장음표시 사용
431쪽
cto eam non licet inferre, cum idem habeant obiectum,at idem ut sic non possiet, esse distinctionis causa.Respodeo,quod qua do duo indiuidua, sunt eiusdem speciei, non requirunt ad sui Productionem distinctas causas in ipecie, sed ea, quae Potest unum Pr
ducere, potest Sc alterum,quia unum non requirit in causa nec aliam , nec
maiorem persectionem quam alte. rum : si aute m ita se habeant, quod alterum ad sui productionem requirat
causam alterius rationis a causa alte
rius indiuidui, tunc ex distinctione earum specifica, ut tali requisita, POL sumus inserte, illa indiuidua esse alterius speciei, quia indiuidua eiusde inspectet non requirunt causas distinctas ad sui productionem; at ad Pr ductionem cognitionis beati ficae requit: tur per se ut causa, visio obiecti
beatifici, non vero ad fruitionem eius
in via; ergo illa&ista differunt specie causaliter,a suis causis, formali ter vero a proprijs rationibus formalibus, quas habent. Haec ratio procedit, tenendo, quod obicctu sit causa partialis ipsius volitionis; quod si illam non tenueris, sed solum elle conditionem fine qua non, necessario tamen, &quasi per se requisitam ad producti
nem fruitionis, ob eandem quasi rationem colligetur huiusmodi fruitio' Des specie differre, quia indiuidua eiusdem speciei non necessario requirunt
in causis aliqua diuersa secundum speciem ad eorum productionem; ergo si ad productionem fruitionis beati ficae requiritur in oblecto tanquam co-ditio neces tria, quod sit visum, voluntate caulari non potest ius illa conditio posita in obiecto,dc stultio in via id non requirit,imo oppoli u coim. cluditur et quod specie distuaguatur.
Si instes,oblectam est idem,& sub
eadem Iatione; ergo non disserunt.
Iam respondi, eX vilitate obiecti non inferri unitatem activam specificamis Sed aduerte, quod ad huiusmodi d stinctionem specifica causanda sufficit alia dc alia piae sentia Μbiecti ad potentiam, si illa alia & alia pret sentia obiec, sit alterius & alterius
rationis; sicuti cognitione abstractiva& intuitiua accidit, alia .n. 3c alia Pr aesentia obiecti ad intellectum caus itearum specificam distulistionem, &s militer distin bone in specifica in a chus fidei ch visionis, nam visio Sidides respiciunt ut obiectu in Deum,sub ratione De tatis,tamen alia & alia pretientia Dei ad intellectu in causat earum distinctionem specificam, quia in cognitione abstractiva, & m act usidei est Deus absens, non in propria
existentia; sic euen si in fruitione invia & in patria.His positis, sit
Conclusio priina .Reatitudo no p test consistere in aliquo nolle voluntatis, tum quia nollς habet propter se
obiectum malum,tu etiam quia actus beatificus est primus & immediatus respectu vitimi sints L&consequaerno licti virtute ach as prioriS: i oe nolle, ut supra diximuβ notab. 2.habet in virtute alicuius velle prioris, ergo nolole non potest esse actas beatificus. Secunda Concluso. Beati tudo cosistit m aliquo velle voluntatis, non tamen in velle concupiscentiae. Prima P irs huius conclusolus e X praecedenti sequitur, nasu beatitudo in actu vo luntatis consilit, vim praecede litibus docuimus,& non consstit iri nolle, ex praecedenti conclusione; ergo in velle, quia nolle & velle diuidunt & eκ-
hauri ut actus voluntatis. Se unda Pars Piobatur, quia licet a ct is conis B b a L Dp
432쪽
cupiscentiae possit esse bonus, si sit de .
