장음표시 사용
81쪽
Dennam cum centrum epicyclis coarstituitur in aliquo puncto circuli eccentri medio inster apogium & media, longitudines: linea veri tirotus epicyclis aliqua minuta Proportionalia remotiora saturni continet india ambitum circuli eccentri & quaedam tu pra: sescundum viciniam ad apogium taut discessionem ab eo. quanto enim apogio micinius fuerit epicycliuin : tanto plura illorum minutorum continet intra ambitu in.quaiato vesro remotius ab eo discessierit : tanto plura huiusmodi minuta coimebit extra eu circuitu. Quando centrum epicyclis constitutum metit in longitudine media: linea veri mora icis Epicyclis omnia minuta Proportionalia saturni Propiora squibus se ilicet mediae MDuc dinis linea excedit lineam propioris longitudiniS continet intra ambitum circuli ecce tri. nam tota medis longitudinis linea coercetur tunc intra illum . quare re totus eius exscessus supra lineant Perigis qui est eius pars. In puncto vero peragii costituto epicyclio
saturni .linea veri motus epicyclis omnia huiusmodi minuta propiora excludit ambitu eccentri. nam in eo situ sola Perigit linea coercetur infra circuitu eccentri.nihil igitur earum Partium simul tricludituri quibus illa exceditur a mediae longitudinis sinea. Dein centro epicyclij constituto in aliquo eccentri puncto inter mediam longitudinem & Plictum Perigis: linea veri motus ePicyclii aliqua illorum minutorum propiorum corinet intra ambitum eccentri& aliqua excludit secundum Propinquitatem ad mediam lorasgstudinem aut discessione ab ea.queadmodu deminutis Proportionali, remotioribus modo dictum est. Aequationes autem argumentora annotatae in ratiociniis numero di
rum sc tabulis astronomicis potissimum iis quae sunt Alphonsi Castellanti eae solae sunt
quae contingunt quando epicyclis centrum in mediis longitudinibus est constitutum non in aliis sui eccentri locis atq; puctis. Nam per illas ex hypothesi assignatas: a iuuantibus duabus regulis sequentibus inueniuntur reliquae aequationes saturni : quae contingunt in apreios in peragio/3c quouis alio in loco ipsius circuli eccentri. Eoliam issclo saturnalis epicyclis centrum est constitutuni extra circuli deferentis longitudineti diam: ut in apogio aut in medio interstitio inter apogium re mediam longitudinem is ue in perigio aut in media intercapedine inter longitudinem mediam & perinium et tu cPer centrum verum saturnis distatiam; lineae veri motu, epicyclii a Puncto apogis ecocentri agnoscuntur in muta proportionalia. quoniam si centrum illud verum fuerit inodicum: Pauca minuta prvortionalia excluduntur ambitu eccentri. si vero maiusculuim luerit: complura huiusmodi minuta extra circunferentiam continenturEccentri Pro dimitantia dc discessione ab apogio. Tunc videm per argumentum verum agnoscitur diuersitas diametri: quoniam minoris argumeti minor est diuersitas diametri l& maioris maior. Eniuero si modicum fuerit liuerstitium inter apogium epicyclis verum & centrum si ceri, in nor erit aequationu corrctati uariun inter se excessii SI& ita minor diuersitas dias metri. tinniagnu sit votis veri a centro sideris in epicyclio interuallu: maior erit aequationu excessus. Si centruin epicyclusaturnis inueniatur esse impii cto perigit: ubi lon=J, eo ge maior est aequatio rum in media longitudinet ubi etiam omnia minuta proportionalia Propiora sunt extra circuli eccentri ambitum: tunc tota diuersitas diametri propior adoclenda est aequationi inuentae per tabulas in media logitudine S ita consurget aequatio argumenti ipsius epicyclii in peri gio. Si vero centrum epicyclis sit in puncto medio inster Perigium oc mediam logitudinem: tunc aequationi arguincti inuenis per tabulaS in media ilongitudine aeuoniam minor est: q ultra eam verius peragiu) debet addi non tota quidem diametri diuersitas propiori sed pars eius oportionalisita quae eam seruat
prepotiionem ad totam diuersitatem diametri propiorem quam minuta proportionalia ambitu eccetri exclusa ad sexaginta minuta. totu i consurgens ex pte addita & cquatione mediae longitudinis: etit aequatio argumenti vera illius loci in quo consistet centrue picyclij.Contra vero si centrum epicyclii faturnii depraehendatur esse in puncto a posegis eccentii: ubi minor est aequatio etiam insigniter & manifesten in media logitudine
ubi etiam omnia minuta Proportionalia remotiora sunt intra circunferentia ecceratri:
tunc tota diuertitas diametri remotior subducenda est ab aequatione argumenti inuen' tam media longitudine per assignatione tabularum.& relinquetur ea argumenti aequatio: quae conuenit saturnolatq; eius epicyclio in tali situ sapogii s cilicet puncto constis tuto, et ii centrum epicyclis merit in aliquo puncto medio inter apogium eccem Sc me iam ongitudinem : in quo quide loco est diuersitas diametri remotiori & minor aequatio il in media longitudineI ubi etiam aliqua minuta Sportionalia remotiora contine'
82쪽
tur intra eccentrum: tuc ab aequatione argumenti inuenta per tabulas in media longi tudine , debet austrii non tota quidem diuersita, diametri remotior sed pars eius ispottionalis & quae eam seruet proportionem ad totam diametri diuersitatem remotiorem: quam minuta proportionalia remotiora intra ambitum eccentri eo in loco contenta ad sexaginta minuta.Et quod subtractione illa facta residua suerit illius aequationis mediplongitudinis: erat aequatio argumenti couenies epicycliolineo situ costituto. Hare omisnia exemplis circa finem determinationis de luna assignatis numero sciol & declaratione ibidem facta:patentiora redduntur & clariora.
