장음표시 사용
61쪽
IN LAMENT. HI ERE M. CAP III. 13super terram qui faciat bonum,& aliquado non peecet, sed cui longo funiculo peccata protraxerant. Vnde & in Numeris legimus vaccam russam, euius cinis expiatio est popu Nu ' li,non aliter immolari & offerri ad altare domini,nisi quae terrena opera non fecerit:iugumque non traxerit: nec vinculis iugi Nabuchodonosor fuerit alligata. Et in Esaia pro, dpheta pro cingulo veritatis filiae Sion cinguntur funiculo. ς Achitophel quoque.& Iudas: quorum alter David, alter dominum prodiderunt, fune longissimo trahentes peceata hi x sua periere suspendio,putantes malum conscientiae praeseiati morte finiri,& nihil esse post mortem. Domini enim iudicium nullo modo errabit: nec aliquid fit in terra sine cauissa: neminem iniustὰ damnat, neminem spernit, neminetm que indebite relinquit rquia omnia numero mensura,& dere disponit, ordinat. atque gubernat. Nec in ullo modo credendum est quod aliquid per ignorantiam authoris sui contingat in rebus humanis, quod sequens sententia sona-
b Lamed. Vt declisi iret iudicium uiri in consseau nubus altissmi.b Lamed. Viperuerteret hominem in iudiciosuo δε-
minas fetorauit. Vt declinaret iudiciu viri, &e. Huic quoque simile est quod in libro Iob in Eliphaz verbis legitur,vbi ita scrΨtum Ioba best: An cogitas P deus excelsior coelo,& super stellaru vertices sublimetur & dicis: Quid enim nouit deus: de quasi pcaligine iudieat nubes latibulum eius: nee nostra c5siderat, Ze circa cardines coeli perambulat, Sunt pleriq: it hebexes,vx formidare nesciant, nisi quod corporaliter vident, unde fit ut deum non metuant,quem videre non possunt.
o bis . Quου est iste liti dixit,ut feret domino non
iubentella Mem. De ore acto non dientur nec bona nee
62쪽
CO M. D. HIERON. LIB. II. Quis est iste qui dixit,&c. Fuerunt enim haeretici qui
dixerunt deum non facere mala: contra illud quod scri-Eα s b ptum est: Ego dominus formans lucem,& creans tenebra s: faciens pacem ,& creans malum. Econtra io fuerunt alii Ge id Sc qui dixerunt deum creasse mala: contra id quod scriptum Eeclesia, est: Fecit deus omnia bona. Fuere item alii qui dixerunt
stes a b duas naturas, & duas substantias ab initio fuisse, id est,bonam & malam: cdm omnis creatura aut creator sit,aut creatura. Vnde falsum est quod natura ulla mala sit, cdm crea-Gen. I d tor summus & optimus, creaverit bonam creaturam. Quia vidit deus cuncta quae fecit. de erant valde bona. Tropicὰ igitur deus dicitur facere mala,hoc est,aduersa merentibus
Esa. s b infligere. Iuxta illud quod in Esaia seriptum est: Ego domi.
nus: & non est alter, formans lucem, & caetera. Mala quae nulla sua natura subsistunt .a domino non creantur: sed cre ante se mala dominus iudicat: cum res bene conditas,nobis male agentibus,in flagellum format: ut ea ipsa & per dolo res quo feriunt, delinquentibus mala sint, de per naturam qua existunt, bona. Venenum quidem mors scilicet est homini, sed tamen vita serpenti. Amore enim praesentium ab auu oris nostri dilectione recessimus: & peruersa mens, dum delectatione creaturae se subdidit, a creatoris se sociotate disiunxit. Ex his ergo ab authore ferienda erat, quae errans authori praeposuerat, ut unde homo culpam non timuit superbus admittere inde poenam corrigendus inuenis retr ut tanto ocius respiceret ad illa quae perdidit, quanto
doloris poenam esse conspiceret quae quaesiuitia N n. scrutemur uias nostras: quaeramus er re uertamur ad dominum.
