Controuersiae theologicae inter S. Thomam, et Scotum; super quatuor sententiarum libros; in quibus discordantes opiniones referuntur, potiores difficultates elucidantur, & responsiones ad argumenta Scoti reijciuntur. Prima quarta pars. Auctore reuren

발행: 1617년

분량: 548페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

211쪽

Iro Controuersa Quinta

facta est vera; ergo pronomen Hoc, non demonstrat corpus Christi, aut si demonstrat, non est conuersiua illa oratio, quod cum Veritate Pugnat. Secundo. illud pronomen Hac, nOhabet pro quo demonstret, nisi pro instanti, pro quo Prosertum Sed pro ii lo non est corpus Christi,quia non est ibi nisi finita prolatione hu: us a die. chiui Meum ; ergo tunc demonstrat panem vel accidentia,& tunc Propositio e st falsa,quia nec panis, nec accl- dentia sunt corpus Christi : sed oratio falsa non est conuersua; igitur prae

dusta oratio non est vera, nec conuel sua.

Tertio. Praedicta oratio,vel proposito,non est vera nisi facta conuersi ne, di corpore Christi sub speciebus e Nistente, quia ab eo,quid res est,uel non est, oratio dicitur vera vel salia ;ergo non est conuelsiua, ut vera, quia ut sc sequitur conuersonem. Et confirmatur : Haec verba Hoc est corpus

meum ) sua significatione efficiunt

conuersionem panis incorpore Cluisti, sed causa essectiva praeuatelligitur effectui ; ergo praedictorum verbo. rum significatio conuet soni panis in corpus Christi praesupponitur,sed ante conuersionem haec est falsa Hoc est corpus meum) ergo simpliciter iudicandum est quod sit salsa. De hac quaestione disputant D

Sed circa id, quod demonstrat pronome Hoc, est multiplex Doctorum sententia. Prima asserat dentonstrare accidentia seu species panis, quia humi modi pronomen rem sensibilem

fgnificat , quae est tepore. quo fit des

signatio,& manet quando verborum significatio perficitur, at in hoc sacramento nihil est , quod in principio Prolationis verborum sit, & maneat in fine,praeter panis accidentia. Secuda lentetia dicit, pronomen Hoc, de signare corpus Christi prout est in se.& in propria specie , prout videtur

Ocham lentire quolib. vlt. quaest. 2.dc Maior. d. 8. q. vnic. in solui. 2. arg.

dub. q. qui alterit, Posse pronomule Hoc, demonstrari corpus Christi pro ut in coelo, intendendo quod prolatis verbis incipiat else sub liostia. Tertia affirmat, designare huiusmodi pronomen pane in secundum suam tu, stantiam visit se ii sus: Panis transi in corpus Christi, vel ex eo fit corpus

Christi,quq ientelia tribuitur Ochamisa 4.d. 8. Sc DBona u.eadem dist. q. 2. Alii idem tenet,sub alia ratione luam rationem e XPlicantes , aiunt enim pronomen Hoc, designare panis substantiam non ut est in te, sed ut conuersa in corpus Christi in termino Prolationis Nerborum . Quarta senistentia tenet, pronomen illud designat e corpus Christi prout est sub acci

asserunt hi P actores, non lotum significare corpus Christi per accidentia , ut cumque sumptum, sed vere sub eis e Mistens, alias enim non Catholice loquerentur. Ultima sententia assent, illo pronomine formaliter, ac praecise

primo designari, aliquid commune iubstant: ae panis, & corporis Christi secundum rationem, scilicet sub ratione contenti sub his accidentibus , ut sensus sit: Hoc, quod sub his accis

212쪽

De sanctiis. Ε uch ari sti Macra men to. I II

dentibus continetur, est corpus meus ita tenet D. Tho. dc Scotus ubi supra, Durand.& Capreol. V multi alii. ' Pro intelligentia huius quaestionisi olli, hic tia esse discuti edar Primum quo imodo praedis: a sorma verast. Secundum, Pro quo tempore, vel instanti s gnificat. Tertium, quid demonstret pronomen Hoc . Circa primum unum est certum, & alterum

in dubium vertitur; certum cst, illam Propostionem pro quolibet instanti temporis, quo est, esse veram vel falsam, quia aut se est,sicut per ipsunt s. gnificatur,&est vera; aut non est sic, ct est falsa. vertitur autem in dubiu, an Prius natura quam cotiuerso fi at, si vera vel falsi, vel intelligatur vera

