Aureoli Thephrasti Paracelsi eremitæ, ... Operum Latine redditorum tomus 1. 2.

231쪽

D E C A V S I S M o B. Ruis enim subtilissima digestio hic fiat:

separatio tamen tam perfecta quoque est, ut in nutrimen ro nihil relinquat, quod non remoueat: quare tartarus iste subtilis est & multiplex in essentia sua: scitote enim quod a spiritu salis

coaguletur, & per eundem quoq; resoluatur. Hic igitur notate,quod omnis tartarus sanguinis, carnis & mcdullae duplici modo se habeat, coague coetu, lationis & resolutionis:& quamuis ve tio et resorum sit, alias quoque digestiones saepe lutio tam tartarum resolutu parere, non tamen rari siqui

similibus de causis id sit,sed ex peculia. nis. ri: hic vero non ita intelligenda res este hic enim separatio & digestio tam sub tilis & repentina est in suo Vulcanio athanar, concurrente Archeica praeparatione,ut tartarus,qui ad coagulatio nem destinatus erat,stangatur,& in a

quam resoluatur,& qui ad resolutionem tendebat,in illa ipsa reuertatur ad coagulationem, perinde ac si quis serro aquam faceret,& ex eadem aqua rursum ferrum, aut si quis ex granatis mucilaginem faceret, & ex illa ruris

sum granata, aut aliud genus si mile .

232쪽

Hic igitur obseruate, quod tartarus iste ex elemento aquae proueniat, siue ex potu, siue ex cibo si t:idc t rco coagulabilis est & resolubilis, ut dictum est: in suam enim ultimam materiam redit: aqua enim matrix est omnium harum genetationum. Quando igitur in sanguine, hoc est , in venis huiusmodi

excremeta tartari remanent, tunc sanguis repletur granis eiusmodi quasi triticum aut similia, quin& extra venas aut poros eiusmodi grana nascuntur. Et quanquam plures fiant resolutiones qu1m coagulationes: tamen si pitubo vi diutius in spiritu salis morcntur, ad tartaras coagulationem tendunt. Est & pituisantuinis. tosum quoddam excremetum sanguinis:quod si crassiusculum sit nec trana sudet, sed pituita maneat, scito tartarucum excrementis esse mixtum & uniatum, nec ex eo generari amplius tabiarum, sed excrementum & stercus, quod ex utraque natura excrementi aetartari constat,ex quo singulares modi hi sanguinis producuntur. Scitote imgitur quod hoc excrementu dum prata sens est naturae obnoxium, est eo modo

233쪽

DR C A V S IS MOR B. ris eo, quod id, quod nihil valet, putrefacit & expellere nititur, ne cum ipsa sit, quae corruptio naturae ipsius morbus di perditio fie: ex putredine igitur ipsius tartarum di excrementum adesse coniecturabis: qu lite autem illud sit,ex ipsius effectu disces, rationem tibi hic aperire non est necesse Porro dicamus & de tartaro, qui in carne generatur: caro igitur est sulphur , sal & mercurius coagulata in substantiam mollem:ventriculus vero ipsius est liquotille,qui carnem in mollitie conseruati liquor igitur est ventriculus carnis, ipsiq; connatus est,& mae teria ab ipsa inseparabilis. Ex hoc ventriculo vero, multi morbi dependent, nempe omnes phthises : quicquid Cnim contabescit,originem sitam trahit ex illius membri vetriculo:quare quando caro contabescit,scitote etiam ventriculum de quo hic dicitur, contab scere, hoc est,non digerere aut nutriret Tartarus aut e carnis generatur=quam do liquor carnis & nutrimenti separantur,& rursum haec duo separentur, nempe carnis excrementum ab excr o SDe--

234쪽

rim THEOPH. PAR AC

mento nutrimeti , tunc g neratur t a tarus eo modo, ut dictum est de aliis. .

