장음표시 사용
51쪽
et vulgata a S. Hieronymo passim vocatur. Hanc ergo Latinam versionem S. Pater dixerit Estheris librum laciniosis hinc inde uerborum sinibis trahere etc. Quarii vero laciniosis sinibus traheretur liber Esther in exemplaribus antiquae illius Vulgatae , colligi poterit ex eo quod pro unico ve siculo quinto capitis decimi quarti in usc. quod Martianaeus si) septimum inscripsit, leguntur sequentia : u Ego audivi in libris paternis meis , Domine, quoniam Noe in aquis diluvii conservasti: ego audivi in libris paternis meis, Domine, quoniam tu Abrahae in trecentis et decem octo viris novem reges tradidisti : ego aud. in libr. pat. meis DOm. quon. tu JOnam de ventre ceti liberasti :ego a. i. t. p. m. D. q. tu Ananiam, Azariain, Misael de camino ignis liberasti : ego a. i. i. P. m. D. q. tu Daniel de lacu leonum eruisti: ego audivi etc., n et Sic Porro. Ad Origenem autem quod Spectat, quem etiam
nobis objiciunt Protestantes, tantum abest ut canonicam additamentorum auctoritatem neget, ut
contra luculentissime eam adstruat. Vide ejus epistolam ad Africanum. Op. Omn. Τ. I, pag. 12 et sqq. in edit. Caroli de tu Rue . - Sixtum Se
nensem etiam novimus post Tridentinum scripsisse canonica auctoritate destitui postrema sex Estheris
4ὶ Videto. Martiali i Nonaeh. Leguntur hae notae ad ealcem Benediet. notas in S. Hieronymi Tom. IX, Op. Omn. S. Hieronymi
52쪽
capita; verum Iussu sancton Inquisitionis falsa hinc sententia in Stato Senensi erpuncta fuit, ut resert Antonius a matre Dei, in prologo Isagorico in librum Estlieris. Nova quae deinceps A. 17 42 adornata est Sixti Senensis operum editio isto errore non maculatur; est autem haec ea editio quam P. Milante, ex eodem religioso coetu vir clarissimus, curavit et Benedicto XIV dedicavit. Quare errat Jalinius 1 dum arbitratur hanc dedicationem patrocinari iis , qui nunc negarent additamentorum
Jo. Bern. de Rossi vel ex ipsis Estheris capitibus prolocanonicis deuterocanonicorum fidem adstruit. a Tanta est, inquit, protocanonici Estheris libricum deuteroeanonicis ejus additamentis connexio, ut qui haec neget, vel respuat, illum quoque negare, Vel respuere cogatur. Multa enim in hodierno libro Estheris in Esdrinum canonem recepto Silentio praetermittuntur, quae in eo eSSc scripta commemorantur ; ex quibus alia quidem perierunt, alia vero in additamentis ipsis servata Sunt Quam autem pugnam, qui haec additamenta rejiciunt , cum libro ipso prolocanonico reperiri autumant, eam quamplures ex nostratibus Sustulerunt, quibus nuperrime accessit doctissimus Marchinus, praeceptor Olim meus amantissimus, intractatu de sacrorum librorum divinitate. D Haec
53쪽
ille i , qui mox addit non una pro loca non iesi Esilioris historia firmari fidem additamentorum, sed
et vetustiorum interpretum, ae Scriptorum aucto
ritate 2); quare additamenta haec Judaicae antiquitati ignota fuisse salso statuit Cliristoph. Volsius Bibl. Hebr. Tom. II, pag. 207). Sed haec hactenus.
