장음표시 사용
71쪽
mihi, quod tu eduxisti patres nostros e medio populorum, et egredi secisti illos ex TΠpto, et oecidisti omnem primogenitum AEgyptiorum Propter illos. Et populum tuum eduxisti e medio eorum, et manum tuam sortem, et brachium excelsum ostendisti AEgyptiis propter populum tuum, et transire secisti eos per aridam, sicut equum in deserto, et quasi jumentum in valle, et dedisti panem de coelo ad famem eorum, et ad eorum sitim eduxisti eis aquam ex durissimo lapide rupis ; escam etiam carnis, et volucres coeli ad eos saturandos divisisti eis, aquam e rupe excelsa ad explendum desiderium illorum; et cibasti eos quadraginta annis in deserto, terra inhabitata,
et delevisti in conspectu eorum reges magnos,
et superbos, et hereditare secisti eos terram, et dedisti eis terram laudabilem in hereditatem bonam in plenitudine bonitatis. Quando vero peccaverunt patres nostri in nomen tuum excelsum,
tradidisti illos in manus eorum, qui eos abducebant. Et ecte in exsilio sunt illi hoc tempore. Narratum pariter est mihi, et dictum, quod tu loquutus es per Mosem servum tuum : cf. Levit. C. 26, v. 44 etiam quum erunt illi in terra inimicorum suο-rum , non alienabo me ab eis in regno Babylonis, nec derelinquam illos in regno Mediae et Persiae ; xion est futurum) ut perdantur in regno Graecorum, ut abrogem foedus meum cum eis in regno Edom; quia ego sum Dominus Deus eorum in diebus
72쪽
Gogi, et Magogi. Nunc autem non satis est nobis exsilium nostrum, quod ipsi servire faciunt nos
durissimh; sed dicunt illi, quod non tu tradidisti
eos in manus eorum, sed sculptilia sua celebrant, eaque adorant et laudant, dicentes : vos tradidistis populum Judaeorum in manus nostraS. Propterea arctatur anima ancillae tute et abominatur populum hulae, et odio eum habet, sicut abominabile frustum vestis mulieris menstruatae; sic ego odio persequor illos. Odio etiam habeo et abominor omnia Vestimenta gloriae meae, et omnia instrumenta ornatus decoris mei, et coronam regiam, quae est in capite meo, nec laetata sum a die, qua huc transtulerunt me usque nunc, nisi in Verbo tuo Solo, Rex meus, et Deus meus. Tu ergo, O Deus pater orphanorum,
sta jam ad dexteram ancillae tuae orplianae hac die, quae in verbo tuo confidit, in benignitate tua, et in misericordia tua, et da milii gratiam coram Rege Assuero, quia timet eum ancilla tua, sicut timet ovis coram leone. Quaeso, Deus, mansuetum fac illum cum omnibus consiliariis suis, fac) ut sit mansuetus et mitis coram ancilla tua ob gratiam, et benignitatem, et ob splendorem, et venustatem, quam dabis ancillae tuae, Deus meus. Et da in corde ejus, ut odio habeat inimicos eorum spopuli tui , et ut misereatur servorum tuorum , nam cor regum in
manu tua est, Deus gloriose, terribilis et sortis,
73쪽
et libera me nunc a timore illius, quelm expa-VeSco , et metuo; et ingrediar ad eum in nomine verbi tui. Et pone timorem tuum Super eum, et benedic, immittendo in cor illius timorem tui, ut egrediar a conspectu ejus in pace.
VERSICULORUM LIBR. LI. EXPLICIT ORATIO MARDOCHAEI ET ORATIO ESTUERIS, ET SOMNIA ILLIUS.
Latinae huic Clialdaicorum Estheris additamentorum interpretationi, subjicimus lite notas Grammaticas quasdam in eadem additamenta. Pag. 13, v. 3. vim hic non habet conjunctionis ei: sed inducit apodosin enuntiationis; vertas, Si
Placet, Per tunc: anno Secundo. . . . tunc Mardocliseus, etc. - Constructio verborum huic omnino similis occurrit Isa. 6, 1. Π)7M anno quo mortuus est Rex Ozias, Tunc vidi Dominum. Duiligod by Goosl
74쪽
Pag. 14, V. 3. Rrnn=κ 3 sing. Ithpeli. rad. Ν' Π)sic rariuscule; forma enim solita est trΠnre. Illius rarioris formae exemplum occurrit in I li argum Psalm. 144, 4. RUIR Ru, 'II. Homo ranitati similis factus
est. Nota N IN - . - Sed praestat laic legere in plur. VIIntri , quam lectionem exhibet Codex VaticanUS.
coram sedentibus in porti domus Iudicii.