bite circustantionatus, tamen Mon est
honus eκr5ne sua&obiecto, etiamsi sit circa Deu,quia potest esse immediatus,est. n. summa peruersias in ut edo fruendistat beatitudo consstit in actu ex sua rotae &obiecto optimo; ergo non cosistit in actu cocupiscentiae. Preterea quia actus, in quo cos stit beatitud6,est primus&i mediatus,nec habetur in virtute alterius actus excosequenti: at actus coetu piscendi non est Primus, quia semper habetur in virtute psoris .ca inicitie, quia non cori Pisco huic bonu,nisi quia illu amore amicitiae diligo; ergo beatitudo,quae est aructus primus respectu finis ultum, non potest cosistere in actu concupiscedi. Tertia Conci.Beatitudo consist i in velle a m scitiae circa Deu clare visum,
cuiusmodi solum est ipla Hiitio, qua amore adhaeremus Deo propter se ipsum visum & Pp se amatu. Probatur,
quia si ex precedentib. beatitudo co. sistit in actu volutatis circa Deu, & nooInsistit in actu nolendi, nec in actu coeupiscedi; ergo c5sstit in Uelle amicitiae a sufficienti partium enumera tione . Praeterea quia beatitudo consistit in persectissimo ambre in Deu,amor amicitiae est perfectior alnore coeupiscentiae, quia ille competit voluntati secundum affectione iustitiae, hie vero secundum affectionem comodi: illa aut assectio est nobilio ista; ergo consistit beatitudo in velle amicitiae, cu necessario consistat in astu volutatis affirmativo,ex dictis.Preterea, quia actus amicitiae tendit in obiectum, ut est bonu r at nobilius est obiectum in se qua ut ab aliquo habeatur, aut sal
rem illa habitio obiecti ad habentem diminuit ab illi perfectione obiectiva, quae habet bonum isse; ergo potius consistit beatitudo in amore a m id citiae quam concupiscentiae,quia beatitudo est amor utibilii simus obiect beatifici, &sub nobilis sina ratione; hic autem amor amicitiae nihil aliuη est quam fruitio beatifica voluntatis, est enim fruitio amor amicitiae, quo inhaeremus Dpo clare viso, propter seipsum amato. Quarta Cones. Fruitio beatifica diastinguitur specie a fruitione viatoru. Concl. hcc satis probata manet eX Vltimo notab. nec soc impedit unicus abitus charitalis in via, ct in patria, quia i dem habitus specie pol inclinare Sc elice e actus specie distinctos eκ propriis rotatb formalib. t ex causis acturis tendens in ide obiectum lubeadem tone formali , sicut habitus fidei acquisitae inclinat ad actum fidei infusae,qn igitur actus no variatur spe ex disti Dch one obiectorda, n5ic6uen teu de habitu distictos actus spe elicere. Ad argumenta in prancιξιο Arin isticuli posita.
ex dicris not b. vltimo,& vitiam a conclusione,ubi ostendimus, si uimtionem beatifica comprehesoris se cie distingui a fruitione viatoris. Ad secundum dico, quod sola uolutas potest velle actum bonu propter ipsum volituita;& ideo non est simile de ipsa Sta ijs appetitibus, immo e Veo,quod ab alijs distinguitur sequitur, ut diuerso modo ab illis beatificetur. Ad tertium dico, quod si quis abiaque charitve videret Deum, dc ipso
frueretur, non haberer fruitionem supernatu talem, quia nec actum Voaluntatis aliquem Primum superia
turalem, sine quo non potest haberi frui beatificum, quia tale seu necessatio debet esse supernaturale &
433쪽
acceptu Deo, quod absq; charitate no
haberet; dc quamuis ille actus praesemtia obiecti esset supernaturalis,quia sola diuitia voluntate supernaturaliter operante potest talis praesentia habe
ri,tamen esset Daturalis e X potentia e
liciente,quo ad lubstantiam actus.
An bearitudo is ex se 'sformaliter
ΡArs affirmativa probatur, aliqua
forma corporalis est simpliciter incorruptibilis,non solum substantialis, sed etiam accidentalis, dummodo sit Proprie perfectio corporis incorruptibilis,ut perspicuitas in celo, Sc luminositas in stellis; ergo multo magis suprema persectio naturae intellectualis &spiritualis erit formaliter incorrupi, bilis. Secundo, rina, quae tollit in suo susceptiuo omnem priuatione Sc possibilitatem respectu alterius form costituit compositum eκ se simpliciter sermaliter perpetuum & incorruptibile, ut patet de forma cili Sc caelo: sed beatitudo tollit a natura beati ficabili
omnem priuationem, quia omne imperfectionem,& similiter omnem potentialitatem ad alium actum Sc forma , quia ipsa est actus vltimus in suo ordine magis, quam serma caeli in Ordine sermarum substantialium; ergo
ipsa est ex se sol maliter perfecta Scnecessaria. Et confirmatur,quia finis vltimus eκtrinsecus eκ eo, quod includit eminenter perfectiones omnes alterius finis, tollit omnem priuatione, seu carentiam, respectu finis extrinse-ci; ergo a si nili, finis ultimus intrinsecus,cui est beatitudo formalis conium
gens fini en insem, tollit priuatione
omnem cuiuslibet alterius intrinseci.& ex consequenti constituet compositum formale incorruptibile intrins
ce in coniunctione ad finem extri secum.