vel falsa, quia cum praedicta oratio si connersilia panis in corpus Christi, &ob id praecedat natura conuersionem sicut causa suum effectum, merito dubitatur, an millo priori natura si vera vel falsa; Scotus ubi supra,videtur asserere rea esse neutram ad veritatem& sal statem , sed explicabitur eius

sententia. Secundo obserua, quod ad consignificationem temporis,pro quo pro

postio veri ficatur,omnes in troc conis

uenire, quod haec locutio Hoc est corpus meum P cosignificat ultimum instans prolationis verborum, quia

tunc solum est vera & no antea. D: f. ferentia tamen opinionu in hoc consistit, quia alij arbitrantur hoc conuenire eκ virtute sermonis; alii vero opi1iantur id non ex ea causa, sed ex institutione sacra mentali prouenire, sed V t. hic res satis obscura facilius intelligatur , distinguendum censeo cum

re seu instanti, in quo oratio signi fi .cat; vel de tempore seu instanti, pro quo significat: haec enim maxime initer se instant: aliud quippe est,itiquit planus, quando quid oratio consi. gnis eat, aliud vero quando per ora Ponem consignificatum; quod patet in hac propositione: Petrus cruti fixus est, quando illa oratio significat nunc est, cum profertur, sed quando consignificatum est tempus praeteritum . itaque oratio illa nunc significat qua-do profertur , sed tempus Per eam consignificatum est tempus praeteri.

tum, non enim mortem Petri in hoc

tempore factam fuisse, sed in praeterito, consignificat; si maificatio vero orationis, ut ait tetanus, Scotu; ubi supra, quaest.2. art. 3. g. Aliter; ergono

est nisi oratio sit integra essentiali integritate, quoniam oratio non elian tialiter integra, non est oratio,&con sequenter non sgnificat; at integra ratio non est nisi in termino prolationis, Sc ut verbis Scoti utar, sic hoc probo, quod tamen redit in idem: Non

habetur,inquit Scotus,conceptus Omnium partium orationis ante instans,

in quo intelligitur tota oratio prolata : at conceptus orationis no habet uesne conceptibus; ergo nec conceptus

orationis habetur nisi in ultimo instanti integrae prolationis eius. Et confit matur a simili, quia conceptus formatus perdictionem non habetur ante instans ultimum prolationis illiu, Archionis; ergo nec conceptus ut significatio orationis habetur, nisi in vitimo instanti prolationis ipsius, quia sicut partes dictionis se habent ad dictionem,ita partes orationis ad totam orationem: sicut igitur partes dicti nis non significant conceptum simisplicem quem tota dictio siet fi at, se nec partes orationis significat conceptum completum, quem tota oratiossium

213쪽

172 . Controuersia Quinta

significati ergo sicut conceptus dictionis non habetur nisi in ultimo instanti prolationis eius , ita nec conceptus orationis, nisi in vitiino instanti prolationis totius ι & quia consignificare praesupponit consignificare , ut pote tanquam adlacens illi . ita oratio sicut non significat nisi in termino prolationis , ita nec consignificat tempus nisi in termino prolationis totius orationis.Nec videtur hoc solum esse verum de tota oratione , sed etia in de

Partibus , ut integrant totam oratio

nem. De copula quidem bisariam deis claratur e Primo eκ e quod significatly est, compositionem subiecti cum Praed:cato, quae sine eκternis intelligi non potest, quia compositio nec est, nec intelligi potest prior ij,,quae com-Ponuntur, effectus enim intelligeretur ut prior sua causa. Secundo, quia in hac propositione: Lignum est album, non significat ly est,compositionem ligni cum albo, quousque praedicatum eκprimatur,nam si oratio s- stat hici Lignum est,non sgnascatur compositio, vel unio ligni cum albo; fgnificat ergoly est, ipsam compositionem, non tunc,cum prosurtur,led quando coniungit praedicatum cum

subiecto, quod nihil aliud est dicere, nisi cum oratio est integra; & quia

prius non significat,quani consignificet, ideo ly est, sicut non significat co positionem praedicati cum subiecto ante integritatem orationis, ita nec consignificat tunc quando profertur, sed tunc quando integratur oratio. De subiecto etiam propositionis Patet, quia talia sunt iubiecta, qualia Praemittuntur ab eorum pridicatis,acob id ante praedicata non habent suppositionem suam, nam si formatur propositio de tertio adiacente, nullus

