장음표시 사용
81쪽
non potest , poterit signum opponi
sine effectu, sicove non habebit certitudinem & efficaciam ad rationem sacra inenti requisitana. Mmor probatur, quia gratiam inuisibilem , quae sacramenti est effectus fgnai us, solus Deus potest producere, cu sit effectus supernaturalis , quia cum per creationem habeatur,ut ostendimus notabili secundo,nulli creaturae potest pote-tia ad eam creandam communicari:
quo sit, solum Deum posse sacram ei ita instituere, qui potest se determinari ad causam sacramenti significatam per ipsum , ut instrumentum. H. nc conclusonem docet Scotus in A. d. i.
solus Deus habet auctoritatem & potentiam prima sacramenta instituen-dl,quam nulli creaturae communicare
posse non est dubium, quia e sset creaturam Deum facere; & primae causae in agendo non subordinantur, sicut solus Deus nulli alii subordinatur , quia primariam caulandi habet potentiam .
Sed dubium est, an secundariam
Potentiam, & quasi delegatam possicreaturae communicare 3 Moderni Theologi fatentur,hanc auctoritatem e potentiam comunicare Posse crea. turae: nulla enim, inquiunt, est repugnantia in hoc, quod Deus creaturae rationali vim conterat, ut suo arbitrio alij; gratiam tribuat eo modo, quo Voluerit, videlicet per totum actum internum suae voluntatis, vel per eX ternum cotactum, aut per aliquod aliud
signum sensibile , quo adhibito semper Scin saltibiliter detur gratia, nisim dispositio suscipientis impediat. Ita
sentit D. Tho. I .P.R. 6 4.ar. 3 . Caeterum
Scotus v supra art. 2. ait,impositione signi, ut factam a tali homine, noesse sacramenti institutionem, sed lotum determinationem signi; quam ab limmine posse fieri concedit Scotus. Et
ratio est,quia licet tunc voluntas creata determinaret signutu, Non tamendaret illi virtutem Sc certitudinem significationis, sed hanc haberet ex v luntate diuina , determinante se ad caulandam gratiam illo se ito adhibito. At sacramentum ut diκimus non solum est signum,sed signum certum& efficax, de ideo eius institutio non solum requirit determinationem signi, sed certitudinem & efficaciam significationis respectu significati;quo-tirca signi determinatio creaturae committi Potest, non tamen certitudo significationis. Et confirmatur, quia si vera est opinio eorum , qui asserunt, determinationem lcgis naturae sacramenti factam fuisse, quo ad signum a cultoribus illius, possent illi dici sacra- meti institutores, quod tamen salsum esse nemo ambigit. Pi aeterea si solus Deus potest illa in gratiam, que est effectus significati sacramenti, Producere, nec vis ad eam creandam creaturae
comitti pote quia nulla potentia it stituendi sacramenta potest ei communicari; nulla ergo virtus potest c municari creaturae ii uellectuali, qua active attingat gratiam, eamq; in sua habeat potestate; quocirca nec inst, tuendi sacramenta ei auctoritas coma mitti potest , nam is, qui lacramentorum est suturus institutor, non solum indiget potentia ad signum instituendum, sed ad causandam signi certitudinem,quam habere non potest crea. tura, quia effect iura per lacramentum signi ficatum non habet in tua vi pro . ductiva, etiam ut caula secundari adcdependens a prima, ad modum, quo
82쪽
De Sacramentorum essicacia. 6 r
secunda a prima in agendo depende-xe dicitur. ainta conclusio. Immediate, ac
per se ipsum Christus Dominus instituit omnia legis nouae sacramenta. Concluso est contra aliquos D actores Catholicos . qui negant Christum Dominum omiua sacramenta Perseipsum immediate institutisse; asserunt enim CB firmationem , & eXtremam Vnctionem ab Apostolis institutas esse ; de quorum lententia luis locis tractabitur, nostra sane conclusio vide intur certa ex diffinitione Concilii Trident.sess. 7.can. I. ubi sic ait: Si quis di- Nerit, sacramenta nouae legis no suille omnia a Iesu Christo Domino no sito instituta, anathema sit. Sta aduerte , Concilium Praetermissse particulam
illam, Immediate & per se ipsum, ob
