Reliquiae sacrae, sive, auctorum fere jam perditorum: secundi Tertiique saeculi post christum ...

401쪽

ει δεῖν, αυτ σοι τά τοτε ἡμιατα, μιαλλον δὲ καὶ πάσης αν ἔπεμ ινα τὸ ἀντίγραψ ον οπερ a ευπορήσω, ποιήσω. οἶδα δὲ καὶ μεμνημαι, πλείονα προσθεὶς των συγγενῶν ὁμοιώματα καὶ γὰρ καὶ νυτον εἶπον πο σπέρματος, ἡ ἀπο ριος νελθον, ἔτερον εἶναι του θεν ἐβλάστησε, καὶ πάντως ἐκείνιν καθέστηκεν ὁμωνυες καὶ ποταμον Pπον additur ii catena quadam ει πηγῆς ρέοντα ἔτερον σχῆμια καὶ ἄνομα μετελη νέναι, μήτε γὰρ την πηγην ποταμιον, μετε τὸν ποταμιον πηγην λέγεσθω, καὶ ἀμηνότερα --χειν, καὶ την μὲν πηγην οἱονεὶ πατερα εἶναι,τον δὲ ποταμιον εἶναι τὸ add. in eadem eatena ἐκ τῆς πηγῆς Mωρ - ταυτα μὲν καὶ τα τοιαυτα μιηδὲ ὁρεν γεγραμμένα, tax ἱονεὶ τυψγλώττειν υποκρίνοντας τοῖς si δυσὶ ρημιατίοις ἀσυνθέτοις, καθαπερ λίθοις, μακροθεν ἐπιχειρουσί με βάλλειν ἀγνοουντε ώς τῶν ἀγνοουμένων, καὶ προσαγωγῆς εἰς ἐπίγνωσιν

δεομένων, οὐ μιονον ἀλλοι πολλακις, ἀλλα καὶ πεναντία τεκμήρια γίνεται των ἐπυζητουμένων δηλωματα Ilaec adducuntura . Athanasio in p. de Sententia Dionym, una. viii. Pag. 255. tunc scripsi verba, immo Et epistolae totius Exemplum misissem mittamque si quando mihi ejus copia fuerit. Emini porro plurimas ex rebus inter a cognatis similitudines adjecisse Etenim plantam, sive

ex emine sive ex radice aucerementem, aliam esse dixi ab eo unde pullulavit, tametsi eiusdem omnino sit naturae: similiter et fluvium a fonte mu-nantem aliam formam ac uomen accipere, neque enim fontem fluvium, aut fluvium fontem appellari, sed haec duo esse ac fontem uident quasi

patrem esse, fluvium ver esse

aquam ex fonte Verum haec quidem et similia, quae scripta

sunt, se non Videre quasi carcutientes dissimulant duabus autem Oculis incompositis, quasi lapidibus, eminus me e

tente rebus ignoratis et quae ut intelligantur interpretatione indigent, plerumque non modo

aliena, ed et contraria exempla lucem assidirre.

402쪽

III. Ex eoiam libro primo.

Προείρηrαι μῆν ουν, ὁτι πιπη τῶν ἀγαθῶν ἁπάντων ἐστὶν ὁ Θεος ποταμὸς δὲ an sor Me auro προ εο λενος, ὁ υἱος ἀναγέγραπται ἀπόρροια γὰρ νου λογος, καὶ ως ἐπ' ἀνθρώπωνειπειν, πο καρδίας διὰ στόματος ἐξοχετευεται, ἔτερος γε - μενος του ἐν καρδί λογου, ὁ δια γλώσσης νου προπηδῶν ὁ μὲν γὰρ μεινε προπέμ, ρας, καὶ - οῖος δεν ὁ δὲ ἐξ ro

