장음표시 사용
261쪽
que cessandum. Sed ad A ngcronam reuertamur, quam ab an. gore vocatam diccbamus, v l quod POP Rom morbo, SI angi na,dicitur praemisso huic Deae voto, liberatus fuisse. Ac pro pterea fortasse huius collii in fascia erat obligatum , qua & os tegeretur. Macrobiu S lib. I Saturnal eX Masurio refert, simula crum eius Dyae ore obligato, atque signato in ara Voluptae propterea collocatum; quod, qui suos dolores, anxietatesque dillimulant, perueniat patientiae beneficio ad maximam volvuptatem Plinius lib. I I r. atque Solinus scribunt, hanc Deam ita effictam,ut intelligeremus, religionis arcana non evulgnda: quod etiam Numa instituit, cum Deam quamdam, Tacitam dictam, colendam proposuit; nam diuinaS res tacere UOS Oportet. Itaque AEgyptij silentij Deum inter praecipua sua numina Ala sera. sunt venerati, eum Harpocratem vocaUerunt, quem Graeci Si.
galeonem dicunt Hunc Apuleius,& Martianus lib. r. redimitum puerum faciunt,ad os compresso digito salutari, quasi sit, lentium commoneret. Silent ij Deus interdum cstingebatur absque distincta facie, pileo caput contectum habens, lupina pelle indutus quae oculis, atque auribus plurimis erat distincta,ut eo intelli geremus, multa videnda, atque audienda, sed loque dum parui momnes tacere posse, cum libuerit, sed loqui non item id pileo quidem innuitur, quod est libertatis symbo, Livis sit u lum, ut superi ut diximus De lupo narratur, eum, quem priorti uim si vi; ipse viderit, mutum reddere; ac, postquam aliquid rapuerit,ita sicut. tacitum profugere, ut ne hiscere quidem audeat. Perseam arborem Harpocrati dicauit AEgyptus; quod eius arboriS fron- si linguae, fructus autem cordi sit quam simillimus, perinde atque lingua quod in corde latet, patefaciat; sed id non assteait ' ist faciendum, quam diligens re diuturna cogitatio praecelle rit itaque tempore tacere non mediocris est virtus, ut Miner me a ua significauit,cum Cornicem a se dimisit, quod esset auis per e umero quam loquax, ac garrula; nam prudenti homini non est in Bu exfrum is tempus conterendum, sed in silentio est etiam,atque etiam
i coi uiderandum antequam loquatur, quid de quaquet Leio tantie H Ub ebed . Quo fortasse Mineruae quaedam statua, quae e acdpud Messenios, respiciebat; quae secundum Pausania in MCi manu. scnicis cornicem manu continebat; nempe, quod vir pyra q*3
262쪽
sermonem in suam potestate habere debeat, ut, cum expedire iudicauerit,eum cohibere,aut emittere possit. Hastam etiam Miserua, ut dixi, tenet , eam que, ut Apuleius libro X. scribit, quatit,brachiumque attollens,clypeum ostentat, idemque ei duo pueros addR , qui nudatis gi dui nuntiori omnibus videntur , quorum unus est Terror,alter Timoriqui quidem in bello dominantur. Itaque Statius lib. v I I. Thebaid. cum fingit Martem a Ioueminum ad bellum inter Argivos,& Thebanos excitandum,cum dicit,secum Pavorem , & Terrorem ad mi i a.
