장음표시 사용
51쪽
,8 INSTITUT. J UR. CAN. PARS III.
politanorum primo judicio Patriarcha cuju que dioecesis cognoscat
ita tamen ut a sententia Patriarchae nulla prorsus esset appellat io' nulla parte ejus sententiae contradicere Latera te. Scripta est constitutio ista secundum tum receptas in Ecclesia orientali regulas, quas legibus siris passi in Justinianus confirmavit, & Procul eSSe debet omnis suspicio de non satis intelleCta Vel mutata per duatinianum ecclesiastica disciplina; hujus enim lmperatoris de rebus Sacris novellae ex consensu & sententia Epi Scoporum, qui frequentes in Comitatu morabantur, Scriptae Sunt. In Africa olim appellationes ad Pontificem non admissae. S. XL Praeterea ex monumentis Eccle Siae Africanae Constat, olim in causis e colesiasticis Pontificem appellatum non fuisse. Certe Cyprianus profitetur, Causas in provinciis, ubi crimen est admissum, tractari debere, nec licere damnatis Romam aliove confugere, quando singulis pastoribus portio gregis sit ad Scripta, quam regat unusquisque & gubernet, rationem sui actus Domino redditurus (a . Deinde, inter Canones Africanos regula Consecrata ESt, qua Omnino appellationes ad Pontificem prohibemur. Ad transmarina, qui putaverit appellandum, d nullo intra Africcm in communionem Suscipiatur , sicut G de Episcopis saepe constitutum est. Extat hic Canon in Concilio Mileuitano, seu potius CarthaginenSi, quod anno CCCCXVIII. habitum est, sed omissis verbis ultimis, quae causaS Episcoporum complectuntur (bj. Sed verba illa addita videntur in Concilio sexto Carthaginensi (e , ubi Canones antecedentium Africanarum Synodorum rete Cti S probati sunt. Tran marina Ecclesia Africanis Romana erat: & Certe risum movet eXcepti O, quam mOX relato Canoni Gratianus adjecit, nisi forte Romanum Sedem vPelladerit (di, quasi Afri ad transmarina appellantes aliam, quam Romanam Sedem appellarent, quod Binius recte observat (e). Africani quoque Patres, ubi compertum est objectos a Zosimo Papa in causa Apiarii Ca- non es non esse Nicaenos, ad Caelestinum Pontificem litteras dederunt, quibus declarant, non pati Ecclesiae Africanae disciplinam, ut in causis ecclesiasticis etiam Episcoporum summus Pontifex a P pelletur; idque ex Canonibus Nicaenis, eumque propterea eniXe rogant, ut ex Africa venientibus non facile praebeat aures, nec eos
Sent enita Canonum Sardicensi ti m. fi XI. Jam vetus di ciplina, qua causae ecclesi stacte in Sunodirum provin i cibum Gniebantur, in Concilio Sardicen i i anti, pera mutata est, ex qua mutatione data occas rei, ut tandem appellationes ad Pontificem reciperentur. Saeculo quarto iudi a quaedam in Synodis Orientis in Episo pos orthodoxi s vi & injuria agit Ata Sunt, Ut ex e claries A t Ea nasii & sociorum Mus constar .irgo Synodu S r- dicensis ex Occidentis Episcopis celebrata , cid minuendum Synodorum provincia tum auctorii piem, edixit, vi judicia in Epi copos lat. iteriam tractentur, Si id Epi'copo Romano videretur. Ita Statuit, ut si damnatus Epi copus Sibi injuriam illa lam aridum e , scribi tur Episcopo Romano, vi si is putaverit judicium renovandum, det iudice , O qu dem vicinae provinciae Episcopo , ria Lamen ut Pontifex legatum quesque mittere possit novo judicio praefissurum, si ip i visum fuerit, aliquem mi ti oportere: Contra Si Puta velit, Negotium iterum tractari non debere, res judicata Suum robur ob tineat (a . Renovatio quidem judicii ex verbis Canonum fieri debet per iudices vicinae provinciae; at hRC Sententra non EX cluduntur Pro vinetae it piscopi , qui primo judiearunt, 'ed potius ex Utrisque ad causam tractandam nova synodus coale cet. Hae e videtur genuinae sententia Canonum Sardicensium, quibus non jus appellaridi Ponti sic m confirmatur, aut insit uitur. 5ed p i ius ei clem conoeditur jusdecernendi. an judicium in provincia renovAndum sit, quod Inter recemiores omnium primus Petrus d Malca ob Servavit (l l . cujus interpretationem deinceps eruditi in gno numeros amplexi sunt. Et profecto veri, Canonum ex editione Dion Si Fxigui S Graeca versione summo Pontifici tintum potestatem tribuunt, ut iple decernat, n e usa iterum in provincia tractari di beat. non ut ipse Romae iudicet: deinde laiticinarus Remen is aperte habet, ex sententis C nonum Sardie ensium c usas Upi coporum damnatorum in Concilio Episcoporum provincialium & finitimorum debere retrac
Canoner Sardi censes in Oriente non recepti. XIII. Disc plina p r Canones Sardicen ves statuta in Ecclesia orientali nunquam recepta est, & in Occidente sero tandem admiss . Et quidem in Ecclesii 3 Orientis Sardi censes Canones receptos non fuis e inde Constat, quod judiciorum ordo in Concilio Chalcedonensi , & novellis imperatoris Iustiniani statutus prorsus Canonibus illis adversatur: qui enim locus esse poterat Ietractationi cau-
52쪽
sae ex summi Pontificis decreto, ubi in causis Episcoporum a Sunodo provincia li appellabatur Patriarcha, nec noVum inde judicium concessum erat* Et si SardicenSes Cano NeS inter eos, qui ab lic-c lesia probati sunt, in Synodo Trullaena numeremur, id non arguit
Canones illos in Oriente tum admissos, nam in ea Synodo confirmatus eSt Canon Chalcedonensis, quo suprema Statuebatur Synodidior ireseos sententia. Tatarum Synodus Trullana recensuit Canones Sardicenses, quod instituisset Canones omnes, qui ab Epi Scopis orthodoxis conditi erant, numerare, licet non omneS, PraeSersim in
Oriente, usu vigerent; quod recte Dupinus observat (a . Ipse Photius, qiii Suo Nomocanoni Canones Sardicen Ses inseruit, Conte Status est, eosdem ad Occidentem spectare Obr. Conones Sardicenses ab Africanis reiecti. S. XIV. Quod vero spectat ad Occidentis Ecclesias, ineunte quinto saeculo Canones Sardicen es in Africa ignorabantur, & ubi annoruerunt, in celebri Concilio, cui S. Augustinus intererat, relecti sunt. Zosimus Papa, ubi in communionem recepit Apiarium Africanum Presbyterum, qui ab Episcopo suo depositus Romam Consia gerat, legatos in Africam misit, quibus inter alia dedit in mandatis, ut cum Patribus Africaenis agerent de appellationibus Episcoporum ad Pontificem, & de ip ius Apiarii in gradum Suuin reStitutione. Coacti anno CVCC Rix. Carthagine Africani Episcopi declinaturi cum Sede Apostolica disceptationem, Apiarium Sub certo modo in gradum suUm restituerunt: quo facto Faustinus, legaterum unus, Patribus mandata Pontificis exposuit, , ad tuendum caput de Appellationibus Canonem sub nomine Concilii Nicaeni proposuit, qui reapse erat Septimus Sardicensis. Deerat hic Canon in Africanis Concilii Nicaeni exemplaribus: hinc placuit Patribus Africanis, ab Episcopis Constantinopolitano, Alexandrino & Antiocheno Uera exemplaria Concilii Nicaeni exquirere, quo Constaret, an Pro ductus Canon N icamus esset, in teri in vero disciplinam eo Cataone comprehensam servare sc). Tum de his omnibus Africani monitum voluere Bonifacium , qui interim Zosimo mortuo ad Petri Sedem