De locis vero in quihus iste tartarus se. neratur di sedem suMn figit, hoc scit te: omnis liquor carpis , qui quide ventriculus est carnis, purgat se per sud

rem interiorem: venulas enim , poros

di orificia sua penetrat, donec ad vesicam & urinam deueniat:est autem duplex ille sudor nutrimenti & liquoris

carnis, sudor, tartarum e nutrimenti suam viam & ventriculum, quem pedi transiit, ostendit quatum ad ipsum peditinet:carnis autem tartarus per totum corpus vagatur. Atq; hic notandum est,quotquot morbi ex carne pendent, aut aliquid cum ea commune habent, omnes in urina animaduerti: qui autem carni non participant, in ista urina non deprehendi. Anatomiam igi tur urinae obseruate:in ipsa enim totus est microcolmu S, eiu Sque notitia iam di est medieo: qui autem hanc anato hmiam Vrinae, quae quasi spiritus in ipsa latet, non cognoscit, is suis nugis accurrentes decipit, & mendacibus ia-

dic ijs fallit. Ex hac urina in renibus Sevesica

235쪽

vesica multi tartari nascuntur, scilicet existis sudoribus & excrementis, quos qui ex proprietatibus suis agnoscerescit, una cum cura, cuiusque, is longe plus, quam dimidiam medicinam nouit. Isti enim tartari siue lapilli in multis locis corporis reperiuntur , saepe priusquam veniant in regiones renum&vesicae, quod notatu dignum est: ecficiunt enim multas oppilationes &chronicos morbos in coxis, lumbis, Cetura

dorso,membris, lateribus,& similibus V V Wmor locis' quidem pessima genera calculoru his in locis fiunt. maiores enim &duriores sunt & magis angulosi,quam

tioribusq; ac fere quotidianis paroxyc .mis obnoxij, quam alis calculi, qui ex urina oriuntur, de quibus suum caput habebitis. Simili modo de medulla intelligite,quod ipsisus ventriculus sit liquor Mpsius : liquor autem iste est pinguedo

carniS, tenuis aqua sanguinis, imo est spiritus: iste medullae ventriculus tam habet suam digestionem competen

tem medullae, quam alij ventriculi.

236쪽

ria THEOPHR. PARA C. Tartarus vero eius non est coagulata quid, PINGUEDO ENIM

NON GENERAT co AG v LAT ION EM, SED TANTUM MACIES, OB ID PINGUEDO TARTARO RESISTIT, NEC EST MELIOR TARTAR I P R AE S E R v A T I o.Quando igitur tartarus medulis coagulatur, de tam e separatur,tunc resoluitur,hoc est

ex ipso fit peculiaris liquor, qui aeque

atq; tartarus coagulatus obnoxius est paraxysmo tartari cu omnibus calculosis symptomatibus & accidentibus. is, si Hic autet artareus liquor morbos plu-

ex turtara rimos gignit,quos vocamus fluxiones medullae. ,&vagabundas conuulsiones,&c. pro regionum natura, etiam guttam Medullae, phthisin,&c. & tamen nihil haec sunt, nisi liquor pinguis tartari, qui adischiadem & arthritidem est dispositus.Notandum igitur est,quod omnes arthritides &ischndes, quae non sunt podagra perfecta, tantum sunt liquor tartari, qui incumbit nodis, articulis, neruis, ischio,&c. licui pinguis succus,& paroxysmum ciet illis in iccis sicut

237쪽

DE CAUSIS MORB. trycalculus alius, pro natura sui paroxysmi : qui igitur nouit curare &tractare istum liquorem,is &morbos dictos curabit: qui vero non, is neque morbos curabit. Hic vero conliderate, quam inutilibus medicamelis scriptores rem aggressi sint, qui conati sunt suis ineptis & stultis medicinis arteticam, scia,

ticam, dolores iuncturarum,&c. curam re. quae tam conueniebant his morbis,

quam dexter erat ipsorum intellectus, nihil sciuerunt,nihil etiam effecerunt. Commiscetur etiam iste liquor plur1-bus aliis morbis, qui extra tartari naturam corpus affligunt, adeoq; ijs assimilatur, ut saepe fallat, & difficulter agnoscatur,sed qui paroxysmum tartari nouit, is scit ubi lateat, & se immiscuerit,& cum quibus morbis participet: omnes vero illi morbi, qui ita tartaro coiuncti sunt, duplicem paroxysimum habent, nempe appendicem ab aliis morbis, ab hoc vero liquore suam proprietatem . Talis commixtio multipliciter fit in lepra, quae quidem maxima causa est quod medici vulgares .aiunt epram ege incurabilem: non e-

