Dieterici Tiedemann ... Disputatio de quaestione quae fuerit artium magicarum origo_quomodo illae ab Asiae populis ad Graecos ..

121쪽

experies, nee omni passione prorsus immunes, unde alliei edg phyllea ratione eae rimoniis, audire precantes, non est praeter rationem, idque eo minus, quo sunt humanis rebus propiores, cognationisque nobis vinculis juncti. ' Haee de magia vulgari, quam γοητειαν eonsuevit vocare, philosophatur Hotἰnus; Am- uam niti sympatnia rerum et antipathia, has rirrsus anima totum pervadente muri una, faeile perspicitur. Sympathiam et antipathiam antiquitus jam magis innotuisse nutu i supra vidimus, iisdemque usos magos probabile est ad sulciendam artem. Cum tamen

haec in paucis tantum rebus experientia duee eernerentur, in longe plurimis mutuus eius' et .v. modi eonsensus non inpareret, essetque nihilominus magis consensu omnium rerum o culto opus, ne aediticium rueret; Plotinus ubique eum et per totum obtinere unive

sum aggreditur demonstrare. Callide satis et ingeniose animam mundi, a plerisque vel rum agnitam, huc advocat; quo semel concesto ex animalis et hominis analogia, non sine magna probabilitatis specie, multa concludi de universi natura poterant, quibus magicae artes Jefenderentur. Re tamen aeeuratius perpensa, haud inultum inde Plotinus. quique eum ad nostra usque tempora sequuntur, magi sere omnes luerantur. Quod enim totius causae est caput, anima esse praeditum mundum, omnia penetrante, omnibusque rebus sensum impertiente, nullo Plotinus argumento demonstrat, etsi, cum per se no ast mantiastum, et a multis ea jam aetate negaretur philosophis, demonstratione maxime

eguisset. Senserunt id post Plotinum alii, de quibus infra dicendum. Experientia porro, ad quam provocat Plotinus, quamque ante eum alii procul dubio iam adhibuerant

testem, esse sympathiam rerum et antipathiam, sola non evincit; cum magnetis, cho darum eonsonarum sonis, etsi sese non tangant, hominum et animalium sympatheticis animorum motibus, nihil insit, quod, quominus haec mechantea fiant ratione, obstet. nee lieet philosopho experientiam adhibere testem rei cuidam firmandae, quamdiu alia etiam ratione interpretari eandem licet, nee de vero ejus sensu satis constat. Id taetra Plotini ejusque similium eonsessione Line elieitur, si Oinnia mechanica fiunt in universo ratione, si quae vita et sensu nobis videntur carere, reipsa eorum sunt expertia, lympathiam et a spathiam, totumque adeo hoe magiae genus esse nullum; quod probe perspiciens Plotis . . nus vim aliquam sentiendi et animam omnia pervadentem censuit in auxilium advocamdam. De rerum autem significatione quae adfert, et divinatione ei subnixa, absurda quidem non sunt, et mechanicae etiam philosophiae satis consona, quae Leibnitius pluri in hine videtur hausisse, ut ante quem nemo de rerum omnium harmonia, et universi aedificio ordine se innio constructo, accuratius Plotino disseruit: at rem ipsam parum juvant, id enim modo inde essuitur, quod et intulit Leibnitius, qui cujuscunque rei perspectum aeeuratissime haberet statum omnem, intime omnes ejus afluctiones nosset,

praeterea causarum omnes leges et naturas teneret, eum divinare aceuratissime posse.

Quis autem est nostrum aut erit unquam, qui seire sese iraeeomnia, aut posse mortalium quemquam seire, ausit affirmare 3 De altero magiae genere theosophieo, quo ad Deum aecedimus contemplandum, ita Artu. disserit Plotinus: semper et ubique eum nobis adsit Deus, inque animo nostro habitet; qui intueri Deum eupit, a reliquis rebus omnibus mentem abducat, ubi enim rei alte- tudineam eius obversatur animo imago, cernere Deum nequimus, ut in aliis etiam rebus conside

122쪽

randis sevoeare an Imum in omni quod est a proposito alienum oportet. Ut Deus animum suo repleat i plendore, ejus iue suscipiit anima i pretem, si nilem es ' eam materiae primae, forma omni earenti, par est, ignorare alia omnia. imino a se ita sim prorsus diseedere, suique oblivisci. Extra nostrum neminem eii Deus, semp)r est in nobis. . Animi motus:eit orbicularis, centrum quod laua habens, quod vol. ἰοῦ. . ranima, centrum autem io non eli ipsius animae centrum, Ied rerum omnium centrum eommune, in quo centra alia eo ine lunt eun ha, id eli Deus. Nihilo tamen feeius anima quaevis, deus inferior quivis proprium habet centrum, res enim materiae carentes