evaserat, eumque etiam rogarunt, ut curam suam in conquirendis
genuinis Concilii Nicaeni Codicibus adhiberet. Mirumsa inde Sunt ConStantinopoli & Alevandria in Africam vera Ci ncilia Nicaeni eXEID-PI ria , in quibus Caenon tanqua in Nicaenia v productus non clitabat. Ergo nulla amplius esse debuit temporaria illii producti Caraonis observant a , & simul Sublatae rerum novarum molitiones. At Contra evenit: nam Caelestinus Pontifex, qui Boni facio successerat, 'o a multo post ejusdem Apiarii, ob nova scelera iterum ab EpisCOPO
CAP. XXXII. DE APPELLATION. ror
po suo deposi i , appellationem admisit, & ad restitutionis promovendam e Xecutionem rursus Faustinum in Africam misit. Coguntur iterum Africani Episcopi : & quoniam constabat, a Fausti no ante productos Canones non esse Nicaenos, magni Ponderi S litteras ad Caelestinum scribunt, quibus rogant, ne deinceps appellationes Presbyterorum & Episcoporum recipi Et, utpote Nicaenis Canon ibun &Ecclesiae Africanae disciplinae adversas (a . Quae quum ita sint, quis ferat Natale Alexandrum, qui tenet, AfricanoS Patres facti ignorantia lapsos appellationes ad Sedem Apostolicam respuisse (b
Ponti es bona fide Canones Sardi censes velut Nicamos citant. S. XU. Illud vero hic obiter quaeri potest, Cur ZoSimus Papa, & sorte etiam Casestinus, Canones Sardi censes velut Nicaenos in causa Apiarii Africanis Patribus objecerint y Id dolo malo factum clamant recentiores haeretici, ut ea ratione 1 Synodis Africanis appellationes ad Pontificem invitis Canonibus reciperentur. At quae prudentiae erat, dolo adhibere in re trita, in qua machinae omnes ea facilitate destrui poterant, qua Obtrudebamury Itaque dicendum, Zosimum fide bona & exemplo magorum Canones Sardi censes Pro Nicaenis reputasse, quod in recepto tum Ecclesiae Romana: Codice Canones Nicaeni & Sardi censes sub uno titulo Nicaenorum, &Perpetua numerorum Serie videntur fuisse digesti. Et reapse in Codice Canonum, quem edidit Quesnellus, quemque in Romana Ecclesia receptum fuis re tectet, Sub uno titulo ac perpetua Serie Canones Sardicenses Nicarnis subjiciuntur: idque etiam in pluribus aliis veterum Canonum Codicibus factum fuisse Petrus & Hieronymus fratres Ballor in ii probant (e . Quod vero etiam post dissidium cum Patribus Africanis Romani Pontifices sub nomine Nicaenorum Canones Sardi censes inculcarim, ea ratione videtur evenisse, quod Codex Canonum Romanae Ecclesiae Stetit immuta tus, atque inde potius, quam ex litteris Africanorum Romani Pontifices jura Ecclesiae
suae metit i Sunt. Canones Sardicenses in Hispania saeculo sexto non recepti.
S. XVI. Praeterea in reliquis Occidentis Ecclesiis Canones Sardi-
Censes longo tempore non fuerunt recepti, etsi Romani Pontifices quavis occasione data eorum observantiam inculcarunt de urgerent.
Et profecto in Hispania sub Gregorio M. adhuc vigebat vetus diSciplina, ut te usas Episcoporum Synodi provincialis judicio sinirentur, & si Episcoporum suffragia non convenirent, finitimi Episcopi negotium terminarent. Haec disciplina proponitur in Martini Bra-
53쪽
ior INSTITUT. JII R. CAN. PARS III
Orensis Canonum Codce, qtio tum Hispania utebatur sa). Grego rius quidem advertus Canones in Hispania recepto, Stephanaim Epis copiam , qui a vicinae provinciae Epictetopi de Potitus Sedem Apostolicam appellaverat, iterum judicare tentavit, idque ea ratione quod ille nec metropolitam , nee patri rebam haberet, & proinde
a Romana Ecuesia, quae caeterarum CZPut eS . judic3ndus esset (M; at Hispani huic innovationi tum non videntur consensisse, & ad Romanas appellationes eXcludendas Sthluerunt, ut Causae Ciericorum in Synodis iudicatae, in Secunda Synodo retractarentur. Discopus, Presbter, aut Diaconus, inquit Concilium Toletanum IV. (el, si a gradu suo injuste dejectus in secunda nodo innocens reperiatur, ii potest esse, quod fuerat, nisi gradus umissos recipiat coram aliari de mauu Episcopi. nones Virdicenses in Gallia saeculo quinto non recepti. S. XVII. Ecclesia quoque Gallicana longo tempore Canones Sardicenses ignoravit, & ex antiquis Canonibus il judiciis Synodalibus appellari non licere professa est: quod multis probat Ques-nellus (d , in primis vero constat eX Causa Caelidonii provinciae Viennensis Episcopi, qui ab Hilario Arelatensi in Synodo damnatus, Romam ad Leonem M. Contendit, apud quem se injuste depositum fuisse conquestus est. Hilarius etiam Romam ivit, egitque apud Leonem, ne in Galliis damnatos sacris altaribus adesse pateretur, nec iterum judicaret (e). At omnia incassum et nam Leo post Hilarii ab urbe discessum Caelidonium absolvit, & gradui suo restituit: ulterius quoque Processit, milicet ipsum Hilarium metropolitico jure spoliavit (f). Perspic ens vero Leo, hoc Romanum judicium in Gallia nullam vim habiturum, a Valentiniano ImpPratore
obtinuit rescriptum, quo Per eXternam potentiam sententia illa eXecutioni mandaretur. Per titit tamen Hilarius in sententia tua, &quamvis interi in Studuerit Pontificem dei inire, nunquam tAmen Seri tentiam in Caelidonium latam retractavit, aut Leonis judicio ac- entia, A n i io- Sardi-CEASe S. Et quam Vi S adSErat Leo, e X veteri consuetudine judicia inquievit. Hinc constat, Episcopos Gallicanos in ea fuisse se judicia in provinciis finiri debere ex Canon ibuq Nicaenis &
cheni S. Quod argumento est, recepto non fuisse Canones
Galais lata a Sede Apostolica per appellationem, qui retractata, aut confirmata fuisse la' ; tamen observat Dupinus, hae in re humani non-
CAP. XXXII. DE APPELLATION. rog
nth I passum esse Leonem plus justo commotu m in Hilarium (a : nam exempla nulla prostant, quibus Gallicana in Episcopos judicia per
appellationem a Pontifice confirmata, aut retrActata Sunt.
