장음표시 사용
101쪽
buli apud eoaevos auctoritatem, suo, quod maxime sperundum est rerum gestarum scrip.
tori, eam merito consecutum.' Hine itaque factum, ut superstitiones ellam plebis, supra modum auctae, novam ia- Pactum super induerent sorinam. Ae primo quidem loeo doctrinam de pacto cum diabolo ex. presso seriptores seelili XIII. commemorant, ut e Caesario Hei sterbacensi et Thoma Cantia pratano docet Fr. de Caura ' in, quorum late affert exemplum de homine, diabolo sibi sub hominis specie apparenti pacto animam vendente, ibidemque de operationibus daem num in varias species distinctorum, scilicet Neptunorum, qui in aquis, Dosiorum, qui in speluncis montium, Aereorum et Incuborum disserit, qui stiper terram vagentur, cum mulieribus generent ete. Novae rei originem equidem arbitror fuisse hane: docet religio Christiana, daemonas improbos nullam habere pote itatem in eos, qui nomen ei dederunt, iii imo audito Christi nomine, aut signo crueis facto, protinus stigari. Qitam diu itaque religioni Christianae non renuntiatur omnino, nihil inde lucrantur diaboli, si cui opem serunt, divitiis, honoribus, voluptatibus eum onerant; simul enim in mentem ei venerit redire ad Christum, omnis eorum opera redditur irrita: ut itaque hae ex parte sibi caverent diaboli, omnemque homini Christiano reditum intercluderent; pacto sibi ex precise , et ad majorem fidem sanguine hominis firmato, promitti postularunt, eum Christoser totam vitam sore advelsum, nunquam ejus opem deinde imploraturum. Persuverunt itaque sibi homines, magiae dare se operam non posse aliter, nee caecidaemonem aliter sibi adfuturum, quam ubi pacto expreta Christum et religionem ejus abnegassent. Seeundo loeo sub idem sere tempus sagarum, de quibus supra diximus, C.piseoncilia ii octurna in alium etiam habitum sunt versa. Insignis est hae de ponςitio re locus Alphonsi de Spina, qui inquirens in rationem, qua daemones illudunt ciueno seminis, quae Briarae aut Κurgonae vocantur, haec subjungit: abundant tales mu- uxu Pr lieres perversae in Delphinatu et Vasernia, ubi se asserunt concurrere de nocte in quadam ' 'planitie deserta, ubi est aper quidam in rupe, qui vulgariter dicitur elboch de bime, et quod ibi conveniunt cum candelis accensis, et adorant illum aprum, osculantes eum in ano suo. Ideo captae plures earum ab inquisitoribus fidei, et convictae, ignibus eomburuntur. Signa autem eonibustarum sunt depicta, qualiter scilicet adorant cum cand lis praedictum aprum. Qui hune locum excerpsit Hau berus, doeumentum ibi sereantiquissimum et primum afferri conciliorum noctumorem arbitratur, Augustini, ejus iam rei facientis mentionem, non recordans. Videtur autem locus non omni parte imteger, quod enim narratur de apro a sagis adorato, insolens plane est, et a temporum seriorum eohsuetudine prorsus alienum. Porro aprum hune ei ch dicium perhibet, id est, ni fallor, germanice Boch, ut adeo apri loeo caper videatur legendus. Id si substituamus, optime omnia, et inter se, et cum sabulis serioribus consentiunt; caprum eniti fama const ins est, adorare, eapri anum osculari sagas in conviviis nocturnis. Seenam hine intelligitur nonnihil immutatam; supra concilii principem vidimus feminam, Her diaden, Dianam, aut alio nomine vocatam, cujus locum nune tenet caper. Causa in equidem hane arbitror fuisse: excogitato sagarum concilio noctumo . mulierum ad volup.
tates ingenium pronum cibos principio et oblectamenta gulac hir audidit, idque tum veti.
102쪽
ου Amuleta aliaque . id genus superiti- γriola in Denam prodeunt.