idque non asserit praedict rin cones usonem esse absolute de fide: sed dixi videri certam ex Concilis determinatione, quia vita negari potest, nec dubitari, quia quq Christus immediate non Pi aecipit, etiamsi ab Ecclesia praecipiantur per pote statem ab iplo accePtam, non dictitur esse a Christo princepta, sed ab Ecclesia; ergo eadem ratione si non Christus immediate, sed Ecclesia per potestatem ab iplo acce-Ptam, uinituisset omnia vel aliqua sacramenta,non Posset vere,ac Proprie, dc simpliciter dici, omnia sacramenta esse a Christo instituta;cum ergo c 5-cilium hoc absolute dicat, plane loquitur de immediata in st: tutione. Eandem veritatem tenet Ambrosius . . lib. de sacra inentis, cap. q. ubi sic ait: Auctor sacramentorum qui; est, nisi Dominu; Iesus3 Ita sentit Scotus in A. d. 2. q. I. cocl. 2. idq. sigillatim de singulis probat . De Baptii Iaa Patet,
quod a Christo v:ue te fuit institutus, quia D: scipuli eius bapti Zabant, ut patet Ioari. 3. cuius publicatio fuit prete. cepta Matth.vit. illis verbis: Ite, doceate omnes gentes, baptizantes &c. De Eucharistia patet eius Pr dicatio, Io. 6. sed institutioincetia ficta, & Mattia. 26. Confirmationem dicit esse a Christo institutam, vel loan. 2D. Aco Pite Spiritum sanctum, vel in die Pentecostes, Actor. 2. Poenitentia vero instituta est, Ioan. 2 O. ibi: Accipite Spiritum sanctum , quorum remiseritis Pecca ta Scc. negatque ibi suisse vel instituisti, , vel proni:ffam Iacob. s. cum dicitur: Confitemini alterutrum, qdia statun dicit: Orate inuicem , ut salue mini, quibus verbis nec lacra metu in instituit, nec Promulgat ; suit ergo 1acramentum Poeta itentiae institutu iri Io.2o .ibi: Accipite Spiritum sanctum, quorum remiseritis peccata &c. prona issem vero Matth. i 6.ibi: Tibi dabo claues regni coelorum, quodcumque ligaueris cicc. Extrema Vnctio luit ita-stituta non qui dein lacob. s.cum dicitur: Infirmatur quis in vobis; quia lacobus non Potuit esse institutor, sed promulgator ; suit ergo instituta a Christo,cuni legamus Mattia. I 6. Apostolos unxisse infirmos oleo sancto, multosque sanatos esse, quod Apost ii minime fecissent, nisi in virtute Christi,qui huiusmodi unctionem in stituerat. De Matrimonio patet Mati.
I9. Non legistis ait Christus) quia masculum si minam fecit eos sup ple, Deus) & dixit supple, per οἱ Adel quamobrem relinquat homo dcci ubi Christus approbat & rati ficat id,
quod Deus iii statu innocentiae Per os Adae publicauit, contractamque illum ad esse sacramenti eleuauit. De rodine vero patet Matth. 26.Hoc facite in meam commemorationem,& LO. LO. Quo
83쪽
Quorum remise itis peccata &c. quia
haec duo erant necessaria ad ordinem sacerdotalem, scilicet potestas,respectu corporis Christi veri , & potestas respectu corporis Christi my stici. Qd vero haec omnia a solo Deo fuerint instituta probatur, quia nulli potest competere institutio sgni practici, &esficacis, nisi vel respectu proprij actus, qui est in eius potestate & voluntate,qua determinat se ad causandum enectum,quem in sua habeat potesta et vel saltem respectu alicuius, qui subest sibi quantum ad istum actum. Vellai sunt Scoti, quorum sensus est, quod institutio signi practici & efficacis soli Deo pote st com petere,quia eL sectus tali signo signatus proprius est effectus Dei. Nec potest alicui subesse,
quantum ad eius productionem,quia
in actu sibi proprio nulli subesse potest: quocirca creaturae talis potestas committi non potest, quia tunc videretur Deus, quantum ad suum proprium actum, alicui subesse . Praeterea solus Deus determinat se ad causanduessectum sibi proprium, na si ab aliopcsset determinari ad agendum, iam ellet causa secunda respectu eius; ergo solus Deus potest instituere sacramenta quorum effectus signati sunt proprii ipsus Dei. No dubito, quin Deus, ut supra diκimus, possi committere creaturae, ut signum instituat sui pro . prij effectus, ad cuius postionem Deus
temper conferat gratiam I caeterum non erit tunc creatura sacramenti institutdix, nisi quantum ad signum tantum, non autem quantum ad certi tu
dinem & essectum signatum, ad id
enim erat necessarium vel quὁd effectum illum in sua haberet Potestate,
vel quod Deus subesset sibi quantum
