Reliquiae sacrae, sive, auctorum fere jam perditorum: secundi Tertiique saeculi post christum ...

271쪽

EPISTOLAWCANONICAM.

Ρ. 56. l. 4. 'Επι--λὸ Κανονιι--λhί πρηγορίου Hiesregorius episcopus mosas onsis, ob multa quae sest miracula Θαυμιατουργὸς dictus, discipulus sui Origenis, ut Eusebius of Soeratos tradidorunt. Quo autem tempore Gothi et Boradi, quorum ipso anon quinto mentionemssest, inter alias Asiae provincias, Pontum quoquo in---runt, istaquo barbarorum inmmio gravissimis inter Christianos perpetrandis doliolis o asionem praebuit, is Molo sis Neocaeaariona praesectus ad forum Ormotionem hanceanonicam epistolam conscripsit, et ad pia pum quemdam misit ut ex ipso exordio oonstat, quo dicit, Abaβρώμιατ ηψας υρώτατε υρὲ Πάααα Episcopi onimia vino disrum vulgo audiobant. Bommius Anno Christi LVIII. scripta suime idotur opistola Tillomont mm.ωm iV pag. 339. Quum itaquo Christianorum complurea qui ex hac barbarorum incursion in aptivitatem nouderant, mulis et gravia pecca snt, hoccinone exaravit

272쪽

sanctus praesul eo Esariensia, quo eorum saluti bonus pastor prospiceret do quibus in Concilio uini xto hine sanctio odita Can. II. Obsignamua reliquo Omno canones, qui a sanctis et beatis nostris Patribus aepositi mnt, id sat Gregorii me areo episcopi naum urin, o GALLAN- Dius in Prolegomenis. Huno ego epistolam, dum assero omnia ad rem canonicam Anto-Nicaenorum pertinentia, prointer publicam ejus auctoritatem separatim ab aliis Gregorii operibus dondam curavi. Eadem sancti patria pistola eum consensu aliorum episcoporum, aut saltem lori sui, mihi quidom scripta sui soldstur, non tantum suo sod ει suorum, nomino dictata; quod quido ex usu requontinumori pluralia praecipue in canonibus quinto et sexto apparot etsi haud perinde ac Cypriani aliquot epistolae auctoritato ooncilii Duobatur, id quod ex septimo monea iam sat Μonuit autem vir l. Joan. Johnaonua in re clara sua Codicis Canonum Meserim Mosai, κυκλικas, sive publicas, has litoras misso a Gregorio ad singulos et omnes provinciae suae episcopos ps Euphrosynum missas, quom

in canon quinto συγγέροντα, sius aequalem v M. Απεστείλαμέν γε, inquit, τὸν Mocho κα συγγέροντα Mψγρόσυνον διὰ

Ad tompus quod attinet scriptionis opistolas, sta in thorum et Boradorum alvo, ut Z imus mat. lib. L p. 8. . Oxon eo appellat Boranorum irruptio imporantibus Valeriano si Gallion facta at tamen illam ad ultimum

barbarorum scemum oenas Baanainua retrahondam esse,

qui anno domum Christi a6et Gallieni autem oliua mynantia tertio oontigorat. Vid eum in Anainsita Politie

in dubio emo mihi vidotur, proptoro quod plures ita temporibus acta sunt harum gentium in Asiam imiption , atque earundem ex illa dimo ua. Lectu autem digna ut ait vir idom l. hae opistola, ex qua cladis a Gothia illatae magnitudo intolligotur. Et video ominum in ma- ιον- do istic inorum imiptionibus tradontem, Graecia, Maesdonia, ovitia, Asia, μα-- --dation do tur. Hiat. lib. vii p. si 8. d. Havoroamp. Verum victorea n

273쪽

victis, quo in aervitutem abduxerant, meliores morsa educto mimo perinde a verum religionom, historio fo-

runt.

Ceterum monuit, ubi supra, in rologomonia auia OH-landius, qui in tertio volumino B--αε- μι - S. Or gorii, quae restant, opuscula collocavit, o hano pistolam una cum Musamonis at omaro Commentariis exhibui se Synodie more si, collatia insuper oditionibus ariώ-

operum Thaumaturin Aliso orbo quidem differt textus vere anus in hac quidsm epistola a aristonsibus illis oditionibus Balsamonia Zonaraequo. Et vom melius sociassi fallandius, si epistola textum, qualia Oxtat in priori parto Husdsm oditionis Parisiensis odidisset, non autom Gregorii Thaumaturo pistolam in postorior paris ommentariia

