장음표시 사용
201쪽
inter caerulcum, S nigrum medio, quales muscae esse solent quae carnibus insederint .dentes ostentabat , vulturis erat sub strata pellis Quidam senserunt, Cerberum nostrum hoc cor pus referre,sicut enim ille infernum adeuntibus se mite osten
dit,ita & hoc se praebet facile atque obsequens iis, qui genio,
ac voluptatibus indulgent , item non secus maximum facessit negotium ii, qui a vitiis ad virtutes deficere volunt, atque ille in eos insurgit,qui ex inferno exire tentant Et ad hanc fortasse sigrtificationem Virgilius lib. V I. AEneid respexit, cum fingit, belluam hanc, AEneam, hominem scilicet omnibus virtutibus insignitum , primo ingressu allatrantem: quod contrarium vi. detur iis, quae de eadem Hesiodus aliique scripserunt, qui volunt,cam ingredientibus abblandiri. Sed nihil est inter eos dbscrepantiae si rem suis momentis velimus expendere: nam qui ad inferos descendit, hoc intellectu, ut vitiorum coeno sese ingurgitet S Cerberum in aditu offendit, qui miris modis ipsum demulceat, hoc enim corpus animi libidinibus magnopere acquiescit,ac oblectatur: quod tamen acriter reclamat, sit quis a tantis sordibus resilire velit.Qui vero infera loca adit,qucmadmodum AEneas fecisse fingitur,ut scilicet, vitiorum turpitu dine conssiderata, vehementer ab omni scelere abhorreat, ac virtutes summo studio sectetur , is Cerberum habct aduersariui in hoc est, appetitus magnopere repugnantes sentit , qui se ab instituto ad virtutes cursu quantum potest, rettardet. Ea dem ratione a poetis est fictum, Herculem inferos penetrasse, ac inde victum Cerberum secum abstraxisse;quia is prudelem hominem referebat, qui sensus hos corporeos rationis vinculo ita constringit, ut secum ex inferorum vitiis facile educat, atque per virtutis semitam eos ambulare compellat: e contra
vero de Pirithoo fertur, eum, cum ad infernum descendisset, ut uxorem a Plutone abstraheret, quacum libidines suas ex pleret,a Cerbero interfectum fuisse; qui enim se in foedis volu ptatibus immergit,fere numquam emergit, sed illis tenaci ci adhaerescens, tandem obruitur. Hecataeus Milesius, ut Pausa Dias in Laconicis refert,quae de Cerbero narrantur, fginc LVM esse testatus estinam in cauerna,quae erat in Taenaro promo'
forio,vnde ad inferos descensus patere putabatur, imm/pq
202쪽
actetrum serpentem lustrum habuisse refert; qui sit idcirco inferorum canjs dictui, quod quem morsu impetisset, subita eum veneni vi mori statim necesse esset eum serpentem ab Hercule ad Eurystheum pertractum. Homerus vero (is enim primus Ditis Canem, quem Hercules extraxistet, appellauit neque nomen ei proprium imposuit, neque de eius figura est quidquam fabulatus: posteriores ta Cerberum appellarunt & eum, caetera cani similem , tria dixerunt capita habere. Sed de Cerbero hactenus. Nunc ad Plutonem postliminio redea, mus; quem Seneca in Hercule furente ita describit; Superbo digerit vultusedens .