Deioviali globo. ap. Alli I. ut saturni: tres sunt particulares orbes & epicyclium.
' Orbis iovium epicyclium deferens: super circuli sequantiS cen
trum regulari progressu secundum signorum seriem I naturali Imii, qua* die quina pauxillulo minus scrupula conficit. Caetera: si ut in saturnoldi tenda . De pyroentissmartio* globo. Cap.XU. Axtis/ut saturni: tres sunt particulares orbes & epscyclium. Orbis martium deferens epicyclium: super sui aequatis centrum aequo/regulari; incessu ad signiferi serie singulo quo natura- iesi, ii die partis dimidium & paulo minus sesquiminuto iugiter absoluit. sit,siis, Caetera ut in saturno disserantur. Dephosphorisvenerimi globo. Cap. XVI. Enetis ut Quin superiorum: tres sunt particulares orbes / dcepicyclium. Itiis Orbis veneris epicyclium deferetis:duo sunt motus. Primus
in longum . quo super aequantis centrum secundum signorum
consequentiam singulo quod dieiquantum B sol medio suo motu: re gulariter incedit. Axis Se poli huius motus:interdum accedui Se intersdum recedunt ab axe polis T signifexi, . . roti Secundus motus in latum:quo veneris epicyclium flectitur deuiat in
ior Venere sidetis epicyclium ut saturnium/-perne secundum signorum leoriem inferne contra successum:in undeviginti ferme mensium interual,
Io unam circunuolutionem complet
io' Apogii de peritii veneris puncta sub eisdem signiferi locis I sub quibus
& ea quae sunt solis: constanter reperiuntur. io 3 Fit igturi vi apotio solis in secunda significatione reperto: idem veneris inuentum sit. xio Veneris apogium eclipiscam pertransit:nunc in septentrioneI nunc in austrum peruassatum
ru Linea medis motus veneris:ea in signiferi parte secundum logitudanem in qua & solaris medij motus linea terminatur.*'x Vnde sit ut solis medio motu reperto:& mediuS veneris motuS repertuspis Fit rursus:vt continuo solis/veneri a media sit coniunctio. Cetera: ut in saturnos discutienda.
83쪽
EDe globo Iouis. Cap. XIIII. Otus iovis orbis : tres continet particulares orbes Sc epicyclisi medio orbi too
infixum. Quorum extremii supremus Sc insimus deserunt fastigiorum puncta: hic perigi ii ille vero apogis. Medius autem orbis est omnino eccem deserens epicycliu iovis : cui ec ipsu in iovis sidus est affixum queadmoda . de saturno dictum et . EHorum orbium duo extremi seruntur ad octauae tot sphetae motum: axenid& polos habent cum axe dc Polis octaui globi comunes de eo dem. Medius vero orbis: super circuli aequanti' centrum regulariter singulo quoq; die secundum signorum consequentiam absoluit Paulo minus 2 quinq; nrinutinam quatia confieit minuta 8c ys secunda: quae uno tantum deficiente secundo i integrum confici ut minutum. Caetera omnia quae de saluino dicta sunt: iovi etiam sunt accommodanda ire suo modo applicanda.
