장음표시 사용
61쪽
rei. Haec concluso est sella inij, ad cuius Probationem lupponit, Sacramentum quandam habere similitudinem cum rebus naturalibus cX materia & forma constantibus, ta inc noessere vera compositum naturale, ob
idq; non esse reperiendas in eo omnes Proprietates materiae&formae, quae in materiis & formis naturalixus re Periuntur, ted satis esset si aliqua repetiatur. Nunc probatur conclusio adhibito eXemplo in Eucharistiae Sacramento,in quo omnium consensu res pro
& verba pro forma, Hoc est corpii Smeum, Hic est sangliis meus, Sc tamen unquam res ista & verba ita coniun-. guntur,ut materia & forma in naturalibus, nam vel Sacramentum Eucliaristi e est solii res ipsa consecrata,id est, species panis & vini, ut continet Corpus, & Sanguinem Christ: vel etiam consecratio, aut sumptio, ut quidam volunt. Si consecratio dicitur Sacramentum , tunc verba habemus , sed rem non habemus, e X qua compo natur, tota enim consecratio in verbis consistit, nam panis & vinum non concurrunt ut Pars consecrationis,sed ut iubiecta,circa quod agit Sacerdos,& in quo consecrantis actio recipitur. Si vero res ipsa colecrata est Sacrametum,tunc rem habemus, sed non verba , ex quibus Sacramentum com P natur, verba enim respectu rei consecratae non sunt partes essentiales eius, sed principium productivum; Pars.la. essentialis manet cum ipsa re, verba
autem non manent cum re consecrata,imo tunc incipit primum res consecrata,cum verba desinunt ei Ie.Quocirca Concilium Florentinum in instructione Armenorum, non dicit, Verba
Eucharistiae esse formam Sacramenti, sed con secrationis. Et cum idem Concilium ibidem, dc Tridentinum Sess.
Iq.Can. q. de Sacramento Pellite litiae
loquun tur, dicunt, actus p nitent esse quas materia,non audent ablolute dicere,este materiam . Et Scotus licet confessionem,contritionem, dc satisfactionem prae requiri asserat nec eis rio a i ablolutionem, & non neget habere se quasi materiam Sacramenti; ceteru negat esse essentiales siue par te; , vel totam essen tam Sacramenti, quam ipsa absolutione constituit: ita ut actus penitentiae no sint veluti pars essentia iis Sacramenti Penitentiae, etsi
sint veluti m ateria eius, non ex qua,
sed in qua, vel supra quam fit,ita ut sine ea nullum sit Sacramentum p ni, tentae. Sed de his,&eorum veritate in secius tuo loco disputabimus. Sed si res in verba sunt quasi partes essentiales in aliquibus, vel quasi in omnibus Sacramentis,quae in usu per ficumtur,quae simultas erit in ipsis necessaria,ut Sacramentum efficiatura nam cum rationem inater lae&formae induant videtur quod necessario debeat esse simul ad constituendum idem copositum,cuius oppositu euenit; na cures Sacramentore, lusu perficiuntur.& similiter verba sint successiva, con tingit, ut quando forma est, iam non sit materia, Se contra: nam qui heri consessus est, hodie abluitur, ergo non possunt habere simultatem. Praeterea cum materia dc forma Sacramelorum sunt res diuersorum generum, non videntur unionem aliquam admittere,& consequenter nec simult
tem. De hac re disputat Scotus in A. dist. 6.q. 3. ubi specialiter inquirit de Baptismo,quae simultas inter ablutio nem & verba sit necet Iaria; & respondet affirm atiue, senuit atem requiri,
62쪽
culus rei causam asserit esse Christi
Domini institutionem;quia ipse instituit ablutionem & verba, velut unum signum completum ad significa dum effectum, ita quod neutrum esset signum sine altero. Sed qualis sit ista simultas, ipse eXplicat refutata quadaopinione Landulfi in cap. detrah. q.
