장음표시 사용
161쪽
lem virtutem, sed etiam actualem ipsius operis honestatem, quo fit sacra mentum i per fidem vero non lotum intelligimus habitualem fidem circa alia necessaria, sed etiam spiritualem,
veram e Vistimationem ek credulitatem habitualem, aut etiam actualem circa ipsum sacramentum, quod facie dum est; ratione vero malitiae iis opposite intelligimus omne peccatum mortale, haeresim,Sc similia,& inquirimus an huiusmodi malitia in ministro sacramentum Baptismi invalidet,dc es- sectum gratiae impediat, de qua re varij suere errores. Alii enim affirmarunt , quod si nil nister erat praescitus, S reprobus, nihil ei ficiebat,sed necessari uelle quod fuerit praedestinatus, ita fatetur tenuisse Suitceph. Alii di-
Nerunt, ministrum existetem in peccato mortali non efficere sacramentum. hunc errorem refert S.ThOm.4. contra gentes titu. 77.&Beria. ser. 6 6. in cantica. Alij vero concesserunt, fide. les etsi iusti non sint, vere sacramenta
efficere,non tamen haereticos δ: schismaticos. Haec sententia tribuitur Cy-Priano, non tamen ipse fuit primus eius auctor, sed Agripp. praedecessor eius in Episcopatu Carthag.Sc constat
ex August.lib. 2.de Baptis. cap. 7. Sc libro de unit .Rapi .cap.7. qui refert, A gripP. cepisse mutare antiquam morem bapti Zandi eos, qui ab haereticis erant baptiZatu Cyprianus autem sententiam hanc sortiter defendit,& alijs Africis Episcopis eam persuast, adeo ut coacta Concilio eam diffinierit pace tamen cum Romana Ecclesia seruata Sententia haec inter hos Patres eo tepore sine pertinacia aut nota haeresis disputabatur. Vltimus error potest esse eorum,qui a steruerunt, haereticos vere conferre sacranactum, notamen sacramenti efficaciam, scilicet gratiam,quia qui sanctus non est,non potest alios sanctificare. Secundo nota ex D. Bonavent.vbi supra, esse in duplici differentia opera humana: alia,que habent virtutem de valorem a charitate, vel voluntate interna solum .alia vero, quae suum Valorem Sc efficaciam habent solum ab institutione Diuina. Prima sunt opera virtutis Sc viiij, quae Pensantur secundum qualitatem voluntatis, quae enim a voluntate charitate formata oriuntur, meritoria sunt, quae autem a voluntate obliqua originem habet, vitia dicuntur. becunda vero Opera sunt lacramenta, quoru ualor Scefficacia pensatur secundum meritum , de
dignitatem Christi constituentis, de talia semper efficacia imanem dc imis Polluta, nec possunt aliquo modo pollui per ministros, sicut nec meliorari, habent enim virtutem a. Christo dc non a ministro: sicut semen iactum in terra aequaliter fructificat siue sit binus, qui seminat, siue malus. Tertio obserua, propter tertium argumentum hic disputandum eis: et an Baptismum recipiens scictera malo ministro peccet in quare Daho. 3 . par. q. 6q.art. 3. ad secundum,& qo. 72. art. 9. duplicem distinguit ministrum iniquum, alium uocat toleratu ab Ecclesia,qui licet peccator sit, tameneque ab Eccesia praecisus, neque a
sacramentorum ministerio aliqua ce-sura suspensus: Alterum vero non toleratum , qui ab Ecclesa est prohibitus siue suspensus, vel Praecl-sus, ut haereticus publicus Sc declaratus . Qua distinctione supposita duas statuit regulas absque ulla limitatione : Prima est, a ministro tolerato ab Ecclesia , quamuis iniquus
162쪽
De requisitis ad Baptismum &c. I 2 3
quus si, licet petere sacramentum , quia ego peto retri licitam , quam aliquis licite praestare potest, dc nulli
