장음표시 사용
151쪽
Due innant omnes haeroses, 'bontra hune articuluna exortas, ut Manicheos, qui luo principia ponebant, Bonum et Malum, teni Valentinianos, Arianos Eunoni innorum, alio meti Stas si et omnes horum ii similes Damnant in et Samosa tenos, veteres et ' Neotericos, qui cum-' tantuni et )Vnam personam e Se Coniens lant, g de verbo et de*β spiritu sancto astute et impie rhetori antur, quod non ' sint si personae distinctae, Sed quod verbuin significet verbum vocale, i et spiritus notum in rebus creatum. Dila.' Item docent quod post lapsum Adae omnes homines secundum natura in propagati,' ' naSenn turpi cum ' - pee Cato, hoe est sine metu Dei, sine fiducia erga Deum et Cum a concupis entia, quodque rum , hic morbus, 'n seu vi tum originis vere sit peccatum, damnans et ster sββ nunc quoque neternam mortem, his*' qui non renascuntur, i per baptismum et Spirituri Sanctum. Damnant Pelagianos, et alios qui vicium originis negant es e Pe Centum et ut extenuent gloriam rare illi, beneficiorum Christi disputant
2 T verbum vocale Cass. 2. IaeSs. Nor. aut mentem dei aut certe verbuni vocale 28 item valentinianos, Arianos, motum in rebus reistum. Jhaec in Rat destitit.2s Hule inieulo II in Cass. I. in morsine Aeripti sunt hilae S. S. In Epistola pauli ad Romanos. 5. In Euangelio Ioannis In Epistola ad Titum. 3. do propagati id ant. Omittit Onold. propagata di nascantur Tass. 2. De SS. naScunturd 2 cum miret, Fabr. inda et eum Ed. ant. et animida concupiscentia, quodque D res d. eoncupiscentia. Quodque do morbus in Des S deest.26 1sserens Rat mole Causserens di his in Cass. l. ita hiis ut itum M.
28 non renascuntur E d. ant. non renascantur sic efficimCas S. I. Primum Libuit, deinde utem renascantur in rena-stinc tu mensitum est. Rat. Niret nascuntur oma,so:
v)Item ii docent, quod verbum lio est filius Dei, assumpserit humanam naturam - in utero beatae Mariae virginis, ut ' sint duae A naturne, diuina et humana, in unitate Personae inseparabiliter ' coniunctae, si unus Christus, vere Deus, et vere homo, natu e virgine Maria, vere
ciliaret D nobis Patrem, et hostia esset non ')tantum pro culpa originis, Sed etiam pro nanibus ne inalibus hominum ' peccatis idem hi descendit , i ad inferos. ββ et vere resurrexit teri in 'Idie, deinde ascendit ad coelos, ut sedeat ad dexternin patris ' et ' perpetuo regnet et d dominetur, Omnibu ,' Crenturis, Sancti sistet credentes in ipsum, misso in Corda eoru in 'i' spiritu Sancto,
qui regat, hi consoletur ac D vivificet D eos, ac defendat si L aduersus diabolum, et bini se ecati.
2s rationis tan res d. Wim deest do Ilii iri III in Cass. I. in cirgine et inermi sunt di loci S. S. In Euangeli, Ioannis I In Epistola Paulj ad Ephesios. Io. In Epistola sales nata ad Corinthios. i. Sed abluti estis rete. In Epistola Pauli id Ephesios. l.
Item Cass. I. Ed. ant. Idem humanam naturam Cass. 2. De SS. Rat. Wir: naturam humanam uti ae d. runt. V et, aetiet. Cass. I. primum AEnhuit et quod deinde ementatum est in ut duae Cas S. . corrupte donae inseparabiliter Ed. ant mille inseperabiliter coniunctae Rat. Wir: continetur et Cass. 2. De Ss. Rat. Wire mittunt. reconciliaret Ed. ant. conciliaret esset non Ed. ant. non esSet hominum aed. ant. hominis Idemi vires d. mor. Vim. Item, retium in Cass. a. Idem quod primum ervi scriptum, emendatum est in Item descendit Mnold. discendit sic certe myr vhum ad inferosi res d. Wim. ab inferis Fabr. ad inferna resurrexit inabr. V resurrexit a mortuis tertia Rat. Wire. tertia tertia die, deinde scendit, ad dexteram patri si me s. D res d. mim. Omittunt.
152쪽
Ide in Christu pulani est redituras, ' ut iudicet
vivo et mortuo et C. ii ixin ymbolum Apostolorum
illi. G llem doceni quod homines non possint
iustificari cornia Deo propriis viribus, meritis' ')n ut operibus, sed grati, ita iiii centur propter Christiani per sidem, eum credunt se in gratiam recipi, et pecebia hi remitii propter Christum, i qui sua morte pro nostris e realis satis se et t. an fidem in putat Deus pro iusticia coram ip o. Romu iij et iiij. ' lino fidem Pon sequnmur' i in titutum Stministi riuin docendi Eunngeli et porrigendi meramento. Nain Per verbum et Sacramenta, tanquam per instrum Enta donatur Spiritus an Clus.
