장음표시 사용
151쪽
tes proserpunt. Vesta dicitur, quod viridibus herbis vestia ut Buccatius lib. Iri. de Geneat. Deo vi hujus imagine exprimit Evi fit. & quid ea sibi velix, 3ponix Dicit ergo eam in capite turritam
coronam gestare, nam terrae ambitu , coronae instar est ciuita Opi . tibus & oppidis insignitus. Vestis praeterea ramorum, atque herbarum textura distinguitur , quae a b Ores, plantas ac lier bas ostendit, quibus terra est consi a. SceptrUm manu tenet quo regna, diuitiae, ac humana potentia, quae sunt in terra, si unificantur .limpana, quae apud eam sunt, ad terrae rotundita.
152쪽
tem reseruntur, quae in duo hemisphaeria diuiditur, quorum
unum superius vocatur,in quo nos degimus,alterum in serius, duod Antipodes incolunt. Quadriga vehiturinam ea licet immobilis persistat,opera tamen,quae in ea exercetur,certo quodam ordine per quattuor anni tempora progrediuntur, alio aliud deinceps sequente.Quod a Leonibus trahitur, vel agricolarum in tradendis terrae seminibus opera demonstrat;consueuere enim leones,ut Solinus dicit, si per pulvereum solum iter faciant, cauda pedum suorum cyrenici turbare vestigia, G,-- ne venatoribus sui itineris praestent indicium: quod & agrico- , - - lae seminibus iniectis,statim faciunt,sulcos tegentes, ne semen surripiatur ab auibus vel cum sint ossa leonum ossibus caeterorum animalium duriora, intelligi voluerunt, vertentium terram membra oportere esse solidiora, am caeterorum: vel ut ostendatur per leones,quos quadrupedum reges dicimus, iu- go Opis subditos,orbis principes terr* legibus esse suppositos Si vero fabulam spectamus,Hippomanes Atalanta,eo quod in luco Matri Deorum sacro, nulla religionis ratione habita una coierint, in leones ab ea conuersi dicuntur, ac domina currui alligati. Sedes autem vacuae circum illam positae designant,non solum domus, sed ciuitates, quae incolentium sunt sedes,vacuas persepe fieri,vel peste agente, vel bello; seu quia in terra plurima sunt loca inhabitata : seu quia ipsa terra semper sedes seruet vacuas nascituris. Cory bantes autem hanc arramatos obire veteres voluerunt, innitentes, Vnum quemque
mortalium pro patria sede debere se bellis exponere, & arma pro salute patriae sumere. Isidorus praeterea scribit, clauem Ma Clam intri Deorum in manus traditam, ut eo intelligeremus, terram maVu M hyberno tempore claudi, in suumque sinu in semen sparsum abdere, quod vere erumpit, tunc autem terra aperiri dicitur, secundum Alexandri Neapolitani sententiam. Eam antiqui quernis sertis interdum redimicbat; nam olim homines glanibus,a terra productis victitabant, sicut nunc frumento, aliis- . quo fructibus vitam sustentant, quos & eadem terra abundet mcit Coronae aliquando erant pineae; haec enim arbor illi sa-Cra erat, ob maximam earum copiam,quae in Phrygia est, ubi
ea primum est Dea habita, ae praecipuo cultu assiciebatur ita
153쪽
Dra PD - ut Dea Phrygia sit nuncupata, QVare ab eius regionis monte M. dicto derecy ntho, est dicta Berecynthia ita eam Virgilius LAEneid appellat, cum ei similem Romam facit, ita dicens;
ualis Bereynthia mater uehitur curru 'hra etas turrita per urbes, Laeta Deum partu,centum complexa nepotet. .
p si Aux pinus Magnae ma si fuit consecrata, quod feratur, Ait
e, Anagna pulcerrimus adolescens, ab ea adamatus, in eam arborem matri. conuersus. Fabula autem est huiusmodi,Dea huius pueri ambre Capta , eum ad se adsciuit, ei suorum lacrorum administra tione crCdita: ita tamen ut virginitatem coleret: quod illeae iuramento confirmauit, se facturum: sed postea pulcritudine
Nymphae cuiusdam , Sagaris fluuii filiae captus, pro milli obli.
