장음표시 사용
111쪽
T. aliae a diabolo narrant per aerem transportari sese, aliae in baculo se equitasse, aliae hi eis, aliae pegaso, aliae icopis esse vectas. Nec minor est sagarum et magorum dissensio in ipsi eonvivii ratione: alii, simul ad coetum aceesserint, epulas jam adesse, alii, salutato principe saltare omnes, post saltationem coire omnes eum diabolisi tum demum epula- .m, facto eonvivio domum discedere; alii, post saltationem iii reum igne absumi, de eoji
rinere singulos capere, nulla epularum mentione facta, narrant. Eodem modo. in aliis etiam, quae pertinent ad concilium istud, variant ; quae exsequi nil attinet..Ιn e
stasin sese abripi plurimae magarum fatentur. Transeamus ad magiae philosoplueae ac theo hicae genus alterum. Scholastiei
aetatis secundae, magia omni ab Academia Parisiensi inter liaereses et impietates relata, nee audentes ab ejus diseedere decretis, prorsus ab ea abstinuerunt, altumque de ea est apud eos silentium. Renatis autem seculo XU. litteris, et Medieeorum liberalitate invitatis in Italiam Graecis, capta Constantinopoli extorribus, magia philosophica caput iterum extulit. Fuit namque inter primos ejus propugnatores Marsilius Ficinus, qui Platonem quanquam cuperet unum videri se sequi, more tamen ejus aetatis Eclecticis ma. gis, quam ipsi savebat Platoni. Is edito Platone, ubique Alexandrinorum de magia et aecella ad Deum inculcat sententias, magno conatu magicas artes defendit, eum intinem edito etiam Plotino et Iamblicho de mysteriis Aegyptiorum, eui ex aliis ejusdem farinae seriptoribus excerpta adjecit; scripto etiam de vita eoelitus comparanda libro, ubi Plato. ni coriam nugae omnes maVopere, sub ingentum mysteriorum titulo, defenduntur. Hunc itaque magiae philosophicae ante signanum, primumque auctorem jure ausim assi mare. His iungebat Ficinus astrologiam quoque divinatricem, astrorumque in omnia .haee inferiora potestatena , ut videre est ex eius libro de vita coelitus comparanda. Iig-dem superstitionibus savebant etiam, qui ab Arabibus nua hauserant, medici maxime, unde factum, ut nihil per totam lianc aetatem esset astrologia potentis, praesideret in con liis principum astrologia, adhiberetur teres aegrorum astroloῆia, consuleretur in agris eo-lendis, aliove quocunque negotio astrologia, nec obesset ei, ii plurimi ejus innotescerent errores. vio referendum inter alia, quod simillimum est rei nuper apud nos gestae, vaticinium Stasseri astrologi gravis limi de totius Europae inundatione a. I sa 4. even
tura, quod dici vix potest, quot quantaque ridicula prae timore homines coegerit perpetrare. 'l opem tulit ei haud ira multo post Ioannes Reuchlinus, qui, eum de mysteriis philoumhiae occultioris apud Graecos seriptores multa legisset, essetque praeterea Hebraice doressimus, eruturum tandem sese ea ex Hebraeorum libris Cabbalisticis, quorum summa fertur antiquitas, . sibi persuadens, philosophiae Cabballiticae operam navavit, cujus ope mira multa posse patrari, et ad aecuratissimam rerum omnium perveniri eognitionem, libris de verbo mirifieo et arte Cabbalistica editis, conatus est demonstrare. llo idem sere tempus utramque diseiplinam Eclecticam et Cabbalisbeam eo-pulavit Ioannes Pleus Murandulanus, qui miris laudibus extollens Cabbalistas, multaque de lanima disciplinae tum antiquitate, tum origine sacra jactans, multos in rei novae ad-