263쪽
sciuisse;quos ita adumbrat, et, Inde tinum dira comitum de plebe Pavorem diuadrupedes anteire isbetustu alter anhelos
Insinuare metu3,animumque auertere vero, Aptior nnumerae monstro vocessue,man que,
Et facies quaecumque libet,bonus omnia credit fuctori Ohorrificis bribare incursibus urbes: Si geminos soles,ruituraque suadeat astra, Aut mutare solum,aut veteres defiende siluas;
Pausanias dupliciter ab antiquis descriptum Terrorem reseri, nam scribit in Eliacis prioribus,eum in Agamemnonis clypeo leonis capite fuisse expressum in Corinthiis autem, Pavorem muliebri habitu,ad terrorem quam maxime efficium,exstitissse refert; hancque imaginem Corinthios Medeae filiis dedi.casse, a se lapidibus obrutis, ob perniciosa dona a matre ad
Creontis filiam allata,quae ei exitium,uniuersaeque eius domui Timo attulerunt.Timorem quoque Lacedaemonij coluerunt,ut Plura .ram tarchus in Cleomene ostendit .sed eum non sicut alios daemoneS venerabantur, quos tamquam noxios procul abesse aciuitate volebant, at hoc Rempubia maxime contineri arbitra bantur,cum scilicet leges, atque magistratus timerentur. Itaque Ephori statimatque magistratum iniissent, publica praeconis voce edicebant, quemadmodum Aristoteles refert, ut
omnes barbam abraderent, legibusque parerent, ne ipsi ad supplicium alicui inserendum adigerentur. idque factitabant, ut adolescentes vel in rebus leuissimis magistratuum dicto audientes efficerent. Neque vera illa apud antiquos animi forPitudo est existimata,cum quis sibi animu induxit, nihil umqua, timere, immo illud vere hominis fortis argumentum statue bant,si quis, ne quid se indignum pateretur, vehemeter time ret; huncque magis contra hostes fortem, atque audacem so re ducebant,qui legum timore percelleretur, quam qui nihil eas formidaret; infamiaeque timore homines ad quia uis per petiendum fortiores reddere. Quare legimus apud Laccda: monios,Ephoros Timoris sacellum construxisse prope locram ubi ipsi tribunal habebant, ut essent caeteris maiori formidi'i - Et Vera strii
264쪽
pi huc fortasse Tullus Hostilius, Romanorum rex respeUt, eum pauorem,Palloremque simul colendos proposuit ut La.ctantius lib. I. refert, raro enim usu uenit, ut is non expallescat, qui pauet:.dignus prosecho fuit,ut ibidem Lactantius dicit,qui semper Deos suos praesentes haberet.Sed ad Mineruam reuertantur, quae, dum hastam quatit,clypeumque attollit,una cum comitatu,quem illi Apuleius libro X. attribuit, beliscas minas repraesentat Sed si eamdem pacificam consideremus; clypeus, qui ex crystallo erat , corpusque totum ab uniuersis periculis protegebat,significat,hominis sapientis animum hoc mortali
corpore esse tectium, ut eum tueatur, atque Custodiat, non vementis aciem impediat, quominus cernere verum possit. auia vero clypei ut plurimum rorunda sunt forma (quamuis alio modo interdum videamus eum effectum, quem Minerua gestabat ideo Martianus Capella clypeum,Mineruae brachio insertum scribit denotare,Mundum,qui rotundus est, prouidentia regi, non temere, ac casu ferri, quemadmodum Democrito ac Epicuro est visum. Hasta vero, hominem prude tem aliis etiam eminus obesse posse ostendit; aut tantam esse prudentiae vim, ut nil sit ita durum, quod ipsa non penetret, eamdem interdum tantum se extollere,ut caelos ipsos Contingat.Itaque Claudianus Mineruae hastam tam longam effecit, ut nubes transiret. Et Homerus lib. i. Odyss. Mineruam fingit, cum ad
Telemachum proficisceretur ut de Vlysse patre inquireret, hortatura, aurata sibi talaria indu i sse (de quibus in Mercurio diximus nilque praeter hastam gestasse.Apud Ciceronem lib. In de Nat Deorum legitur, unam ex quinque Mineruis, de quibus meminit; alatos pedes habuisse. Pausanias in Atticis, cum simulacrum Mineruae cum Sphinge, superius positum describeret,longam ei hastam in manus tradit, dicitque id re- -o statu cum tunica talari fuisse; item ad pedes fuisse clypeu, atque ad imam hastam dracone; nonnulli noctuam addunt, ex quo Demosthenis dicterium sumpsit argumentum, Cum enim a ciuibt Atheniensibus relegatus, in exsilium profici- sceretur,dixin fertur, Mineruam,quae Atheniensium erat tu- telaris Dea, tribus admodum bellu is delectari, noctua scilicet,
Mineruae clypem, Mineruae hasta.
