장음표시 사용
111쪽
disertius explicare soleret, vel uno verbo succurrere, do I - hium omne eximere, si non nisi de spiritus, per fidem manducatione intelligi voluisset. Sed nc niacit, quia videli cet sacramentalem ab illa spirituali diversam posthac insti- , tuere in animo habebat: cui derogasset, si omnem sui manducationem ad solam spiritualem restrinxiisset. Auget, it Que potius difficultatem, ut indicet verbis sitis hanendam elae fidem, nec adcaptum sensuum & normam eorum,qua , .i Vulgariter fiant, exigi oportere. Παίω, inquit quod scilicet dixi, carnem meam est e manducandum & Lim guinem bibendum. Stimur videris itioni Mimascev --.tem ea ubi erat prius 8 in coelos videlicet. Simon potest credere, me dum in terris medius iliter vos verso , poste meam carnem manducandam praebere, multo minus id ipsum credetis, postquam a vobis sublatus coelos adscen-- ι, dero, Spiritus es id , p/o noscat. Spiritui igitur inclinanti ad fidem verbis meis, utut ingeni) humani captum & ust
tum naturae modum excedentibus habendam,nolite obniti.
Sicut enim caro&sangui ars teria non revelat ita quoque M. ih. iti in dijudicandis caro non proas quid ream. quae telaim foetii7 Spiritus Dei, quae a Divino Spiritu revelantur & per divi- . eoi ia . 'poxentiam praestantur, ea nonpereipit homo animali .ld, Grinali tui halet inresiectum S estum depress.s a j - icta, ut bene exponit Lyranus. Et commentariusscript ris Ambrosio coaevi, inter opera Ambrosiana:
simitas sum furem is terru- deprimit: ideo non adsequet urni rvidet, nec putat aliquid posse eri , quum quino jot: idea
quicquid uer audit, tutim noeti sultum judicat. Ex eo tui irJoh. ε, ε multi H cipulor pedem retulerunt, nec amplius eum riuove
Quos passus est abire , nec stitit aut revocavit, quum νerbo, sicut diximus, retinere vel revocare potinisse
112쪽
. Pria , quam instituere decreverat. .
N . XXIV. Ultimo loco adduci possent testimonia pri- Ecclesiae, nisi eatra bilio sutura prolixior, quam ut in- 'stituto nostro conveniat. Audiamus tamen breviter aliquot sanctos martyres Jesu, qui draconem S H c. inaus tam serpentem vicera ripes uisem Agni Speuermem
Ex us Ignatius inter haereticos numerat eos se non ten, uitatiui. '. tior es ristiani esse carrim Servatoris nosti Iesu Chri 'ope catis nostris pagam: epistola ad Smyrnenses, e qua verba ista prosert Theodoretus dialogo tertio. Justinus martyr, apo, Iustinus. secunda: μου ut vulgarem poem Spotum ista , mimus, di sed is i isti ignis Iesu caram is aquisem esse edulisu us. Hac alimonia dicit sanguinem &carnes nostrasali, quia ubdelicet aluntur pane & vino, quae quamvis sint medium, cuius interventu participantur corpus &sanguis Domini,sent tamen & manent paniso vinum, & proinde vim nutriendi non amittunt. Hinc alius martyr, Irenaeus videlicet, D a Eucharistiam duabus rebus, terrena & coelesti constare . . MErmat, libro In cap. xxxiv. inquit, puis a terra panis percipiens vocationem Dei, jam ino communis panis
est Euhiari ia , ex dualus retas c stans terrena 2 cur is , sic Sco ora nuba percipientia Eucharistiam, jam non sent co νυ ilicia lem rejurreisonis i lentia. Idem libro v, cap. I rictamquam paria reputat negare, quod Domisi sanguine suo mire emit,& negare, quod Eucharisiae sit communicario sanguinis eiu , ω panis quem frangisus communicialis co potis fiseius. Cyprianus martyr sermone de lapsis, qui videlicet Cyprunui . iram laverant idolis in hunc moduna loquitur: Mortiferos u- dolorum citos a pac pene -LAtes , μὴ amitas etlu mis N scelus
113쪽
dignissumaturcorpus Domini. i. a is
XXV. Manducatio equidem itidignoruni facit, ut ii ,h. tha admittenda simplice verborum acceptione vera comestione corporis proprie dictitat alieniores. Vidi detur enim ipsis incongruum, verum corpus Domini ab imo, dignis manducari. Caeterum necesse est verba Domini ve ritatem suam obtinere, sive ad dignos proferantur de refeci rantur, sive ad indignos. Et minor principalis nostridysso. gismi superius , quum dicit, eos ijuxta hujusmodi man
datum conii triui, omites sacramento secundum institutio nem utentes comprehendit, etiam indignos. Imo quantum indignis consertur, tantum consertur per sacramentum,