γαρ καὶ ὁ πατρὶ καὶ ὁ υἱὸς ν καὶ ἐν ψήλοις ἐλέχθησαν

elacia. Allain haec a S. Athanasio in Dis de Sententia Diony-

ait, num xxiii. p. 25s. Superius dictum est Deum illam praemisit, remanet, eat- ae fontem bonorum omnium que quale antea erat illa vero Filius vero dictus est fluvius praemima avolat et circumqu a, ipso emanans verbum que sertur et sic utrumque in quippe est mentis emanatio, utroque est, tametsi aliud abet, ut humano more loquar, ex alteror et unum sunt, licet eorde per os emittitur. mens duo sint. Sic namque Pater Vero, quae per linguam prosilit, et Filius unum eme et in se in- alia est a verbo quod in corde vicem eme dicti sunt.

exsistit. Hoc enim postquam IV. Eae eodem libro primo. 'Aναρχία μωλον καὶ στάσις ἡ ἐξ ἰσοτιμίας ἀντισαρεξαγομένη πολυαρχία. Exint in Leontii et Iohannis Rerum Sacrarum Lib. secundo ab Angelo Maio edito in Vol vii Collectionis

Vet. Scriptorum, P. 96. Anarchia maiyses est et Se ex pari jure ex adverso PrΟ-ditio, multorum ille dominatus ductus.

403쪽

M libro secundo. Τῶν ὐπ' ἐ- λεχθέντων ὀνο-των ἔκαστον διχώριστόν ἐm

καὶ ἀδιαίρεσον του πλησίον πατέρα εἶπον, καὶ πρὶν ἐπαγάγωτον υἱιὰν ἐσημανα καὶ τουτον ἐν του πατρί' bis ἐπεγαρον εἰκώ μη προειρήκειν τὸν πατέρα, πάντως is ἐν του υἱ- προείληπτο his πνευμα προσέθηκα ἀλλ' ἄμια καὶ πόθεν καὶ διὰ τίνος ἡκεν ἐφ ximaoσα. οἱ δὲ Ουκ ἴσασιν ἔτι μήτε ἀπηλλοτρίωτωπατηρ vis Detra ρ. προκαταρκτικον γάρ - τῆς συναψ είας τὸ νομx' - ὁ υἱὸς απιρκισται του πατρος ἡ γαρ πατηρ προσηγορία δηλοι την κοινωνίαν ἔν τε ταις χερσὶν αυτῶν ἐστὶ το πνευμα, μήτε - πέμωντος, μήτε του νέροντος, δυνάμενον στέρεσθαι πως υν ὁ τουτοις χρώμιενος τοῖς νομινι, ιμμερίσθω ταυτα καὶ ἀήγωρίσθαι παντο- ὰλλήλων ωμαι; Καὶ ior' λοὐ inquit Athan ius επαγε λεγων. isti μὲν ἡμεις ει τε την ΤΡΙΑΔ την μνάδα πλατύνομεν ὀδιαίρετον, καὶ τὸ ν PIAΔ π Διν δμιε-ro εἰς τὴν μονάδα συγκειναλαιούμεθα. Adducuntur haec ab Athanasio, ubi supra.

n. Vii. p. 254. Singula nomina a me Prolata a se invicem nec separari

queunt, nec dividi Patrem dixi, et prius quam Filii mentionem sacerem, jam eum in Patre significavi. Filium adjunxi ac Pater, etiamsi eum non prius nominamem, jam omnino in Filio comprehensus fuerat. Spiritum sanctum addidi sed simul unde et per quem procenserit subtexui. Illi autem ignorant, neque Patrem, qua pater est a Filio alienari posse; nam illud nonae cauου est evidens cohaerentiae et conjunctionis: n

que Filium a Patre separari; hoc namque vocabulum pater communicationem indicat. Est et in manibus illorum Spiri- tun, qui neque a mittente, neque a serente divelli potest. Quomodo igitur ego, qui talibus utor nominibus, illa a se invicem separata et omnino divisa existimem pIta quidem unitatem indivisibilem in Trinitatem dila-

inmun et rurRum Trinitutem quae minui nequit, in unitatem contrahimus.

