장음표시 사용
181쪽
r 6 THEOPR. PAR A et obturatus fuerit, in quo quidem nati fuerant, sicuti silex quidam in aquis, v-bi unus viscus super alium aggeritur de
agglutinatur, donec postremo maximus inde lapis nascatur: silc enim iit eius incrementum. QSoniam vero e tiam tot genera sunt tartari,nempe calcard lapides, tophi, asperi&glabri, ex
de quoq; varia dc mira genera colicae
Sed vos medici ista omnia bene considerate & perpendite, ne ex tartaro faeciatis choleram, iliacam,Ventositates, b&c. magnus enim hic error est, ct magnum dedecus, tot esse medicos per grinos,& praecipue Mon pessuli, Sale ni, Parisiis, &c. qui prae omnibus cor nam habere volunt, & omnes alios contemnunt,& tamen ipsos et nihil scire aut posse : sciendum en i m est, os& pompam eorum esse artem eorum maximam,hoc est nugas eorum. Non pudet eos clysteres adhibere etiam ad mortem usq;.omnia haec bona sunt ipsis conssilia,quin &de anatomiae in signi notitia gloriantur , qua & urantur,
182쪽
& tamen nondum animaduerterunt, quod dentibus adhaereat tartarus, taceo de maioribus :egregii sunt isti oculares medici, non opus habent permucillis super naso: quid est inspectio vestra an atomica 3 attamen haec tractare nescitis, nec tantum perspicitatis hisbetis, ut quae ante pedes vobis sunt,videatis: huiusmodi rebus etiam Germani nostri medici student , furesque &alios perlustrant,& quando omnia pro libitu inspexerunt, minus sciunt quam antea,&suffocantur ita in stercore&cadaueribus: deinde d requiem tendunt,potius erat sit homines visitarent.
De calculis vatis enum es vescae.
IAM veto simili modo discite alto talealbia
ram viam generationis calculi,nem- mrariae,pe ex Vrinae excrementis: scitot' igitur, seu potus quod postqua cibus & potus depurata lariari. sunt a stercore,& ex ventriculo ad eparmittutur, urina generetur extra regio nem ventriculi, hoc est, nutrimentum primo omnia attrahitur ad epar, & in m a
183쪽
illa attractione urina separatur di nutriamento in venis meserat cis & meatibus illis: notate igitur, epar nihil aliud ab trahere,nisi quod suum est,hoc est nutrimentum, superfluum autem ingreditur viam urinalem: sicut in pluuia
quando eius guttae cadunt,tunc generantur , & non moles aquarum simul,
sed est ibi generatio guttatis , quae statim decidit in terram, ut in ipsius Moeteorica docemus: ita etiam hic materia nutriment quae ad vitam pertinet, commixta est urinae,&exvrina extrahitur, & tunc urina sola manet,quae ex propria virtute expulsiva per vesicam exit. Hic autem nutrimentum relinquo usq; ad peculiarem tractationem sequentem scilicet,& de tartaro utinae scribo: is igitur extra regionem ventriculi incipit & permeat suos canales, in rartariis ijsq; adhaerescit & obstruit venas me vestrastu seraicas,& alias per quas transit: simili- uorsi ter & poros obturat, unde m uitae ob structiones & punctiones oriuntur, quorum causa sanguini attribuitur aut alijs,sed falso. Sicut enim in orificio ventriculi ardor, calor & compres- sio
184쪽
DE CAVSIS MORB. Vosio oboritur: in intestinis vero colicaci torsiones ta hic alij dolores pro ra
tione loci in quo tartarus generatur.