quatenus sacramentum est: cinera i ii in spiritualem applicationem meritὀrumChristi spemntia per fidem c , feruntur, & non per sacramentum. Observandum auten , indignos illos nihilominus Christianos esse.&saltem occi te iridignos. Nam si de indignitate eorum constet non as mittuntur. Sunt itaque membra visibilis Ecclesie,&eat nus corporis Christi. Nou es impiis S incredulo. ait alicubi Bucerus, sed in uno Christianis concessum, quo talis concedi Chrstu NPaulus enim non est quod lus e benignus&-Servator, ut ad cor redeant,compungantur & ad poenitentiam invitentur, corpus suum in sacramento, sine ulla sui passione vel injuriae sensu, velit exhibere quod. olim ad eorumdem redemtionem desalutem impijs cum x O
ra sui passione& acerbissimo cruciatuum censu flagellam
114쪽
Docet RINAE RETO MATORUM. Deum S torquendum exhibuit. Caeterum dices , qui in- In M. digno sunmunt, reisunt orporis Nanguinis Doni vi, quod non Hsce aut corpin id est, quod majore reverentia dc purgatiore conscientia ad id sumendum non accedant, quam si vulgaris esset cibus. Relpondeo, hoc ipsum facit pro vera praesentia veri corporis. Nam si non adsit corpu)iecundum se, sed nuda quaedam corporis figura unde ut aci. curata adeo discretione, quae neglecta damnationem indu cat, opus sit Interim etiamsi per hujusmodi negligenuam&indiscretionem ab iii ligno ristiano peccetur incorpis Domini, reapse tamen non magis patitur aut laeditur, quam Deus, quando in ipsum itidem ab hominibus peccatur.
VI. Declaratur ulterius.Servatore interris inmter homines agente multum fuit corporaliter cum eo cun-
ver i, ei adsidere, tangere, colloqui: absque fide tamen id non erat salytiferum. Posita vero fide potuit ab hominepto dra, Adsociatus sum Christo corporaliter spiritualibier: & adsociatio corporalis proficit mihi ad spiritualem ut quum' propinquus sum corpore, tam propinquus quoquo sim N magis etiam, animo&spiritu. Quin Christus cor . et
i seni adsociationeni exhibebat propter spiritualem,quan Divi non deessent, qui etiamsi corporali fruerentur ad spiri xualem tamen & salutarem cum ipso societatem M uni nem non pertingerent. Sic etiam in sanctaEucharistia codii oris sui cum corpore nostro indistantem conjunctione ex. 'Dibet it per eam spiritualis pronaoveatur,augescat, & altio ς; indies radices agat, quamvis non desint, qui ob sua ipso
rum culpa nulla spirituali sed sola illa altera potiantur; vae xamen ipsa, nisi obice illi ponerent, spiritu efiiciend e idonea. H obiter do manducatione indignorum, unde pareat, eam nec n Priopor: myec Verataraesentiae veri co
115쪽
Reformatos potiusquam nos ostendere oportet es' si lite sit ram absur-
XXVII. Sed in hunc sermonent ex occisione vis horum Cyphiani delapsi suimus. Neoue vero antiquitatis testimonia accuratius excutiendi lite locus est. Quod primis seculis communiterChristianis improperatum suit eos humana carne vesci. ex doctrina de hoc acramento ad geli tiloes perperam, ut seri solet, delat a sine dubio manavit Hinc qui pro Chri lianis apologias scripserunt. necesse ha bii eruur a se sitisque amoliri σαρκω, βο it m,
virum Limi eicius ut Justinus; Θυε Πῖοι ut Allien, goras is tam φαγαν, ut Tatianus loquitur. E Latinis Te tallianus: Dicimur et alis mi Aesacram n opatulis In dialogo Minuth Felicis Caecillus paganus objicit Ochavio Christiano: Insaussa e contecti, ut decipias incautos, apponitur. Sed lucc nunc misis faciamus. XXIIX. Minorem principalis nostrisyllogismi dii dum demonstravimus refutando contradictoriam ejus. & iostendendo . quod nulla expositio , quae verba EDI TE BI Ra T E. CO R P US. S A N G UIS, a proprio&gemipho seni sitam ad improprium, peregrinum & figuratum transferat, subsistere possit. tamquam, ut verum s a rear, ad tale quid ostendendum, qui si implici, nativo, dc usi
tam sensui inhaeret. non tenetur. At hinc qui recedendum esse assirmanti eos evincere oportet, sententiam,quae pro
pila&ustara acceptione emergat, pronunciare, quod sit evidenter absurdum; aut qaiod Deo indignum; aut quod ne quidem per divinam potentiam fieri possit; aut quoacum veritate & voluntate divina aliunde certii & E dietis extra controversam postis manifesta, directe pugneti Aliquita inquam, horum liquido demonstrare&evincere oportet eos. qui persuadere nobis cupiunt, ut repudiata propria Musitata acceptione, impropriam &inusitatam re
116쪽