ad eius productionem: quorum quodlibet creaturae competere non potest . Sic ergo patet, quod omnia sacramenta nouae legis sunt a Christo Domino immediate in statuta ; idque amplius cofirmari potest ex Scripturis, in quibus Apostoli solum vocantur dispen-
latores mysteriorum Dei, ac ministri. ut patet prima Corint. 4. Sic nos e Visti m et homo ut ministros Christi, & di. spensatores . c. ergo ipsi non instituerunt sacramenta, quae sunt mysteria Dei, sed solum promulgia erut&m- 'nistrauerunt ea. Praeterea sacra legis veteris sunt a Deo immediate instituista, i a Mose solum promulgata, ut 'patet in lib. Eκodi SLeuit. ubi semper, cum aliquod noui instituitur, legimus : Loquutus est Dominus ad Moysem; ergo multo magis Par erat, ut sacramenta praestantiora , qualia sunt nostra, ab ipso Deo immediate institueremur; quod de sacramento legis nature etiam intelligendum est, quia nullum sacramentum gratie collativum potuit institui, nisi immediate a Deo. Sexta conclusio. Sacramenta onsenia, quae vere gratiae sunt collativa, ut omnia nouae legis, Circumciso, dc re- . medium legis naturae contra origina- .le peccatum, suam habuerunt efficaciam, tanquam a causa principali efficiente a Deo; a Christi vero P ilsone, tanquam a causa metitoria. Ad cuius conclusonis probationem supponendum est , sacramentorum efficaciam in eo cotis stere, ut habeant regularia ter suum effectum in subiecto,cui a Pplicantur, scilicet homine, nisi in dispositio eius illum impediat; ab illo ergo habebit efficaciam sacramentum, a
quo habet, quod effectus per illud lia
gnatus ipsum concolnitetur; ita quod
ipso posto, Ponatur, sicut posita causa
84쪽
Ponitur effectu .Hoc autem potest e se ab aliquo dupliciter: vel tanquam a
causa principali, Principaliter causanis te regulariter concomitantiam talis essectus; vel tanquam a causa merito. ria, quae meretur ut talis sit illa conco
tantia, quod sempere Ectus signa tus sit cum sacra meum. Nunc probatur prima conclusonis pars, scilicet, quod a Deo tanquam a causa prima habeat lacramentum efficacia luam , respectu sui signati, quia a causa PO tente S determinante se ad causandum tegulariter signata sacramento rum, habent sacramenta suam efficaciam, tanquam a causa principali; sed talis causa est Deus solus, cuius illa signata habent proprie effectus; ergo dici Minor sic declaratur . quia solus
Deus determinat se ad causandum effectum sibi Proportionatum, nam si
ab alio pulset determinari ad agendis,
iam esset caula secunda,respectu eius,
quod omnino implicat; sed effectus
sacramentorum semper sacramenta
signantes sunt proprii soli Deo; ergo
solus Deus potest determinare se ad causandum sacramenti estectus ipsa
sacramenta concomitantes; ergo a io.
la voluntate Dei habent sacramenta suam etficaciam, tanqua a causa principali,ob id enim quod Diuma volutasse determinauit ad causandum effoctum, quoties.applicetur hominibus, tu si indispositio eorum sit impedimento,habent efficaciam suam, quae in cincomitantia talis effectus regularis consisti L. Secunda vero pars ostenditur rhomini facto per culpam Dei inimiaco,disposuit Trinitas non remittere illam culpam, nisi per aliud sibi cibi, tum, quod sibi esset gratius qua offensa displicens & ingrata; quod offerri
Dco non Poterat, nisi a Persona un-
gis dilecta, qua tota illa communitas, quae offendit ipsuio, debebat esse cha ra,si non deliquisset: Hinc personam non potuit habere eΚ se , quia totus suit culpae immessus, quocirca necessar um fuit, quod Dein generi humano hanc personam so sibi dilectum
tribueret, iplamque inclinarer,'ut pro toto illo genere Osequium illud e X hiberet, talis autem persona
non est nisi Christus,' cui non ad mensuram dedit Deuς Spiritum cha 4ritatis Sc gratiae, to ann. 3. Obsequium vero tale . quod Christui Deo obtualit, fuit illud, in quo maNima apparet charita 3 , quae fuit oblatio sui in ara crucis pro iustitia: disposuit ergo Trinitas nullum adiutorium ad salutem homini tribuere, nisi in virtute huius oblationis, factae in cruce apersona dilectissima, & ex maxi ma charitate'. Quocirca passa illa Christi fuit meritoria causatio ius bo. ni Eollati homini viatori; ergo ab Illa sacramenta, tanquam a causa me