Attium sidus in titulo litterae huic capiti praefixo pyroentis nuncupatione de et a
nominatur : κυpogis Pyroib Marcellatine dicitur ardens siue i tu sinaninop ignem significat. Ita id martis epitheton est: q, stella ignita appareat. Inflectitur retraxillud nomen secundum tertiam declinationem i pyroisi pustoentis : sicut Simois ientisi & plerassi alia consimilis formae. Ipsius autem martis totus orbis/completur tribus particulatibus orbibus; quoru supremus de infimus deferunt absidas ac fastigia eccentri deferentis. medius vero defert epicyclium & sidus martis i eo defixum : sicut de saturno determinatum est. Duorum quidem orbiu martis extremo. Nirum motus: idem est Sc consimilis cum motu duorum orbium extremorum saturni.Medius vero orbis deserens martis epicyclium: super circuli sui aequantis centrum regula, ritetae fecundum signorum successum uno quos die absoluit medietate unius gradus Se fere minutum unum cum diinidio. Nempe conficit quotidie si minuta 16 secundat de 3s tertia. At virum Sc triginta minuta: constituunt medietatem unius gradusi cu mi num. Sex antem & viginti secunda cum si tertiis: fere conficiunt unum dimidium minutum:quod continet 3o secunda.Reliqua vi de saturno dicenda sunt. Cap. XVI. a Tnus in titulo praesentis capitis lem rei epcet phoplacros dicitur:latine lim scia Siser. q, tepore matutino ante sole oritur: praenunciet proximam lucem diurnam solis; iubar mox affuturum qiodet enim apud graecos: Iucem si gnificat. popos autem: ferenS. Vnde id nonae grscum: compositum est. Et
m secundum latinorurn norma secunda inflexione declinatur: Phosphorus uvolcris autem totus orbis: tres complectitur orbeS Particulares & epicyclium. Duo ex tremi supremus Sc infimust partim eccentri: deserunt puncta fastigiorum eccentri dese rentis.Medius vero orbis N illis interiectus: omnino eccentrus esti deserens epicycliu aelidus veneris illi infixum.queadmodum ae tres superiores. CCaeterum huius medis orshiS Veneret: duo a stignantur motus. unus in longum dc secundum signiferi longitudine ab occidua parte in eoam. quo super circuli sui aequantis centrum regulariter de secundulignorum successum unoquoq; die tantum absoluit macium: qnantum sol suo medio regularim motu .utpote sy minutas s secundat Sc fere ro tertia. Cuius quidem motus axis fc politinterdum accedsit ad axem 8c polos si lari linterdum vero ab eis recedui. Propter alterum motum eiusdem orbis in latum : qui inducit hanc axis 3 polorum vas riam aut tiam. Secundus vero motus orbis eccentri & deserentis epicyclium venes ris . est inlatu mi& secundum similari latitudinem. quo veneris epicyclium non utini taurat/inodo in borea tendens modo in austru : sed ab ecliptica sola declinat i pte arctoa atq; septemonale. De quo motu: in lacu do psetis opis libro aptior fit determinatio.
E et aeri' er limn (sicut & saturni in superiore sua parte secundum signoruimouetur successum . in inferiore vero contra illorum seriem. completq; cur stini suum &motum proprii sui orbiculi circa suum centrum lare in nouedecim mensibus solatibus
et v et integro L imidiolii super adiecto ferme uno mense.Vnde deprphemi tus iste long esse tardior' sit motus ipsius epicyclis in orbe recentro qui totus et Iic lo absoluiturisicut dc motus solis. Sane inuenitur sidus veneris maj ior gnam cum sole liabete in multis conuenientiam :& primum in hocissi puncta apogis re
84쪽
petigit eccentri venetis inueniuntur iugiter ae assidue sub eisdem Iocis signiferi: sub qu hus puncta a gis 8c peragit eccentri solis, ut si Punctum apodi solis sit sub primo ea
rei puncto: apogium etiam veneris sub eodem cancri initio reperietur I & tune utriusq; petigium sub initio capricorni collocabitur. Et ita de caeteris locis. Ex quo protinus colligitur u , ubi primum inuentum fuerit apogium solis in secunda significatione: etiacompertum liabetur idem veneris a gium. Nam tale utriusq; apogium ab eodem inchoatur initio scilicet Ptincipio arietis :& in eundem desinit terminum scilicet punctuapogis eccenmiprocedendo per idem spacium. vitium; apogii punctum: Per praecedentem Propositionem sub eodem signiferi loco semper est situm. Quare si arcus signiferi a principio arietis usq; ad primu cancri punctumi fuerit apogium solis in secunda significationeridem quoq; signiferi macium erit tale apogium veneris N in secunda actio ceptione. Attame id inter solem & venerem est discriminis. vi apomum solis semper sub ecliptica iacet: neq; ab eo aut in boream aut austrum deflectitur. quandoquidem sol in suo eccentro deuians : ab ecliptica num subsultet. Apogiu vero eccentri veneristitisdem & perigium et non ita semper manet sub ecliptica. sed ab ea interdum declinati
nunc in arctoam partem nunc ut notiain iter inflectens: propter motum in latum orbis
iii eccentri deferentis epicycliuin veneris I de quo prius tactus est latino. Rursum habet venus ae hanc cum sole conspirationem atqa conuenientiami g, linea medis motus venetis semper in ea signiferi parte terminatur et in qua ta linea medii motus solis. Vt si haec in vicesii no cancri gradu finiatur:& illa eodem terminatur loco. At vero linea medii motus venerisi eodem modo diffinieda est: quo & linea medii motus saturni. Est enim linea recta a centio mundi adsigniferum traiecta: quae lineae rectae a centro aequam
iis ad epicyclis venerei centrum profectae est aequidistans. si quis causam hui' quod
nune proponitur sciscitetur: ea in promptu est nam orbi, eccentrus deserens epicycliarii veneris suo motu in longum super aequantis centrum tantum quotidie conficita. quantu& sol suo medio motu. Ceuo fila vicum primum inuentus fuerit medius motus sostis: habeatur etiani compertus medius veneris motus. Vtercue enim ab eode inelloatur
initio: per idem deducitur macium l& eodem clauditur termino : utriusq; linea medii motus eodem terminetur signiferi loco. Exempli gratia. si medius motus solis sit arcus signiferi a principio arietis secundum signorum successum ad vicesimum usq; gradum, cancri sipputatus: medius etiam motus veneris ab eodem pricipio per idem medium .' i ad eundem prorsus finem deducitur et diffinitur. CInsuper & id ex supradictis euadit manifestum :u, iugiter & assidue est media veneris re solis coniunctio.Nam lineae mediorum motuum virtusue sideris semper coniunguntur, ae in eodem signiferi puncto ter
minatur : ut iam dictum est. Per distinitionem igitur: semper est eorum media conivnsctio. Et in hoc differt sidus veneris a lunal saturno ae marte: interdum habentibus nies diam oppositionem ad solemi quam venus neutiu cum sole potest habere. In caeteris autemhac peculiariter non expressis t. conformiter ola de venere ut saturno determinentur.