t Animo recentes ira male si in Deo:
Fraus torua , patrum quae tameli jecimen gemi, Genti siue tante vultus est illi Iouis, Sed fulminantis magna pars regni trucis Est ipse dominus, cuius ah ectum timet uidquid timetur Huic veteres quadrigas tribuere , quas equi quattuor atri, M p ibis
naribus ignem spirantes trahunt: quattuor equos Claudianus quadra . lib. 1 de Raptu Proserpin. recenset.Sed Buccatius lib. I IX.tre Stantum nominat, currumque tres etiam rotas habere dicit; quod ad difficultatem,atque pericula, quae experiuntur ij, qui diuitias parant, & ad futuros rerum euentus incertos refert Plutonem enim interdum Diuitiarum Deum posuerunt licet Dinitia se Graeci alium quemdam diuerso nomine appellatum diuitii S Dere..praeponerent, quem Plutum dixere; qui a Plutone saltem effi- Plutus. gie differebat; nam Aristophanes in Comoedia, quae Plutus inscribitur, cum caecum repraesentat, a Ioueque eXcaecat Umdicit, ne viros probos, modestos, doctosque cognosceret. Lucianus etiam in Timone eum caecum, claudum, interdum lectica vectum , aliquando pedibus celerem facit; nam dum diuitias malis hominibus elargitur, velocem se ostedit; sed cum ex eis aliquid probis imperat, mirum quam sit segnis d lentus quod etiam est Fortunae proprium. Itaque Pausanias in Boeoticis laudat eum, qui Plutum in manibus Fortunae pomsuerit, tamquam eius matris, atque nutricis neque minu S prudenter fecisse Cephisodotu statuarium dicit,qui Pacem Atheniensibus
203쪽
niensibus fecerit,Plutum in sinu habentem, pax enim diuitias conseruat, quas bellum dissipat.Plutarchus scribit, apud La
ceda monios Plutum caecum, atque iacentem esse essicium Rhodij,ut Philostratus in Imaginibus refert, eumdem viden tem,alatum, ac inauratu habebant; M arcis suae custodiat prae fecerunt: est quidem volucris pictus, ut e nubibus, ad eos de. scenderit, aureus autem est, ob materiam, in qua eis primum est visus; pictus est&oculatus, ad eos enim ex prouidentia ac, cessit dicunt enim in ortu Mineruae Rhodiis aurum de pluisse; Aurii pla- quod & apud Claudianum in Paneg Stiliconis legitur. Quod rara dela- ideo fuisse,ide Philostratus narrat, quod Rhodij Miner uam enimio cultu prosequebatur, sed ei non quemadmodum
par erat,titabant, in re enim sacra ignem non adhibebant et ita, que Iupiter in eos Carlitus aurum depluit, non autem Mineruam demissit; quae ad Athenienses,ut sapientiores, riteque sacrificantes profecta est; nam ij in sacrificiis igne utebantur. Plutoni cupressus erat sacra , e cuius foliis, ac ramis ei sertum contexebatur, erat enim arbor infausta, Cuius usus in funeribus plurimus erat, aut,quod semel abscissa, numqua amplius germinat; aut, quod iuxta Varronis sententiam, rogos hoc li.
gno olim circundarent, ne terer nidor eX concrematis cadaueribus circumstantes offenderet. Apud veteres enim erat in more possitum,ut propinqui ac amici funus ad locum, ubi erat cremandum comitarentur, ubi ad praesicae modos omnes fiebant, ac lamentabantu Chaec autem erat mulier pretio conducta, quae mortuum maxima qua posset voce defleret, eiusque egregia facta praedicaret; nemo autem inde recedebat, quoad cineres urna non essent conditi praesica voce praeeunte Ite di missio est. Ad tanto etiam herba Pluto legitur coronatus. Fue 'i runt qui narcisso eius caput adornarint; hic enim flos mortuiss gratus esse credebatur; fortasse propter adolescentem quem dam, hoc nomine vocatum, qui moriens in hunc florem dice batur mutatus. Quare ex eodem Furiis serta contexebant, quemadmodum Phornutus refert.
Furiae autem Plutonis administrae putabatur: ex inserisqVoin terras emergere aliquando, sunt creditae,ad poenas amor talibus suorum flagitiorum exigendas, aut eos ad alia p*io 3
204쪽
scelera impellendos tres eae numerantur, Alecto scilicet, Tisi.
