장음표시 사용
51쪽
m LAMEN. HI ERE M. CAP. III. 13He. in renibus meis filias pharetraesae.
Misit in renibus meis filias pharetrae &c. Filias pharetri, sagittas dicit. Misit ergo in renibus filias pharetrae,edm carnalia desideria in hominibus iuxta modum dispensationis suae congia castigatione corripuit. De hac quippe phare' - , , tra in Iob ita scriptum est: Pharetram enim sitam aperuit &'' afflixit me. Quid per pharetram dei,nisi occultum iudiciti, vel consilium designatur ' Sagittam verὁ de pharetra domi nus eiicit, quando de occulto iudicii consilio apertam sentetiam emittit. Quia enim flagellatur quisque,agnoscimus: sed ex qua causa flagellu veniat, ignoramus. Cilna vero post flagella vitae correctio sequitur,& ipsa consilii virtus aperitur. Pharetra igitur clausa,est consilium occultum. Sed aperta pharetra affligimur,quando per id quod flagellum sequi
tur: quo consilio flagellamur,videmus.Cdm peccata domi nus videt, & tamen manum ad vindictam non commouet,
quasi clausam pharetram tenet: sed feriendo indicat, qua tum ei in nobis displicuit hoc. quod diu videndo tolerauit.
ri He. Factussum in derisum omni populo meo, canti
crem eorum tota die. Factus sum in derissium &α Densionem populi sui propheta passus est, quando verbis eius non crediderunt: im3xepugnabant dicentes ad eum: Mendacium tu loqueris: n5 Hie. et amisit te dominus deus noster. Aut his verbis illud salictet ecesesiae tempus exprimitur, quo publicὶ reprobis irridetur,
quando iniquis crescentibus in opprobrium fides,& veritas erit in crimine. Tanto quippe unusquisqne despectior erit, quanto iustior esse potuerit. tanto abominabilis, quato la cabilis. Sancta quippe electorum ecclesia afflictitanis tepore prouerbium prauis efficitur: quia cu bonos mori per tormenta conspiciunt, ab eis similitudinem maledictionis sumunt. Quὁ enim transitori a morte vident, sed permanentem vitam non vident: tanto magis deridendo mala proelitia fugiunt, quanto per intellectu intrinsecus ad bona permanentia non pertingunt. Sed sancta ecclesia scit in passio nibus crescere:atque inter opprobria honorabilem vita tenere . Scit nec de aduersis deiici, nec de prosperis gloriari. Novit circa prospera mentem suam in deiectione sternere:
52쪽
nouit cotra aduersa, animum ad spem superni culminIs ex altare. scit bona sua misericordit tedemptoris: scit mala sui 'iustitiae retribuere iudicis: qudd de bona illo largiente ha-.beat,& mala illo permittente patiatus.
He. Repleuit me amaritudinis tis, σε inAriauit me,
Repleuit me amaritudinibus dec. Amaritudine repleia se propheta asserit: quia no tam de sua calamitate quam de
contritione populi sui dolore anxiatus est: Vnde trahit ad similitudinem potionis amarissimae herbae: quia valde assibctum se videt inimicorum deuastatione. Nystice aute Hieremias totius in se humanae conuersationis speciem tenens, per lamentum queritur,dicens: inebriavit me absinthio. brius quisque quod patitur nescit. Qui verὁ absinthio ine-'briatur,& hoc quod sumpsit,amaru est:& tamen non inte ligit eadem amaritudinem qua repletur. Humanum quoqε genus recto dei iudicio in calamitatibus suis sibi dimissum,' atq; per easdem voluptates spontaneis tribulationibus traditum absinthio est ebrium: quia Sc amara sunt,quae pro huius vitae amore tolerat: & tamenaeandem amaritudinem caecitate cupiditatis quasi insensibilitate ebrietatis ignorat. Nundi enim gloriam sitiens, dum multas pro ea tribulatio nes reperit,amarum est quod bibit: sed quia hoc nimis inaniter sumpsit, eiusdem amaritudinis malum discernere iam prae ipsa ebrietate non siissicit. Amant enim peruersi homines pro huius mundi gloria & tribulationes, cunctisq; pro ea sudoribus libenter serviunt: & grauium laboru iugo deuotissimὸ colla submittunt: de duo adhuc subditur:
Vau. Confregit ad numerum dentes meos: cibavit