ritoria , habent suam efficaciam; me ruit enim Christus sua passione ι ut per sacramenta nobis Dei gratia communicaretur , sed gratiae , quae data
est in circumcisioneac sacramento te. gis naturae,3c eius, quae antiquis Patribus collata fuit, causa meritotia est
passio Christi, non ut exhibitae, sed ut praevisa, quia tempore, quo illa gra tia dabatus, non erat Christi passio in
re inhibita, cum Verbum nostrae naturae nondum esset v natum. Quocirca illa vetera sacramenta non habuerunt efficaciam, tanquam a causa meritoria a passione Christi, ut exhibita habuerunt, non quidem in dctu e
teriori , sed interioli exhibito; iab instanti enim suae conceptionis Chrisstus habuit metitum tuae Passio-
85쪽
uis peractum, quo passionem acceptauit, te seque Deo obtulit ut sacrificanis dum cruci, ita illo enim actu interioricosistit ratio meriti Principalior: Quocirca quicquid βnst vult tempore vitae suae, Potuit hi te efficaciam a passione volita perfecte ab ipso Cluisto, in qua volitione erat principalis oblatio
gratissima Deo. Nec dici potest, quod passio illa sic accepta fuisset ante Cbristi Incarnationem,quia etsi D riis eam Praeuulit, non tamen fuit oblata actu interiori nec etaleriori; oblatio enim huiuimodi per actum interiorem vel eXteriorem facta, necessarid incunationem supponit . quia Per Volunt
tem humanam Christi facta est,qubdcum ante instans Incarnationis esse actualis essentiae non habuit, ut po 'et illam oblationem Deo offerre,nec si ri potuit per Verbum, quia nec ut sic Pati poterat ec quidquam Deo offerre, quia offerens in serior est, ut sic, eo, cui offert; at Verbum aequale e st Patri , & unus cum eo, & Spiritu sancto
i Ex ijs corollarie sequitur. quodcupassio Christi esset meritoria causa,ae. spectu efficaciae sacrainentorum veterum , & respectu gratiae collatae Patribus, &postquam exhibita est, stetiam meritoria causa sacra me totum nouae legis,&omnis gratis, quae hinminibus datur, maiorem efficaciam habet nostrorum sacra metorum gra' tiaeque nunc conserendς, quam tunc, quia iuste oblequuam eκhibitum ad
bonum maius acceptatur,quam prae uisum. Nunc autern S. Trinitas a.
tiam & adiutoria spuitualia confert hominibus , tanquam Propter passi
nem exhibita in , Ic a nobis sic credita, in veteri autem Testamento eam cintulit, ut proPter eam ab ipsa prae ubiam, &a fidelibus ut creditam. talia
quam eκhibendam; itaque nostra sa
cramenta malorem, quam vetera,gra
tiam conferunt, aliasque eκcellentias hibe iit, in quibus illa excedunt, ut supra diximus .EX i sequitur,quare Ba. ptisaam ianuam gloriae aPeruit, nora circumcisio,non quod ex parte mal ris gratiae, nam quam tum cumque magna gratia collata suillit virtute pas. sionis Christi praeuilae, non conferebatur ut efficax ad finem gratiae .lcilicet ad beat tu dinem in re obtinendam, nisi prius obsequium esset Bl utum, i Prectum nostrae redemptionis, quod per palsionem Christi in re exhibita . inctum est; at minima gratia collata virtute huius oblequitia in soluti, est
et fi . X ad aperiendam ianuam regni coelestis, quia datur te: n Dore,quo iam solutu erit litectum: Hlque Lowlum erat, qui I dc nos tria iuς imum consorimus propter obsequi urn ex lubrium speratum . Sed adueris, quὁd Baptismus non aperulti ianuam statim ab eius in stitutione per gratiam in eo collatant,sed post Promulgatam,quia MDeus statuerat aliam aperiri Christo
iani passo. Itaque ante eius Pallionem nulli fuit aperta regni coelestis ianua. Sed quid Christo mortuo ante praedicationem Euangelit illo medio tem Pore qui Baptismum suscep.sset, & eo sescepto mortuus esset, in gratiam receptam per illum, vidissetne iste Deu3 Responὸeo affirmative, quia tam Precium solutum erat, ob idque Christus latroni dixit: Hodie mecum eris in Paradiso:& sancti Patres beatificati sunt, dc cum Christo ad cetium ascenderunt ante diem Pentecostes. Ex dictis Scottis insere, in collatio. ne horum re mediorum Ob peccatum, sericordiam Dei & iustitiam con
86쪽
De Sacramentorum essicacia. at