I O. asserentis, aquam non esse Sacramentum, nisi quando coniuncta est cum verbo cilicet in ultima prolati
ne ipsus formae, adeo quod si in illo
vltimo in stati,in quo serina termina. tur, Scaqua fit Sacramentum, Puer non esset in aqua, non esset baptiza
ritur simultas metaphysica, & natu ratis, ted moralis, talis, qualis requiri tur in actibus humanis, quia non VO-luit nos Christus obligare ad tam subtilem simultatem , quam viκ post
homo percipere velleruare. In dic tur autem simultas inter factum hominis & verba,quia incipit unum antequam finiatur alterum, S hoc indifferenter, siue istud primum finierit quam illud, uel e conuerso; unde siue sacerdos prius immergat
Puerum una immersione, Sc dicto Tebapti Zo,immergat cum illis uel bis seque imb. e silui ficiens s multas, dum tam prolationem finiat ante ince, Ptionem ablutionis, talis simultas est
ad Bapti limum sufficiens. Circa hac difficultatem dico, quod
etsi eX eo,quod res & verba rationem materiae & formae ad effectionem&compositionem Sacramenti habe aiat, concludatur,necessariam esse inter ea aliquam coniunctionem &s multatem; caeterum id ipsum eΚ dictis ratione materiae non reperitur, nili Per quandam accommodatione no enim Oportet ut omnes materiae & formae
conditiones in proprietate & rigore
eis conueniant, licet necessarium sit. ut secundum aliquam analogiam dc Proportionem eas Partici Pent; neque oportet, ut aliquo modo sint sinul &coniuncta, alias erat in unum efficere non possent.Quapropter Augustinus ait: Accedit verbum ad elementu & fit sacramentu,quia accessus coniunctio
nem aliquam significat,& consequenter simultatem, quia quae simul iam
sunt, coniungi non possunt: & ideo formae Sacramentorum saepe hanc comunctionem vel propinquitatem requirunticum enim minister dicit: Ego te baptizo,verba haec ex sua vi requirunt, ut actus baptizandi etiam simul fiant, nam si antea fuisset facta, non videretur satis esse formae materiam de praesenti indicantis; hoc e Mnatura formae, cuius vim verba habet in Sacramentis, deprehenditur, nam materia determinatur per formam; ergo necesse est, ut simul coniungatur ipsa, alias enim nec determinabit, nec illa determinabitur. Illa ergo Propinquitas & simultas est necet se, ut Per modum materiae & formae res Severba unum sacramentu com Ponere possint, nec illa simultas requiritur, qin rebus permanentibus est necessa
ria, sed ea, quae ad compositionem
rerum successivaru attinet,quia sacramentu non res permanens,led successiva est Si autem inquiras, quanta hec simultas eme debeat 3 Respondeo,non
eandem in omnibus SacramentiS rein
quiri, sed diuersam, pro Sacrament rum diuersitate,nec metaph3 sice pensanda est, sed moraliter; ita tamen ne magna interpolatio fiat, sed scut ex modo,quo fit actio,&quo verba Proseruntur mXta communem & humanum modum cocipiendi intelbgatur B 4 unum Disitigod by Cooste
63쪽
unu alter; applicati. At hec si multas
moralis maior in aliquibus Sacramentis, quam in aliis requiritur , ut statim dicebamus, nam quando materia est
ipsa ministri aetio, & hic indicatur
Per pronomen demonstrativum, aut Per verbum indicat tui modi; tunc maior requiritur propinquitas dcumultas in Baptismo, Confirmatione, EX-rrema unctione , dc in Sacramento Ordinis,ubi per sormam indicatur traditio potestatis, suam etiam fgnificat traditio libri dc calicis &c.ideo necesse est , ut illa duo moraliter simul fiant oQuocirca Scotus in Sacramento Baptismi illam simultatem esse posuit, quam supra dicta di Ximus, nec abi
tio finiatur ante inceptionem Prolationis verborum, nec prolatio verbo rum, si ab eis incipere contingat, ante ince prionem ablutionis. Quae sententia satis probabilis est in assignandis
Sacramentis, quamuis magis pia sit de scrupulis vacans illa sententia, quae aiserit, non tantam requiti simulta tem , nam etsi finita sit actio dc subito verba proferantur,erit Sacramentum Jc Sacramenti habebit effectum . In
M itrnnonio vero tanta requiritur si multas inter verba mutuam traditionem fgnificantia, S inter ea , quae acceptationem mutuam ostendunt, quanta ad contractum humanum est necessaria; in Sacramento vero poenΙ-tentiae,quia materia eius non est actio
mini liri, sed ipsius poenitentis, Sc quia huiusmodi Sacramentum perficitur per modum iudici, ut docet Scotus in A. d. t q. Q. A. & s. quoad secundu tota materia, quae fit per modum accusationis ui ponitur ante sententataeX Plicationem, in qua serata consistit, sufficit ea si inultas, quae moraliter
satis est, ut idem iudicium Peragi ,&per sententiam consummari Intelliogatur. De simultate vero Eucharistiae
requi sta, suo loco dicetnus . Quinta concluso. In Sacramento Baptismi, Co firmationis, ordinis, ex tremae Vnctionis, Sc Matrimonit,tota materia eX verbis in actione ministri
constans est, pro qua Sacramentum supponit, v. g. Baptismus non supponit pro sola ablutione, nec pro lotia verbis, sed pro constituto ex ablutio ne dc verbis. Coclusio est contra Sotu afferente Baptismum pro sola ablutione supponere, dc sic de alijs Sacris.