Zonarae cinctam lectoribus suis proposuisset. Contextua enim a Gerardo ossio Borchionio anno I 6 .moguntiae duobus oriptis, omo non Graeco et Caes. Siristi codice, primum oditus, deindo in prior paris voluminis Parisiis an I6a et a Frontone Duoseo repetitus, emendatior videtur osse, quam epistola istaeo apud Zonaram arius odita Concilia extans. Quapropter oundem hic sistendum duxi ope novem odicum scriptorum, qui in bibliothooanervantur Bodleiana, instigatiorem nunc factum D quibus libris anonum manuscriptis nonnulla ad Dionysii AlΘx EP1sTOLAM AD BAsIMDκΜ, Vol hujus pag. 33 jam notavi. Multiformo misso hujusco piatolae in singulos canonea divisionem tum ex vet codicibus, tum x editionibus commentariisque apparet. Atque integram ipsam epistolam esse vix assimavorim. Sed tamon, dum alium quendam Gregorii canonem commemorat Harmenopulus in stoma Canonum lib. iv. apud Lounclavi Iu Graec Romanum p. 3 collocata, a potiua canonem decimum quartum eo illimi eni breviam videtur. P. 256. l. 5. πιο ιυ-H Vulgo αρχιεπισκἄπου, sed in odit. prinui iniquo septem libris manuscripti nomen ἐπισκώπου, quod verius est, oriat. am duo tantum odi a num ris I 58. et am designati, liquo coteris omnibus, ni fullor,

274쪽

moenti ea, alteram prae se lectionem serebant; noquo non consonti in hac re codex Graecua, quem Latine vortit Gentianuamorvetus. Prodiit autem ΗΘosti interpretatio non tantum canonea oontinen Apostolorum et Conciliorum vetustim aedis Epistola Ρatrum commentario Biasamonia itidem incisa, anno I 56I. Ρariatis anis Canonea seraeo oditos.

ρίας. Nota hanc canonicam natolam propter eos, us in captivitate eomederunt pollina, o Mosethma non comias M.

a vid omim diseriminis forsitan dies asso inter id otista,

o alios bos in haereticis commos. Itidem nota pistolam proster e , quos Marmis sponte confingsintur. Hos erimi Turearum provinciis et Ibario region indie μα- α.

uian atque M. princeps, dum cetero ἱερωτατε, nisi quod sanet vortit Hemotus Graecum codicem suum, ni fallor, secutus. Πάπα vero pro πάππα e libris scriptis atque ditis Consiliis reposui. De voce πάπα supra p. 35. Dum re tem nuporrime Graeci in annotationibus ad Podalium auum, sive Canonum Synopsin statuunt, scripta haec a S.

Gregorio fuisse ad Dionysium aut ad succo orem ejus in sodo Alaxandrina Maximum, id opinati eas videntur proptere quod postea papo saepius quam alii apud Orientem praesules appellarentur hujus sedis episcopi, quod tamen nomen omnibus episcopis, ut dixi, hiso temporibus commune suit. Mabo Podalium πάπα non rarma, sed idΘm

275쪽

pro ρ et παρὰ πάντων praeseri u Μότατε et παρ αυτῶν πάντων, similiter ac Sysios Canonum a Graeco monacho Agapoto Venetiis edita anno 1787. P. 56. l. 6. διώλοις μη τεθυκέναι Gentes, quae temporibus illis imperium Romanum aggrediebantur, propter Iatrum, sive Danubium, aedes habuisso, satis Z imus est, in mat ubi supra, p. 8 Do Germanis autem Tacitualibro Da Moribus eorum, postquam de sacris aliquot, utque signo quodam antea advecto, montionem socii, haec acribore pergit Ceterum nee cohibere pariatibus Mos, nequo in

uuam humani orta spesiam ammigare, o magnitudin eoin tium arbitrantur. Vos a nemora eo sorant, sorum nominibus a esian secretum iuua, quod sola reverenti v dent Oap. ix. p. 6 4. d. GronoVIt vid. et ov. xliii. p. 675. Porro ultimum septentrionem versus sitae eas multae s runtur gentos nondum Christianae, quae ut roser Rumiri

inuehismi Damistria aditi Anglicus interpres, ab idolorum cultu quam maximo abhorrenti id. p. viii. Eundomoestum ab antiquo displicuimo Scythia, o Colai verbis apud Origemam constat. υκ ἀνέχονται Christiani) νεὼς ὁρῶντες

