Aureoli Thephrasti Paracelsi eremitæ, ... Operum Latine redditorum tomus 1. 2.

311쪽

mutat id ipsum euenit matrici natura- ,

liter. Similiter cum alius color inditur, arbori, quam naturalis extitit, fructus eius etiam alium accipiunt. Hinc sit ut infantibus aliquid accidat in sua nas .centia prout lentigineS, panni,&c. cmi ius causa mulieres potissimu existunt. Nam uti vir plantat arborem ac manibus colorat, hoc ipsum essicit mulier suis imaginationibus , ut suo loco de terra latius. Ex his colligitur,matricem reddi sanam coseruariq;, vel infirmam . fieri iuxta dispositionem illius,cuius in utero continetur & sustentatur: hanc enim, sequitur. Si velimus infirmitate, ferre iudicia matricis, quid illi desit, nosce prius oportet: primo namq; dolores profert corporis,ubi non manifestum fit. Qui species huiusmodi mineis iralium non nouit, scire minime potest

quid matrici desit. Nam si Chachimiastrumasti arboribus inferre , Talcum vermes, &c. matrici possunt etiam:inde strumae nascuntur, glandulae,excre- sc enti ae nec non si milia. Reliquos ab hoc exemplo nosce morbos discito.

Nec est quod strumas ex melancholia. phlegm

312쪽

phlegmate,&c.fieri,quia falsum est:mi. neralibus attribuendae su nt, ex quibus etiam nascuntur, siue neruosae, vel venosae et canneae sint, &c. In eiusmodi causis infirmitates omnes reperiendq sunt,ex specierum eruptionibus in materialibus. His adhibenda fides: tum cosiderandum qui variae species istae suu dominium acquirant: hoe etiam regit arborem eiusdem te rae,id est,quae in ista est. Latius anima dauertendum , quu in genus aliquod aut in familiam incidit aliqua edditio,non recedit ab ea,donec huiusni odi species consumatur, aut permixtionis domi.nium superetur: haec est fatuorum, stultorum capitum,& similium particularium conditionum, qualitatum , proprietatu, personarum,membrorum &proportionu generationis occasio Prout in istis, in aliis etiam quod ad infidimitates attinet. Cum igitur in matrice tales coditiones sint,cur no alis Theo. rica foret Quanquam pater etiam peristiusmodi species minerales, sibi si omites infantes generare potest,praese tim ubi species eius incorporata semb

313쪽

as THEOPII PAR A C. ni fuerit. Habet igitur mater in se duplex accidens: ex se quide unum, quod concernit arborem: Arbor namq; bo-.na fructus bonos profert, id est, si correpore terraq; sana sit atq; foecunda, bona pariter arbor erit,&fructus eius. Alterum accidens est in concept ione me,

tus,id est,semen bonum fructus bonos adfert. Arborum & seminum hoc loco duae proprietates existunt,& in duas partes diuiduntur. Arbor terrae fructu suum edit semper absq; semine: mulioris tamen arbor non ita , nisi fuerit ei semen insitum,id est, per virum.Semen itaq; plurimi refert, videlicet ubi nublius frugi fuerit, arbor ex eo nihil boni producere potest:itidem si mala sit ar-hor semine bono; bonum utrumq; fore decet,ut bonum unum sit ibidem,id

est,fruinis. Sunt igitur alij morbi,qui

matrici accidunt ex plantatione seminis: isti iuxta viri conditionem exponi debent ,& non ex mulieris conditione. Hac ratione matrix diuiditur in proprias infirmitates, ac eas, quae conmcipit ex viro.