Tertio, si beatitudo esset serma ense possibilis, posset destrui manete nain tuta intellectuali vel rationali, per ea perfectibili, quia ipsa est incorruptibilis:sed consequens est falsum,quia tuc beatus posset non esse beatus,quia nohaberet,quidquid vult,vult enim nunquam fieri miser, efficeretur autem si posset esse non beatus; ergo &c. In hac questione est triplex sententia. Prima asserit,quod beatitudo eκ seipsa sormaliter e st perpetua & necessaria, ita posita in esse non potest noesse,sed est necessario, Sc durat in Pe
petuum Deo ipsam conseruante. Pr positici haec est similis illi, quae ponit culum& intelligentias etiam eκsen cesse esse,licet fuerint a Deo productet efficieter, ita sentium de beatitudme. Secunda sententia conuenit cuprima, quantum ad beatitudinis Perpe- . tuitatem , sed in ratione ponendi distfert. causa, inquit, ob quam beatitudo
est perpetua, ea est, quia voluntas necesse fruitur Deo clare viso, quia in eo no ostenditur ratio mali, nec defcctus
boni.D ffert haec postio a priori, sicut
illa,que poneret celum neceisario moueri eκ necessama habitudine uni serismi mouentis ad mobile, ab ea,quae poneret caelum ex se formaliter necessa rium mouerit quorum primum pontret Philosophus, non secundum. Tettia positio est Scoti in η. distin...
titudinem esse Perpetuam, cuius per petuitatis causa nec est , inquit, for
m a beatitudinis, quasi per iplam beas
434쪽
titudo sit formaliter nece Cirta nec ita a quo destrui possunt, nec ab aliquo
tura potentiarum, quasi circa obiecta elate creato possunt corrumpi. C. necessario operemur, nec habitus in terum per hoc non sunt entia eκ se potentii g,quasi necessario determinas formaliter necessaris sed contingenis potentias ad perpetuo operandu, sed ria, quae a Deo in nihilum reduci potiillius perpetuitatis causa est diuina vo iunt sui tamentalis naturx,quod soluntas, quae sicut perficit naturam in- la actione conseruatiua Dei, puta quatensiue, ita conseruat eam in tali ροὐ generaliter conseruatoia entia , et ut fictione Perpetuo. . perpetua, quia nec vetera scut nec haPto intelligentia huius quaestionis bet se in mutua cottariorii actionem, obserua, solum Deum esse ex se sim- qua dissoluatur i sed intelligetis sunt
Pliciter necessarium , cui intrinse' incorruptibiles ab intrinseco ex eo,ce, &ex propria natura simpliciter quia non habent materiam, qua repugnat contingentia,& possibilitas tum res potest esse & non esse,ioque- ad non ei le,omne vero aliud a Deo eκ do de ente substantiali , illa enim est. consequenti est simpliciter continges, ratione cuius habens eam est veluticui.cnon repugnet non esse,& deline in potentia contradictionis ad forma; re esse Minne.n. tale prius habuit non at caelum est incorruptibile non ob caesse,quam esse, & sicut potuit poni in rentiam materiae, nec ob id, quod esse,sic potuit non poni,si diuina vola eius forma tollat a materia priuatimias ad id, sicut potuit,se determinasset: nes omnium formarum, sicut in solu- Squamuis D maliqua entia, ut in- tione secundi dicetur, sed hoc ideo, telligentias, ab aeterno creasset, Prius quia ab agente naturali corrumpi nonatura negative infudisset eis esse , poteli, nec destrui, nec a contrarior quam non e sse, non quod in aliquo Sed eκ hoc non concluditur, quod sit infuderit non esse ,quia tunc simul te- incorruptibile ex principiis i trinsecis,pore habuissent esse, dc no esse,quod sed quia ab agente naturali serina caeimplicat, sed quod no esse pries prius lia materia expelli non potest, cum eis natum erat inesse quam esse prius non possit caelum recipere peregrinas