Ercuri j quinq; sunt particulares orbes de epicyclium. SupreM mus & infimus:deferentes aequantis apriis/percijss puncta appellantur. Duo proxime illis adiacentes/inaequalis crassi,
studinis:deferentes puncta apogii de perigis eccentri. Illorum
mediusfcuius est aequa crassitudo: orbis eccentrus mercuriale deserens epicyclium nominatur.
'i Supremus Se iniunus: homocentri secundum suas superficies extremas
eccentri autem secundum reliquaslidem eccentricitatis suae centrum habentes: tantum ab aequantis centro quantu aequatis centrum a mul
centro distans: motu octaui globi serutur. Axis 8 poli huius motus: octauae sphsrae. ' Orbes eccentri fastigiorum puncta deserentes/ secundum extremas sua
Perficies: centrum deferentiu aequantis fastigioru pucta habet. secun
85쪽
Afro Theos reliquas mobile deferetis mercuriale cychum cetrum circa deferentium aequanotis absidas centrum circulum paruum deseribenS. Et mouentur aequone x Tgulariss tenore superparui circuli centrum cotra signiferi succe
quato de solis medii motus linea (partem tame in oppositam)reuolutionem uriam complentra. ius huius motus per tis
paruit circuli centru traiectus: interdum a signum axe I 8e poli a posis sequidistant & interdum varium distantiae discrimen sortititur.
Ad horum orbium motum:centrum s mercuriale epicycliuni deferentis:rii paruum illum circulum regulariter describit. Parui circuli semidiametrusi tanta est quanta ceres aequantis a mundice Moreo distantia. Transit igitur parui circuli circularetia per aequatis cetavi s aequantis centrum inter parui circula centrunm& centru mundi. Apogium autem ipsum deferenti, eccentii:circulatione no explet.sed co jutinue sub signiferi arcu:a duabus laneis a mundi centro ad signiferum porrectiu/circulum paruum contingentibus appraehens ad centri de ferentis motum ascendendi descendendos voluitur. Orbis/mercuriale deserentis epicyclium:duo sunt motus .Primus in Ion in sum:quo super aequantis centrum/secundum signorum cosequentiam naturali quam die quantu solis medii motus lineat regulariter incedit. Huius motus axis per deserentis centru eminus: secudu se totumobilis mes . cui' poli:ad signiferi polos nuc accedura nuc vero eminus absistui. Secundus in latum:quo mercuriale epicycliu flectatur deu1atq; in austria. ix Mei curialis epicyclis itidem duo sunt motus. Primus in longum: o in superna quidem sui part ignorum serie sequens inferne aute in aduersum nitens: quadrimestrem ferme circunuolutionem unam explet. Secundo motu inlatum:nunc inclinatura nunc reflectitur in boream: nuc i si
idem sustinet in austrum. Linea medis motus mercurii a mundi centro ad fgniferiam exteta: Isneaex Iab inquantas centro ad epicyclij centru productae/parallela est. Minuta mercurrum Sportionalia remotiora:sut excessus maxim mercuria rum 'i3 epicyclij retri a mussi cereo remotionas a mediocriti sexagita diuisub
86쪽
,is Minuta propiora et sunt excessus mediocris eiusdem vi dii centri a
mundi centro remotionis a mimma/mde in sexaginta diuisus.,m Maxima mercurialis epicyclij centri a mundi centro remotio: est in squatis apotio.
Mediocris:dum ab eodem distat fastigio/sextate circuli 3 partibus qua ternis cu semisse. Minima verordum a fastigio circuli triente distiterit.
ii Vtraq; diametri diuersitas facile intelligitur.
