장음표시 사용
221쪽
quam ab Apolline dono accepit,pro citharae munere,quod in eum contulerat,cum post boves surreptas, foedus cum eo per. cussit. Itaque Homerus in hymno in Mercurium, Apollinem ita ei dicentem inducit; ancque tibi virgam,quastix,atque beatus Esciere,dabo: placeant sit munera nostra. Anguescur Caduceo duo angues sunt additi;vel quod Mercurius, cti duoscu sicco, inter se serpentes pugnantes offendisset, sua virga inter eos
coniecta, illos reconciliauit; aut ob eam rationem, quam Plinius lib.X X i x affert,qui, postqua retulisset,cur serpentes aestate inter se complicentur,subiicit; sic complexus anguium, Messieratorum concordia caussa videtur esse, quare exterae gen tes caduceum in pacis argumentis circudata effigie anguium,
fecerint AEgyptii, quibus non iniuria id tamquam primis inuentoribus tribuerimus, caduceum ita p:ngebant, Erat virga erecta,ubi dracones,mas,&foemina parte media voluminis sui inuicem nodo, quem vocant Herculis obligabantur, primae, que partes eorum reflexae in circulum, pressis oculis ambitum Circuli iugebant,&postmodum caudq reuocabantur ad capulum caducei, ornabanturque alis, ex eadem capuli parte nascentibus. Eam virgam Latini Caduceum appellabat, quod eo apparente, statim discordiae caderet Itaque pacis insigne erat, sediti pr' & legati, pro pace missi, illum serebant: qui & Caduceatores pq appellabantur: iidem interdum oleae ramum ferebant, hoc O se ferrites,se ut amicos venire Ita Virgilius fingit AEneam
' centum oratores ad Latinum allegasse, olea coronato S, eum
demque,cum ad Euandrum proficiscitur,Pallanti,qui primus sibi occurrisset,in anu oleam extulisse,hoc signo ostendentem se tamquam amicum ad eos accedere Statius,cum scribit, ID deum legatum pro Polynice Thebas ad Eteoclem pro recupe rando regno profectum, eum oliuae ramum praetulisse refert cum vero re infecta,eum reuerti oporteret,eumdem humi ab iecisse ex quo sceleratum illud inter fratres bellum initium duxit. Appianus Alexandrinus scribit,Asdrubalem,cum videret, se diutius Carthaginis arcem contra Romanos oppugnan(c
d sendere non posse, uxore filiis, aliisque multis in AEscul pq templo relictis(qui postea se ipsos combusserunt clam ad in
222쪽
pionem profugisse, oleae ramum secum serentem, quo significabat, se pro pace impetranda ad illum accedere: quod multi raeterea ex eiu S militibus paullo ante effecerant, qui ad Scipionem se contulerant, ut ab eo obtinerent, quo non esset fraudi eis, qui ex arce fugissent,verbenam, non oleam praeferentes, licet ex Appiani verbis non solum verbena, sed dc alia herba, Verbena. rum genera, quibus AEsculapij templum, atque ara ornabatur, quae in arce erat, intelligi possint, nam Verbenae nomine herbae omnes,ac folia capiebantur,quae Deorum aris imponerentur. Sed & alicui herbam porrigere, apud veteres stignifica- Porrigmebat,eum fateri,qui porrigebat, se victum ab eo,cui porrigeba. H b , Ptiatur. Quod Festus scribit, primis illis temporibus a pastoribus fg P introductum nam,cum cursu ,aut alio ludorum genere inter se certabant, victus se humi inclinabat, & herbam manu decerptam victori porrigebat. Sed tamen Verbena ipsa erat pacis signum,ut Plinius scribit,hacque legati coronabantur, qui pro foedere aut pace ineunda mittebantur, praesertim a Romanis, nam aliae nationes alia pacis instignia usurpabant, apud enim
Appianum de quibusdam Hispaniae populis legitur, qui legatos ad Marcellum pro venia ac pace impetranda miserunt,eos lupi pellem pro Caduceo,aut olea, vel verbena praetulisse quae magis apud caeteros in huiusmodi negotiis erant usitata his veteres interdum vela quaedam, aut laneas fascias praetendebat, quae eorum qui ferrent infirmitatem atque submissionem denotabant: ouis enim est animal infirmum,atque vile,quemadmodum Seruius, AEneae primum ad Euandrum sermonem