tre avido et vaeuo, sunt efiim huius generis mulieres inopes maximani partem, ipsa ege state ad infanda omnia stimulante, sponte phantasiam his implente, tu in astu de in Gustria multis talia fingentibus, quo plures iisdem superstitionibus irretirent. Hino sacto
initio, ad alias etiam sensuum voluptates ae libidines deinde sunt progressae, remoto qua pudore eoncubitus etiam addiderunt, eique fini adhibuerunt uaprum eoncilio praesectum. Caper autem ob id maxime videtur a dieitus, quod de Saturis et Faunis audierant multa, quodque naturae propensione nescio qua, daemones capriformes amat humanum genus, unde factum, ut apud Clialdaeos, Judaeos, Graeeos ae Romanos, in sylvis atque deseritis locis habitare genios hireorum sinites, hominum finxerit credulitas.. Tertio denique loco, e medieorum, tum antiquorum, tum Arabum libris, produicta iterum in scenam amuleta, phylacteria, sormulae magieae morbis sanandis aut arcendia inservientes, in aliam formam transierunt. Cum enim eo nequirent homines adduci, ut abjieerent ista omnia, quorum auctoritas nimia altas in eorum animis egerat radices; eumque simul id a se non possent impetrare, qui religioni magis studebant, ut paganorum nomina Deorum profanorum adhiberent: his ejectis, alia e sacris litteris et Christianoro in doctrina petita, caerimonias etiam reIigioni Christianae congruas, in eorum subiti tuerunt locum; ita omnem sese effugere impietatem, conciliorumque minas graves vati. Multa hujus generis collegit Gierus, non additis, unde hau ita sunt, quod doleo, sontibus ; ea tamen aut omnia aut pleraque hac tempestate equidem arbitror excogitata. Contra epilepsiam hoc utebantur rhythmo:
Casi ar sere myrrhani, thus Mesellior, Baltilasar auruiri. Haee tria qui secum portabit nomina regum, Solvitur a morbo Christi pietate caduco.
Nomina sunt haec, ni fallor, trium orientis sapientum, seu magorum, qui Christum venere salutatum. Item, arrepta aegroti manu, in auribus immurmuretur: adjum te per . solem, et lunam, et hodiernum evangelium, a Deo traditum D. Huberto, Aegidio, Cornelio, et Joanni, ut surgas, nee in terram relabaris, in nomine patris, filii et spiritus salicti Amen. Ad haec ut sanguinis fluxus inhibeatur, in usu est: in nomine patris et siti et spiritus sancti, Cluilirat eara sarite, confirma, consana, in aholite. Idem sepa
t tepaga sepagoga 1 sta sanguis , eonsummatum in nomine patris ' podendi s et filii t
pandera t et spiritus laqm: t nandorica 'pax tecum Amen. Serpentes, busones, et qui quid venenosi fuerit in via, hae ratione sugatur: fit in terra ei reuius trina circuitione iis verbis: in nomine patris an et et filii elion t et spiritus sancti redioni pater noster. Hinc terdicitur: super alpidem et basiiseum ambulabis, et conculcabis leonem et draconem, trina circuitione. Tunc in circulo, quicquid fuerit allegatum, apparet. Contra canis rabidini orsum pani inscribitur: trioni khiriori essera kuder sere, inde voratur. Vel hoe scriptum in papyro aut pane, homini, sive eant in os inseritur: O rex gloriae Jesu Christe v Ni cum pace in nomine patris ' max in nomine filii l max in nomine spiritus sancti i prex. Caspar, Melchior, Balthasar f prex'max t Deus ymax i. Non infimae loriis nobi lem eognovi simili curationis ratione celebrem, qui pomi particulae inscribit, hax, pax. max Deus adimax, atque edendam illam venenato a cane rabido porrigit. Voces autem corruptae sunt ex ignoratione linguaε utinae et litterarum, ubi sorte is nobilis in suhedii -- la Germanica comperie ad ejusmodi curationem ii s valere voces, lwe t pro tua et Deus adjuvet et, eum minibus interstinctas, uti sere in siluilibus luperi .itioinun niysteriis fit:. cruces
103쪽
eruera ex assinitate X litteram esse ratus, hax, pax, max, Deus adimax legit, et in po. nio, exaravit. similibus dialecticarum voeum portentis colura dentium dolorem utuntur: albes, galbat, galles, galdat. Ridiculum quoque hoe appenditur seriptum: sti iguli, falcesque dentatae dentium dolorem persa nate. Aversus febrem quotidianam pomi tribus partieulis seorsim inscribitur, uni increatus pater, alteri immensus pater, tertiae aeternus pater, easdem jejunus tribus diebus edat. Sin minus successerit, in pane mi Tali inseribitur, o febrem omni laude colendam, in altero, o languorem sanitati et gaudiis a d. seribendam, in tertio pax t max t sax f, eundem aegrotus voret jejunus. Si nee hie modus
juverit, denuo in pane dicto toties pingatur, pater pax t ad Onay t filius vitae ' Sabao
spiritus sanctus et tetragrammaton , quem tribus diebus, ut supra, mane absumat. Nec profecto hie praetermitti oportuit erucarum e brasse is abigendaruna amuletum, in du-eatu Montenti rhythmis Germani eis usurpatum in hanc sententiam: vobis dilectis erucis tam conveniat hic aut uni natis elus, quam Mariae placuerit, ubi bibebatur edebaturque, nee Chri ili mentio erat, in Dei nomine Amen. illud porro omnem superat stultitiam, quod quasdam voces cum imaginibus quibusdam coeli convenire plerique autument, et verba quaepiam cum solennitate prolata, mutare sensus hominum et brutorum, hine in speculo consecrato videri imagines, hine moveri seminas in amorem, hine mutari et inenta, terram varie assici, ignem ab ustione cessare, morbos curari. Cum primum Evangelii Joannis caput minutissimis litteris in schedula pictum et ni issae recitatione consecratum collo alligatur, mirum contra incantamenta et diaboli machinationes creditur esse amuletum. Periapta agnus Dei nuneupata consecrat Romanus pontifex contra noxios daemonas et quascunque eorum machinationes. Legimus Urbanum V. pontificem maximum misisse dono imperatori Graecorum tres agnos Dei cum versibus inscriptis:
Balsamus et munita eera eum chrisinatis unda
Confiet imi agnum, quod munus do tibi magnum, Fonte vellit natum per myllica sanctifieatuin, Fulgura desiirsiim depellit, et omne malignum. . 'Peccatum fit angit, ut Christi sanguis, et angit. Praegilans servatur, simul et partus liberatur. I GDona reseret dignis, virtutem destruit ignis, Portatus munde de fluctibus eripit lindae.