Jam vero quod spectat ad quaestionem de auctore additamentorum squae in Graecis quidem exemplaribus suis quaeque locis inserta, in v braico non se reperisse testatur S. Hieronymus , de
hoc alii aliter sentiunt. Bellar minus 3), Iluetius 4
aliique putant olim extitisse Estheris exemplar Hebraicum duplex , brevius alterum, alterum antiquius idemque paullo locupletius, undὰ LXX viralis versio manasset 5). Quibus ita consentit Bernardus de Rossi 6 , ut tamen ipsi videatur antiquum illud Estheris exemplar Chaldaico primum idio mate
eorumque fide auetore ae primigeniis variisque eodiei hus. Inopere infra ei lando pag. IlI et seqq. 2) Puta LXX et Theodotionis interpretum, te s. Origenis Ep. ad Africani imὶ et Fl. Iosephi Historiographi; es. Antiqq. Lib. X, C. V .iIὶ De verbo Dei Lib. I, C. VII. M Demonstr. Evang. T. I, pag. 256, edit. Ven. M Fl Josephus Assueri Artaxerxis, epistolas duas refert, idemque orationem Mardochaei et Estheris paucis verbis commemorat. Antiqq. Lib. XI, Cap. VI Is autem profitetur in ipso sui operis prooemio daturum se gentis suae historiam ex Hebraicia litteris translatam : μελλει opus ejus in ἀπασαν
63 Speeimen variarum lecti num sacri textus et Chaldai ea Estheris additamenta. Roma ,
54쪽
exaratum; u et multa Sunt, ait, quae conjecturae fidem iaciunt. Scripsit enim Mardochaeus in Assueri regno, ubi latissimus ac familiaris erat Chaldaici sermonis usus. Scripsit ad Judaeos captivitatis Babrionicae sub Iechonia abductos, ad quos ipse pertinebat, vel ad eorum prognatos per uni Versam Assueri ditionem, variasque provincias dispersos, qui Chaldaice loqui familiariter coeperant. In horum autem gratiam Mardochaeum librum
hunc conscripsisse extra controversiam est, constatque ex Cap. IX, 20. Scripsit ea aetate, qua publich nationis lacta et historiae, praecipvh extra Palestinam, ut ex Daniele et Esdra patet, Chaldaich conscribebantur. Scripsit demum ea aetate, qua , sive sub Dario Hystaspi, sive sub Artaxcrxo Longimano ea constituatur, Η.braicum idioniueoeperat certh in desuetudinem abire. In haec autem acta etiam Assueri epistolas Suarumque Pre cum formam Mardochaeum et Estherem congessisse, Verosimillimum est. Re enim ad historiam ejusque fidem ac persectionem, ut reliqua pertinebant iisque destituta insigni eoque authentico documentode, titui videbatur; praesertim, quum Chaldaicum Assueri litterarum apographum etiam emanaSSeet in Judaeorum manibus extitisse sacer ipse ConteAtus evincat. Cap. VIII, 9. Quod si Estheris se monem , qui hodie non superest, in eum librum
55쪽
Mardochaeus inseruit, teste sacro ipso textu si , quare eum Assueri epistolas, caeteraque additamenta omisisse credamus ad historiam pertinentia , tantoque Veterum consensu et auctoritate firmata 3 Chaldaica haec hujus liistoriae acta ita a se congesta ad populares suos misit Mardochaeus Persarum ditioni subjectos Cap. IX, 20 . Mardochaeiacta coeperunt ergo et privatim et publich legi in
omnibus synagogis, donec SInagoga magna, ac Sacer et supremus Palaestinorum magistratus ira Hebraicum ea idio ma convertit, recensuit, abbre-Viavit, eaque sic congesta et abbreviata in sacrum canonena recepit. Quo factum est ut Chaldaicus Estheris liber obsoleverit, et e Iudaeorum manibus et memoria sero deciderit, Hebraicus vero hodiernus, qui quoddam est priorum actorum compendium, usum et auctoritatem obtinuerit. Ita tamen obtinuit, ut non deessent, in AssTria potissimum , Chaldaea, Media , Persia, AEgSpto Sacri codices, qui an liqui vestigia ac reliquias, qui Chaldaica scilicet illa Assueri litterarum apographa
et Mardochaei et Estheris orationes haberent in Sacrum textum insertas , et ita ut non deessent etiam multae extra Palaestinum praecipue STnogogae, quae hos ipsos codices et haec ipsa additamenta ut Sacra