καὶ βιώμους, ad ἀγάλματα ουδὲ γαρ Σκυθαι του- σὐdi Λι- βυι. o Νοριῶδες, -δὲ Σῆρες ο ἄθεοι, σή ἄλλα ἔθνη δυσαγέσωτα καὶ ἀνομώτατα. τι δὲ καὶ Πέρσαι ἐντιυς --- ζουσιν, Ηρόδοτος, --δε &o lib. vii Origenis Contra Co summum. 62. P. 738 ed. Delaman. Ρ. 257. l. 4. κα τὸ ' Ομοιόν addas ante καὶ τὸ quod prointer similitudino litorarum in fino vocis anto dentis ἐκπορευόμενον, B textu oxcidias videatur. Ibid. l. 7. πορευομένης Sio tres soripti Bori atquo Latinus intorpro incolampadius, editi vero vel πορνευομένης, ἀπορευομένου. InVenisse videtur πορευομένων ΗΘrvetua. o

te pro δῆλον ἔτι vulgo extat θηλονοτι, o divisim in codicibus aliquot manuscriptis, quos scutus sum. Nuno πορευομένης et δῆλον 3ri in Pedasio et Syllo senota invoni. Ρ. 58. l. 3. σωι τὸ πραγμα τουτο Particulam καὶ postolisco respuunt omnis codd. scripti, perindo atque Gnosiis stmesisy Podalium ac Sysiogo nunc addas. Ibid. l. 4. -4 Zonara Commoviari suo in hos C

276쪽

παρὰ τῶν Jχμαλωτησάντων αυτοῖς παρατιθέμενα, -- οὐ

βαρεῖ, are του, - βαρεῖαν ἐμποιει βλάβην κώ μαλλον εἶς λόγος παρα πάντων, ἡγουν τι πάντες - αυτ λέν--, - οντα ἡμέτερα καταδραμωτες βάρβαροι δώλοις οὐκ ἔθυσαν, ἔστε υδὲ εἰδωλόθυτα δεναγον αἰχ-ωτοι Dein, εἶτα aπερὶ γυναικῶν νησὰν αἰχμαλώτων ars o βάρβαροι συνεω-η -

solvuntur crimino oonsessore fidei Christiani tum a S. Potro Aloxandrino in Canon suo decimo quanto tum ab Ancyrano Concilio in Canon undammo, qui omnigena vi eompulsi idolothyta ras renitontes, comodi ent, damnantur autem ii et graviter puniuntur ex Canon quarto Husdsm Concilii, qui postquam suom sacere coacti Mont, in idolorum tomplis cum laeta oris vestitusque pecie ἀδια- νόρως vesci vis suissent. inua autom recto, ni allor, statuit atthaeus Blastares in Syntumat Alphabat , quod in moriem suo primus edidit evereius it Μ. o. T. P. 8a et Lit. II o. v. p. 23. tam illos, qui cibos impuroa coacti comedissent, quam mulieres, quibus vis allata esset, ascundum lano canonem aliquantulum puniri Hoboro: otiama oonsentientem ibi in hac o Balaamons habet, qui canonom xposuit. Monsor et eundo Blastarem Lit. A. o. i. p. 5. Verum tamen, lateor, cum lapsis, qui post

277쪽

austoniatam tormentorum vim acrificia gustare oonsEntionis causam fidei prodidissoni, aliis actum eat, do quibus S. Basilius, in Epistola Canonis ad Ampinotatum, Canon VIII.

CANON IL

P. 58. l. 9. νευσὸν καὶ φρικωδες Vulgo φρικτον ad φρικωδες, sed Φευσὸν pro βρικτὸν Θ - odiritas a FG, -- Minique quae vocatur Canonum Synopsi, reposui. Idem quoque in codico suo inveniam Joannem incolampadium conata ex versione horum atque S. Ρstri Alex. anonum, quae in moremGbmim, sivo atrum Bibliotheca, Baallosa,nnno I 55o odita est. Itidom vertit alter intorproaviorum tus, do quo supra, fugi---korrendum . ox in τρίου pro edito ὀλλο τρων recopi, octo saltem ore torvm au toritat nixus. Nunc video praeatam νευκτὸν Podalis sed in s legi ἀλλοτρων. Ibid. l. II. πας ὁ τοιουrod Articulum, quem sola habet

oditio princeps, firmant om a praeter unum cod. m. m n cripti. ox codicum consensu coactus, uno hoo m. refragante, ordinem verborum καιρον εἶναι κέρων in κέρδους καιρὸν εἶ u mutari ubi αυτοι pro αὐτοῖς M. et timimus 6. habet nomon Maae 625. M linsoni in M. Lblioth. ossi nunc reponitua. ox τον καιρὸν τὸν τοιs παπιν praestat μώ - ε Θαν τοι ant πωσιν.

vetustissimus ost. Interpretatua est autem Zonaras, postque eum Blastare', ad πάων aroπίας ἐπέκεινα. Illo intorsa eoda 625. olim ais sonianus καὶ πολλην περβολὴν unctoum Aristoniana Synopa habet. Denique pro ἀτοπίας --nus eleganter ἀσεβείας idem Mae 625, sed νοσίας cod.