,hone ac MCnsera. Eaedem ab antiquis colebantur, magis ne obessent,quam ut prodessent, quo cultu etia olim Deos Auer- , T runcos prosequebantur, ut scilicet mala auerterent: averrun- eare enim est auertere Ea de caussa,vt Pausanias in Atticis meminit, Furiis Graeci sacrificabat. Furiae ergo fana, ac aras apud veteres, sicut re caeteri Dei habuerunt , eas Atthenienses dico, hoc est,seueras Deas,SIcyonis vero , id est,a contrario sensi beneuolasAc mites appellabat. iis quotanis die stato sacrum facientes,praegnantes oves mactabat, ac mulso pro libamentis,pro corollis floribus uti,follene habebant. Alicubi etiam in Achaia Eumenidum fanum erat dedicatum,co siquis caede vel quouis incesti, aut impietatis genere poliatus in trauisset, spectandi caussa, statim eum mente capiendum diris terroribus exagitatum credidere: quare omnibus, etiam alio contendentibus templi aditu interdictum fuisse,scribit Pausanias in Achaicis qui etiam Arcadiam describens , narrat , in quadam eius regionis parte templum,atque agrum Dei S Ma- niis cosecratum fui quas is Furias fuisse arbitratur mam hoc in loco ob matris caedem Orestem insanivisse tradebant,itemque non longe ab eo fano terrae agger surgebat, e lapide excisum digitum insigne praetendens s unde &illi tumulo Digiti monimentum nomen est et ibi furentem Orestem tra debant, manus digitum abrosisse prope erat & alter tumulus Ace no- mi ne;quod ad eum insaniae medelam Orestes nactus fuerit.Et illic erat alterum Furiarum templum has Deas Oresti, cum primum est mente captus,nigras obuias factas memorant eas . dem,cum digitum adedisset, albas apparuisse , earum aspectu statim illum ad se redisse dcirco iis,quarum effugit iram, inferias misisse diosterioribus vero rem diuinam feci ite dicitur: ac Candidis quidem Deabus M Gratiis pariter incolas postea sacra feci te, idem Pausanias refert. Cicero libro III. de Nat. Deorum de Deae Furinae luco meminit, quam Farias esse vult. Eacum serpentibus esse crinem implicitum, primus Omnium finxit AEschylus, quemadmodum in Atticis refert Pausanias. Itaque Seneca in Hercule furente ita Iunonem dicentem facilicum vult furorem Herculi inlicere,
205쪽
Incipite famulae Ditis,ardentem incitae 'Concutite pinum;& agmen horrendum aneuibus Megaera ducat,atque lucrisca macuminiam rogo flagrante corripiat trabem. Dantes in Comoedia de inferno dicit , se, cum in imo inferso esset,oculos ad quamdam turrim erexisse; Ab exit diras ubi tres resideresororen, Finmineum quibus os facies refers cmore, Tortu cinctae bisse, redimitae t Nora saerei Angui n
206쪽
passo, i crines quibus ornauere cerastae. Hae quales in reliquo Vssent, ex Strabone colligi potest, qui lib.i v.Cassi teridas insulas describens, inquit, homines ibi habitantes fuisse colore fuseo, tunicis ad talos demissis, cingulo peruis incinctos, baculosque manu gestasse,Furiis per similes. Suidas etiam de Menippo Cynico referens, qui insania captus, se inferorum ministrum esse dictitabat, seque huc ab infernis Deis allegatum, ut hominum facta exploraret, ac ad ipsos de cunctis referret,eum Furiarum habitu usum scribi tmempe veste nigra,ad talos usque demissa, non admodum lata, fascia incinctum,pileum gestantem, in quo duodecim sit gniferi sigila
erant expressa,tragico cothurno calceatum, manu tiraxineum
baculum tenentem, prolixa barba, qualis philosophorum so , lebat esse: quae nihil ad furiarum habitum faciebat, siicut nec pileus Itaque vestis illa nigra, ad terram usque protensa,fascia, ac baculus in Menippo,iuxta Suidam, Furiarum habitum adumbrabant, quemadmodum etiam Strabo paullo ante dinpinxit. Ariadna, cum se a Theseo solam in littore relictam vidisset, qui clam cum Phaedra profugerat multum, diuque misera est de sua acerba fortuna conquesta;demum ad Furias conuersa, ab eis contra perfidum illum, ac proditorem ultionem exposcit apud Catullum in poemate de nuptiis Pelei, & Thetidis. Uuarefacta virum multantes vindice poena Eumenides quibus anguineo redimita capillo, Frons expirantis praeportat pectoris iras,
Nuc,huc aduentate,meas audite querelas. Perinde atque nemo melius eis ab illo poenas impietatis reposceret; cum nihil magis homines excruciet, quam mentiSperturbationes, ae morbi, cum a ratione animum abducunt.