Duces igitur gregis eum auderent talia, quid fecisse grex censendus 3 qnantos pios prima specie religionis Christianae ad stulti Guias superstitiones abusus invexisse eredendi sunt
sacerdotum et mon. ach Tum exercitus, augendae auctoritati suae, lateorum Inarsupiis exhauriendis unice intentii x ' Thesaurum porro se inquirunt hi magi: virga avellana signata tribus crucibus conjuratur non modo superstitiose, sed etiam impie ac blaspheme. Adduntur charai feres eum barbaris nominibus. et in fodiendo leguntur psalmi de prosundis, missa misereatur noliri, Reqolem, pater noster, ave Maria, et ne nos inducas intentationein led liberes nos a malo Amen. A porta inseri, credo videri eis. Expenate dominum, reqitiem aetemam cum oratione certa. Et si fodiendi tempus neglex ris, thes ait rus tollitur a diabolo. Ut claustra aperiantur, in particula eereae baptis no designatae stores volubiles imprinum tur, liganturque in anteriore indusii parte; ubi reserare voles, ter inflabis, dicesque haec verba: arato hoc parti ko, hoc maratari hin tuo ii omine aperio hoc clauitrum, quod infringere cogor, quemadmodum inferna confringis, in
104쪽
nomine patris et siti et spiritus sancti Amen. Pro de sensione siura est in erria trem
fatur, et mirae affinguntur nugae, recitantur lue piat mi et orationes, nec non Missae actus adhibentur, et in arbore elavus figitur ferreus, ut mille hominibus vel equis einctus quis appareat, anniculus salicis ramus uni eo itast ictu able isses usurpatur eum exorcisino, barbarorum nominum recitatione, et ch tracteribus absurdis. Damnum alleui se inferre exeridunt hi male lani, si imaginem conficiant in ejus nomme , quem laesum eupiunt, ex cera virginea n iva, sub cujus axilla dextra hirundinis eor loeetur et hepar sub sinistra. Item collo appenditur sto novo essgies, quae acu nova in membro laedendo figitur, rutilatione verborum, quae ob eurioibs itudio praetermittenda censui. Ea ex aere quan doque apparatur. -- Ad atrocius malum similis imago adornatur in hominis forma, in cujus capite nomen certum seribitur, et in collis ea nomina, alis, caseil, etaeta, hi
mei, in ellat, leviatan, Ceuta tace. In Martis dominio duae parantur imagines, una Cerea, altera exi Ominis mortui terra, et serrum, quo homo necatus suit, traditur alteri imagini, ut alterius necandi simul aeri eaput transfigat. In utraque duo inscribuntu n mina et characteres seorsim peculiares, et certo altera reconditur loco. In mulieris amore conciliando conficitur in hora Veneris imago ex eera virginea in amatae nomine. eui character imprimitur, et circa ignem calefit, et inter agendum cujusdam angeli in moria in mentem repat. Ut tandem eapillitio suspendatur nostro hae e malefica et tutius nugatorii actus scena tragicum sortiatur exitum, apparatur et Iigies e terra capiti mortui hominis, in alterius baptitandae nomine, cui nomen eum charactere inscribitiir, hine
osse putido suffitiir, et inversis ordine leguntur psalmi,' domine dominus noster, domu
rus illuminatio mea, domine exaudi orationem meam, Deus laudem mearu rie tacderis ete. Deinde duobus dive is locis ea sepelitur. Easdem fere lite euritimus eaerimonias, easdem res adhibitas in operationibus magieis, ossa mortuorum,' terram e sepuleris petitam, imagines cereas, verba secreta, ignem, et characterea, quae ex Horatio, aliis- ciue scriptoribus etlinteis supra sunt allata; id modo interest, quod pro vocabulis e pro- Iana relisione petitis, nominibusque Deorum ethnim in substituuntur verba a relicione Christiana et sacris litteris petita. Adeo res ipsae semper manent eaedem , figurae modo, habitusque externi mutantur, , id quod in omnibus generis humani opinionibus habet locum, ubi elementa primaque si larum stamina eadem temper manent. Haee adeo invaluisse hae tempestate nihil mirum, morbi nam itie rariores, quibusque singularia inessent, diu alia sunt, quas oriuntur a vermibus, convulsionibus, si asinis, accepti ferebantur iam iis, magiae aeda: io, his mederi ratione quam praescribit natura, sacrilegum habebatur, saeu ius Madjurationibus, manuum impositione, abigendos hos putabant. Commentum sine 'callidum, et stabiliendae ipsorum dominationi non mittunquam subigendae in perpetuum rationi humanae perquam idoneum c.