qui dem ei licii. V xlii et quando Nisum est Deo in j qui audiunt Euangelium, scilicet quod Deus nora propter nostra inserito, Sed propter Chii si uni iustiferi, hos qui credunt, Se propter Christia Di in gratiam recipi. r)so palam est reditur is F.ibr : Si iam reditum C ASS. ., Rat . di me et palam rediturus est 66 et e. in Rat. Ivir c. Aeti.6T Huic ines. IV. in Cass. i. in Omne adseripti eunt hi lii ei S. S. In Epistola ad Ephesios . . ad om d. et tota Epistola ad galath M. 68 Item Ed Ant. Idem 6s meritis Ed aut . mentiqio peecata Rat. peccatum II propter Christumi Nor. propter Christum per fidem siequo ue in onold. Primum eris eriptum, deinde ero emba: per fidem deles Sunt. 2 fecit. Hanc Onold. E d. ant. fecit hanc a Dui orat V. in Cn q. I. in 'pine Scripti sunt hi hi S. S. In Epistol. ad Romanos. o. In ii angelio Marei 16. In Euangelio Ioannis. I. Spiritus vi, viilt Iirat. In Epistola pauli ad Ephesios . . eum lindissetis verbum
Damnant Anab aptistas et alios, qui Sentiunt Spiritum sanetum contingere Sine verbo extet nolio in inibus per ipsorum preparationes et opera.
fructu, parere, et quod oportent bona opera, mandata a Deo sacere, propter volunt Alem Dei, non ut confidamus per ea opera di iustificationem emram Deo mereti mi Nam remissio peccatorum et
iustificatio si apprehenditur, sicut en est atur vox Chrissi, Cum seceritis nee ' omnia, dicite,
serui inutiles sumus. Idem docent et vetores Scriptores Eeclesiasti ei Ambrosius enim inquit, Host constitutum ' est a Deo, ut qui credit in Christum, saluus sit. Sine di opere, et i sola fide, gratis accipiens ' remi, ionem peccatorum.
perpetuo I i mansura sit. Est uim Ecclesia congregatio Sanctorum, in qua Euangeliu in recte 'A docetur, et recte administrantur Sacramenta. Et bi
is utile 't. I. in Cass. I. in mor ne hi ori S. S. eripti sunt In Euangelio Mathej. T. arta a bona te. In epistola Pauli ad Gai: b fruetus iit spiritus. In Epistola pauli ad Ephesios, deponite vos seeundum Pristinam et 8o Item Mus s. I. id ant. Idem Si per ea operarmes s. per ea labr. per bona opera
52 coram Deo mereri. De S S. D res d. hi m. mereri coram Deo. Cass. . pro non ut eonfidamus, eorum ni mereri. Ibee: non ut per ea opera graeiam oram deo
153쪽
ad vera in unitatem Ecclesine, Satis est consentire de doctrina Euangeli et administratione 'si Sacramentorum. Nec necesse est ubique evse iamble traditione humanas, seu ' ritu nut Ceremonias ab hominibus institutas Sicut ' inquit Paulus, Vna fides, num ' baptisma, unus Deus et pater et omnium etc. 3
VIII. quanquam ' Ecclesia proprie sit Congregatio
InCtorum, et vere credentium, tamen Cum in haevit mulli hypocritae et mali admixti sint, si licet uti saeramentis, quae per malos administrantur iuxta vocem Christi, Sedent Scribae et Pharisaei in Cainc ira Mosis etc. Et noramenta et Verbum propter ordinationem et mundatum Christi sunt' es cacia, tu etiamsi i per malos exhibeantur.
Damnant Donati in et Similes, qui negabantli Pere uti i- ministerio malorum in eclesin, et Sentiebant mini terium malorum ' inutile et inefficax ESSE.
I unum Wire V unicum 2 et Onold. Ed. ant onsitiunt, in Cis S. I. ct cita metriuin ramine Nitum est. a pater Wire. vopropho teste): per Nero militer index tabes seriptionis compendium pr. i. e. pater quod scribiaci prophi mal interpretatus est per et: in Rat deest. 5 Quannuam si et tiam Cass. 2. Per emensitionem, Primiam ctutem otium ocem tabuit, quo deinde ita delet est, ut nunc legi non Oui . 6 sint Des s. Si ni Sic etium primum Cass. . quod deinde deletum et pro eo scriptum est Sint T Mosi Dros d. Moisi Onold Moysi 8 et: Des s. Onold. Wirc. omittunt. s unt Dres d. Wim. Sint Cass. I. primum habuit sunt quod emendatum est in sint O semeaeia Onold. Ed ant. ma efficati a Rat mi errore efficia II etiamsi Vir CV etiam, et si12 lie re uti Fabr. vii licere IZ in ieelesia, sentiebant ministerium malorum I nee in Cass. . sci ci a metri in metvine Muci sunt. Id mi ori. IX. in Cass. d. in margine hi lae S. S. Eseripti
ad salutem, quodque per Baptismum osse ratur ')gratia Dei, Et quod pueri sint Baptisandi qui per Baptismum oblati Deo recipiantur in gratiam Dei. Damnant Anabaptistas, qui improbant bapti
mii in puerorum et i Las firmant pueros id sine ha-pti nio ' saluos fieri. βρ)De Coena Domini docent, quod corpus et sanguis Christi vere -- ad Sint ei distribuantur vescentibus ' in coena Domini, et improbant
De Consessione ostent, quod absolutio priuata in ecte, iis retinenda sit, quanquam in consessione non sit ne Pessari: omnium delictorum enumeratio. - Evt enim impossibilis iuxta sal
mum Delicta quis intelligit 8 ViXII.