112쪽
riurationem', ut solet, rapuit. Copulata; semel distiplinae, nainae quaὁini rapitione junctae, ex uno dubio procul fonte manantes, solo habitu a se invicem dirime, in amicitia et foedere manserunt deinde, ae philosophiae unius habitu indutae ad posteros sunt propagatae a Franc. Georg. Veneto, apertius jam de haurienda e Deo omnium re in aecuratiore cognitione, spernendisque humanis adminimiis disputante. Quae per ambapes, ne riderentur metuentes, doeebant antiquiores, fiamma orationis tandem Itabertate, et seposita verecundia omni, profitetur Henrieus Cornelius Agrippa. Is editis de philosephia occulta libris, magiam defendere eonatus, quae nque apud Platonico . Cabbalistas, Arabes, Scholastieos legerat, operose congessit, theosophiam, astrologia
verborum et amuletorum effraciam defendit, et quo magis litterae omnes aliae prae the sophia contemnerentur, hujusque super omnes emineret splendor, in libris de ineertitiudine et vanitate seientiarum, in disciplinas omnes summa aeerbitate, argumentorum potidere exiguo, saepe nullo, invehitur. Infecerat Agrippam his opinionibus Trithemius, astrologiae ae magiae deditus vehementer, ut videre eis ex ejus de undecim sophorum
sigillis et imaginibus, nee non de daemonibus libria, mihi ob raritatem nunquam visi Multa insuper de atro Agrippae cane, eomite eius perpetuo, et genio si inui familiari
vulgus, ut solet omnia hominum artibus studentium ieeretis augere in majus, aut odio
stimulatum fingere, stupenda, at ex ae ratioris philosophiae deeretis salsissima, ferebati Hos semio XVI. seeuti inter Britannos Theophilus Gale, Rudolphus Cudisorthus, Henricus Morus, quorum Morus praeeipue eandem cum Agrippa ingreditur viam, ceterum multis post se Agrilinam parasingis relinquens, et ingenii aeui M'. exceptis
Cabbalistarum somniis, eum viperans. ta sordere seeulo Xv. litterae hactenus traditae . hominibus eoeperunt, nova omnia, inaudita, mira cupientibus, et ad si em nescio quam erectis, fore ut omnium rerum conversio esseeretur, et univers totius sietes mutaretur. Fuit nulla serme aetas vaticiniis et revelarionibus magis reserta; eumque plurimos rerum praesentium taederet: brevi adsuturum mundi finem, elamabant omnes. Horum alii sanctitate vitae adeptos sese vaticinandi donum existimabans, alii divinatione per numeros Cabbalistarum instar utebantur. immo viri cetera eruditissimi in fiet sese his nugis patiebantur. Hi omnes, quorum etiam libri magnam partem exstant, documento sint nobis, ne quis temere agendo prωeetam risui sese exponat, aut prophetis recentioribus fidem habeat. Invasit eademaee, antiqua si eruendi, nova omnia invehendi cupiditas, primum ἱnter medicos The phrastum Paraeelsum; eui cum in arte medica et chemica nonnulla prospere cessissent.