Probatur, quia in ios SacramentiS nec sola materia nec sola latina significat, sed utra clue,ergo e X Vtroque compo uitur Sacramentum, ergo supponit Pro toto composito,& non pro altera Parte, quia nulla illarum sola est Sacramentum . Antecedens probatur inductione, nam in Baptismo, S tam ilibus, sic euenit; dc probatur de Baptismo, nam ablutio Sacra metale ha bet ablutionem, uel ba uero eri pressius & perfectius fgnificant quam
ablutio. Et confirmatur ratio,quia Sacramenta efficiunt, quod significant,
de quod sisnificant efficiunt, sed non solum efficiunt pei formam, sed de
per materiam, nam de aqua ait Augustinus,corpus tangit, dc cor ablu: te Et eadem est de caeteri ratio ue ergo
etiam materia habet suam significationem. Et idem dicendum est de materia, quod non efficiunt per eam solam,sed per formam,quia August. ait de Baptismo , habere ui in abluendi
cor,dc ratione adlucti uerbi; ergo multo magis ipsum uerbum hanc uim habebit,quia propter quod unum quodque tale, dc illud magis. Cum igitur Sacramenti sgnificatio in praedictis Sacramentis non solum sit in sorina,
64쪽
nee solum in maresa, sed in utraque simul, quatenus ad unum effectum
concurrunt, sequitur,quod sacramen- Uin Pro constituto ex vitisque sup-Pouit , & non pro altera parte tantum. Praeterea retorqueo argumen.
tum in Magistrum botum, nam in re ipsa Licta Omnia ilia , quae com PD-Hunt totum , in quo insit forma & f- rura artificij, in domo , tectum, undamentum , Sc caetera, sunt partes componentes totam domum, quamuis uua Pars res Pecti, alterius dicatur habere rationem format, vel mate. riae; ergo Pari ratione res Sc verba ui Sacramento, quae Hater se comparantur, ut materia & sorma, erunt Partes intrinsecae componentes Sacramentum, quia e M illi S componit
integrum signum sentibile , in quo
est tota acramenti significatio: vnde illae duae partes licet inter se com Parentur , ut materia & serma , tamen iri ordine ad significationem materialiter se habent, ut satis supra ostendimus; ergo cum sint Vere II-cramenti Partes lacra mentum constituente sacramentum pro nulla illarum supponet , sed pro constituto e Nij ; ergo Baptismus non supponit pro sola ablutione . Eκ quo infero, male Sotum applicare illam regulam' dia lecticam , quae asserit, iri rebus artificialibus nonama artificialia supponere pro materiali, ut subest figurae uel formae , quia eκ hoc contra i plum sic arguo, quia sicut nomen rei ar t-
sciatis per se non supponit pro parte
rei maletialis, sed pro tota materia, quae subest formae totius; nam D
mus non si s pon:t pro sandamento, ut subest parieti uel tecto,
signum ad placitum supponit pro
tota & adiquata materia fgnificationis, quia ad significandum est
composita,& non pro altera tantu Dagie, quae ad aliam ut materia ad lammam comparaturi sic igitur Sacramentum, non Pro altera Pario ma
teriali supponet, sed pro tota materia , quae significationi substerni
Seκta conclusio quaestioni satisfaciens . In Sacramentis in praecedenti coclusione signi ficatis,res Sc uerba sunt tanquam partes essentiales sacramenti.Conci .hec eκ Praecedenti fit notana si bacramentu eκ ipsis componitur,tanqua e X partib.eXiplsis c5- stat tanqua ex materia dc Hrma, sequitur manifeste, qd sint essentiales Partes eius , quia materia de forma ad rei essentiam pertinent, nee dicendum esse partes integrales, quia tunc aliqua illarum ablata adhuc essentia sacramenti consistere possit, quod in nostro casu accidere nequit.