Quin etiam saepe nimis magna hic fit
coaceruatio tartari, ita ut obstante tartaro nutrimen tu pertransire nequeat, ideoq; in ventriculum regurgitet: vn de consequitur vomitus cibi nausea,
phthisis membrorum & paroxysmus calculi, qui quide est quassi febris cum frigore & calore, quasi pestis,pleurisis,
dialii sit miles morbi,cum tamenihil aliud siit, quam tartari paroxysmus: prae cipue vero ut plurimum ex tartaro Ohoritur carbunc litus seu erysipelas. Porro quando ista mixta materia nutrimenti & v xinae simul transeunt per e par, & ibidem nutrimentum ex trahitur in transitum,necesse cst per omnes venulas cpatis pertransire simul nutrimentum & urinam: quando auexem nutrimentum attractum est,urina in e pate remanet: quod si igitur non celeriter regionem e pati S transeat, aut alias calor digestionis nimis vehemens& siccus est,tartari materia in e pate re. manet, quae est quasi urina exiccata a
185쪽
18o THEOPH. PARA C. Sole, & nondum est tartarus: verum spiritus salis concurrens coagulat eam in tartarum eius formae, ad quam inisclinata est prima eius materia. Sciendum est igitur eo modo etiam obstruisistiones in hisce meatibus fieri, mora hosq; consequi e paticos, sicut in alijs locis erosiones, ulcera, dolores, & alia symptomata facit tartarus: multo magis enim in epate hoc intelligendu est, quod quide origo est multoru morborum,cum sit nobile membrum multis membris seruiens, imo fere omnibus, quod si epar patitur,no est pura passio, sed magna & multiplex.'Ex tartaro nim peculiaris generatur hydrops, febris epatica,& alia genera morboria. de quibus omnibus in suis capitib. scribi muS: praecipue vero multa erysipelata. Quam igitur fuisset utilius professioni medicoru, si veteres perspicilla applicassent,& hunc tartaru i nspexisset,priusqua annotassent origines hydropis, ct aliorum similiu morborum, qui ex epate oriuntur, & ab ipsis descributur: nunqua enim verum inuectetur,quod hydrops eo modo generetur,ut ipsi nugantur.
186쪽
gatur.Magnus &crassus est error,quod tot doctores & domini,magistri & bac
calaurei,&c. academici,no meliores
culos, sed sim caecas cataractas & pelliculas ante ipsos habuerut.miror quo. modo sibi inuice imponant pileos rubros,cum sint tam cscncredo aute eos palpitando capita quaerere.Ex e patet v-rina pergit ad vesica. inter renes vero &Epar intersunt quida meatus, qui nihil aliud cotinent, qua immaturam Vrina: licut enim excremeta stomachi in ipso Tartarim, stomacho nondum arefacta sunt, sed tere retneq; in intestinis: in monoculo vero renes mora tande perficiuntur ut esse debent,nem- b pe in hora expulsionis, quando vis exopulsiva in monoculo nata est: ita etiade urina intelligite,quo propior est vesicae, eo subtilior & maturior fit , non quod illi meatus aliquod ex urina nuetrimentum accipiant, sed ideo tan tum, quod calor eam melius percoquat & depuret,sicut etiam de intesti nis intellIgendum est, quae etiam nullum nutrimentum ex stercoribus sumunt, sed ex alijs locis id accipiunt. Quod vero stercus de urina ita prSpar
187쪽
rur,in causa est, quod quaelibet res ma, turatur, donec sit perfecta: ita etiam potus & urina, quae tandiu maturatur,
donec in vesicam descedat unc prorosus pura & matura est,ssicut piru, quod Maio incipit vegetari usque ad Autumnum, tunc maturum est prius
rio immaturum est, neque pirum per. rectum est. Scitote igitur, quod in via 'illa ab epate usque ad emunctorium ipsius, tartari generentur durioreS, peiores & acriores, quam in ventriculo, in meseraicis aut in epate: hic enim