- )De poenitentia di docent, quod lapSis post Baptismum Contingere PoSSit, remi S Si PE Centorum, quo Cunque tempore 'x cum onuertentur. Et visunt In Epi Stola ad Titum a. per lavacrum regenerationis etc. In Euangelio Matthti. Is Talis Si regnum celorum Ib offeratur Rat , iret operatur I 6 reeipiantur Cass. 2. Onold. Wim. Rat. Wire . Fabr. recipiunturii et Onold omittit. IS pueros Nor. Ed. ant. Omittunt. Is pueros sine baptismo Cas S. I. 2. DCSS. D res d. , ono Id. Wim. Rat. Wirm Fabr. Sine baptismo puero S2o Uuie es. X. in Cass. l. in et . Scripti sunt hi Dei S. S. In Euangelio Matthei. 26. In Epi tota pauli ad Corint: I. cap II. 2I Christi Fabr. domini 22 vore in Onold post In Docem ct monti recentiore unctiineam addit punt et realiter 23 veseentibus in Cass. I. Ed ani derat 2d Huic m. I. in Cass. I. in mors et 'eripti sunt hi tori S. S. In Euangelio Mathei. I S. In Euangelio Ioannis. o. 25 enumeratio Rat. enuntiato 26 intelligit mire post hanc vocem etddit: etc. 2T mi ars XII in Cass. I. in metu hi loci S. S. inermi sunt In Euangelio Luce ab de ove centesima dragma decima et filio prodigo. In Epistola ad Hebreos. d. Ace damus ergo et C m Elaechiel. 8.
do conuertuntur. Etl id. ant di monuertuntur et Guo id
154쪽
quoi l Ecelesia Ialibus redeuntibu nil poenitentiam est absolutionem impcimii delicat 'et, Constat ' nutem poenitentia proprie his
duabus partibus. Altera est. Dontristio Seu A terrore in clausi pons hien lino agnito e Coato. Altera est. 3 fides quae conet pitiir ex Euangelio Seu ab solistione ei credis propter Christunt remitti
ri luis liberat. Deinde 'bi equi debent i bona opera, une sunt seuerus poenitentiae.
Damnant Aran bapti ta , qui negant semel iustificato, posse mittere spiritum sanetum tem sui contendunt quibu dam tantum perfectionem in hac vita ' contingere, ut Peccare non OSSint. Damitantur set Guntiani, qui nolebant absoluere lapso, o, Bapti mum redeuntes ad Poenitentiam. Beboiuntur et isti, qui qui non docent remis Sionem peccatorum per deni contingere, sed iubent nos mereri gratiam ' per scitis saetione noStraS.
De risu ne ramentorum docent, quod saeramenta in titula Mim. - non Diodo ut sint notae a lpro sessionis inter lio minerum sed magis , sint signa te, timori in voluntatis Dei erga mos, mile, Citan in m et Plinii inani illa in idem in hi qui utuntur proposita. Ah linque utendum est sacramentis
3I redeuntibus ad poenitentiam Cass. . Rari. Nirc. ad poenitentiam redeuntibus d. ant pro poenitentiam orbe mcile poetentiam 22 absolutionem impartiri debeat. CaSS. 2. De S . . D res d. Nor. Onold. Wim. Rat. Nire. debeat absolutionem impartiri Fabr. debeat Absolutionen impertiri. In Cass. l. rerbum debeat ci prima metri omissum b
ratio in Orsine or meum est O uiam iante Pocem absolutionem insereridum.
