etiam quaest. I . AleXa. q. par. quaest. 8.

Ad cuius intelligentiam obserua . 'deo ipso,quod inquirimus, an malitia ministri impediat effectum sacramenti, inuestigamus etia,an sanctitas, bonitas, fides eiusdem sit ad Baptismum necessaria. Nole aut e sanctitatis, intelligimus statum gratiae ipsius ministri; dc per bonitatem non lotum habitua

SEARCH

MENU NAVIGATION