Exempla Garia appellationum ad Pontificem. S. XVIII. Sed contra hactenus dicta proferri Solent multa judiciorum exempla, in quibus vel ante vel post Synodum Sardicensem damnati Episcopi tam ex Oriente, qua in ex Occidente Sedem Romanam a P pellarunt. Ita Athanasius primum in Synodo Tyria, inde in Antiochena damnatus Romam ad Iulium Papam confugit. Similiter Chrysostomus in Synodo ad Quercum damnatus, & inde novo judicio subjectus, & sede sua expulsus, quod a Synodo judicatus, sine alterius Synodi auctoritate Sedem Suam reee PiSSet, innocentium Pontificem appellavit. Eutyches quoque in Constantinois politana S. Flaviani Synodo tanquam haereticus da mna tus Leonem M. appellavit, ad quem etiam confugerunt S. Flavianus Patriarcha Constantinopolitanus & Theodoritus Episcopus Cyri, quos Synodus latrocinii Ephesini damnavit. Quibus aliisque multis exemplis Gela-Sius Pontifex docet, Sedem Apostolicam potestate auctam eSse de Causis per Synodos judicatis cognoscere. Apostolica Sedes frequenter more majorum, etiam sine ulla Synodo praecedente, eg absoldendi, quos nodus inique damna Derat, si damnandi, nulla existente S nodo, quos
oportuit, habet facultatem (b .siuae tamen ve rus upellationes non dissentur exhibere. S. XIX. Longioris esset operis , si haec & alia , quae afferri Solent, appellationum ad summum Pontificem exempla Sigillatim expendere Vellem: tantum generales quasdam obServatio AeS proponam, unde facile Constat, cujus ponderis ejusmodi appellationes fuerint: qui vero plura cupit adeat Dupinum, qui eXempla ista omnia ordine Chronologico ad examen revocavit, & contra Christianum Lupum, nihil inde ad adstruendas appellationes ad Pontificem con- eludi posse, multis probare adgressus est (c . Principio ab exem plis canonicus appellationum usus vix erui posse Videtur, quando
Canones extant, qui antiquam judiciorum disciplinam talem suisse demonstrant, ut causae in Conciliis provincialibus judicatae iterum judicari non debeant, aut judicari quidem , sed tantum in Con-eiliis dioecesanis, nulla ulterius permissa appellatione. Deinde inveteri disciplina Episcopi damnati saepe confugiebant ad Pontificem non proprie appellantes, sed potius ejus auxilium implorantes, ut-Pote qui in Synodis per vim & contra judiciorum ordinem damnati erant, ut constat exemplis Athanasii & Chrysostomi: & hine
54쪽
ioi INSTITUT. JUR. CAN. PARS III.
non ad solum Pontificem recurrebant, Sed ad aliarum sedium Episcopos , ut hi veluti conjuncti S Viribus Per Violentiam oppressos tuerentur, & reverae ChrySOStOMUS Praeter Innocentium Pontificem
Venerii Medio Ianensis Eo'Scopi & Chromatii Aquileiensis auxilium imploravit (a). Item appellati ab Rpiscopis damnatis Pontifices descata a proprie non judicabant, nec lZtas Se tentias resCindebant, sed illa; saepe improbabant, velati quae contra Canones latae ipso jura nullae erant, quod non solum Prosi si apostolico facere licet, sed H cui cumque Pontifici, ut Getasius Pipa loquitur (t, . Demum appellati Pontifice; ii agere solebant, ut per Principes generaliae Concilia cogerentur, in quibus latae Sententiae de i tegro retractaremur, ut in causa Chrysostomi videre est. Canonas Sardicenses tandem in Occidente recepti. S. XX. Verum enim vero Saeculo Sexto & deinceps Canones Sar- dicenses in Ecclesiis Occidentis sensim in auctoritatem admissi sunt. Adni tentibus Romanis Pontificibus & Canonum Sardicensium observantiam inculcantibus, vix erat, ut Occidentis Ecclesiae antiquae disciplinae inhaererent, & ex ejus forma judicia ordinarent. Quin Romani Pontifices sic Canones Sardi censes laterpretati sunt, quasi in sua esset potestate causas ad Sedem Apostolicam per appellationem delatas Romae judicare vel in provinciis judicandas transmittere, misso a latere legato. Ita Gregorius M. causam And reae Episcopi Thebani, qui depositus ab Episcopo primae Justinianae summum Pontificem appellavit, Romae cognovit (c): contra appellatus in causa Episcopi urbis Epidauriae Synodum provincialem Congregandam edixit, ad judicandam appellationem secundum Canones coram Antonio hypodiacono, cui delegaverat executionem (d . Caeterum nono saeculo Gallicani Antistites admittebant quidem in causis Episcoporum Canones Sardi Cense S: at Contendebant, EX eorum nonum sententia causas in provinciis iudicari debere, s1 summmus Pontifex appellatus causam retractandam judicaret, quod in primis constat ex litteris Hinemari Remensis ad Joannem IIII., quae sub nomine Caroli Calvi scriptae sunt (e . Appellationes in causis Clericorum ad Pontificem admittuntur, G depositiones Episcoporum eidem reserdantur. XXI. Post saeculam decimum ulterius progres a est a UCtori tas Romanae Sed is in judicandis Causiq ecclesiasticis, quae ita OC-cidentis Ecclesiis emergebant. Etenim etiam interiorum Clera corum
Pallad. dial. de vita chrysost.
Caero ii Calvi ad Ioan . VIII. c. 1 r.