AD primum patet ex dictis nota
bili 1. Ad secundu articulo ρος- cedenti patet, Sacramentum pro sormali sumptum sub qua ratione diffinitur, habere unum per se conceptum I pro materiali vero licet non sit ita per se unum ac proprie, nihil impedit,satis enim
Partes efficiam ad fgnificandum ordinem, Scc.
65쪽
An pro tempore cuiuscumque legis a Deo data debuerit instituι aliis quod Sacramentum.
PArs negativa probatur. Tale Sacramentum non fuit iustitutum a Deo,ergo non debuit institui. Consequentia pater, quia alias Deus defecisset in traditione suarum legum, cunon instituisset id,quod secundum rectam rationem erat instituendum . Antecedens probatur, quia illud fuisset commune paruulis S adultis, sed tale non fuit institutum,ergo i c. l)rObatur minor, quia ante legem gratiae nemini dabatur gratia per aliquod medium eκ opere operato,sed totum. eκ vi dispositionis di meriti operatis, nam ille alius operaudi inodus videtur proprius Sacramentorum nouae
legis; sed nullum remedium poterat prodesse paruulis ad deletionem peccati originalis, nisi eis daretur gratiaeX opere operato gitur &c. Probatur minor, quia peccatum originale non
deletur,nisi per gratiae diffusionem,ad. quam consequendain paruuli no potuerunt habere propria merita, aut Propriam dispositionem, ergo debuit- set eis infundi eri opere operato , quod impersectioni illius temporis repugnaCat.
Secundo, quia si pro qualibet lege
fuit instituendum Sacramentum , ergo cum Deus plures dederit leges, debuit aliud & aliud Sacramentum instituere pro temporum diuersitate, quia alia & alia kκ aliud & aliud exposcit Sacramentum; si autem Sacramentum legis prioris rena ansisset tempore legis posterioris, ito suis et aliud institutum pro lege poste tori.Sed c
sequens videtur salium , quia vox simul imposita ad significandum semper manet significatiua eiusdem, e go multo magis signum semel a Deo impositum semper manebit significativum eiusdem: ergo 135 debuit aliud S aliud institui Sacra metum pro alia& alia lege; ac consequenter, non in omni lege cogruum fuisset esse aliud
Tertio,Greg. lib.4. morat. 8cponiatur de consecratione distinct. 4 sie alta Quod apud nos valet aqua Baptismi, hoc egit apud veteres vel pro paruiselis sola fides, vel pro maioribus virtus is sacrificii; ergo apud eos no fuit Sacramentum contra morbum peccati oti ginalis: sed maior videtur esse necessi ras pro aliqua lege de Sacra meto ali quo contra morbum, quam de quoi, set alio; igitur si primum non fuit in illa naturae lege, nec aliquod aliud. Confirmatur, quia non facile fingi pote st in quo suerit tale remedium potatum.Si quis dicat,illud fuisse relictum Parentum S maiorum arbitrio, sequitur, melius suisse Promissum infantiabus Iegis naturae quam legis gratiae, quia multo facilius poterat illi applicari remedium ita amplum ac volun tarium,quam remedium aquae ita ar tum ac definitum in lege noua, EX
quo sequeretur, plures infantes damnati in lege euangelica dc gratide, qua in illa naturae, quia cum remedium contra originale in lege gratiae sit restrictum ad Baptismuni aquae, relicti sunt sine remedio, qui baptizari non possimi etiam plures, quam illi legis naturae. Quae itionem istam disputat Scotus in A. d.i.q. 3 .& 7.& eadem dist.