quam in diiset nisi ab agente dante impressiones, qui b. ad alterius formuesse illis fuisset impeditum: lus Deus dispositionem disponatur. EX his col- est, cui nullo modo non esse potuit lige, quatuor modis posse dici aliquid
conuenire, quia est simpliciter neces- incorruptitate &perpetuum: Primo sarius. Unde colligo,quod omne aliud ex principiis intrinsecis,quae causa noa Deo est ens simpliciter cotingens, k essendi vel destruendi principiat uinin nihilum diuina potentia reducibi, esse nequeunt, quamuis absolute lo-le , cum hoc tamen aliquod creatu in quendo possint desinere esse in ordi-Potest dici incorruptibile,pro quanto ne ad causam primam non conteru1- non habet contrarium, vel no potest tem rem in esse; sic Angelus dici po- destrui ab aliquo ente creato, sed tan- test incorruptibilis. Secundo dici tum modo potest anni hilari a Deo tur aliquid incorruptibile solum ab
non conseruante . In hac lignificatio- extrinseco, quia f. a contrario, dc abne, Angelus est incorruptibilis,caelum agente naturali corrumpi non po-
etiam,quia uultu in habet cotrarium, test, licet ex Ptincipiis intrinsecis sit
435쪽
corruptibila,quia het materia,quet est principium possibiliter essendi;sic ca Ium dici potest incorruptibile. Tettio dici potest incorruptibile illud, quod nec ab intrinseco, nec ab extrinseco a sno destrui potest,uel esse desinere, sed simpliciter, & absolute sibi repugnat desinere esse; sic pote st dici incorruptibile, quod est eκ se sor maliterens necessarium ac necesse esset sed se esse incorruptibile soli Deo com-tetit. Ultimo potest dici incorrupi ile aliquid a causa prima, rem Perpetiuo in suo esse conseruante, nec coa
gente causae secundae corruptiuae ; sicut corpus post resurrectionem dic, tur incorruptibile, de quo infra erit sermo fusior. Secundo obserua , quod beatitudo potest accipi bifariam: Prim pro Perfectione permanete, dc secudum intentionem suae perfectionis consi. derata: Secundo potest accipi pro ali
qua perfectione intenta, non tamen
praecise sistendo in persectione intentionis, sed includendo etiam Persectione erit ensionis negando desiti nem eius. His positis, sit Concluso Prima . Beatitudo creatano est eκ se necessaria ed est colitiges
Pendens eκ coseruatione De raptam coseruantis. Probatur, nullum creatuest formaliter necessarium: sed beati. tudo creaturae intellectualis est crea ta; ergo non est fot maliter necessa. ria . Conlequentia optima est, dc minor est manifesta, cum eκ tempore habeate se M lior vero Probatur, quia omne formaliter necessarium neces sario eκistit: at nullum ens creatum existit necessmo, sed contingenter adiuina voluntate contingenter ipsum causante, dc in esse mineruate etiam libere dc contingenter. Secu dia non
est maior necessitas essendi in beatitudine, quae est quoddam accidens, quam in subiecto suo,in quoesti sed subiectum non est ex se formaliter necessarium Lia contingens, sicut quodlibet ens creatum; igitur, dc Dices forsitan, beatitudinem non esse formaliter necessariam simpliciis ter, quia Potest non poni in esse,sed secundum quid ,quia posita semel in esse,non potest non esse, nec destrui. Contra, qui a Deus non maiori necessitate conteruat rem quam eam Ponat in esse ergo sicut potum vel potest eam non ponere in esse beatitudine,
ita & ipsam in esse positam potest no
conseruare, dc sic facere eam non esse,etiam manente subiecto,quia Deus potest coseruare prius essentialiter,sine posterioru sed natura beatificabili; est prior naturaliter, imo etiam tem-Pore, Psa beatitudine; ergo potest a Deo colaruari beatitudine destructa, prius.Π, natura essentialiter distincta
a posteriori, sicut pol a Deo fieri sine posteriori, potest & sine ipso conseruari ab eo. Et confirmatur,quia necessitas beatitudinis, quo ad eX iste duin, non est inaior in ordine ad Deu qua in ordine ad potentiam, a qua elicitur, dc in qua est: led habitudo eius ad naturam beatificabilem est contingens,