CAP. XXXII. DE APPELLATION. rox
appellationes ad Pontificem admissae sunt, & prarier ea causae depositionis Episcoporum Synodis provincialibus ablatae primo judicio Eedi Romanae cesierunt. Tanta mutatio putidis Isidori Mercatoris mercibus, quae initio noni saeculi videntur prodi isse, praecipue debetur. Etenim in illis edicitur, libere Clericos omnes Romanam Sedem posse appellare (al: & praeterea in causis Episcoporum Statuitur, Episcopos inconsulta Romanae Sede non esse damnandos, & Synodos provinciales, sine xenia Pontificis non posse celebrari: quae omnia veluti ab Apostolis tradita Proponuntur. His novitatibus intercesserunt imito Gaellicani Antistites, qui magnis animis Ecclesiarum suarum di Seiplinam adversus Pontifices tutati sunt, conterim
dentes , Secundum Canones Episcopos etiam inscio Pontifice in Synodis provincialibus debere damnari , post judicium vero licere damnatis Sedem Apostolicam appellare, ut eius auctoritate causa intProvinciis retractetur. At deinceps Gallicani Antistites in tuendis Ecclesiarum juribus segniores evaserunt, & Episcopi ex sententiae falsarum Decretalium coeperunt judicari (b . Saeculis vero decimo de sequenti ob bellorum tempestates desuetis Synodis provincialibus, Episcoporum depositiones Summo Pontifici reservatae sunt, & Clericorum inferiorum appellationes ad Pontificem receptae. Quae inducta disciplina eo devenit Innocentius III. summus PontifeX, ut universa antiquitate vi Carionibus invitis inculcet depositiones, cessiones ta translationes Episcoporum jure divino Sedi Romanae esse re-
S. XXII. Appellationes in causis Ecclesiasticis secundum Vetere, res tegulaS Saltem Sub certo modo admittebantur; at quod spectat causas civiles, quas Episcopi in veteri disciplina ex partium consensu judicabant, firma omnino erant eorum arbitria, nec inde licebat appellare. Haec nimirum erat juris civilis sententia, qua ab arbitris CompromisSo Sumptis appellatrio non dabatur (ct): repugnat enim rationi, qua arbitri eliguntur, appellatio: itur ad arbitros, ut lites citius & expensarum compendio finiantur: itemque sibi im-Putare dedet, qui compromisit, Si minus equum arbitrium Videam
tur (e . Sed arbitriis Episcoporum in causis civilibus id proprii in erat , quod omnino ab iudicum officiis executioni mandari debebant, quando reliquorum arbitrorum sententiae tanta vi erant destitutae. Eandem enim reverentiam Episcoporum arbitriis deferendam voluerunt Imperatores Arcadius O Honorius, quae Sententiis a prae
55쪽
io 6 INSTITUT. JUR. CAN. PARS III.
f. o praetorio latis exhibebatur (u . Sed temporis lapsu tibi albi tria Episcoporum iri vera judici Ebierunt, Ac Civiles cauSte apud Episcopos tricis forensibus involutae Sunt, etiam in Grai sis civilibus a sententiis Episcoporum apPeriationes 'e epta: , quae per juris ambages, non secus ac primae instantiae judicium, tractatae sunt. ure ciυiIi a qui iis sententiis licebat appellare. g. XX lu. Jure civili tantum a sententia desinitiva licebat ap-Fei Ere, non item tib interloclationibus, nisi i lae vim sententiae definitivae haberent, puta si judex articulum incidentem decideret, unde e V ae principalis Ceei Sio pendebat, aut grave & irrepar bile dam- Dum in serrent, velim si quaestionem in civili negotio habend sim judex inter oculus sit, si in foro inconi petenti iis incoepta esset, si locus seu dilatio ad agendum post ut tus iniqui a te judicis denegatus Sit. i dilatio instrumentorum, Vel te Stium gratia postulata ab judice haud concessa fuerit (b . Etenim jure veteri prae eripitones, Seu exceptior es peremtoriae diver So a principe esu SA JUdicio Solebant agitari, O desuper lata praejudicia in rem judicatam transibant, &ilide e republaeta erat a re rem tori is praescriptionibu S dari appellat lo-nes. Vertian legibus Impera toris Justiniani crimino appellationes ab interlocutionibus interdictae videmur: voluit enim Jusianianus uno judicio cum principe causa exceptioneS peremtorias agitari , dem super lata praejudicia in rem judicatam non transire; hinc integrum esse, eadem ex integro in iudicio appellationis a sententia definitiva revolvi & in examen revocari , quod Constat ex L. RARI I. de spes tionibus , quam Cujacius restituit c), quamque JUS tantanus ipse allegat, & compendio refert F. republica e83e vidit Justinianus, lites in longum non esse trahendas, & hinc appella-it io nes ab omnibus interlocutionibus resecit , Sata SqUe ESSe Statuit, post finitam causam in judicio appellationis gravamina omnia revolvi & ad examen revocari (e . Caeterum quod Tribonianus in libris juris reliquit leges, qute probant appellationes ab interio CutlOnibus. quae vim definitivae habent, aut grave damnum inferunt, hinc invaluit doctrina, etiam in his casibus ab interlocutionibus Juxe Civili recte provocari.
ure Decretalium etiam ab omnibus interlocutionibus cneIlatur. S. XXIV. Similiter veteri jure ea nonico in causis ecclesiasticis ante sententiam definitivam non appella hatur: at jure decretalium appellationum materies admodum dilatatae est, adeo vi a quarum is in
CAP. XXXII. DE APPELLATION. io et
ter locutione et id in Simplici, qua acta judicialia ordinantur, admittator appellatio. Ita licet appellare, si judeX in Prima ei tatione terminum nimis brevem & peremtorium statuat sa), si locum non tutum reo assignet (bj, item si exceptio Contra Productos testes rejiciatur. & reus excludatur ab ejus probatione (c , Si lite non Contestata testes recipiantur (d . Et generaliter Alexander III. ita habet (e :Saeri Canon ae G anie si post litem contestatam, es in prolatione senteratiae, G post sententiam singulis facultatem appellan ii tribuunt. Sae. Cri Cariones, quibus summus Pontifex testimonium denuntiat, non alii videntur esse, quam falsae decretales, quibus generatim Cuique ab inferioribus juci cibus gravato superiorem , & praesertim Romanum Pontificem, appellare conceditur (s . Quin eodem decretalium jtiae ulterius res producta est, & appellationes etiam conces3ar ab
extra sudicialibus judicum decretis (e , licet ab Episcopis tempore visitationis, & ad disciplinae ecclesiasticae emendationem editas. Incommoda ex frequentia appellationum. S. XXV. Jus civile , quo parce admodum appellationes conceduntur, rei publicae commoditatibus inservit; vetat enim civilis sapientia, lites in longum trahit contra decretales frequentia appellationum Ecclesiasticae disciplinae ruinam promoverunt , PraeSertim admissis tappellationibus, quibus causae Romam devolvebantur: inde enim in longum lites productae, gravissima scelera Praesidio appellationum nec emendata, nec caStigata , & nervus Cen Surarum fractus. Hi ne plures Sancti & graves viri, in primis Sanctus Ber- nardus & Hildebertus Turonensis Archiepiscopus tantam appellationum licentiam improbarunt, & mala inde exorta vivis coloribus
exposuerunt (b). Verba S. Bernardi ad Eugenium i II. Pontificem
sunt: quantos noυimus appellasse pulsatos, quo interim liceret, quod nunquam licery Nonn ullis, etiam quoad vixerunt Iicuisse appellationi ad rugio nefaris scimus, verbi gratia incestum, adulterium. Ouale est hoc turpitudini patrocinari, quod Dei maxime formidari a turpibus oportebat Otiousque murmur uni Derrae Ecclesiae, aut dissimulas, aut non Od Uertis*.... Appellantur Episcopi, ne illicita audeant matrimonia Tomere , Det prohibere: appellantur , ne rapinas, ne furta, ne sacril gia, es quae ejusmodi sunt, punire ullatenus, vel prohibere praeJumant:
Petiantur, ne indignas es infumes personas a saeris oraciis beneficiis.