De globo mercurii. Cap.XVII. Ercurius in hui' capitis titulo litters affixo si Asboog stilbon nucupatur: od interpretat fulgens re resplendens. quoniam nunci splendori dc fulgori solisti adimitur mercurius ob viciniam Sc a pinquitatem assiduam eius ad solem. Inis lectitur autem illud nome: tertia latinorum declinatione t stilbon ontis.sicut
dein ophoonsonti Si Sc nonnulla alia cosimilis generis nomina, Porro totus orbis merseulis AEquinq; continet particulares orbes:&epicyclium tertio horum orbi infixu. Quos tum duo extremi supreinus Sc infimus: mequalis in suis partibus crassitudinisi dicuntur defetentes puncta lastigioruin circuli aequantis mercurii. Supremus quidemIqui ct Prismusia summis ad una tendendo: deferenS aequantiS apogium. Infimus autem i qui aequintus et deserens Perigium aequantis.Duo reliqui Proxime illis extremis adiacentes secundus scilicet sc quartusImsqualis etiam in suis partibus crassitudinis: dicuntur deserentes puncta mitigioru eccentri. Secundus quide qui supremo proximus est: deferens apogium eccentri mercurialis. quartus vero I qui infimo immediatus est: deferens ecce tri perivium.Tertius autem orbis & qui in quatuor iam assignatorum orbia collocatur medios duos supra se liabens Sc duos infra iacentes : aequam habet in omnibus suis partibus crassitudinem iee dicitur orbis eccentrus deferens epicyclium mercuris. At horum
orbium sensibilis descriptios ex sequentibus pendet Propositionibus: Sc suo loco exhibestis bitur. EDuo extremi orbes particulares mercuriis lupremus scilicet sc itinius: sunt homocem Aufido secundum suas extremas superficies lutpote conuexam supremi Sc concauam insunt.Nam secundum illas describunrur super centru mundia copraehenduntiuiuo ambitu totum orbem mercurii l qui (ut aliorum siderum orbes toti) mundo homo centrus est.Secundum reliquas autem luas superficiest utputa coetuam supremi Sc corauexam infimia duo praedicti particulares orbes sunt eccentri mundo latium; habent centrunx a centro mundi.idem tamen inter se sortiti sunt suae eccentricitatis centrum I ius Per quod ambo secundum iam dictas superficies describuntur: utpote centru parui cir culil de quo paulo post futurus est sermo. Illud autem centrum I tantum distat a censetro aequanti, cui supereminet: quantum centrum aequantis a centro mundit duobus res
liquis centris subsidente. Et mouentur duo supradicti orbes: ad motum octauae sphaerae. Axis item dc poli huius motus : sunt axis N poli octauae sphaerael illimi communes. Orbes autem duo Particulares delatentes puncta ristigiorum eccentri mercurialis se cundus videlicet & quartus: secundum extremas superficies suas convexum secundi ae concauuin quartis habent idem centrum cum orbibus extremis deferentibus puncta lasstigiorum aequatis i secundum quod dicti sunt esse eccentri:& super quod describitur ex tremorum illorum orbium I primi quidem concauum re quinti convexum. utpote cetra Parui illius circuli : in meditullio constituti. Et ratio in promptu est. nam proxime adiacet sibi inuicem convexum secundi orbis & concauum primi: similiter cocauum quarti orbis & convexum quinti.Necesse est igitur illis idem esse centrum: secudum quodi omnes eccentri sunt. At iident duo assignati particulares orbes secundus 8c quartu si secundum reliquas suas superfici est concauum scilicet secundi & convexum quarti: habent mobile centrum orbis tertis particularis I dc deferentis mercuriale epicyclium. utpote centrum eccentri tribus reliquis centris eminentius: quod quide circa centrum orbium deferentium absidas aequantis describit paruum circulum I in cuius semp circvngyratur ambitu. Ex quo etiam nunc planum euadu : ipsum tertium orbem eccentrum inquam deserentem epicyclium mercurii I secundum utramq; mam superficient etiam obtineore illud ide eccentri centrum quod paruum describst cuculum: pro suo proprio centro,
87쪽
Nempe is orbis secundum convexum proxime adincet concavo secundi orbis:& secundum concauum Iconuexo quarti. Idem igitur se commune cum illis habet centrum s 8 omnifariam eccentrus esse dinoscitur:& tamen super unum Sc idem centrum securem utram superficiem descriptus l& idcirco sequam ubiq; suarum Partium liabere crassitudinem. quod nullis certe aliorum quatuor orbium contingit: culusq; eorum consecauum super aliud describitur centiu a convexum t& idcirco difformis c assitudinis partes habere comperiuntur, Exempli gratia: intelligatur a esse centrum mundish centru circuli aequanti S. c centrum parui circuli in
medio descripti: quod sccentrum deferentium absidas aequantis. d vero centrum eccentri: caeteris sublimius se altius. Totu sese si ex quinq; Particularibus orbibus aggresgatu: est totus orbis iam curis I mundo homocens
trus& descriptus super cerium a. Extremi aute pote supremus 3c imus)Particulares orbes: e fl& ili albo signati macio : sui