22 Constat hae ror Proeeedemtem debeat in res d. Proxime sequirur intereram non interposito.di seu labr. ceu 25 est Tahr remittit. 26 liberati Deinde Ed. ant. liberat, deindeat debent reat. debeant 28 qui negant semel iustificatos Nor. qui semel iustis eatos negantas tantam perfectionem in hae vita Fabr tantam in hae vita
5 proposita id ani et propositis
ita, ut fides ac dedat, quae credat promissionibus, quae Per aeramenta eXhibentur et ostenduntur Damnant igitui illos qui docent, quod satrament ex opere operato iustificent, nec do Pentsdem requiri in usu sacramentorum, quae Credat remitti peccata ')
x illi. ' D ordine Ecclesiastico orent, quod nemo
debent in Ecclesin publice docere, aut Sacramenta administrare, nisi rite vocalia, . ii XV. . De ritibus d Ecclesiasticis docent, quod ritu illi seruandi Sint, ' qui sine est Cato seruari Possunt, ' et prosunt v ad tranquillitatem ethonum ordinem in Ecclesia, sicut certae seriae, festa et si in ilia d)De talibus rebus tamen, vi admonentur homineS, ne Conseientia onerentur, tanquam talis cultus ad salutem neces Surius sit Admonentur etiam, quod traditione humanae
6 ital Cass. . omittit. quae credat Cass. . qui credat es C, Fabr. quae
credita 8 quae per Sacramenta exii et ostenduntur labr. omittit. s Damnant igitur illos, remitti peccatis. in Cass. I. . . Des S. D res d. Nor. Onold. Wim. Rat. XVir C. Ed ani desunt in Rat haec omissio in margine longa line i eum steriae indiectio est. Fabr. habet Damnant igitur illos, qui docent, quod a ramenta ex opere operato iusti sistent quasi haec in prototi po suo in renisset in in sua cim mct iters inne d hunc reticulum P. 2s tr eontendit, tam in primo Memphim cometri oblato de isse, et demum mox altero Ono ibat . in exemplari Mariae formae adiret esse. bo IIuie iri. IV. in Cass. I. in m. q. serapti stim hi Dei S. S. In Euangelio Mathei. o. ait Hebreos. h. et Paraim
155쪽
institutae ad placandum Deum, ad ironi ercitiinni v)gratiam et satisfaciendum ' Pro est nil S, duersentur Euangelio et doctrinae fidei. Quare vota et traditiones de cibi v et diebus, e te institutae ad promerendam gratiam, Et Satissa Ciendum pro peccatis inutiles sint et et contra Euangelium.
XVI. hai De rebus ciuilibus docent, quod legitimae
ordini liones Civiles, Sint bona opera Dei, quod A)Christiani liceat gerere id Magistratus, Xercere iudicia, iudicare res V ex Iniperatorijs, et alijs praesentibus legibus, supplicia iure Constituere, iure bellare, militare, lege Contrahere, tener Proprium, iusiurandum postulantibus Magistratibus
dare, sit diicere uxorem, nubere si ,
Damnant Anab aptistas, qui interdicunt haec ciuilia officia i ' Christianis, Damnant et ' illos, qui Euangelicam perfectionem non collocant i in timor Dei et fide, sed in deserendis - ciuilibus officus, quia Euangelium tradit iusticiam aeternam cordis interim non dissipat Politiam aut
Oe Conomiam, sed maxini Postulat Con Seruare tanquam ordinationes ibi Dei, et si in talibus ordinationibus exercere caritatem. Itaque necesSario
debent Christiani obedire magistratibus suis et ii
eo promerendam Onold. promerendum 61 et satisfaciendum D res d. Nor. Onold. Wim. Rat. , Fabri: et ad satisfaciendum 62 sint Cass. 2. Fabr. Sunt 88 Huic re. XVI. in Cass. I. in m p. et otini sunt hi loci S. S. In Epistola pauli ad om Id. Item in I a. Epistola petri cap 2.
legibu . Nisi di cum ' iubent do peccare tune
enim se magis debent di obedire me, quam
hi Item docent, ii uod Christus apparebit
in consumatione mundi ad iudicandum, et mortuos omnES resuscit . bit, pus et electis nisi vitatu aeternam et perpetua gaudia impios d autem ho inines ac diabolos condemnabit, ut ' rumine sine
Damnant Anabaptistas, v qui senii uni hominibus damnatis ac diabolis sinem poenarum futurum eSSe. Damianni et alios qui nunc spargunt ii Iudaicas piniones, et quod ante resurrctolio item mortuoru in Pi regnum mundi oecupaturi sint, ubi
'di De liber arbitrio docent, quod humana voluntas habeat aliquam libertate ni ad efficiendam ciuilem Iusticiam, AEc deligendas ', res
T8 legibus. Nisi Dres d. Fabr. legibus, nisi Onold. legibus nisi s cum Rat. v. i. q. vero )8o iubent reat. iubeant, in es s. deest, patium utem, otiod
in myr ho Dessciviens hic reperitur, denotare videtur, scribet Ocem missum est non potuisse. 8 I peecare, tunc Dre S d. peccare. Tunc iret peccare, itine82 enim ei recte e Ss., res d. Nor. Onold. Wim .,(et ceteri Codd. Ed. ant. Fabr. in Ed principe Mel. hoc quidem loco typosr errore legitur . etiam, sed hic erroria ipso Melanthone in Apologiae Consessionis titulo sic ementatur In pagina B iiij in tergo versu sexto, lege Tune
enim magis, Non tune etiam quaPropter enim in textum recem.
8a magis debent Fabr. debent magis lat. Magis debeant 8a Deo in Rat. deest. 8b Aet. v. Cass. . omittit. 86 Huic ri. VII. in Cass. I. in cirp. Soripti sunt hi loci S. S. In prima Epistola aut ad Timothe: cap. d. Et in prima ad Corinth: cap. o. In Euangelio Mathei. cap. I. . Si quod inruat derat. 88 gaudia impios Fabr. gaudia Impios 8s ut Ed. ant. et so Mabaptistas Onold. Anabaptistitas sic vosrophum lsi spargunt Rut omittit. 22 spargunt Iudaicas opiniones Wiret inductas stierosimiliter
coleimi error pro iudaicas tenent opinionessa Huicciri. XVIII. in Cass. I. in nrs hi loci S. S. Idnotati sunt In a. Epistola ad Corinthios cap. a. Non qui sufficientes simus In prima Epistola aut ad Corinth: cap :15 Non ego autem sed ristia de etc.