56쪽
io 8 INSTITUT. JUR. CAN. PARS III.
que reppellere seu amovere queant. Quae quum ita Sint, toto caelo aberrat Gongaleet la), qui eam rationem dat, cur decretalis ab omni interlocutione appellare Permittam , quod Salutem animarum spectarim , & peccato jDdicis gravantis occurrere vol serint, quasi non majus crimen sit turpitudini & criminibus Patrocinari, quam quodlibet gravamen judicis emendare. Appellatio ab interlocutionibus per Tridentinum restricta.
S. XXVI. Licentia appelliridi etiam ab omnibus interlocutioni-hus magno Eccles at malo diu stetit, tandem vero in comitiis Triden tinis saltem ex parte emendata est, edito decreto, ne appellusion dis
ab ordinariis interpositae, Per siverso ei quoscum Pe recipi iratur , earum e commiysio aut inhil itio fui, nisi a definitiva. Dei di sinitiυae timhabente, si cuius era Damen per u ellationem a definitiυa repurari nequeat (li . Ita sublatae appellationes a quacumque interlocutione, om- nique judiciali gravamine, paessimque ita dunt interpretes, hac in Parte ius canonicum ad terminoS Juri Ci Vitig redactum esse. I ei trinquis credereti post hoc decretum eti m frequentia a Ppellationum, saltem prudemum, seu potiuq imprudemum inierpretatione, remansit. Etenim quum Tridentini Patres ab interloCutionibu S, quae gravamen inferrent per d finitivam laaud reparabile, ali pellari Pe tanti te rant, interpretes plus aequo regulam han C eXtende me S, docuerunt, idem jus esse, si damnum per sententiam reparari quidem possis,aed cum magna difficultate, aut parti S Praejudicio, aut tantum ex Parte. Qua posita doctrina, nullum paene decretum a judice inter- Ponitur, a quo appellari nequeat, quum vi X aliqua interlocutio sit, Diade non inferatur gravamen aliquod per definitivam, vel peri appellationem a definitiva saltem ex parte irreparabile, quod Espen ius observat (c . Et profecto docent interpretes, appellationes ad milli, si citatio terminum nimis angustiam Contineat, Si citat Ora se LX ceptiones rejicia in tu r, si articuli & probationes non ad mittani tur , in in
Pluribus aliis hujus generis speciebus (A.
Disserentiae inter appellationem d sententia si ab interlocintroire. S. XXVII. Multum vero interest inter appellationem a definita Va,ta ab interlocutione. Principio appellatio a definitiva juda iis, unde appellatum est, omnino Suspendit surisdictionem (e , Causamque . a Superiorem devolvit; at appellatio ab interlocutione judicis inferio-xis non suspendit jurisdictionem, nisi hic interpoSita appellationi
CAP. XXXII. DE APPELLATIO NI. ros
detulerit. aut judex appellatus litteras inhibitionis dederit (.'. aut
interlocutio dari nulli irrepari bile contineat. Item si a desinitiva appelletur, causam, cur appellatum sit , exprimi non est opus (b : si ab init ri DCutione , exprimenda omnino est (c): definitivam enim mulate iudex vetatur, potest vero mut ire interlocutionem, Ut proinde aequum sit, in appellatione ab inter: ocutione causam eXprimere, Cur Possit, aut dia beat emendari. Appellatio quoque a definitivi Si incontinenti si it, & apua acta , etiam nuda voce de simplici verbo appello fi ri potest (d et contra appellatio ab interlocutione omnino in Scriptis proponenda est i e . Porro qui appellat ab interlocutione, non Potest a liss causas prosequi, quam in appellatione duntaxat expressas (F , contra qui appellat a definitiva etiam non e X- Pressas Cauias prosequitur. Et demum appellatio a definitiva novis probationibus recte adstruitur, qua iacto appellatio ab interlocutione
tantum ex iisdem actis testimatur & deciditur (g . Ouibus licet appellare.
S. XXVIII. Licet vero appellare non tantum damnato, aut alias iniqua judicis sententia gravato, verum etiam omnibus quorum interest, sententiam latam non esse th). Ita si emtor de proprietate victus est, & CeSSet, venditori licet ProVocare, nam ejus Cau Sa agitur, quum emtor i Possit eSSe contra venditorem regressus: & contra si venditor egerit, & victus est, non est neganda emtori appellandi
facultas, quum ejus intersit (i qua etiam ratione jure appellat fi dejussor, si principali8 debitor victus Ces et, si enim principalis de-hitor solvendo non est, fidejussor ipse satisfacere cogitur. Praeterea non est dubium, quin procurator, qui CauSam executus est, &adversam sententiam tulit, appellare possit, etiamsi non habeat speciale ad id mandatum , quum generale ad lites sufficiat. Quilibet quoque potest ProVocare pro eo, qui capite damnatus est, etiamsi damnatus perire seStinans appellationi reluctetur ); ratio nimirum
communis officii ab hominibus poscit, cives in discrimine vitae positos in judicio tueri. Appellatio quomodo interponenda.S. XXIX. Interponitur appellatio aut Scri Pto, aut nuda voce. st quidem si appelletur a definitiva, interest utrum apud acta &
L. q. C. de Temporii, Appellat. , et t. Clement. U. L. q. D. de Appellat. , eap. ro. ext . de Eleel.
57쪽
i ro INSTITUT. JUR, CAN. PARS III.