66쪽
dum cum Scoto ibidem art. 4 quod porri ut postea dicetur. Sic Scotus ubi
Sacra metu pol sumi bii triam: Primo supra, distinguit Sacramentum pro- comuniter,& sc diuiditur quas vis prae dictu quasi superius in sua inferioin suas fgitificationes, in Sacramentu ra: quas,dico,quia liqc non est omni proprie dc improprie dichum. Alio mo no diuisio in inferiora distincta spe do capitur stricte, distinguiturq, qua- cie,nam si ellent duo signa sensibilias superius in sua inferiora,in sacra ine eundem effectum sub eadem rationeta nouae legis,& alia, si qua suerunt in significantia, sub eadem ratione, imalty legibus Prioribus,que vim confe- quam, specifica, licet illum magis aut rendi lanctitatem & gratiam habue- minus perfecte signi ficarent , non es runt: tu praesenti quaestione est sermo sent distincta specie sacramenta, quia de Sacramento proprie dicto, quod magis S minus non variant speciem. conserebat gratiam, vel in quo gratia Praeterea etsi sensibilia sint diuerta se-
conferebatur. cundum proprias naturas, si tamen
Seclido obserua,q, cum Sacramen significatio de effectus significatus sint tu ex luperioribus sit sigitu sensibile si eiusdem speciei,non erui diuersa spe-gnificans aliquid potest ex triplici c. cie ipsa sacramenta; non ergo Scotus diuersificarit Primo dici potest aliud affirmat, esse illam diuersitatem sim-S diuersum Sacramentum , quia est pliciter generis in species, sed quasi,
aliud,& aliud lensibile, sicut circunct- quia est diuisio in ea, q proprie ratio so , & Baptismus: in hac significatio- nem sacramenti participant . in hocne possunt dici diuersa Sacramenta, distinguitur haec diuisio a prima, cu- dc Eucharistia,& ordo, & alia Sacra- ius voκ diuila nihil commune dicat menta nouae legis, quia sunt alia & a- suis significatis,in quae diuiditur. ita signa sensibilia Secundo vitulit Sa - Tertio obserua,quod praesens quae cra trientum ab alio potest diuersifica- stio loquitur de tempore, quo leges ari ratione significationis, quia . aliam Deo datae viguerunt, propter quod fgnificatione in habent ; sed hoc po. unicuique earum necessari utra est, test dupliciter euenire: prirno quia ha suum proprium tempus at signare, bent aliam significationem ii inplici. claritatis autem gratia distinguimuster, respectu alterius signati, sicut Ra- in duo tempora tempus illud, quod aptismu , Sc Eucharistia, quorum signi- peccato Adae usque ad Christum in-ficat alunt diuersa, dc consequenter te ruenit, videlicet in tempus legis nadiuersae sunt eorum significationes: turae, Sc scriptae, quavis aute hoc po.
Secundo potest esse diue rutas in signi sterius proprie, dc in rigore loquendo ficatione non simpliciter, sed secundu a Moyse coeperit, per quem leκ da-ruid imperfecte qa videlicet ide signi ta e st, tamen quia circuncisio, quae in Ocat,ceteru magis aut minus Perfecte, lege scripta permansit,multo tem po scdistinguetur et circuncisio,&Baptis re legem autecessit,sicut Sc Abraham, mus, quia licet significarent gratiam cui priinu data,& praescripta est, ideo delentem Originale Peccatum, caete- hoc tempus naturae, quod legi naturqrum Baptismus perfectiorem gratia astignatur, in praesenti quaestione eκ& perfectiori modo eam sigi vficat, renditur a peccato Adae usque ad temquam circuncisio sgnificaret suo tem pus circuncitatus,in quo nulla a Deo data Dissiligod by Corale
67쪽
data fuerant pricepta specialia,quib.
Peculiaris cultus & caeremoniae prae operentur. Sed aduerte, quod cum de lege naturae agimus, non includimus tantum dictamen rationis, quod de natura humana nude sumpta di- manar, quia natura humana nunquatalem legis naturae statum habuit, nasicut creata fuit ad finem supernaturalem, habuitq; consequenter me
dia, quib.eum adipisci postet: ita se Per aliqua supernaturalia praecepta habuit, qui b. ad eundem finem ditigeretur. Quocirca sub naturae lege comprehenδimus illud dictamen rationis , quod non solum eκ naturali homine,sed ex fide singulariter reuelata ac proposita sufficienter qua si in trinsece dimanat, cuiusmodi sunt prscepta fidei,spei, & charitatis, & poenitentiae virtutis, quae per se sunt requisita ad vitam recte ad supernaturale finem instituendam, quae omnia in lege scripta,quae a Mose incepit, per-- manserunt,ob idque lex naturae a te ge scripta distinguitur, tanquam parsa toto, vel tanquam inclusum ab includente, & indeterminatum a determinante, quia leκ scripta addidit leginaturae aliqua peculiaria Praecepta quae solum legis Mosaics cultores obligabant . Qi circa solum respecta populi Israelitici illa duo distincta
sunt tempora,ciam respectu aliorum, qui etiam inter illum populum degebant ' tempus legis naturae us que ad Christum Dominum durauiti
cuius obseruatio cunctos mortales astrinκit. Ij; itaque praeiactis ia suis c clusioni b. haec quaestio est ablolueda. Concluso prima Sacramentum aliquod debere institui in quacumq; lege, vel in aliqua, non potest ratione naturali ostendi nece uario, neque a
priori, neque a poste totἰ; sed tamen
quod congruum fuerit illud institui.