efficiendam Rat. reficiendam so deligend J Cass. 2. delegendas
156쪽
rni ioni subiectas. Sed non habes ' vim sine Nili ritu cinera es Piendae iusticine Dei seu iusticine Apii illunii, quia ni malis homo non percipit ea quae sunt spiritus Dei, vec lineo' sit in cordibus, Cum per verbum spiritus sanctus 'ri concipitur. Haec
totidem verbi dicit Augustinus ii iij. Iripogno
stic ora Esse fatemur liberiun arbitrium omnibus hominibu . habens quidem iuditium rationi rum,nori per quod sit idoneum iri brum in ne i ad DP uin pertinent. Sine Deo aut inelion re aut certe Peragere, sed tantum itan operibus vita praesentis tam bonis quam etiani malis, Bonis dico, quae de honi naturno oriuntur, id ost, velle laborare ' in gro, velle manducare et hibere, vellelint, pre micum, velle habere indumenta, vello fabricare domum, uxorem Velle dueere, R pecora nutrire, artem dispere di tersnium rerum honarum, )velle quicquid bonum ad praesentem pertinet vitam. Quae ' omnia non sine diuino gubernaculo F)mi sistunt, lino ex ipso et per ipsum sunt, et )em e coeperunt Malis vero diem ut est velle Idolum tolere velle homicidium me ip)Damnant Pelagianos et alios qui docent, quod sine spiritii sancto, solis naturne viribu po S simus Deum super omnia diligere. Item praecepta Dii sacere quoad Substantium ne tuum. Quanquam enim rex terna opera liquo modo ess-
cere licituru' in, D potest enim continere manu a furto, a Cedo, tamen interior EN Hlotus non potest essistere ut timorem Dei, fidustiam erga Deum, Castitatem, patientiam et c. si
Deus cient id et Conseruati' naturn m. lam Eu
ectum et Cati est volun in malorum videlicet ')d aboli et impiorem, quae ' non diuuante Deo, auertit Sera Deo si e ut Christus ait Ionia. viij ii)Cum loquitur mendacium ex seipso D loquitur. XX. . , Falso necubantur nostri, quod bona per prohibeant. Nam Scriptam eorum quae extant de decem praecepti , et alia simili argumento-' te- Niniatur, quod utiliter loeuerint de innitium vitae generibus et mei j, quae genera vitae quae opera in unlibet vocatione Deo placeant. Me qui-
aeeurine sola Derbet et alios in re retr ictione et ditia memo-rcti, Eius rei igitur in late iter itia impress ne omisane u lo i meiens menti ODem.
Ib possit in eodem exemplo Nor imbergensi h. l. typotheta errore lecti posSint suprI P. 25I relatum est. 18 Damnant Pelagianos, et alios sat ientiam te. haee ili XVIII. unt the se in euro deest in Ca s. l. 2. Des s. . D res d. Nor. Onold. Nimia, at . iri . . Fabr. . Ed. ant. In Rat serius sterasco indieatum est hone intithesin obesse. IIJ in or . VIX in Vari s. l. in m p. dnotati suta hi De S. S. In Euangelio Ioannis eap I. omni per ipsum laeta sunt. In Epistola ad Hebreo S. I. portans omma orbi virtutis suae. In Epistola pauli a Rom. Io tradidit illos in desiderio eordis illorum. In Epistola Pauli ad Corinthi 2 . eap In quibas deus huius seeu lj. IS erea: Onold cutam errore primum sibi se queat hoc utem
delet ni et supersemiptum est: ereatis conseruat C ies. I. ramum habuit colam errorem: n e iit ou brutem eorretatis est in conseruat
2o videriere iii iussu dum huius Ed principis Mel. Templia
157쪽
bus rebus olim paruin docebant Concio natores, d)tantuin puerilia et non neces Stiria opera urgebant, vi certas ferias Certa ieiunia, - ' fraternitates,
Peregrinatio nos Cullus Sanctorum, OSaria, Dion Ichatum et similia. Ilaec duersari nostri ' admoniti nune i dediscunt, ne Perinde Praedicant haec inutilia et opera, ut olim. Preterea incipiunt ' fidei mencionem sacere, de qua olim iubrum erat silentium. Docent nos ' non tantatum operibus V iustificari, sed coniungunt fidem et opera, et dicunt 'g nos de ei operibus iustiscari. Quae docti in tolerabilior est pilore, et plus nil erre ' potest v consolationis quain - ,
Cum igitur doctrina de fide, quam oportet in
Ecelesia praeeipuam esse, tam diu iacuerit ignoin,' )quemadmodum sat eri innes necesse eSt, deside iusticia altissimum silentium fuisse V in concionibus, tantum doctrinam operum versatam esse in ecclesiis, nostri de de sic ' admonuerunt Ecclesia . Principio, quod opera nostra non possint du)reconciliare Deum, ut mereri remissionem PECCn-
2s ieiunia Cass. I. Primum aeolami errore hiabuit: Iunia quod deinde correctum est in ieiunia do nostri in es s. D res d. derat. 3I adtaoniti tunc lat. ire di admoniti aliae Fabr. iam Admoniti 22 inutilia Ral V puerilia 33 Pretere incipiunt Cas S. I. Des s. Nor. Onold. Wim. , Rat. Wir: Fabr. Incipiunt etiam res d. Incipiuntdd ut olim Preterea mirum erat silentium. Ed. ant. V ut olim mirum erat silentium. 3b nos Ed. ant. interim26 tantum operibus Des s. Wim. V operibus tantum res d. :
operibus tantum superseriptis litteris indicinum has voees esse trians nendus)di di eunti Des s. D res d. Wim. docent 28 sed coniungunt iidem, operibus iustificari. iat. Wirc.