Haec est vera Theorica procedens ex luce

314쪽

DE MATRICE. v

luce naturae, non ex figmentosis capitibus. Morbi mulierum ex viris proce dentes, masculea petunt medicamenta: hic euenit ut ista ad calculum ordia nata, morbum eundem curauerint in mulieribus. Eius rei causa morbus non

fuit(vr putarunt sed quod a viris ac,

qui si uerant, ideo iuuerunt. Quod ex se habet hac via minime curatur, sed ex propria sua chirurgia, non ex quapiam alia. Hac de causa quandoq; iuuit,aliquando non, ut quum ex se pro uenit: sic de reliquis morbis. Vbi se. men Icteritia colaminatum fuerit,hoc in matrice receptum mulieri morbum eundem imprimit, eo quod istius ana tomia seminis matrix attrahat: quare quum ei fuerit incorporatus auriginis

morbuS, hac ratione masculo medica mento curandus erit,& non alio.Exardescit enim corpus desiiderio laxandi

seminis,ut sanguine suum totum com moueat, & in exaltationem prouehar. Et quum singuloru portio membrorum a sanguine recedit,quorum uis locorum anatomia partem suam in fi

mitatis adsert secum,seipsam inficit,aci s

315쪽

tys THOPHR. PARA C. in eiusdem infirmitatis generationem transit. Ista se contra defensione tueri conantur inexperti medici et medic mentum istud(inquiunt mulieres atq;viros iuuit. Inscitia loquitur eoru, pamiamq; facit eos ignaros fore. Imo J tius dum aiunt virgines iuuit intactas 1 viro quopiam . Aperti us his verbis produnt sua ignorantiam, quum non considerent virgines 1 paterno semine morbos haereditare posse: quapropter

curat eas masculinu medicamentum.

Nullam prorsus experientiam habent isti,nec sciunt que morboru sint exo dia, quidue sit,quod morbos excitat Non alias cum suis humoribus agunt, quam Ioannes de Garlandia,qui commentatus in Alexandrum squod odidinare nollemus pro suo captu fecit quod potuit.

Quanam ratione simul conueniant corpora viri mulierisq; non ignorandum, cum duo simul mixtionem codipora non admittant,praeter corruptionem utriusq-Hic veroduo sunt corpo

ra, scilicet infirmitatis unum,& muli ris alterum,quod illud pati debet in a-

natomia

316쪽

DE MATRICE. : Tnatomia sua. Mulieris corpus integruest& corrumpitur: nam ubi corpuSnatomiae corruptum fuerit, nihil ibidem operabitur medicamentu, quod incorrupto corpore nullum sit remedium. Vt in combusto ligno videre Iicet, ex carbonibus&frustulis integrum fieri minime posse. Corpus autem infirmitatis, id est, quod ex viro procem dit, morbi corpus existit,& non mate-teriae primae , sed ultimae solum. Sunt iagitur hqc duo corpora diuisa,viri nempe quod spiritus instar est, a mulieris

corporeo. Spiritus & corporeum si inui conuenire possunt, prout aer in aliquo corpore, prout in aqua, ligno,

lapide, &c. Et cum aer impurus sit, lignum in se male sanum est. Non quod lignum aut lapis infirma per se sint, sed quod in ipsis est, nempe aer.

Sic de viro iudicandum in semine male sano : seminis infirmitas est aer, non alias in corpore mulieris est haec qgritudo, iuxta sua an atomiam, quam aer in alio corpore: hoc tamen excepto, quod in muliere coloreS co currunt,in acre vero non, A coloribus haec intel-

317쪽

as,8 THEOPH. PARA C. ligendarnam accipiuntur,quum in suis corporibus alieni sunt, in quibus reperti. Summa requiritur in his animaduersio, quu in una substantia cor , pora quatuor existant, in quo quidem corpore si tus est morbus, non ut ii nor, sed ut corpus, & non quod in isto corpore sit humoriat bene liquor. Iam considera tu humorista, quaenam sit ars tua, quum illud corpus hactenus minime cognoueris, neq; quatuor illa

quae dicta sunt existere. Quapropter etiam ignoras ubi sita sit pestis, an in sanguine vel in carne:te siquidem latet sanguinem quadruplex fore corpusac calculum. Hic addisce priusquam rubeum capiti pileum superponas.Optime fundatus est, qui nouit hoc ipsum quod apostemata producit,& quod

corpus: nam is etiam nouit sanguinem eorum nihil efficere, quae suae naturae non sunt, id est , haec tam admiranda corpora. Is etiam perfectus est in hac arte, qui nouit, qua via mulier viro nouum corpus accipiat, silc intelligendum puta. Caelum alium virum efficit, hominem alium, & mulierem aliam r.