congruenter suaderi potest. Prima huius conclusionis pars probatur, non quidem probari potest a priori, vid lice t a natura Dei,quia Deus nihil ese tra necessario agit, quia ad nullam reeκtra necessariam habitudinem diacit: ut ex ea a priori possit ostendi hu iusmodi Sacramentum ab eo esse in stituendum . Nec a posteriori tanquaeκ fine,quia etsi effectus Sacramento signatus esset absolute necessirius ad huiusmodi fine in obtinendum, tameabsolute posset huiusmodi effectus a lia via dc medio obtineri, qua per Sacramentum : Sc sic coli stat, non posse concludi necessario institutionem lacramenti in aliqua lege esse faciendam.Secuda pars sic ostenditur a Scoto ubi supra ait.primo, quia congrua, inqu:t, est, effectu inuisbilem a Deo
ad salutem, signari aliquod signum
sensibile,ut viator inquirens cognitio nem ex sensibilibus effectum illum certius cognoscat; nec solum congruit
eiIe signum huius essectus, quasi specculatiuum,per quod possit haberi no titia in intellectu de illo essectu si gnato, si ut per voce Homo, habetur
conceptus Sc notitia naturae humansesed congruit quod sit signum practis
clim, de cuius ratione est, ut significet
effechu messe vel fieri, ut eius amore honio afficiatur,&quodno sit aequi-uocuna vel incertum, quia etsi per ta te signum duceretur homo incognitionem huius effectus , non tamen ardenter appeteret illud signum suadhiberi, propter inceltitudinem si
gni respectu fieri ipsus signati: talem ergo estectum inuisibilem congruit si
guari per signit sensibile praeticum,
68쪽
certum Sc efficax,ut homo ex tali co- bus signis exterioribus communica gnolcat effectu, &in tali signum e D re,&conuenire, per quae ab alijs alte fectum ardenter quaerat; Nec tamen rius sectae distinguerentur, nam eκ tafuit congruum,quod tale signum ha- libus signis cognoscit homo quis est 'beret secum suum signatum, quia suae lectae,&quis alterius, quod qui-
tunc homo non ita deuotus ac dispo- dem expedit,quia scientes se esse eius situs ad eius receptionem accederet dem sectae mutuo se adtiniant ad ob. sciens se huiusmodi effectum receptu seruationem eius; & scientes se dissi-rum, qualitercumque dispositus acce- miles esse sectae, vitant se mutuo tanderet, quia tale signum certitudine quam mutuo ieim Pedientes. Ita con demonstrativa, dc necessaria haberet gruum fuit in qua uis lege institui sa- suum signatum in eo, cui applica- cramenta,quae essent signa unitiua eo retur, supposito,quod tali certitudine rum, quae lunt eiusdem lectae, Sc dl- esset certum: non ergo fuit congrua, stinctiua eorum ab alijs.