utilem ac sere necessariam ; cur ergo priuari debeo mea utilitare dc commod 3 Secunda regula, a inimitro notolerato non licet petere sacra tuentu dc accipere, quia ille non solum inique daturuς est, sed etiam non potest licite dare. Scotus ubi lupra q. q. alia via incedit, cuius sententia in conclusionibus dilucidabitur, quantum Per 'tinet ad ministrum praeci lum S non toleratum, & quantum ad Dori Praecisum & toleratum, seu per mi ilum . Sed memini tempore D. Tliomae de Scoti omnem ministrum communicatum suisse non toleratu, quia omnibus prohibitum erat ab ipso petere dc accipere sacramenta, tamen post Concit.Costantie se,& Basileenses eis h. moderata est haec prohibitas, Schmitata ad eum, qui nominatim esteΚcommunicatus, dc de nunciatus, vel notorius percussor clerici ue ita ut nullo modo tergiversatione celari Possit. Unde ere vi liuius noui iuris, solus ille dicendus est in inister non toleratus, qui hoc modo excommunicatus est, Sc solum respectu illius prohibentur fideles speciali ac directa pro hibitione petere vel accipere ab eo sacramenta , qua prohibitione directa non prohibentur fideles accipere sa
cramentum ab haeretico non e X com
municato praedicto modo, quia cum moderatio Concilii Constantiensis generalis si, dc ad omnes e X communicatos se eXtendat, dc comprehendat, ct ideo quamdiu illi nominatim eX- communicati non fuerint, non erit specialis & directa obligatio non re cipiendi ab illis sacramenta tanquam
ab eXcommunicatis, sed solum illa, quae esse potest de uita n do iniquo ministro in illo opere. His ita constit
Prima conclusio. Quacunque m litia in inister si malus, vel haeresis, vel musmatis, siue morum, salua vir tute Ecclesiae, si intendit sacere quod
facitEcclesiui eruatque modum elus, vere Baptismuni confert, dc talis Bainptismus vere habet effectum in baptizato, no obstante in alitia ministri, nisi obstet malitia luscipientis. Coci sonem istam ponit Scotus q. I. culus Verita S,inquit, non habet nisi unam rationem, propter quid videlicet, quia sic placuit Christo, sacramentum instituere, ut malitia ministri ipsum non impediat,nec eius effectum quod autem Christus sic instituerit,colligit Augustinus ex illa auctoritate, quae habetur Ioan . I. Super quem videris spiritum deicendentem, hic est, qui baptiZat.trach. 6.cap. I . ubi dicit:Suat in iis
nistri iusti, si volunt, si autem noluerint esse iusti, qui sedent in cathedra Moysi , seruum me fecit Magister meus, id est, Christus,de quo Spiritus sanctus dicit: Hic est qui baptizat. Et
tracti s.super Ioan .cap. I. Quos baptizauit Iudas, Christus bapti Eauit, si quos autem baptiZauit ebriosus, homicida , adulter, si Christi erat Bapti mus, Christus baptizauit, non timeo adulterum, nec ebriosum, nec homicidam , quia columbam attendo , per quam mihi dicitur: Hic est qui bapti-Zat; ergo malitia quscunque ministri
sacramentum non inualidat, nec effectum eius impedit, si Baptismus vat rem & efficaciam non a bonitate ministri habet, sed ab institutione Christri ι ergo effectum eius malitia ministri non impedit , sicut nec efficaciam tollit: Sic congruum fuit Bapti linum
163쪽
institui,rationabile enim erat Deu a Ls stere suo signo prastico ad candum signatum eκ determinatione voluntatis suae praecedentem omnem mini stri cognitionem, ut scut illa determinatio sua,qua tribuit signo efficaciam, est ab ipso immediate omnino, dc Primo; ita assistentia consequens illam determinationem ad caulandum, est ab ipso immediate nulla,attenta con ditione ministri,quoad bonitatem vel malitiam, ut sic signum esset semper certu, sc efficacia haberet, alias enim Ecclesiasticus ordo Sc regimen vel eus et perturbatum , vel incertum , non speculativa aliqua & inusitata incertitudine, sed ualde communi, morali, ac humana, quia fides vel sanctitas ministri frequentissime deest , ac moraliter deeue potest. Item si sacramenta, ut supra ostendi uriis, suam efficaciam habeant praeci te a Deo, tanquaa causa efficiente, & a passione Christi tanquam a causa meritoria, & nona ministro,& ab alio; ergo quacumq; iniquitate minister sit insectus sacra. menta habebunt suam efficaciam. Praeterea s Baptismus non posset conferti a bono, non esset in magnum viatoris remedium; sed quasi communiter in detrimentum;cum enim quasi nullus pol sit esse certus de bonitate propria, multo minuo nec de bonitate alterius; ergo si ex bonitate ministri