intellectus habetur subiecti, quam

copula ceterminationis r sed variabi. tur mκta variationem piςdicati,quod clare pateb: t tarniatis his duabus propositionibus: Homo est albus. ωH mo est species,clare enim patet & subiectu in & copulam proicatum e Pectare, ita quod varietas praedicati varietatem inducit & in tota orati ne, Sc in subie sto,&in copula. Similis liter oratio ista: Hoc est corpus meu, ly Hoc, non dei non strat tunc, quadaprosertur, nec demonstrat per ly est , significat autem, consignificat, qua do profertur,compositionem seu coniunctionem interly Hoc, i& corpus

Christi, quia tunc ellit falsa propositio, non tame esset salsa si quis 1bbiungendo non apponeret, Corres meus

ted ly panis, vel pronomen Ego, Ggnum est euidentissimum, copulam Est,non consignificare, nec consignia ficare extremorum compositionem

cum profertur, sed pro in stanti com Pleiae prolationis totius orationis p l quendo ergo de quando oratio, seu verbalis copula fgnificat, seu consignificat, sentiendum est, quod tunc primo significat aut consignificat, cuprimo oratio integratur, & non eae intentione proserentis, sed eκ vitinsus orationis. Unde sicut supra deo

raulinus , dupleX quando in oratione

attendi potest: dierum quo significat

oratio , alterum vero pro quo significat. Primum,se tenet eκ parte orati

nis significatis veluti eius mensura de suae significationis. Secundum vero eX parte rei significatae, veluti eius mesura. Hoc patet in hac propositi ne; Ilaac fuit pater Iacob, qua do significationis huius propositionis est nuc, cum Prosertur integre , vel prolata est , quando vero rei significatae est tempus Diqitirco by Corale

214쪽

De Sanctiss. Eucharistiae Sacramento. 17 3

tempus praeteritum . En quomodo haec duo quando possim tabinuicem di stare , dc licet multoties in unum coincidere possint, ita ut idem quan do sit quando oratio significat, dc co- significat,& quando consignificatum consignificatur esse, sic accidit in pro Posito in hac oratione s Hoc est cor-Pus meum quae tu in sit conuersiua

Panis in corpus Christi in instanti, λguificat couersionem pro ultimo instanti suae prolationis, quod simul est quando & tempus seu instans rei significatae; itaque instans rei significatae per haec verba Hoc est corpus eum P est instans ultimum prolationis illi us integrae orationis, & quia

M in eodem instanti oratio illa est integr)ta, ideo quando significationis huius orationis, Sc quando rei significa, rae coincidunt in unum & idem quando; caeterum scut orationes differunt inter se quoad res significatas , ita etiam differunt quoad quando seu tempora cons gni ficata, nam aliquae significant vel consignificant tempus Praeteritum, ut Adam suit; aliae suturum,ut Antichristus erin aliae Pr sens, Ut coelum mouetur; unde licet verum sit, quod quando significationis pro postionis sit instans com Pleiae Proinlationis, non tamen Pro illo concipitur res consign. ficata, sed pro illo,pro quo eXtrema denotantur uniri, uein re, siue in intellectu, ut optime ait Scotus ubi supra, conclusione secunda. Quocirca quando rei fgnificatae

interdum est praeteritum, interdum futurum, interdum praesens, interdum vero instans I quando ergo verbum si est temporis praesenti, consignificat instans , significat instans completae orationis, quia Pro eo m-test igitur umo, S c ceptu .e tr crimorum & totius orationis, ac signi, ficata omnium partium eius, quia unio illa sine compositis intelligi non potest. Sed obijciest Significatum totius orationis consistit in significatione Partium: sed partes signiscant qua doproseruntur; ergo ante instans viti, mum prolationis est significatio &conceptus eius. Respondeo negando consequentiam , immo e X anteceis

denti sequitur, quod conceptus & si .gnificatio totius orationis non ha. beatur nisi tota oratione completa, quia nec partium conceptus habetur