404쪽

satis indicat, enape unicum ab ecclesia credi erunt omnium principium. Nec ab hac sontentia discrepat quod Tertullianus contra Praxoam c. 3. dicit Monarchiam nihil aliud Agni ire scio, i am instulare et unicu- imperium. Ido enim unicum est imperium, qui principium si unicum. Notandum vor quomodo ertullianus monarchise praedicationum cum rinitatis fide conciliet atquo componat. Exprobrarat illi raxpas, quod monarchiam do-struoret. Cui ille, Qui lium, inquit, non aliunde deduco,

sed de sv TANTi ΡΛTRis, nihil facientem sine Patris voluntate, mnem a P tr cor eo tum potestatem, quomodo P

sum δε με destruere monarchiam, quam a Patre Filio traditum in Filio serres Hoe mihi et in tertium gradum dictum sit, quia Piritum non aliunda puro, quam a Patre per Filium Uid ergo ne tu potius monarchiam destruas. Quo ex loco perspicuum est, o Tertullianum et raxeam sibi mutuo objectasse, quod monarchiam destriterent utriquo vero misso psrsu um, fidem ab eo unditus satrui, qui monarchiam destrueret. Valdo igitur hallucinatur nuporus scriptor, qui ex male intΘllecto libri contra Prax. c. Io. loco, in quo Praxea riusques Maecise anissimi Monarchiani

nuncupantur, monarchiae asAcriores non secus utque haeroticos habendos, si ita a Tortulliano habitos fas con- tondit. Nequo fro illo eis vitio vertit, quod monarchiam tenore ac profiteantur, sed quod abjecta ejus ora fido illam vanissime profiteantur eo sero modo quo quia Christianum sibi nomen arrogantes, atque alienam a Christianis moribus ac fido ducὐnto vitam, recte salso ac vanissimos Christianos appellarsi, neque tamen Christianum nomen culparo aut respuero censerstur. Sic nec Prophota damnat, qui salsos rophotas vituperat. Sed do his satis. Corto Dionysio nostro nisaarchia est utiquat ma celerim Dei praedicatio. Justini martyris Oxstat liber δε monarchia Dei ab Eusobio et Hieronymo laudatus. Gnaeus quoque, eodominusebio teste lib. v. hiat. c. o. opistolam ad Florinum de monarchia inacripserat. Tatianu Or contragontea intor multa quibus sibi xploratam divinarum libtorarum oritatem at tuo indubitatam docet, hoc etiam

405쪽

commemorat, quod unam universorum monarchiam των μων το μοναρχικον statuerent. o Apello quidem Maricioliis discipulus in colloquio, quod cum Rodono habuit, hanc inficiari ausus est monarchise, seu unici principii doctrinam. Ipso quippo Rodono testo apud usebium

lib. V. o. 3. mum principium esse dicebat siet me nostra' simo Athanasius similiter Or. 4. coni Arian. n. I. in Deo propria monarchiam esse probat. Et in Oratione contra gentes, eum qui monarchiam negavorit, athcon habendum ess non obscuro docet his verbis, a re ἐλέγομιεν την πολυ- θεοτητα θεοτητα, ουτως ἀναγκη την πολυαρχίαν ναρχίαν

εἶναι Basilius lib. do Spir. S. cap. 8 hoc sibi probandum proponit, quomodo in Deo et persona minimur, c pium monarchic dogma eaecidit, καὶ το εὐσεβε δογρια τῆς μωναρχίας ου διαπίπτει. Eadem est Gregorii agiang. doctrina tum orat. 23. tum orat. 37. ubi objoctum illud diluit, εἰ Θεος, καὶ Θεός, καὶ Θεος, πῶς ου τρεῖς θεοὶ, ἡ πως ου πολυαρχία το δοξαζόνιενον Monet o Gregorius 'sa. Or catech. c. 3. ut neque monariato dominatus scindatur indirersas dissectus disinitates. is concinit Cyrillus Jerosol. cutech. 6. In monarchia autem praedicanda, inquit pi- Phunius haer. 62. n. 3. non aberramus sed una Trinitaram praedicamus. Aliorum mitto ea do ro tostimonia allatintantum addo illud Augustini lib. o coni. Rusi. c. 9. Discat ergo Faustus τε potius si qui ejus litteris delectantur, m-archio omnionem nos ae genitibus non habeo c.