ut Paeteri natura extremorii, inter qnon est necelsaria viaio,sedson unges; ergo habitudo eius ad causatri prima est contingens; ergo pol destrui a causa prima scut & subiectu, cui inest; Sesicut C. Odicit necessariam hab tudine ad subiectum, ita quod ipso existente ipsa sit, ita nec ad Deu.Conclu.haec est
contra Primam opinione, eri qua se quitur, quod beatitudo est eris conti geris,cul non repugnat simpliciter noelia , imo conuen it posse non esse, eo
436쪽
ipso quod contIngens est; sequitur et
secundo, quod beatitudo creata, de qua hic est ferino no est incorrupi hi lis tettio modo eκ dictis notab.primo quia incorruptibilitas ilis modo soli Deo conuenire potest isi Secunda Conclu. Beatitudo creata non est necessaria eκ eo, quod voluntas necessario Deo fruatur. Probatur, quia vel illa necessitas proueniret eκParte obiecti necessario mouentis,auteK Parte potentiae voluntatis; non quidem eκ parte obiecti, quia obiectum beatificum ad nullu actum creatu necessario mouet: si vero ex Parte voluntatis,contra, quia volutas e X Parte obiecti nullam habet differentia nisi approκimatione maiorem vel minore,
quia alia, dc alia praesentia obiecti noest nisi alia & alia approximatio: at diuersa approximatio passi ad agens nocausant necessitate,sed tantum intensio te actionem; ergo si in fine obscure apprehensum fertur libere dc comtingenter voluntas,similiter Sc in fine clare visum.Praeterea quia eade est voluntas,quae vult fine,& illud,* est ad
fine: ergo eode modo operatur circa
finem Deum clare visum, scut circa mediat sed circa ens ad sine operatur hiare Neontingenter; ergo similiter circa v himu finer aut si diuersimode sergo est diuersa potentia circa media,& circa fine,quia diuersi modi operandi arguont diuersas potentias, sed de hae conclusione inserius erit , or disputatio. Tertia Cones. Beatitudo non est necessariae κ habitu aliquo determinante potentiam volutatis. Probatur,quia vel talis habitus est causa beatitudinis, vel no: si hoc secunduNrgo no est cau
sa necessitatis eius;si primum,tunc esti via secundaria respectu potetiae; dinon prior, dc coissequeter habitus n6vmur potentia, sed potentia habitu sicut eausa secunda,et instrumenturat causa prima ad agendu non determinatur ad secunda, & per consequens no necessitat secunda .Pretei ea B.Uir go habuit in via maiorem charitatem charitate alicuius beati inferioris gradus: at illa charitas no necessitavit v luntatem eius ad fruendum,etia quia contemplatur Deum ι igitur necessiatas fruitionis, eκ eius perpetuitas non prouenit eκ habitibus deteritinantib. Potentias ad amun. Praeterea esto,qd lumen gloriae necessitet intellectu ad videndu obiectum praesens, tamen si volutas sit causa imperans illa visone,
potest non imperare,contingente . coniugit intelligentia cum memoria
illius obiecti, Q contingenter amast sed in patria coniungit intelligentiam cum memoria imperando,quia iuκta Augusti tili n multis locis, in gignitio ne verbi persecti concurrit voluntasse copulaus: at viso illa beata est ver bum, vel eius natura lapit, ad id enim solum ei deficit,quod per modum naturae gignatur ab obiecto, non aut giagnitur nisi ab obiecto beatifico mediate diuina voluntate, quod magis i
uat ad rationemPropositam; non e
go est necessitas, siue perpetuitas ne cessaria beatitudinis eκ habiti b.dete minantib. potentias adactus secudos, sed tantummodo eκ habitu glorie est necessitas secundii quid, quia habitus
est naturaliterinclinatiuus; nec talis necessitas e st ex charitate in volunt triquin voluntas libera potest uti v luntate, vel non uti.