a Nun. Levemus corda nosbra cum mandus ad dom
. num in caelos. Scrutemur vias nostras:& quaeramus, &α sciendu vero est, quod quisquis a praeceptis dominicis discordat op re: quotiens ea videt, corde suo reprehenditur,atque c5funditur:qui id quod fecerit, memoratur. Na in quo se errassersa Iisa considerat,ipsa se conscientia latenter accusat.Vnde Dauid propheta deprecatur dicens: Tunc non cofundar,dum perspexero in omnibus mandatis. Graviter nanq; unusquisque
63쪽
1M LAMEN. HI ERE M. CAP. III. 1s
confunditur,quando mandata dei vel legendo,uel audiendo resipicit,quae vivendo contempsit. Hinc enim Ioan is vo cedicitur: Si cor nostrum non reprehenderit. nos fiduciam et Ioa id habemus ad dominum:& quicquid petierimus ab eo, acci- .piemus. Ac si diceret: si id quod praecipit, facimus id quod
petimus,obtinemus. Valde nanq; apud dominu utraq: haec fibi necessariὁ congruunt,& ut oratione operatio: & operatione fulciatur oratio. Hinc de modo Hieremias ait: Scru- atemur,& reliqua. Vias etenim nosti as scrutari, est cogita tionum interna discutere. Cor vero cum manibus leuat,qui orationem sitam operibus roborat. Nam qiusquis orat,sed operari dissimulat: cor leuat,& manus non leuat. Quisquis vero operatur & non orat, manus leuat, cor no leuati Iuxta ergo Ioannis vocem,tunc cor fiducia in oratione aces pit, eum sibi vitae prauitas nulla contradicit, dc bonoru ope rum ratio orationi concinat.
a Nun. Nos inique egimus, cr ad iracundiamprouoc
uimus ,idcirco tu inexorabilis es.
Nos iniquὁ egimus,&c. Propter peccata enim populi. - & transgres,iones plurimas, quas ab initio fecerut dominuad iracundiam prouocantes, simul cu ciuitate dissiperdi m ruerunt: nec iam digni fuerunt venia,qui filiu dei ad se veniente spernentes,tata afficiunt columelia,sicut alius, heta ostendit dicens: Propter peccata enim nostra,& iniquitatates patrum nostroru, Hierusale & populus tuus in opprobrium sunt omnibus per circuitu nostru. unde etia nobis timendum est, ne & ipsi si contempserimus prςcepta domini& inobedietes fuerimus euagelio Christi, duram gehennae sentiamus vindicta: qui corrigi nolumus de peccatis ad iu stitiam. Dicit enim Apostolus: Volutarie enim nobis peccatibus post acceptam noticiam veritatis, iam no derelinquitur pro peccatis hostiarterribilis autem qu dam expectatio iudicii ,3: ignis cumulatio: quae consumptura est aduersari Heb.iceos. Et item: Irritam inquit, quis faciens legem Moysi, sine vlla miseratione, duobus vel tribus testibus moriebatur. Quanto magis putatis deteriora mereri supplicia, qHi filiudes coeulcauerit:& sanguine testametiyollutis duxerit: in quo sanctificat' est,& spiritui gratiae columeliam fecerit Operuru
64쪽
O Samecb. Opisuio in furore, percu i nos: Oec di inec pepercisti.
Operuisti in furore, &e. Vbicunq: enim suror, vel ira
dei in scripturis legitur: non perturbatio mentis,sed illa vindicta in poena patientis exprimitur: Deus enim naturaliter
- , pius semper bonus & placidus est: & semper ide ipse est, &- λ anni eius no deficient. De quo alibi legitur: Tu autε domi ne uniuersorii cum traquillitate iudicas, & disponis omnia. Ideo dum percutit quelibet vel occidit, nec parcit, no persturbationem ulla in semetipso sentit. sed quietus & placidlixeos debitas poenas soluere cogit,de quo adhuc iubditur.
m samech. Opposivisti nubem tibi, ne transtu oratio. Opposuisti nubem,&α Nubem sibi opponere deus n. citur, cium ingratas preces petentiu exaudire dedignatur. Item nubes opposita orationi videtur, cem ealigine quada& nubilo caecitatis mens obuoluitur, ne radio diuinae contemplationis illustrari mereatur.