quod illud signum signans illum e L Secunda Conclusio,quae est primaefectum inui ubilem ad lalutem homi corroboratio. Decuit Dei misericornis ordinatum, esset certum illa de diam, iustitiam,& sapientiam Sacra- Inon strativa certitudine, quae neces. mentorum institutio. Conclusio est sario dc eκ rei natura haberet suum Seraphici Doctoris in prima distin. 6. fieri effectus, sed certitudine,ut inpla art. I.quaest. I. quam sic probat: De ribus, id est, temper, nisi indispositio cuit milericordiam, quia homo male suscipientis impediat; Et hoc signum gratiam letuabat propter voluntatis
naturaliter seu ordine naturae Praece. vertibilitatem, ideo instituit Deus Sa-
denti fieri ipsius signati, ut sic sulce. cramenta, ad quae homo recurrens Ptio signi sit quasi dispositio ad signa- gratiam recuperaret: atque ita mise- tum, qua posita signatum fiat, nisi ricordiae magnae fuit haec instituere, indispositio suscipientis impediat. quia non solium dc ad remissionem
Has omnes conditiones, signi videli. culpae collationem gratiae adiuuantiscet, quod si Practicuin, certum, ut ita faciunt, sed etiam ad renuissionem pePluribus, modo praedicto,&praeceia nae. Decuit etiam diuinam iustitiarn, dens naturaliter seu ordine naturae quia cum Deus sit iustus, exigebat aliferi ipsius signati,sicut ca pr cedit suu quam humiliationem, per quam ii effectum , intelligit Scotus Per illam ino se ad gratiam disponeret, Ic Sacra Particulam, EsficaX, quae posita est menta suscipiendo quati e X quodam
in dii finitione Sacramenti, de qua ar. pacto gratiam inueniret,nisi uadiit Primo, idem diximus. Hic ergo ha- sitio eius esset impedi mento. Decuit
hiemus secundum totam rationem sa- denique sapientiam,summae. n.laplc-cramenti, congruum fuisse Sacram tiae est in ijs inuenire remedium,quae
tum institui Propter cognitionem dc suerunt occasio lapsus, ut sicut homo desiderium causandum in viatore re- per lignum cecidit, ita per lignum sa- spectu effectus inuisibilis . Praeterea tutis remedium inueniret: Sic quia hocongruum fuit,lacramentum in qua- mo occasionem lapsus a visibilib. sumlibet lege institui, quia congruit qui- pserat, decuit diuinam sapientiam indem viatoribus unius Iectae maliqui- cis dena. remedium inuenire . Fuit
69쪽
etiam me parte aegroti, Se infirmi eκ-
pediens, quia erat caecus quo ad rati nem, ideo data sunt ei sacramenta visibilia ad eruditionem; erat elatus quoad irascibilem, ideo data sunt ei Sacramenta corporalia ad sui humiliationem; erat iam ditus quoad concupiscibilem, ut non saperent ei spiritualia, ideo iacramenta sunt ei data adeXercitationem, ne sorte unius solius perceptione vel spiritualium tantum
contemplatione sibi possit fastidiuin
generari S taedium. Fuit ergo neces sarium necessitate congruitatis, non ineuitabilitate,sacramenta instituere,
quia Deus potentia suam lacramentis non alligauit. Sed obiicias, esse oneri naturae infirme tot multiplicari lacramentorum Praecepta,& consequeter non cogrue institui. Respondeo cum D Seraphi co ubi supra in se l. ad ultimam,esseo nus dupleM: aliud onerans; aliud alle
uians, licut penne in auibus, S rotae in curribus, Sc vela in nau bus; Primuonus grauat satis, secundum vero licet de se sit onus, tamen non onerat portantem: ita in proposito mandatum,per quod redditur lapso de obligato virtus, etsi pondus sit, tame quia
virtutem adiuuat ἰk alleuiat, non est portanti onus, talia sunt sacramenta.
in quibus inuenitur gratia, quae sortificat,& vires addit, facitque mandata leuia: ac proinde debu:i Deus in sui,
legibus sacramenta instito ere. Et Pr terea quia, ut ait Augustinus contra Faust. lib. 0. cap. I I.&de vera Relinc. I 7. Omnis religio habuit aliqua si gna exteriora, in qinbus homines co uenirent,ut Deum colerent,quod patet discurrendo in singulis etiam Idololati Isis ergo Ecclesia debet habetesgna laciae Religionis sibi conuenien
tia , de huiusmodi sunt signa sacra se
sacramenta, decuit Deum sacramen
ta instituere, quae huiusmodi signo iii
Tertia Conclul. In statu innocentiae cultus Dei e M ternus per actiones corporis elleti homini valde comsentaneus,qui de facto in illos uitia, Selonge probabilius futurum esse, si ho
mo non Peccasset; nec non ibi esse su iurum sacri ficiorum usum, probabili ter defendi potest.Coclusio haec mul tas habet partes; Prima est, qd cultus
exterior Des per actiones corporis esset conse inaneus valde homini in
statu innocentiae existenti;qua sic probo, quia hic cultus exterior est per sedebitus Deo, eo quod est auctor naturae humanae, quae anima Sc corpore constat,&non est introductus rati ne peccati; sed ratio haec eodem modo obligaret in innocentiae statu, in quo etiam homo anima dc corpore cost Met: ergo utriusque activiis debui Dset Deum colere auctorem Iuum.
