장음표시 사용
121쪽
no THEOPH. PARA C. in corpore,siue praecipitando,siue sublimando(vt in suu ascendat gradu depellitur suo astro, quod est corporis morabus & psentissima mors.Ante hoc tem- pus aut id no facit,quiacogitur aliquandiu ascendere,in orbe ferri,& prqparari, antequam summum in gradum perueniat:vnde iterti in profundissima cadit. In ascendendo autem si partem aliqua
adipiscitur,ac in ea semetipsum accendat , non quiescit, donec perueniat ad summam subtilitate, quo tempore glegni t morbos. Hoc modo Mercurius suo ex statu pellitur vi caloris in exaltatione, quae nihil aliud est, quam depulsito: quod cit morborum(veluti diximus se-
me.Tres vero eiu S sunt modi,unus morte subitanea eiusq; species essicit,quq est destillatio: Alter gignit podagra, chiragram,arteticam,quae est Mercurn prqcipitatio:Tertius facit maniam,&phrenesiim, quae est sublimatio Mercurij. quorum omnium tractationes suis in libris cum omnibus formis, quae illic e tiam explicantur, sunt descriptae. Itaque multiplex est ultima matcria earum recrum,quae suum transeunt gradu. Nam
122쪽
PARA MIRUM. t,ivariae sunt mercuriales, varia officia, revariae partes:quorum omni u multiplex natura, proprietaS,conditio,&cosuetudo,quq si concurrat, mirabiles morbos cum admirandis signis, gestibus & moribus,alijsq; silmilibus partui. Adeo subtilis fit Mercurius istiusmodi praeparatione , ut nemo ipsi possit resistere,pro
pter vim internae naturae. Cuius iterum caussa in promptu est: Sulphur restino possunt ipsum coercere propter vehementissimum calore, qui repellit
haec duo,& Mercurius adeo attenuatur, ut ossa & carnes penetret,no solum piros,verum & alijs in partibus,tanqua sudor,transit ac penetrat: Vnde sciendum
A est, morbi Gallici pustulas, lepra, aliaq;
eius generis mala oriri, ac ipsorum primam materiam & causam cum alijs co haerentibus inde prodire. Quo aut modo fiant,suis in capiti b. docetur. Quemadmodum tam magno ascendit calore, ita quoq; animaduertendum est,ipsumessicere varios rigores calores, horrores& coqua stationes, quoties eius paroxis mus incipit, aut aliqua tantum species. Quia subtile & acutum adeo venenum
123쪽
rra THEOPH. PAR A C. quum invadit naturam , ipsa incidit in
quandam desperatione siue terrorem, qui est corporis tremor prodies ex messtu & rigore: calor simul mouetur, eo quod sit obstructio,& nimis vehemens vapor,ceu in occlusa & feruete olla,cuius operculum vi deponitur. Frigus est
materia & natura omnis timoris. Vbi autem calor vires acceperit, frigus cedit calori in regnando. Varia igitur est Mercurn natura, cuius substantia & viis res latius describere tempus quum nopermittat, maiorem partem differo in aliud tempus,aliaque mea volumina.