i , Milicet Cap. IX, 22, ulii ii iii uin alium Estheris librum sunt verba de Rossi, pag. 1283 OLzz anza ) mi iluum se
sacer seriptor sectandiani verba uehratea, nam Vuleata hie a mnfirma
56쪽
ac divina legerent, ac reciperent. Rusmodi codices exstitisse in AEgypto LXX interpretum aetate, testis est eorum versio. Ipsi enim, vel anonymi auctores versionis illis tributar, Estlieris exemplar ob oculos habuerunt, quod haec additamenta com
plectebatur. Si vero integra, quod nonnullis placet , Graeca hujus libri versio I Isimacho tribuitur,
constat jam codices istos exstitisse etiam, lectos
que suisse in Palaestina, et in ipsa derusalem, ubi versio illa facta est, teste Dosithaeo ac Ptolemaeo ejus silio , qui eam in AEgrptum detulerant Cap. XI, 1 . Hi iidem codices supersunt etiam
num 1 qui haec additamenta ita exhibent, ut
appareat suisse olim in Iudaeorum synagogis in
si Codires hos recenset denossi ei lati operis pag. et sqq., ubi de Pontificio, Vaticano
et Ambrosiano Codd. notat haee: a Singularis autem et animadversione prorsus dignissima est ratio, qua haec additamenta exhibentur in eo lice Pontificio. Nullum enim interea et reliquos sacros libros intercedit discrimen. Character major est, et idem plane eum charaelere pro tota nonici, qui praecedit, Estheris Ithri. Dunctis et actentibus. ut saeri libri, instrueta sunt: sub finem verb, quod mi
reris, reeensentur ut ad canonem spectantia, et versiculorum summa ex scribarum praescripto,
qui sepem legi saerisque librisDeerunt. apponitur, ne amittantur vel corrumpantur : Numerus versiculorum libri e t 5 . explieit oratio Mardochoet, et oratio Estheria et somnia illius. IIoe autem eorum librorum, qui in eanonem recepti sunt, Peculiare ac proprium esse norunt dotii. In eodice Vaticano addi- lamenta haec punctis. aecentibus, titulo, et epigraphe destituuntur, character vero minor est. In Ambrosiano autem titulo quidem carent . ut ex nuperrimisel. Braneae litteris intellexi . sed puncta et accentus, eamdemque sub finem habent masore thicam epigraphem. Character lamen
minor est, idemque cum citaractere Targum. P
57쪽
canonem relata et ut sacra habita. Sed hodierna lime Chaldaica Estheris additamenis retenta-ne sunt ex Mardochaei actis ex antiquo illo Estheris libro , an vero ex Graeca vel Latina interpretation hausta 3 Posterius ego nullo modo dixerim, qui ea cum Graeco La tinoque textu non convenire deprehendo, nec ad amussim ad eorum fidem esse translata. Primum illud si quis conjiciat, meo quidem . judicio lateatur necesse est, ea, qualia Supersunt, sequioribus sorth temporibus esse interpolata. Nonnulla enim sunt, quae recentiorent sapiunt aetatem, non ita tamen recentiorem, ut antiquiora habenda non sint utraque edita Estheris paraphrasi priori ac posteriori . ut collatio ipsa demonstrat. n Hucusque de Rossi. Antequam sinem imponamus notae huic, sat prolixae, nec tamen, ita reor, otiosae, monendi adhuc sunt lectores in ei. quod non vidi ab aliquo observatum. scilicet Mardochaei somnium citari ex
V p, column. 3. in edit. laudata supra Vol. I, P. I, p. 25I . Illi autem ejus somnii narratio hebraica comparata est ut ex Chaldaicis nostris addi in montis vi leatur transumpta. Eam hic subjicio :
58쪽
ROTAE MISCELLANEAE IN C. II. 55
Sciendum est praetere. Gorionidem additamenta nostra Chaldaica a principio ad finem usque liebraich, lne illic quidem aliquantisper liberius, sed stylo planδ eleganti reddidisse. Quare rem lectoribus meis gratam facturum me existimo, si hoc Gorionidis caput historicum luc apposuero. Latinam tamen interpretationem non adjiciam, eum Chaldaica , ad quae ea iacta est, insta Latinh red
Ex Gorionidis Lib. I, Cap. 4, pag. versa edit. Amflelodam. apud Salom. Proops DB B
59쪽
60쪽
1 mann . Mendosam hicleelionem esse puto; itaque arbitror legendum : 'n ann a rad.
tria. 2ὶ Videtur hie exeidisse all- quod voeabulum, v. g. IH κ.