essetque aeeuratiorem medicamentorum quorundam cognitionem adeptus: omnia jam
vertere sese posse ratus, strepitu ingenti, jactantia haud minori et mentiendi impudentia, theosophiam eique conjunctam magiam, cum astrologia, aliisque nugis horum similibus, propagare est aggressus. Is Pythagoram, Apollonium Tyaneuto, Iamblichum, quique
alii exstiterunt inter antiquos, fraudum architectos imitatus, mira de se jactavit, iisque, eum in sanandis quibusdam morbis. hactenus multum medicis negotii facessentibus, in gna polleret dexteritate, fidem apud homines paullo rudiores, et in ejus admirationem coeco impetu abreptos, secit, ut nihil serς non posse et sicere ab his crederetur. Quo tinsi factum, ut nulli plura debeat theosophia ac magia philosophio, sique etiam hodie
113쪽
oratione adeo incompta, rudi, obscura, armamentis adeo levibus, ut, nisi opinio praejudieata ingentem suo his latere sapientiae thesaurum hominibus persuaderet, ad nugas aniles et sermones rustieorum jamdudum maxima librorum ejus pars esset detrusa. stant Theophrasti de Pygmaeis et Salamandris libri, ubi nova spirituum genera in lucem protrahuntur; de arte praesaga, de sagis et earum operibus, de philosophia oeeulta, de philosophia sagaci, de ratione omnis altronomiae, archidoxis magica, in quorum ultimis de Talisinanibus ad varia morborum genera sabrieandis prolixe disseritur. Reporta verat miram hane sapientiam ex Oriente ςt Asmea Paraeelsus, ubi cum chemica et medica didicisset seereta, e paucis ut solet aestimans omnia, Arabum Platonieos sequentium superstitiones cunctas, nutrimenti instar optimi, bre hianti, animoque ad credendum prono excepit, nihilque medicum posse sine astrologia deinde docuit. Florebant namque Arabes hae tempestate summa medicae artis, chemiae, et astrologiae laude, ut nisi qui horadiisset, posse in arte salutari excellere putaretur. Hine sectum, ut post Paraeelsum. quicunque eandem affectabant celebritatem, opus sibi esse magia credentes, praeter Arabiam et Asrieam, alias etiam regiones magieis artibus celebres, Sueciam, et Lapponiam. Saxonis Grammatici et Olai Magni fabulis splendidis ad summam evectas celebritatem, sibi judiearent adeundas. Gloriabatur Paraeelsus, sese numinis summi inspiratione cumcta didieisse, ut solebant ante eam Lullius, aliique. Haud longo post Paracelsum inter vallo actibus iisdem inclaruit Leon hardus Thumeisserus, quo utebatur medico Ioannes Georgius Elector Brandenbur eus, i s II, iisdem serme itineribus, artibus, ejusdem a gumenti libris eelebritatem adeptus. Is magus itidem habebatur 'n, inspiratione di viana omnia se didicisse gloriabatur, ''I in rebus, quibus incantationis aliquid lubesse suspieio erat, consulebatur t), divinationes astrologicas litteris mandabat, artemque eam libria hune in finem seriptis vehementer eommendabat, Nὶ fabricandis talis manibus operam dabat, Ne verbo, superstitionibus magicis totus erat insectus. Hinc factuna, ut mira de eo api ad plebem spargerentur, cum tribus monachis atris eum eo enasse, diabolos crystallo
habuisse in elusos, avem aquae mersisse, quam pisces cinxerint natantes, et quae sunt alia. Haee tamen euncta demtis mendaciis rediam thue, diabolos esse seorpiones oleo inditos, avem vitrea inclusuineavea, in aquam fui se mersain, vitro ab liominibus stoliadis non animaduerso. I Sub seculi XVI. finem eadem theosophiae fama inelaruit Jacobus Boelim, philosophus Teutonicus dictus a sectatoribus, quasi nullum tulisset, quo glorietur, praeter hune, Germania philosophum, essetque prae eo ipse
etiam Leibnitius nullus. Hie asseveratione ingenti, ad Dei ipsius admissum se intuiti nem, assimat, quin eo progreditur saepe insaniae, ut qui se non sequatur, fidem sibi non habeat, aut ridere etiam sublimis sapientiae mysteria audeat, cum igne aeterno iri consumtuin, jurato assirmet, et missu in lese a Deo ad generis humani salutem glorietur. Uti tur praeterea orationis genere ineondito adeo et obscuro, ut uno plus Oedipo ei sit opus. Imbecilles et meticulo ios multorum hia artibus animos cepit, quibus vel ipsis litteris saeria