P. 374. l. 8. δοξάζοντας Reg. δοξάσαντας Baail. δοξάζοντες, et ulla manu N. δοξάσαντας. ONTFAUCOΝ.

Ibid. l. 9. σπερ ἔν τι δντως γενομιένων Blasphemiae huic, quam postea Arius impie propugnavit, oppositam fidem professus esse atque Arianum dogma palam respuisas Ariminensis concilii patribus visus a Valens, cum teste Hieronymo dial coni. Lucisor callido clamavit, Si quia diserit reaturam silivm Dei ut runt cetero creaturin ana tiam sit. Ubi vero illo cum sociis jactare coepit, se Filium non creasuram nes se, sed similem ceteris creaturis morito contestabantur episcopi ac fraude dolusi, qui in e-3 Da

406쪽

ari is iamretio ferebantur, se nihil nulli inissa fide s- ι-

casis. Putavimus, aiebant, remm construere erbis nec in

Melaria Boi, ubi simplicit , ubi pura coninem est, aliud in corde clausum; - aliud in labiis proferri timuimus.

P. 375. l. I. γέννησιν His concinons Nicaena synodus in symbolo Filium genitum, non factum profitetur. Athanasius autom piat do Sententia Dion. n. 13. prosemionem illam primum ab hac synodo xcogitatam non fas inoreoto probat. Cum enim, inquit, Dionysius Romanus episcopus adversus eos etiam scripserit, qui Filium Dei rem re αιο- et factam diomu, liquido constat, non nunc primum, sod olim M omnibus anathemato damnatam ess inimicorum Christi Arianorum Merosim COUMANT.

Ibid. l. 5. ηὐετε Ουx iri Etiam hic praedamnat Dionysius

Oolobro Arii statum, ac prae ludit icaeno concilio, ad symboli sui calcem anathematiganti του λέγοντας ην ποτὲ μεοοκ ὴν Quocirca cum Valens Arinlini in ecclesia clama aes, Si quia diserit. Erat tempus quando non erat Filius, a uiam ait hoc audito, inquit Hieronymus dies adv. Lucis evncti opiseopiis tota simu securia plausu quodam et tripudio Valentia noeem emem it, rati videlicet eum plano Arianam Merssim, quae Filium orsatum volebat, his orbis

Mure. CousTANT. Qui ex Hieronymo constat, Valontem alia plurima et ipsum pronuntiasso, o Claudio pronum tianti consonaisso, quae cum notis dogmatis latorum haereticorum a Catholica fido alionis conciliare dimotis crediderim. Exompli gratia ipso ait Valona Si quia diaerit donusiis extantibus sitim, at non de so patre, anatum sit: γε Audio reo profore i idem ius assensit Si quis

diserit Nwm Dei as quidam ante omnia saecula, sed noriant omno omnino tempus, in o aliquid antefereu, nati a sit. Ibid. l. 6. εἰ λδγος καὶ σoch. καὶ δυναμ δαριοπος Cons. Joan. i. 4. et alibi, o I Cor. i. et . et Dionysium Alex. initio Excerptorum proximo mat collocatorum. Ibid. l. Ia ἀτοπώτατον δὲ τ re Consula Bullum, Fidei

407쪽

Ρ. 375. l. I7. ταυτης Sic Reg. Alii vero si oditi omittunt ταυτης. Μox Reg. pro ij habet ' ΜΟΝTPAucoN. Sod hoc postoriori loco ταυτη in αυτη mutandum idotur. Ρ. 376. l. 4. αντὶ του στησε Alterius orbi ἐποίησε Dionysio m. exprobrati non alia significatio videtur osse in

Ιbi l. 15. annumerat Dionysium Romanum S. Basilius Μ. Vorba ipsa S Basilii haec sunt. Αναντίον δὲ εἴ τις ἄρα

