장음표시 사용
291쪽
DE RE pvB seli itatem redundat.Verum de animi coimporisque bonis antea satis multa dicta sunt. Nunc autem externa suerant a nobis eoia sideranda, quae tamen, quoniam ad corpus ct animum pertinent, quemadmodum iam saepe diximus, oportebit, ut ad illa priora bonorum genera subinde recurramus. Ni.hil enim est in tota natura rerum, quod nos adhortari non possit & debeat ad virtute: 'nec tam facta est haec uniuersitas, ut nostri eorporis necessitatibus seruiat, quam ut animos nostros excitet ad rerum diuinarum
cognitionem: nihil in ea esst fieri ue potest. quod pios homines ad Dei Opt. Max. admirationem , laudem & amorem non accenta
dat. Nos enim ob Idipsum in hoc celeberis rimo sanctissimo mundi templo sumus,
ut eum assiduo veneremur, eui totum est dedicatum. Ergo necessarium est, ut praeciispuas nostras actiones & rerum externarumetian usum semper ad Deum reseramus. Temporum et locorum oportunitas quoin modo seruuiidd. c A P. VI. V O NI A M autem quaeclinque facimus suis temporibus & locis circumscripta sunt,'& in ijs ipsis magnas occasiones habent, quibus melius aut deterius fiat,ideo stataquςadam
292쪽
tam tempora locaque sunt a viris diuiniis tus afflatis & ab ipso Deo instituta, quibus
praecipue pietatis negotia gereremus, ita tamen ut interim alijs temporibus & locis cia portunis,ea non intermitteremus. Dici vero non potest, paucis diebus ademptis in angustum occasiones rerum gerendarum concludi,nec terram coli, nec ad vitam necessaria quaeri posse. Non enim tantum eo tempore homines ociari videmus, sed plurimos etiam reliquo , quod laboribus est destinatum:& etiam illi quibus minime cessandum est, intermissionem aliquam operis requirunt, qua quidem reisgionis antistites ad negotia pietatis melius tractanda nos uti volunt, in quae, quoniam ordinem aliquem vitae sequi debemus, statis temporibus unanimiter & ardentioribus desideis rijs incumbamus:cum interim per Dei misericordiam rerum natura semper pro novibis, etiam quiescentibus & dormientibus, Iaboret. Caesorum orbes nunqua suos cursus, quibus rerum omnium vicissitudines transigat,intermittunt,nec terra cessat nombis unquam dulcissimos suos fructus prosferre: proferret etiam multo uberrores &meliores , nisi sterilis nostris viiijs fieret &impietate : ideoque virtutibus maioribus nobis opus est, de commercio rerum diuinarum, quo rcddamus eam magis foecun
293쪽
dam.Commercium istud diuinum siue betatum otium, siue grauissimum potius mentis negotium appellare velimus, dubium esse nequit, quin nolit istis externis impedimentis perturbari. Necessarium est igitur,ur aliquas occasiones habeamus , quibus Deo liberius serviamus, & tamen interim
alias omnes conducibiles undique capte
mus. Ideo templa quoque rebus diuinis consecrata sunt, in quae nos a tumultibus reciperenuis,quo p0lsemus commodius de religione negotijsque salutis nostrae cum
Deo tractare. Quoniam igitur non tantum
animi puri, sed homines, hoc est exanimis corporibusq; compotiti sumus ct hic coposita negotia semper exercemus, operae pretium est,ut quq cunque sensibus obuia sunt, praesertim in templis, ad virtutem & pietatem conducant, &vtea quae laedere videnis turreligionem ab ijs omnia prorsus exclum datur: ne summos ibi viri boni dolores aecipiant , ubi maxima vitae solatia quaerunt, ct malis praebeatur occasiones grauius peC. eandi,ubi debuerant a viiijs ad virtute omnem reuocari: nam dubium esse no potest, quin temporum & locorum circumstant ijs crimina maiora fiant. Quapropter nia
hil sit vi quam, minimum tamen in templis, quod ad impietatem ullam inuiter, nihil sit quod non ad . pietatem omnem , quantum
294쪽
'fleri potest, nos aceendat. Ad hane etiam CEreni.