deferentes absidas aequantis. 8c secuduin extremas suas superficies convexa supremi e dc concauu imill,r li: mundo sunt homocem eicripti super centrum mundi a. secundum reliquas vero superficies concauan upremi fae convexa infimi i: sunt eccentris de deseripti super centrum c. At duo illi, Pro
ti ,- - ra igia eccentri atq; secundum extremas suas superficies conuexam secundi P, , , , -*- quarti iolaribuntur super centrum ci qd parui circuli eli media nota. sese, uni reliquaS vero suas superficies concauam secundi gi& conuexam quarti h : de', b Rntur super centrum eccentri d. Demum tertius orbis particularis g lis est eccentius inercurii :& secundum vitam; superficiem describitur super centra i U unde ex hac descriptione statim pervia sunt de dilucida: quae in trib' prunia, si , ii E p 'PQ tionibus sunt iam proposita & quaenam illorum trium centrorum 'acinuicem habitudo i propinquitatisve ratio.Nam e parui circuli centruml tanb centro aequantis distare comperitur: quantum b distat ab a centro mun Uequentia ex his fient etiam patentiora. EDuo particulares orbes deserenies Mitigiorum eccentri secundus inquam fg & quartus hi: mouentur regularii xus, pdym circuu in medio descripti centrum e contra signiferi successum I ab oriete sci. . Occiqentem & in partem dextram.& tanto quidem tempore complent vitain rei toti P quanto linea medis motus solis suam absoluit circun rationem. Attameri . mecii solis secutam signorum successum Se o occidente fertur in ortum. em alii per centrum parui circuli suam faciunt reuolutionem in Parim QP' . . . 'm' 'Nib huius motus orbium deserentium puncta fastigiorum eccentri I per crum parui circuli transmissus rinterdu ab axe signiferi aequidistat similiter Spoli ah, huc' ' i m Iero non; se variam habet distantiae habitudinem.Cuius causaesti dis 3, u. 'R pol serum inclinatio. quoniam per huiusmodi motum qui annuo conm, lib. . . Vrum o nunc orbis eccetrus mercuris accedit ad signiferuinii nuc vero discedit q-circa varium habet axis ille situm ad signiferum : variassi dii lantiae ratione
88쪽
citisupet ad horum duorum orbium deserentium fastigia eccentri motum : centrum' oibis defitentis mercuriale epicyclium (qui Ordine est tertius:& signatus litteris g im de
inibit paruum illum circulum in medio constitutum regulariter. Eniuero punctus dieentrum est orbis eccentri deserentis epicyclium mercurii:& ad motum secundi ac quar ti orbis particularisi describit Paruum illum circulum circa centrum c. totoq; rcuolutionis tempore in illius parui circuli circunaerentia collocatur: imo sua gyratione illius defeti, hit circunserentia. Vt enim sequentes diffusius Ostendent Propositiones: centrum eeeet ideaerentis scilicet punctum di primum mouetur a fastigio Parui illius circuli contra si motu successum ad parte occidua: usq; ad Punctu ilin latere ipsius occidetali signatu.a quo deinde paulatim descendit ad simu ais notam b in ima Parui circuli parte atminfima constitutum. Ab illo vero puncto discedens Praedictu eccentri deferetis centru dimouetur in parte exortiua ad punctu g in latere Parui circuli signatu . a quo demu sub uehitur in qditissimu eiusdem parui circuli culmen regrediturq; in id punctula quo sua inchoaverat gyratione. CParui aute illiuS circuli in medio costituti semidiametrusita meae quanta est centri aequantis a mundi centro distantia. Nam ex supradictis in Myptopositionei tantum distat centrum Parui illius circuli a centro aequantis: quantum centiu aequatis a centro mundi. Atqui distantia centri parui circuli a centro aequantis: est semidiameter pui circuli. est eni linea recta: a cetro ad circuli circularetia directa .igit lata est illi' pui circuli semidiameter cb: quanta est cetri aequatis b ab ipso in udi cetro a distalia. Quinimo supposita hic hypothesi quatuor cetroru paulo ante assignata: compertu habetur ipsius Parui circuli circunstrentiam transire per punctu b cetru arquatis; quod semp in illius circuli amobitu est constitutum.& centrum aequantis b esse mediusitu inter parui circuli cetrum ci quod superius eminet:& inter centrum mundi a quod inlatius subsidet. immo centia aequantis bl viriq; datorum punctorum c & a est aequidistas: ut ex propositionis huius parte priore pro tinus colligitur. CAPogium vero eccentri mercutii non explet circulationem Per totum circuli eccetri circuitum more apogioru caeterorum siderum. sed ad motum censtri deferentis per circuitum parui circulii nunc ascendendo nunc vero descedendo et voluitur continue sub arcu Agnilari appraehenso ama incluso a duabus lineis rectis lamundi centio ad signiferum porrectistae Paruum circulum utrimq; contingentibus. Vt intelligatur mediocris hie circulus esse mercurii eccentrus: & linea e s esse linea fastigio rum eccentris ut e sit punctum apogii eius. Datum illud punctum nequaq circunuolui, tur