τῶν παλααὼν καὶ μακαρίων ἀνδρῶν ἐχθραὶσατο ταυται ταῖς νυνδιντελεγομέναις μώναῖς, πο ους ευρον καὶ θ αρχαιότvim oὰξιοπιοπον ἔχροντας, καὶ et τῆς γνώσεως δικριβε- ου κατὰ τοῖς

νυν οντας ἄν οἱ μὲν Π προθέσει, οἱ δὲ - συνδέσμ ρ κατα τὴν δοξολογίαν τον λόγον ἐνώσαντες, ουδὲν διά νορον δραν, ς γε προς την ὀρμην της ευσεβείας ἔννοιαν ἐνομίσθησαν Εἰρηναιος ἐκεῖνος, καὶ Κλήμης ὁ 'Pωρια ς, καὶ Διονυσιος ὁ ' Ρωμαιος, καὶ ὁ 'Aλεξανδρευς Διιώνυσιος. De Spiri u S. o. ΤΙ. PROPTEREA quod inter a maxime conjunguntur duae illis Dionysiorum epistolae, una a Romano praesule, item pologetica ad eundem ab Aloxandrino conscripta quodque ad quaestionem omnium gravissimam ambae pertinent, Deus ait Olondua an creatura posterioris epistolae quae rostant omnia subjuncturus sum.

408쪽

Eae Dionysii Atiaeandrini praesulis ad DioΝYsiu ROMANUM Epistola Quadripartita Ελέγχου ast 'Aπολογίας quotquot 'Pήσεις ad αιε -n a M. Athanasio et Basilio Magno.

Eae primo libra.

Versio a Covatantis in n. Pontis Rom. correcta. Non enim erat tempus, semper Xaistere: eo quippe quando Deu non erat pater lux eme intelligitur quod Prostetur Christum semper splendeat, ac fieri nequit ut lux se, utpote Verbum et sapien non luceat. Ruraum enim adtiam et virtutem. meque vero exempla veniamus. Si sol est, Deus cum haec non peperisset, eat quoque splendor, ,κ et

postea Filium genuit sed quia dies horum si nihil ist,

Filius non a se ipAo, verum a multum est ut AEOL adsit. Patre habet esse. Quod si sol aeternus esset, Cum sit splendor lucis aeter die quoqua numquam deficenae, Prorsus et ipse aeternus est. Et munc autem neque enim Luce enim semper exsistente, ita se res habet dies sole inmanifestum est et splendorem ipiente incipit, ac desinente

409쪽

παυεται ὁ δε γε Θεος αἰώνων ἐστι νῶς, ουτ ὰρξάμενον, υτεληξόν ποτε ουκουν αἰωνων προκειται, και συνεστιν αυτιὴ δαπαυγασμα ἄναρχον καὶ αειγενὲς προ ναινο λενον αυτου, μερἐστὶν γ λεγουσα σοφία, 'Εγώ, ἡ μην si προσέχαιρε καθ' ημώ- ραν δε υψγραινόμην ἐν προσώπου αυτου ἐν παντὶ κωρψ. Καὶ αυθις μαγει με ὀλίγα inquit Atharausius περὶ του αὐτου

οντος ουν αἰca νίου του πατρὸς αἰώνιος ὁ υἱός ἐστι, νῶς ἐκ λωτὸς ἄν οντος γαρ γονέοις, ἔ- καὶ τέκνον εἰ δὲ μη τεκνον εἴη πως καὶ τίνος εἶναι δυναται γονευς ἀλλ' εἰσὶν ἄμ- καὶ