nisi dictionibus ipsis prolatis; sicut

igitur conceptus simplex dictionis non habetur nisi in ultimo prolationis eius, ita nec conceptus totius Graistionis nisi ipsa tota completa. Praeterea aliud est loqui de conceptibus dictionum, quae partes sunt orationis secundum se, aliud vero de eisdem prout sunt partes & causa ut totius Orationis conceptum . Primo modo partes signisi ant cum proferuntur, sed non Iecundo, nisi pro instanti ultimo prolationis. Tertio obserua ex Scoto ubi supra, g. Propter hoc dico, quod signi ficatio compositionis saltem est prius natura eius veritate,prqsertim quando significatio est veritatis propostionis caula, tunc enim veritas sequitur significationem sicut effectus suam causam. Probatur,quia significatio propositionis significantis e Xistentiam rei non pendent ab eXistentia rei significatae,

bene tamenFeritas. Utrumq; autem

Probatur, quia propositio eκ vi sui impositionis significat,sue ita staeue nost, q, per illa significatur: unde oritur scdui Dialecticos eande propositione polle esse vera & falsam successive, at veritas

215쪽

1 a Controuersia Quinta

significat;ergo sicut conceptus dicti

ras non habetur nisi in ultimo ii statili prolationis eius, ita nec conceptus orationis, nisi in ultimo instanti prolationis totius ι Sc quia consignificare praesupponit coli significare , ut pote tanqu m adiacens illi . ita oratio si-eut non significat nisi in termino prolationis , ita nec consignificat tempus nisi in termino prolationis totius orationis.Nec videtur hoc solum esse verum de tota oratione, sed etiam de

Partibus , ut integrant totam oratio

nem. De copula quidem bifariam declaratur e Primo ex eo,quod fgnificatly est, compositionem subiecti cum Praedicato, quae sine eκternis intelligi non potest, quia compositio nec est, nec intelligi potest prior ij,,quae com-Ponuntur, e flectus enim intelligere. tur ut prior sua causa. Secundo, quia in hac propositione: Lignum est album, non significat ly est, compositionem ligni cum albo, quousque Praedicatum eκprimatur,nam si oratio sistat hici Lignum est,non significatur compositio, vel unio ligni cum albo; significat ergo ly est, ipsam compositionem, non tunc, cum proscitur,led quando coniungit praedicatum cum

subiecto, quod nihil aliud est dicere, nisi cum oratio est integra; & quia

Prius non significat, quam consignificet, ideo ly est, sicut non significat co positionem praedicati cum subiecto ante integritatem orationis, ita nec consignificat tunc quando profertur, sed tunc quando integratur oratio. De subiecto etiam Propositionis Patet , quia talia sunt subiecta, qualia Praemittuntur ab eorum Prqdicatis,acob id ante praedicata non habent suppositionem suam, nam si sermatur propositio de tertio adiacente, nullus

intellectus habetur subiecti, quam

copula determinationis: sed varia 4tur mXta variationem prςdicati,quod clare pateb: t formatis his duabus propositionibus: Homo est albus. ωH mo est species,clare enim patet & subiectum & copulam pridicatum eκ Pectare, ita quod varietas praedicati varietatem inducit & in tota orati ne,dc in subiecto,& in copula. Similialiter oratio ista: Hoc est corpus meia, ly Hoc, non demonstrat tunc, qua pro sertur, uec demonstrat per ly est, significat autem, consignificat, quam do profertur,compositionem seu coniunctionem inter ly Hoc, dc corpus

Christi, quia tunc esset falsa propositio, non tame esset falsa si quis subiunt endo non apponeret, Corpus meus ed ly panis, vel pronomen Ego, sugnum est euidentissimum , copulam Est,non consignificare, nec consignia sicare extremorum compositionem cum Prosertur, sed pro instanti com-Pletae prolationis totius orationis; Io quendo ergo de quando oratio, seu verbalis copula fgnificat, seu consignificat, sentiendum est, quod tunc primo significat aut consignificat, cuprimo oratio integratur, & non eae intentione proserentis, sed eκ vii sius orationis. Unde sicut supra deci rauimus, dupleκ quando in oration attendi potest: alterum quo significat oratio, alterum vero pro quo significat. Primum, se tenet eκ parte orati innis significatis veluti eius mensura de suae lignificationis. Secundum vero

eX parte rei signi ficatae, veluti eius mesura . Hoc patet in hac propositi nesIlaac fuit pater Iacob, qua do significationis huius propositionis est nuca cum Prosertur integre , vel Prolata est, quando vero rei significatae ea tempus Disitired by Cooste