HIs de una trium substantiarum, via
delicet Mercuri absolutis,cons quens est, ut etiam de altera,videlicet sale eodem dicamus modo Hunc inprimis notandum est quatuor vijs m uetari,quoties in suum tendit factum,resolutione,calcinatione,reuerberatione realcaiisatione Sunt etiam salis multiplices naturae, quae multis& diuersiis fiunt modi5:quare etia variae sunt praeparadi. species
124쪽
PARAMI RVM. Ir3 species Varia enim salia seipsa calcinatta reuerberant: sic etiam varia sese aikalisiant & resoluui: quae omnia pari fiunt ratione in homine, qua extra ipsum iasua scientia. Ante omnia scire hic oportet,quid illud sit,quod salita frangat de
dissoluat,ut in praedictas transeat praeparationes sum mi gradus,in quem no deberet peruenire. Causae vero sunt tres: Prima est nimis magna cibi impletio, quae digestionem impedit,ac partes corporis effcit nimis lasciuas, carnem imbricam hoc est,nim iu delicat nimiuq; mollis carnis ac medullae, nimium sanguinis & aliarum partium simili u. Haec cum nimis lasciuiunt, non potest suconsistere in suo gradu ac statu,quo de, beret. Per similis etenim eius est ratio, quae arui est pinguis, quod nimis luxuriando perit,ut fructus celerrime putrescat,aut quoties aruum pluuia maxim adeo irrigatur,ut fructus pereant, vel a lia quavis ratione. Similiter quoq; via secuda est intelligeda,qua maior, quam par est,luxus sal in suam exaltationem trudit :quod maxime fit, quoties luxus coitus suam originem sortitur ex medi
125쪽
cina pruritus sudoris & cruoris. Tune enim magis augetur & exercetur: qua exercitatione corpus nanciscitur spiriatum frigidu,qui est ventus: hic sal commutat in aliam substantiam,& prae retia quis maxime hoc facit. Nam spermatis superfluu si tendat in suum fluxu, salis frangitur substantia, & nimiu subtrahi tur liquidi,vnde sal transit inspiritu,qui est alia substantia di priori. Tertia vias alextrahitur per stellas,quoties sal in earuincidit partes, exiccant quasi ventus, reliquefaciunt salia ceu Sol grandines. Siquide salia in corpore iacet,quasi granado in agris,quoru conditio & natura est manere in eo de statu , sed non possunt resistere aduersis: itaque franguntur redissoluuntur. Sal enim ita comparata est,ut nequeat resistere aliquod si occurrat contrarium,commutatur abundantia carnis,pinguedinis,sanguinis,vel per
eorum delicatam naturam,vel coitum,
vel astra. Sunt etiam aliquod talis genera, quae instar nivis liquefiunt, quoties aliqua talis vis contraria accedit: & iri huc modu liquefiunt:calor quoq; adest in corpore,tanquam dictum est in Me
126쪽
PARA MIRUM. Iucurio,qui sal resolutum ex corpore propellit. Nam iste calor multis de caussis non relinquit sal resolutum in corpore,
sed oportet id expelli: nec solum illud,
veru & reliqua salia calcinata &reue berata.Vnde sudor salsus existit, quia nihil aliud est,quim huiusmodi sal resolutum Hinc sequitur,alios sudores ex sanguin alios ex carne,vel ossibus, vel medulla,vel alia parte aliqua corporis prodire. Sequitur etiam ista falia varias hisbere naturas,cum ex ipsi S nascantur,serpigines, impetigines, prurituS, scabieS, aliaque eiusdem generis, quae in chirurgia describuntur, quapropter & hic illa omitto. Salia porro naturae tunc sunt calcinata, ubi liquidu suum amiserint.