Vnam omnes ceremoniae referantur: quae si nimiae sint. animum tam grauare quam ala tollere possunt: necessariς non tantum sinis gularem chiandam nostrς salutis virtutem continent, sed etia a corporum umbris ad rerum diuinaru inspectionem nos tanquam anu ducunt. Oportet autem, ut ab istis externis signis senam ad rerum diuinarum
recordationem perueniamus. Huc etiam omnes imagines, huc omnes cantus & cociones spectent: ut quibus, & in omnibus alijs, diligenter observemus, ut nihil inψecens sit unquam in templis,ac no vehemeter religiosum. Res sacrς nihil admittur,nisi quod omnino serium sit atque severu: luis Ludicra dicra vero omnia,que suapte natura stulta quo mos sunt &. inepta ,si propter stolida nostri par. do qKeratem,ad contentioris animi relaxatione inta ςςndR. terdum utilia sunt,uel in foro vel priuatim
in aedibus, non autem in templis exerceantur. Certe legimus sapientissimos omnes, praecipue rame Christianos, ab huiusmodi ineptijs plurimu abhorruisse. Nec exigua quis haec esse dicat, quae cum semperfert illissime crescant, tandem etiam maxiam a fiunt. Cum enim omnes ad istas leuit
. hes simus admodum proni, curn q, nos illi stulta voluptas natiuis quibusdam lenociabus ad se tem per trahat, ac etiam ea vis il-
295쪽
Iecebrarum sit, ut quanto propius admouentur,tanto maiorem habeant potestate, si nos in eas dc miserimus haud est perinde facile gia dum reUocare.Ideo putarunt Veis teres,sa pientissimi sane viri,circa haec principia, quae tametsi leuia videtur, graues taramen habent exitus,esse summam quandam diligentiam ct animaduersionem adhibe-dam.Scimus quide esse necessariam remisssionem,sed non adeo frequente,scimus relaxandas esse vires, sed non deponendas de
enervandas. Nam seria no eiusdem omnia generis sunt, non parem animi contentioin nem requirunt:alia totum robur postula
alia vero tantum dimidium. Quemadmorudum autem in fidibus contingit, ut intervidum quidem intensiores, interdum etiam chordae laxiores, sed obseruata tamen int rim semper decenti analogia,pulsentur,ita fieri debet S in animis nostris,qui cum illis proculdubio maximam quandam affini- ratem tenent: ut si nolimus consonas, non ilico pulsare velimus dissonas,& si relinquamus pi imas, non protinus accedamus ad ultimas:cu intermediae multae sint, quae certe bcne formatos animos magis delecatent. Decor u quidem,ut in tota rerum nam
mira,ita & in animis & actionibus nostris diligenter est ubique seruandum:tamen inater ceteros sensus ut antea dicebamus in oculis
296쪽
oeulis &auribus euidentiusapparet:quoarii sensus menti proximi sint,& ad cognitiaonem diuinorum maxime nobis sint adiumento. Qua propter curandu est; ut ea quae videntur &audiuntur, praesertim in teptis. in locis publicis, vehementer nos ineltent, ad rerum diuinarum euitum , & ad humanaru utilem institutionem Verum tu, Pitudo non tantum e rebus sacris & publi cis, sed etiam priuatis est diligenter exteris Senda. nam ubi membrum aliquod'laborat, nisi vel sanetur vel auferatur, necesse est ut morbus in proximas partes, & tandem in totum etiam corpus serpat. Maximὸ taamen omnium prouidendunt est,ne illa quq prςcipua sunt in Rep.corrupantur;quoniaquanto quid praestantius est,tanto eius inareritus sempcr est maioris mali' caussa. Cu-ὸ itaq; diuina longὸ maxima sint,maxima di- ne, inligentia circa negotia religionis fuerit ad- plis quaa labenda In templis igitur imagines omnes les esseda religiosae sint,similiter etiam omnes actioα beam. nes: quod quidem nunquam fiet , nisi tales harum rerum sint magistri,qui sciant egre gie quid in quoque negotio maxime deceat, nimirum multarum rerum'& ingeniorum periti. Qua propter oportet ut authoritate publica summoque iudieio, qui sint
ad has res accommodatisti mi , eonstituanis
tur. Forma quaeq, rerum & ipsa sola figu-
297쪽
DE REPvn.ra nescio quam latentem in se eotinet ene giam: quae quidem sensus nostros &menis res non mediocriter in hanc vel illam parte commouere possir. Ex intimis enim viriis bus rerum exteriores emorescunt,quq per oculos animis nostris conceptae,nos occultis quidem sepe caussis sed euidelibus motibus impellunt. ita fit,ut sensibus potiusquὶm lationibus inducti,ab externa specie satina incidamus in latentes quasdam proprietates rerum , quas etiam inserior animorum nostrorum vis imitatur , & haeest pe voluntatis assensum secu trahit. Quis conspecta incesta,lachrimosa miseraque hominis facie quanquam sit durissimus,protinus non commoueatur quis non exhorrescat intuitus terribile cacodaemonis spectrum quis non mollescat & enervetur,qui videat formam venustissimam seminae laccivientis:& quidem statim oce ulto quod a simulo naturae, qui frequenter rationis ius dicium nequaquam expectet. Qua propoter praecipue nobis proponere debemus ea, quae nos ad virtutem & religionem ad- moneant,& artificio tanto sormata sint,ut eo solo nos ad pictatem possint commo
298쪽
A OC etiam in cantibus fuerit dial ligenter obseruandu. Nam quaris tum intersit decenter canere vel indecenter , fatis illae gentes deis nisistrarunt, qtiae tonos suos vel ad virtute vel ad vitiu serutur imitatς.Cum enim Oncs Pla. l. s. homines, maxime tamen adolescetes, vehe- de Rep. menter delectent,facile si quid viiij coptinent, id ipsum cum voluptate efficaciter in
animos audientium effundunt. Mam ρnimus noster vel numerus, vel numeris , prς
sertim harmonicis, simillimus est, quemadmodum grauissimi Philosophi testantur.