238쪽

nim olfecerunt tartarum, neq; curam iit, eius,nec mirum est,si sit ipsis res incri di bilis, non enim intellexerunt rem

Sed neque solum inuisibilem parox

mum excitare iuuat , imo& visibilem, dum liquor iste tartareus medullae, commiscetur morbis chiragricis,& adi loca illa ac emunctoria se effundit,& v-na cum sale corrodit & excavat: nam ct ipse hanc proprietath habet, Ut corrodat & absumat morde do. Hinc saepe ubera pinguia inueniuntur,qui solummodo ista pinguedine ex medullae ta taro laborant Quod si vero non commisceatur alijs, ut supra dictu est, tunc quonia calcinatiuae &corrosiuae proprietatis est, propriam arrodit medullam, &ossibus ad haeret, & illa erodit, pariens dolores in curabiles, nisi tartarum istum aggrediamur,de quo hactenus magnu fuit silentium . quare me

dulla in ipsis ossibus cosumpta fuit per

excrementa,quae non in alias regiones, hoc est,in articulos, carne venas ner

uos,glatenseu cambium euagata sunt: quando aute ex suo loco egrediuntur, multos morbos inuenietis ea parere, quorum

239쪽

quorum origo falso & ficte,nec no eorundem medicamenta e veteribus destri pia fuere.

Est &in glutine similis digestio,qualis de reliquis commemorata fuit, per quam segregatur tartarus quidam,quidi ipse suos morbos gignit: gluten autem praestans pars est corporis, omniumq; maxime sensitiuu,& quod o mniu minime affectiones vllas pati potest. Excremetum autem tartari ipsiua est duplex, vel liquor, vel coagulatum

quid: primo est liquor: deinde a spiritas alis longo tepore coagulatur in suam forma, quae quidem iuxta illa proprietatem fit,quq facile agnosci potest: multae enim podagrochiragrae,gonagrq inueniuntur , quae eu isto liquore tartarico mixtq sunt,quoru cura nondum cognita est: nondu enim tartarum istum cognouerunt. ergo nec cura sciuerunt:

hanc podagra dicunt esse incurabile,istis autoribus scit.& similibus,sane ne eesse est ab ipsisno curari,cum non m telligat causam: nondu muli a vera didicerunt, ideo hic quoq; grauius errant,

nec no eoru asseclae,qui profecto pluri-

240쪽

m THEOPHR. PAR A C. mum delectantur loquacitate& salinciis, simile simili plerunque associatur: nihil norunt,nisi quod ab qgrotis didicerunt: est autem i mperfecta doctrina, quando discipulus magistrum docet: qger enim nihil aliud docere medicum potest,nisi quod de dolore & sua natura loquitur, aliud nihil sciunt etiam isti medici, sicut manifestum est: miscent enim in morbii mendacia mendacii s nullo excepto, nunquam coeli mentionem faciunt, neq; concordantiae, neq; astri, in quibus praecipue sita res est medica,sed neq; primam aut vltimam materiam norunt, aut quid sit homo, quid sit corpus ipsius,& tamen omnia regere & disponere volui, cum

tamen nesciant quid id sit, quid subiectum eorum est: idcirco etiae fides corum magna est, opera vero parua. In podagra igitur scitote inultos calau-losos paroxysmos contingere, similes forti paroxysmo calculi,qui saepe multiplices proprietates habet, quae non sunt, sunt de natura podagrae, sed ex calculosa natura proueniunt: isti autem medici curare haec volunt podagricis