265쪽
terat De serpente, sicut de noctua dicam, eum Mineruae fuisse fi mi s- sacrum ; quod sit prudentiae symbolum. Quamobrem Romae ad pedes magni Mineruae simulacri erat scrpons collectus inspuas; sed caput ad clypeum exseicbat, quem illa ex brachiosus nensum gestabat, quemadmodum Seruius ill Um locum tib 1i. AEnc id Virgilij ena irata, dicit, ubi duo illi angues, qui Lao
coontem una cum filiis interfecerunt, recta ad Mineruae fa num contenderunt, sub pedibusque Deae, & sub clypet oibes c prote Xet Ut P. De talari tunica , c Ui thorax erat supraposivus, tum M Herodotus scribit, Graecos hunc habitu ab Afris mulieribus quae ad Tritonidem paludem habitant, mutuatos esse, neque ullam esse differentiam, nisi quod harum tunica interior est pellicea,exterioris autem thoracis fimbriae non ex anguiculis, sed eg corio constant, in minutasegmenta conciso: thoracem ex caprina pelle conficere solebant, unde eum aegida ano i M. 1M Graeci appellarunt, cuius forte fimbriae anguiculos apud Grycos Continebat. In ipsa aegide caput Gorgonis eisingebat, quod erat Medus caput,anguibus crinitum Anguamque exsertans quod interdum in clypeo insculpebant, quem nonnulli etiam aegida vocarunt; nam Diodorus refert, a Ioue eum capra: Amaltheae corio fuisse obductum, Mineruaeque dono datum. Sed frequentius pro aegide pectoris ornamentum sumitur, quod Hyginus liba i. ab AEga Solis filia nomen vult habe, re, quae multo candore corpori S praestabat, cui contrarius pulcritudini horribilis aspectus exsistebat, quo Titanes perterriti, petierunt a Terra,vi eius corpus obscuraret: quam Terra specu quodam celasse dicitur in Insula Creta. Sed, cum Iupiter bellum contra Titanes appararet, resiponsum est ei, si vincere vellet, ut AEgos pelle tectus,& capite Gorgonis bellum administraret.Itaque,victoria parta,reliqua AEgos ossa, caprina pelle contecta anima donauit,& stellis figuratam memoriae com mendauit:.M postea, quibus ipse vicerat tectus, Mineruae con
cessit. Virgilius lib. i 1X. AEneidos, ita Mineruae arma de scribit; Avidaque horrificam,turbatae Palladis arma Certati quanta eventu auroque polibant, raram que angues, simque inpectare diva
266쪽
Gargana, i secto venientem lumina collo pro Gorgone aut e Medus caput intelligit unquod inspectum homines m terficiebat. Sed Athensus scribit,in Libya apud Nomades quamdam fuisse huius nominis belluam , quae oui aut secundum aliorum sententiam, vitulo similis erat; haec assiatu solo (ita erat is teter alias belluas ad se accedentes enecabat; aspectu etiam interficiebat, sit quando ab oculis quemdam crinem,qui eos tegebat, dimouisset quod milites quidam Mari ni sunt experti, qui, cum belluam hanc capere vellent, ipsi ab
ea sunt interfecti, statim atque ab ea sunt conspecti. Sed incolae captam a se bestiam, ad Marium mortuam attulerunt,et Us natura narrata nam ipsi eius capiendae artem callebat. Pellis erat ita multiplicibus coloribus distincta, ut Romam missa, nemo posset coniicere, cuius esset animantis,& tamquam res aliqua admiranda, in Herculis fano sit repossita. Proclus Carthaginiensis scriptis testatum reliquit, ut Pausanias in Corinthiis refert, in Africae de sertis bestias gigni multas mirabili specie, atque inusitata, feros inter eas viros, & foeminas, ac virum se Romam illinc deportatum vidiste; coniicere itaque se, ex illis foeminis unam fuisse Medusam,quar, cum a suis gregibus aberrans, venisset ad Tritonidem paludem, eius accolas male multauit, usquedum a Perseo est occisa. Adiutricem vero Perseo