Priusquam sine discedam, nonnulla adhuc sunt ex Iulero superstitionum documenta proserenda n medium. lnveniuntur, qui, pum scelus aliquod capitale admiserint, vel antequam subjiciantur quaestioni, vel interea dum torquentur, qi Inrundam aut scriptura aut prolatione verborum cons ui sibi videntur, ut tacere possint et nihil omnia' sentire. Utuntur his verbis ae versibus:
105쪽
sunt qui verba prophetae Mnent, eructavit eor meum verbum bonum , verἰtatem numquam dieam regi. Alii autem hae prece se muniunt: quemadmodum lac beatae, gloriosae Mariae virginis sitit dulce et suave Domino nostro Jesu Christo; ita haee tortura
sive chorda st duleis et suavis brachiis et membris meis. His omnibus subjungit tandem Wierus exempla aliquot, unde apparet, nonnullos reapse fidicularum et eculeorum non sensisse vim, ejusque rei causam arbitratur suisse, tum quod ea daemon intercluserit d lori aditum ad animum, tum quod soporiferis quibusdam medicinis sensum restinx, rint. D Harum equidem praetulerim ultimam, ut quae sola lassest, maxime s addia deris, non omnes eodem modo assiet a doloribus, esse, in quos gravissimi cruciatus nuhil possint; ut barbari Amerieani sunt documento, inter dolores vehementissimos ridemto, nee foedissimo corporis laniatu, ut vel unam emittant dolentium vocem, moti . Plurima praeter haee alia congessit Wierus exempla, unde intelliges, omnes serme gentilium eaerimonias magicas relatas hae tempestate, ita tamen, ut religioni Christi nae adaptarentur; eujusmodi est, quod de hydromantia aut divinatione per enclaulum refert. Nolo tamen in his commemorandis esse prolixior, eum ex allatis satis iam superque appareat, qua ratione homines male seriari, et supra, quam quod credi potest, eves ae superstitios, religione etiam Christiana sint abusi. Tria sunt ab hoc tempore genera magiae, quorum alterum nititur pacto cum dia- Generabolo; alterum astrologi eis rationibus, sympathiis et antipathiis, rerum, verborum ae eae rii noniarum inde derivata esseacia; tertium animi quadam purgatione, qua ad cernem dos et allieiendos spiritus bonos redditur idoneus, ipsumque etiam ad Deum decedit. Qui secundum exercent genus, tertium quoque simul solent adhibere, nee accurate sem- .
Per haee distinguere; qui tertio favent, ieeundum haud raro spernunt. Diaboli ea quaa dicitur magia, cum hac tempestate viguerit maxime, de ea primo dicendum loso. CAp. XIV.
DE MAGIA AD NOSTRAM USQUE AETATEM.
De sagis, quamdiu rara erant earum supplieia, haud multa audiebantur, pavea Marti certe ad publicam perveniebant notitiam, ut litteris mandarentur; at ex quo judices et inquisitores constituti sunt, in immensum erevit earum numerus; quoque plures igni tradebantur, eo plures semper denuo emerserunt. Rei gestae ordo hie est: pri ne ipio seculi MII. Innocentius III instituit haereti eae pravitatis inquisitores, ut puram ab omni errorum labe, et sectarum dissidiis servaret eeelesiam Christianam, id quod laudabile prima fronte videbatur, ae sorte ex mente auctoris, taluti universis debebat esse, re tamen ipsa nihil excogitari pernieiosus, nihil humano generi pestilentius, potuit. Ut enim plamine, animalia, et quaecunque sunt in mundo corpora, vigent, et crescunt motu et agitatione continua; ita animus etiam hominum viget et alitur opinionum dissidiis, et diseeptationibus, quibus sublatis, ad ignorantiam et barbariem relabi eum necesse est. Hi i quisitores primo a sagis abstinuerunt, iudicibus eas ordinariis relinquentes puniendas, qui antiquo Romanorum jure, in lucem iterum protracto, eas judicabant. At medio se me s.culo XIV, inquisitores magiam inter haereses reserentes, peruauis etiam in partes Iuria.