Quarta Cocluso. Causa perpetui talis beatitudinis non est sorma bea titudinis, quasi per i plam beatitudost formaliter necessaria, nec natura
437쪽
De Beatitudine. γ 3sqpotentiarum . quasi circa obiectam
Perpetuo necessario operentur; nec
habitus inpotenti, necessatio deter minans ad perpetuo operandum;sed Prouenit e X sola voluntate diurna, quae sicut perficit naturam intensiue, ita conseruat eam in tali perfectione eXtensiue & perpetuo. Conclusio hec ex praecedentibus patet, nam e X Prima conclusione beatitudo non est ex se sor maliter necessaria,neq; eX principi js intrinsecis, quia est in continua dependentia a caula libera immediata, Sc a causa prima illam conseruan- te; neque est necelsaria & perpetua CX eo, quod voluntas necessario fruatur,eX lecunda conclusione; neq; eius Perpetuitas prouenit ex habitu determinante necessario potentiam ad agendum, cX tertia; ergo relinquitur
quod sit perpetua e X voluntate diuina ipsam perpetuo conseruante. Poterit dici incorruptibilis ab extrinseco , quia nec a contrario, nec ab agente
aliquo naturali potest destrui, licet
Potentia remota possit voluntas eam destruere eκ tua libertate, quia libere eam elicit & causat, de quo dicetur in fine huius articuli, in quodam dubio. Est ergo beatitudo perpetua eX V luntate diuina perpetuo conseruante voluntatem, in tuo actu beatifico praeueniente ipsam voluntatem , ut ipsum semper eliciat, nec umquam
cesset, sicut in fine atticuli in quodam
dubio dicemus; ponetur ergo ad limius conclusionis maiorem intelligen
Qumta conclusio. Si beatitudo sumatur pro perfectione secundum sui
persectionis intensionem considera ta,perpetuitas non est de eius essentia& ratione formali. Probatur, quia
quaecumque persectio Permanens,&quantamcumque eadem & aequalis potest esse per in stans, vel aliquo brea ut tempore,quae & quanta potest esse
toto tempore, etsi in perpetuum d ret, aeque ei im persecta est perfectio albedinis unius chei, ficut unius anni, eκ I. Ethic. cap. 6. & Angelus supremus ita perfectus perfectione sententaua esset, si tantum una hora durasset, atque modo cum in perpetuum sit
Sota conclusio. Sumendo beatitudinem pro perfectione permanente S intensa in suo ultimo gradu, non sistendo praecise omni peclectione intensionis , sed includendo etiam perseetionem extensionis Sc durati nis, de ratione beatitudinis est perpetuitas , quia beatitudo nata est perpetuo manere; ergo ipsa sic accepta Propersectione summa intensiue de existensiue, includit per tuitatem Praesertim cum ipsa aeuo mensuretur, cui
non repugnat perpetuitas: sed beatutudo sic sumpta non est per se unum, sicut nec operatio perfecta,neetotum aeuum,si est successivum,vel operatio
ipsa persecta, & negatio defectus&
dustionis existentiae . Hoc secundo modo loquuntur multi de beatitudine, cum de ratione eius perpetuit tem esse dicunt, quia non tantum e stdesiderium in natura ad persecti nem intensam, sed etiam sic extensiue habendam: sicut etiam desiderium non est tantum ad bonum essentiale,
sed etiam ad semper esse, sicut postabile est competere naturae.
Septima conclusio. Beatitudo est
de facto perpetua. Conclusio est de
fide tenenda, nam Matth. 23. Ibunt iusti in vitam aeternam. Et Matth. 22.
Erunt iusti sicut Angeli Dei. Et Ps. 38. In laecula saeculorum laudabunt te. Et
438쪽
Augustinus Ide Trin. cap. 8. Beata vita isse iton potest nisi immortali ;quod sic probat, nam si amitti potest, aut ergo beatus amittit eam nolens,& tunc non est beatus, quia non habet quidquid vult; aut volens; aut neque volens,neq; nolens,& ad utrumque istorum sequitur, quod non e stbeatus,quia non amat beatitudinem, immo si volens amitti odit eam; si neque volens,neque nolens,non appreciat illam ; ergo non e st vita beata. Praeterea ex Aristotele lib. 2. de Gen. in omnibus natura desiderat quod melius est , melius autem est semper esse quam non esse, saltem eo modo,
quo semper est possibile: at est pol sibile naturae perpetuae quod sit perpetue perfecta ultima persecti mergo hoc naturaliter desiderat, S percon-- seques in beatitudine,vbi desiderium naturale complebitur, ne sit frustra, hoc etiam habebitur, quod illa erit Per tua. Ad argumenta in principio Aristicula polia .
lum, nec aliquod accidens mihest incorruptibile, nisi quia nec a cori.