dependeat Baptismus nunquam posset aliquis esse certus,imo semper idubius de suo Baptismo, quod est maXimum inconueniens. Item e X Parte suscipientis est optima congruentia, quia uidetur omnino iniustum, alterum pro iniquitate alterius puniri, qua do.ille alter nullo modo communicat iniquitati illius . ita ut possus biimputari: sed ille baptizandus disponit se ad gratiam quatu potest I ergo
si malitia ministri ab eius executione impediretur, propter culpam aliena nullo modo sibi imputandam,puniretur. Cocluso est communis omnium Doctorum sententia, quam Perpe tua traditione seruat Ecclesia. Et D. August.lib.primo de Baptis .cap.7. r
fert post mortem Cypriani, dc non eXplicat quodnam fuerit hoc Concilium plenarium: non nulli vero coniectatur fuisse Concilium quoddam Capuense, sic enim de illo dicitur Conc.Carthag. 3 .ca P. 3 8.& Conta Afric.capit. i s. Illud autem suggerimus mandatum nobis,quod etiam in Capuensi plenaria Synodo videtur statutum, ut non liceat feri rebaptizationes & reordinationes: sed Synodus haec non fuit generale Cocilium, sed nati an ale. Sed quidquid hic tr
diderit Concit Nicen. dc determinauerit, resert illud Heron. Dialog. contra Luciferia, circa finem,quamus talis canon non eNtat.Conclus haec est certissima, de qua dubitare non licet, ria in in Conc.Trident. sess. 7.cap. I 2. des cramentis in genere diffinit,ministros sacramentorum etsi in peccato mortali sint, si caetera necessaria seruent, Vera conficere sacramenta. Elcan. q. de
Bapt.diffinit Baptismum posse dati ab
haereticis. Εκ iis sequitur primo,Valorem S ueritatem sacramentale Baptismi per se non pendere ex fidei tinctitate ministri, atque adeo sacramentum datum a ministro quantumcumque iniquo,schismatico,h retico, dc ab Ecclesiae praeciso , ualidum esse, dum inodo alia omnia necessaria concurrant. Secundo sequitur, hanc nostram conclusionem aeque procedere in omnibus sacramentis, quia ratio nes factae eande ui in habent in omnibust
164쪽
De requistis ad Baptismana &c. I a t
nibus, atque adeo eadem est fere de omnibus traditio, quamuis in Baptismo magis si exorcisa, praesertim quoad haereticos: sed rationes ad luchae eamdem vim habent in quocumque Peccati genere, sue illud sit c5tra charitatem, siue contra fidem, siue ministereκ mala intentione & voluntate, vel eX aliqua mala alia circumstantia ad conficiendum sacramentum moue tur . Sequitur tertio, quod Conclusio nostra non solum est vera de sacramentis, sed etiam de eorum effectibus, ita quod sicut minister quatvln-ul. haereticus siue schismaticus, aut quouis alio peccato infectus, veru in confert sacramentum,ita etiam dat lacramenti efficaciam . si suscipiens obicem non ponat; omnes Icholastici Doctores hoc affirmant, tenentes hanc confusionem, bc Scotus ubi tu
Pra, eam tanquam indubitatam admittit, ut Patet e X tenore nostrae conclusionis, quae de verbo ad verbum est Scotir Alens. id ipsum eκplicauit, tertia pariquaest. I 8. memb. 3. art.Primo, i qua inuis hoc, qd ad effectum sacramenti attinet, non sit tam eXprella dis finitum, est tamen omnino certum, Sc eκ proprijs fidei principi j; sequitur.Et quantu ad primum si sermo est de charactere, res est inanifesta, ideo enim Bapti linus ab haeretico da tus iterari non potest, quia indelebilem characterem imprimit; idemque iudicandum est de sacramentri ordinis Sc Confirmationis. De e flectu vero gratiae regula est fidei e X Conc.Trident.se T. T.can. 6.dc 7. sacramenta dare gratiam non ponentibus obicem:
sed sacramenta ab iniquis ministris collata sunt vera sara; ergo dat gratiata si poneti obice. V ltimo colligitur,virtute nosti ae conchisionis in facio legis naturae, quo delebatur originale, de circumcisione habuisse locum, nam etsi non sit tanta certitudo,quia aliqui dubitarent, dc praeseitim de sacra me into legis naturae, nihilq; de hoc est hactenus dii finitum, caeterum sine dubio hoc probabilius apparet,quia Praefatae irationes eamdem vim habent,& in omni tempore dc lege, hoc eX- presse tenuit August.lib. Primo, cotra Cret con .ca. F. Sc epist.2 3. Oppostam lententiam defendere videtur Cano de sacramentis in genere, P. F., bl inter alias differentias, i quas Inter noua dc vetera sacramenta constituit, una