i. ii , sedente adhUC JUdice Pro tribundii, an e X intervallo appellatio interponatur. Priore casu Sufficit viva voce appellare, O cicero
appello (a , nec est necessarius libellus, Deque ut addatur quis cini. tra quem, &a qua sententia a P Pelletur, altero, libello opus est quo contineatur quis appellat, O a qua Sentenxia (b); adversarii vero nomen necessario e X Primendum non est, sicut nec Certam appellationis Causim reddere rapor et, Sed generalem allegari sufficit (o). Ei hoc ita si appellandum sit a des nitiva, nam si ab interlocutione appellatio interponatur, jure decretalium semper & indi tincte scrio. to appellandum e St, in quo probabilis Causa gravaminis adjicii iur il : & ita quidem ut nulla gravaminis expressa causa, aPFellatio
suando appellari debet. XXX. Ap pDllatio intra appellatoria tempora interponenda de
peragenda est, quae tempora etiam fatales dies dicuntur, quod eorum lapSU veluti fato quodam illa Perimatur. Sunt vero ejusmodi appellatoria tempora qua tuor, ut um ess tempus ad appellandum, alterum ad petendos libellos dimis orios, tertium ad introducendam
appellationem apud judicem superiorem, & quartum ad eam prosequendam & sniendam. Et quod spectat ad primum, jure Digestorum eia Codicis interponendae appellationis tempus erat biduum in
Propria causa, seu nuum quis nomine Suo agebat, triduum in aliena,
Seu quum quis tanquam procurator, aut tutor agebat (e . At jure novissimo Justiniani loco bidui aut tridui appellatio tam in propria, quam in aliena causa interponenda est intra decem dies, d sententiae recitatione numerandos D: quod jus Innocentius Ili. Confirmavit se . Quiri Bonifacius VIII. etiam voluit, ut extra judicialis appellatio intra decem dies a die scientiae gravaminis illati interponatur (b . Ait quidem Justinianus, appellandum esse intra decem
dies ci sententiae recitatione; at id tempus nequaquam currit ignoranti, nec ei, cui interim deest, coram quo appellet (i . Et fortasse ita statuit imperator, quod Partes sententiae recitationi praesenteS dupponeret. Currit vero ConceSsum temptis a momento ad momeDt Um,& idcirco potest evenire, ut decimus dies in undecimum desinat, eoque termino elapso Sententia in rem judicatam transit.
Tempus ad petendor libellos dimissorior. XXXI. Appellatione intra legitimum tempus interposita, RP-pellans petere debet dimissorios libellos, seu littera S, quae a judice inferiore ad superiorem dantur , quibus judex saginis eat, a lateri tia. quam ipse dixit, Titium appellasse, & timui causam ad Superiorem dimittit. Libelli dimissorii etiam apostoli dicti sunt, quasi libelli missi a verbo Graeco sim creti hos quod est dimitto (a . Apostoli intret triginta dies ex die latae se texitiae petendi Sum , de Judi, ce, Unde appellatum est , litig toribu S e Ahibendi, quod non ininus
civili quam decretalium iure carum e tur (h : S verba illa ex die latarsentem tae mulli ita accipiunt, qua Si scriptum Sit: ex die scient ite lutae sententiar, quae Opinio verior eSl. Interim Secundum Clementi naspotest judex. unde appellatum est , certum tempus ad petendos &recipiendos apostolos litigantibus statuere se : quod ita accipiunt, posse judicem tempus legitimum contrahere, non Vero Producere. Intra hoc tempus litigator instanter & saepius petere apostolos debet, ne appellationi videatur renuntiasse: quamvis jure Cleinentinarum Sufficiat, si in appellatione uno contextu in danter apostoli
petantur (d . Quod si intra statutum tempus apostolos judeX petenti non exhibuerit, hic potest appellationem persequi, non SeCUS AC si illi expresse fuissent denegati (e . Moribus praesentibus praesertim in foro saeculari ferme nullus est apostolorum usus, sed appellatio instituitur Epud iudicem superiorem , qui interposita appellatione litteras dat in hi bi torias , quibus judici , unde appellatum est, prae- ei Pitur, ut amplius in causa non procedat, acta tranimittat, & Omnia innovata ad pristinum reducat l. Tempus introducendae appellationis.
S. XXXII. Acceptis litteris dimissoriis, qui appellavit, adire majorem judicem debet, & apostolos offerre: idque juri civili pro
varia locorum & judicum ratione non eodem temporis spatio faciendum erat (σj. Sed hoc varium tempus gentium moribus vix servari potuit: nec ea de re aliquid certi in decretatibus habetur. Itaque id tempus judex, unde provocatum est, pro arbitriis Suo Spectatis locorum O temporis adjunctis praestituet (h . Exhibitis judici appellato libellis dimissoriis, appellans instat, vi appellatio reci
58쪽
ira INSTITUT. JUR. CAN. PARS IIL
piatur, Pars adversa ad eertum terminum citetur, & ut iud seu ri mae inStantiae inhibeatur.
De tempore, quo finiendum jussicium appellationis. g. XXXIII. Introducta apud majorem judicem appellatio iure
tam civili, quam decretalium anno, & es juSta causa biennio instatrui & finiri debet (a . Unde id tempus incipiat, non convenit in te ejuris civilis interpretes, at jure decretalium ab interposita appella tione incipit (b et quod civilis fori usus admisit. Hoc decursu temporis appellationem recte interpositam fuisse, Probandum est . . &idcirco probandum , gravamina libeto comprehensa esse vera (c , , praeterea alia etiam probare, & deducere Permissum est, nisi
ab interlocutione appellatum Sit, quo CaSu nori licet novas causas libello non comprehensas deducere. Sed nimia causarum frequentiae fecit, ut praescripto tempore appellationes finiri nequeant. Appellatio judicis, unde appellatum est, jurisdictionem suspendit. S. XXXIV . Iure interposita appellatio judicis primae instantiae jurisdietionem suspendit, & causam ad majorem judicem devolvit, quod civili di decretatum jure cavetur (m. Quae enim foret a P
pellationis utilitas, si judici, unde appellatum est, integrum esset in cae usa procederey Hinc pendente appella tione iudex primae instantiae nihil in causa potest innovare: & Si quae innovaverit, , majori judice ante omnia in pri tinum reducuntur (e , quae in 'ovati omnes attentata vulgo dici solent. Suspenditur vero inferioris iudicis jurisdictio, si a definitiva appelletur, nam appellatio ab inter oeutione tum illius jurisdietionem suspendit, si major judex illi prohibuerit , ne ulterius in causa procedat F. Caeterum sunt nonnulli casus , in quibas per appellationem a definitiva executio Sententiae non supenditur: & appellatio dieitur habere effectum detiolutiDuni, non suspensitati m. Ita appellatio a sententia excommunicationis , SuSpensionis & interdicti effectum latae Censurae non impedit is , in censuris enim executionem secum trahit ipsa sententia (h . Item jn cae usis correctionis & emendationis morum proposita appellatio decretam emendationem non Suspendit, nisi formam in talsbuS causis servandam Antistites excesserint (i .