urina multo purior & perfectior est: dc quo clarior & purior urina fit, eo duriores & acriores tartaros signit, ex quibus oppilationes oriun rur, nempe ex arenosis tabellis & scrupulis: saepe etiam lapillis,silicibus, & similibus. prout urinae est natura: oriuntur & rysipelata, phlegmones,a postemata.&vicerationes , quae nunquam in lucem veniunt,aut videntur ac discuntur. In talibus igitur morbis opus esset an tomice secari homines eiusmodi mo his obnoxios,& animaduerti istum tariarum, sed etiamsi eum videant nostri
188쪽
medici stabunt nihilominus sicut vi, tu lus ante Episcopum,dicentes,hoc est vi eo sitas quaedam,videte domine do-Or,an merda non sit rubrica Notum vero est ex philosophia & a- Tartararatomia renes urina non nutriti, sed rarum m aliunde nutrimentum suu accipere,ut in suo capite habetur, nihilq; aliud in ipsis agere urina, quam ut ipsos eluat a sordibus: urina enim renum balsamus est,qui absq; urina putrescerent:quare hic de urina loquimur & non de pro prietate renum. Urina itaque in reni bus adhuc purior sit, & ad rubedinem tendit, hoc est maturitati fit propiori est autem in renibus concauitas & sphcium eiusmodi, ubi tartarus commode sicut in vase vinario adhaerescere possit, si spiritus salis celeriter eum gomprehendat: eumq; ab urina secedinat: ita nascitur tartarus in forma bracteolae,arenae, calculi,quae omnia fiunt iuxta proprietatem rerum in illo loco. .
Hoc enim ex philosophia sciendu est, si quis bibax aquam,quae parit silices,&eiusmodi tartarus aquae ab excreme io secernitur, & superuenit spiritus ta-
189쪽
tis, quod ex tartaro illo fiat silex non lamina, non fissura, non arena:quod si , fiat tartarus ex arenosa aqua,arena producitur,&ita de alijs formis intelligendum. Quin & in forma viscositatis ashaerescit,& postea decorticatur, estque tartarus prqmaturus quod si id no fiat, tam siccae inhaeret , ut totum illum locum putrefaciat,& ita mortem afferat. simili modo etiam lapillatur pro natura aquae bibitae,ita ut si illa aqua multu lapillorum generet,ipse etiam multo si magnos,magnos quoq; generet,si speros ipse quoq; asperos,& ita de alqs.
Colorem acquirit tartarus ex urina deliquore renum, quem cum dolore e uehit, interdum proprium colorem retinet griseum, rubrum,ex flauo puta pureum, pallidum, epaticum,&c. viri
dem autem, coeruleum, nigrum nun
quam habet: illi enim colores in separatione, quae fit in orificio ventriculi, corrumpuntur & evanescunt, quin rari sunt. In summa ex natura cibi potus cuiustibet regionis, forma,figura & paroxysimus tartari aestimandus
est: talis est enim re natura ipsius, ET
190쪽
Ex renibus uritia transiit in vesicam, Tartari ubi talis est tartari generatio, ut quide vestae. adhaerescere possit, quo ad locu& materiam,sed non est durabilis:decorticatur enim statim,attamen in parietibus laminat illae latiores non decorticantur, sed grana, quae in illis nascuntur informa arenae & pulueris.Forma autem arenaria solummodo ex cuiuslibet regionis cibi & potus natura pendet: id eo facile intelligere potes, unde lapilli
arenarn veniant,prout vides genera i pidum arenae in quolibet loco. ita & de tophis,& alijs: forma enim no aliunde est, quam ex natura & forma vulgariulapidum cuiusuis regionis: coagulatio enim qus venit ex spiritu satis,fit iuxta illam formam & naturam. Quomodo autem duo vel plures lapides,item plu cur plum rimae arenulae simul generentur et ex hac breui regula intelligite, quod unus lapis vel plures nascuntur. similis ratio est, ac si duo vel tres infantes si .mul nascantur: est enim similis materia & ratio: duo vel tres infantes ideo nascuntur, quod natura ad generanduvnum infante sit disposita quide, curri