장음표시 사용
211쪽
rima, quae neque melius pictor possit essingere; color splendi distimus; gratia quaedam , re venustas ab oculis, dc mansuetu do in animu incidit, quoties aliquis eas spectarit: re qua pars corpo iis dura, Ss in frangibilis ob squamas confertas, inferio. ra sunt serpentis,ut ima pars in caput desinat serpentis, ae qui
dem horribilis. Harserat alas non habent, neque loquulitur, neque aliam voce emittunt,sed solum sibila acutissima,quem admodum dracones : terrestrium omnium hae velocissimae, xt nullum possit eas animal effugere Caetera quidem animalia ubribus expugnant homines, hae solae fraude, ac deceptione .l3ectora aperiunt, Sc ubera ostentant(quod de Hieremias propheta confirmat, cum dicit, sea dc Lamiae nudaverunt mammas
suas) eum vero, qui aspexit, veneficiis quibusdam cogunt ad confabulationis desiderium: & hic quidem veluti ad mulieres accedit; illae intrepidarmanent, deorsum in humum saepe respicientes ornatum ac pudorem mulieris imitantes , atque ita eum, qui propius accesserit, rapiunt,namque manus sunt fervrum, quas aliquantisper occultas et caeterum serpens mordens,
veneno interficit, cadauer ipsum comedit serpens,& quod re liquum estiferae.Sed de Lamiis satis. Iam ad Sphingas venio, quae sunt mostra, non admodu praecedetibus dissimilia,& partim fabulosa, partimque ad verum accedentia Nam Plinius lib. VI X eas scribit fusco pilo, mammis in pectore geminis in AEthiopia generari. Albertus Maegnus de animalibus scribens,eas inter simias connumeraL, ex cuius verbis coniiciamus licet,eas esse cercopithecos. Sed tamen aliter de eis poetae loquunturia quibus postea pictores ac statuarij exemplar desumpserunt; nam ij, ut AElianus refert, Sphingem ita essingunt , ut media eius pars mulieris speciem praeferat,media leonis,ita enim fabula, quae de Thebis narra tur,eam describit, ubi illa erat;& scopulo insidens, viae immi nenti, insolubilia aenigmata transeutibus proponebat,& quot quot dissoluere non poterant, unguibus M alis interficiebat Eius ergo imago secun ilum fabulas haec erit, ut caput mas Vita pectus puellae, alas auri, reliquum corpus leonis habeat, v et quibusdam Ausonij poetae carminibus intelligimus pus Vilib. X X X v. scribit alicubi in AEgypto sphingem eaecta'
212쪽
at is mirandam, quasi siluestre numen accolentium: fuisse autem saxo naturali elaboratam, & lubricam: capitis monstrium bitum per frontem centum duos pedes colligere, longitudinem pedum c X L II I altitudinem a ventre ad summum apicem in capite LXII. Neque hic de Chimaera si lucro , quod quidem monstrum est penitus fabulosum Id(iuxta Homeri, ac Lucretis descriptionem, Prima leo postrema draco,media ipsa Chlimra
ex ore maximam flammarum vim evomebat; quod & Virgilius testatur, cum eam lib. VI. AEneid. in primo inferni aditu, una cum aliis monstris collocat. Sed res ita habet: Mons erat
in Lycia ignivomus, in cuius cacumine leones habitabant; in medio autem, ubi pascuis abundabat, caprae, in radicibus autem serpentes Et quoniam Bellerophontes montem hunc habitabilem reddidit, Chimaeram fingitur occidisse. Huc multorum malorum descriptio quae ad Stygiam familiam pertinent, non incommode referri posset; sed tamen, quia alibi opportunius tractari posse videntur,ea ad alium locum reserUO. Quare, illis omissis, ad Parcas venio, quae ab antiquis in Diuos relatae sunt,& templa,ac altaria obtinuerunt. Hae tres fuerunt, Plutonique suam nauabant operam, ut earum una apud Claudia, Dum lib. i. de Rapt.Proserp.fatetur, cum Plutone orat, ne bellum Ioui velit inferre, ita dicens, O maxime noctis