trario, nec ab agente naturali corruntipi potest, sed solum per annihilatio nem pote st de strui. Ad secundum concedo maiorem, sed minorem nego, quia nulla forma pote st tollere priuationem a susceptiuo, quod aliam formam natum est recipere, nisi eminenter contineat se mam ipsam , quia manente aptitudine in aliquo ad recipiendum,non potest tolli carentia,nisi illud ponaturiat sorma coeli cum non includat sormas inseriorum simpliciter, nee eminem ter,eo modo, quo ens infinitum includit alia,sequitur, quod non tollit a materia tua priuationes aliarum forma. rum,si illarum est capare; unde ex tali continentia non tollitur a caelo cost
Ptibilitas,quae est e re principi sintrin- fecis,licet latuetur quod no possit eo rumpi ab agente natura quia illa sorma ita continet alias quod non potest ab agente naturali expelli a sua materia.EXe inplum est in ala intellectiva, quae est forma perfectior v forma caeli, dc tamen non tollit a materia alia quam priuationem respectu aliarum formarum, imo nec constituit incor ptibile respectu agentis naturalis,pro quo aliquam forma concomitantem
requirit ad suu esse, ad quod potest
gens naturale attingere corrum Pen
do ; sola ergo serina infinita si potat
naturam Insor mare, posset per illam viam, auserendo scilicet priuationes, compositum incorruptibile confiituare. Et adhuc esset dubium, an sula ptiuum esset in potentia adi lasso mas sub proprijs rationibus, quas emi nenter haberet in illa infinita Posset ergo maior argum. eti di stingui, illae n. est vera loquendo de corruptibili ab agente naturali, vel a contraiior falsa tamen, si sermo sit de incorruptibili, id est, in destructibili. Ad confirmationem dico, non esse eandem ratio. nem de fine intrinseco, dc extrans .co , quia scilicet extrinsecus est limis pliciter infinitus,ac proinde potest tollere a subiecto omnem defectum c iuscunque finis extrinseci, at finis in. 43trinsecus est simpliciter finitus, ac per consequens non sic includit intrinse ca scut illa extrinseca. Ad tertium dico,quod natura beatificabilis cum si ens absolut um, & n
439쪽
turaliter prius, imo tempore beatitudine, absque repugnantia potest manere sine ea, quae sc considerata capax est beatitudinis & seriae S consequenter non est contradictio, Q cessa re beatitudine, quae sibi est accidens, Per accidens insit miseria. Nec min. conueniens, quod beatus absolute loquendo possit esse non beatus, Deus enim sua potentia posset omnes bea. tos facere non beatos.
Qοmodo Michael beatussit impeeea. bilis se missi intrinsecum habeati
QVod possit peccare, Probatur,
q aia per nihil intrinsecum sibi habet quod contingenter DPere tur ad fruitionem; ergo potest no frui, & ita peccare. Conseqnentia est euidens; Antecedens probo,quia ut supra diximus, nec per habitum inhaerente, nec per hoc, quod circa obiectum necessario operetur, neque ex necessita te beatitudinis habet, quod necessario fruatur,ergo nihil intrinsecum habet, Per quod a beato auferatur libertas &contingentia ad agendum. Hac dubium disputat Scotus in A. d. 49.art. I .sublitera F. Ad cuius intel ligentiam nota eo ibidem, P sen
sus dubii potest ellia duplax,aliud per
tines ad sensum compositum, hoc est, an simul possit esse beatus dc peccare ἐ& in hoc sensu beatus est impeccaiabilis, quia de lege laltem peccatu bea titudini est incompossibile. Secundus sensus pertinet ad lensu in divisum, scilicet quod beatus non habeat Poten- otiam est possibilitatem ad Peccadum,
& hoe potest intelligi dupliciter; pri
mo quod talis impotentia sibi coiiueniat per aliquod sibi intrinsecu, quod eκcludat talem potentiam ad peccatidum:secundo quod sibi conueniat ha.