318쪽

DE MATRICE. apyhoc potest Firmamentum, astrum dccursus.Sic & vir est,ut supra,mulieris Mstrum,Firma metum& coelum r& pr ut istud postremum alium reddit hominem , sic & vir mulierem aliam . id est,natura m,conditiones,qualitates de proprietates alias,in eis quq microcossmicam natura concernunt ex influentiis,impressionibus,&c.Non secus mulier a viro constellationes accipit, eiusque ydera recedunt ab ea,viriq; syderibus loco cedunt. Quicunq; novit lige, in vera medicinae semita constitutus est. Astra tamen ignoranti sunt incredibilia, quae diximus. Naturae quis enim inimicus est, alius quam is,qui sese magis industrium existimat illa, quunostri sit omniti schola suprema E Improbus ille scribentium antiquorum labor, de mulierum infirmitatibus est frustraneus, quum ne verbulo quidem

aut litera mulierum transmutationis, in interno suo corpore non memineterint per viri sydera fact(:prout illae duae

coditiones microcosmicae conueni ut,

inferiorq; superioris impressiones recipit: quamobrem ad istam illa pluri-

319쪽

mum est inclinata. Ex viribus & potestate scribendae sunt Theorica,nec non Physica, iuxta suum ordinem & formam duobus modis. Aegrotum siquidem viri corpus in suo sydere,per suam impressionem inficit illud, quod ad ipsum est inclinatum. Non alias quam stellae coeli, quod ad infirmitates attinet,inclinat & cogunt, pari modo cursus iste, postquam hoc modo producitur,mulierem aliud habere corpuS CO-git,quo ad infirmitates: quare peculiarem physicam requirit. Caecutitis vos in istis medici, qui pecunias & non a D tem aspicitis. Summa diligentia consi derate coetu hominis, quod ex eo plurimae nascantur infirmitates, quarum

origines alio perscribentes falso contoris sunt.In exemplum: Quid aliud est suffocatio matricis, quam ex coelo hominis in corpus mulieris impressa constellatio, quae huius morbi causa prima est 3 Cum enim aduenire cupit, hominis infirmitas est in caduco,id est,sDdus eius caduceu existit:& licet ita non sit: est tamen inclinatio, prout in coelo stellae non habet ipssmet eos morbos, quos

320쪽

DE MATRICE rotquos hominibus imprimunt. Quum ista constellatio coiunctio sit & imprecsio, sequitur inde suffocatio caduco

non absimilis. Maxima fuit haec scholaru omnium inscitia, quae de caduco multa scripserunt& suffocatione, crassa nimis tamen negligentia omiserui, aut ignorantia potius ex illis quatuor, caducus habeat adscribere , vel in quo situs. Cum igitur subticuerint aut siluerint, multo minus quid iste sit, eis notum extitit. Quapropter eorum scripta merae sunt opiniones, ut rusticorum. Primum omnium quod scribere debet medicus, corpus est substantia: hoc est,fundamentum, ex quo medicinae potest ars cognosci. Postquaigitur vir constellatus est in coelo, ut usta ni coniunctionem habeat in se,pro-Xumpere necessum est. Duo iam habet corpora,hoc est, duo subiecta,proprium videlicet, ac mulieris: sit super seipsum cadat inclinatio,sydus eiuS Uoluntas est propria : si super mulierem, di non super ipsum in eo verus cad cus non est,prout vir habet, at matrix: nam aliud corpus ibidem,oc non aliud