Arbiter,umbrarumque potens, i nostra laboranta tamina,qui finem cuiatis,es semina praebes, Naserendique vices alterna morte rependis, cui vitam, thumqtie regis. Neque mirum est,Parcas Plutonis esse administras nam eae vitam humanam quasi e colo ducere credebantur, quae est breuis vel diuturna, o ut corpus solidiori, aut infirmiori est materia coagmentatum; materiam autem Pluto repraesentat. EaS antiqui tres finxerunt, quarum primam hominis generationi, alteram vitae,tertiam morti praefecerunt,nam quae est inter eas adolescentula, colum tenet, ac inde pensa trahit, quae est hac natu maior, fusum habet,quo fila colligit; postrema anus colle
213쪽
volunt,de filorum incissione meminerunt,ut Martialis, Ereperunt tetrica cum ma pensa Deae. Fulgentius Plutoni Parcas tribuit, earu enim vis in res has in.feriores dominatur, diximus aute superius,Plutone tertae esse quoque symbolum Varro, ut exstat apud Agellium, lib. iii nomina Parcis antiquos ait fecisse a pariedo,& a nono, atquemia. decimo mense nam Parca,inquit,immutata littera una, a para Decima. tu nominata: item Nona, & Decima a partus tempestiuitem. 'M. pore. Sed quia qui natus est mori quoQue di bet; 'ariam tertia
214쪽
Motta fuit appellata a morte, quam ea homini pedebatur affferte. Hanc Pausanias in Eliacis prioribus a ribit, cum decupselli Arca narrat ita dices: Hic Polynicem in genua colla,ssum frater Eteocles urgebat a tergo adsistebat foemina dentilas, & aduncis unguibus qua uis fera immanior. Testabatur inscriptio, Mortam illam Parcarum unam esse ; & fati quidem vi Polynicem succubuisse,Eteoclem vero merito suo cecidisse. Quia vero multi Philosophorum senserunt, diuinam prouidentiam semel cunctas uniuersitatis huius res ita disposuisse,
ut numquam amplius ulla ratione mutari queant, quandoquidem earum causis ita inter se per seriem quandam sint connexae, ut non possint non omnia necessario ab eis proficisci; hinc fati nomen ortum habet, quod Poetae sub Parcarum fictione adumbrarunt,easque tres constituerunt, nam Omnia ex principio quodam prodeant, necesse est, ut per sua media progredientia ad finem tandem,quo sunt destinata,perueniant. Hae ex Chao emersisse finguntur; nam in prima illa omnium separatione, singulis suae propriae caussae tributae fuerunt. Sunt qui ex Herebo (qui est penitissima terrae pars) ac Nocte eas natas voluerunt: ut ex patris matrisque obscuritate intelligeremus, quam difficile in caussarum cognitionem perueniamus .Plato lib.X. de Repub eas Necessitatis filias facit,interque earum genua magiarum illum fusum adamantinum collocat, qui ambos polos attingit. Hae ergo iuxta Platonis sententiam aequalibus inter se interuallis in throno sedent, vestibus albis, capite coronato,&ad Sirenum harmoniam canunt,Lachesis quidem p rq terita, pr sentia Clotho, Atropos vero futura:omnes fusum una cum sua matre Necessitate tractant; Clotho dextera, sinistra Atropos,ambabus manibus Lachesis Humanae vitae fata a
Lachesi pendent aliaque multa diuinus hic Philosophus adiicit,quae nunc non est explicandi locus Earum matri Necessitati atque Violentiae templum apud Corinthios dicatum esse Pausanias refert, quo nemini fas erat ingredi. Serta Parcis aliqui ex narcissis confecerunt; alij candida fascia earum capita
cinxerunt; queadmodum Catullus,qui eas ita in Pelei,& Thc-tidis Epithalamio ita describit; se corpus tremulum complectem undique vestis, C c 2 Necellitas
215쪽
a talos incinxerat ora; debant vertice vittae, UEternumque manu carpebant rite laborem. Laeua colum molli lana retinebat amictam:
Dextera tum leuiter deducens fila vino Formabat digitis,tum prona in pollice torquens Libratum tereti versabat turbine fusum
Homerus in hymno Mercurij,Parcas tres sorores,virgines, atasque facit,ac eas caput farina cosipersum habere dicit. Apud Pausaniam
216쪽
Pausaniam est legere, Venerem a Graecis, inter Parcas adnumeratam fuisse, praesertim ab Atheniensibus, qui huic Deae si
mulacrum ut Hermae quadratum dicauerant, epigramma autem indicabat Cailestem Venerem esse, Parcarum natu maxi.niam;de qua nihil fide dignum ait,ab Athenic sibus traditum.