non loeis distant, sed qualitatibus et assectionibus diverss. Sublata, quoad seri eius pol et . hae diversitate, anima Deum intuetur ac intime cum eo conjungitur, quod requies est nostra, bonoruna lye finis. Tum vitae, mentis, boni, oni iliumque, quae sunt, rerum sontem intuemur, ae principium, non effialaruni ex eo, sed in ipso manentiunt, tum anima requiescit, a malo omni sejuncta, in locum mali vacuum elevata, intelligit ibi, ibi nullis est pallionibus obnoxia, ibi vere vivit ; vita enim nostra imitatio tantum est vitae illius, vita autem illa vera est, utpote actus mentis, id est cogitatio, seu intelligere perpetuum. Anima ubi in locum generationi obnoxium et corruptioni fuerit delapsa, mortalia amans, seipsam deturpat; ubi eontra ab hac lese labe purgarit, ad patreinquere dictit, beatitudine suitur. ibi aliam longe vitam anima vivit. Siti ut corpore relitis illinc migrarimus, adipicien iis nosn et, pl. nos lucis intelligibilis, inlitio iii lueem ipsam versos, absque pondere levis limo, quin Deos potius factos. ' ''ὶ Ad Dei contemplatimnem admisit, a Deo nulla disserunt ratione, sed iunt penitus unum, inae, cuprilitatum. ininio ratiocinii, cogitationis, sunt prorsus expertes, non eli id contemplatio pri prie dicenda, sed alius eernendi modus, eestasis, ibidium tangendi et deniquet quies. Hie ergo Plotinum eadem proisus audimus loquentena, quae theosophi recentiores, Grininnosophistae ae Brachmanes Indorum, theologi mystici Climilianorum loquuntur, de tu.ee, qua perfunditur anima ad Dei adnuisa intuitionetia, de voluptate ac beatitudine, omnem aliam senerante laetitiam, de ratioeiniorum et cogitationum per verba silentio, deque profundissima animae quiete, ue adeo hi omnes, mira licet de ejusmodi visione jaitantes, nihil viderint novi, altius in Dei rerumque spiritualium naturam non penetra. Diat, Plotinum modo aliosque ejusdem generis homines sint imitati. Id quod profecto non potest non mali ominis haberi ab homine nondum verborum praestigiis capto et ab .his pnilosis phis aut theologis irretito. Quam jactant tantopere magiam, haec in splendi. dis eorum verbis residet tota, et in arte quadam insitae hominum vanitati blandiendi, pro. missi, magnifieentis limiseos ad summarum rerum spem erigendi. pondhre Quae ut ostendamus non absque ratione a nobis esse dicta, age eestaseos exeutiamus . Iia. -Utillimat Plotinus, Deum unicuique nostrum adesse proxime, i inmopiolini in ipsa habitare anima, adeoque contemplari nos Deu in . simulantinam ni stram intueant ue ygum μ' puram, intimam ejus naturam, semotis eorticibiis externis , id est anima sentietite, vegerante, concupiscente, instar vestium circumdatis animae intelligenti, eo iuuentes. Ne tamen in eam videatur imprudens labi impietatem, aut stoliditatein, ut Deos esse nos as- firmet; disserre animam nostram a Deo, omnium ' erum Fonte simul adjieit, habitaret men Deum nihilo secius in intimis animi recessibus; naturas enim corpore vacuas non i

eorum Plotin. Ean. IV. I. IN. e. r. Ihid. e 1. Ibid. VI. l. IX. e. s. t DAd. mp. I

123쪽

eorum spatiis, sed sola disersitate a se invieem distare, solamque liane esse, ut pluria

sint, eausam. Ae primo quidem loco totum hoc nititur emanationis sundamento, qua Deus esse in rebus omnibus per essentiam, ut aiunt Scholastici, existimatur, instar solis vis, quae inest radiis omnibus ab eo emissis, aut vo eis a multis auditorum millibus perceptae, at ubique tamen manentis ejusdem nec multiplicatae. Haee autem emanatio.

praeterquam quod absurda est, impia etiam jure censetur. Emanare nequit ex altero. quod ei antea non fuerat inclusum; si ergo emanant omnia e Deo, ut limul separentur ab eo et locis distent, diseerpi Deum ae dividi neeesse est; sin emanant ita, ut simul maneant in Deo, nec in plures abeant partes ejus, quod suerat ante , totius, omnibus id eertisssimis repugnat rationibus. Substantia enim quod est, id cerni, tangi, verbo per.eipi extra aliud neeesse est, nee possunt ullae res duae esse substantiae, nisi sint in loeis di. versis, et ubi est una, ibi non sit simul altera; id namque unicum est, quo duo esse aliqua

in rebus extra nos positis, quoque nosinet a rebus aliis extra nos discernamus, criterium.