του Θεοῖ δυνάμεως. Και - του δευτερου inquit Athanasiuου παλιν φησι. - μνος δὲ ὁ υιος ἀεὶ συνων τι πατρι, και του δντος Ἀννρουμενος, καὶ αυτος -ν, ὼν ἐκ του πατρός. Haec prolata sunt serie continua a S. Athanasio in pistola de Sententia Dionysii num. v. p. 253. d. Benedictin. lesinit. Deus autem aeterna prole non est quomodo etluc est quae neque incoepit, cujus potos esse genitor 8 A nὐques deficiet uni tuam. IpΜ qui ambo sunt et semper orgo praehicet ruc coexuisti sunt. aeternus stilendor, qui sine ini Cuni igitur Meus sit lix.ti exHisten et emper geni Christus est splendor Cum tus, ante eum emicat, quaque autem ripiritu sit. Spiritus eουν ex sapientia, quae laicit, nim, inquit, est Deus: con- Ego eram qua gaudebat et de gruenter rursum Christus va- lectabar quotidie ante faciem po dicitur est enim, inquit, Uus omni tempore vapor virtutis Dei. Cum ergo aeternu sit Pater, Ohis autem Filius sempern)ternus Θμt et Filius himon de coexsistens Patri, et plenus Ohimino. Ubi enim est geni qui est, ipse etiam eat, cum ittor, est et proles. Si autem ex Patre.

410쪽

II. Eae eodem lam primo. Πλην ἐγοι γενητά τινα καὶ ποιητά τινα νήσας νοεῖσθαι, τῶν μὲν τοιουτωλώς-χυρειοτέρων ἐξ ἐπιδρομῆς εἶπον παράδείγματα ἐπεὶ μήτε τὸ φυτὸν ἔφην adderem τ αυτ εῖναι) του γεωργῆ, μήτε τι ναυπηγῆ τὸ σκάchos. Εἶτα τοῖς ἱκνουμένοις και προσφυεστέροις ἐνδώτρι ρα Ἀσὰ πλέον διεξῆλθον περὶ των βληθεστέρων. ποικίλα προσεπεξευρὼν τεκμήρια, Ἐπερ Ἀο ὶ σοὶ ad 4λλης ἐπιστολῆς ἔγραψ α' ἐν li ελεγξα, καὶ ὁ προψγέρουσιν ἔγκλημα κατ' ἐμιου νεῖδος δν, ὼς ου λέγοντος ων ρι-rον 'ΟΜΟΟΥΣΙΟΝ ειναι - Θε- εἰ γὰρ καὶ τ ονομα τουτο νημι

μιν ευρηκέναι, μην ἀνεγνωκέναι που τῶν ἁγίων γρα νων, ἄλλα γε τὰ ἐπιχειρήματά μου τι ἐξης, a σεσιωa κασι, της διανοίας ταυτηὶς ου απήδει. καὶ γαρἈνθρωπείαν πινην παρεθέμιην, δηλον os ουσαν ὁμογενῆ ψ σας πάντως τους γονεις μόνον - ρους εἶναι των τέκνων ἔτι μη αυτοὶ ιεν τὰ τέκνα, o Θεγονε Ἀναγκαῖον υ πάρχειν ειναι μηνε τέκνα καὶ τὴν μὲν ἐπιστολην, ως προεῖπον, δια τα περιστάσεις Ουx xω προκομίσαι Ceterum ubi res tactas et me nusquam in Scripturis sa- opificia quaedam consideranda cris hoc vocabulum vel inve- dixi, hujusmodi rerum velut nisse vel legisse dico, alia ta- minus idonParum cursim pro me argumenta quae subinde tuli exempla, quando dixi: adjunxi, quaeque illi tacuerunt,noque planta id est quod agri ab hac intelligentia nihil dis- colu, meque scapha cis quod crepant. Etenim prolem hu- navium Taber Doinde con manam. quae ierim ejusdem gruis et naturae rei accommo generia est atque genitor, indutioribus magis sum immora exemplum attuli: dixique retus, ac pluribu explicui quae Θra parentes hoc solum diveriora erunt, variis excogitatis stingui a filiis, quod ipsi non argumentis, quae et tibi in alia sint filii aut certe necessario epistola exposui in quibus futurum esse, ut neque luniendacii convici etiam rillud entos essent neque filii. Epi-

quod adversum me proferunt stolam autem, ut praedixi, erimen me scilicet non me propter praesentem rerum con-rere Christum esse Deo con ditionem, pene me non ha-

substantialem Tametsi enim eo: alioquin ripa tibi quae

라틴어 텍스트