Mineruam fuisse, idcirco proditum, quod , qui stagnum illud
accolunt, homines Mineruae sacri erant DiodoruS, Gorgonas in Africa see minas bellicosiissimas fuisse tradit, quae a Perieo superatae fuere, earum regina Medusa interfecta: quod fortasse revera fuit gestum. Sed fabulis fertur, ut Apollodorus lib. II. narrat, Gorgones tres fuisse sorores, quarum Medusa sola mortalis esset, caeterae, Euryale &Stheno imi hortales his capita serpentibus obuoluta, dentes suum instar, aenea S man US, ala S aurereas fuisse,quibus, cum fuisset collibitum, volarent, eos iste in lapides mutasse, quos conspexissent; Pcrscumque, ei, dor mientibus repertis, caput Medusae abscidissio , quod Minerua dono tradiderit,a qua multum in ea re esset adiutUS,Pam cly peum ab ea est mutuatus, sicut a Mercurio mucroncm acceperat; talaria, ac Orci galeam, quae gestantem non aspectabi
lem reddeb)atri tem& peram,in quam formidabile illud caput
267쪽
eoniecit, a Nymphis quibusdam sumpsit, quae a tribus alii,
Gorgonum sororibus ipsit sunt ostens se,ut Oculum, atque deu tem ab eo ablata,recuperarent,de his enim legitur, eas ab ortu ipso statim anus factius, unoqae tres oculo, re dente uno prae ditas quibus vicissim inter se utebantur Itaque alicubi in Gaecia in Mineruae fano Persei statua visebatur, ut Pausanias re fert, cui, tamquam in Africam profecturo , nymphae quaedam galeam capiti aptabant, ac pedibus talaria annectebant. Sed de Gorgonibus magis vulgata fabula habet , pulcerrimarum trium sororum, quae Gorgones ab Insulis,ubi habitabant, ita nominatis, sunt appellatae, Medusam caeteras pulcritudine an. teisse, quae aureos etiam capillos habuerit. Quare eius amore Neptunum captum, cum ea in Mineruae templo concubuisse Deam vero ob id piaculum indignatam, Medusiam, auratiscius crinibus in serpentes conuersis,maxime deformem,ac visu formidabilem effeci sse; voluisseque eum in topidem verti qui in eam amplius oculos intendisset ; sed huius nodi mon. strum, cum ob maximum exitium,quod orbi importabat,dimitus ferri nequiret,a Perseo, eorum quos dixi , subsidiis fuisse de medio sublatum, cuius caput Minerua ab interfectore dono Labuerit dque in clypeo,vel in thorace gestauerit. Homeru S, cum Mineruam Contra Troianos armari fingit , eam sib thoracem induisset scribit, maximo horrore circumdatum,cu Medusiae caput erat infixum, inclusosque habebat ingentes animos,maxima fortitudinem,trucesque minas: quae quidem