t US, cum Ca concubuit. Quod cum Dea restauisset, statim Nympham de me uio sustulit; adolescentem vero a se expulsi. qui peccati conscientia permotus, in eum furorem adaeius est, ut montes peragraret, semper vocifera n S, ululan S, aC Caput concutiens: petris vero acutillimis frusta ex suis carnibus concideret, dc abscissa virilia ab se proiecerit. Sed Dea,eius tandem commiseratione mota, in pinum eum conuertit utque significaret, se adolescentis mcmoriam retinere , pineis ramis se eo ronari voluit, ac suos sacerdotes acuta petra se castrare, atque diebus sibi sacris,eos circumire iussit Caput agitantes, brachia compunget Die S, tot Umque Corpus vulneranteS, ut in eo As simitarentur. Hi sacerdotes Galli quoque vocabantur , a quo dam regionis illius fluuio sic dicto id nomen mutuati, ex cuius aquis qui bibi sient, statim in furorem atque insania rapieban tur. Pausanias in Achaicis scribit, fuisse in Dymaeis templum Dindymenae matri, & Attae qui idem est atque Atys cosscet crat Um. De Atta hanc refert fabulam; hic Matris Deum orgi/ apud Lydos peregit quare cum apud eam in honore esset, Iu piter inuidit, aprumque imi ni sit, qui Lydorum labores & op ra vastabat, tum & ipsum Atten interfecit. De eodem aliam
longe ab sui dissimam fabulam narrat; quae est huiusmodi , Io uem ferunt in somnis senae in terram effudisse, ex quo geni Viduplicis sexus est natus; lue vocavit Agdistin. Hunc vero Dij mccucu es, illi pudendum absciderunt; atque exinde, Pp
154쪽
umygdala: quae macura cum facta essent, Sangarij aiunt fluctis filiam cepisse, re in sinum potui siste tum statim fiuctus euanuit
ipsa autem puella Pr egnan, facta, cum peperisset, hircus puerum expolitum curauit. Sed supra hominem cum formosus adoleuisset, pueri amor Agdistin cepit adultum autem iam Atten propinqui Pessinunta miserunt ad rCgis filiam. Canebatur iam Hymenaeus cinstar Agdistis: Attes vero furore correptus, sibi virilia amputaui Camputauit & Rex, qui filiam illi dabat. Porro poenitentia Agdistin Cepit ob ea quae fecerat, Ac
ab Ioue impetrauit, ne quid corporis Attes putresceret, neve liquesceret Haec Pausanias Eusebiu S lib. I ii .de Pr*par E u an g. Attis, inquit, maxime flores significat, qui antequam ad fructum veniant, defluunt quapropter ei abscissa virilia feruntur. Sed iam ad Magnam matrem reuertamur, qUae olim maxima pompae Phrygia Romam est aduecta: legatos enim eo Senatus miserat,cum de ea in urbem accersenda libris Sibyllinis esssent admoniti.Nauis autem, qua id simulacrum vehebatur, in faucibus amnis Tiberini vado haeserat, nec ulla vi inde amoueri poterat Tuc Claudia Vestalis, quae de pudicitia male audiebat (nam eam comptiorem, ac in hominum consuetudinliberiorem animaduertentes , in suspicionem parum integreius pudicitiae venerant manibus ad Deam leuatis,Tu optime nosti,inquit, me impudicam vulgo existimari quare te precor, ut, si eius criminis sim rea, de me tu poenas sumas: sin semper me castam integramque Custodiui, in huius rei argumentum, meam pudicam manam sequi ne detrectes. His dictis, cingulo nauem alligauit, quam facillime quo voluit, traxit, maSimo cum spectantium stupore. De ea autem virgine nemo postea ausus est umquam aliquid, quod eius famam laederet, loqui, immo ne suspicari quidem. Hoc operae pretia arbitratus sum narrare, ut qui Pudicitiae imaginem exprimere velit, habeat unde exemplar de sumat licet multa,eaque praeclara at gumenta non desint, quae sparsim hoc in heso sunt disseisii nata , ad
quae facile quis eam effingat. Huius Deae simulacrular Romam aduectum , in atro lapide erat eXsculptum, quod cum eo per
uenisset,ubi Alyton in Tiberim influit, a sacerdotibus ex et ui in plaustru in filii impotitum, quoda duab M vaeeiis trahch a -
155쪽
tur: atque in urbem maxima cum pompa, re populi publiei laetitia fuit receptum.Quotannis vero eadem pompa celebri batur, Sc Carpentum, quo vehebatur simulacrum, Almoni, undis, immo etiam ipsum simulacrum , ta sacerdotes, gladii quoque abluebatur: quod ostendit Ouidius in Fastis,sic dices; Est locus, in Tiberim, quo lubricus influit Almon,
Et nomen magno perdit in amne minor. Illic turpurea cauus cum vesse sacerdos Almonis dominamsacraque lauit aquis.