Hoc mihi in mentem reuocat,Romanos olim in Libitinae templo se retrum reposuisse: cuius rei Plutarchus eam rationem affert, quod scilicet Libitina Venus esset , in cuius templo se. pulcralia insignia custodirentur, ut nos humanae vitae fragilitatis admoneremur, cuius initio atque fini eadem Dea praeessset nam Venus generationiycredebatur Dea: quare qui eam Parcarum maximam natu faciebant, proculdubio innuebant, eamdem humanae vitae finem imponere.Possumus etiam dice
re,id eo referri,quod Parcae caelestes haberentur, licet Plutoni inseruire essent dictae. Itaque in quadam Graeciae parte altare erat Moerageti Deo dicatum, qui Parcarum ducem significat. Pausanias scribit, id certissime Iouis esse cognomen, is enim solus Parcas in sua potestate habero creditus est. Eadem fortasse de caussa eumdem Deorum scribam vocanx, tamquam Deor istri
eius esset munus Deorum voluntatem sibi cognitam atque bis. perspectam litterarum monumentis commendare,vismo tempore eam exsequendam curaret Petrus Appianus in libro Antiquariorum refert, in Stiria non diu admodum plumbeam laminam repertam fuisse,ubi circulus ductus emintra cuius ambitum adolescens quidam nudus supra paruum sedile sedet, qui utraque manu oculos, faciemque cotegiti,Epigram a supra caput,est C L o T H o: ad pedes est puer alatus, nudus quoque, qui dextera manu genu dexterum tangit; sinistra hominis caluariae inhaeret, quae in ore transuersum ossum habet; puero est inscriptu nomen LACHESIS , caluariae aute A T R O P O S a pueri dextera, non admodii longe ab eo,ardes flamma videtur eXsistere; prope adolescentem herba cum quibusdam floribus cernitur;reliquum solum est aridum, saxis hinc inde conspersum. Sed ut tandem Stygiae familiae finem imponamus, nun C de Nauiculario videamus,quem ferebant,anima S,mortalibUS corporibus exsulas, Achaerontem fluuium transportasse; non tamen omnes, sed eas,quae Deum infensum haberent; ut Dan-
217쪽
tes Virgilium sibi narrantem inducit, Scito,animas ,quarum diuinum haud numen amicum, Una omnes Stygias huc undique tendere ad undas. Sed tamen antiqui absque ullo discrimine omnes illuc con fluere asserebant icet non omnes eodem modo ulteriorem ripam trausueherentur et, quemadmodum ex Virgilio lib. vi AEneid intelligimus, nam eae tantum statim fluuium traiiunistebant,quarum corpora sepulturam essent nacta; sed si ea ad huc in sic pulta iacerent,centum errabant annos,antequa Clim
218쪽
tis navim ingrederentur. Charontem Seneca in Hercule furente uadesignat,mnineruat amnem,cuitu re ases u horriam,
pauid que manessiquasi festa enex. pexapendet barbis,deforme inum
Nodin coercemon au qualent Nae: Regit isi e conto portitor longo ratem.
Exemplar autem a Virgilio lib. Vi.AEneid est mutuatus; qui ita dicit; Portitor has horrendm aquas,ctflumina eruat Terribili sualore Charon,cui plurima mento Canicies inculta iacet stant lumina flamma: Sordi ex humeris nodo dependet amictas: Ipse ratem conto subigit,uel que ministrat, Et ferruginea subuestat corpora Umba Iamsenior, sed cruda Deo,viridi que senecim.