106쪽
Mriseonfinii, Derbici grassabantur eontra
operibtionem vehementer augebant. Gregorius namque IX. bulla hunc in finem nubii. eata, Conrado Mai burgensi potestatem indulsit pene immensam eapiendi et comburendi, om- his generis, aetatis et ordinis haereticos, maxime autem, quos pepigisse eum dialmis, vidisse 'husonem, virum pallidum, hirsum, esset suspieio. Id munus adeo acerbe exercuit Coni ν dus, ut brevi ab hominibus in furorem actis eaederetur. Sub finem seculi ejusdem imagicarum superstitionum fama magnopere aucta, eaedeinque libris et disputationibus vehementer defensae, Academiam Parisiensem exciverunt, ut decreto eas proseriberet Dinnes. operae est nonnulla inde hue transferre, quo magis perspiciatur, qualis hoc tempore ars magiea silerit. Erant, qui existimarent, non esse idololatriam, si pactu in eum daemo nibus inirent, tacitum aut expressum, quod negat Adadeinia, D adjiciens pactum implicisum esse in omni observatione superstitiosa, cujus effectus non debeat a Deo aud natura rationabiliter expectari. De eo magiae genere, quod verbis, aliisve rebus, statuit inesse vim daemonas eogendi, haee Academia decernit: quod Deus per artes magicas et male fieta inducatur compellere daemonas suis in voeationibus obedire, error ere; di quod eonari per artes magicas daemonas in lapidibus, annulis, speculis, aut imaginibus; no mine eorum consecratis, vel potius execratis, in eludere, cogere et Vctare, vel eos ves
vivificare non sit idololatria, error est. ni Quod sanguis unu pae vel hoedi vel alteri uxanimalis, vel pergamenum virgineum, vel corium leonis, et timilia habeant esseaeiam a Foogendos vel impellendos daemonas, error. Quod imagines de aere . plumbo. 'vel auro, de cera alba, vel rubra, vel alia materie baptizatae, exorcitatae. sev potum exseratae secundum praedictas artes, et sub eertis diebus, habeant virtutes Hirabiles qu*e in libris talium artium recitantur, error in fide, naturali, es astronon iti,era. Quod cogitationes nostrae intellectuales et , ditioisti Interiores immediate causantur a coelo, et quod per aliquam traditionem magiram tales possunt sciri, ereor. Quod unus daemon sit rex orientis, et praesertim suo merito, et alius occidentis, alius septentrionis, alius meridiei, error. O De tertio denique magiae genere theosophieo, liclem loquhntur ahe ilogi Parisini hoe modo: quod pre quascunque artes mamas possumus devenire ad visionem divinae essentiae, vel sinctorum spirituum, error. it) Quod Deus
per artes magicas indueatur eompellere dammas suis invocationibus obedire, error. Quod thurifieationes et suffamigationis, quae fiunt in talium artium et maleficiorum exercitio, sim
ad honorem Dei et ei plaeeani error et blasphentia. in Quod verba sancta et orationes qua
tam devotae et jejunia et balneationes et continentia corporalis in pueris et aliis, et missariam celebratio, et alia opera degenere bonorum, quae fiunt pro exerrendo hujusmodi artes, exeu- senteas a malo, nor hasaccusent, error. Quod sancti prophetae et alii sancti per tales a tes habuerunx Bas prophetias, et miracula fecerunt, ac daemonas expulerunt, error.