Pax Caduceo repraesentata apud antiquos Dea habebatur, Pax. Rom*que pulcerrimum,amplissimumque templum habebat, ita ut exterae nationes ad illud visendum undique confluerent. Id Vespasiano post Victoriam e Iudaeis partam,exydificatum ierunt; in quod omnia Hierosolymitani templi ornamenta transtulit. Pacem Aristophanes aspectu pulcerrimam describit, eique Venerem, ac Gratias comites tribuit. Pausanias re Patu ima fert, eius statuam Athenis ad mulieris speciem esse effetam, is Plutum puerum diuitiarum Deum(ut superius diximus manu tenentis , diuitiae enim pace magis, quam bello parantur, ac
223쪽
conseruantur Itaque veteres Pacem Cereris amicam dicebat, ut Tibullus lib. I Eleg vltima dicit; Pax candida primum Duxit araturos sub iuga curua boues Paes aluit vites, succos condidit uuae, Funderet ut gnato testa paterna merum. Bellum autem cotrarium efficit. Quare Claudianus Cereremfin git, filiam Proserpinam Marti, aut Phoebo noluisse colloca.re, qui eius erant proci, nam sicut vehementes Solis aestus, atque diuturni segetibus officiunt,ita re bella Quamobrem antiqvsivi in quibusdam numismatibus cernitur, Pacem effinxerunt,mulierem, manibus spicam continentem: de qua ita ibi,
Eam olea interdum coronabant,aliquando lauro:in numismatibus roseis sertis siepe cernitur redimita. Cocordia atque pax quamquam diuersa nomina habent ,& diuerso modo effingantur , tamen idem utraeque significare videntur. Ambae ab antiquis diuino cultu affectae sunt, ut ab eis vitam traquillam, ac ab omni perturbatione liberam consequerentur. Concor diam effingebant,dextra craterem tenentem, larua Cornuco piae Itaque de ea ita Seneca in Medea dixit,
Marti anguineas,quae cohibet mures,
uae dat bel steris foedera gentibus,
Et cornu retinet diuite copiam, Donetur tenera mitior hostia. Interdum & sceptrum habebat,ex quo fructus exire videbantur. Aristides in oratione pro Concordia ad Rhodienses eam expressit decoram, compactam, bene coloratam,gratiosa vvndique per omnia sibi quadrantem, incongruentem , Deo rumque diligentia,ac benignitate in terram delapsam. Hanc eamdem Deam idem orator ait,ab Ioue horas confirmare, io iam obstignare cuncta, agros cultibus exornare,suarum cuiui que rerum fructus, aliarumque possessionem praestare, res Vr banai gerere pro voto,perqua mature nuptias tum dare, tram At nobis Pax alma veni, sticamque teneto, Per uat O pomis candi res ante res.
224쪽
accipere in quos,re a quibus libeat,liberos educare, atque erudire Sed SP duabus tantum dexteris manibus interse iunctis in quodam Ner is numismate cernitur: id quod re Fidei tribui Atia, Dia
225쪽
Fides enim debet esse tecta,atque secreta; hoc est,res,qu, ali cuius fidei creduntur,non sunt ullo pacto prodendae Eamdem omnis doli,atque fraudis expertem esse opor t. Albo panno
velati Flamines ci ex Numae instituto sacra faciebant,quemad modum Liuius reseri,ut eo intelligeremus, fidem omni since ritate custodiendam ess h. Fidei dextera manius erat consecta ta quod innuebat Fidem dextera tutandam esse.Virgilius lib. Fidei cesor. i.AEneid.albam,& canam Fidem vocavit, quod Servius enu.rans , ideo dictum esse inquit, quod fere in canis hominibus fides reperiatur Horatius suorum temporum iniquitate accusans,inquit,
Rara Fides colitur velata anno. Vbi Acro ait,albo panno caput velasse eos,qui Fidei sacrifica. rent quod eo referebatur, ut significaret, candidissimum animum semper Fidei debere esse comitem. Quare Ludovicus Arios us haec de Fide dixit; olimsancta Fides niveo ventita colore
Inta videbatunnihil O nigror, inesse,
Cernere erat totum nam illi decus ore perisset. Dcutem si masia vero Fidei propria sedes ire dextera manu credebaturi ' ideo interdum duabus iunctis manibus fingebatur, interdum
duabus imagunculis,dexteram dexterae iungentibus. Quamobrem apud veteres manus dextera tamquam res sacra putabatur.Vnde profectum est,ut, cum tumultum aliquem repente excitatu sedare volumus, eam in altum tollamus, eamdemque apertam porrigentes, pacem afferre indicamus. Itaque plurimae principum,ac illustrium imperatorum statuae cernuntur cum pedestres,tum equestres, dexteras manus tendentes.