, o samech. Eradicatio σ abiectionem posissime
Eradicationem de abiectione, &e. Eradicata se allerit, di abiecta plebs Iudaica,quae in Chaldaica captiuitate saepe pro sceleribus suis cotrita est: primum sub Ioahim: deinde sibIehonia: tertiὁ sub Sedesua: quado urbs vastata teplu-que incensum est,& muri destructi. Postrem ὁ reliquiae quae rub Godolia ad habitanda terram a Nabuzardan principe militiae relictae sunt cotra praeceptum domini, quod eis per propheta mandauerat,in AEgyptum pergentes ibi disperio' iunt. In Romana vero captiuitate ita urbs tota & terra d
uastata est.& plebs dissipata: ut nullam ultra spem restaurationis haberet: sed usq; in fine perseuerauerit eius desolatio. 43 sticeaute eradicatione. & abiectione a domino patitur anima peccatrix in medio populorum constitura, quando a malionis spiritibus ita virtutibus spoliatur,& radice fidei te ouatur,ut iam no honori,sed pateat omniu irrisioni: & ipsi inimici dominentur illius, & deceptae insultent: quia iuxta merita sua poenas,quas ei scriptura sacra pridia i & laqueu perditionis sustinere cogatur Vnde sequitur
65쪽
iN LAMENT. HI ERE M. CAP. III. Aos Phe. Aperae uisuper nos offusi omnes inimici no*LPhe. Formido laqueus factus es nobis uaticin
Aperuerunt super nos os suu omnes inimici,&e. Aperuerunt enim tune inimici Os suu super peccatores, quando eos diuersis laniatibus, & cruciatibus deuorare festinat d bitores. Nec eis in liquo miserantes parcunt,sed in formi
dine poenarii,& laqueu perditionis,iuxta id quod propheti. cussernio peccantibus praedixit, praecipitare student. Vnde nunc propheta interitu populi sui multipliciter plorauit,&nunc sancta occiςsi animaru peccantium ruina incessabiliter plangit: sicut in sequenti sententia demonstiatur.
A Phe. Diuisiones aquarum deduxit oculus meuό,in co--
Diuisiones aquarum deduxit oculus meus, 3 e. Diuisio. nes ergo aquarum deducere se ab oculis perhibet propheta in cotritione filiae populi sui:qui & peruersitate cordis illius defleuit: & ruina in peccatis, & c5tritione in deuastatione. Sic & nunc electoru turba pro anima in peccatis perdita. multiplices gemitus fundit: qui in diuersis facinoribus eam errasse conspicit,& si quo modo eam a coepta nequitia r uocare possit toto nisu & labore contendit.
x Ain. Cculus meus est,nec tacuit: eo quod noesset requies. y Ain. Donec ressiceret, re uideret dominus de caris
oeulus meus afflictus est,&c.) Instantia rationis & per seueratia a nos babere propheta docet. Qui ad cupita peruenire voluerit, reflectere metem a studio orationis node, bet sed magis perseuerare in intentione coepta illum opor. tet. Hine est quod in libro Regum de Anna scriptum est, quὁd postquam orauerat,vultus eius no sunt amplius in di. uersa mutati. Hinc & in euangelio: caecus ille qui in Hiericho transeunt m Iesiani audierat, miseleii sibi ab eo petebat sed edin a praetere intibus sibi iuberetur ut taceret ipse multo magis clamabat dicens: Miserere mei fili David: vnde di lumen quod expetit, nullo modo eius fiuctu carebit. Respiciei Reg.re Luci et e
66쪽
Murne Respicit enim dominus de caelis: & fidelis sui oratoris prae ees suscipiens,ialaum fecit eum,quoniam sperauit in ipsum Dicit enim ipsa veritas: Amen dico vobis: quicquid oran tes petitis,fiet vobis. Et quia per ocularum aspectum saepe
noxia concupiscentia intrat. Sequitur.