beri impotentiam per aliquam causa extrinsecam,excludentem solum portentiam propinquam adactum pec
res declaratur,habens visum habet potentiam intrinsecam videndi quodcu-que corpuῖ, per causam tamen extrinsecam potest fieri impossibilis ad viadendum de potentia propinqua aliquod corpus, ut si illa causa extrinseca faciat perpetuam distantiam visus ab illo corpore; ut si inter caelum Empy- reum & oculum damnati effet perpetuum obstaculum culus ille de pote-tia propinqua non posset videre caelii Em Pyreum,quq impossibilitassbi noab intrinseco, sed ab extrinseco Proueniret, e fiat tamen ille oculus in potentia remota ad videndum illud corpus,
quia potentia sibi intrinseca videndi
non deficit eo modo,quo lapis est iiD- latens,seu non potens videre,quia noabet potentiam visiva in. Εκ iis collige, quod potentia Pecca-di in beato potest intelligi dupliciter; Vna remota, alia propria qua: remota iula est, ratione cuius non libi repugnat Peccatum, quia habet principium intrinsecum dc potentiam liberam desectibilem ac vertibilem de bono in malum,qualis est quaelibet voluntas creata nude considerata, Se N propria naturagamen impeditur ab actu peccandi per cauiam extrinlecam ipsam prAEue mentem, ut se in per continuet acta num, vel ne eliciat actum malum. ut sic nunquam possit potetiam suam remotam a 3 actum peccando reducere,causa cnim secunda praeuenta a superiori
440쪽
petiori agete ad unum oppositorum non potest potentia propinqua exire
in aliud oppositum, potetia vero Pro pinqua ad peccandum est eadem v luntas vertibilis non praeuenta , nec determinata a causa superiori ad M.
Tertio obserua,quod circa beatumh abet Deus duo velle; alte rum, quo vult voluntatem beati semper diligere diuinam essent.am; alterum , quo vult numquam concurrere ad actum malum cum voluntate beatit per hoc velle confirmatur in gratia confirmatione perfecta excludente etiam peccatum veniale quodcumque, dc per primum semper est beatus subacta beatifico stultionis: propter hoc velle dicitur beatus in potentia remota ad Peccandum,nec propter hoc suam libertatem amittit voluntas,immo liberior est, eo quod male velle no potestiti beatitudine, Augustinus in Enchiri eap. I O S. Sic enim oportebat fieri hominem, ut bene posset velle Sc male , nec gratis vel frustra, si benes vel impune,si male. Et sequitur: Postea vero sic erit, scilicet in coelo , ut male velle non possit, nec ideo libero carebit arbitrio, multo quippe liberius erit arbitrium,quod non poterit seruire peccato. Et subdit quasi pro ratione: Neque
culpanda est voluntas, aut voluntas non est, aut libera dicenda est, quia beati sic esse volumus, ut esse miserino solum non velimus,sed nuquam
velle possimus, sicut si anima nostra
nunc habet nolle infelicitatem , ita tunc nolle iniquitatem semper habitura est. Et Anselmus delibero arbitrio ait: Liberior ergo voluntas est,quq a rectitudine declinare n5Potest. EVeo ergo, quod voluntas ex gratia Dei& eius volutate habet, quod nec Pe care , nec a fruitione desistere possit
propinqua potentia, no amittit suam libertatem. Nec ad bonum , nec ad se nam operationem ultimam ac perfectam circa finem ultimum a causa su periori determinari, est contra natu ram voluntatis, bene tamen si a cau'sa inseriori ad id determinaretur. His constitutis respondetur ad dubium sequentibus conclusonibus. Prima concluso creatura intellectualis
beata per nihil sibi intrinsecum est impeccabilis, ita ut per illud eMcludatur Potentia ad peccandum in sensum diis
uiso.Conclutio est contra D.Thomam
tatem necessario ferri in Deum clare visum ; quam sententiam eκplicans Caietanus ait, naturam voluntatis posse bifariam considerari .Primo absol te, secundo ut approximata bonitati divine vitai ex Primo modo no est,mquit Caietanus, beatus impeccabilisper naturam & aliquid intrinsecum , bene tamen secundo modo, quia ereeo,quod voluntas creata est approκimata diuinae bonitati visae necessario diligit diuinam bonitatem habetque rectitudinem debitam. Εκ quo con cludit Caietanus fugiendam esse phantasiam Scoti tenentis,beatum noesse impeccabilem in sensu diuiso, nisi per causam eκtransecam, s. Deum semper in actu recto conseruantem voluntatem creatam. Sed probatur nostra conclusio, & Caietanus manebit satis conuictus a sua phantasiad lectus: in primis vel illa impeccabiliatas prouenit beato eκ propria natura voluntatis approximatae voluntati diuinae visae, vel eκ aliquo habitu sibi
inhaerente, vel ex ratione Se natura visionis beatifidae, ves studio nis, quae est proprius ipsius voluntatis actus. Non Diqitiam by Coosli