156쪽
In hac pompa currum praecedebant multi nudis pedibus, qui longe obscenissima de hac Dea, & eius amasio Aty concinebant Quare D. Augustinus lib. H. de Ciuit.Dei exsecrabiles hos ritus detestans,Ante eius lecticam , inquit, die solenni lauationis eius talia per publicum canebantur a nequissimis scenicis, qualia non dico Matrem Deorum, scd matrem qualemcumque senatorum , vel quorumlibet honcstorum virorum , immo vero qualia nec matrem ipsorum scenicorum deceret audire. Herodianus in historia Commodi idem testatur,
dicens; eris initio, solemnique die pompam Matri deum Romani celebrant, in ea quae apud quemque sunt diuitiarum praecipua, supellexque materiae, aut artis spectandae, praeferri ante Dcam solent ; passimque omnibus ludendi licentia permissa, sic ut personas induat,quas cuique libitum Alij quoque festi dies, ludi, sacrificiaque in huius Deae honorem apud veteres iunt instituti. Sed quia ad rem nobis proposicam minime Magnam
facere videntur , de eis dicere omittamus. Sed tantum dica- truvictimamus,ei porcam mactatam fuisse haec enim bellua,cum copio- iam prolem uno partu effundat, maxime terrae foecunditatem imitatur.Ouidius refert, ei, cum primum Romam ingressa es set, indomitam iuuencam fuisse immolatam,Romanis fortasse
AEgyptiorum morem exprimentibus , qui hieroglyphicis
suis litteris terram volentes innuere, bouem(vt Macrobius
scribit aut vaccam describebant. Apud Tacitum legitur, quos . 'dam Germaniae populos Matri Telluri diuinos honores tribuisse, tamquam quae cunctas in mortalium res adhiberetur. - ' Sed cum is(ut superius diximus templis, ac simulacris carerer,
diuinam ei rem in luco faciebant Erat currus, pannis opertus, quem nefas erat cuiquam praeterquam sacerdoti attingere, ut qui solus sciret,ibi Deam ess e: quare nusquam ab eo curru re' ced bat,quem duae vaccae per eam regionem trahebat. Tunc erit dies omnibus incolis indicebantur , arma tractare noniceoat,sed ea clausa omnibus erati regio uniuersa pace, atque Octo aoundabat loca autem, per quq Dea iter fecisset, maxima igione colebantur Cum haec diuturna peregrinatione eresia euet, neque amplius apud mortales versari vellet, currum,quo vecta fuisset,quodam in lacu,una cum vestibus, qui
157쪽
bus tecta fuisset, immo & ipsam quoque abluebant. Servi ve ro , qui id opus praestitissent, numquam amplius exsistebant. absorpti lacu illo: quod mirum in modum eorum populorum
animos religione opplebat, & numinis maiore venerationem
iniiciebat. Haec eadem ( ut re Tacitus refert; ab aliis quoque
Germaniae populis colebatur,nullum eius simulacrum habentibus: qui tamen in eius religionis argumentum, apri imagi.nem ferebant; quam omnium armorum instar existimabant sibi id persuadentes, eo se praestidio tutos ac incolumes a cuctis periculis, atque hostium vi conservandos. In numisimate quo.dam Faustinae Magna mater ita exprimitur Est mulier corona turrita redimita;haec sedet, dentero brachio sedi innixa; simistra Clypeum continet,supra genu collocatum , ex utroque latere sic sim gulos leones habet Eadem &Cybele,a quod a scilicet phrygiae monte fuit nuncupata. Sed Festus Pompeius vult eam ei. cham norinpastu, test cubus, quin&eadem ratione ei cu bus ab antiquis dicabatur, quo terrae stabilitas monstrabatur: nam quocumque tadem modo cubus iaciatur, semper remis stabit. Eius imago cum ea consentit, quam supra Massae Ma tri attribuimus; nam dc caput turrita corona habet ornatum, quemadmodum Lucretius de ea dicit lib. ii. c Mur lique caput summum cinxere corona:
Mutas e. imbi mrum ita loco,quo ustinet Oiles. reis sit his Hac corona Olim donabantur ij, qui primi hostilia moenia asilonaret mi'. cendissent.Eiusdem currum leones trahunt: quod secundum aliquorum sententiam adumbrat,Terram in aere pedere fluicurrus rotis sustinetur; nam circum terram caelestes orbes per enni motu volutituri quod etiam leonibus innuitur, qu T D p; belluae feroces: coeli namque sunt maxime valida corpo o rumquae acrem intra se coerceant,ac terra contineant,ne disq/' Quare eodem libro ita apud Lucretium legitur, Hanc veteres Graium docti cecinere Poetae, . Sedibus in curru biiugos agitare leones,
Aeris in Jatio magnam pendere docentes . Teletarem,nequeposse in terra si iere terram. Leones etiam ei siu biugati significare possunt, maternam p rupem omnia superare.Itaque de ea ita ouidius lib. 1 v. Fδ''
158쪽
rum scribit. Feritas moletita peri am Creae turesci crem ita cata o e Cum hoc mirum in modum consentit id quod apud Aristo, telem libro de mirabilibus rebus exstat marrat enim, in Sipylo Phrygiae monte lapidem paruum quidem , oblongum, ac rotundum inuenir quem si quis repertum ad Cybeles templum
tulisset,inaxima pietate erga parentes afficiebatur , eosque in posterum summa obseruantia colebat, licet anica impius erga illos exstiti siet, violentis etiam manibus in eos iniectis. Nonnulli opinantur,ut Diodorus refert, Cybele leones attributos,
quod ea ab illis nutrita in monte Cybelo feratur, aqua ea id romen sortita fuisset nam M alij multi a bellu is alti dicuntur, Si fisculapius a canibus, Romulus atque Remus a Lupis, acervis Telephus, Semiramis ab auibus, a picis atque capra Iupiter quae licet fabulosa videantur,tamen ita historiis est traditum,atque pro vero confirmatum. Qui de rebus naturalibus scripserunt, elementa ita inter se communicare voluerunc, ut aliud facile in aliud commutetur, prout magis concrescit, vel attenuatur Quare Plato inter ea decuplam proportionem esse
existimavit. Si quis ergo id diligenter considerauerit, minus mirabitur, tantum inter se antiquorum Deos implexos, ut vix extricari posse videantur nam idem Deus alias atque alias subinde res significat; e contra Lepe diuersia inter se nomina ad unam,eamdemque rem referutur: ut lupiter plerumque ignis est symbolum,sed interdum etiam aeris Iunoque fere pro aere capitur, sed tamen dc terram aliquando adumbrat: Sol unus ille quidem est,Luna quoque una, plurima tamen nomina ha bent. Aqua multis est numinibus adscripta, terrae idem accidit,ea, cum assidue humorem ad se attrahat, vapores rursus ex sese in sublime emittit, qui concrescentes, in infima aeris par xcijubes creant , ex quibus postea pluuiae exsiistunt. Hac de Caussa Phornutus vult Terram Rheam vocari, tamquam ex ea rampluuia quod est, fluati cui tympana, & cymbala ideo adhi- ita fui ne, item faces, ta lampades scribit, propter tonitrua scilicet & fulgura significanda, quae pluuiis praeuia esse solent. Alij opinantur,tympana adventos referri, quos terra intra sua
159쪽
viscera continet: eius opinionis est Alexander Aphroditu, e . qui eosdem refert, Vestae adscribi, quae virginali facie est ese cta ea enim est Terra, quae etiam sedet ita enim exsculpsit Scopas, ut Plinius scribit , in hortisque Seruilianis viscbatura haec
etiam tympanum tenebat.Phurnutus dicit,eam rotundam effingi solere,atque per medios humeros fixam, eo quod huiusmodi est terra, dc sic coagulata sedet: serta candida ait ei cit cum posita esse,quod coronetur, & occultetur undecumque a candidissimo clemento. Sed hic est animaduertendum, duas apud antiquos fuisse Vestas; quarum una Saturni fuit mater, quam pro terra posuerunt; altera filia,quae ignem significabat hoc est vitalem illum calorem,qui per terrae viscera fusus, om. nibus quae ex ea oriuntur, vitam tribuit. Quare nullam ei an. liqui statuam posuerunt, ut de ea Ouidius libro Fastorum