est, quod illa sanctificant etiam ab infideli collata, non vero ista ; sed non explicat, an illa sacramenta a ministro infideli collata, essent vera sacramenta dc valida, sed solum quod siedata gratiam non conferebant, pote. rant aut valida esse,etsi suo estectu carerent, ut in adulto Ponente obicem satis Patet.Certe contra debitam licramentorum institutionem videtur ense asserere, absque fide ministri non fuisse valida lacramenta, ut eκ dichis latis constare potest: non .n .in fide ministri suam efficaciam habent, sed a meritis Christi praeui sis. Si autem valida erant,cur negatur, non contulisse verum gratiae effectum no ponentib. obicem γ quia ut tunc diximus, ille e Liactus non nitebatur in merito aut fide ministri,sed in Dei promissione, Scin meritis Christi. Secunda Concl. Non est per se, Scintrinsece matu, petere, aut accipere sacrum a ministro,si licite pol illud dare, CN malitia vero eius non est illud daturus abiq; peccato. Probatur,quia ab actione ministri, q quatenus ab eo procedit, coniunctam habet malitia,
leparabilis est malitia, dc hoc perse
165쪽
loquendo; ergo qui illam actionem petit per se,n5 petit.liquo d malum,
Sconsequentur illa Peratio ex se,&Droser a natura, & eκ obiecto non e thmala, neque ex vi illius aliquis alteruad malum faciendum inducit. Confiequentiae istae sunt n otae; antecedens probo, quia illa malitia solum actioni sacramentali adiungitur eX Praua Voluntate operantis, & non ex propria
actionis natura, cum optime fieri possit sine tali malitia; ergo ab ea est talis malitia separabilis, & consequenter non potest esse intrinsece malum,illa actionem petere,praesertim cum ipse minister, si vellet, sine peccato eam
exercere posset.Exemplores comprobatur, quia licet a Gentili petere iuramentum , qui tamen per salios Deos iuraturus est;&licet petere mutuum ab eo, qui usuras exacturus est , quia haec non sunt intrinsece inala, possetque bene fieri. Tertia Concluso. in casu necessitatis licite potest quis recipere Baptismum a ministro non solum tolerato,
S permisse,sed etiam non tolerato,&praeciso. Conclusionem hanc tenet Scotus ubi supra, quaest. secunda, quae videtur esse contra D. Thom. quia ut supra vidimus, absque ulla limitatione asserebat id , non licere accipere a ministro non tolerato,quia baptizandus aut est adultus, aut paruulus: si
adultus,sufficit sibi baptismus flaminis, quando non potest haberi Bapti Dinus fluminis: at in proposito casu non habet sbi ministru, quia est prohibitum sibi communicari cum illo
Praeciso,& maκime in actibus sacramentalibus, ergo ille saluabitur non
recipiendo ab illo Baptismu fluminis, sed batismo flaminis,quia in easu , in quo no pol haberi Baptismus,nisi coicando cum eo, cuius coicatio est ab taclesia sibi prohibita,maxime in tali aiactu; ocirca si Baptismum ab eo reciperet, peccaret Si aut baptizadus,est paruulus det eu baptizare is,a eu volebat praeciso offerre baptizadum, quia cum praeciso non licet ei communicare pro paruulo suo; si vero habens paeuulum Ponatur mancus, nec habe ret in illa regione nisi praecisum,relinquendus est potius paruulus sine Baptismo quam cum praeciso in actu baptizandi communicare. Haec ratio &modus dicendi no placet Scoto, ideo contra eos arguit euidentissime conis
clusionem probando Primo,quia praeceptum superioris, plus obligat,il praeceptum inferioris.
adeo ut cum simul concurrunt, nec
ambo simul obseruari possunt,relicto inferioris prςcepto illud superioris obseruandum sit, ut eκ se patet. Vnde
August. hom. F. in Ioan. ait: Non eκ- horreat columba ministe tu malotu, praesertim in necessitate, quia praece
pium superioris est maius vinculum quam inferioris r sed Christus praec pit Baptismum tuscipi, nec determisnat a quibus in tempore necessitatis suscipiendus sit, Ecclesa vero quae in.