Qua propter non tantum ad honestum oti Plato iuum musica,& ad laboris relaxationem, sed Time. etiam ad qui uis negotia nobis conducit: si Arist.8. quide,quemadmodu Arist.fatetur, cu arte CR H. pingendi pulchritudinem rerum nobis de pQ monstrat,quae cognita nostros animos non allicere nequit. Sed cum eximia cuncta rara sint, li turpia propemodum infinita,c que musica varia sit, nec etiam quae laudabilis omnibus ingeniss & negoti)s co ferat, in ea bene discernenda non leue iudicium fuerit adhibendum. Dorius tonus mediocritatem maxime seruat,in qua positς sunt Tonimuomnes virtutes: sed huic etiam rhythmus aequabilis contemperandus est , de modus nec remissus nimium aut intensius. Lydius etiam cum Dorio suum decorum tenet: ve.
299쪽
rlim quaedam negotia tristitiam postulant; di illis myxolydius flebilisque vox est aco
commodata. Phrygius autem tubis maxiorne gaudet,& nos ad iram potius accendi atque iccirco in praeliis utilis esse solet. In
. t . 1 contrariJI autem negoths ijs tonis utendu. qui vostrq .animos remittant ad voluptatem put moerore mam semper alterum cotrariorum at terius affectio irem sanat. Me dius autem tonus,ut diximus,omniu ma ime conuenit cum virtute:& tamen consiti
derandu ςst,ih qbus hominibus, teporibus negoti)s, quibus affectibus maxime sit om. pus ut semper auditores a viiijs ad virtutes. δε res omnes bene gerendas impellantur. Ouaqua aute hqc,de quibus nunc agimus. ab hoc loco no sunt aliena, nam de ijs tam Aristoteles quam Plato in suis Politicis dialigentissime preceperunt,nos tamen iam adsiliatio . lia transeamus. Saltationes vero cum Mune, qua, sica vehetyeter sunt colunctae. quae quoniales esse magis vivae sunt,magis nos in utramuis par debent. tem impellunt. Legimus Hebraeos,etiam Reges, s sanctissimos quidem, in sacris p - pis aliquando saltare solitos: sed quam gra- . uem oportet illam fuisse saltatione, quam venerabilem,quam diuinis mysterijs acco modatam. Dubium esse non potest,quiri honesti corporis motus nos plurimum in
litare p-iqi ad virtutem:nam si pictura
300쪽
LIBER y II. Idomortua non mediocriter mouet, quanto
magis nos afficient gestus vivi & ideo tam diligenter instituit eos diuinus ille Philosophus, qui choraeis publicis praeessent, tan T dςiςg- qui esset in ea re magna pars salutis Rei p. eollocata. Quemadmodum enim quis facillime vel fides pulsat. vel penicillum ducit, vel aliud quiduis perficit,cui a pueritia statim assueuit, idem etiam accidit, si quis diligenter honestate venustam omnibus mo- 'tibus didicerit obseruare:&1ccirco saltati- onum primum artem inuentam esse puto, quae corpus in omnem partem agile prop-tumque redderet,cum obseruatione decori: quod quidem,ut ab animo in corpus,ita vicissim a corpore per sensus in animu tra-sire solet. Quapropter & hqc a magistratibus institueda sedulo sunt, ut etiam ea quae in scenis istis vel publicis vel priuatis aguntur.Quoniam enim tenaciter haerent ani- scenaemis, quae in theatris spectantur,& ve semeia laa ester ad sui imitationem prouocant, inde, si ' Obος- vitiosa sint,facillime sumat magnam Occarasionem animorum corruptela. Longe vero pro piissime flectuntur pueri: qui aliis etiare bus vel maxime capiuntur quod si verosiis proponantur exempla vitiorum,proraculdubio malὸ formatam pueritiam conratinuo succedet iuuentus senectusque deprauata, fili) oue 2 nepotes, non rantum