2s asserre Rat : aufferre o plus afferre potest Fabr. potest plus asserro I potest consolationis hirc. consolationis pote it
torum et gratium et iis Stificationem, Ned cincinnium fide Consequimur, * Credentes quod propter Chri Stum recipiamur in gratiam, qui Solus positus est mediator et propiciatorium, Per que in reconcilietur Pater. Itaque ii considit operibus. is mereri gratiam, is 3 aspernatur Christi ni erit lini et gratiam, et queri sine Christo humanis vitibus viam ad Deum, cum Cliristus de se dixerii, g Sum in verita et vita.
II nec doctrina de fide d ubique in Paulo )tractatur Ephes ij si' Gratia salui acti estis Per
sidem et o non ex vobis, Dei donum emi, non EX Operibu S, etc. hi)Et ne quis ea uilletur,' - n nobis nouam Pauli intest pretationem excogitari, tot hae enus lini, et te ii non in Patrum. Nam Augustinus multis voluminibus defendit gratiam et iusticiam fidei contra 'imerita operum. Et similia docet Ambrosius devocatione Gentium, et alibi Si enim inquit devocatione Gentium, 'A vilesceret redemptio sanguinis Chii Sti, ne miseri Vordiae 3 Dei humanorum operum Praerogatiua succumberet, vi si tu lificatio quae si per gratiam, meritis praecedentibus deberetur, sit ut non munus largientis, scd
Quanquam autem hae doctrina contemnitur se' ab ini peritis, tamen experiuntur piae ac V pauidae Conscientiae, Ilurimum eam consolationis mo
tur stat. Wiret asseqrum , bd positus inruat deest.b Leonfidit operibus. Fabr. confidit, operibus 5b is Rat. Wire. et 56 et querit Des s. quaeritor de se in Ed. ant destini.
os ubique in Paulo Wire. ubi quam a Paulo 6o Ephes ij. Rat. ire di ad Ephes ij. Fabr. Ephes. q. Gai ij. si ete. in Nor. ire deest. Des s. Dres d. mim. talia loco obent ne quis glorietur 62 ean illetur Fabr. videatur cauillari posse 63 contra miret non 6d et ilibi. Sic enim inquit te vocatione Gentium, I Rat.,
Viret, Ed. ant. Omittunt. 65 nee miserieordiae Mass. I. V nec mi Sericordia tractmen nec deletum et superεcriptum e t Ex
66 succumberet Des s. Wim. Succumbit 6i deberetnr, Wir: deberetur p68 munus Nor. minus es contemnitur mi C: contemnaturio ac Cass. I. Des s. Nor. Onold. Wim. Fabr. et
158쪽
2S PIII L. MEL SCRIPTA DOGMATICA ET SYMBDLICA.
2M ferre, - quin convolentiae non possunt reddi tranquillae iter ulla opera, a sed tantum fide, Cum Certo latuunt, quod propter Chri tu in habeant ')plaeatum Deum ' Quemadmodum Paulus docet Ilo in v. fustiscari per fidem paeem habemus apud Deum. Tot haec do et rina, a d illud Cerin men perterre Ctae eonscientiae referenda est, nec sine illoi Pillimine intelligi potest. Quare inale iudicant de ea re homines di imperiti, et prophani, qui Chri tianam iustistiam nihil e se so inniant, nisi ei vilem et ' i' losophicam iis liciam. Olim v evabantur eonscientia r u do et rina perum, non audiebant ex Euangeli consolatione in , Quosdam conscientia expulit O in desertum, in Monasteria, sperantes ibi se - gratiam merituros esse ' per vitam monastinani, Ali alia excogitauerunt opera, ad promerendani gratiam et satissa Piendum pro peccatis Ideo magnopere suit pus, hane doctrinam A de fide in Chri luin tradere, et renouare, ' ne deesset consolatio pauidis conscient ijs, sed scirent si de in Christum v apprehendi gintiam et remissionem pecentorum et iustificationem di Adinonentur et in in si insines, quod hic nomen fidei non signiti et e ' tantum historiae noti
ciam, qualis est in impiis '' et diabolo, i sed significet fidem quae credit non tantum ' - histo-