Iosephus quoque in libris de antiquitate Iudaica reseri, inter barbaros,cum quis dexteram manum alteri porrexisset,signi sicasse, nullum dolui subesse, quominus alter alteri non n deret Hinc forte consuetudo manavit, Dominorum, ac pius
' cipum manus osculandi; quaenon solum apud nos sed eti*m apud veteres seruabaturivi ex Plutarcho discere possvnnis ubi Popilius Lena,postquam diutius cum Caesare, in senatum ab eunte eo ipso die,quo suit interfectus,esset colloquutus,mpyg
226쪽
ostulata, discessit. Et Macrobius lib. I. Saturn. sub Praetextati persena in seruorum defenfiionem dicit, inueniri inter seruos aliquem pecunia fortiorem , inueniri & dominum spe lucri
oscula alienorum seruorum manibus infigentem. Hoc significabant,se eius fidei commendare, cuius manum oscularentur; ideoque eum suum dominum agnoscere. Vsque ad tempora nostra veterum etiam mos deriuauit, dexterae manus in
fidei signum porrigendae. Fides etiam sub canis candidi symbolo ostendebatur; plurima enim, eaque admirada de canum fidelitate narrantur. Sed ad Concordiam seuertam Ur, cui antiqui ciconiam consecrarunt , ideoque ciconiae multae in eius templo alebanturi, licet Angelus Politianus no ciconiam, sed
cornicem Concordiae tribuat, ad cuius confirmationem vetera numismata aliquot adducit,atque AElianum, qui dicit,ue- Cornix corteres in nuptiis,postquam Hymen Sum inuocassent, cornicem Co auis.
quoque aduocasse, infaustum scilicet omen concordiae futum inter eos, qui liberorum quaerendorti gratia conuenissent. Sed hoc fidem innuebat, quam inter se coniuges seruare debebant; ut idem quoque AElianus refert, dicitque cornices ita sibi mutuo fideles esse,ut, si coniugum altera mortua fuerit,altera perpetuo vidua perseueret. Sed re apud antiquos mala punica Concordiam significabant, ut Hebraeorum scriptores Mala pu- tradunt; ideoque in veste sacerdotali depicta tradunt. n apro conNunc ad Mercurium reuertamur; quem Homerus pedibus ' dia sum alatis,manuque virgam tenentem designauit, cum a Ioue vel 'R
ad Calypsonem missum ut Vlyssem a se dimitteret,vel ad Priamum in Graecorum castra perducendum allegatum fingit, ut filij Hectoris cadauer repeteret. Eum Virgilius felicissime est imitatus; cum lib. I v. Eneid. Mercurium inducit Iouis iussu ad Eneam proficiscentem, qui tunc Carthagine desidebat. Carmina ita habent, Illi patris magni parere parabat Imperio:s primum pedibis talaria nectit Aurea,quaesublimem alis sue aequor obpra,
Seu terram rapido pariter cum flamine portant. Tunc virgam capit:hac animo ille euocat orco
Pallantes, alia sub trastrat tartara mittit:
227쪽
Dat somnos,adimitque, se lumina morte refignat. Penna cur Mercurio penny sunt attributae,ut diximus,sermo enim,cuius uercurio habebatur Deus,vel quem ipse significabat, perinde ac alatus tributι- esset evolat.Itaque Homerus solet appellare,id est, verba alata. Quod autem Mercurius re caput semper alatum haberet, ex Plauto diseamus licet, nam is, cum paxillisper alie nam stibi personam induisset,pennas deponere noluit, licet id se facere diceret, ut spectatores haberent, quo ipsum ab Am
phitrvonis seruo.in ovem se verterat, dignoscere possenta eius
228쪽
Nunc,internus ut nos possitisfacilius, V hin habebo et que inpetaso pinnulas.