me cinere. Confregit ad numerum dentes meos &e. Troe est abstu lit mihi usum ededi & pauit pasta inutili. Nystice autem in scriptura sacra,dentes aliquando praedicatores, aliquado vero interni accipi sensus solent: de sanctis enim praedicatoricant. a bus,sponsae dilium est: II entes tui sicut greges tonsaru,quq ascenderunt de lauacro.Vnde & uni eorum ostensis in figuA'. io b ra gentibus dicitur: Macta de manduca id est.vetustate Grum colere:& in corpus eeclesiae videlicet, dc tua membra
53쪽
conuerte. Rursum quia detes,interiores sensus accipi solet, Hieremias propheta nunc testatur,dicens: Fregit ad num rum dentes meos. per dentes etenim cibus frangitur ut glatiatur.Vnde no immeritὁ dentibus inter nos sensus occipimus: qui singula quae cogitant quasi mandunt, & comminuunt,atq; ad ventrem memoriae transmittunt. Quos propheta ad numeru fractos dicit: quia iuxta mensura uniuscus
tu': peccat intelligentiae eaecitas generatur in sensibus: desecudum quod quis'; egit exterius, in eo obstupescit quod interius atq; in in uili bilibus intelligere potuit. Vnde tect8εt scriptum est, Omnis homo qui comederit uua acerbam. Hie. obstupescunt dentes eius. Quid nanq: uua acerba,nisi peccatum est uua quippe acerba,est fructus ante tepus. Quis. quis enim praesentis vitae delectationibus satiari desiderat, quasi fructus ante tepus comederesestinat. Qui igitur vix acerbam comedit,dentes eius obstupescunt quia qui praesentis mundi delectatione pascitur, interni eius sensus ligatur: ut ii sphimalia madere, id est melligere nequeat: quia unde in exterioribus delectati sunt,inde in intimis obstupe
scunt. Et dum peccato anima pascitur,panem iustitiae edere non valet. quonia ligati dentes ex peccati consuetudine,iu.
sum quod intus sapit,edere nequaqua possunt. Hoc igitur Ioco,dentes ut diximus) internos sensus accipimus. Concaderare magnopere quid agere iusti soleat,debemias: qui plarunq: si qua in se quomodolibet earnalia esse depreli unt,
haec internis sensibus retrectates, vehementer in semetipsis insequutur. Assiictione se coterunt magnisq; cruciatib',vel
minima in se praua diiudicat,atq; haec per poenitentia damnat: quod idcirco agur,ut in cospectu aeterni iudicis, & ipsi inueniri inquantii est possibile,irreprehensibiles debeat, αtii qui eos sic se iudicare cospiciunt, emendare semetipsos a
culpis grauiorib' inardescat. Cibavit,inquit,me ciner hoc est,fragili & minus utili sustentabat me ciboru adminiculo.
Et repulsa est anima mea, &e. Si haec iuxta historiam considerentur. magna angustia Iudaici populi exprimi tur: qui se repulsum ab omni scelicitate terrena: dc oblitum
54쪽
bonorum praeteritoru propter imminentem captiuitatis tribulationem asserit: nec iam finem praesentis tribulationis ullum,uel consolationis spem habere se dicit. Iuxta mysticos verὁ intellectus, electorum coetus repulsum se a seculi prosperitate satotur:& oblitum bonorum praesentium ec pro praesenti labore transitorium prςmium a domino,sed futu-I.Ioa. 2 e ram caelestis regni gloriam ostendit se quaesiturum. Mudus enim perit,& concupiscentia elias: qui autem facit volunt tem domini manet in aeternum. Hinc per beatum Iob 'ci. Iob. 7 c tutiElegit suspendium anima mea,& mortem ossa mea: deo speraui,nequaquam ultra iam vivam. Quid per animam,ni. si mentis intentio : quid per ossa, nisi carnis fortitudo de si gnatur Omne autem quod susipeditur proculdubio ab imis eleuatur.Anima ergo suspendium elegit,ut ossa moriantur: a quia dum mentis intentio ad alta se subleuat, omnem in se Drtitudinem vitae exterioris necat. sancti enim viri certissime sciunt,quia hahere in hac vita requiem nequaqua pos sunt: & idcirco suspendium eligunt,quia nimirum desideria terrena deserentes,ad alta animum tollunt. Susipensi autem' mortem suis ossibus inserunt, qui amore supernae patriae in virtutum studiis accincti,hoc quo fortes prius in mudo fruerant vinculo humilitatis insequuntur.