Ita etiam eundem Polygnotus expresserat quibusdam in tabulis, quae apud Phocenses in Apollinis templo asseruabatur; nam is in eo pingedo, poetas antiquo* sibi imitados proposuerat, queadmodum Pausanias in Phocaicis refert;qui etiam de quadam aqua meminit,ibi exsistente,qua pro Achaeronte poni putat,magna quoque vim palustris arudinis inesse, M pisciupotius umbras, qua pisces ipsos cerni scribit IoannesBuccatius hanc imaginem exponens, inquit Charontem pro temporc Expositio capi,ut etiam Seruius intellexit; hic est Herebi filius, qui arca- imaginis num diuinae mentis consilium repraesentat,a quo tempUs, Cae- aTontis. teraque uniuersa sunt progenita. Eius mater dicitur esse Nox; nam antequam tempus exsisteret, nondum lux erat; ideoque in tenebris estis generatus,ex tenebrisque natus est Hic ad inferos relegatus est; nam caelites tempore minime indigent, quemadmodum nos, qui infimam orbis partem colimus: qua
scillis coparati,in inferno degere iure dicimur. Animas Cha ron ad alteram fluminis partem transuehit; nam nos statim in lucem hanc susceptos, tempus ad morte ducit, per fluuiumque Achaerontem transfert, qui gaudij priuationem significat; nam vitam hanc transigimus fragilem, caducam, miseriarumque plenissimam Idem est quidem senex, sed tame ro-i i bustus;
219쪽
bustus; nam tempus numquam diuturnitate suas vires amit tit. Panno quodam atro, ac sordido contectus est, nos enim, dum tempori sumus obnoxii, nullam fere cogitationem alio. rum suscipimus, praeterquam terrenorum, quae vilissima sunt, sit cum caelestibus conferantur, quibus tantum nobis esset in hiadum ed tamen mortalis huius corporis velum, quo induimur,ita nobis rationis lumen occultat, ut caecutientes inferna haec loca obeamus, sensus, ac deprauatos animi affectus tam quam duces sequentes. Quare minime mirum videri debeat, si sexcenta nos opprimant mala, statim atque in hunc infernu letabimur, hoc est, animi nostri mortalia corpora induunt,
nam huc referri potest, quod Virgil.lib. v i, Aeneid. de Malis, inferni portas obsidentibus fingit Carmina ita habent; ectibulum ante ipsum, primisque insucsim Orci Lucim,S vltrices posuere cubilia Curae: Pasiente que habitant Ouorbi,tristi que Senectus, Et Guetus, O malesuada Fames,s turpis Egestas: Terrabiles visu formae Lethumque, Laborque: Tum consanguineus Lethi Sopor, O mala mentis Gaudia,mortiferumque aduerso in limine Seletum: Ferreique Eumenidum thalami,s Discordia demens, Vipereum crinem vittis innexa cruentis
INTER fabulosos antiquorum Deos ita erant munera distributa, ut alij aliud sibi tantum proprium essent sortiti Inter Dc hos duo hoc ossicio fungebantur, ut Deorum essent nuncij, Mercurius unus, qui Ioui operam suam nauabat, Iris altera, quae Iunoni; non soli tamen, nam & Ioui interdum ministrassse legitur: sed tunc tantum, cum mortalibus bellum, pestem, famem, aliudve ingens malum an nunciaret. Mercurij autem opera in rebus laetis Iupiter utebatur; sed & caeteri Dij eum dem sibi nuncium,cum esset opus, adsciscebant. Haec fabula innuit,sermone id exprimi,quod mente, quae diuina est in no Mercura bis particula,conceperimus Hunc veteres non solum nunciii,
minus sed & lueris praeposuerunt,quemadmodum is de se apud P du
220쪽
tum in Amphitryone, Num vos quidem id ia citis concessumo datum iis hi esse ab Di se alijs,nunti s praesimo lucro. In libro Antiquariorum Petri Appiani Mercurius imberbis effingitur, duabus paruis alis supra aures aflixis, nudus, nisi quod in dorso palliolum habere videtur, dextera marsupium continet, quod supra caput hirci iacet, sinistra vero caduceum praefertiad pedes gallus,& hircus subest Caduceus erat eius insigne; qui initio erat virga quaedam, ab aliis non differens,