216쪽

De Sanctiss. Eucharistiae Sacramento. 17 a

tempus praeteritum . En quomodo haec duo quando possunt ab inuicem di stare , & licet multoties in unum coincidere possint, ita ut idem quando sit quando orat:o signi ficat, i co-

significat,& quando cytisigni ficatum consignificatur esse, sic accidit in pro Posito in hac oratione s Hoc est cor-Pus meum quae cum sit conuersiua Panis in corpus Christi in instanti, significat couersionem pro ultimo instanti suae prolationis, quod simul est quando di tempus seu instans rei signasi atae; itaque instans rei significatae per haec verba Hoc est corpuim eum P est instans ultimum prolorionis illius integrae orationis, Sc quia. Mi in eodem instanti oratio illa est integrata, ideo quando significationis huius orationis, & quando rei significa. tae coincidunt in unum dc idem quando I caeterum sicut orationes differunt inter se quoad res significatas , ita etiam differunt quoad quando seu tempora consignificata, nam aliquae significant vel consignificant tempus Praeteritum, ut Adam fuit ue aliae sui rum, ut Antichristus erit; aliae Pissens,

Ut coelum mouetur; unde licet verumst, quod quando significationis pro

positionis sit instans completae Prolationis, non tamen Pro illo concipitur res consign.ficata, sed pro illo,pro quo e X trema denotantur virari, siue in re, sue in intellectu, ut optime ait Scotus ubi supra, conclusione secunda. Quocirca quando rei significatae

interdum est praeteritum, interdum futurum, interdum praesens, interdum vero instans; quando ergo verbum s est temporis prae sciatis consignificat instans , fgnificat instans completae orationis, quia Pro eo intelligitur umo, di conceptu .eNirc morum & totius orationis, ac signi ficata omnium partium eius, quia unio illa sine compositis intelligi non potest. Sed ob ciest Significatum totius orationis consstit in significatione partium:sed partes significant qua doProieruntur; ergo ante instans viti.

mum prolationis est significatio de

conceptus eius. Respondeo negando consequentiam , immo e X anteceis

denti sequitur, quod conceptus & si .gnificatio totius orationis non habeatur nisi tota oratione com Pleia, quia nec partium conceptus habetur

nisi dictionibus ipsis prolatis; scutigitur conceptus simplex dictionis non habetur nisi in ultimo prolationis eius, ita nee conceptus totius Graistionis nis ipsa tota completa. Praeterea aliud est loqui de conceptibus dictionum, quae partes sunt orationis secundum se, aliud vero de eisdem prout sunt partes & causaut totius Orationis conceptum . Primo modo partes significant cum proieruntur, sed non fecundo, nisi pro instanti ultimo prolationis. Tertio obserua ex Scoto ubi supra, g. Propter hoc dico, quod signi ficatio compositionis saltem est prius naturae iv I veritale,pr sertim quando signuficatio est veritatis propositionis causa, tunc enim veritas sequitur significationem sicut effectus suam causam. Probatur, quia significatio propositionis sagirificantis existentiam rei non pendent ab existentia rei significatae,

bene tamen veritas. Utrumq; autem

Probatur,quia propositio ex vi lac impositionis significat, siue ita si, siue nost, q, per illa significatur: unde oritur scd in Dialecticos eande propositione

posse esse vera & falsam successue, at

veritas Disit irod by Cooste

217쪽

a 74 V : Controuersa Quinta

veritas non competit propositioni e κvi solius impositionis, sed requiritur

Praeter ea conisemitas cum re significata. Ex his sequi ur priirio, posse propositionemret signifiexmem,

Prius natura intelligi, quam res signi scata existat, quia tam impositio,qua

signis ario est independens ab illare, Sc fieri potest, ut res ipla dependeat in aliquo genere causae a Pro sitione significatae Secundo sequitur, Posse pmpositionem Prius natura lignificare, quam vera vel falla esse intelligatur; tum quia est magis independens insiguificando, immo eius significatio a veritate eius non dependet; tum quia comparatur ad veritatem ut substantia, quoad propriam pasionem, quod praeuitelligitur ordine naturae ipsi passioni, unde significatio comparatur ad rem, abstrahendo a conformitate, vel de Armitate.