CAP. XXXII. DE APPELLATION. iis
s uoties pro Docare licet tu una eadem que causet. S. XXXV. Ex regulis juris civilis ante Justinianum recentis semel tantum in una eademque causa lices,t provocare. At ex lege Justiniani uni eidemque litigatori in eadem causa S in iisdem a Niculis semel atque iterum provossare concessum est, non item tertio sa : quae regula in decretalibus confirmatur (b . Et certe quitertio provocat ab eadem sententia, Videtur mala in causam Sustinuisse, & magis ex animi pervicacia, quam ex tu titia lites gererer& deinde modum aliquem litibus ponere oportebat, ne ae t Erna esset digladiatio. Quod vero unicuique litiga trii semiel & iterum licet provocare, in Una eademque Causa quatuor appellationes possunt interponi, duae nimirum ab una, duae ab altera parte: quod ubi fiet, in eadem causa quinque Sententiae proferuntur, una iapra no judicio, reliquae quatuor in totidem utrinque productis a P pellationibus, ex quibus sententiis ea executioni datur, quae bis confirmata est. Quod si judex tertia sua Sententia novum gravamea an tulerit, ab hoc gravamine rite provocabitur: quae appellatio potius Prima, qua In tertia CenSetur.
Appellandus judex superior in eadem jurisdictione. S. XXXV L Appellatio autem interponi debet ab iudice, qui
Sente Ataam dixit, ad superiorem; alium enim ab eo. qui judicavit, esse appellandum extra dubium est, O illum quidem non parem murio minus interiorem, sed superiorem (o . Etenim appellatus judex emendare, & corrigere debet quod inferior inique geSsissecueatur; ad vero nisi superior, qui facere jure potest i Superior
vero judex non ex persona appellantiS, Deque eX genere Cala Sae ceri-setur, sed eX persona judicis, unde provocatur, ut ille superior Sit, qui ex majore dignitate, aut mavistratu in eum, qui primo audicavit, habet jurisdictionem. Et hinc ex Communibus appellatronum regulis ah judice ecclesiastico ad judicem laicum, & contra a laico ad ecclesiasticum non licet provocare, quum alter in alterum iurisdictione destituatur, nisi iudex la acus ius dicat in lo- Cis, quae temporali Ecclesiae dominio subjiciuntur (d , quod ad Iehiam non ad exceptionem pertinet: nam in hac specie laicus judex civili Ecclesiae jurisdictioni subest. Parum vero refert, num judeX, unde pro Vocatur, ordinariuS, an deleg Atus Sit; nam a delegato ap-
lullari posse, & quidem ad delegantem, certi juris est (e . Quod
accipiendum de delegato ad causam specialem; nam ab eo, cui
p. exl. de Appellationib. L. Set S. I. et de Appellationib
59쪽
r r. INSTITUT. JUR. CAN. PARS m.
universitas causarum commissa est, Seu mandata est iurisdictio non mandans appellaetur, Sed ille, qui di mandans judicasset, provo
Appellatio grassatim est interponenda.s. XXXVII. PCeterea superior judex, qui appellatur, debet esse proximus, appellationes enim gradatim interponendae sunt, Ac si appelletur per saltum omisso judice intermedio, ad eum re mittitur appellatio, qui appellari diabuisset, quod jure civili cavetur (b). Semel enim recepti judicum, & jurisdictionis gradus custodiendi sunt. ne confusio in civitatem inducatur, & judicia incerta fiant. Nec aliter cavent Pontificum decretales, quum enim prior & conventus de Lacu Rubeo appellasset a sententia arcti i- diaconi ad metropolitam omisso dioecesano Antistite, & officialis metropolitae non obstante exceptione de appellatione gradatim proponenda, ad causam processisset, rescripsit Honorius III. ea de Te Consultus, sententiam PoSt ejusmodi appellationem non valere (H. Ita in causis, quae in foro ecclesiastico agitantur, ab Arellidiacono vel Decano, ubi ores inariam habent jurisdictionem, appellari de hei Episcopus, ab Episcopo seu ejus officiali metropolitanus, ametropolitano Patriarcha, a Patriarcha summus Pontifex.
Summus Pontifex appellatur omissis judici bus intermediis. S. XXXVIII. Verum hac in re distat inter jus civile & decretales et jure enim civili adeo firmiter servatur regula de appellationibus gradatim interponendis, ut non licetit omissis judicibus intermediis recta ad Principem appellare (α : at jure decretalium ad Romanum Pontificem ejus ve legatum omissis inferioribus judicibus appellationes permirtuntur (e . Praerogativa ista summi Pontificis primum proposita est in falsis decretalibus sub nomine Sixti, Marcelli, Zephyrini ac Iulii, quibus edicitur, licere omnibus in sui defensionem libere sedem Romanam appellare, quae vel my communis mater omnes excitiit, & ab oppressionibus lutos facit (s . Tota vero ista appe blandi ratio ad Pontificem omisso medio ex EspEnii sp sententia originem habet ex doctrina illa, quae habet, RD-
manum Pontificem e se ordinae rium ordinariorum, Sive auctoritatem et lam episeopalem cli metro Polit icam in omnes particulares Eccle Sias habere. Quae doctrina non obscure etiam in falsis decretalibus expressa est. Fimirum ubi certum haberi coepit, Romanum
CAP. XXXII. DE APPELLATION. II
Pontificem eandem, qua inferiores Antistites aucti erant, habere jurisdictionem, veluti sponte suae receptum est, ad eum neglectis judicibus intermediis licere provocare. Quod vero in G litae non admittitur doctrina , quae Pontificem velut ordinarium ordinariorum repraesentat, idcirco nec appellationes ad Pontificem omisso medio
Ouando Supersuum est appellare. S. XXXIX. Sunt vero nonnullae causae, in quibus appellare non est necesSe, aliae in quibus appellatio jure denegatur. Et quidem toties Superfluum eSt appellare, quoties sententia est ipso jure nulla; quod enim nullum est, rescindi nequit, & omnis appellatio supponit sententiam valere, & aliquod gravamen inferre, licet sit iniqua. Interest quippe an Sententia sit invalida, an injusta; nam illa Jure non consistit, & nulla dicitur, ac ideo resci sione nori indiget; haec vero jure valet, & hinc per appellationem rescindenda venit. Ergo Superfluum eSt appellare, Si sententia ab incompetente judice latae sit aut si a competente quidem, sed Contra recep tum judiciorum ordinem (bj, aut eontra Priorem Sententiam, quae in rem judicatam abiit (c : in his enim speciebus yententia ipso jure nullae est. Superfluo quoque appellatura sententia, quae directo contra leges Prolata e X pressum juris errorem Continet, veluti si judex pronunciavit de jure constitutionis, non de iure litigatoris i i , Potuisse de unetum, etiam miriorem quatuordecim annis, condere testamentum, illudque Servandum esse. Etenim haec sententia est ipso jure nulla, nec Confundi debet cum ea, quae eSi quidem contra leges, sed tantum jus litigatoris laedit; haec enim sure valet, & per appellationem rescinditur. Itaque contrR Sententias nullas Sufficit nullitates Proponere, vel contrae eas de nullitate
usae, in quibus non recipitur appellatio. g. XL. Causae vero, ubi appellationes non recipiuntur, maesunt, in quibus moratoria Potius, quam ex causa iniquitatis appellatio interposita videtur. Ergo denegatur appellatio in notoriis, veluti si notorium sit, aliquem crimen admisisse, aut eSse debit Orem, ne appellatio, quae inventa est ad innocentiae praesidium,
iniquitatem foveat (f): immo quo CaSu frivola eSt appellatio, multa per superiorem appellanti dici potest (g). Item si quis testibus
sal L. ult C. Si 1 non competente judiee. to L. q. C. de Se intent & interluc. ci L. r. C. Quando provocare nori est ne ESSE. r. a. Ii Quae sententiae sine appellat. U Coni . Ant. Pereg. in C. tib S. tit. 6 .