sunt bellorum Dete propria , quae eadem est quoque Victoria. Quamobrem Pausanias in Atticis scribit, Athenienses ei Victoriam in pectore una cum Medusae capite insculpsisse; sed apud Elaeos eidem illam prope adesse. Haec sapientiae ac prudentiae vim ostendunt am hae virtutes,admirabilibus quibus da ex se operibus editis,stuporem intuentibus iniiciunt, quos veluti saxa admiratione quadam ingenti obrigentes reddit. Itaque homo sapiens, quidquid tandem vult, impetrat , cum animi sui sensa mirabili artificio exponat. Quare non iniuria horribile id Medusae caput linguam exserere fingitur quod dii quando Deae peplo obtectum fuisse legitur. Erat id vestinisTu genus, quo Deorum simulacra induebantur, absque manicii
268쪽
Luctatius Statij interpres scribit, album illud quidem , sedulitatis bullis distinctum, quod nobiles matronae suis manibus conficiebant, Deaeque tertio quoque anno offerebant. Sed hoc apud Athenienses usurpabatur, quorum MinerUa erat i u telaris D ea. Sed peplum ut plurimum intelligebatur id indu mentum , quod Athenis post quinctum quemque annum solenni caeremonia huic Deae dicabant; licet Suidas scribat, id nequaquam vestimentum fuisse , sed cuiusdam nauis velum, quae statis Deae festis maxima cum pompa adornabatur. Sed& veteres peplum huic Deae offerre solebant,cum numinis sibi opem in maximo discramine constituti conciliare vellent Itaque apud Homerum Hecuba,Heleni filii,vatisque consitio usa, cum Troianos a Graecis intra moenia compulso S videt, eX pretiosissimis suis vestibus, magnificentissit num peplum seli, git, quod comitibus sibi nobilissimis quibusque matronis adstitis,ad Palladis templum fert,idque curat Deae ab Antenorii uxore Theano offerendum, quam unam tunc temporis inter Troianas maxime venerabantur: omnesque simul a Dea precantur,ut sibi propitia esse velit. Quod Virgilius lib. 1 .AEneid. optime expressit, cum refert in parietibus te pli Iunonis quod Carthagine exaedificabatur,esse depictum,ita dicens, Interea ad temtium non aequae Palladis ibant
nibus Iliades assis,peplumqueserebarat, Suppliciter tristes,ct tunsae pectora palmis.
In hoc vero Mineruae peplo Athenienses acu Enceladum , aut alium que cumque ex Gigantibus pingebant, quem Minerua interfecisse ferebatur. Sed dc interdum aliquos maxime in bello fortes, ac gloria dignissimos exprimebant Enceladus autem superiori corporis parte homine referebat, inferior, anguem, C his eadem forma fuisse praediti a Poetis narrantur Gigantes illi, qui caelitibus bellum inferre sunt ausi. Itaque Suidas de Commodo imperatore, omnium crudelissimo , ac teterrimo refert, eum se Herculem,Iouis filium vocari voluisse. quare sibi quan Commodidoque Leonis pellem induere, clavamque sumere in manus, crudelitas. qua multos homines ludens interficiebat: utque pro Deis pugnare videretur,miseris illis crura anguium instar distorquenda curasse, quo gigantes illos referret; atque ita claua totum
269쪽
eorum corpus confregisse. Apollodorus, gigates truci aspectu.capillo ad humeros promisso, barba ad pectus pro censa fuisse
scribit. Partes eorum inferiores nobis innuunt, hornine sim
pios,numinisque contemptores nihil umquam rectum, hone stum, iustumque prystare, sed alia omnia potius.I aque non in iuria serpentibus coparantur, qui se humo attollere nequeunt, nec rectum iter incedere, sed oblique hac, illac repant opor tet. His Minerua mortem afferre dicitur, nam semper in igno.rantiae tenebris versantur, nec umquam oculos sursum attol.