P. 259. l. a. - προεστ mri Nomino praesidensium Ho

278쪽

d ignari episcopos, ut apud Justinum . ortullianum aliosque, monuit ad Canonum Sy sin auam Johnaonua. Ρ. 259. l. 5. καὶ πλεονεξία Soquitur istud sacri sextus, μαψ ὀνομαζεσθι ἐν μῶν in Gregorii in pris εἰ quod i mon omittunt scripti codices m a perinde atque Conrisia et Boveos cum utraqua orsion Larina. dem nesciunt Podalium ac Syllam. Ibid. l. 8. ὁ γὰρ κάμπος του μ οσὸς DPro νωτὸς germnn ut eritio sacri volunt, lectione textus hodismus Nom nata

menti vocem πνεύματος habst, quocum consentit unus tantum o Gregorii Canonis libria, qui eat codex Rawlinaon. 625. Jam tandem in textum acrum c τος recepit GH bachius cum aliis. Desunt haec omnia in edit Gregorii princips propter vocem via repetitam. o illud ἐστιν

Ρ. 26o. l. a. ἀναστάτων Phavorinus in Larim: 'Aνά-ατος, ὁ κατεστραμμένος, ρ ὁ πεπορθημενος, ὁ διά τινα συμ- νορὰν δίκην, καταλιπων τὴν ο&είαν, καὶ ἐν τῆ Mλοδαπῆδιαγενόμενος.

Ibid. et πε νον μένειν Haud incondum hoc est, partioulam h respuere Mnaram, et Oxooptis Consiliis Gregorii editiones, scriptosque με - εἰ neque etiam inventum sui s videri a missio illud φ ante a 3-ώτων, qui vertit, Mori farisiam a sangui premes ovorsorum hominum captivorum, interfectorum. At vero vel inventum, vel additum, utrumque sui ab incolampadio, ut ex vorsion ejus patet. Nesciunt Manto πε νον μένων Pediatum ac Syuom. Ibid. l. 5. v λαψ. Zonaras Commentari Q Ε τῆκαι- τῆς τῶν - ρων sor. βαρβάρων λεηλασίας, τινὲς τῶν

διαψ υγόντων, ἐπῆλθον ταῖς οἰάίαις τῶν αἰ Maaλωτισθέντων, καὶηρπασαν τὰ περὶ cor παρα τῶν βαρβ4ρων καταλειψ θέντα. περὶ τούτων ὁ ἐρωτηθεὶς ὁ μέγας οὐτος πατηρ, φησὶν, ὁτιπασα πλεονεμ τῆ θεδ γραφῆ a γόρευται, καὶ ου δυνατὸν ἐνμι ἐπιστολὴ περιλαβειν ὁσα περὶ πλεονεξίας ἡ γρα ph διέξεισι,

συντόμαος δὲ νησὶν, ὁτι α πλεονέκρος, ἐκκήρυκτος τῆς ἐκκλησίας ἐστίν ire του απόβλητος καὶ 4 cspuas. ἀποκηρύσσεσθαι