eurrilia; misericordue enim maκimae est, hiamini inimico tanta remedia concedere , 8c maκiisae est i ultitiae, propter obsequium tam gratum per sonae tam dilectae huiusmodi remedia& beneficia conferre iis, quibus per sona illa dilecta, ut puta Christus, illud obtulit obsequium , equillimum enim fuit, obsequiuin personae tam dile stae acceptare pro illis, pro quidus offerebat. Praeterea in persona offerente se fuit actus maκimae misericordiae', inerre se pro inimicis S. Ttinita tis, quam summe dilexit, iuxta illud Pauli : Ostendit misericordiam suam
Deus qui cum adhuc inimici essemus, Christus pro nobis mortuus est. Septima coclusio. Sacramentorum
vIus hoc tempore legis gratiae ad otmnium hominum salutem est necessarius, supposita eorum institutione . Coclusio generaliter intellecta ac simpliciter de fide habenda est , ut e κConcilio Trid. sess.7. can. 4 colligitur. Nee est sensus, omnia vel singula esse sc necessaria, sed absolute, non determinando in particulari; sed qua rati ne singula sint necessaria, suis locis attingemus . Sed pro nunc breuiter aduerte,necessitatem esse duplicem; alia dicitur necessitas medij, alia praecepti. Rursus alia est necessitis respectu communitatis, alia vero e spectust gulo. rum. Baptismus quidem est omnibus necessarius necelsitate medii &praecepti. Poenitentia vero adultiS tantum, qui suscepto Baptismo culpam mortalem admiserunt, est eodem modo necessaria . Eucharillia vero necessita te praecepti est singulis'adulti, necessaria. Confirmatio, &eXtrema Vnctio, licet viilia sint, non constat tamen an sub praecepto necessaria sint.
Alia vero duo, ut ordo & Mattim nium , sunt toti Ecclesae necessaria non vero singulisi personis. Seu de iis
Piri negativa mi batur, O a Glos se luper illud ad Rom. .summaccepit circumcisionis. Sic ait, peccata
ibi, videlicet in circumcisione, soli mdimittebantur,sed gratia ac bene operandum adiutriκ non praestabatus iergo nullo modo conferebat gratiflin. Et confirmatur, quia Ai gustinus in
Psal. Ut quid Deus tepulisti in finem.
Sic inquit: Illa, scilicet sacramenta ve tera, tantum promitrebant &signabant, haec autem,puta nostra, dant lalutem. Id ipsum confirmatur validi sistate in Concilio Florentino', quod constimendo d crimen-sacramenta legis vere is &'nouae, inquiri
Illa tantum gratiam significabar, haec vero sigilificant, Si id,quod significat,
efficiunt;igitur circumcisio, quae an tu qui legis sacramentum foet,non eo tulit gratiam, & nonrequente vid tor quaestio de ea stipponere falsum, Ari uidelicet tam eX opere Operata
conserat MI, Secundo. Saerametum non causas,
nisi quod significat; sed circumciso
talitum significabat oblationem mescati, non vero collationem' alicuius
positivi; ergo noK contulit gratiam ἰqn2 entitas posisva est, Se per conse
quens,nec eri opere operato. O .
In hac qu stione varie latis laquuntur, rex Palud. in A. d. r q. F. di i
87쪽
stinguit duplkeni modum causandi
eκ parte operati: Primum per causalitatem physicam; Secundo, per modum conditionis, ad cuius politionem dc praetentiam in fallibiter consertur gratia: Quo posto affirmat, circumcisonem,& sacramentum legis natur , gratiam dedisse ex opere operato diuersimode tamen , nam circumcisio Physice, sicut sacramentum nouae legis, sacramentum vero legis naturae Per modum conditionis ἔ.absolute tamen tenet, circumcisionem eκ opere Operato gratiam contulisse. Id ipsum tuetur Durat d. in d. I. q. F.2.& 8. licet aliter distinguat luter circumcisionem dc sacramentum legis naturae, ait enim illam, quia verum erat sacra-
r in dedisse,istud vero illum esseistum habuitse negat, quia veru esse sacrum non agnoscit e *nde concludit, in illo remedio gratiam suisse data per mindum meriti . lustragi totius Ecclesie, quae paruulo fidem suam apPlicabat,
eique rei nisi tollem Peccati merebatur Ec impetrabat . Idem sentire videtur Alexander Alensis , in A. quaest. S. memb. 3. Scq.T. memb.S,art. I. ad secundum. 6lia lententia est ScotUn A. d. I . q. . sserenti4, circumcisionem Paruulis gratiam Lolit utille eκ opere operato, S litus t tel sacramentum legis natui S. contra originale institutu . Idem tenet Gabr.q. q. art. I. AleXand.