totum circuli eccentri ambitum : sed ad motum centri eccentri d per circuitum par ut circuli in medio inclusit apogium e voluitur in circunserentia sui eccentri sub arcu si gnilari h I concluso a duaby lineis rectis a glit& a i lita centro in udi ad signi tu porrectis re paruu illum circulum contingentibus: una quide in Puncto gl&altera inpuncto t. Neq; unilapogium illud e egreditur arcum illum signiferi assignatu : ncs lineas illas praetergreditur. sed nunc a punctoi sigmaeri descendit ad punctumh: nunc vero ediuerso a puncto k ascendit ad puctum l. Interdum vero ex altera parte a puncto i de scendit ad punctum h:8c interduit a puncto h rursum ascendit ad i. em id quidem sine ratione euenit . quoniam linea apogis debet protrahi a centro mundi per centrum ecce ni d quod lampet est in circunaerentia parui circuli: & illic circvngyratur) usq; ad cir culi eccentri circunsetentiam . R eadem debet esse linea : quae a centro mundi ad eccentri ambitum prorendi possit longissima. & Punctu S eius terminalis: in circuitu eccentri a centro mundi esse distantissimus per diffinitionem apogis. Id autem quod di ctum estisteri non potest . nisi linea apogis cadat inter duas illas lineas datas legredintesa centro naudit tingetes a paruu circula altrinsecus l& ad signiferu usq; porrectas.Nain quac iq; parte circunferentis parui circuli constituatur cereu eccetri d: si a cetro naudin illud cerela eccentri ducatur linea recta usq; ad circunferentia circuli eccetri / adaliam parte d intra duas illas lineas terminata: illa no erit longissima q a cetro inudi p cetru
89쪽
eentii non erit apogium ines ea linea erit linea apogii. Semp enim illa linea erit quibus
uis aliis protentior atq; Oductior : quae a cetro mundi per centru eccentri ad citcunfere ' ltia eius iter duas illas lineas Parua circula cotingetes ducet. 8c illius lineae putra ternunalis: erit a mudi centro remotistanus atq; apogia eccetri. Verum hoc meli' exsequeti
by agnoscet. Porro orbis plicularis tertio collituri loco & deseretis epicycliu mercuris vlputa g h: duo sunt motus diuersi. Primus in longu& secadu signiferi longitudinem. quo super aequantis centrum b secundum signorum successum singulo quoq; die latum regulatitet absoluit macri l quatum linea medii motus solis: scilicet s s minutalocto sescunda Se is tertiatquemadmodum ec sol medio suo motu. Cuius autem motus axis per centrum eccentri deferentis transmissus: secundum se totum mobilis est i sicut de cenet 'reunt eccentri.Nam sicut hoc Per motum tuum in circunaerentia parui circuli nunc a eedit ad centrum mundi nunc vero ab eo discedit: ita ec poli eius axis aliquando accesdunt ad polos signiferit vi cu sunt sub ecliptica. aliquando vero ab eis procul distatrivi eum devergunt illi poli re declinant ab ecliptica. Et haec diuersitas : potissimum a censito mobili eccentri pendet. CSecundus orbis eccentri deferentis epicyclium mercuris rismotus test in latum atq; secundum latitudinem signiferi : quo epicyclium mercuris deo flectitur re deuiat ab ecliptica in austru De quo quide motu in secudo libro fiet exactior discussio: cum desidera latitudine inclinatione dc deflexione habebitur proprius seranio. Cuicyclium etiam mercuris duobus defertur Propris S motibus. Primo in longum ris lat; secundum ambitus sui longitudinem ais circuitum. quo quidem motui insuperiore suae circunferentiae parte secundum signorum successum : in inferiore autem contra illorum se leni latum iiii quatuor mensium interuallo unam circunuolutionem integra perficit. Secundus vero epicyclij motus est in latum : ati secundum signiferi latitu refidinem. quo ipsum nunc inclinationem habet nunc reflexionem in partem borealem citra eclipticam et aliquando vero Sc inclinatur & reflectitur in partem meridionalem. V tum is motus : eo in loco qui siderum latitudinem explicat amplius est declarandus. Linea medis motus mercuris . a mundi centro ad signifera extenditur Ralteri lineae , irporrectae a centro aequantis ad epicyclis centra aequidiltans est atq; parallela laut illi ea de. Aequidistans quide: cu cetru epicyclii mira apogiu aut Perigium eccetri fuerit. Easdem vero atq; coniuncta:cum epicyclium in Puncto bogii aut perigis constiterit. Exe plum huius lacile sumitur ex isS: quae consimiliter de alijs sideribus sunt dicta. minu retita proportionalia mercurii remotiora dicuntur excessus maximg remotionis centii epi hclis ipsius mercurii a centro mundi supra mediocrem eiusdem remotionem I in sex ginta partes aequas diuisus.Enimuero si linea maximae remotionis centri epicyclij meteuriali si comparetur ad linea mediocriS remotionis eiusdem: inuenitur eam aliqua pars te excedere. si ea particula qua excedit longior breuioremi sexagenaria partitione diuidatur : singulae illae pies sunt huiusmodi minuta. minuta vero Bportionalia mers