Hoe sublato nisil amplius erit, unde judicemus, sitne calor, color, aut odorsubstantia una cum soliditate, impenetrabilitate, an qualitas omnis propriam faciat substantiam, simque adeo ego, meusque color, mea Ggura substantiae plures 3 Hoe autem eriterium non diserte quidem, eo enim non audet progredi audaciae, ut quae totam doctrinam statim everter Deite tamen tollit Plotinus, dum assrmat, in rebus corpore vacuis id non habere locum. Sit ita; statim consequitur, calorem, colorem, odorem, figuram, vim, quae non sunt res eo poreae, utpote per se in sensem incurrentes nullum, esse substantias plures. Addit res incorporeas, intelligens proeul dubio substantias, affectionibus et qualitatibus esset plures, simul disserant, nitares eas diei substantias, non autem quod loea teneant plura et spatiis disjungam tur. Unti ergo dijudicabit, ideae nostrae sintne substantiae an animae moili 3 Immo quod longe est gravius, estieitur inde, esse eas substantias simul et modos; disserunt namque ab anima, disserunt a se invieem, sunt ergo substantiae; sequuntur animae statum, inhaerent ei semper, sunt ergo modi. Quodsi substantiae in eorporeae loeo non distant, sunt ut ideae in anima una absque loel et spatii discrimine, ita spiritus in uno omnes puncto aut uno ubi. Jam s ideas non possis non fateri esse animae modos, omnes spiritus esse Dei modos cogeris largiri, adeoqtie in Spinotae imprudens rues impietatem. Sin ideas su stantias dicas, animum creare substantias, in nihilum redigere substantias, quamlibet ideam esse spiritum, animam nihil esse aliud quam spirituu in congeriem, quaeque sunt his simillinia risu dignissima, non poteris non siteri. Qui emanationem defendunt, alte

utrum coguntur largiri, aut omnia partes esse Dei, adeoque Deos ipsos, aut Dei modos, quorum utrumque est impietatis plenum. Huc ergo ducit tanaem miriseus Plotini ad Deum accessus, haee neeessario consequuntur emanationis doctrinam, haec imprudentes tanto ardore defendunt, quieunque theosophiae hodie savent, pietate nihilomianus sese supra ceteros eminere, immo rectius longe et accuratius sese de Deo et rebus divinis sentire, non sine arrogantia, et vana jactatione, sibi persuadentes. En myst rium luee divina et accessu mentis ad Deum dignum i Eestasin ad Deum assemat Plotiatinus animam tollere; unde eoncludens 3 qua demonstratione planum faciens 3 Equidem nihil ibi praeter nudam ipsius video assi mationem: jam nihil philosopho turpius, quam afferre quicquain, quod latis per se non constat, sine argumento idoneo. Voluptatem, quietem, beatitudinem, qua extra se abreptus fruitur, lucem, quam adspicit, id non d monstrare, latis per te intelligitur; lucem cernunt, qui strangulantur, lumina cernunt si ςpe, qui vini nimium biberunt, sanguitie in caput ascendente; voluptatem ii asolitam per- cipi lint

124쪽

eipiunt multi hausto opto aut delirantes, irranio nonnunquam et se lantes. At Intima re. rum natura reeluditur in ecstasin abreptis 3 H.ine quam accurate perspexerit ipse Plotinux, patroeinio emanationis suscepto, est documento; erroribus aliis haud paueis desensis. est 'documento; obseuro et consuis seribendi genere, notionibus multis obleuris, est doc mento :Cum magnopere hae tempestate iam vigeret Cabbalistarum doctrina: asserenda sunthoe loco, quae de maria ab iis traduntur. Non possiam autem satis mirari, qui factumst, ut tot invenirent hi homines inter Christianos etiam, ac viros cetera non alienos alphilosophia, propugnatores, cum quaecunque sunt scripta ab iis, somniantium magia hanrahis, quam docentium sint similia cogitationibus. Eli iii Ploono tamen, quod a Leiat et rapiat hominem non satis sibi caventem, et notionibus accuratis non adhuetum;

Cabbalistae, quasi oracula sundant, nullis utuntur demonstrationibus. At hoc sorte est ipsum illud, quo tantopere homines sunt irretiti; solet enim plerumque ipsa docentis fidueia movere hominum animos, ut inania etiam et levia ducant sapientissIma. Accedit, quod hi homines omnia e sieris hausisse litteris volunt videri; quas misere torquent,mnspositis unius voeabuli litteris aut plerumque pro lubitu copulatis, donec prodeah quod cupiunt. Denique cum viderent homines in sacris litteris multa narrari miracula, vocum auxilio edita, vocibus quibusdam peculiarem inesse vim, ipsum Hebraeorum se nionem posse plurimum, sibi persuaserunt, omnique studio in id incubuerunt, ut miri sca haec verba eruerent. Dicunt itaque, ut speetem his aliquam induant Cabbalistae, ante eonditum mundum nihil suisse praeter Deum, lucem infinitam, omnia con plemaem, nec posse praeter eum esse quicquam, nisi locum et taciat Deus, lucem suam rere,

hendo authompriniendo. Cum itaque secum eonstituisset Deus eondere mundum: lucissiae ambitum contraxit in spatium angustius, eoque ipso extra se reliquit vacuum, obseuritatis plenum. Quo facto, rerum cunctariam, quae creari possent, contemplatus no tiones, ut, quasnam esset conditurus, secum constitueret, eaque eontemplatione deles Maus, totus intra se laetitia est eommotus. Is laetitiae motus, ut scintillae et puncta lucis divinae exirent, aut exsilirent ex ambitu lucis eontractae, effecit; haec deinde puncta per v euum sparsa coegit Deus in litteras et voces, id est, in naturas spirituales, angelorum, aedaemonum, mundum inseriorem e materia constatum gubernaturas. Habent ergo hae litterae et voces vim magnam edendi miracula, ut quicunque noverit eas accurate, possit mortuos revocare in vitam, aliaque istiusmodi perpetrare. Harum vocum usu Moses aliique tot miraculis inclaruerunt. IE Deo igitur emanarunt omnia: adeoque in Cabbasstas, quareunque modo reprei hendi inus in Plotino, cadunt, praeterea in eosdam alia his absurdiora. Plotinus et Plat niet, eorpoream esse Deum lucem, pernegant, lucem intelligibilem, id est, sola mente peris. eipiendam, esse eum assi antes, iidemque adeo in enarranda emanatione nulla lucis imagine utuntur, omnem rem expedientes more tosicorum, quoties e genere per diu