Nam Mercurius pileo erat indutus, Cui haerebant alae, quamuis Apuleius lib.X. de Asino aureo de eis non meminerit , cum Iudicium Paridis in scena actum refert, Mercurium inducens puerum luculentum, nudum, nisi quod ephebi chlamyde sitnistrum tegebat humerum, flavis crinibus conspicuum , inter cuius comas aureae pinnulae simul Coniunctie prominebant, cum caduceo,&virgula Martianus lib. I. Philolog.eum describit adolescentem,venusto, alto, ac robusto corpore, pubescentibus genis(qualem etiam Lucianus designat seminudum in. cedentem,chlamydeque indutum parua,inuelatumque cote
ra, humerorum cacumen obnubentem: neque ullam alarum
aut caducei mentionem facit; sed addit; palaestra, crebrisque discursibus exercitum corpus lacertosis in iuuenilis roboris exce lientiam toris virili quadam amplitudine renidere Quod cum eo consentit,quod Philostratus scribit,Palaestram Mercu- xij filiam fuisse;quq vix discerni posset,inas ne,an foemina esset,
nam facies erat eiusmodi, ut veherne ter ambigeres,num puer, an puella esset, flavae comae nondum tam longae erant,ut in nodum contrahi possent: pectus virginis erat; ipsae mammae ut in adolescentulo molli paullum exstare videbantur; brachia a sole colorem ducebant; ei sedeti oleae ramus in sinu positus erat, nam Palaestra hanc plantam diligebat; quandoquidem luctatores oleo se ungebant. Ita Philostratus Palaestram adumbrat; quam Mercurij filiam facit is enim luctae in uetor fuit,ut etiam Horatius in hymno in eum meminit.Neque solum Mercurius Corporis exercendi artem inuenit, sed re quibus meditationibus animus esset assuescendus,docuit Iamblichus,AEgyptios omnes bonas artes Mercurio acceptas retulisse; atque ideo omnia sua scripta ei dedicasse refert. Cicero lib. III. de Natura Deorum scribit, Mercurium AEgyptiis leges, ac litteras tradidisse,ae ab eis Thoit,vel Theut nominatum, ut M apud Platonem legitur Alij addiderunt, praeter litteras, Musicam quoque a Mercurio, geometriam,ac palaestram repertam,cuius rei
gratia quadratam in gymnasiis statuam ei ponebant; qualis E e
Mercurius omniu bonaru artium inventor,
229쪽
erat ea, quam Pausanias in quapiam Arcadiae parte sitisse scii bit eo habitu, ut pallium induere Videretur, in quadrangulam figuram desinente, neque pedum tenus expolitam. Galenus in oratione suasoria,Mercurium, inquit, ut orationis parentem, Martium omniti auctore in aliam cstigie quam Fortunae essinxerui tum pictores, tu statuarii effingui enim iuuene formosum, non tame fucatu,aut comptum, sed natiua quada virtutis sipecie, vultu hilari,acribus oculis,in basi quadrata,quq stabilitatis, ac firmitatis figura est. Suidas narrat, quadrata figura Mercvi
230쪽
to verus sermo innueretur, qui semper consistit, nec cuiquam impugnatoriumquam cedit , sicut o contra menda.eium subinde mutatur, nec usquam consistere potest. Alexan .
det etiam Neapolitanus lib. I v. scribit Mercurij statuam apud Graecos haberi quadrato statu,capite soluim efficto ; tali specie pluribus figuratis,quas pro immortali gloria magnis saepe ducibus dicabant: eas etiam ante domorum priuatarum ostia olim statuebant, quemadmodum Suidas memorat. Thucydides in v I.& Plutarchus in Alcibiade prodiderunt, huiusnodi statuas,cuiusmodi plurimae erant Achenis,una nocte deiectas; quae res Alcibiadi negotium non paruum factitauit,cum in afffectati principatus suspicionem venisset. Huius odi statuae Hernig dicebanturiquod&Mercurius M Graecis diceretur: Hermoponebantur autem, ut diximus, in gymnasiis, & Academiis quare Cicero in quadam epistola ad Atticum lib. I I. Hermem
omnium Academiarum ornamentum vocat M in alia lib. I V.
ad eumdem scribit ita; Herme tui Pentelici cum capitibus aeneis me admodum delechaon hortaturque cum,ur quamprimum ad se mittat,quo iis suam bibliothecam adornare pes et Athenienses primi harum statuarum opifices legunturi postea O Mnon solum Mercurii, sed aliorum quoque Deoria statuas Grae stoici quadratas non raro effinxerunt; praesertim Arcade S, apud ces. quos ara Ioui cum eiusmodi simulacro erat dicata. Cyllenius fuit Mercurius cognominatus a quodam Arcadiae monte sic dicto, ubi is est natus: sed tamen Festus dicit, eum ita appellatum, quod omnem rem sermo sine manibus conficiat; quibus partibus corporis qui carent, rumum ei vocantur rideoque quadratum eum fingebant. Mercurij vires, quas per sermonem eXercet, praeclare Horatius in Hymno in eum expressit, di,
feros cultus hominum recentum V ce formasti catus.
Quod is forte est a quapiam Graecorum fabula mutuatus, qua fertur Prometheus aliquando Iouem adiisse, orasseque,ut homines, rudi ilia vita relicta, quam initio vivebat,ad Politiorem se coferrent, tu neque Iupiter Mercurium una cum illo misisse, praecipiens,ut eos,quos maxime idoneos existimasset, eloquen