Neque quidquam aliud intelligendae sunt Furiae, quae a Poetis homines vexare dicantur: quare de eis Lactantius in diuinarum institutionum Epitome,Tres inquit affectus,vel ( ut ita dicam tres Furiae simi,quq in animis hominum tantas perturbationes Ciunc.Ira, quae vin dictam cupiti auaritia, quae desiderat
opes: libido, quae appetit voluptates. Hi non per se mali sunt, quos Deus homini rationabiliter inseruit: sed cum sint utique
207쪽
natura boni quoniam ad tuendam vitam sunt attributi male utendo fiunt maliata igitur ad coertionem peccatorum,id est, ad regendam subiectorum disciplinam, data est a Deo, ut me. tus licentiam comprimat, dc compescat audaciam: cupiditas ad desideranda, ta conquirenda vitae necessaria tributa est: li. bidinis autem assectus ad procreandos filios insitus & innatus est Redigendi sunt ergo isti affectus intra fines suos,& in xiam
rectam reducendi Si enim illis omnem,qua velint, vaganei Ibcentiam tribuimus,omnem mentis tranquillitatem, Furiis imum issis,perturbant. Furias antiqui cum ardentibus facibus effingebant, ut hoc intelligeremus quibus ardoribus nostra pectora deprauati affectus inflamment ; ut melius in Tisiphonis imagine videbimus, Centum illi ai fantes umbrabant ora Ceractae, Gissa minor diri capitissedet intus abactis Ferrea lux oculi equalis per nubila Phoebes Atracia rubet arte colo Usus veneno Tenditur,acsanie gliscit cutis ignem atro Ore vapor:quo longasilis,morbique, fame que, Et populis mors una venit riget horrida tergo Palli:,scaerulei redeunt inpectore nodi. Atropos hos,atque ipsa nouat Proserpina,cultus. Tum geminas quatit illa manu rhaec igne rogali
Fulgura ,haec vivo manu3 aera verberat biso.
Et Ouidius lib. IV. Metamorph. cum fingit eam a Iunone ad furorem in Athamantem inliciendum missam ; ita eam ediscribit; Tisiphone canos,ut erat turbata,capidose fouit,es exstantes deiecit ab ore colubros. Nec mora Tisiphone madefacta anguine silmit portuna facem luidoque cruore rubentem Induitur palla tetroque incingitur angue: Egrediturque domo Luctm comitatur euntem, Et Panor, o Terror,trepidoque Insania vultu.Quare Furiae non solum operam Plutoni dabant ub cuius di xione erant,sed Iunoni quoque ac Iouuqui ius aliquod in iniurrob habere videbantur. Itaque uterque interdum Inferou 's
208쪽
Stuclus a stygia palude,quae inferorum regionem dicitur a in bire , appella ui est, per cuius aquas Poetae fabulantur, Deos iura periuri aute eam fuisse poenam, ut annum diuinitato se abdicaret,ambrosia, nectareque priuaretur. Id paludi stygiae ilibutum ferunt, ut Dij per eam iurarent, quod Victoria eius filia in bello contra Gigantes a Ioue steterit.Vel potius id confictum est,quod qui et moerorem significat, a quo Dij longissime recedunt, qui sempiternis fruuntur bonis, perinde atque per id iurarent,cuius penitus sunt expertes Haec palus infernum dicitur circumdare, nulli bienim maior moestitia reperiri
potest ibidem Lethe, Achaeron, Phlegetho,Cocythus, aliique fluuij esse dicuntur,qui luctum,tristitiam, aliasque huiusmodi animi perturbationes significant,quibus perpc tuo illic inclusiasticiuntur. Sed Platonici ea volunt in hac vita contingere, hunc enim naudum infernum vocant, in quem animum tunc dicunt descendere,cum huic mortali corpori coniugitur, ubi prim una ei Letheus fluuius occurrit, cum scilicet rerum praecedentium obliuione capitur;ex hoc ad Achaerontem transit, qui laetitiae priuationem significat; animus enim, res caelestes