ctum contulisse homini ultra illum, qui respondebat s dei,& merito o Pe
rantis, tantum enim, ait, D: sse signa
culum fidei uistificantis; idem dicit,q. 3 o. are. 4. quamuis postea dieae , in circumcisione collatam esse gratiam .Eκ quo apparet, difficile esse metem D.Tho m. in hac parte eκplicare. Pro intelligentia huius quaestionis satis dissicilis. Primo aduertendum,quid sit obtianere gratiam eκ opere operatis,quisne eri opere operato: Primus modus accidit, quando obtinetur gratia eMmerito, vel ratione dispositionis prae cise , ut est ab operante , in qua forte est semper aliquod meritum, saltem de congruo,respectu gratiae.Secundus modus accidit, quandis ratione operiseMterni, vel sacramenti applicati datur aliqua gratia vltra omne meritum operantis,tam de condigno, quam de congruo, ut optime eX Ale Maud.dc D. Nolo. dc alijs annotaui t Gabr. in 6.d. I q. 3. in Principio. in hoc sensu dicit Cyprianus serm .de coena Domini, sacramenta quantum in se est,sine propria virtute esse non posse. Unde sacrum conferre gratiam eX opere op rato, est eX Propria virtute illam dare absque merito operantis, licet requirat dispositionem e X Parte recipientis, scilicet quod non ponat obicem grotiae; Sc si quandoque ob actus seris
uore in circa sacramentum alicui gratiae augmentum conseratur, sacram tui I nihilominus ratione tui confert gratiam determinatam , non corre
i pondentem dispositioni suscipientis,
sed ipsi sacramento. Secundo aduertendum,in lege v teri praetcr circumcisionem lilia multa.sacramenta suisse, siue proprie dcvni uoce sacramenta cum nostris, ut
supra dicebamus, siue non,qualia erat oblationes hostiarum, agnus lyascha. ln, Sc similia; caeterum eXcepta ci cumcisione, in alijs non dabatur gratia
88쪽
De Sacramentorum efficacia. 4s
tia iustificans, ut postea dicemus.
Cum vero sancti asserunt, vetera sacramenta solum significasse gratiam, non vero illam contulisse , intellige di
sunt de alijs sacramentis a circumcisione, Sc a sacramento legis naturae. Unde Magister in I.d.A. in 1.P.dist mehionis ait: Fuit autem inter illa lacra mei ista quiddam ultra circumcisone idem conserens sacramentum contra Peccatum originale, quod nuc Baptismus Prestat. plicans vero B. Bonau.hanc litteram, inquirit rationem , ob quam Magister ab alijs sacramentis circumcisionem exceperit; dc respondet, rationem en, quia circumcisio erat sacramentum caeteris efficacius. Si aute,
ita quit,quaeras, quid fuerit huius efficaciae causa 3 Respondet quod pactio di-uma, que in ea fult specialiter,propter quam circumcisio efficacem habebat ordinationem ad curationem peccati Originalis. Si vero rursus quq ras,qua re
magis in hoc sacramento suetit illa Pactio quam in alijs3 Dicit, suisse rati nem duplicem: Prima est, quia sicut B aptismus fuit ianua Sc funda metum
sacramentorum nouae legis, ita in circumcisione te V vetus sumpsit fundamentum Sc exordium Secunda ratio, quia circumcisio erat remedium Peccati originalis Pro paruulis, qui se cu-Fare non poterant, Sc ideo decuit diuinam misericordiam, ut es ficacius reis medium pararet illis . Vel dici potest, sub nomine veterum sacramentorumno esse intelligendam circumcisione, quia circumcisio erat sacramentum legis naturq;non enirn fuit ex Mose,sedcXPatribus, fuit enim data Abrahq ante Mosem per quadringctos annos,Vt Patet Genes i7. Vel si circumcisio est
etiam comprehedenda sub sacramentis veteris legis, debet Sancti Sc Concit controu. Pars IIII.