lunt , ad diuinum illud lumen intuendum, quod iis praelucet, qui ad gloriosam, aeternamque vitam contendunt idque significat subsidium, atque fauor ille, quo Minerva eos prosequitur, qui suam opem implorent, quales fuisse narrantur Perseus, atque Bellerophon,qui, ab eadem Pegaso equo alato, domito,ae ad equitandum accommodato insidens, Chimaeram confecit. Quamobrem apud Corinthios, ut Pausanias in Corinthiis narrat, erat ligneum simulacrum, facie tamen, manibus, atque pedibus marmoreis exsistetibus, quam Mineruam Fraenatricem vocabant, eam enim primam esse dicebant, quae Pegasum equum fra nasset, eumque Bellerophonti tradidisset. Prome theus etiam eiusdem ope fretus, caelum conscendisse dicitur,
indeque ignem in terras asportasse, quo tot artes mortalibus ostenderit; quae & Mineruae ideo attribuuntur; quod huma num ingenium nouas quotidie artes inuenit, easque ignis ministerio eXercet; nam in eis duo sunt necessiaria; quorum unum
est industria, qua quid sit faciendum, excogitamus, alterum est ipsum opus,ingenio iam edicogitatum, atque designatum prius Minerua significatur, posterius Vulcano, qui suo nomi ne ignem adumbrat,quo instrumento ad omnia fere coficienda utimur ignis enim simul calefacit, atque splendet, quo uinalterum si desit, nihil propemodum perfici potest. Sed tames non omnia ars exsequi valer, quae ingenio excogitata, ii uep taque fuerint,ea enim, corpori alligata,ab eo ne latum quidem unguem potest recedere, nec praestare quod sit supra elui Vi res: sed ingenium sepe e corporeo habitaculo euolat, &qV3 libet,discurrit, naturae,atque etiam Dei opera considerastico rumque exempla mente,& cogitatione concipit, quae tam*' operc
270쪽
obere ipse repraesentare nullo pacto potest. Itaque fabulis est
fictum, Vulcanum numquam Mineruam uxorem duceret potuisse, quamuis su minis viribus ad eius nuptias expugnandasestat usus, Ioue praesertim concedente. Sed tamen saepe legimus, eorum simulacra simul in eodem templo fuisse reposita. Quod Plato in suo Atlantico confirmat, dicens, ambo, Deos ex aequo Athenarum urbi praeesse bi enim illa tempestate non solum litterarum studia, sed etiam caeterae omnes artes floruerunt Ita quoque de Neptuno, atque Minerua sertur, quos sit-mul Iupiter eisdem Athenis praefecerat. Itaque Athenienses in suis numis ex una parte Mineruae Caput, eX altera tridetem, vas in . Neptuni insigne imprimebant hunc Regem appellabant, illam vero Ciuilem cognominabat, illuc alludente S, quod diuitatem pacifice,ac prudenter administi are oporteat . quod quidem etiam priuatis in aedibus opus est facto. Quamobrem in urbium , ac domorum portis Mineruae effigiem olim expri- Mineruae me bant; sed Martem in rusticis aedibus effugebant, hoc in- C 'e' mnuentes, bellum quoad eius fieri possit,a nobis propellere nos pq debere. Eadem ratione Romani ea numina, quae rebuS noxiis praeesse existimabant, a ciuitate in suburbana ablegabant, ut de Bellona, ac Marte legitur. Sed tamen hic templum etiam intra pomeria dicitur habuisse, ubi pacificum numen sit habitum, ac Quiriniis nuncupatus. De eo mox dicam, Cum aliqua de Vulcano disserti ero; de quo apud Eusebiu in libro de Prae Hul astu . Daratione Euangelica legitur, eum ignis virtutem esse appelatum, Min forma hominis ei simulacrum constitutum, in cuius capite pileus esset caeruleus, caelestis symbolum volutionis, ubi integer,sincerusque ignis inueniturinam qui e caelo in terras delapsus est, cum materia hac impura alatur, impuru S Mipse est. Vulcanus autem claudus dicitur quod haec apud nos Vulcanu flamma claudicare videaturinam sursum non recta tendit, sed cum cla tremula hac,illac se commotat hoc accidit, cum non sit pura, sed crassa cum hac materia commista, a qua impedi ur, quo minus recta ad superiorem locum contendat. Alexander Neapolitanus in libris genialibus scribit (quod quidem eum arbitror ab Herodoto fuisse mutuatum, licet in aliquibus ab eo Vulcanus differat in AEgypto Vulcani statuam fuisse, manibus murem mm te s.