I Ain. Ocultis meus depraedatus es animam meam lincunctis si lusus urbis meae.
Oculus meus depraedatus Me. Nue reddit causim quare praedixerit oculum suum aspictum esse eo quὁd n on esset requies: quoniam clan per incuriam aspectus patefact Iob ai.a tentationi aditus, vix tranquillitate inueniet animus turbatus,nisi illi sebuenerit diuinae pictatis intuitus. Hine est quod beatus Iob ait: Pepigi foedus cum oculis meis, ut ne cogitarem quidem de virgine. Vt enim cogitationes cordis castὸ seruare potuisset,foedus cum oculis pepigit: ne prius incautὶ aspiceret quod postmodii inuitus amaret. Valde nanque est quod caro deorsum trahit,& semel species sormae cordi per oculos alligata,vix magnitudinis manu soluitur.Ne ergo quaedam lubrica in cogitatione verse inus, prouidenaum nobis est:quia intueri non debet,quod non licet concupisci .Vtenim munda mens in cogitation: seruetur a lasciuia voluptatis suae, deprimendi sunt oculi,
Gen.3 b quasi quidam raptores ad culpam.Neque. enim Eua lignuvetitum contigiset Misi hoc prius incaute respiceret. scriptu quippe est: Vidit mulier quὁd bonum esset lignum ad vescendum:& pulchrum oculis,aspectu De delectabile: &tulit de fructu illius.& comedit. Hinc ergo pensandum est
quauto debemus moderamine erga illicita visum restrin--re, nos qui mortaliter vivimus: u de mater viventium per oculos ad mortem veniti Hinc etiam modo sub Iudaeae voee, quae exteriora videndo concupistens bona interiora
perdiderat inropheta dicit: Oculus meus deprVatus est animam meam. Concupiscendo enim visibilia, inuisibilas virtutes amisiti Quae ergo interiorem fructum per exteriorem visum perdidit:per oculum corporis pertulit praedanteordis. unde nobis ad custodiendam cordis mundiciam, exteriorum quoque sensuum disciplina seruanda est. Nam quantalibet grauitate mens vigeat: carnales tamen sensus
67쪽
IN LAMEN. II IEREM. CAP. III. st
pueriliter exterius perstrepunt,& m si interioris grauitatis pondere,& quasi inuenili quodam vigore refrenentur: adfluxa quaeque de leuia mentem enervem trahunt.
I Zadth. Venatione ceperunt me quasi dum inimici
meigratis. venatione ceperunt me quasi avem &c. Auis enim no mine ipse domin' significatur: qui licὸt in terra de virgine smatre sit editus:tamen caelestia, doctrina sua de exemplo semper petit: membraque sua fide & spe quasi duabus alis ad superna semper subleua dicens in euangelior Regnum
meum non est de hoc mundo. Et item:Exiui, inquit,patre: -&caeter . Et rursum: Qui vult venire post me. De hac aue in Iob scriptum est: semitam ignorauit auis: nec intuitus sest oculus vulturis. Mati. Is '
s Zadih. Lapsa est in lacum uita mea, π posuerunt ti
pidemsuper me. Iob.28.b Lapia est in lacum vita mea &e. Cam seperius dixisset
venatione se quasi avem captum,nune addit vitam suam
lapsam in lacum,& lapidem superpositum. Quid est ergo vitam labi in lacum,nisi corporalem vitam venire usque ad defectum ' Lapsa est ergo vita Christi in lacum,quando eius caro peruenit usque ad mortis occubitum. Cui superpo Martia suerunt lapidem: quandbeo sepulto petierunt a Pilato, ut g- iuberet custodiri sepulchrum. nesortὸ venirent discipuli de furarentur eum:quibus cdm ipse respondereti Habetis eu- stodiam,ite custodite sicut scitis:illi abeuntes,munieruntse . pulchrum signantes lapidem cumcustodibus. Potest& inlaci nomine,vel infernus designatus accipi .vel calamitas profunda istius mundi. Lacus dicitur cuius sendus latet,duin unam foueam circundatus includitur.Hic plano tergo intuentium oculis,falsa tranquillitate blanditur:sed quaam tum sit prosundus,absconditur. Hinc & in psalmo scriptum Psal.s . est:Pomerunt me in lacu inferiori,& c.