sonem speetes inseriores derivant. Quo ipso sedulo sibi eavent, ne quis de rebus creatis, tanquaui de partibus naturae divinae, loqui eos possit insimulare. At Cabbalistae hane

subtilitatem non eapientes, et, ut erant homines imaginatione magis quam mente pollentes, ad imagines corporeas delapsi, quaecunque sunt a Dco condita, tae partes Dei,

125쪽

d deerpi naturam simplieissimam in partes, esse per spalla in Ξnῖta extensim, eo niue largiri. Jactant porro Cabbalistae,.nane doctrinam se hausisse ex antiquissimis gentis traditionibus, non a Mose modo, aut Abrahamo, sed ipso Adamo, primisoue generis humani parentibus, serie eontinua ad sua usque tempora destendentibus, adeoque antiqui Lsinam esse hane theologian , a Deo ipso prosectam, et mentibus primorum hominum aut inditam, aut fallem iis revelatam. cum esset inter Deum, angelos, et homines ad- Iiue familiaritas, et consuetudo sere quotidiana. Hoe ipsum in errorem induxit Christia anorum haud paucos, interque eos viros ingenio cetera non destitutos; hoe ipso gloriari hodie solent iseolophi, eam autumantes sese possidere sapientiam, quae a prima mundi aetate, ab hominibus nondum valde eorruptis, primaque generis humani simplicitate manarit. Reputent hi secum, vehementer velim, magnam esse inter Cabbalistas de rebus gravissimis, immo ipsis doctrinae sundamentis, opinionum diversintein, cujus specimina e Judaeo Cabbalista, disertis hoe verbis fatente, adducam. Quaestio in lignis est. inquit Rabbi Jchchack-Loda, auctor cetera luculentus, et inter Cabbalistas, quos equidem vidi, me judice facile princeps, nee a philosophia prorsus alienus, circa infinitu ini plum, quomodo nimirum se liabeat circa initium emanationis mundorum ab ipso effluentium, nec sine controversia , mi sereoinnes involvuntur Cabballitae. Quidam enim se Ghunt, decem sephirothdecein gradibus ordine sibi succedere. aliis superioribus, aliis inserioribus eontinuo existentibus. Alii scribunt, eas exteri columnatim, constitutis seriebus diverss, dextra scilicet, sinistra atque media. -- uulti porro statuunt deeem sephiroth existere sub figura circulorum sibi invicem inclutoruin. Et qui perlustrabit verba R. Simeonia Iochaidae in libris Sohar et Tikkunim, nee non librum Baha ibidem multa inveniet e pitula discrepantia. -- Cabbalistae autem posteriores inprimis occupati sunt citra evolutioire in hujus quaestionis, nec tamen ad scopulia perveniunt. ' Porro supra vidimus Deum ipsum esse lumen, ex ejusque natura tu utina cetera manasse, Ji1chach eontra a Deo demum emanasse istud lumen contenditi His adde, quae de Adam Icadnion primogenito Dei filio, id est, luce e Deo egrediente docent, a quo multa dicunt lumina descendere, quorum alia pendent ab ejus cerebro, alia a eranio, alia ab oeulis, alia ab auribus, immo ab omnibus eorporis partibus. Adde tandem, quod sine indignati ne non potest audiri: et dixerunt magistri nostri bonae memoriae; vos vocamini Adam propter animam λdami primi; populi autem nunc ibi non vocantur Adam, homo, quoniam nullam habent animam ex homine superiori saneto, sed Nepheseli est iosis ex Adam, Belial in mundo, in quo litterae praestigiarum. Et quamvis omnes generiti sint ab Adamo primo,

Datres ranaen nostri sunt tantum ex parte corporis, non vero ex parte animae. l) MLTa profecto, ac nescio an extra omne exemplum arrogantiat En quorsum evadat tandem

iaciata haec tantopere, tamque sancte ab hominibus Cliristianis culta Cabbalistinatu sotientiat Miro hi ardore in haee arcana seruntur, non reputantes, non esse sese homines,ed hominum modo figura Omatos, anima Belial praeditos, quiluas hoc ipso aditus adhaee mysteria intercluditur. Scire vehementer cuperem, quid sentiant doctores hi limnae memoriae, super quos sit pax, de hominibus ad religionem Judaeorum transeunt bus, an et hi sanciam ex Adam Κadmoti accipiant animam 3 Si accipiunt, ergo pendet

ea ex praeputio, ut, quibus est praeputium integrum, ita sit an a mutilata, quibus min 3 tuum,