114쪽
non plane est hospes, mihil eum a C rre novi, aut quo intima reruni natura m igis α eludatur, hausta esse omnia ex Cabbalistarum et Platonicorum sotianiis, facile in--telligit, admistis modo voeabulis cheiraicis, ad tegendam Dauilem. ut adeo magnifica Boetiirati sapientia, profundaque cognitio rerum, in inanes tandem sumtis . veri,itrui
qu praestigias abeat. Boelimium inter Britannos secutus est Io Pordape; philosophiamineosophicam poli eum propagarunt Heli Dontus, Petrus POiret, aliique quorum nomina
Ciam itaque multi passim degerent theosophiae asseelae; in eum tandem principio roseae eru seeuli XUll. res sunt deductae locum, ut de societate i ter se ineunda, foedereque jun- gendo cogitarent, quo magis excoleretur id philosophiae genus, et ad culmen tande in perduceretur. Id qiiod libro Valentini Ai iureae, eui titulum feeit consessionis fidetiti aternitatis Roleae crucis, est effectum. Narrat consesso, csse philos,phiae genus alia nod arcanum, societati cuidam traditum servandum a Fratre Rolenkreuci. qui peragra tis multis regionibus, et philὀsephis genuinis in Arabia, Libya, et ubicunque degerensi
aditis, miram ac profundissimam rerum cognitionem inde reportarit . invitam ergo Omnes, ut hujus thesauri fierent participes. Ad alliciendos autem credulos, superstitiolos, et sanatims quoscunque, inflatis quam maxime potest buceis addιtr aurum, argentum, ceterasque opes vilipendere societatem, esse ei ingentes auri argentique acervos, unde et principibus queat largiri, quantum voluerint, omnia enim metalla sese posse vertere in aurum purissimum; porro quae uiso vulgares maximi sacerent, familiaritatem cum spiriatibus, aliaque miracula, levia a societate existi inari, adspirare eam ad longe mainra, a curatam rerum omnium et abditissimariam cognitionem, scientiarum omnium restaura. tionem, humani generis emendationem, Deique ipsitis contemplationem. Hac proii iiDsorum magnificentia capti haud pauci, nomen lectae dederunt, indeque factum, ut hodieque magna sit ejus locietatis auctoritas, omniumque bonorum existi inetur finis, si cui contigerit horum secretorum fieri participi. Hi sunt, ni fallor, maxime, qui magiam, alchimiam, theosophiam, hodie masso eonatu, ingentique librorum quotidie prodeuntium numero defendunt, qui fabulas sere omnes et niyiteria, ne a ipsis quidem intellecta, in scenam reserunt; qui libris ipsc nocte obscurioribus, quod superest sensus communis et sanae rationis pessundant; qui philosophiam, tot seculorum laboribus elaborarum, et ad fastigium haud spernendum adductam, calumniantur, et in odium ae invidiam adducunt; qui, si fuerint superiores, quod Deus avertat, omnem tandem sensum communem, talecticorum apud Graecos et Latinos exemplo, sunditus delebunt, literasque
omnes ace oratiores exscindent. Vidimus huius rei documenta admodum illustria amaa 4 annos, Gasse ero et Sebroepsero a partibus duabus Germaniam aggredientibus, ait ro miraculis et exorcismis, altero magia et theurgia, In finem tamen eundem, ut tem re quasi evenientibus his, eo magis perverteretur senses communis, foras eiiceretur ratio
sana et philosophia. Quibus exulatum missis, quocunque liberet, sperabant tele impuI-suros homines, id est, ni fallor, in ovile religionis Cati olieae, siquidem et Schroepferus ea tholicum sese sacerdotem profitebatus, inque caerimoniis magicis ritus ea tholi eos ad. . hibebat. At, quae singularis tum temporis suit Dei providentia, virorum proborum et saluti generis humani student lim opera, librisque haud paucis in partem uti ai I. quescriptis, effectum tandem cst, ut inrisum sol erentur spectatores, aliis interea deceptos
115쪽
sese indignaritibus, eoque ipso tautioribus in posterum sanis. Ille enis omnia liaee