Quod Deus per se immediate, vel per bonos angelos talia maleficia lanilis hominibus revelave
107쪽
velaver l, errori Haee, de magia theosophica quae addunt theosos Parisini, in. serenda hute loeo censui, quod maxime hine apparet, eandem sere, quae deinde libris multorum est eelebrata, magiam sublimiorem, ut vorant, hae jam tempestate viguisse. Qui de ea exstite int tune libri, et unde ea hauserunt ejus patroni, fontes, aut peri mne,' aut in angulis bibliothecarum delitescunt ita, ut ad publieam non pervenerint nol-thiam. a sed redeamus ad sagas. Postquam eonsensu theologi , magiam inter idololatriae et haeresium genera numerarunt; sibi eorum communem coeperunt cognitionem vindiea- dolola te; ' eui. rei adjumento suere ipsi etiam monachi, et eeelesiastici ordinis alii, impense ni- , V zzniis hujusmodi artibus studentes, eoque ipso pontifices maximos ad eas inhibendas exedi ea iustae. tantes. Anno post Chr. natum I 474. Sixtus IV. hos homines, quos tantae, ait, suisse temeritatis, ut veriti non sine, disputando et praedicando asserere , non esse haereticum et a fidei puritate alienum, daemonum expectare responsa, brevi contra eos missis, Coinpressit. Nihilo tamen secius in dies erevit labes, ad pluresque manavit, id quod fieri per betam naturam aliter vix poterat. Quo enis aerius insurgunt leges et poenae contra opioionem multorum animis infixam; eo majora haec capit incrementa, coque altiores Agit in hominum animis radices; hinc sectae omnes, quo premuntur magis et urgentur. eo m gis vigent et aluntur, neglectae vilescunt. Accedebat, quod odium, ira, invidia, quaeque sunt his affinia, multos pertraxerunt in judicium innocentes, unde majora' vero apstare ' labes mali. Denique quod imaginarium est 'tum,. , H eo lumina semper. est , singenβi lieetitia, nee certis unquam' limi,
tibus potest in eludi; ubi itaque semel accusandi potestas esset facta reis, liquὀquibuscum sese somniassent suisse in conelliis sagarum nocturnis, nominassent: reorum numerus in immensum non potuit non augeri. Inquisitores itaque impares sese tanto ma- .e nentes , ni. publica pontificum et principum inunirentur auctoritate, ab Innocentio senique impetrarunt Mult m, anno i 484, qua inquirendi ipsis in sagas conreditur potestas, quamque duobus annis post Maximilianus: I. Romanorum imperator habuit mram. Quo semel fasto non ac suerunt sibi inquisitores, editoque insiliet libro, cui malenearum inallei secerunt titillum, esse revera magiam diabolicam, multis exemplis ierunt de Vonstratum,' et qua ratione versari in hae impietate exstinguenda statuissent, ibidem d euerunt. Rogi statim ber totam accendebantur Germaniam, ubi plurimam sae-'jendi nacti erant inquisitores auctoritatem, multaque miserarum anicularum millia pas
P Nee desiere tamen,' qui ei sese furori opponerent viri eordati, haud levibus tamen me dN' ob id ipsum poems assem.' Ante publieatum enim malefieariam malleum, magistratus, verbique divini ministri, numero haud exiguo bullae sunt re nisi, quibus compescendis et is'; isti et Hilentium redigendis malleus est conscriptus. 1 Utricos enim Molitoris a. a 489. edi. ruim suis
dii libellum de lamiis et philonieis mulieribus, in quo superstitioni de diabolo sagas adju-Ο a vante, nium. i. Deterininatio Parisiis quibin lam superstitionibus novitar exoriis praefixa su lino de iacinoas.
108쪽
sictum, negarent vetulas esse magas, aut ullam dari magiam diaboli eam. Laude haugexigua propter haec ornandus est Joannes Wierus, qui sub ieeulum Xo egregio libro ne, Eavit, vetulis esse ullam cum diabola iamiliaritarem, totum id. deberi. pliantasiae mulis , Dri, et credulitati virili. Hune excepit paneis annis post Regina idus Semus, alte inquisitorum artes, quibus ad perdend.as utuntur inulierculas, Penetrans, eorumque acute' retegens avaritiam, pravam denique et ad perniciem innocentiae exenitarii in quaerengi methodum. Haud ita impune abiit Cornelio Loostra negata verutatum magia, eompQhensus enim iussi nuntii Apostolici et in carcerem conjectas,. palinodiam tandem turpessionere est coactus. Hi pugnare pro anteularum innot utilia eontenti, in pietatis prae. terea cohibiti, sacrae enim litterae stare a magia tum temporis ediistimabititur artem ipsam non sunt ausi negare. Visis eoru in libris, gregatim in eos consurrexere magiae patroni, veriti forte, ne , quod evenit. erepta sibi parte, totum deinceps e manibus e
torqueretur; lamias itaque foedus in isse cum diabolo, ejusque aiixilio piis noeere. summo studio contenderunt. Horum primi sorte nerunt laeobus Vallili et Lambe tua D: naeus, quorum libri iuncti in prodierunt ι, 6, tractatus de magis titulo. Valli h mata jubet pentacula, aliaque ex herbis composita, ut a lamiarum insultibus simus tuis, adhibere. I Hos excepit, ni fallor, Ioannes Bodinus, qui libm de magorum daemon mania a. Is 8 r.edito, corrasit undique quae ferebantur, nulla probabilitatis habitaratimne. Inter Seoti adversarios eminet prae ceteris Deobus I. Angliae rex; dismonialogia acerbe dicitur invehi in Seotum. Opem' his tulerutit p ucis' Misit 'perestius MLbro de magia, Binsseid in libro de eonfessonthus magarum M. fiunt nacti Gidet mannum, eujus liber de magis, veneficis, sub idem rem pus pDdfit, praeeipuaque illo.