Ibid. V. 4. NMIN. Amanuensis Oscitantia omissum vocabulum κν κ in Codice Pontificio, ex Codd. Vaticano et Ambrosiano de Rossi restituit. Ibid. V. 5.Εmphat. sem. ; a tumultuatus esις occurrit etiam in genere masculino, ut in hoc Psalmi 55, v. 12. nyaeua
tumultus sunt in medio ejus, quo genere auctor noster hic usus eSt.
75쪽
naim. Isti: hic t smater lectionis) vicem suinplet re clarescii sortis in Noun. Ibid v. 7.ntri αν, , . Ad deglutira eum. Infinit. cum praest , et ass. Radix quadrilittera est, sc. CV,D. Deformatione radicum plurilitterarum videsis Gesentiaussufirlichea grammat ch - kriliaches Lehryo-haudo der Nebruischen bracha, Gipris Id IT , pag. 361 et sqq. Item Julii Furat, Lehryebcludader ara malachen Idiume mit berus ain dia δε Germaniachen brachen. Leipetig. 1335, pag. 107 et 135. - Versim an in nostro civ D non liceat potius agnoscere conjugationem rariorem illam quam Sehaphel vocant, sc. DV P pro Cybo azy, masιicavit, ut a ibid.= sexu ex'. Ny M) et ass. a supra eum. Ex dialecto Ierosolymitana, ut Buxtorsio videtur, est = pro in . Ante κν κ omissum est Π, ut Scri- dum fuisset UIRI. Ibid. V. 8.κ a)p a bap in stat. Emph. regulariter N ap.
76쪽
z3 DP rimum plur. Vocabulum, quod a ne n I) transtulit, interpretatu3 est, verbo qua
drilittero Aramaico, derivatum est, translationem ex uno idiomate in aliud, eaepositionem, interpretationem universe notat. Speciatim vero adhiberigolet 2) de Chaldaicis librorum sacrorum v c teris Τestamenti verbionibus, quas vulgo vocant Chaldaicas paraphrases; ac recte quidem sic vocant; nam si Onhelosum excipias , Chaldaei interpretes
3 106. 2ὶ. Quia in populo Dei a soluta
raptivitate Babylonica non alia olim quam Chaldaim legebatur versio, ideo luec καν II, PARS POSTER. in speeie nUIn denominata fuit. Unde jam usust obtinuit, ut Η hraei per nuIn in sensu samosiori intelligant Paraphrasin Chaldai eam textos Hebraiei, et ersiones. quae liunt in eaeteras linguas, appellent ri Pnyn earumque auetores PT yra . Quin et lingua Chaldaica Oh eelebrem istam Paraphrasin εξο-
77쪽
atque tritum, eoque Sermonis genere sacrae Seri'turae explicationes publicis in praelectionibus sabbaticis necessum erat institui. v An vero jam tum non solum oretentas facta sit in Synagogis Chaldaica S. Codicis interpretatio, verum etiam in usum privatum scripto fuerit consignata, nemo facilldixerit. Plurimorum sacrae Scripturae librorum Chaldaicas paraphrases scripto eXaratas tempore Machabaeorum jam extitisse sentit Zung dio gottesdienciohs Vortriss der Iuden historiach entisicheis: Berlin I 832, pag. 61 ; qui tamen, ut suam sententiam
confirmet, nullum satis firmum assert argumentum. Equidem novi Judaeos auctoritatem secutos
ita exponere, ut velint in id confici posse jam Esdrae tempore Chaldaicam aliquam Paraphrasim scripto exaratam in usu fuisse. Verum in laudato loco Esdrino sermo non est nisi de paraphrasi quadam ab interprete oretentis prolata, quod etiam sen
a temporo Esdrin soliti erant habere interpretom, qui populo id interpretaretur quod lector sae Legs Frinlessebaι, Ni sensum vectorum intelligerenι. Verum etsi demus tempore Esdrae jam extitisse
78쪽
Chaldaicam aliquam S. Codicis interpretationem seu Paraphrasin, eae tameia Paraphrases Chaldaicae quae ad manus nostras pervenerunt, utut antiquae, neutiquam tamen istius sunt aetatis
Nollem tameu sacere cum Morino fl), qui iisdem assignat, mea quidem Sententia, aetatem justo recentiorem.
