Aureoli Thephrasti Paracelsi eremitæ, ... Operum Latine redditorum tomus 1. 2.

331쪽

;ir T II E O P H. PARA C. inde bonos fructus fieri. Non secus ac

corde , licet hoc loco medicum non concernat, in medscina tamen similis differentia servanda . Praesepe terra quamuis bonum fructum,id est,semen habeat, in productione tamen deficit. Quapropter unumquodque conditione cum quoque suo conuenire debet, ut ipsa cum suo semine terra. Hoc est matrimonium, quod homo non sep rat:quia Deus coniunxit. Semen super lapidem cadens exaruit, etsi bonum, sed bona coditio semper praeseruatur, ne in indignationem Dei cadat,quam uis aliqua do corde simili deuiet,ut bonae constitutionis est proprietas. Simbliter in medicina quum talis in aegritudinem cadit per medicina iterum iu

git ab infirmitate: mala tamen a natuis ra conditio iacens manet. Hac ratione

curabiles & in curabiles aegri fiunt, qui

non alias cx patre cum Petro conue niunt, ex altera cum Iuda, qui non sudi .

rexit, at prout seipsum laqueo suspendit,ita mansiit,&c.

De morbis in curabilibus extant multat fabulae, quorum fundamentum hactenus

332쪽

DE MATRI CRctenus isti fabulatores medici non attigerunt. Moritur etiam bona conditio, nisi habeat quo surgat, id est auxilium ipsius medicinae. Ignari vero m dici locuti sunt ex medicinae defectibus, hos aut illos morbos in curabiles fore,qui tamen curari potuissent. Primo considerandum est inferioris spherae coelum: deinde superioris & inferioris utriusq; simul ut coelum Vnum, postmodum ipsa coditio, tandem cor

pus , & postremo loco mater in seipsa: iam in istis Theorica habetur integra. Similis in medicinis conditio seruanda est: nam ex isto funda meto compositionum ars oritur, quae ex anatomia procedit, & non ex gladibus, comple xionibus, experimentis, sed ex anato-m ijs,quae medici cuiuslibet initium &finis esse dc bet, & sisne quibus composita nullus euadet. Ars demonstrat seiupsam per naturalia seipsam non occultat. Bene qui de homo percipit,virum S muliere inter animalia caetera conuenire simul a specie, hoc est, ex anatomia Non alias et lascire deberet medicus, morborum & medicinaru con-

333쪽

si THEOPH. PARA C.

uenientia iuxta suas conditiones. Nam si medicinam hanc, istum curare morebum nouit, ignorare minime potest aut debet, cum varia morboru & me dicamentorum senera sint, quae si .mul conueniant, dc velut matrim nio iungantur: quod per anatomiam fieri deber. anquam una medicina reperitur, in qua cunctae sunt anatomiae morborum omnium, &medicamentoru paariter omnium:quq medicamenta summum est in omnibus rebus arcanum. Eo coelum deueniet suis temporibus, ut unicus morbus futurus sit,& unica medicina. Astronomi veri talesq; medici omnes intelligunt soli , quid per haec velim dicere.Verumqu5d Sophistica, quae hactenus in pretio fuit, adhuc non cessat: magna vili penduntur arcana, tum quod Apotecariorum coquina medicamentorum praeparati nes destruunt. Vt ad primordia redeam, & ad conclusionem aecedam , audite qui simul conueniant, centrum ipsius matricis, di matrix integra, tum quinam Vnum aliud

334쪽

DE MATRICE. 3is aliud inficiat, hoc modo scilicet. Prout subtile penetrat vitrum, & quod in eo

continetur,calefacit. item ut ignis, qui firmum suo calore penetrans tu aestuarium, agit absq; laesione cuiusuis, non alias morborum spiritus per centrum matricis, & non per poros transeunt, cum istius conditionis infirmitates o-nes,solum spiritus existant,qui non secus 1 suis corporibus recedunt, quum

Sole calor: si quem Sol enim adu tir, spiritus id Solis agit. Differentiam hanc animaduerte hoc loco,Sicuti Sol per vitrum calefacit,& ignis per furnu, pet, vel trans pellem hominis id mini me faciunt: sed calor existens in homi

nis corpore corroboratur externo ca

lore, bulliti suis in liquoribus, ut vapores expellat, sicuti bullientium est conditio proprietasq;: hinc fit ut vaporem suum per poros emittat, spiritum infirmitatis (de quo hic agitur e

, tra centrum matricis. Intelligendum est spiritum hunc aliam fore substan. tiam,qu1m semen ipsum,&quam substantia matrici, item semen tuam sub stantiam habere,prout istae tres condi

335쪽

tiones,& tria centra separantur. Etiam ubi matrix infirmatur, primum hoc, nempe morbus iste, corpus fit, quod manet postmodu vapor ex eo, specie Seius est,non alias quam fragrantia,quq ex mosco rosisve procedit, atq; penetrat nemine vidente vel tange te quid sit. Similes exist ut infirmitates omne Sex matrice transeuntes in corpus. Qvqvero ex corpore Veniunt in matricem, corporales existunt,&cum suis corpo ,ribus,ut suo loco dicetur latius. At spiritus ex matrice venientes in corpus

colorati sunt, id est, colorandi pote. statem habent, prout spiritus vitrio li tingit,& spiritus est: non alias illi spiritus: est morborum, tingunt, & cOD pus in omnibus arripiunt, ac si corpus haberent. . . lCum igitur matrici multae variae vi accidant infirmitates , euenire saepius

potest, ut una curetur per alteram, ut quum centrum matricis infirmatur,

saepe curatur per matricem, & haec petillud . Nam uti unum aliud inficit ae .gruniq; reddit, no ali 1s ex aduerso percitis modi conditione unum aliud curare