ferior est, prohibet communicare cuil linquem praescindit; ergo magis obtemperandum est praecepto diuino quam Ecclesiae. Praeterea plus tenetur e X communicatus, vitare alium
quam alius vitare ipsum: sed praecisus vel excommunicatus in casu illo non tenetur vitare alium, sed baptizare ;ergo nec habens paruulum tenetur
eum vitare, sed potest & debet illum baptizandum illi osserre. Consequentia est notissima. Probatur in inoriquia potius tenetur eum non vitare, sed
baptizare, nam si talis praecisus sciret Parr
166쪽
De requisitis ad Baptismum, S c. 127
paruulum aliquem non baptizatu st itim moriturum , tenetur eum statim baptizare, & ita eum non vitare in actu bapti Zandi: quod sic confirmo,
quia si imieniret illum eXpositu periculo vitae corporalis, tenetur necessario eum iuuare ad saluandam vitam corporalem; ergo quando paruulus e X positus est periculo vitae spiritualis tenetur illi conserre necessirium remedium ad saluandam vitam spiritualem; ergo multo maὀis non tenetur alius eumdem praecisum vitare in actu baptizandi, quia ut maior argu
meti habet, plus tenetur eXcomunicatus vitare alium, quam alius vitare eum. Et ratio est, qua maior argumenti probatur, quia hoc praeceptum devitando eκcommunicato non imponitur alicui, nili propter ipsum e Vc5Tnuilicatu,nec sibi imponitur, nisi propter se ipsum. EX ijs vero propositum sequitur, quod adulto licet accipere Baptismum a praeciso, & non tolera-emsi alius minister habeti non potest, quod videtur colligi ex Augustio libro G. de Bapt. contra Donati statis ane
cito post principium, ubi sic ait. Potest
tradere separatus, siue potest habere separatus,sed vitiose tradere,ille autecui tradit, potest salubriter accipere, si ipse non separatus accipiat. Sicut ple rumque accidit, ut Catholico animo S corpore ab unitate Pacis non alienato, aliqua necessitate mortis ingruetis ad aliquem haereticum venit,& ab eo Christi B.iptismu sne omni peruersitate suscepit, ' ' &siue defuncti, siue liberati, neque aPud eos manerent, ad quos nunquam corde transierant. Et quamuis posset etiam non recipere, inquit Scotus, quia Baptismus flaminis sibi sufficeret, si propter reuerentiam Ecclesiae talem Vitent, prouisis tamen omnibus,melius & satius videtur,quod a tali praeciso Baptismum recipiat, quam sine Bapti lino de vita hac discedat: loquendo vero de paruulo si nullus minister habeti Potest,praeter pretcisum,& periculum
mortis imminet, ita ut non possit e X-pectare idoneum ministrum,tenetur
necelsario ille paruulum offerre praeciso ad baptigandum,nimis enim durum esset dicere, quod tenetur Per mittere paruulu suum pro patre puniri,cuin possit haberi, qui eum bapti, Zet, & a quocumque baptizatur, etiasi sit paganus,consequetur salutem. Iam patet responso ad rationem pro opposita opinione facta in in principio huius conclusionis tertiae, quae vim faciebat in praecepto Ecclesiae, illa enim prohibitio uniuersaliter intia ligitur, quando praeceptum maioris non obligat,ut praeceptum legis naturae, aut euangelicae quolibet, dc quoruvinculum maius est praecepto Ecclesiae ; ubi ergo, inquit Scotus, praeceptra legis naturae obligat ad saluandam vitam ProXimi corporalem, S multo magis spiritualem,& etiam est praeceptum diuinum de conserendo & sulcipiendo Baptismum, magis obedic dum est praecepto legis naturae,aut diuino, quam vitandus eXcommunicatus in actibus istis propter prςceptum Ecclesiae ipsum vitantis; nullus ergo iudeκ in Ecclesia interpretaretur Praeceptu suum eme seruandum in eo casu,in quo urgeret praeceptum natur , vel diuinum. Quarta Conclusio. Loquendo de malo ministro non praeciso ab Eccle-sa,vi talis si occulte malus, ita ut vita eius non sit populo scandalosa,potest quis ab eo petere dc accipere sacrametum;& si alias tenetur ab eo acciPere, quia Disit iam by Corale
167쪽
quia est eius parochus, tenetur de deinbent ab eo recipere. Prima pars hu-uius conclusionis probatur, quia Propter Peccatum occultum,quod no est notorium,non est aliquis vitandus in actibus notorijs, hoc tenet Scotus q6. secunda,art. 2. Sed dixi in actibus notoriis Sc publicis,quod intellige,si sca dat uin oriretur, si a tali non reciperet caeterum si absque alio scandalo, &iniuria talis ministri, potest ab alio ea accipere, lege charitatis, ne sit occasio et cadendi in peccatum, tenebitur ab eo non accipere,si ipse scit praedictum ministrum esse malum & peccatore. Secunda pars probatur,quia iste minister,qui est malus occulte,est eius, qui
recepturus est sacramentum, Paro clius, a quo debet sacramentum accipere , tum ei iniuriam irrogaret, cum alium quaereret, qui sibi sacramentum conserret; nam sicut pastores tenetur non usurpare ius alienum,ita Scoues non debent nisi a suis pastoribus sacramentum petere. Praeterea,quia nullus tenetur, nec licite Potest vitare
proximum in actib. publicis propter
Peccatum occultum;ergo hic tenetur
accipere sacram ctum a suo Parocho, etsi occulte malo. Conclusio clarior fiet eκ sequentibus.