fraudes meras, ne callide quidem satis tectas, suis aliorumque verbis docuίt Seiralerus, eollectis quae in utramque partem disputabantur. Nil illo tamen secius causam nondum deserunt, qui magna librorum obscurissimorum multitudine hominum ingenia student obtundere. Superstitiones astrologicae ad Ludoviei usque XIV. Galliarum regis aetatem tenuere, qui astrologo adhue utebatur, cujus consilio i inpulsus parum abfuit, quin instituto collegio astrologorum totius sese Europae risui exponeret. Has nugas Baetius praeeipue edito de eometa libro e scholis philosophorum et hominum politorum animis proscripsit, eum essent ante jam a medicis cordatioribus explosae. Paucis oemum abhinc annis eealendariis elici sunt coeptae. Uatieinandi genera alia, per numeros, pereest4sin, paullatim desierant, nee posse prae irrisione prudentiorum reviviscere credebantur, cum Zie-hen, eabbati meis aliisque id genus nugis ratione sana spoliatus, ingentem terrae motumae inundationem masnam Germaniae pasti est minatus; et quod magis mirere, aures patulas, mentesque eredulas invenie haud pauos. Desiit tamen fabula, ut omnes, quae praecesserunt, inrisum. Non desuntnihilominus, qui vati einiis similibus hominum mentes terrent, quod argumentum esse repuerascentis ingenii humani haud leve videtur. Tot
enim tantisque experimentis docti qui non resipiscunt, hi ad pueros profecto proxime a cedunt. Non esse autem vana quae dixi, doeumento sani Galli, apud mos philosophia omnis severior beet, Britanni, inter quos Monboddii et Boetimii setratorum opera, paulatim exstinguitiar; nos denique Germani ipsi, quibus pavet modo supersunt phi
losophi genuini, quique philosephiae severioris semper laude norentes, nihil sere, quod
paylo in accuratius scriptum, legimus. Ne quis autem putet, me odio acerbius in magorum invehi et theosophorum genus; Bruckerum adeat, eadem sere sentientenνη; argumenta, quibus in hane sententiain sum adductus, infra videat.
116쪽
i ARGUMENTA QUIBUS IN UTRAM FE PARTEM
DE ARGUMENTIS PHILOSOPHORUM ANTIQUORUM AD
u n ut artem magi eam posse aliquid esseere, nee esse prosius inanem, primi credido. rum, quique primi de ea scriptuin is liquid reliquerunt, nullis utuntur argui, mentis, aut dubitari hac de re non posse eximinantes, aut non egere demo ,- stratione, quod communis hominum persuasio et experientia satis docet. Minavit nai que omnis de magia peisuasio ex opinionibus vulgi, pristinae barbariei debitis. Unde idem aecidit ei, quod reliquis hominum opinioni hus eunctis, quae absque demonstrati ne axiomatis instar primo ponuntur, dein, ubi dubia ab aliis moventur, argumentis de anum suleiuntur. Est itaque experientia antiquissimum, quo nititur ars magica, argu mentum; quod eum magni hodieque habeatur ponderis, sitqtie revera unicuin, eui reliqua innituntur omnia; eum praeterea haud satis id alibi legerim exeus suin: liceat mali. hoe loco, quid de eo judicem, asserre. Experientiam dicunt docere, naturas corpore vacuas hominibus saepius comparere, esse qui multa vaticinentur, qui mira edant multa hominum vires superantia, qui eum spiritibus, eum Deo etiam ipso versentur familiariter; posse adeo arte aliqua haee ab hominibus parari, nee vanam esse magiam omnem. Id qui dicunt, largiuntur simul, vires naturae, corporum, animi humani haee superare, adjuvari in his homines a naturis quibusdam praestantioribus, viresque eis naturae auel rem largiri extra communem hominum seriem, esse raros hujusi di homines, remque ipsam paratu haud sacilem. Iam quodcunque naturae excedit ordinem, quod quotidiana non docti experientia; id aratimentis et experientiis eget longe aecuratioributi, quam