His ita constitutis,sit Conclusio prima. Pronomen Hoc, in hac forma consecrationis Panis Hoc est corpus meum non demonitiat substantiam panis, nec accidentia eius. Probatur prior huius lici sionis pars primo, quia demonstrato

Pan e , haec propolitio est falsa, & in . congrua; falla quidem, quia nec Panis , nec substantia panis est corpus Christi; incongrua vero, quia de re determinata & masculini generis nodicitur bene cHotest corpus meu sed mic est corpus significato etiam Petro, hec est incongrua locutio Hoeest Doctor ergo similiter significato

pane, dicatur incogrueriinc est corpus. Dices forsan, propoisionem illam esse sic explicandam et Hoc scilicet Panis transit in corpus Christi , sicque non esse falsam praedictam propositione, ut dicebamus . Respondeo primo, sic non euitari incongruitatem .secundo dico huiusmodi eκ positionem verbi, est,nuo semel admisso, nulla est vis in huiuImodi verbis ad probandam rea lem corporis Christi praesentiam sub speciebus, ex quibus tamen massime ad id sumitui argumentum, S ex ipsis semper Ecclesia existentiam corinporis Christi sub lpeciebus collegit. Secunda eiusdem conclusionis pars eisdem ratioriabus,quibus praecedens, probari potest; favum enim est, acci dentia illa esse eorpus Christi. & lieri corpus Christi, ut ex se patet. Ex his colligitur, primam, di tecundam opinionem in principio quaestionis positas,falsas esse.

Secunda cocluso. Pmnomen Hoc, ridemonstrat substantiam panis, Ut c uersam , nec corpus Christi absolute,

nec prout e st iub accidentibus panis. Prima huius conclusionis pars probatur , quia in instanti conuei sionis non est panis substantia, & panis ut con- uerius ihil aliud est, nisi corpus Christi. Secunda pars probatur Primo, quia propositio esset identica , esset enim sensus: Corpus Christi est corpus Christi. Secundo, quia per sormam wserualloim fit, quod per eam in Mns significatu nat per hanc jormam a Ioc

est corpus meum, non fit, quod cor

pus Christi sit corpus Christi, sed quod sit sub speciebus in antecedenti

conuersonis pani I m l Plum. Tertia conclusio. Pronomen Hoc,

in praedicta consecrationis forma demonstrat singustare eritis,& non per se singulare magis uniuersale quali ens,id est, liocens. Ad huius conclusionis intelligentiam suopone ii dum est. in singularibus esse ordinem se- cudum ordinem viuuersalium, prius

aim quodcunque uniuersale potest

218쪽

De Sanctiss. Eucharistiae Sacramento. II s

intelligi descendere in proprium singulare, quam contrahatur per differentiam ab quam ad aliquid inferius, tanquam ad speciem , ut sic habeamus ordinem istorum singularium rHoc ens, haec substantia, hoc corpus , hoc animal, hic homo, Petrus. Hoc Probatur eκ Aristotele primo suae I'hysic , ubi ait,quod prius videmus a

mal quam hominem , quod non debet intelligi de ubi, sed de singulari

uniuersalior i quia nou videmus uniuersalia, quae solo intellectu conspiciuntur, sed singularia . lam probatur vero, quia satis rationabiliter quaerit ut

de multis quid est hoc 3 in quaestione vero unum supponitur,dc aliud quae ritur, quia non potest idem supponi& quiri; igitur per ly hoc,non suppinnitur hoc lignum,hic lapis,vel hic panis quia illud quaei Pgnam responso

dato, quod sit lignum, aut lapis,quietatur animus quaerens de illo singulari; de illo ergo supponitur tantum vi est singulare entis, id est, quod sit hoc ens singulare, i quaeritur de eo

aliquid speciale sub ente, & quod

cumque speciale conueniens est ad responsionem; nam si mihi interroganti, quid est hoc. quod in manu te. Des responderis esse lapidem, aut aurum, respon sio est coueniens ad quietandum intellectum in specie de re, quam manu tenes. Prbbatio haec sundamentum liabet in illa interroga.tione filiorum Israel de manna dicentium: M an hi md est,quid est hoc3pre- supponebant enim esse aliquod ens singulare, & inquirebant de ratione eius speciali. Habet etiam fundamentu in quotidianis inter rogitionibus,

nunquam cnim interrogatio si de aliquo, ins lupponendo pro hoc Praecise singulare entis, non enim inquirimus visa re, cuius ratione specialem ignoramus,quid est hoc corpus numquid est haec substantia 3 sed absolute,