Quinta Conclusio. Si talis ministerest publice dc notorie malus, ut pote publice fornicarius, & huiusmodi, Scsbi ex officio competit dispensare sacramentum,quia est curatus parochialis Eccclesiae, potest hic suus subditus vel paroti ianus ab eo petere &accipere sacramentum absque Peccato, pro se Sc paruulo suo,quia non peccat, qui a malo debitum petit Sc accia Pittat ille curatus debitor est parochiqiuae in sacramentis ministrandi Iergo non peccat,qui ab eo esse petit vel a cipit,nec dicitur peccato eius eooperari. Unde Scotus dist. s. quςst.2.ad se istut .secundi, sic ait: Dico,quod ille,qui
petit 'laptismum a mali Sacerdote, non cooperatur illi direct . ad peccatum mortale, petit. li .abeo actum de bitum, dc in hoc non delinquit, nulla enim malitia excusat eum a soluedo debitum,quo tenetur illi etiam actus
petitus potest lolui sine peccato,si ba.
Pti Zaturus contineretur, unde quan
tum est eκ parte poenitentis, petens magis necessitat eum ad poenitenda qua in ad peccandum actur si autem ille non poeniteat,nihil imputandum est et,qui petit illum actum,quia non in quantum est peccatum petit,sed inquantum et de tur, quem e X natu ra actus minister absque peccato Pos set exercere, si vellet, quia eX se bonus est, nec habet malitiam intrins cana, vi su pra diximus. Nec lex cha ritatis hunc obligat, ne. s. sit illi caden di spiritualiter occasio, quia e X natura
actus potius, ut dixit Scotus, illum ad Poenitendum quam ad peccandum
Sexta Conclusio. Si sacerdoti vel
ministro non incumbit ex officio dispensare sacramentum, sed quia sola
est vocatus in adiutorium PropriJ curati, non licet ab eo recipere sacrametum, si est notorie malus, Sc potest haberi alius melior, quia non incumbit sibi ratione offici, ministrare, nec petens ratione petendi debitum eκ-culari potest, quin ei peccato cooperetur,vel si caula pecca di, quia ille non
obligatur ei aliquo titulo ad conseredum lacramentuin: Si vero alius melior inueniri non potest,sed aeque malus cuin isto,in tali casu,inquit Scotus, recipiat sacramentum a suo,scilicet ab eo,cui in adiutorium a proprio curato
168쪽
De requisitis ad Baptismum, M. I 2 s
vocatus est,si proprius abest. Sed in .
quiretur,inquit Scotus, an in casu, in
quo non pol inueniri sacerdos nisi malus,ad conferendum Baptismu,pot tamen inueniri bonus laicus, sit bonus laicus sacerdoti profere duia Respondeo, quod cum officium mim strandi in Ecclesia competit sacerdoti, dicendum, quod ad istum actum magis est eligendus sacerdos malus, quam bon us laicus. Septima Cocha ministro, qui licet polsit de facto sacra coficere, non PO test tamen ea secundum ius conferre, vel quia prohibitus,vel suspensus,vel respectu petentis, quia videlicet non liabet ius dandi,quia nec est pastor illius,nec facultate ii abet a proprio Pa store,nec ob necessitatem, vel alia in s milem causam videtur illi cocessum tale ius,semper in talibus casibus est illicitum petere sacra meta mira necessitatis casum,in quo alius haberi non potest,qui licite pol sit ac rite sacrameta ministrare , quia quod ab alio petitur, quod sine peccato praestare non potest, cosequenter peccarum ipsum petitur: at in talibus casib. ni iuster cusit prolubitus, licite non potest sacramenta ministrare; ergo nec licite post sunt ab eo peti, nxc sufficit illum esse Paratum ad ea conferenda;etsi fingamus elle in actuali eorum dii petati ne, ut.s.Eucharistia alijs porrigat, quia
eo ipso, quod minister non het ius dandi, vel habet illud suspensum,est prohibitum fidelibus directe, ne ab
eo accipiant sacramenta: ac proinde non licet eis accipere ab eo, quantum
cum mad ea porrigenda sit expositus. Praeterea, quia ibi est quaedam virtualis petitio sacramenti, qui .n .ad recipiendum accedit, petit illud: at petere ab eo, qui non potest dare licite, Controu. Pars IIII. est intrinsece malu; ergo illicitu est ab eo recipere, Sc etiam ibi aliqua ad maluin cooperati O. .