i Zam. Recordare domine di penatis, s reuis Vest
onis meae, absint,ii Ο fessis.
Recordare domine paupertatis &e. ) Mutata locutione ad ipsum dominii pro populi calamitate propheta orationis verba conuertit: ut ipse qui flagella peccantibus iuste in. torsit,afflictis opem misericorditer impendat. Propter tras, pressionem ergo ad paupertatem veneriit: & amaritudine vastationis, & captiuitatis, quae absinthii. & fellis nomina exprimunt,pati meruerunt.Sed quia diuinitatis natura clomis est & pia, magisq; ad indulgetiam quam ad vindictam prona quia no vult morte peccatoris , sed ut couertatur &viuati si quis post lapsum peccatorum ad vera poenitentiam se conuertit . estὁ a milericorde iudice veniam impetrauit:
quod & propheta in sequentibus ostendit, Dis dicit i Zain. Memoria
55쪽
1N LAMEN. HI ERE M. CAP. III. 1sNohoria memor ero &c. Qui enim semetipsem diligo ter inspicit,& pro peccatis suis carnem macerare, & desidearia mortificare non despicit: no solum veniam delictorum, sed & supernum praemiu a vero saluatore. & clementissimo iudice sperare debebit: qui omnes homines vult salvos facere. Misericors dc miserator dominus,patiens & multu mi. Exod. 3 sericors: Ideo & propheta hanc investigabilem profundita, atem bonitatis dei considerans, & populi sui reatum,& proterua non ignorans vitia,subdidit dicensi
ri Hetb. Misericordia don mi quia non fumus consum
pti quia non defecerunt miserationes rim.
Nisericordiae domini &c.) Τotiens enim gens praua dc peruersa Iudaeorum, dominum ad iracundiam prouocando tritauit: ut si eam secundum iudicium vellet iudicare, & no per misericordiam eligeret patienter sufferre,iamdudu po: nis deficeret, nec restaurationis spem ullam haberet: quod Esaias ostendit dicens: Vae genti peccatrici, populo graui Esa.I ainiquitate,semini nequa, filiis sceleratis: dereliquerunt deur
blasphemaverunt sanctum Israel: abalienati sunt retrorsum. Super quo percutiam vos ultra, addetes praeuaricationem. omne caput languidum,& omne cor moerens: a planta pe dis usque ad verticem non est in eo sanitas.Vulnus,& liuor, α plaga tumens non est circuligata, nec curata medicamine, nec fota oleo. Et post paululum: Nisi dominus sabaoth reliquisset nobis semen, quasi Sodoma fuissemus , & quasi
' Heth. Noui diluculo,multa es des tua.