Quae hodie in manibus nostris versantur paraphrases Chaldaicae numerantur sequentes :Onhelosi I argunt Pentateuchi; donathanis benUgielis Tarsum Prophetarum priorum et Posteriorum ); Pseudo-Jonathanis Τargum Pentateuchi ; Τargum derosolymitanum Pentateuchi; Tarsum quinque Megilloth Ruth, Esther Threnorum, Ecclesiastis et Cantici Canticorum); Targum duplex libri Esther 2); Targum Psalmorum libri Job et Proverbiorum ; denique Targum
Chronicorum. Paraphrases, quas modo recenSe hamus, multum a se invicem disserunt, seu earum respicias auctorcs aetatemve qua in lucem prodierunt, Seu mentem advertas ad sermonem
Chaldaicum puriorem impurioremve quo suere conscriptae, seu denique consideres, quam singulae habeant interpretationis indolem. A qua sicuti et ab earum aetate antiquiore aut recentiore major ni morve pendet utilitas, quam eonserunt sacro interpreti.
79쪽
De singulis illis paraphrasibus luc dicere non1 ert nostri instituti ratio. Attamen de Targum Onhelosi, Jonathanis Ben-Ugielis, Pseudo-Jonathanis et de eo quod Ierosolymilanum dieitur, quia ex his loca selecta quaedam in Chrestomat lita dedimus, pauca haec notare iuvat. Omnium Chaldaicarum Phraphrasium antiquis- Simam eam esse quae Onheloso D ,pa N) adscribitur, constans est virorum doctissimorum sententia ; quae et indὲ confirmatur quod, observante Zunetio si , Jonattian ben Uetiel, qui ex quorumdam sententia Onheloso antiquior sit Paraphrastes, hujus paraphrasin jam cognovisse et vero etiam usurpasse videtur. Sed de aetate, qua vixerit Onhelosus s2ὶ , non una est omnium Sententia. Gamalielis senis, S. Pauli praeceptoris coaetaneum fuisse, antiqua habet Iudaeorum traditio 3), a qua judice Wincro 4 , non est cur recedamus. Haec
eognominatur 'ari proselytus. quod, relicto Gentilismo, ad saera Iuda ea transiit. 5) Vide Tr. Talna. 7 mra i de eultu extraneo) cap. I. ubi haee leguntur : lan nueta
. ax nata m)y π 'an h. e. Cum autem mortuus esseι Rabban Gamaliel senior. eombussit super eum Onhelosus proselytus septuaginta libras opobalsami apud Barioloeei. Bibl. Rabbin. T. I. pag. 405ὶ. nabban autem Gamaliel IT, vel, ut aliis pIaeet.
18 ei rei tor annos ante exustum templum secundum mortuus est.
4ὶ De Onheloso ejusque paraphrasi Chaldaita dissertatio: Lipsiae 1820, pag. 10.
80쪽
tamen sententia non placuit Morino si qui censet Onhelosum multis saeculis Gamaliele suisse posteriorem ; imo vero probare conatur etiam Τalmude Hierosolymitano minorem aetate esse, argumentando polissimum tum ex silentio Origenis, et SS. Εpiphanii et Hieronrmi, qui nullam de Chaldaica aliqua bibliorum paraphrasi mentionem saciunt, tum ex fabulis rabbini eis ad quas Onhelosus in sua paraphrasi alluserit, quaeque ea aetate, quam
Onheloso tribuimus, multo sint recentiores. Sed viri eruditissimi argumenta et rationes infirmarunt,
inter alios , Volsiius 2) et Winerus s3 , qui etiam refellit Berilioldium de paraphrasi Onhelosiana ita statuentem Eintelluris, II, p. 57l , sqq. , ut
e Chaldaicarum versionuin, quae in SInagogarum usum sactae essent, si agmentis concinnatam eam esse assi maret. ti Singularis enim, inquit Uinerus, est in liniversa liac translatione sermonis interpretationisque aequalitas; quam si inde ortam esse dicas, quod Onhelosus omnia ista si agmenta emen dasset punitiisque rei in xisSet, vereor, ne hominibus illudas : nam si hoc factum, omnis translatio Onhelosum verum auctorem habet , ne attinet quaerere unde hauserit primam explicationis materiem , quemadmodum in textilibus non quaerimus , unde prima Opifex sumserit stamina. n