curii propinquiora: dicuntur excessuS mediocris remotioni S centri epicyclij mercutialis a centro mundi supra minimam eiusde remotionem: etiam in sexaginta partes aequas
diuisus.Nepe si excessus lineq mediocris remotionis mercurii supra linea mininas remotionis eiusdeli 6o pticulas aequales diuidatur: singulae earu particulam sunt huiusmodi minuta propiora. EMaxima quidem remotio centri epicyclii mercurialis a centro mu' isodi siue terre tunc esse dicituri. quando centrum epicyclis est in summo fastigio punctoqiapogii circuli aequantis.Tunc enim maXime diliat centrum epicyclij mercurii a centro mundi: neq; ullo in alio loco amplius ab eo potest remoueri atq; longius distare. aes quans circulus ab ipso centro deferente Parum euariet: fc unus alteri sit aequalis tu aist nationem. Mediocris autem remotio cetri epicyptii a centro mundit tum esse dicitur: et ii cum centrum epicyclis mercuris distat a puncto apogis aequantis duobus signis (quae sextans suntl& sexta pars totiuS circuli continentis duodecim signa. est enim binarius: sexta pars duodenaris)insuper & quatuor gradibus cum dimidio: scilicet triginta minutis. Ita siquidem potius legendum est in littera:& partibus quaternis cum semisse I 2 repartibus sesquiquartist ut habent nonulli libri medosi. Sesquiquartum enim id dicitur: quod cotinet totum minus & quarta minoris parte. ut quinarius ad quaternanti. quae significatio huic loco minus co uit.Neinpe quatuor gradu S cu 3o minutis: non habet ad aliquid qd hoc loco .pponit sportione sesquiquarta.Minima vero remotio ceret epicyclis a cetro muta est cetrum curialis epicyclij distat ab apogio aequatis quatuor
90쪽
is signis integris : quae sunt triens :siue tertia pars totius circuli. uisum diuersitas dino
e metri in mercurio uiuenmu duplLA: remotior & propinquior. Remotior est excessus aequationum argumentorum mercurii cum est in me a longitudine: supra aequationes coirelativas quanao est in apogio eccentri. Sum enim in media longitudine aequati nes maiores v in Puncto aPogit:& ideo excessus illaru super lias hic dicitur diuersitas diametri mercurialis remotior. Propior vero diuersitas diametri dissinitul esse excessus aequationum argumentorum cum centrum epicyclis est in perigio cccentri: supra suas correspondente, mercurio conuenientes cum centrum epicyclis eius esrin media longio iudine aut inter eam & Puctum Perigis eccentra. sunt enim illae aequatiCnes: his maioresqueadmocum in aliis liceribus ispius est dictum. Et idcirco excessus illatum super has dieitur luc diuersitas diametri mercurialis propinquior.
Orbis mercurialis.deferens fastigiorum aequantis puncta.deserens puncta fastigiorum eccentri . deferens mercurialis sideris epicyclium . mera curialis circuluS eccetruS.circulus aequans . circulus epicyclias . apogia mercurialiS Aquantia.perigium aquantis. apogium eccentra . peragiunt eccentii.mercurii longitudo remotior.longitudo propior .logitudo mesedia.medium mercurialis epicyclij apogium.verum epicyclij apogium.
mercuriale epicyclium .medius mercviij motu, .veruS mercurii motUS. axes .poll.centium mercuris medium .centrum verum . argumentum in epicyclio medium . argumentum verum. aequatio mercurialis centri in epicyclio. aequatio in signifero . aequatio argumenti. minuta mercurii Sportionalia. remotiora.propiora. diuersitas diametri. remotior. pro pior . mercurialiS draco .caput . cauda.
disse Mercurialis epic chi centrum: bis annue deserentes circuli eccentri sumsmum imurn p taliciorum puncta conficit. et is Quoties mercurialis epicycli, centrum in summo deferentis fastigio apogio collocatur a munus centro quatum potest remotissimu: lubiectu consimile despicit aequantis apogium/ Sc epicyclium in lummo aequa tis fastigio esse dicitur. ric Centro mercurialis epicyclij hunc in modum constituto: deserentis cenatria a mundi centro v aequantis centrum triplo diliat, Sc a centro aequatis: duplo est in summo patui cuculi fastigio.is' A summo parui circuli loco centrum deferentis pariter Se deferentis apogii punctus: occidentem verius emoueri incipiunt/ad deserentium plincta fastigiorum eccentri motum:quoad ab eo loco/triente circunseren stiae parui circuli dissileniat.appropinquabit* sensim deseretis centruemu n di centro. N interim epicyclij centrum ad orientem emotum:ab iuino sui aequantis fastigio pariter triente distabit. 238 Deserentis centrum hunc in modum distans: est in contactu lineae a mudi centro paruum circulum contingendo ad deferentis cu cunferetiam emissae.cuius extremitas: tunc apogii deferentis stam comonstrat .est tum deserentis apoeium: ab aequantis apogio ad occiduas parteS quatum auocari potest semotissimum.& in hoc quod situ mercurialis episec clit centrum:quantum potest mundi centro qproximum.1;s Ab hujus novi contactus puncto: deferentis centium sextante circunse,