Ad argumenta in priseipis articuli polia.
aut haereticus, qui mebrum aridum dicitur, baptizat paruulu in sor ma S intentione Ecclesiae, Sc tuc nihil obest paruulo,nec quantu ad sacramelum, nec quanta ad effectum, vere.n. Ille sacrum S gratiae es&ctu confert; aut baptizat adultu, dcadhuc c6sert ei saccum Sc effectu eius, sic. n. adulto non est aliquis malus motus, puta aD senius in liae resim,vel intentio, ut fiat
discipulus eius, sed potius est in eo dispositio ad effictum B iptismi reci. pleiadsi necessaria,& de tali intelbgendi lunt Augustinus, Sc Ambrosius, cuaiunt virtutem sacrorum esse uitam, quae non manet in praeciso,cu gratia in eo esse nequi Sed inde non sequitur,quin per lacrum ab eo collatum detur suscipienti ipsum, non .n.Opor tet ipsum vitam gratiae in se habere, ut illam conserat alteri per sacrum, unde sic accedit in corpore my stico,sicuti corpore naturali humano,in quo est x na vita olum partium, Sc ab eis ot 'dine quoda participatur, quia Pruno in eodem, secundu in alii', secundum
quod propinquius seli ibet ad illud
principiu vitae, Jc ideo ibi per unam partem non pol in alia vita deuenire, nisi ista pars derivans prius uiuat Camdem vita modo suo perfector sed non sc accidit in corpore mystico, quod est Ecclesia,quia non est in eo una vita numero,nec oportet qd illud membrum, quod ministerialiter dat vitam
alteri, sit propinquius principio uitae I in
169쪽
in participando vitam, sed tamen intgradu ministrandi: Exemplum esse ad propositum cinquit Scotus si ve
Nae in cor Pore non viverent formali ter, cssent tamen media ministrandi
vitam alij; partibus, sed ratio huius est id propositu in , quia vita, quae in sacramento consertur, non pendeta vitam: Distri, ac Proinde siue uiuatiple, Gue non, dummodo sacramenta in sorina Ecclictae conferat, Sc cum intentione faciendi id, quod ipla facit. Ad conficinatione dico cum DBonavent. qil sacramenta sunt Dei benedicitones, non vero malorum, neque ipsi mali mundant,sed sacramentu in Dei datis gratiana, etsi ipsi ministri sint lacrameta, per quae consertur, sed eorum efficaciam non impedit in inistri malitia, neque immundat suscipientes, nisi ipsi in eadem malitia adhaereant. Ad secundum de Cypriano respondet Scotus eleganter, cuius responsionem hic de verbo ad verbum iusserere placet: Dico igitur inquit Scorus) quod aliqua lunt ita simpliciter de substatia fidei, quod omnes et simplices poti aliquantulum tempus
ustas rationis tenentur ea explicite credere, sicut sunt articuli de Incarnatio,
ne, Sc quod Cluistus est natus & mortuus, te quibus sunt solemnitates speciales in Ecclesia, Sc quos potest populus faciliter concipere, quia sunt de Christo homine: Alia sunt explicitere qui sta de substantia fidei obseruanda a maioribus Ecclesiae, ut pote quod Deus est Tritius& Vnus,&hui ulmo
si spiritualia: Alia sunt, quae necne- celsaria sunt credenda ab istis,nec ab ab illis eκplicite, quia non adhuc illorum veritas est declarata per Ecclesia, cuiusmodi sunt multae conclusiones necissatio inclusae in articulis creditis,
sed antequam p Eccles a fini declara
m dc explicatae, non Oportet quem cumque eas cre de re, oportet tamen
circa eas sobrie opinari, ut scilicet homo sit paratus eas ten cre Pro tempore, Pro quo veritas fuerit declarata rhoc modo dico, inquit Scotus, quod Bapti l mum esse lacramentum nouae
legis necessariu ad salutem, statim a principio erat de veritate fidei Christianae,quia tioc expresse hab: tum est
in Evangeliis, sed quod ab haeretico
Poterat conterri, non sic statim eκ- prellam suit, imo nec tempore Cy- Priam declaratum, Ppter Q circa illaveritatem Biptismi declaranda multu laborauit Augustinus; unde si Cyprianus ita tensit, scilicet apud haere licos non esse Baptismum, quod i mera promptus esset sentire omnino circa hoc, quod Ecclesia deterim nauit, sicut re veta ita se habuisse crede- dum est, in nullo errauit,nisi sorte venialiter Peccando, quia nimis asseruit illud, ad quod asserendum nec rationem, nec auctoritatem cogentem habuit ;rat:o enim sua non valet,scilicet
quod quis non habet, non potest dare, quia baptizans non dat gratiam, sed lacramen inna, quod etiam in virtute continet Propter ordinem efficacem,quem ad eum dicit.