Tum argumenta evertit. Sat magnus praeterea est nitiis viras eorum . qui sieulo eodem
se utramque hae de re partem dijputarunt; sunt autem iis i rariores, mee ubique ob vi vinde spes mihi fit, fore ut gratiam mihi saeiat Illustris' 'Aethias regia, si ha eiorem me in
. his enumerandis animadvertati semio sequemi inter ma ae propugnatores eminet De. hilo, qui libro, eui disquisitionum ni abeamni it titulum, anno I 6o6. edito, ad aer, men omnia aliter sentientium argumenta revocavit adeo prolixum, ut vel ipsa libri mole, ea videatur obruisse. Plures deinde merus et Scotus nacti ejusdem sententiae propugnatores, triumphum tandem bonae causae pepererunt; cui rei adjumento praeeipue sitit phi Iosephia melior emmens, ire taperientiae magis quam inanibus verborum reicis fidens. Suholastiet enim quanquam magnam partem haud magnopere faverent magiae, negare tamen prorsus eam non audebant, plailosophiae Eclectieae sue Neoplatonicae amore praepediti. Sub fitiem seculi XUI. philo hia liberior, ad experientiam omnia revocam, eaput in Gallia ducibus Gassendo et Carteno, in Britannia Baconis et Hobhesii opera, eo pit extollere, unde factum, ut plures undique magiae bellum in se ent. In his eminent Tandier edita dissertatione de fascino et incantatione 16os; Dee scripta eautione criminali in processibus contra sagas, ubi acute docetur, qua ratione fidieulae cogant aniculas, quae
facta nunquam sunt, lateri; Thomas Ah, cujus discursus de magis et magia prodiit itis 6.
109쪽
Hos, praeter Deum, videre milai non eontistit. Neque his tamen omnibus ad silentium redigi lese magiae diabolicae patroni passi, liquidem Mericus Casau bonus in demonstratione dari spiritus, sagas, i 673. edita, et Glanuit in Sadducaeismo triumphato, refellere
eos studuerunt. Horum, ut et illorum hae tempestate in utramque partem di putantium, libros inspicere mihi non licuit. Poliquam autem philosophia Cartesiana vieit, et post eam Wolfiana, mechanicis utraque nitens fundamentis, et ex figuris, magnitudini-hus, motibus corporum, omnium, quae sunt in corporibus, repetentes causam, rideri eo epit et contemni magia diabolica, ad infimam inde plebem, unde emeiserat, iterum detrula, apud quam in vicis et pagis a magnarum urbium commereio sejunctis liodieque motus nonnunquam ciet. Luthero, quique primi religionem purgare sunt anni si, nulla hae in re laus debetur, ut perperam solent sibi homines persuadere, siquidein Lutherus et Melanchthon ab his seperstitionibus animos satis nondum liberaranti Ae principio quidem, qui contra disputabant, ut solet, vix audiebantur, deinde alii, iis- che. Tho.
dem insistentes vestigiis, maiora esleeerunt. Wierus et Scotus oppressi brevi opinione eommuni jacuerunt, nec quicquam fere dignum memoratu ad salutem miserarunt anteularum eis. A effecerunt; sed Spee eum secutus, edito libro, . cui cautionis criminalis secit titulum, ut aliquibus in locis tollerentur magarum quaestiones, pervicit. Idem Britannia debet web-stero, eujus inquisitio in magiam prodiit a. I 673 , ubi accurate inquirendo in omnia, quae hae tempestate ferebantur de lamiis, . quaeque api in Britannia aut in America erant gesta, fraudes plurimas detexit, ad oculumque demonstravit, mendaciis, credulitati, malitia
que euom serri accepta. Nactus haud ita multo post Hutchinsonium est adiutorem, a quo tentamen historicum de Magia est editum. His successit in Belgio Baltilasar Rekke- rus, Cartesi assecla, cuiusliber, mundi iastinati titulo insignitus, diei vix potest, quantos exeitarit strepitus. Negat Bekkerus spiritus posse corpora movere, quin eo nonnun- quam videtur progredi, ut diabolum nihil omnino posse assirmeta Aegerrime tulerunt ideologi haud pauci, eripi sibi diabolum, existimantes sorte, eliminato hoc terriculamento silebeculam se non euhisiriiros, fontemque inexhaustum eloquentiae et παΘους iri oeci um. Litem super ea re moram brevitatis causa tacitus praetereo. Quanquam autem BAkeri argumenta reapse parum habeant roboris , id tainen boni ejus inest libro, quod staudes haud paucas, quarum testis fuit auctor, subtiliter et ex vero aperit. Horum omnium, nee non philosophiae liberioris ac sanioris opera, essemam tandem est, ut lamiν - rum supplicia magis magisque abolerentur, et magia diabolica ex urbibus in vicos et ea. os cogeretur migrare. Omnes denique sunditus sustulit Christianus Thomasius, euiuae crimine magiae dissertatio, tantum exeitavit inter omnes tumultum, tot litibus dedit ansam, ut in manus perveniret etiam eorum, qui legere raro solent libros, in Academiis,
aut ad inquirendum ierio in aliquam rem seriptos. Qui factum sit, ut Thomasi libellus tam tos excitaret strepitus, haud injuria inquirens Ha uberus, id putat esse in causa, quod praeter alia orthodoxis haud magnopere grata, diabolum vi aperta sit aggressus, nihil il- tum posse, nulli rei essiciendae eum esse idoneum, quaecunque de eo ferantur, ficta esse omnia, asserendo. od autem subjicit, diabolum iptum hos clamores effecisse, ut opprimeret Thomasium, simplicitati horum temporum videtur condonandum, quae ne-
110쪽
cuisse in . xi n. Saxaraim vitiis.