Florenti intelligi, cum excludunt circumcisionem a gratiae collatione, uno ex tribus modis. Primo, quia paruula gratiam coferebat respectu B ptismi, cuius ratio ex dictis p t aecedenti articulo constare potest,scilicet,quia concurrit, quando nondum crat precium irostrae redemptionis Solutum.Secundo. quia non contulit gratia ut immediaista in dispositionem ad gloriam , quiano aperuit ianuam regni, sed hoc a
cidit, quia concurrit quando precium no erat solutum; unde si mortuo Christo ante eius ascesonem paruulus circumcisus fuit, gratia recepta aperuiget sibi ianuam regni, quia iam erat solutum precium, ob cuius iasi solutionem Baptismus etiam collatus paruulo, vel adulto ante Christi mortem non dedisset gratiam, ut immediatam dispositionem ad gloriam, quod non eueniebat e X Baptismi, vel gratiae bapti l in iis desectu, sed quia nondum erat s
lutum precium nostrae redemptionis. Tertio modo dicitur no contuli se gratiam,quia non uniuersaliter cuicumq; suscipienti illam, quia sorte ex diuina institutione erat determinata ad conis serendum certum gradum gratiae, ita ut si eum in subiecto inueniret, nec illum intenderet eκ se, nec nouum induceret, sic quod nihil ei conserret:opposito autem modo se habet Baptium us,quia generaliter dat semper gratiam , dc inuetam in subiecto auget de
intendit; Non ita circumciso, quod e MPaulo colligi potest, dicente de Abrahamo, accepi lia circumcisionem signaculum iustitiae, non quidem tunc datae, sed praeexistentis ; nihil enim eX
vi sua,& e M opere operato ei contulit,
quia Abrahae gratia iam attigerat, vel transccderat illum gradum, ad quem circumcisio erat determinata. Dixi,
89쪽
nihil Abrahae contulisse circumcisionem, per modum scilicet sacramenti,
seu Operis operati, nam per modum meriti, dc operis operantis, credo, inquit Scotus, quod ei aliquid gratiae co- tulerit, quia actus circumcidendi inexobedientia Dei,& ex charitate procede iis uitet meritorius, sicut & immo, latio Isaac; non inde sequitur,circumcisionem non fuisse proprie sacrame- tum ob id , quod videtur non certit dinaliter gratia m significasse, Sc e fficaeiter, siquidem non habebat semper
concomitanter suum signatum e re
spondet enim Scotus, satis ad hoc fuisse, quod significauit gratiam tunc fieri si non esset obex; vel tunc melle; sicuts Beata Virgo in conceptione fi- Iii tui suisset in summa plenitudine gratiae , ad quam Deus dilosuerat Peruenturam, si postea fuisset baptizata,nullam ibi gratiam suscepili et de novo,& tamen Baptismus non fuisset tunc signum fallum, vel incertum , quia significaret gratiam vel tunc fieri, vel prius datam inesse. Ita nec circumcisio esset tunc signum falsum , vel non certum, etsi gratiam non daret , quia esset signum gratiae inexistentis. Tertio nota, circa circumcisionem quantum ad fructum,quem contulerit circumcisis , varios fuisse dicendi modos; nam Magister in littera I. d. 4. circa finem, & Glos. in cap. Quod autem de consecratione, d. q. asserunt, circumcisionem peccatum originale remisisse & abstulisse, non tamen cO- tulisse gratiam. Alij vero dixerunt, gratia quidem contulisse, quae ad originale erat sufficiens, non vero quae sufficienter ad reprimendam & superandam concupiscentiam. Αlij vero
in totum existimarunt gircumcisione,
& alia legis illius veteris sacrificia te
Praecepta, quod etsi in gratia existens
ea exerceret, minime gratia seu augmentum gratiae mereretur,nec vitam aeternam; quorum sententiam impugnat Scotus in littera, ubi supra. Ah, tandem affirmarunt, circumcisionem
principaliter fuisse instituta propter
peccati Originalis deletionem,eri consequenti vero ad gratiam conferenda; Zc pro tanto dicitur non conferre gratiam , quia non ex principali instituistione, sed concomitanter illam conferebat. Quarto nota, occasione harum opinionum Scotum ubi supra dii putare, an Peccatum originale deleri potueritabiq; gi aliae,vel alicuius entitatis pos in tiuae coὶ latione a quam quaestione nosin χ.Par.Controuersiam late tractauiamus, sed nihilominus hic aliqua de hac re ad Scoti opinionis intelligentia erunt di scutienda. Ad quod aduerte, posse hanc quaestionem intelligi, vel de potentia absoluta, quae legi ulli noastringitur, sed solum rerum naturas respicit,& non repugnantiam earum ad esse simul; vel de ordinata, quae legibus a Diuina sapietia ordinatis obligata est.Insuper aduerte, in peccatoris iustificatione duplicem concurrere mutationem, ut notat Scotus ubi supra in fine artic. primi: alteram priuatiuam, alteram vero postiuam. Prima
est,qua de inimico fit peccator no iniamicus . Secunda, qua de indigno vita aeterna, fit dignus ea; & de non potente meritorie operari, fit potens operari meritori E. Adhaec aduerte, quod ut D.Subtilis, in Α.d. I .q. I .in solui.ad argumenta princi p. sub littera duplici - peccatum non facit hominem inimicum eX natura rei, sed demerutorie, sicut nec gratia facit ex natura Diuiti sed by Corale
90쪽
rei amicum Dei, sed eκ institutione
Diuina. Tandem nota gratiam dc Peccatum nec opponi priuatiue eX natu.