rinna, sed etiani esse e tum historiae, videli Pet hunc' a)articulum, eniissionem peccatorum, quod videlicet per Christum habeninus gratiam, iusticiam et reniissione in Petentorum ' )Iam', qui '' Ne it se per Christum habere propitium' i patrem, is vere nouit Deum, di scit se ei curae e se, inuo Cat eum. Denii sile, ' noni sa in Deo sicut Gentes. Nam diaboli et iiij iiij non possunt hune ivvi articulum credere, Remissionem peccatorum. Ideo Deum tanquam horum temo derunt, non inuo stant eum, nihil i boni ab eo ex peetant. Auetustinus et in in de fidei nomine illo modo admonet lectorem, et docet in Scripturis nomen fidei necipi non pro notitia qualis est in i rupi j v ' sed pro fiducia quae consolatur et erigit perterrefacta, mente, Praeterea docent nostri quod necesse Sit bona opera tacere, non ut Confidamu per ea gratiam mereri, sed Proptet voluntatem Dei. Tantum fide apprelieia, litur remissio e Calorum nil gratia. Et qui ' per fidem nostipitii spiritu Sanctus iam corda renouantur, 3 et induunt e nouos nisectus, ut parere bona per ' Possint. Si enim ait vi Anibro ius, Fides bonae voluntatis, et tu, tae acti , nis genitrix xi est. Nam humana vire . . in spiritu sancto, plenae Sunt imp ijs assectibus, et sunt imbecilliores quam ut bona o l. era possint i j m-cere coram Deo. Ad lineo, uni in potestate diaboli qui impellit homines nil varia Pestenta, ad impinv opiniones, ad manifesta scelera quemadmo-
26 qui Rat. quis si propitium Nirea proprium pi
159쪽
2M dum est videre id in philosophis, qui ut ipsi
conati honeste vivere, ainera ici noli potuerunt effi-Cere. Sed containinati sunt mulli, manifestis th)sceleribus. Talis est imbee illitas hominis, cum est sine lide et in spiritu Sancto, et I tantum humanis viribus e gubernat. Ilino sacile apparet hono doctrina in id non Se Ceusandam quod bona opera prohibent, sed multo magis laudandam, ' quod ostendit ' quomodo i bona opera facere possinius. . Nam sine fide, nullo modo potest humana natura primi aut Secundi praecepti opera sacere. Sine n fide non inuo eat euin, A n Deo nihil expectat, ' non tollerat crucem, sed querit iunipia praesidia, Confidit humanis praesidijs lia regnant in corde Domnes Cupiditates, et humana eonsilia cum abest
fides et iducia erga eunt. Quare et Chri Stus dixit, Sine me nihil potestis facere, Ionia. v. Et Ecclesia canit, Sine tuo - numine, nihil est in homine, x nillil est innoxium. ')XXI. vadi)De cultu Sanctorum docent, quod memoria Saneiorum proponi io teste ut imitemur pii idem
12 videre in Ed ani deest, item defuit in Cass. I. in Onteatu quidem, e in myine Uitum est. Il qui Weberus in sti Ed mole exhibete quod Io manifestis in Rat , ire deest. 16 sine Cas S. I. Des s. Dres d. Nor. Ouo Id. Wim .,
II et labr. Sed I 8 hane doctrinam Fabr. doctrinam hanc Is laudandam Rat male laudanda 2o ostendit Fabr. ostendat 2 a quomodo Ed. ant. quod
22 posSimus Wim. Rat. Ed. ant. POSSum ad facere Sine Ed. ant. Fabr. sacere, Sineri inuocat Deum, Ed. ant. inuocat, demum 2b a Deo nihil expectat, Cass. I. Des s. Nor. Onold., Wim. Rat. Wirm Fabr. nihil a Deo expectat, D res d. nihil expectat a Deo
26 Ita regnant in cordet illa. ita in ordo regnant2 tuos ire. Suo 28 in homine Nor. homine
2s nihil est innoxium in Des s. Dres d. Wim. deSUM. do XXI. Ed. ant hune numerum mittit, ita ut hic rite ultis videatur esse continuisio mecedentia. In Cas S. I. hic risecutus propter rticulum XX in se Codice omissum numero XX insonitus est, vides ria P. Si notum 2 .d I mi u. t. AI in Cass. I. in m q. Aeripti punt hi loci S. S. In prima Epistola Pauli ad Thimo t. cap. I. In Epistola pauli ad Phili I. Imitatores mei estote. - David, Invoca me in die tribulacionis etc. Ioannis. 16. Ad Romanos. 6. In prima Epistola Ioannis. 2.22 imitemur Ed. ant tramitentur etiam Cass. I. Primum mbuit linitentur quod deinde correctum est in imitemur
eorum, et bona opera tu tu voeationem, Ut Cae
sar da imitari A potest exemplum Dauidis ' in bello gerendo ad depellendi Turcas ' a patri n. I
Nam uterque rex St. Sed scriptu in non docetinuo Care Sanctos, seu D petere auxilium n nimctis, Quin unu in Christum nobis proponit 'bie diatore in propiciatorium. ' Pontiacem, et iniere sorem. Hi inuocandus est, et proniis it i se exauditurum esse praees no tras, et une ullum muXJ- me probat, videlicet, ut invocetur in ominibus asilictionibus. I. Ioan b. - Si quis peccat, habemus ' aduocatum apud Deum etc. - )tiae sere uinina est' doctrinae AD apud DOS, in qua cerni potest, nillil inesse ' quod diserepetes' a scripturis vel ab Ecclesia Catholica v vel ab Ecclesia, nana, a quatenus ex