126쪽

illum, iranima dei mim gaudeant integra, sintque veri nominis homines. sin minuri quid ergo proselytas facitis Pomphν. Relire s Cabbalistarum somniis transeamus ad philosophos, et Porphyrii de magi

sententiam audiamus. Is etsi a magia non esset alienus, in dissicultates tamen tantas im-I'dubii ' pegit, ut parum absit, quin noget totam, et credo fuisse negaturum, ni sectae obstitisset praejudicium, eum ipse, qui sese inde expediat, non habeat. Sunt autem hae non spe

nendae, ideo insuper etiam commemorandae, ut, qua ratione ab aliis sit iis oecurtum, totumque disputationis ordinem accurate teneamus. Docet itaque Porphyrius, Pythagoram aliquem Rhodium, cujus aetas et cetera ignorantur, adhibens auctorem, Deos adiaerifieia voca ins, non sponte ae lubentes, sed necessitatis vineulis constrictos adesse; quibus alii magis obediant, alii minus; nonnullos ex consuetudine clarius sese exhibere, maxime si natura fuerint boni, alios, etiamsi consueverint adulse, noeere tamen hominibus cupere, maxime ubi homines versari negligentius in eorum cultu videantur ipsis. Hoeiplum oraculis Deoi iam nonnullis eonfirmat, quae nihil attinet transseribere. Diis porro semel exeitis non esse liberum, unde venerunt, redire, donee potestas iis fiat ab eo,

sui: et leuit eos, aliis porro oraculis demonstrat. - Haec postquam risit Eusebius, i litis tandem Porphyrii subjutigit orationem, eiusdem sere argumenti. Vehementer, inquit, me angit, quod Dii vocati tanquam superiores imperari sibi patiuntur tanquam in- . ferioribus; quod, cum cultores jubeant esse justos, ipsi injusta, quae suerint ipsi, imperata, iaciunt; quod, cum non sint audituri eum, qui a re venerea non abstinuerit, ipsi non dedignantur, impellere at os ad Venerem, legibus vetitam; quod, etsi ab animaliabus jubeant abstinere ministros, ne corporum exhalationibus maeulentur, ipsi sacrificiis animalium eoru inque nidore magnopere delectantur; quod, qui intueri eos cupiunt, no- . lint cadavera tangere, ipsi nihilominus per animalia mortua maxime allieiuntur. Quod

autem longe his eli absurdius, non daemoni euilibet aut defuncti animae, sed ipli soli rexi, aut lunae , aut alii Deo caelesti quilibet de plebe homo minas intentat, ut vera eos cogat narrare. Dicunt se coelum esse eone usturos, arcana Isidis revelaturos, quod

Abydi est oecultum ostensii ros, Aegyptieae navis cαρις cursum inhibituros, membra Uitridis sparsuros in gratiam Typhonis; quo nihil eis audacius et mλgis temerarium,

cum minentur, quae ne lue possunt neque norunt; nihil eis Diis indignius, eum adeo vana metuant et ficta, quae vix timerent pueri stolidi. Attamen pei nibet ista Chaeremon seriba saeer, inter Aegyptios esse celebratissima, ab iisque haec maxime valere ad coxendos Deos tradi. Preces porro quam sunt rationi adversae, quibus invocant eum, qui elinio prodiit, qui loto insidet, qui navi vellitur, qui omnibus locis formam mutat, et in sngulis Zodiaei signis alius apparet Z Talem dicunt solem conspici, ignorantes, se phant sta in illi tuam assingere. Sin autem symboli ea dici haec ratione velint, symbolicum sensum aperiant; patet enim , si soli haec aeciderent, omnibus eadem in oculos incursura, ut solis desectionem. Quid autem voces sensu earentes et nomina barbara sibi volunt 3 Quod si enim ad signiseationem vocabulorum respicit Deus; quocunque utaris sermone, modo leti sus si idem, perinde est: qui enim vocatur, non fuit, Opinor, natione Aegyptius, aut si iuit, Aegyptio tamen, immo humano non utitur serinone. Aut enim saee omnialiant praestigiatorum inventa et artes, a it de Deo nos sentire sibi repugnantia non animadvertinuas, aut ipse Deus revera sibi repugnae. - Quodsi ab omni passione Dii sunt

127쪽

- - Iarimmunes: - Deorum auxilium implorare, eorum iram placare, scelera expiare, ademque magis etiam, necessitatem qua ii .lam caerimoniis iis imponere, vanum est; quod enim

nihil patitur, deliniri, eoxque nullo modo potest. In cassum itaque inventa est eorum de inveniendo sugitivo servo, de emendo agro, de matrimonio ineundo, aliisque, sapientia. Quae postquam egregie ce acumine ingenii inulto disputavit Porphyriis, ut a vero haud procul videatur abesse, ingressus viam eo dueentem: in solitas sectae relabitur superstitiones, exemplis plurimis aMrediens demonstrate, Deos ipsos artem magicam, qua ratione linteolendi. quibus modis simillacra iis sint facienda, ut appareant ipsi, quibus vo- eabulis, ch tracteribus in iis evoeandis sit utendum, hominibus tradidisse. v Eli enim id quoque magicum artificium haud spernendum, ad Deos auctores referre praecepta artis, ut albtiora ingeniis humimis et laniliora inventis nostris videantur, simulque certiora exit limen-