Nous diluculo,&c. Loquitur ergo propheta ad primiti-uam in Hierusalem ecclesiam, laudans specie eius: quae post diluculum resurrectionis Christi, veterem hominem exues, noui hominis pulchritudine ortu suo declarabat: cuius etiam ulla est fides: quia per gratiam sancti spiritus confortata verbo praedicationis, & virtutum signis plurimos ad socie-tatem fidei,& religionem Christianam couocabat. Vnde in Actibus apostolorum scriptum est: Verbum domini cresce- Act.s bbat, & multiplicabatur numerus discipulorum in Hierusa- Iem valde, & multa turba sacerdotum obediebat fidei. Et rursum: Multi tudini s autem credentium erat cor unum: nee Ibid. 4s
56쪽
COM. D. HIERON. LIB. II. quisquam eorum qui possidebat aliquid , suum esse die
bat sederant illis omnia communia. Et virtute magna rei debant apostoli testimonium resurrectionis Iesu Christi do. mini nostri,& gratia magna erat in omnibus illis.Vnde ipse conlequenter dicit:
ri Heth. Pars mea dominus,dis it anima mea ropter
ea expectabo eum. Pars mea dominus,dixit anima mea &c. Na portio domini,ecclesiasticus est populus , sanguine Christi redeptus rςRI'3 in quo in cantico Deuteronomii Moyses ait: Pars domini,
populus eius Iacob,funiculus haereditatis eius Israel. Vel potius ipse dominus pars eius est, cuius amore omnia terrena despicit,& ipsum solum prae omnibus habere elegit: ad cuius aspectum futurum, & se peruenturum sperat. Ex cuius persena propheta in psalmis ait: Defecit cor meum Sc caro mea. deus cordis mei ,& pars mea deus in secula. Defectus dictus est,quoniam deest illi effectus: & iure cogitatio casenalis defecerat, quae se errasse noscebat. sed illi confitetur, cui culpam reuelare remedium est, delicia consteri securi- , . . tas. Et notadum quod in uno versu, cor & in bono ponitur Viδ Z ς & in malo. Desecit cor utique mala cogitatio: deus autem cordis, hoc est,author boni intellectus, quia eum sine eius
gratia nemo habet. Illius vero hominis deus est pars,qui se maiestati ipsius,& credulitati consociat,& probabili actione comm edat. In secunda verὁ quod addiditsemper se ipsi adhaerere promisit,quod revera perfectorum est, nunquam ab illo velle discedere sine quo contingit semper errasse.
o Teth. 2 onus es dominus sperantibus in eum, ani
Bonus est dominus speratibus in eum,&e. Bonus est ita que dominus speratibus in eum: quia beneplacitum est domino super timentes eum. Quem qui quςrit,inueniet,& adpa, 68 g beatam vitam perueniet.Vnde dicit Psalmista: Quaerite do Esa. o g minum,dc vivet anima vestra. De quo S Esaias ait: Sancti qui sperant in domino,mutabunt fortitudinciassument pennas, ut aquilae volabunt, & non deficient. Sed quia bonum est illi qui sperat in domino,& ad futuram visionem perue nire cellativi patienter omnia aduersa sustineat: ut sine mo
57쪽
m LAMEM HIERE M. CAP. III. 1 plestia aliorum praesentem vitam ducat.imitans illum de quo scitiptum est: Ecce seruus meus suscipia eum : electus meus, Ela At a complacuit sibi in illo anima mea. Dedi spiritum meum super eum, iudicium gentibus proferet. Non clamabit,neque accipiet personam: neq; audietur foris vox eius. Calam unio uassatum non conteret: A linum fumigans n5 extinguet. Propterea diciti
Bonum est praestolari cum silεtio salutare domini. Omnis enim bonorum vita traquilla est & placida: inter superbos verὁ semper iurgia sunt. idcirco Paulus Thessalonicen isibus ait: Rogamus autem vos fratres, ut abundetis magis, a& operam detis,ut quieti stis,& ut vestruita negocium aga. tis:& operemini manibus vestris sicut pr cepimus vobis:&vt honeste ambuletis ad eos qui soris sunt: & nullius alia quid desideretis. Quod quia nemo persecte agere valet,nisi qui se a mundi cocupiscentiis,& seculi negociis sequestrat, subsequitur dicere.