ra rei Sc formaliter , quia peccatum non est priuatio gratiae, sed rectitudinis debitae in esse actus Se conformiis
talis adlegem, ut latem 1 .par. Ostendimus; nec esse consequenter imme
diate opposita , praesertim siler molit de peccato originali, dc gratia, quq mediat iustitiam originalem, quae peccato originali opponitur multo magis, quam gratia .His ita praenotatis,sit Conclusio prima. In sacramentis
veteris legis a circumcisione non dabatur gratia ex opere operato. Haec conclusio communis est Theologorum sententia , ita Scotus ubi supra, Durata.Gabr.Paludata. Alenss,D.Tho.
Magister ibidem , dc omnes Sancti idiplum affirmant, Sc vetera sacramenta tantum gratiam significasse asserui;
de ij, sacramentis debet intelligi Concilium Florentinum,cum ponit discrimen inter vetera S noua sacramenta,quod illa solum figurabant Sc significabant gratiam , ista vero dc fgnificant,efficiunt, dc continent. Chrysost. 7. ad Roman. ait, Paulum in illa epistola tria ostendere:Primum, sine lege posse esse iustitiam; Secundum, Perlegem non potuisse comparari ; Tertium, legem non repugnare fidei, sed cum illa ambulasse, licet iam lex suo
tempore cessauit . at fides cum Euangelio currat. Et Hom. I A. ad Hebraeos diXit, sacerdotium vetus non potuisse prodesse, nec laetificare. Cyprianus Serm. de Circumc. circa finem dicit, in illis sacramentis tantum fuisse vinis bram futurorum. Augustinus enarratione in Psalm.7 3.constituendo dis ventiam inter vetera dc noua sacramenta, dicit,quod haec nostra dant salutem, illa vero tantum promittebant Saluatorem;& Tract. ΑΙ .in I an.circa medium: In veteribus, inquit, sacrafici, non erat expiatio peccatorum,sed tantum umbra futurorum . Eusebius Emissenus Hom de Transfiguratione
in Sabbat. post primam Dominicam Quadragesimae, distinguens tria tabernacula, Synagogae, Ecclesie, gloriς-que, sic ait: Primum in umbra fuit de figura, secundum in figura dc veritate itertium in veritate solum; in primo ostenditur vita, in secundo datur, in tertio possidetur: Non enim sacram ta Ecclesiae, sicut sacramenta Synag gae, medicinam docent δc ostendunt,led ipsa potius sunt medicina, dcre.
missio peccatorum. Secunda concluso. Homines iusti veteres illi, sacrificis vel sacramentis cum relatione ad ultimum finem, scilicet Deum summe dilectum de condigno illis actibus meruerunt coram
Deo augmentii gratiae dc glori . Conclusio est Scoti ubi supra,qua eXpresse docet, dc oppositum asserenim acriter arguit, de debet esse verissima dc indubitatar ad cuius probationem supponere oPortet,in lege veteri a Deo legem sancitam esse de reddendo pr mio deoperibus in gratia, Sc eκ gratia factis. quia haec promissio est quasi intrinseca ordini gratiae,& prouidentiae super naturali, dc cosequenter fuit generalis
in omni tempore dc statu humane naturi, etiam ante legem scripta. Deducitur autem eκ veteri Tellamento eκ illo Isa. 1 6. Haec dicit Dominus eis, qui custodierint praecepta mea, dc elege rint quae ego volo, dabo illis in domo mea locum nominatii simum, nomen aeternum dabo eis: de quo praemio aitlsaias M.oculus non videt Deus absq; D a tes