Docet RiN REFORM; TORUM Iot ripianius. Nisi enirn aliquid horum ration bus cis ac bus omnique exceptione m oribus prius L inc atur, mens&conscientia ad peregrinos sensus delapsa, numquam tranquilla, numquam tuta esse poterit: quin semper necesse habebit Deum indignantem & increpantem meruere: Quare persi icue loquenti fidem non habui siὶquare meam veracitates potentiam in dubium vocasti quare majorem angustae tuae capacitatis, quam meae immentitatis rationem habuisti Urgentissimam itaque rationem oportet esse ob i. . quam simplici & proprio sensui improprius & figuratus gentissim; praeseratur:&sultibi, inprimis hoc nostro in negotio ubi nova institutio, novumque mandatum, peculiaris ac supremus sermo Domini ad Apostolos, brevisque& conci- Ius . Alia ratio prolixarum ad populum concionum, in qui biis tropi & figurae rectius locum inveniunt. XXIX. Videamus paucis, num ejusmodi urgens ratio ulla dari queat. Si qua suerit haec erit, quod sui cotii orispciesentiam exhibere, & manducationem concedere V divinae hristi Domini potentiae prorsus stimpossibile. Ad eum autem modum impossibile, ut ne quidem per infini tana potentiam fieri possis id tantum est, quod ii licat con- 'tradietionem &ponit rem simul esse& non esse. Ut rei praesenti accommodetur, dicendum suerit implicari comtradictionem, s corpus Christi statuatur alicubi esse, ubi
loco non commensuretur, vel locum non repleat,vel loco alia corrori non extrudat. Hac enim proprie convenire omni vero corpori Quum autem corpori Christi, ut in Lin .esiarisia est adimantur, hinc esses es e in Eucharistia ve- rum corpus Christi, & non esse. Sed vix credo quemquam ,
eruditum huic argumento multum tribuere. Notium enim
117쪽
ro1' CONO DE RArro 'finitione in corporis, nec sit de ejus essentia sed accidens Mne id quidem absolutum; quod proinde salva essentia dc sine implicatione contradict.onis per divinam omnipoten tiam removeri possit. Supremum coelum juxta Philoso phos in loco non est . Christus autem sub iste carti facitis, Hebr. Adscendis to e supra nrs caros. Eui .lv, Ita nobis scilicet ex influentia & motibus cognitos. Quin si ab human1 natura per omnipotentiam divinam removeri potest salva naturae sub tantia modus existendi substititiailis, quod factum esse mysterium incarnationis&unionis . personalis liquido comprobat; multo magiς eadem sui, stantia salva removeri poterit modus existendi accidenta lis in commensuratione ad locum positus XXX. Major dissicultas videtur esse in hoc quod corpus Christi coelum non deserat, seum enim o rtet caelo recipi, in gue ad tempora restitutionis omnium & nini minus statuatur esse in terris ubicumque celebratur Eucharistia, quod simul & semel in pluribus locis saepe sit. At corpus Christi secundum substantiam suam unum numero corpus. Dum autem est in coelo, & simul ubicumque celeboat: Eucliaristia, multiplicatur ejus praesentia . quae multiplicari non posse videtur, nisi multiplicato subjecto, cujus est pro sentia. Erit igitur unum, & non erit unum. Respondeo , praesentiam in aliquo Ubi non esse nisi accidens quoddam, includens respectum sive habitudinem ad locum vel ad Ubi. Quod ipsum accidens subjecto sive substantia. cujus est accidens. plane posterius est, &abeo diversissimum ci adeo distinctum, ut per potentiam divinam penitus rem verit ollit. Sicut itaque non sequitur, Ab hoccorpore re spectus ad Ubi potentia divina tollitur, Ergo ipsa corporis substantia destruitiar: sta quoque non sequitur, Hiuus co Poris
118쪽
poris praesentia vel respectus ad Ubi potenti1 divina multiplicatur, Et go ipsum corpus secundiana substantiani multiplicatur. Neque verum in , odcumque est in pluribus
Ubi, id unum non est. Deus enim maxime ac persectissime unus est, ita omnibus tamen est Ubi: de si mundum ab hoc diyersum c. ret, qui hunc nulla Pirte contingeret, in illo non minus quam in hoc praesentisimus foret, unitate peni tus illibata. Dices, Deum unum infinitum esse;& insinitate, liincque manante immensitate ubique este, nec unitati ejus Propterea derogari: at corpus esse unam substantiam sinitam. Res p. substantiam rerum finitarum genere suo&disserentia finiri, nempe quod non quamvis quarumvis rerum persectionem, sed saltem suam sibi iuxta naturae suae modum debitam contineant. Hinc quidem consequitur,ut na turaliter non sint nisi in uno Ubi. Sed si per omnipot-tiam divinam supra naturae suae conditionem eleventur, &Prastutiam in pluribus Ubi sortiantur; nihilominus ret, nent tum finitatem tum unitatem sua: substantiae , plurali rate videlicet illa substantiam intrinsecus non immutante, sed saltem extrinsecus assciente,& habitudinem naturalem ad praesentianam uno Ubi non abolente. Breviter dtollendam contradictionis implicationem, quae rem extra