quid est hoc singulare entis atque in terrogatio illa , S pronomen Hae v semper singulare entis supponunt,de

inquirunt rationem specialiorern, licet enim hoc demostrat individuum S singulare eratis. Sed ob jcit Caietanus 3. par. q. IS. artic. I. quod demon stratio iii seruia idebet ei se certissima: at ii ly hoc, demonstraret individuum entis, demost ratio remaneret anal, gua , immo, inquit, magis appareret salia quam vera, quia ly hoc cias potest demonstrare tam accidens quam substantia, cum utrumque sit hoc ens, Sc magis appareret de monil rari accidens,cum fiat adsensu in, quam substantia . Ι hanc rationem Caietanus senet

fieri demonstrationem per i v hoc, de substantia ita e ly hoc , substantiam

demonstrat. Sed Caietano rei pondeo, qu5d non minus certa est demo. stratio de indiuiduoentis, quam substantiae, tum quia interrogatio est de re singulari ad senium eκ Posita, tun etiam quia licet accidens sitens, nunquam si de eo interrogatio absolute 'per ly hoc, sed de indiuiduo entis, quod est substantia; cum enim de re aliqua inquiro absolute quid est hoc

non inquiro qualitate ni eius, sed naturam & specie ira; & si naturam accidentis inquiro per communiter quid est hoc accidens & r iro aut utiquam in communi sermone fit interrogatio ad sensum de natura accidentis, quia lenius de eo satis certificatur; vel si fit, non fit interrogatio, nisi de singulari coloris, quod colorem esse suppinnit, Sc quaeritur de specie eius. Unde deci-

219쪽

I es Controuersa Quinta i

decipitur Caietanus afferendo, eum quae eκ demon stratione singula ἄ

fit demonstratio communiter, per lyhoc,posse intelligi de rigore sermonis de accidente , vel interrogationemen communem ad substantiam de accidens, cum huiusmodi interrogatio nunquam fiat de accidente,sed de ente accidentibus subiecto. Cum filij lsrael inquirerent in deserto de pane coelesti,quem Deus ipsis de coelo prae stabat,quid est hoc3 non de accidente quaerebant, sed de ente illo singulari. Vnde certa est demonstratio per lyhoc, demonstrando singulare entis, scut demonstrando subiectum. Praeterea Caietanus contra sanctum Doctorem per ly hoc,tenet,non demonitrari inὸiuiduum subst antire, cum S. Thom .dixit, demonstrari contentum sub accidentibus, quod sub ratione contenti videtur quid communius

entis videri poterat, si aliqua esset ibi possibilis. Quarta cocluso. Quamuis ly hoc,

non supponat in dicta forma nisi singulare entis, Sc intelligatur de sing lari, quod est corpus Christi, ut paulo ante dicebamus, no propter hoc erit sensus ; Corpus meum est corpus meum, quia substantia harum: Hoc

est corpus meum, &, Corpus meum est corpus meum,no faciunt eundem conceptum, nam ly hoc, facit conceptum vagum & indifferentem , de quo intellectus potest esse certus &-dubius de conceptu, quem facit,

CorPus meum, at non potest idem conceptus certus ac dubius esse.

Sed obiiciest Subiecta praedictam propositionum supponunt pro eodes

ergo eundem sensum efficiunt, cum

indiuiduo substantiae; id quidem a L & praedicata spicadem: at quando serit, quia tenet eandem substantiam subiectum dc praedicatum supponui

Panism termino conuersionis esse corpus Christi, quod a veritate & Philo.

sophia alienum esse nemo dubitare potest. Scotus vero intendendo ad naturam interrogationis factam per lyhoc, in hac forma Hoc est corpus meum P di Xit fieri demonstrationem de singulari entis. Tandem quia licet ly hoc, in hac forma Hoc est corpus

eui non supponat per se loquendo nisi singulare entis,illud tamen in . telligitur pro singulari alicuius in se. rioris , dc singulariter pro singulati quod est corpus Christi, quia in instanti ultimo prolationis verborum non est ibi pro quo faciat demonstrationem pro aliquo singulari, nisi in hoc,quod est corpus Christ 1,quia eius signiscatio, sicut & totius orationis, est in ultimo prolationis instanti. Quocirca tollitur omnis aequi uocatio, Pro eodem, Sudem significant, semper faciunt eundem sensum. Responὸeo, quod subiecta lupponere pro eodem, potest bifatiam intelligi: Primo, quod supponant pro eodem sub e dem ratione dc conceptu ; vel sub alio&aho. Quando supponunt pro