Inundauerunt aquae &e. Aquae in scriptura saera.Grq do spiritum sanctum.aliquando scientiam sacram, aliquando scientiam.
68쪽
do sesentiam prauam,aliquando tribulationem,aliquando defluentes populos, aliquando mentes fidem sequentium demonstrare solent. Per aquam quippe sancti spiritus infusio designatur,sicut in euangelio dicitur Qui credit in me, . Ioan 7.s sicut dicit scriptura,flumina de ventre eius fluent aquae vi uae:& caetera. Rursum per aquam,sancta scientia designa Eccli. tur,sicut dicitur: A qua sapientiae salutaris potauit eos. Per aquam quoque praua scientia appellari solet, sicut apud Prou. yd Solomonem: mulier quae typu haereseos tenet callidis sua- sionibus blanditur,dicens: Aquae furtiuae dulciores sunt.Aquarum ergo nomine nonnunquam solent tribulationes in Psal. 68a telligi, sicut per psalmistam dicituri Salvum me fac deus: quoniam intrauerunt aquae usque ad animam meam. Per aqua in populi designantur sicut per Ioanem dicitur: Aquae Apoca vero populi sunt. Per aquam quoque non solum fluxus de- d. currentium populorum, sed etiam bonorum mentes fidei praedicatilenta s equentium designantur. sicut propheta ait: Fia. 31.d Beati qui seminatis super omnes aquas:& per psalmistam Psal. 18.a dicitur. Vox domini super aquas. Aquae verd super caput redemptoris inundauerunt quando seditiosi populi Iudaeorum persecutionem mouentes, diuinitati redemptoris detraxerunt. Caput vero Christi,deus est,ut Apostolus testa-Ioan. is videntes ludaei,dixerunt ad Pilatum: Nos legemb. habemus,& secundum legem debet mori: quia filium dei
p Coph. Inaocaui nomen tuum domine de lucun
si mo . Inuocaui nomen tuu domine de lacu nouissimo. Quid enim lacum nouissimum,nisi infernu intelligere debemus, de quo in psalmo scriptum est: Eruisti animam meam ex inferno inferiori Inuocauit ergo redemptor noster nomen psal δ se domini de lacu nouissimo,cdm in virtute diuinitatis descedit ad inferos, 3c destructis claustris tartari,suos quos ibi reperit eruens,vi dior ad superos ascendit.: Coph. Vocem meam audisti: ne avertas aurem tuum singultu meo,s' clamoribuS.
Vocem meam audisti: &c. Vorem enim dominicae i
carnationis diuinitas ipsius audiuit: qui salutem humani
69쪽
iN LAMEN. HI ERE M. CAP. III. 3
generis quam secundum humanitatem postulauit,secundudiuinitatem tribuit.Proinde ipse ad patrem dicit in euan-Ioan.IIegelio: Pater,gratias ago tibi,quoniam audisti me ego autem sciebam,quoniam semper me audis.