279쪽

γαρ λέγονται οἱ υἱοὶ μαν δ' sor. P αἰτίαμα τῆς γονικῆς

κληρονομίας ἐκβαλ νται, κοὰ δ οπιῶνται της συγγενείας τὸ δὲ ἐν καιρ ρομανορας, μαν ἐθρήνουν οἱ ἄνθρωπος οἱ μὲν αἰ cIaαλωτισθέντες οἱ δὲ δια τους οἰκεί- εἰ. δουλείαν ἀγομένους οἱ δὲ δια στέρησιν πραγμάτων τολμῆσαί τινας τὸν τοιουτον καιρὸν λογίσασθαι κέρδου καιρον, ασεβῶν ἐσrὶν ἀνθρώπων καὶ θεοστυγῶν' πουν ὐπὸ Θεου πισουμένων κω πάση ἀτοπίας ἐπέκεινα, ὁθεν οξε του τοιουτους ἐκκηρυξαι δ' του νανeρ- ἐκδιῶξαι τῆς ἐκκλησίας, καὶ χωρωαι του πληρώμνατος των πιο τῶν Dacia δι αυτοὶ ἡ ὀργη του Θεου ἔλθη ἐπὶ πάντας, καὶ πρὸ τῶν dAλιὰν ἐπὶ τους προεστῶτας ιι ἐπι 3τουντας ad ἐξετάζοφας τους τοιουτους καὶ πωμκὰς μι τυρίας παράγει ειτα ἐπάγει, μι ἐαν τινες διὰ πλεονεξίαν προλαβουσαν, καὶ πρὸ τῆς τῶν βαρβάρων ἐπιδρομῆς γενομένην, δίτην τιννύντες, ου μονονου ἐσωψ ρονίσθησαν τουτο δὲ διωὶ ἔννοιαν ποβάλλει Φγὰρ δίκην τιννύντες λέγει ἀντὶ του, τιμωρουμενοι παρα του Θεου, in ἄδικίας προλαβούσας του βαρβάρους ει τιμώρωννικέλσαντος sor κινήσαντος , et δίκην τιννύντες, ἀντὶ του δι ἐπιτιμ*aάτων ἐπισκώπιὼν κολαζόμενοι διὰ προλαβουσας πλεονεξίας οὐκ ἐσεὐήγρονίσθησαν ἀλλὰ καὶ ἐν τῆ καιρ- τῆς ὀργῆς - Θεου, δι ην ἐπῆλθον οἱ βάρβαροι, αὐτῆς sor. αυθις εἰς πλεονεξίαν ἐκτραπωσι κερδαίνοντες ἐξ at aατος ὀλέθρου ἀνθρα

δὲ ἐξ αhaατος κερδαίνοirre ἐρμηνεύων ἐπι γαγε τὸ ἐξῆς his , νησὶν ἀνθρώπων ει α ρι ωσίαν παγομιένων, ὁπερ ελεθρος ἐστιν ἡ ἀναιρεθέντων ἀνθρώπιὼν et ἡμιατα διαρπάζουσι. τί ὁ ο ρ ελπίζειν, dii δια re πλεονεξίαν ἐπισωρευσαι ὀργην ἐαυτοις, καὶ παντὶ τῆ λωρ; bovν ελιωσαι την - Θεου sor. addond. ὀργὴν ἐής ἐαυτοῖς και ἐπὶ τον λαον καὶ ἐξ ἱστορίας δὲ παλαια υπόδειγμα παρατίθησιν, ὁτι ἐνὁ ἁμαρτησαντος πολλοὶ ἐκολάσθησαν.

280쪽

Ρ. 26 l. l. I. μήτε ώς εὐρών Zonara Commantario in CAN. III. Em νέρει Gregorius a τινων λεγόντων, ὁτι ἀρο-

ρονομάου καὶ τὰ τῆς 'Εξ w καὶ φησὶνJ πρὸς τους λέγοντας τὰ εἰρημενα νησὶν ὁ παπιν Cotorum habet M. princeps μήποτε pro ιυνε, hanc tamen Conrisio um atquc norassi lectionem jum omnium codicum scriptorum verrionisquis Herveti praetuli is sitim ac Θαν μήτε praestant. Ibid. l. a. νησὶ rorae περον Mori σὶ γαρ habon is sim ac Ps ad fino res χρησεως extat ταυτα -

Ibid. l. 5. πλανώμενον Ita pro πλανώμενα omnes dunum odiem Bod vim seripti, oditioque Gregorii, quam sero sequor, princura, et Verriones in lampadii atquε emosti. Lectionem autem πλανώμιενα prae a serunt cum pleraeque diu tum vero mori odiois textus odismus, molamantibus tamen plurimi manuscriptis, qui a cl. ΗM-mosio in nupera dition τῶν in commemorantur. Extat πλανώμενα in Sysios ac Peda . Ibid. l. 7. μηδὲ ἐπίστη αυτὸν Aliter plerumque logitur apud rogorium oditum, tum in Variis scit adpositis minori raditiovi mimariam ἐπίσπασα pro ἐπί-η. temhrεγνως ut variana lectio ad oram dis principis adposita

est.

P. 62. l. 6. Bo γάδοι καὶ Γότθοι Addoro videtur Γεται ood Bovi. 86. Statuunt autem scriptores pleriquo omnes, Gothos prius Getas appellato misso Boranos, non Bor dos, gontem alteram a Zoaimo nominatam sessae, supra