Fasciculus disputationum theologicarum de Socianismo ... authore et praeside A. Heidano

41쪽

demnatio, quod lux quidem venit in mundum, sed dilexerunt homine po- istius tenebras quam lucem, Job. 3. IS, At quomodo tenebre judicent de luce lumine e Et quomodo sapientiam Dei posset astificate homo , cui illa est unitiae, quomodo verbo crucis aedificati ad salutem posset, quia dili lud impingit, Eendiculum patitur

quis a tam stulto judice rectam sententiarn expectetes Unde quo quis urajorem sapientiam praeteri, de majore ratione niti videtur eo iniquio Euangelio repetitur . nimirunt uou capit auimi lis homo ea questu ut Spiritus Dei sultitias quidem, isti ut nec potes coguoscere, eo quod iritualeste diiudicantur, I Cor. a. v. Iare monet Apostolus I.

COr. 3. 8 ut nequis e ipsumfassatis quis idditur sibi sapiens esse uter os ii peculo hoc ultus sat, ut reddatur sapiens. Etenim sipientia bubiis mundi stultitia sapud Dcum.

2D. Cum enim pleraque Clitis ia-n effiei mysteria tala revelatione no- his

42쪽

bis innotescant e aut de illis rebus sunt quae Deus de se ipso manifestavit, aut quae e X mero eius beneplacito fiu-xere quid circa illa ratio sibi arrogate possit nonne plane hic intellectus noster captivandus de subjiciendus Deo An sorte quia aliter homini vidctur, ratio secus de iis quae revelata sunt judicat, alium sibi Deum, taliam voluntatem ejus finget' aut eo dementis prorumpemus, ut verbis quibus Deus se voluntatem suam me id notam facit, vim adhibeamus, quasi

non illis significetur quod dicitur

a I. Cur eari a verbo Dei revelata sunt, talia sint, uet nec oculis Didit, nec auris audiυit, nec tu mentem hominis vcnerutat, I Ori n. th. . . quae suntiolae vim, quibus in rerum notitiam natura duce introducimur nihil restat, quam sola fides, quae conculcata ratio,

ne issilentio illi imposito divina apprehendat mi dignius quiddam si

credere quam scire. In scientia enim Lueui humana patitur a sensu, qui a rebus

43쪽

D Soc INONIS Mbus materiatis restiti In fide autem a patitui a Deo, qui est age

a a. Illud scire operae pretium en et ab istis rationaliis, quam rationi dicta turam in bisce permittere possint. Nam aut ratio sibi relicta, prout natura cuique inest sibilio judicium assumet: nimis cerea erit haec regula judicandi, invete Lesbia aut prout principiis

Dialecticae Memphylic, Physicae,T-

thicae, qui Tali adcinstructa iudicat: atqui an non sic praeda fimus Philosophiae, quando ad mysteria fidei dijudicanda sic perperam applicatur, madnormam Philosophicorum axiomatum dicta Biblica aestimantur viquid hic consilii, cum judicia vatiant, munus si alter inter de iisdem rebi judicate dccum rationi ipsi lis intentatur, quis ipsam rationem judicabit 23. Quo fine vero haec abistis urgentur e nimirum ut omnes homine in negotio religionis inter se exaequent, sita ei omisi mysteria , de quicquid in B si teli glo-

44쪽

religione est tuu e sic exturbent naturalem Theologiam in locum revelatae substituant. Scripturam ludibrio exponant, explicationibus suis enervent, ut juxta hanc interpretandi methodum intellecta, aut nullum aut tenuem sensum fundat, sed instar hydropici corporis, plus ostentet, quam

revera continet.

a . Tutissimum hic est, non nimium sibi tribuere, nec rationi nimium indulgere, sed illam intra cancellos verbi cohiberes, ut discat ab uno Deo pendere, ex ejus praescripto sapere. ne ultra quam par est se promovendo, se perdat,&dum scrutatur majestatem, opprimatura gloria.

45쪽

DISPUTATIO THEOLOGICA,

o potuit Theologiae puritas

constare, quae tam putri tundamento innititur neque enim ita ratio humana quae tam multis aberra-

tionibus obnoxia est, potest talem Ecclesiam constituere, quae sit talli A dtavi. Quare ut vere sit nos et cultus: Religio spiritualis ec

nraa r aceti dishua Tota cvsherer Romes a. a. a. Etenim ratio sibi permissa, tantum abest ut cuin Veritate amicitiam contrahat, ut potius bellum illia .,-2b indicet,det religione exulare com-