Praeterea quia cum vita socialis & politica si homini naturalis, non vi detur satis esse,qd interius colat V rum Deum, in ipsumque credat, nisi etiam exterius ore dc opere fidem sua ostendat, Sc Religionem; que ratἰo i ta locum haberet etiam in statu innocentiae, in quo homines non solitarie, sed politice uiuerent: ad id vero cum
unus actus alterius non cognosceret interiores, nisi quatenus per e N eriores inanifestaretur, necessariunt erat,
i ita eo statu non soluini esset uera Religio,sed etia exterior eius prosesio. Et ci firmatur, si alaoi est naturale uti animo corpore m luis actionibus, ergo maxime eis in diuino cultu uti deberet, nam decentior vlus facultatum hominum dc actionum elus cor.
70쪽
pol alium excogitari no pote st, quam
is,quo homo corpore dc anima utere tur ad exhibeduin Deo diuitium cultum : hic autem cultus exterior, si innocentiae status durasser, esset publicus,quia ut diNimus, homo est natura sua animal politicum, ac sociale; quocirca honuitibus naturale eli, in unum populum dc rem publicam congregari , sicque in illo naturae statu congregaremur, quia hic modus est per se bonus, & naturae humanae conu
mens; congregati vero in unum cO
pus politicum,deberent esse in unum Religionis nomen aliquo signo eXteriori congregati,quia in omni Repub. bene ordinata pri in in ac preo Puum dicitur elle relisionis negocium, non eniri morum licinestas in humana ineptib. recte in stitui posset, nisi ratio diurni cultus praecipue habeat locum; at in unum religionis nomen hoini-nes congregari haud pollent, nisi medio aliquo Dei cultu externo & sensibili, totique Reapub.co minuit ut di-Nimus Praecedenti conclutione eκ Augustin. libris i p. contra Fausturn.
idipsum confirmari potest, quia scutrecta ratio dictat, ut quilibet priuatus homo suo animo, ac proprio corpore colat Deum suis priuatis actionibus, ita etiam dictat,ut tota Respub. prout est unum corpus Politicum , Vnu In etiam cultum quasi communi contensu Deo offerat, quod est Deum colere publico ac solemni cultu, qui e X maiorum traditione dis finiri possit. Secunda eius conclusionis pars Probabile esse, quod ira statu innocentiae esset futurus lacrificiorum usus, qua sic stendo quia iuxta DThom. 2.2. I. 8 s. art. I. oblatio lacrifici ipsi Deo est de
lege naturae, quia ex naturali ratione
Procedit , quod homo quibuidam ec- bux sensibilibus utatur, ut per earum oblationem subiectionem ad Deum significet, supremuira lac D i dominiam agnoscat r at hoc naturale diis clametu de offerendo Deo sacrificia, non oritur eκ occasione peccati, sed eX subiectione di recognitione, qua homo debet ipsi Deo, Propter e tu, supremuiri dominium ; ergo ctia in instatu innocentiae talis vlus lacrificiorum esset futurus, quia cum per se ad legem naturae spectat,nec eX occasio. ne peccati ortum habuit ad illinia itatum pertinuisset. Et confici natur, quia homo non tantum a Deo accipit corpus dc animam, sed etiam res e Nieris nas, quibus ad corporis conseruati nem, dc antinae oblecta inentum utitur; ergo non solum debet anima Sccorpore Deum colere,sed etiam rebus e Xternis,quarum oblatione, consuia1- Ptione, Salio simili viii Deum omnium rerum dominum esse Protest eis tur, eique gratias agat, iuxta illud i. Paralipom. 29.Tua iunctinhia,& ea, quae de manu tua accepimus, reddi
mus tibi. Cum igitur huiusmodi rerum sensibilium usus per se decens &honestus sit, nullamque imperiectionem statui innocentiae repugnantem includat, nulla ratione firma a statu innocentiae durante esset repelle dus. Sed pro maiore huius rei eΚplicatione , obierua, duplicem polle uitelligieXternum ac sensibilem Dei cultum: alterum, qui solis actionibus & organis corporis humani fit: alterum vero, qui usu externarum rerum constat. Prior exercetur cum voce Deum oramus vel laudamus, quando genu fiectimus, ves sinito zctioncs cXerce mus, quae non habent aliam materici, circa qua versentur,pi aeter nolici co Pori, menibra, Meoru .n vs n. Poste. Ilori