stio quem stolidum et Meontem fingit diabolum, quasi tot seeutoriam demisi nondum dL.
dieisset, e re neglem et oblivioni tradita nihil unquam magni proficisei. in Sunt in. inen et alia, quae famam rei haud parum auxerunt: disputa x et pugnax Thomasti in- .genium, multos ei ut inimicos, ita ex altera parte simae celebritatem ingentem eompa. 1etiverat; unde invidorum deinde cohors haud exigua ei conflabatur. Hi omnes, simul imis pingere in orthodoxiam cernerent Thomasium, se ei lem sibi victoriam rati, omnesque in eum consurrecturos theologos, omni virium contentione, saucibusque quam poterant
latissitne diductis, inelamarunt. In Thomasio est insuper id magnopere laudandum, quod superstitioni intulit bellum, eurandis in linguam Germanieam verti libris Hutet insonii,
Weblteri, Wagstastii, qui praest intissimi jure habentur. Nihilo tamen seeius haud mul.
iis abhinc annis extollere superstitio plebeja eaput iterum eo epit, sparsis in vulgusti Lotalia annia virgine obsessa, aliisqtie id genus fabulus miris; quam tamen Semlerus v. U. iis libro, cui titulum feeit Absert ung der neven Geister, lummo aeum ine repressit. Quin Antonius etiam de Haen, quod maxime mireris, magiae diabolieae agere causam 'non erubuit ' ' , argumentis sit validis Vbbidentis detrosa, St. Andrε, aliorumque nihil motus. Quo ipso intelligitur, Thomasialiorumque amuntienta gravissima in iis Ger inaniae partibus, quae religionem sequuntur eatholieam, ad animos non penetrasse; id quod doeent etiam quae nNerrime sunt ibidem gesta. Anno enim I 66. Bitellioliae rogo traditus est homo superuitiosus, a judire haud minus superstitioso, quod te inpeta te artibus magicis exeirata deambulantem madefecisset. n In Helvetia nuperrime lamia supplietum est passa.
mo post inititutain etiam inquisitionem, diei vix potest, quam late serpserit. Numerabantur is iter eius patronos et cultores non plebeii modo aut doctores umbratici, sed impe-.ratores, reges, aliique, quoa ad summum rerum humanarum sortuna fastigium evexit Friderieum lI. imperatorem seculo XII l. magi eas dieunt artes exercuisse. Post inquis,
tionem dediti ei suisse die untur Rudolphus II, Carolus v. in et an ' hos Maximilianus I, magistro usus Ioanne Tiqihemio,' studiosissino magiae delensore. tlt In Gallia Cath,
rina Medicea in i pente magis faVlt. .
' .' Magiae diabolime quo aeeuratius eo oscatur indoles, em memoranda jam sunt, quae de magorum et sagarum eoneiliis, de pacto, aliisque huc pertinentibus, litteris sunt mandata, qua in re Bodino, qui plurimum congessit, brevitatis causa, utor auctore. De concilii prineipe hae e a sagis solebant narrari: hune aliae hircum dieebant esse, eiij uapodiei oscula essent infigenda, salutandi causa; aliae, virum principis amictu magnifieenutissimo ornatum; aliae pecudem; aliae diabolos humana sorina; hircus tamen saepissime. comparet. Simili modo variant in ratione, qua venitur ad hoc concilium: plurimae unguento ante usas se fatentur; sunt, quae negent opus esse unguento; quo perelictasi aliae