Ad tertium dico, quod Ambrosus loquitur de suscipiente Baptismuabhaerecico, ut fiat suus discipulus,veluae hae te si consentiat , in ijs enim B Ptismus non operatur vitam, sed incaso est mortis, & pollutionis animae propter suscipiemis Smilustrantis peccatum:&ob id dicit polluere suscipien
170쪽
De requisitis ad Baptismum &c. I 3IARTICVLVS II L
Qua dispositio sit ad receptionem Ra-
IN hoc articulo breuissime asserenis
dum est de dispositione necessariatam eκ parte coserentis Baptismu; qua ex parte recipientis: ta parte il-hus,ne peccet,sed digne administret; e X parte vero istius,ut sacramenti essectum. gratiam recipiat, & non sola 1acramentum cum solo charactere . Ad cuius rei intelli sentiam obserualiquidum esse, quod minister tenetur
se ad fratia praeparare,ut digne quodlibet lacramentum exerceat, taliter Qsi sciens & prudens in peccato mo Itali existens lacramentum ad inmistrat Peccabit mortaliter; luod ita esse facile multis sanctorum Patrum auctoritatibus probari pol, praeterqua quod cois est omnia Theologorum sensus.
D. Augustinus lib. 2.contra Parmen .c. I o. sic ait:Omnia sacramenta cum obsint indigne tractant ib. prosunt tam citer eos digne sui nuntib. Et ibidem explicans, quid sit indigne sacra inentu tractare, dicit esse in peccato mo itali ea ministrare. Ite Gregorius c.vltimo, de cohab.cler. Sc mul.dicit, quemlibet sacerdotum pro peccato mortali, quoad se ipsum esse suspensum, non quidem censura aliqua Ecclesiae, qua ob id sit affectus,sed quia ratione tui status in peccato mortali e si a ministratione sacramentorum suspensus seu impeditus, quia pro eo statu non testea licite dii pensare. Hoc confirmatur ex illo Leuit. 2 2.Omnis,qui accesserit ad ea , quae consecrata sunt, in quo est immunditia, Peribit cor a Domino. Eκ quo loco sic conficio argu mentum : Adinim stranda illa legalia sacramenta &im persecti erat sanctitas & munditia, altem legalis, ne celsaria ;ergo ad dispensanda spu itualia sacramenta vim habentia sancti ficandi per gratiam necessaria,erit vera dc spiritualis sanctitas,quae est gratia. Obligatio vero, ad sic digne tractanda sacramenta, ipsorum sacramentotu Seministrorum consecratione supposta,eκ ipsa rei natura nascitur;eo. n.iPso quod haec sacramenta sancta sunt, Sc ad animas sanctificandas instituta, de ad ea mini stranda sacerdos consecratur, nascitur statim obliga tio ad ea in gratia ministranda. Praeterea, quia ipso iure naturali obtento, sacerdotes Scalij obligantur ad non iaciendum irreuerentiam sacramentisnt sine d bio in sacramenta irreuerenter se habet, qui peccati mortalis immunditia infectus ea tractat Se administrat, sancte enim,quae sancta sunt,tractari debent: at re vera quantum est ex se contaminat sacramentum tractanda illud tanquam rem Profanam,qui immundus ad illud dispensandum accedens, non diludicans, neque discernes Pretiosum a vili, neque ministerium sacramentoru a profano. Hoc intelligitur non de quacumque actione sacra & bona, sed de illa, quς specialiter est consecrata Sc sanct ficata Deo, atque speciali titulo est actio ipsius Dei, de instrumentum eiuς ad sanctificandos homines; quo circa de solis act: onibus sacra metalibus Predicta intelligantur. Secundo obserua, praedictam quaestionem intelligi de adultis solum,cade luscipientibus Bapti sinum est sernio; infantes enim non sunt proprie dispositionis capaces, cum usuratio I 2 nisDiqitigod by Cooste