eodem primo modosaciunt eundem sensum, non vero si secundo modo

supponunt: at in Proposito ly hoc, in Prima Propostione licet supponat

Pro corpore Christi, non tamen sub illa ratione, qua corpus Christi, sed communiter vage prout huius singularis entis rationem habet. Secundo vero Corpus meum dcc. supponit determinate pro corpore Christi. Praeterea si esset idem lenius carum, conuertctes etiam eundem sensum facerent: sed hoc est falsum, nam prima Propositio conuertitur in hanc: Cor

220쪽

De Sanctiss. Eucharistite sacramento. III

pus meum est hoc; Securda vero scrCorpus meum est corpus meum : at harum sensus non est idem, ut de se Patet I ergo neque Primarum . EX

his insertur, quod ista oratio cHoc est corpus meum P est vera pro vitimo instanti prolationis verborum ,

quia i demonstratio, quam facit lyhoc , , totus orationis sensus, est pro illo instanti, in quo fit conuersio panis in corpus Christi, pro quo est verum dicere: Hoc ens est corpus ineu, demonstrando singulare ent: s sub accidentibuς. quod tunc non est niscorpus Christi. infertur etiam, quod haec propositio s Hoc est corpus mei potest esse conuersua, sicut re vera est, non tamen ista corpus meum

est corpus meum P quia illa denotat dici de singulari.communi ovit scili- licet de hoe ente, quod est praedicatum : at propositio denotans de hocente aliquid dici,primo potest esse eLfectiva, sicut & ista, quae denotaret

de lapide Hoc est ensὰ potest esse

conuet sua ligni in lapidem, per ii sana accipientem suum esse Primum, illa vero minime potest esse conuer- sua, quia denotat dici de se ipsa in speciali; ideira autem non potest in seipsum conuerti. Quinta conclusio. Haec propositio Hoc est corpus meum P est conuer- sua panis in corpus Christi , non ut vera, sed ut talis sequitur conuersionem & existentiam corporis Christi sub speciebus panis,ita quod prius naturaliter est conuersiua quam vera. Probatur, quia illa oratio est conuer-

sua , quatenus est fgnum sensibile

institutum a Deo ut instrumentum ad efficiendam conuersionem dcc secrationem in ultimo instanti prolationis eius, sed prius natura est tale contros. Para IIII. signum . quam si vera; igitur prius

natura est conuersua, quam si vera. Maior est vera ex ratione sacramenati; Mmor ostenditur, quia significatio

propositionis , ut notab. 2. ostendiis mus, est prius natura vcritate eius,

praesertim quando sgnificatio cst ue ritatis propositionis causas ergo cum illa propositio si causa suae veritatis, ratione suae sgia: ficationis erit pilus

natura causa , S conuel sua, quam vera .Praeterea esse fundamentum e stprius natura sua relatione accidenta

li , sed propositio, vel conceptus est fundamentum veritatis,quae est relatio accidentalis , quia potest esse, de non esse, sicut potest esse consortiris, dc difformis rei: Socrate enim sedente, vera est oratio, qua dicunt Socratem sedere; ergo prius naturaliter est coceptus orationis, ut in se talis quam verus, & similiter tota oratio est prior sua veritate,quia quod est prius priore , est prius posteriore: sed oratio est

Prior conce Ptu eius, Sc conceptus est Prior sua veritate; ergo oratio est etiaprior sua veritate . Prioritas autem conceptus ad suam veritatem aperte patet iii addiscente,Prius enim aliqua concluso non demonstrata concipitur a discipulo,& totus eius conceptus habetur, ab eo,quamuis veritatem telligat, quia habito eius conceptu per applicationem demonstrationis concipitur ut vera.Vnde Scotus ubi supra

sic ait: Posset hic aliter d st Ogui,sciliacet, vin ultimo uast inti prolationis; Primo secundum ordinem natu te est conceptus propositionis , ut Deuter scilicet neque verus , neque falsus. Secundo ad illum sequitur OP eratio diuina causans illud , quod omnino designat. Tettio sequitur ve

ritas huius conceptus ; & sic non

SEARCH

MENU NAVIGATION