60쪽
iis INSTITUT. JUR. CAN. PARS III.
Ad argumentis Convictus sponte crimen fateatur, non auditur a p. pellans (a , quia non videtur temere contra Se confesSus. Nec podio eorum recipiuntur appellationes, qui Per Veram contumaciam damia nati sunt (bj: item eorum, qui sententiam quoquo modo proba
rum (c , vel se non appellaturos jurarunt id . Denegatur quoque appellatio ab iis, quae juris sunt, veluti a legibus latis (e , & a
sententiae executione, nisi in ea modus recedatur (fj, itemque in causis disciplinae & emendationis morum is , ni Si nimius excessus adsit. Praeterea nec appellant, qui tribus Conformibus Sententiis
damnati sunt th), & officiales, qui de delicto in officio a se commisso a proprio judice convicti damnantur (i .
De Appellationibus tanquam ab Qusu, Seu de regia protectione. Definitio appellationis tanquam ab ab usu. S. I. P raeter mittenda hic non est appellatio tanquam ab cbusu, ut dicitur in Gallia , quae praesentibus populorum moribus frequentis- Si me usurpatur. Appellatio ab abusu Gallis est querela ad Regem,
Vel ad suprema regni auditoria delata contra judicem ecclesiasticum, qui Sua potestate abutitur, de contra receptos Canones aliquid operatur, aut alias jura regni & saecularem jurisdictionem, invadit. Sortitur quidem haec querela nomen appellationis, at minus proprie: plurimum enim a Communi appellatione distat, nec in decretalium libris occurrit, quin potius earundem regulis adversatur. Et profecto in propie sic dicta appellatione appellatur iudex, qui Superior efit in eadem jurisdictione; at in appellatione tanquam ab abusu ab judice ecclesiastico judex sarcularis appellatur. Hinc ne ecclesiastica iurisdictio saeculari subjecta videretur, ubi ab judice ecclesiastico ad Saecularem recursu S instituendUS erAt, abusus mentionem in Gallia fieri placuit, ut ita ConStaret, cognitionem non procedere de ipsis rebus spiritualibus, sed potius deabusu, qui in eXercitio pote Stati S SPIrituali S admitteretur. Instituitur vero in Gallia appellatio ista contra omnes judices ecclesiastico S, etiam Summum Pontificem. Et non eademiformula Proponitur: nam si ag 1 tur de Episcoporum Judiciis per abusum latis, ab ip-
CAP. XXXIII. DE APPELLAT. &c. II
ipsa sententia a P Pellatur: si Vero agatur de rescriptis Pontificis per obreptionem im Petratis, potius ab eXecutione rescripti, quam ti concessione Provocatur, ut ita reverentia Sedi Apostolicae debita
Causae in quibus ab abusu upelletur. S. II. Appellatio tanquam ab abusu ex forma in regno Galliae recepta tum locum habet, si ecclesiastici iudices contra Canonesta libertates Eccletiae Gallicanae, aut regia edicta aliquid faciant, aut propriae jurisdictionis sines egressi regia jura & civilem iuris
dictionem invadant: quod his Verbis a pragmaticis Galliae efferri solet , quum et iolantur decreta, constitutiones regiae G libertates Eoolesiae Gallicanae. Verum non omnium Canonum violationem appellatio ista ulciscitur, Sed tantum eorum, qui recepti Sunt, usuque vigent: prorsus enim ab normis esset, Si etiam ad Canones deSUetos eX lenderetur. Praecipue vero tuetur Canones , qui spectant Vcclesiae gubernationem: nam in causis mere spiritualibum di Sacramentorum administratione ab ab usu non appellatur (a . Ut vero in his casibus legitima sit appellatio, excessus debet esse gravis & notorius: & hinc appellatio ista primitus ub ab usu notorio dicta ESt. Saltem haec est communis sententia, nam alioquiti hominum licentia etiam in speciebus dubiis di controversis ab ab usu appellari consuevit. Qua licentia motus Carolus Feuretius monet, u Sum harum appellationum ad notorios abusus debere revocari, & simul obligandos appellantes, ut supplici libello exprimant notorios abu-dus , de quibus conqueruntur Appellatio ab abusu multa habet propria.
S. III. Porro appellatio tanquam ab abusu extraordinarium remedium Cen Setur, quod non minuS privatam, quam publicam causam spectat; & hinc multa habet singularia, nec communibus appellationum regulis instituitur O procedit. Et profecto in spem ciebus abusus locum non habent praescripta ad appellandum S pro- Sequendam appellationem tempora, sed quandocunque licet appellare,& semel interposita appellatio per Celsationem deserta non eradit; idque ea ratione receptum docent scriptores Galli, quod abusus semel faetus Sem Per gravat, nec ullo temporiS Spalio prae Scribitur.
Abusus, inquit Rebutius (c), perpetuo G continuo gravat, ideoque ob
la) Coi in Petrus de Marea de C. S. SE L lib. d. ea P. ibi Felaret. de Abusu lib. I. Ea P. 2.(e Rebus'. de Uni ou i b in prooemio. Choppin. de Sacra politia lib. I. titi u. S.