tur ab imperitis. Huae eandem viam ingressos modo vidimus Cabbalistas, quos imitantur hodie theosophi nostri, Eelecti eis ab ea abstinentibus: hi enim de intuitione Dei tanquam sui lino bono dissertini quidem, sed nunquam inentionem faciunt notitiae altiori vel profundioris inde reportatae, latis sibi et ingenio humano in paranda rerum cognitione

fidentes; id quod animi haud abieili, nee de se desperantis, qualis solebat esse indoles

Graecorum liberior et audacior, est argumentum. Genius contra Cabbatismi, et theosophiae, ut Orientis sere nationum, est animi quaedam imbecillitas ae mollities nihil per se audens, omnia aliunde exlpectans. qualis lolet esse eorum quoque animus, quos nimia diuturnaque fregit tyr annis, et ad indolentiam alienis inhiantem opibus redegit. Quod idena cum sit theolophicae disciplinae indoles, eumque magnos ea hodie secerit in Gallia progressis, faciat in Britannis et Germanis, pessiitii profecto est ominis, et argumentum. prorsus jam hos omnes a majorum degenerasse virtute, et aut in servitutem jam esse omnis generis redactos, aud eidem satis maturos. Quam autem sit vera haec magicae artiuet theosophiae a Deo ipso prosecta origo, judicari vel inde facile potest, quod theosophi

non minus quam magi inter se dissident omnes, ut, si accurate singulos excutias, neminem per omnia eadem invenias eum altero lentientem. Quod si esset huie seientiae sona adeo sublimis, qui semper in animos hominum illabendo, et suo semper lumine eos collustrando, ab errore eos omni prohiberetis non posset profecto inter ejus proseffores opinionum exstare pugna, sed esset eorum disciplina instar geometriae, ubi novi semper aliquid additur, immotis tamen semper et inconcussis iundamentis. C p. II.

DE ARGUMENTIS JAM BLICHI.

plura alia de magia dubia moverat PorphΠius, quae tamen omnia interdiderimi; Deum bis ut responderetur, conscriptus est de mysteriis Aegyptiorum liber, Iamblichi nomen

prae se serens. Qui cuiri cinnem Platonicorum exhibeat hae in re iubtilitatem, sitque hibuire optima reapse artis magicae et theurgicae de elisio; silciuio non est praetereundus. Fun-. pi/ς tamenti loco lubilem it libri auctor, quod omnes eoneedunt Alexandrini et Cilbalistae, non pi,ssunt non concedere hodierni emanationis patriini, Deum inesse animae nostrae, esse intime ei eo putatum, aninsam nostram esse eaulae suae unitam, adeoque Dei eo i-rionena nobis innatanx; inde porro concludit: Deum a nobis cognosci, non ratiocinio, sillogismo ..iel intuitu sint pliat, ita ut liberum nobis non siit. Deum negare aut assercre, sed plane nucessarium, eum esse inirmare: idem de naturis etiam reliquis corpore vacantibus

128쪽

Iamblichinii.

Iashus esse dieendum, heroibus, daemonibus animabusque puris, ut quae propter simpliaeitatem naturae, non nisi uno simplicique actu possunt percipi. Quie de spiritibus

addit auctor, ut magis sint perspicua, in animum revocandum, quod ex Plotino supra attulimus, naturas incorporca spatii intervallo non distare, sed omnes in uno eodemqui esse loeo; quare ubi Deus, ibi alii etiam spiritus, ibidemque etiam anima nostra, ut quaa sejungi a fonte suo ae eausa prorsut non possunt. Quantopere autem a Vero aberret in his Iamblichus, apparet et inde, quod Deum esse ne adeo quidem est per se notum, ae evidens, quam idem simul esse et non esse non posse, aut quicquid fit, id suam habere eausam; quodque adeo multis iisque expeditu non facilibus opus est argumentis, ut per suadeatur, quod simplici intuitu putat Iamblichus eognosci. His concessis, qua ratione disserant divinorum haee genera, quaesierat Porphyrius et erat quaestio haud saei lis expeditu homini Platonico. Hi nimirum Deum esse naturam simplicissit nam existimantes, cui notio etiam responderet sina plicissima, in errorem

induet sese passi, quod substantiae simpliei respondere notionem simplieem debere sibi