Scriptori tuas nota est, ' - , quod eun ita sit, inolementer iudicunt ' isti, qui nostros pro haereticis haberi postia lant. Sed dissensio est de quibus
pro Ieccatis nostris, meque solum nostris, sed it et in D res d. deest totius mundi Summa est Des s. est summa
doctrinae mire , d. ant. Fabr. doctrina cernit Onold. diseerui inesse Fabr. eSSediscrepet Ed. ant. discrepat vel ab Eeelesia Catholi ea hae Perbo in huius ditionis principis exemplo Bibliotheca Norimbergensis, in quo Me
ylaquis, vetiis primum acus est, continetur, omissa sunt
(Vide supra P. 25 sq. de hoc eamplo dicta). vel ab Ecelesia Romana Rat. vel Romana
ex scriptoribus nota est, Cass. 2. Fabr. nobis ex scriptoribus nota est, Cass. I. Des s. , res d. Nor. , Onold. Wim. Ed. ant. ex Nor pro ex habet a Scriptoribus nobis nota est, Mem Perba etiam in illo exemplo Norimbergens sequntur, unde elucet, serum quoque Melanthonem hune meum si primum imprimi sitasse. aiserum
haec retrietos huius exempli Iupi . iudicant Rat primum tabuit iudicantur quod autem deinde
emensitum est in iudieant postulant in Rat. r mum erat scriptum: postulantur quod autem correctum eat ne postulant
160쪽
dam ' abusibus, ni sine certa' si nutoritate in Ecclesias ' irrepserunt, in quibus etiam, si qua dissimilitudo, ri tamen decebat haec imitas Episcopos, ut propter consessionem, quam ni odo
Canones quidem g tam duri sunt, ut eosdem bius ubique esse postuleni, pcneque V similes sib)unquam omnium Ecclesiarum ritus suerunt. Vi Quanquam hi apud nos magna ex parte e vete res ritus ' diligenter seruantur iv Falsa enunc alumnia est, quod omnes C remonia E, Omnia ve
tera instituta in Eccles ijs nostris boleantur ii verum, publica querela fuit, rebusu, quos lanin vulgaribus ritibus in herere. Ili quia ')
DOn Polerant hon conscientia probari, si aliqua EX Arte Vorrecti sunt.
Cum Ecclesiae , apud nos de nullo articulo fidei ' dissensant AE ab Ecclesia catholica, β tantum paveos ii dum abusus omittant si qui noui
sunt, et Contra voluntatem lancinum vi Ei temporum I recepit, rogami Caesarea Maiestas clementer audiat, et quid sis inuinium, et quae suerint causae, quo minus concius sit populus illos abusus contra conficientiam obseruare. Nec habent sidem ne area Maiestas: Mistis, qui ut insta in menta 'iodi ho ni num aduersus nostros, mira, Columnias
ob Sed dissensio est de quibusdam Cas S. I. 2. Dess , Dr l. Nor. Onold. Wim. Rat. Tvir: Ed. ant. , Fabr. Tota dis ensio Ed. ant. Ite discen, io, Fabr.: dissentio est de paucis quibusdam Sic et iram ct Melanthone hunc baeum primo esse editum, eae illo exemplo Norimbergensi intelli pitur, in quo Idem rerbet sequntur, uete tum in iacae Tyula denuo recuset mulcti sunt in illa, ques in ceteris huius Ed. Principis ea emplis esuntur cons supra P. 251 sqq.).56 eerta in Cas . . d est.
5 i in Beele aes Cass. 2. Ecclesiae 58 si qua imilitudoJ Cass. . si quid non conveniretos Episcopos Ed. ant. Episcopis
eo recensuimus mire. Ite recensimus6 I tolerarent Rat. Ilio tolleraretur 62 ne Canones quidem Rat. nee Canones O postulent Rat. Primum habuit: postuletur quod deinde emen tum est in postulent 8 neque Wire . nec Lo similes Cass. . similes esse ess suerunt. Ed. ant. sui milit Onold. fuerint L Quantinam Onold. Quam quo si vo raphum 68 signa ex parte Cass. . mittit. es veteres ritus Cass. 2. ritus es To diligenter soruantur Fabr. seruentur omissa re dili. genter Cass. 2. diligenter retinentur i aboleanturi Des l res d. Wim. V abolentur et ass. 2. quosdam usus a ritibn, Fabr. rebus in vulgo itibus herere. Cass. 2. haerere in vulgaribus rit
spargunt in populum Ilo modo irritatis animis
bonorum virorum initi praebuerunt occasionem liuio dissidio, et eadem arte conuntur nunc ' augere discordia . Nam Caesarea Maiestas haud dubie comperiei 3 tolerabiliorem esse formam, et doctrina et ceremoniarum apud nos, quam qualem homines iniqui et malevoli describunt. o. ro veritaSex vulgi rumoribus aut maledicus inimicoriun colligi non potest i i uelle autem hoc iudicari ' potest, mihil magis prodesse ad dignitatem Ceremo-