o Teth. Bonii en uiro cum portauerit iugum ad ado
Bonum est viro cum portauerit iugum ab ab adolescentia. Militum ergo Christi persectio,est exutam mentem habere a cunctis terrenis negociis, & tumultu seculi: iuxta iis lud Apostoli Nemo militans deo implicat se negociis secu- , laribus,& caetera: cάmque quatum humana imbecillitas si- , anit, stinat unire cum Christo. Quam quidem speciem c5- uersationis boni eremitae de monachi, qui voto monasticae disciplinae obligati sunt.imitari contendunt sed rara est, &paucissimis dono dei haec persectio cocessa. Is enim ver ἡ &non ex parte perfectus est: qui & in eremo squalorem soli tudinis, & in coenobio infirmitates fratrum aequali magna. nimitate sustentat. Et ideo in utraQue prosessione per omnia consummationem inuenire difficile est: quia nec Ana-Cboreta contemptum ac priuationem materialium rerum,
nec coenobita theoricam ad integru potest assequi purita-D ii tem.
58쪽
CO M. D. HIERON. LIB. II.tem. Sed tamen quantum superexcellat serenitas tranquillet vitae turbulentiam secularis conuersationis, nouit qui hanc expertus est: de dominicum iudicium in euagelio dominus Luc. Iog inter duas mulieres cernit ad Martham dices: Martha Martha solicita es,& turbaris circa plurima: Maria optima partem elegit quae non auferetur absa. Et beatus David solum hoc necessarium homini esse definiens,deo iugiter adhaereo Psal. id te desiderat,dicens: Mihi autem adhaerere deo bonum est:
Ibi. b ponere in domino deo spem meam . Et alibi: Vnam petii a
domino,& caetera. Vna ergo & sola est theorica,id est, contemplatio dei: cui merito omnia iustificationum merita, uniuersa virtutum studia postponuntur. Actiua etenim vita cum corpore deficit: contemplativa autem vita hic incipitur,ut in caelesti patria perficiatur: quia amoris ignis qui Meardere inchoat, cilin ipsum quem amat,viderit, in amor eius plus ignescit. Contemplativa ergo vita minime aufertur : quia subtracta praesentis seculi luce perficitute sed ante omnia humilitas de patientiae custodia seruis dei necessaria est quia qui se exaltat, humiliabitur: qui autem in patientiae virtute perseueraueri hic saluus erit. Unde subiungitur:
Iod. Ponet in puluere ossuum i fortesistes.
Ponet in puluere os suum,&c. Ille quippe in puluere ponit os suum , qui humiliter sentiens, fragilem se cognoscit,&de puluere se factum,iterum in puluerem reuersurum fas Gen is c tetur: dicens cum patriarcha Abraham: Loquar ad dominum meum, cdm sim puluis & cinis, cui & spes erit futurae resurrectionis: qui clim semper poenitentia castigando carnem macerat,spiritum remissionis de Liturae gloriae per dominu misericordia habere debebit'. Hine est v, beatus Iob Iub A a sapientes domini audiens, se cognoscendo non esse sapien
tem semetipsum reprehendit,dices: Ideo insipieter locutus sum.& quae ultra modum excederent scientiam meam. sed quia nulla est cogn tio reprehensionis, si non sequitur & lomentatio poenitudinis eorum quae iacit post reprehensionem subdituri Et ago poenitentiam in fauilla& cinere. Iasauilla enim de cinere poenitentiam agere, est contemplata summa essentia . nihil aliud quam tauillam cineremque
se cognoscere. Vnde & ciuitata reprobae in euangelio do-
59쪽
IN LAMEN. HI ERE M. CAP. III. 17
minus dicit: si in Tyro & Sidone factae fuissent virtutes, Nati. II equae factae sunt in vobis, olim in cilicio & cinere poenitentiani egissent. In cilicio quippe asperitas, & compunctio
peccatorum . In cinere autem puluis ostenditur mortuoru.