Tunc enim reuera sunt calcinata.Nam sal reuera calcinatum est in sua natura, ubi amisit suum temperatu humidum. Sic enim calcinatum iacet quasi alumein sua praeparatione, aut vitriolum,aut
aliud aliquid. Eodem enim modo cogimini & hanc praeparationem intelligere Calcinatione incipiente,humid si exhalat per sudorem. Est autem illud humidum,quod pruritum in cute excitat,
127쪽
deinde aperit eam postea sequuntur taramina. Quia tandem ubi sal non amplius ita humidum est,ut deberet,foras tendit,ac sibi rodendo foramina, aperit viam in eo corporis loco,in quo existit, ut latius in Chirurgia docetur. Quod
aut e reuerberatur aliud est sal,videlicet liquidum, humidum , quod in sua pro, pria anatomia destillando seorsum mouetur,id quod reuerberatio appellatur. Quia nullus calor, nec externus aliquis
luxus potest eius ingredi substantiam:
caeterum veluti oleu& aqua nequeunt misce i,ita nec aliae res in huius salis substantiam miscendo transeunt. Spiritus itaque ipsius ultro citroque sursum ac deorsum feruntur,donec fiat mucilago siue Viscositas. Tunc enim loge acutiUs factu,quam deberet, egreditur: hoc est, calc internus expellit eius substantia for is,ac ipsum incipit foramina roderealiaque externa vitia efficit. Notabitis ergo,sal eo tendere,quo natura sua ipsuducit:vnde morbi coplures scaturiunt, quo, in Chirurgia appello vulnera aeruginosa. Nam quaelibet aerugo foras pro ret iditur per poros,ac in aere suas perfi
128쪽
cit operationes. Prqterea animaduertea dum est,nulla in cute foramina,vel morbos externos fieri,nisii sal ista fecerit: iblud vero semper foras tendere,quo perueniat in aere, cum quo in cute operastur. Ex quo intelligitur, quomodo salvarier,nunc hoc, nunc illo modo. Unde vitia licca humida, fluentia,purulenta, eiusque generis alia oriuntur. Quamuis huiusmodi varie etiam nascantur, corrosione substantiae medii corporis, nutrimento, alijsq; similib. quq hic non est enarrandi locus. Ex sale quoq; fiunt vulnera salis ambulantia,pergentia,corro dentia, cancrisantia,profunda, putrida,
multaq; similia: itidem scabies,& mota hi alii absque foraminibus, ut alopecia, pustul*cicatri santia,conditomata,&o ius generis plura: silc & morphea, & lepra,earumque species:semper pro natura salis morbi & dolores existunt: nec non pro natura stellar quae sua hic quo que protulit scientianti Nam i psa in sua
exaltatione sal exercet ac commouet, aliaq, plurima facit. Postremo considerate,salia varias esticere formas ut in cacris, fistulis & cancrenis corrodentibus
129쪽
euenit, quae profecto ex sale oriuntur, quod eiusdem est naturae. Nam sal cundiis rebus formam tribuit, velutinat uarae lumen docet. Ac semper pro natura salis morbus est vehemens,longus,breuis, aut mortalis, quae omnia suis sunt locis explicata. Imili ratione quatuor res frangunt& exaltat sulphur,quq sunt quatuor elementa. Ipsius vero natura huiusae
modi est, ut humidum si elementu inuadat ipsum, simile fiat ei, hoc est, humidum & madidum, aut simile aliquid prout talis impressio ex elemento aquq ipsi euenit. Sic etiam aer elementu quoties ipsum in suam deducit naturam,fit siccum: & ex hoc accipit gradu siccitatis,sicut humiditatis ab aqua. Siquidein aqua elemento existit humiditas , in aere siccitas. Hi duo sunt modi Sulphur
exaltandi,pro natura duorum elemem
torv. Nec alia ratione intelligetis duo reliqua elementa, igne & aerem,ipsum exaltare.Terra quoties ipsi dominatur,
130쪽
PARA MIRUM. . ID efficit ipsum frigidum,eodem , in gradu conseruat Similiter ignis, hoc est,sir- , mamentum, retinet illud calidum, ubi eo deduxerit. Quatuor ergo elementa sunt artifices quatuor,qui Sulphur ira ferunt in suam transmutationem,Vt ab osticio discedat suo in morborum generatione: quorum multa n sicut urgenera, ut aliud frigidum,aliud calidu, aliud humidu,aliud siccum: & rursum in quolibet genere multae fiunt ecies pro natura materiae Sulphuris, qhoe invaditur suis in regionibus oc membris. Vnde Sulphur sit frigidum,& per ide elementum volatile & fixum. Frigus aute hoc multiplex & varium est,cc gelat,resol uit, coagulat ac dissoluit, quae ex quatuor elementi S accipit,qti inuis omnia uno elementi terrae intella antur nomine. Quandoquidem ex a lua,una frigoraris pars prodit, ex igne v ex aere una etiam pars. Singula igit se elementa v- nam frigoris partem conferunt, nihilominus solu frigus vocatur elementum
terra: quod sit certis de cwssis,quas philosophis committo. Quare frigus considerabitis in rebus ipsis, quae frigore P