p Copue. Appropinqωμ in die quando inuocauit te: di
xisi,ne timeris. Appropinquam in diem &α)Appropinquauit diuinitas
saluatoris humanitati ipsius,quando eam subita resurrectione iuxta votum suum de morte triump hare sedit. Aliter: Appropinquauti dominus seruis suis cum tribularentur,&de necessitatibus eorum liberauit eos: quoniam a timore inimici: animas eortim eripuit sic enim ipsi orabant in psalmo:Exaudi deus orationem cam precor:a timore inimici Pul.Q
Res. Iudicasti domine cansim animae meae, redem- ornitae meae. si Iudicasti domine causam animae meae,&c. Iudicauit ery go dominus causam animae Christi, quando innocentes, mortem peruenire iacit ad salutem generis humani,& triumpho suae resurrectonis confudit authores eius interemptionis. Aliter: Iudicauit dominus causam sidelium suoru quando redemit animas eorum:& non dereliquit omnes qui in se sperauerunt,conserares suos ad caelestem transiri Iit gloriam,& persecutores eorum in poenam demersit perpetuam.Iniquitas enim illorum hoc promeruit:quia times ire de honorare authorem suum,temeritas mentis eorum eos non permisit. Insurrexerunt enim primileta cum furoris sui insania in ipsum pastorem dicentes:Hic est haeres,& ce Mattiit. tera. Ex seruis verδ eius alium caeciderunt: alium occide- arunt alium vero lapidauerunt,& sic di sipatae sunt oues gregis. Quapropter nunc dicit:
Res. vidisti domine iniquitatem istorum assuersuri me, iudica iussicium meum.
Vidisti domine iniquitatem illorum &c. J Cogitatio eni illorum maligna erat,& sermones pleni insania, authorem vitae interficere cogitantes & sermonibus veritatis exprobrare nitentes.De quo sequitur: sin
70쪽
CO M. α HIERON. LIB. II. Sin. Audisti opprobrium eorum domine , omnes cogitationes eorum aduersum me. Sin. Labia iusiurgentium mihi, σ meditationes eorum aduersum me tota die.
Audisti opprobrium eorum domine dic. Hinc de in euangelio scriptum est: Principes autem,Scseniores populi i- 'δ' ' consilium fecerunt, ut Iesum dolo tenerent δc occiderent. Et iterum. Principes sacerdotum,& omne consilium quaerebant falsum testimonium contra Iesum,& eaetera. Vnde eo crucifixo,pr tereuntes blaiphemabant: Vah qui destruis' templum dei, licentes. Similiter & principes sacerdotumil. . t udentes cum scribis,& semoribus,dicebant: Alios saluos fecit,seipsum saluum faciat: Si rex Israel eridescendat nunc de cruce. Talis enim fuit meditatio eorum,ut contra veripi l . , instituerent testes falsos,& malum pro bono redde rent gratis. Quae psalmista dudum praecinebat,dicens. Quoniam gratis absconderunt mihi interstum laquei sui. Gratis reuera,quibus mali nihil fecerat . illud enim gratuitum dicimus,quod non alicuius rei compensatione tribuitur. Absconderiant mihi,vt illi putabant,qui diuinitatis eius potentiam non credebant. Nam quid potest abscondi, cui nihil occultum est
O sin. Sessionem eorum, cr resurrectionem.
Psal. I sessionem eorum &c. Insessione exprimit habitum Iudicantis: in resurrectione vero studium id quod moliebantur perficiendi. Sed quia in cathedra pestilentiae pontifices,& principes Iudaeorum sederunt insidiantes ut interficeret innocentem. ad hoc surrexerunt,utquod nequiter tractaret opere nefario colammarent.Infoe'1citas fuit 1 viis eorum,&' viam pacis non cognouerunt. Sed quicquid ipse coram eis M 'x veraeibu, verbis proferebat,totum in calumniam,& in opprobrium vertere studebant. Vnde cum diceret: Amodo videbitis filium hominis sedentem a dextris virtutis dei,& venientem in nubibus caeli:tune expuerunt in faciem eius, de
acceperunt arundinem & percusserunt caput eius,dicetes.
Piu εῖ ς prophetiet a nobis quis est qui te percussit Quod etiam δ' pheta dudum in spiritu praeuidens,ostendit dicens: Adue sum