pellat. Cum enim in investigatione

46쪽

3s A scic Dis ruet, Natutae tanta nobis i statu dissicultas inueniendi Veri, ut nisi recte regatur ratio, magis impedinient O sit, tu iniit certam nobis viam mons teti quanto magis illam caecutire&caespitare in rebus divinis, in sensa remotas, verum et Etenim jam a pueritia obsessa est mens nostra idolis innotionibus fal- uae adeo altas in intellectura diceSegerunt iliumque ita Occupant, ut Ve- istas dissicilis aditus pateat. Et quantumuisse illis liberare nitatur, tantam tamen ab illis molestiam p. triar, Ut nitialiunde munita&ad uta, nihil promoveat, sed magis extra oleas curiat

uiso enim asseritur sensum humanum ea mensuram rem

contra omne, perceptaoneStam sensus

ouam mentis sunt ex analogia honunc ne vanalogia Universi rest quem-tel lactus humanus instar speculi maedualis ad ladios rerum, qui suam nataram Natur: rerum miscet eam lae

47쪽

rum est, nil uim animalem ea quouuthra tu Dei. Neque uu- durumsapiemia Dei uou coquoscere Deum per sapientia. Cum ipsa Dei sapientia illi videatur stultitia. 3. Praeterea spiritus humanus, prout disponitur in hominibus singulis est varius multis& fortuitis peritubationibus obnoxius vel prolite temperamentum naturam citius lae propriam lingularem, vel propter educationem de Magis terium quo usus est, vel propter te istionem librorum Sc autori- rates eorum quo quisque sequitur rem tratur vel proprer impressionum disserentias, prout animum vel assieatim

vel liberum Tendunt. Unde fete fi ut quam quisque religionem de opiniones a pueritia imbibit, illis in tota vitas dedat, nec nisi cum summa dissicultate deponat, aut si se nimis nititur, sicut cum nimis intelligens videri appetit, nihil intelligat, et intellectum decoquat, de dum se perpeta quaerendo fam

48쪽

do fatigat, nunquam aliquid certi in

venias.

6. Cumque homine per sermone Ssocientur, ,erba fere ex captu vulgi rebus imponantur hinc fit, ut mala Scinepta verborum impositio miris modis intellectum obsideat. Quod soliti sumus conceptus nostros verbis quae rebus accurate non respondent, alligare adeo ut persaepe vocibus non intellectis praebeamus assensum. Quae causa est tam multarum controversiarum inter homines, quae late omne in nanes logo machias desinunt. . Quae omnia rationem nostram tam multis dissicultatibus d perplexitatibus involvunt, ut in multis vi ac ne vix quidem, in aliis non nisi fortuito se iis evolvere ac extricare per se ipsam queat nisi pro summa regula habeat, ea sola quae nobis a Deo revelata sunt, ut extra Omnem dubitationis aleam posita esse amplactenda & credenda . Et ouam vi forte Erinen rationis, quam maxime clarum S evidens, altu a

49쪽

aliud quid nobis suggerere videatur, soli tamen autoritati divinae potius, quam proprio nostio judicio esse fidendum cstandum. 8. Quia ergo Intellectus noster natuta sua sicci luminis non est: hptae terea tot praejudiciis .et totibus ex singulari dispositione est tretitus , quid aliud est rationis naturalis nisus in religionis negotio, quam religiosa quaedam insania,imo vetius illeligiosa stultia , .rationale delitium. Quod in summa nihil aliud sit, quam relicto verbo Dei, sibi proprium vetbum fingere, ut Propheta ait, derelicto foute aque vivet bifodere ci eruas cis mas effractas, que continere nou aleant aquas. Jer. a. v. I 3.

s. Hic vero cum Socinanae Theo logia processus sit, facile patet, non aliunde eam, quam e rationis, suo nodulo de aeternae salutis negotio philosophantis, fonte dimanasse vel et te ex ejusmodi S. literarum interpretatione profectam, qua nonnisi id, quod verum esse

50쪽

rum esse ratio judicat, quodque per causas messecta propria ita se habere demonstati potest, ipsi Scripturae impingitur, Meum ipsum dixisse credi

I O. Qiis acto fundamento , id porro effectum est, nihil esse de Deo credendum,nisi quod per rationem de Deo cognosci potest: neque quae de

Deo in Scripturis revelantur ulierius quid nobis patefacere, quam quod natura duce ex ipsis rebus creatis de Deo innotescit. Ut illa sit optima Dei notio, quam maxima pars hominum de Deo fovet, citra revelationem Verbi. II. Quia ergo ex natura juxta SO-cinum nihil aliud concludi potest nisi Deum esse, cisse unum, hinc Monarchiae astruendae in Deo praetextu, Trinitas Personarum , quae cum unitate

simplicissima essentie optime covenit, negata. Et mysterium hoc fidei, quod summum est hominum bonum, quod purgatissimis tantum mentibus cernitur, ceu praesens religionis pestis: ve

nenum,