omnem possibilitatis sphaeram ponat, ipsique omnipotentiae divinae subtrahat, satis es tintelligere, quodaliud sit sub stantia corporis, aliud praesentia in uno vel pluribus Ubi,& quod hujusmodi praesentia neque corporis est nitam
ullo modo constituat, neque definitionem ingrediatur, Quin valet hic quoque argumentum superius lacium. Pota. est removeri, quin actu remotus est a natura Christilium
quidem in perpetuum, modus existendi substantialis naturaliter debitus; nempe non sua propria humina
119쪽
no eo IN AE R Ero RMAeto RUM. sorprses comitiemoratis testibus. Non au tem sublatus su ita eo tempore Passius 4n caelum, sed solo allisus in terra pricubuit.. Ergo apparuit Christus , qui coelos tamen interea non deserebat: in aere terris vicino; & c propinquo loquu- '. tius est, inex ore ejus vocein audiret Paulus. XXXII. Tradunt Astronomi, tantam esse distan- simile rion coeli stellati i terris, ut si inde lapis decidat, centum Ast '. - atinorum spatio terram contingere nequeat. At Christus dorpore suo e terra adspicientibus Apostolis elevatus, ad niuimper omnes c os, & ad terminum brevissim teinpore. eodem sane die, quod nemo temere negaverit,
risenit. Quod si recte perpendatur . nihilominus mirum est &vix aliud quid, quam corpus idem in pluribus smulo:es.locis. Tradunt ijde caelum illud, quod diximus stel
larum fixarum in una secunda, quam vocant, sive sexag sima parte minuti conscere iter sexcentorumquadragintaltrium missium octingentorum de quadraginta octo milli, rium germanicorum. atq; adeo emetiri spatium centies de- novies amplius, quam sit universus ambitus orbis terrarum; idq; ordinarie & naturaliter. Corpusadeo vastui tantillo momentulo & propemoduna indetu oculi per tan tum dc humanum captum propemodum excedens spatium 'moveri & ferri non minus incredibile est, quam corpus albouod simul in pluribus esse locis. Quin vix aliud est, quam timul&eodeni momento in pluribus esse locis.Et stramen non immediate per divinam omnipotentia, sed per virtute . 'causarum secundarii cum generali concursu causis primae. XXXIII. Non potest itaque non esse periculosum, nos homunciones, qui ne unius quidem muscae vel formi-- . . nec partium, quibus ipsi constamus, animae corporisvε no vi naturam perfectu cognitam habemus, clara Domi-
120쪽
ni verba in peregrinum & improprium sensum quod non capiamus, quomodo divina omnipotentia queat, enicere, quod verbis illis simpliciter proprie acceptis enunciatur. Don in potius, ut cum Augustino loquM, Dr in laliou; pose, a nos sateamur investigare Μω se In tulit u rebus tota ratio facti est,potentia facientis. Ne e Meo nega. dum es quod apertam e sequia omprehendi nou potes, qM cultum es. Etenim Ae veritate earnis S sa tuo non ius ambigena e N Ixine . - . verba sunt Ambrosu testificatu nol in qui deo tu immin cipiamtu S si uis . Num uia de de ejus de Udes scutisne dubitare 'Tutiorem igitur limc seaxentuna
XXXIV. Ponamus enim errare nos, qui sim , .cem sensum, quem verba propria & nativa sua significandi vi in intellectu gignunt, retinemus; atque eo nomine a Domino compellari & argui in hunci orte modum: Nesilio verba mea proprie dc ut lonant, accipi: debuissetis animad vertisse , quod res ad eum modum, uti verbis sinpliciter captis a me prolata est ellici nequeat , meamque a op L. t iam superet; Sc ad figuras sensumque siguratum convertisse. Ponamus, inquam, nos ad eum modum ipso Domino reprehendi; respondebimus sane: Domine, si cepti sumus, a te sumus decepti, quem credidimus si liudvolitisses aliud quoque ellaturum suisse, atque adeo te quidquid diceres. Messe,& quidquid velles, enicere posse. I luimus itaque verbis tuis simplici animo acquiescere,
quam curioso, temerario tuam sive veracitatem sive po- xentiam in dubium vocare. Si aberravimus, tuum erit , cujus reverentia in errorem nos induxit, nobis clement