Nec tu aliud Vessam,quam visam intellige flammam Nataque de flamma corpora nulla vides: Iure igitur virgo est,quae semina nulla remittit, Nec capito comites virginitato amat. Itaque eius cultui virgines,Vestales ditae, dicatae fuerunt, Amatis r. quT primum a Numa,ut ex Liuio intelligi potest,institutae suematitetur. runt.Scribit Agellius, quod virgo,dum a Pontifice caperetur, si Es. Amata appellabatur, ea ratione, quod quae prima capta fuit, ita vocabatur: in id collegium cooptabantur illae quidem nos minores sex annis,nec dece maiores; has oportebat nullo lis guae,aut oculorum,aut aurium, aut denique alicuius corpori partis vitio laborare,harum parentes eiusmodi esse debebant, ut numquam seruitutem seruissent, neque quaestuariam, aut V EA L se mam arx m eZercuissent. Initio quattuor tantum fuere, postsex:neque homines aditu excludebant, praeterquam Do ctu. Triginta annis ibi necessario eis erat permanendum, de cem enim in sacrisceremoniis atque in suo munere perdiscepdo Consumebant .hoc erat, curare, ut ignis ille sacer, ipsarum custodiae creditus ne extingueretur: sit enim id unquam acci disset, maximum aliquod malum Romanis portendebatur c/vero, cuius culpa id euenisset, a Pontifice acriter verberari so labar,m-s autem erat, tabulam felicis materiae tamdiu vexb
160쪽
tare, donec ignis conciperetur; qui cribro alieneo in aedem a virgine deserebatur Altero decennio eae munus suum obabat: quo absoluto,tyronibus docendis aliis decem annis praeerant. Post quod tempus tamquam rude donatis liberum erat, nuberene vellent, an ibidem permanere: sed tamen oppido paucae fuerunt, quae nuptias eligerent, nam quae ab instituto resiliissent,sere longe infelicissimum exitum experiebantur. Sed tamen eo tempore, quo erat eis ibi permanendum, vitam pudicam degere eas necessario oportebat: nam quae in incesto fui s. set deprehensia,uiua adhuc feretro imponebatur, & tamquam mortua efferebatur,cum propinquoru suorum luctu , sequeritibus moesto cum silentio pontificibus,& sacerdotibus. Prope portam locus fuit subterraneus , in quem scalis quibusdam descendebatur in eum locum solam virginem demittebant,&scalae auferebantur, locusque ipse occludebatur. in quo ne fame necari videretur, panis, lactis, & olei nonnihil apponebatur, unaque ardens lucernae quibus peractis,sacerdotes, aliique discedebant. Eo die iustitium erat in urbe, & moeror, pauorque non exiguus: magnum enim aliquod malum ciuitati
portendere putabant Vestalium supplicium. Sed tamen haec Vesta,de qua modo loquimur,pro altera saepe apud scriptores
ponitur, cum scilicet de Deorum natura, templis, sacrificiis, aliisque ritibus sacris scribui, qui ad Corum cultum pertinent. Quare nemo miretur, si quae alterius sunt, ego ad alteram interdum ti astulero vix enim de terrae viribus scribi potest, quinde terra quoque ipsa dicatur. Ouidius refert, Vestae templum, Vestae tem- quod antea Numae domus fuerat, rotundum exstitisse,ut scilicet eo terrae globus adumbraretur, intra cuius viscera semper ignis ardet, perinde atque eo in templo perpetuus ignis asseruabatur Festus scribit,Numam Vestae rotundum temptu con secrasse;nam eam terram esse crediderat,quae hominum vitam conseruar haec quia globi speciem refert, Vestie quoque telix plum eadem figura construedum curauit cuius structura Deae imaginem exprimebat. Quare Alexander opinatur, per eam
diuinum animum repraesentari, in quo oculorum obtutus defigere nequimus,sed ea tantum cernimus, quae eum circia stat.