persuadebant; spiritus porro ceteros itidem simplieissimos pronuntiantes, qui eos deinde cistinguerent a se invicem, plase non habebant. Repudiatis igitur jure modis, Deos. heroas, daemonas, animas corpore solutas, inter se characteribus internis distinguendi, ad analogiam aliquam, ultimum semper his in rebus miserorem perfugium, sese recipit, quasi dicat dis erre inter se naturas spirituales, non tamen disserentiis specificis, aut aceti dentibus veris, sed ratione al;qua simili differentiis rerum compositarum, id est, nisi plane coeetitio, digerunt inter se aceidentibus, et non disserunt. Nihilo tamen secius, qu si non essent spirituum haee genera simplieissima, ita eorum conitituit discrimen: Dis omnes si int suapte natura boni, immo bonum ipsum, animae non sunt amplius ipsum bc num, sed partem modo boni aecipiunt, inter haec medii sunt daemones et heroes; alii porro sunt simplieissint, sensuque strictissina o uni, animae ea simplicitate destitutae, multiplieitatis aliquid. habent, euius vi mutari possunt etpati; daemones et heroes sunt it

xvim medii. Egregium profecto subtilitatis ρhilose Dieae specimen, ee dipnim homine ex ipso rerum spiritualium intultu omni haurientes Dir sunt boni, id est, si nostro titimur sermone philosophico, persem; semeito omnes persectissimi: qui igitur inter

se dis erunt 3 quaenam iis causa est numeri 3 Locorum intervallis distare proruas neque-Mnt, sunt enim ineorporei; distat minis intrinse ei nil relinquitue, quae enim sunt subitam tiae persectissimae, in se ipsis sunt Irorsus eaedem. Haee prima inest his repugnantia. Animae non sunt ipsem bonum,' id est, suapte natura non sunt substantiae persectissimae. nihilo seeius modo dittium est , naturas corporeas non differre genere aut specie; iam si bonum per se, o bonum non per se, specie non disserunt, res nullae differunt specie

aut genere. Haee repugnantia est altera. Animae pati possunt et mutari, adeoque a

cidentibus non earent; sed dictum est supra, naturas spirituales esse sinaplicissimas. Te

tia repugnantialHae naturae corpore orentes sunt ubique, Dii per universum totum ubique senia per adsunt; incorporeum enim quod est, loeis et spatiis non eircu inseribitur. Qiiodsi non essent ubique Dii, sed eertum oecuparent in eoelis loeum, disciplina omnis incurgia

ea , . Deorumque cum hominibus societas tolleretur funditus. inae cum videantur repugnare theurestrum ritibus, et opinioni eommuni, alios in aquis, alios in aere Deos

hibitare ponensibus, hane ista conciliandi rationem init Iamblaus: Deus partes uni

129쪽

eosum lannam aut terram, si urbes et revones saeras, si lueos ant statuas serti,tur; omnia forinseeus collustrat, ut omnia sol extrinseeus radiis persundit. Quemadmodum igitur lux ambit illuminata, ita Deorum potestas forinsecus ambit, quae eam participant; et quemadmodum aquae lux adest, nee aquae miseetur, ita Deorum lux eoi Iu- urat res sine mixtione, aut consusione. Lux Deorum est una, ubique tota, adest omniabus, quae capere eam possiant sine ulla divisione - nullae sunt inter Deos divisiones, dissensiones, eorporeaeque circumscriptiones. Quae autem recipiunt Deorum potestatem, eius sunt naturae, ut alia alio modo eandem suscipiant, aether modo aethereo, aer modo aereo, aqua ratione aquea; hoe animadvertens theurgica ars, invocationibushuie numinum distributioni adaptatis utituri Non est itaque nisi unus revera Deus, vel non est nisi unum lumen, ubi unus est, ibi sunt simul omnes, omnis Deorum diversitas ex diversitate rerum manat, quibus vim impertiuntur. Obseura sunt haec, nee i tellectu facilia, praecipue cum lux, qua ad illustrandam rem utitur, non sit ubique e dem , sed parte alia alibi. Magis perspicua fit Eclecticorum opinio, sentiunt enim omisnes de hue loeo eadem, si reputemus nobiseum, inesse plures animae nostrae ideas, pham lasmata, notiones, et eandem tamen animam, absque divisione aut partibus, singulis

adesse, aut si maluerimus hoc: genera inesse speciebus omnibus, individuis omnibus, nec multiplicari tamen, dividi aut extendi.

Haec dum doeent viri subtiles, non animadvertunt, sese Deos ae naturas spirituales Resuri. mutare in ineras unius substantiae modificationes, aut in notiones mentis, sublato omni. μ' quo, ut sint substantiae et existant per se extra alia omnia, emcitur. Non animadvertit porro subtilissimus Iamblielius, parum sibi prodesse digerimen Deorum ductum a rebus, quibus vim suam largiuntur; Dii enim, si pati nil possunt nec mutari, sunt ubique iidem.