oblitus, omni statim voluptate destituitur, quam in illarum contemplatione sentiebat. Itaque est in maxima moestitia; &id sibi vult,eum palude Stygia circumdari. Ex quo in luctu, atque lacrymis versatur,quas Cocythi nomen repraesentat.Phlegethon autem, cum ab igne nomen trahat, irae ardores,aliorumque animi morborum aestus,quibus in hoc corpore incendimur, atque torquemur, designat. Idem ministerium Furiis
tribuitur; quibus Virgilius alas addit, easque praesto Ioui csse
dicit, cum eas ad magnum aliquem mortalibus terrorem incutiendum velit allegare; cuiusmodi sunt bellum, pestis, aliaque id genus AElianus turtures scribit,Furiis fuisse consecratas nec aliud animans earum proprium reperio, praeter quod Virgilius lib.x 1 1. AEneidos,unam ex iis in noctuam fingit conuersam, cum a Ioue ad Turnum cum AEnea pugnantem perterrefaciendum mittitur. Aliqui tribus praedictis Furiis quartam addunt,nomine Lysiam;haec rabiem significat. Unde Euripides in Hercule furente, Irim inducit Iunonis iussu Lyssam adducere,quae Herculi furorem ac rabiem iniiceret: haec cen-
209쪽
tum serpentum capitibus sibilantibus caput incinctum habe re,manu vero stimulum gestare fingebatur. Furiis no inc5grue Harpyias adluxerimus nam& haec olima Diis immitti credebantur,ad hominum scelera punienda aeeorum sedes erant in inferno , quamuis Virgilius in Stropha.dis insulis,quae sunt in Ionio,habitasse dicat. Sed tamen ad ea rum imaginem designandam, parum referre puto,ubi tandem illa: degissent ta vero a Virgilio describuntur lib. II 1.AEneid. Virginei volucrum vultus, foedissima ventris Proluvies uncaeque manu ,spastidas per Orasme. Dantes etiam ad Virgilij exemplar easdem ita adumbrauit; Haec loca monstra colunt m 'aepessima,quondam quae Strophadis a Jepulsos Troas cecinere Tibridis ad ripis vexatum iri fame dira. Virginei volucrum vultus,collumque,capillique,
Immanis venter plumis contectus;acerbos Dant gemitus ramis haerentes arboris altae.
Ex Harpyis Ouidius lib.v I Fastorum vult Striges natas, quas ita designat; -
Grande caput lantes oculi, rosa apta rapinis, Canicies pennis,unguibus hamus inest Nocte volanteuer que petunt nutricis egentes, Et vitiant cunis corpora rapta uis Carpere dicuntur lactentia viscera roEro:
Et plenum polosanguine guttur habent
Statius eas fabulatur in inferno natas, ac eis faciem, collum, pectusque muliebre, serpentesque a capite in vultum descendentes tribuiti eas etiam dicit,noctu per domos euntes, ut imfantum sanguinem exsugant. Quare antiqui Deam Carnam, seu Cardineam,de qua superius diximus,sacrificiis placabant, ut hanc a se calamitatem auerteret Plinius lib.X 1 fabulosum
arbitratur de Strigibus, ubera eas infantium labris immulge re; fuisseque dicit in maledictis apud antiquos hoc nomeni sit icut dc nos mulieres maleficas strigas appellamus. Nonnulli iratae voluerunt Lamias idem apud Graecos sonare, atque strig*' apud Latinos Sed Philostratus in Apollonii vita dicit, Lami*' esse
210쪽
esse cacodaemonas peruersos sane,crudeles,ac libidinosos, his manarumque Carnm dc loratores. Suidas atque Phavorinus, L miam mulierem formosiam fuisse tradunt, quam Iupitet adamavit, ex ea filium suscepit: sed Iuno prae gelotypia filium perdidit;& Lamia prae moerore deformata, a jenos infantes rapere ac perdere dicebatUr. Non desuerunt qui eas belluas fuisse dicerent, facie muliebri, ac pedibus equinis. Sed Dion in Libyca historia haec de Lamiis scribit; Facies est eis mulieris,M formosae quidem, ubera ac pectora longe pulcer