Et idcirco utrunque hoc adhiberi ad poenitentiam solet: ut in compunctione cilicii, cognoscamus quid per culpam secimus,& in fauilla cineris perpendamus,quod per vitium facti sumus. Considerentur ergo in cilicio pungentia vitia: consideretur in cinere per mortis sententiam subsequens iusta poena vitiorum. Quia enim post peccatum catnis con tumeliae surrexerunt, videat homo in asperitate cilicii superbiendo quid fecit: videat in cinere usquequo peccando peruenit. Potest quoque cilicio ipsa in reprehensione atque poenitetia dolorum compunctio designari. Nam hoc quod ait beatus Iob: Ipse me reprehendo , quasi quodam cilicio Iob ψα apungitur, dum in mente sua asperis redargutionum stimulis confricatur. In cinere autem agit pinnitentiam: quia ex primo peccato quid per iustum iudicium factus sit, solerter 'attendit,dicens: Ago poenitentiam in fauilla & cinere. Aesi aperte dicat,de nullo authoris dono superbio: quia sum aptus ex puluere, per illatae mortis sententiam ad pulverem me redire cognosco. Et quia necessarium est ut humilitatem comitetur patientia,ostendit prςsens propheta,dicens:
Dabit percutienti se maxillam,&e. Vt impleat euangeli eum virum cui dicitur: Qui te percusserit in unam maxil- Μati. s flam, praebe ei & alteram. Quὁd illi quoque in eulpa sint qui reddunt malum pro malo,& dentem prodente.oculum prooeulo.ostendit David dicens: si reddidi retribuentibus mi. Psil. bhi mala.decidam meritὁ ab inimicis meis inanis. Quapropter illa apostolica sententia magis tenenda est, quae dicit: si esurierit inimicus tuus, ciba illum . Et quoniam post ca- Ro. II dlamitatem huius mundi, misericordia domini eleclos suos de praesenti tribulatione susteuabit sequitur:
ICaps. Quia non repellet dominus in sempiteratum.
di cub. si abiecit, cr mi Debitur secundum D iij multitudinem
60쪽
CO M. D. HI ERON. LIB. II. multitudinem misericordiarum tuarum.
Quia non repellet dominus &c. Non enim in sempiter num dominus repellet eos qui se corrigere volunt, & cohibere a peccatis: quia si abiecit ad lepus, & dignὸ corripi ab hostibus reos permisit: iterum conuersis secundum multitudinem misericordiarum suarum beneficia praestat. Huic si-rs l. Io imile est illud quod in psalmis Dauid ait: Non in finem ira-b scetur dominus: neq: in aeternum indignabitur. Non secudum peccata nostra secit nobis,& caetera.
I Caph., Non enim humiliavit excordesuo ,s' abi
No enim humiliavit ex corde suo &e. No enim ita ge-spexit deus ex corde suo genus humanum, & abiecit a procuratione solatii sui, ut ultra propter transgressiones nolit eorum curam habere,& ope su et pietatis sustentare,sed pro pter bonitatem suam sustinet eos in multa patientia sua : vi Pal I devasis irae efficiat vasa misericordiae. Quia misericors M miserator dominus patiens & multum misericors. De qu sap. II d alia scriptura ait: Misereris omnium domine, quia omniaste :& dissimulas peccata hominum propter poenitentia iligis omnia quae sunt,& nihil odisti horu quae fecisti: nec odiens aliquid constituisti. Quomodo enim posset aliquid V permanere nisi tu voluisses: aut quod a te vocatu non esset, c5seruaretur Parcis autem omnibus, quoniam tua sint do- 'ine,qui animas amas. Bonus de suauis est domine spiritus tuus in omnibus: propter quod hos qui exerrant partibus ςorripis,&de quibus peccant,admonens ali 0 queris,ut reli cta malitia credat in te domine. Proinde nullo modo existi. mandum est,quὁd creator clemetissimus,causa sit perditio ' nis hominum iniquorum: qui ad eum per poenitentiam no Prou- d lunt conuerti,sed unusquisque in peccato Lo interibit. Fu-Eze.Iaa niculis enim peccatorum suόrum unusquisque constringitur. Et anima quae peccauerit,morietur.
b L med. Vt contereret sub pe us fluis omnes uin-
inos terrae. Eccles Vt contereret sub pedibus Mia &c.) Nec plangst eo i qui Z ς peccare coeperanti statimq: desierant. Non est enim Ilistus supe