ubicunque demum sint: adeoque quamvis aqua, aether, aer, eadem ratione eos non

suscipiat; esse tamen eosdem, nee posse eum aliqua probabilitatis specie diei, a subjectis Deos aliquid trahere diseriminis. Quod autem hoe loco assere Iamblichus, magiae t

tius et illeosophiae est fundamentum; nisi enim omnibus rebus insit vis divina et particula divinitatis, vanae sunt e voeationes, aliaque, quibus allici Deos sibi persuadent. Nit, . tur id opinione, qua vim omnem esse naturae incorporeae et spiritualis ponitur, ade que ipsum Deum formam esse et vim cujusque rei. .ae opinio tantum abest ut sit vera, ut impia potius sit, et ad pantheismum rem ducens; ut experientia etiam duce sit repudianda: vim enim rerum pendere a partium situ et ordine, earumque inter se copulatione, aut separaponς, videmps ubique, His praemissis respondet Porphyrii dubitationi, qua absurdum videbatur, Deos eo- Non es. i magicis ac theurgicis invoeationibus, ut qui neeessitati nulli sunt obnoxii, hune inmo-um: Dii cum sint passionis expertes, non eoguntur magicis ritibus, nulla iis insertur doeeravis, Dii lucem suam imperii ei omnibus volunt, suntque theurgia maxime benevoli, preces et sormulae aliaque his smilia, animam modo nouram, pumando, a materie et co Poris labe eam sevoeando, ad Deos evehunt, idoneamque reddunt divino lumini suscipiendo: quare Dii nihil patiuntur, nihil mutantur, animus modo noster his emendatur. 'n . Idem exiit iliandum de caerimoniis, quibus Deorum avertitur ira, sunt enim Dii ira, ii demini, dicuntur irati, quotiescunque nos ab iis nos avertimus, ipsi eorum benigno ini luxu

130쪽

insunt nos privamus; opiniones itaque animum nostrum revoc)nt .ad Deum, Deo ni .hil interim murato aut eoacto. Acute haec disputantur a Iamblielio, nee ita tamen, ut satisfaciant omnino. Primo enim Ioeo, li ita haee sese habent, falsam esse sequitu e magiam plebejam, quae de emendandis moribus, anima purganda, Phine non cogit ad libidinibus maximam partem, et nefariis hominum cupiditatibus Ieruit; adeoque in ersedissident magiae propugnatores, quod iplum est eorum vanitatis argumentum. Deinde Iamblichus Deos contendit, sua sponte naturaeque praestantia promptos esse paratosque ad praestanda quae rogat theurgus, animo rite pastato, caerimoniis pure observatis; quo ipso sateri etiam cogitur, nihil eos viris hujusmodi posse denegare, suaque bonitate, ut Deiant, quaecunque is cupit, adigi. Quodsi enim liberum relinquitur Deo, nonnulla,

Iae eupit the largus, non facere. aut ubi voeatur, non apparere; in nihilum abit ars eurgica, nec unquam certus inde ac constans potest experiari effectus Hoe adniit , in alterum statim ruimus ablurdum, ac nescio an omnium absurdorum maximum. Ubi enim mundi est futurus ordo, ibi eertam neeesse est et ante praestitutain ac ordinatam omnium quae evenirn debent, esse seriem rerum; quae ubi negatur, Deum praevidere omnia, esse omni tui um, eum certis legibus gubernare univer. um, Omniaque quae eveniunt adeertum dirigere finem, simul negatur. Jam, si non potest non, quae eianque in litem tem veniunt theurgo alicui, Deus eseeere, cum is theurgus nesciat. quid ordini universi fit eonsentaneum, cum cupiat Reee, quae semel coeptae causarum ete Eetuum seriei notaeongruunt: aut cogitur Deus diicedere a pronosito, et quae vita alite erimi ei optima,

deserere; aut nihil plane de gubernando mundo eonitituit, similisqtie eth matri imbeciuli, nimium liberis indulgenti, quae flentes ac rogantes liberos per omnia audit, nihil iPla de eorum salute seeum constituit. Bmbl,- Nee ab astrologia alienus est Iamblielius, Saturni essu via vim eonstipandi, Martis

'I' vim movendi putat habere. Favent ei magi sere omnes, theoli, phi etiam mecet ii

u a qua laenio num dum

brata

res: sed de his infra. His expeditis ad describendas Deorum, da ei nota vira, heroum, angelorum et animarum transit sermas et figuras, quibus conspiciendos sese theurgis e hibent, quae cognoscere operae est, quo magis disciplinae vanitas appareat. Deorum, inquit, phasmata sunt simplicia, daemonum varia, angelorum simpliciora sunt quam daemonum, arctiangelo in ira propius ad causas divinas accedunt. archontum, qui se hi naria elementa gubernant, varietatem quidem habent, sed ordinem et ornatum, anim

Tum denique specie omnigena apparent. Et Dii quidem salutares visui affligent, archam teli terribiles limul et mices, angeli adhue mitiores sunt, daemones horribiles, heroes mitiores sunt quam daemones, archontes si mundo linperitist, obstupefaciunt, si materiales sunt, noxii occurrunt, animarum denique spectra heroicis similia sunt, sed debiliora. Deorum magiaitudo tanta conspicitur ut totum coelum, sistem et lunam abscondere aliquando videatur, nec ipsa terra iis destendentibus possit amplius durare Archa teli quoties apparent, partes quaedem mundi simul commoventur, et praevia quaedamix eos praeeurrit, ipsa vero pro magnitudine dominationis, magnitudinem splendoris prae se ferunt. Angeliea lux et minor ex se et inagis divisa, in daemonibus magis adhue dividitur, nee eadem in iis semper deprehenditur magnitudo. Heroes adhuc minus quam Lemones illustres, et majorem, quam eorunt1en conditio, ostentant majestateiu. Prim