336쪽

DE. MATRICE. liprare potest. Vbi namq; morborum est origo,radix etiam sanitatis ibidem haberi potest. Quandoquidem ex ea radice ex aqua morbi procedunt, ex eadem sanitas prouenire debet: item unde sanitas oritur, inde pariter infirmi, talem exire necessum est. Verum potest infirmitas ex seipsa procedere:non alias ex se venire potest aut redire sanitas. Item si per accidens infirmarinos possibile fit, accidente similiter sanari non est impossibile: nam in quo nos aegrotare contingit, in eode etiam sanos fieri. Quapropter si nobis mctrum infirmitates inscrt,sanitatem id ipsum adferre debet: quoniam in sua

conditione quod maner,in extranea minime transiens. In corpore microcosmi similiter fit,ut externasianitas inaternam infirmitatem superet, id est,sanitas corporis vincit infirmitate cen. tri et tum istius infirmitas, corporalem sanitatem superat matricis. Quoniam si coelum externe potest interna cotaporis nostri sani, quod habemus i te ra, laedere: potens est e contra curare coseruareq; hoc idem corpus,quod ae-

337쪽

;i8 THEOPHR PARA C. grum defectus ipse reddere vult aut potest . ibidem etiam aequalis est con ditio, quod Hippocrates his verbis in telligit eodem quo nos modo. Virtus sinquit) cstilla, quae morbos curat, id est,una virtus aliam pellit. Virtus itaq;coelestis est potentia, non ex medica mento, sed inuisibilis medicina quaedam : ut cum quis per se curatur absq; medicamento,hoc est, per virtutem sanari: Virtus haec Astronomia coelestis, quae curat infirmitates: qui tamen hac ratione sanitatem non recuperant,eos medicamentis uti necessum est,& per

arcana curantur Arcanum virtus non

est,sed vis & potentia,longe plus quam virtus: quamuis hic error hactenus in medicina versatus sit, ut vires potemtiales appellarint virtutes:quia non intellexerunt Hippocratem suum, nec hius commentaria.

CONCLUSIO.

Hi s paucis monarchiam concedirentem ipsam muliere summarie concludam,quam diligenter medicis

338쪽

DE MATRICE. sistes considerandam relinquo. Tametsi is eam finiuisse nolim, sed latius Deo ante qualibet mulieris infirmitatem,

quam Cum viro communem, tum eas,

quas Peculiariter absque viri communione habet, vobis praescribam singulariter omnes, ut ista microcosmi Monarchia cognoscatur & intelligatur: adieAis expositionibus omnium, declarationibus &causis ad haec necessa- iis, una cum virilibus, anatomicis dcalchimicis demostrationibuS ac mundanis, praeter quas medicus esse non

potest. In ista monarchia dissentire me fateor ab omnibus alijs medicis,& per eam separatum ab eorum opinionibuS,& merito,cum ipsi manifesto comperiantur ignare,tum absq; ullo fundamento medicinam agere, nec non praeter lucem naturae scribere, cum tamen scribere nullus deberet medicus, nisi quae eadem luce probari valeant ut scribit. Nam si medicinam ex terra depromere debeat, necessario terra medicus erit, & no homo: quapropter ex terra discere debet his uti, quae producit haec illis, & ubi necessaria sunt.

339쪽

sro THEOPH. PARA C. Quae quidem si ignorauerit, eius scripta sunt opinione, &somnia, tantum in seductione na posita medicis & eoru patientibus aegris. Etiamsi fundati sint in Academ is super quatuor colum anas super quas etiam aedificat magna. contra que neminem loqui,vel statum eorum carpere posse putant: attamen fatentur ipsi met eas ordinasse, verum,

ignorant,an speculatio vera sit an falsa, propriam illis defensione relinquunt:

aliquot experimenta, rationeSq, mouerunt ipsos,quq si ex vero fundamento sint, semetipsa defendant Leuis est& friuola columnarum erectio, debilisq; fundamenti iuxta molem , quam super eas aedificant. Item qui sese in Academias intruserunt, quartu se membrum fore iactant, errare non posse. Verum in eo crasse nimis erratum est

quod admissi fueritis. Fundamentum ex Christo sumpserunt, qui loquitur: Indigent aegri medico. Verum quod

nomen retinueriti S, putarunt vos fore tales omnino . Pio lecto si melius considerassent, Christum ex terra creasse

medicum di medicinam,item Christo locum

340쪽

DE MATRICE. 3n

locum in similibus dandum: quaestionem in Academ ijs proposuissent: Utrua Deo vel diabolo creati fuissetis,id est,

utrum veritatis vel mendacii sectato. res existatis: tum demum innotuisset, utrius istoru creaturae sitis vos. Deum enim condemnatos Pedagogista S,Procuratores, Apotecarios, Presbyteros, Monachos, & similes in medicos elegisse vel creasse falsum est. Crearunt vos Lipsia,Tubinga, Vienna, ingo ista- diu, &c. quapropter creatoribus creaturae similis estis. Nihilominus tantillum olfacitis in Astronomia,parum ua

Philosophia, pusillu in Logica: sed hoc omne calidu non est, neq; frigidum, at prorsus insipidum. Si tamen Astrono.mus abiiceret sua Sortilegia, Philosophus sua irrationabilia . Logicus vero tua mendacia felinqueret, aequii foret, ut in medicina locu aut fundamentum haberetis. Velle vosmetipsos per Machaonem, Apollinem. Aristotelem,Galenu,Auerro em,Avicennam, Mestiem, dic. defendere,vanum est: probare que docereque vos prius decet, an mentiti sint aut non . Si vestra lcripta