uod fieri quotidie aut saepe videmus; quo enim quodque est rarius, insolentius, eo di ficiliores nos oportet esse in adhibenda fide. Αeeedit, quod facillime hae in re homines cillantur ipsi, immo decipi quasi cupiant, arrogantia omnibus insita, desiderioque supra . reliquos eminendi, in errores eo indurentilius, ue esse superis sese eordi, diligi a spiritibus, e lexissimis etiam indiciis iis persuadentibus. Denique impostores, famae et auitoritatis avidi, lucri cupiditate aut fame stimulati, de industria in errorem plurimos indu eunt. His itaque de eausis virum decet gravem et prudentem, in his eredendis esse dissicilliamum, et priusquam adsensum iis praebeat, ut omnia sibi exhibeantur, quae disciplii in
uescribit logica in eapite de fide hii lorica, postulare. maenisi adsuerint uumia, ndein
117쪽
m ira ejusmodi edentem vidimus ipsi, quaque posse nos ea patrare ipsos, nobis constat. Ad experientiam quod attinet alienam, quamque sando tantum audivimus; liane nullius hae in re esse momenti, facile apparet: sive enitri auctores longo temporis aut locorum a nobis intervallo distent sive nobiseum vivant; nunquam praestare nos ab omni erroris metu securos possunt. Qui ante multa vixerunt seeula aut multos annos, horum revorari auctoritas ad examen sat accuratum nequit, ut constet satis, fallere eos aut noluisse, aut non potuisse. Antiquitas enim, venerationem rebus et pondus addens, hoe loco elevat res, ob eam maxime causam, quod antiquitatem canam multarum fuisse rerum rudem, multa vertisse in miraeut causarum ignorantia, credulam praeterea fuisse et superilitiosam, extra omnem est positum dubitationem. Major est procul dubio eorum, quibuseum vivimus ipsi, auctoritas, cum exploratu sit sicilius, an tallere voluerint, auelociterint; nihilo innien secius et his non arbitror credendum. Etsi enim, eos viros esse onos, argumentis sat certis queamus persuaderi, vix unquam tamen doceri accurate polia sumus, an ipsi erraverint, aut in ei rorem sint inducti; ut adeo simplici eorum assertioni fidem habendam, qualescunque fuerint, prudentes, sapientes cetera, ea utique, equidem negem. Prudenti sit 5 enim et eantissimos hae in re errasse, experientia eonstat; praeterea, qua in re nobis non debemus credere, ut mox ostenderiar, in ea aliorutri auctoritati eo minus est tribuendum. Qitae si quis vir bonus ceteroquin ae prudens, cui
aliis omnibus in rebus sidem jure non denegamus, inirmet, se vidis te spectruin semel. etiamsi addat audisse se idem, i inmo tactu etiam percepisse; non censeo id propterea statim esse credendum: seri enim potest, et factum revera haud raro est, ut, qui notas
etiam in corpore dei nonstrarunt a daemonibus vel spectris impressas, tamen terrore auet
morbo ingruente, subito snt decepti. Si quis aisrmet etiam saepe sibi apparere spectra, nec afferat alia, unde constet, phantasiam in errorem eum non induxisse, res ignotas sibi ab iis demonstratas, periculum eorum ope vitatum, in quod dubio procul alias incurri siet, aliaque ejus generis, quae suis viribus assequi nullo modo potuisset; fidem ei censeo de-n gandam. Quin ne si semel quidem a genio moniti perieulum sese narrent effugisse, aluingens bonum adeptos; propterea tamen, ni saepius accidat idem, revera apparuisse ipsis genium seu spestrum, non existimandum; fit enim casu saepe, ut spectri apparitici et periculum vitatum sese excipiant, nee quorumi alterum fit post alterum, ea alterum esse alterius causam, statim licet concludere. Idem locum habet in his, qui genium habere sele familiarem contendunt, nec ostendere tamen eundem aliis valent, quod factum esse legitue rariss ine. Lusum esse id phantasiae semetipsam decipientis, certis constae exem is; quare ut demonstret aliquis, reipsa sucum se sibimet non facere, proferat do-eumenta rerum alias sibi ignotarum, aut quod majus est, alios ante eum homines cunia os latentium, notitiae accuratioris intimae rerum naturae, divinationem seriirorum si
pius repetitam, semperque certam, quaeque sunt his assinia. Qui enim nova doeet, adeo a reliquis hominum aliorum notionibus remota, ut derivari inde ratiocinio legitimo non pquierint, eum e sente haurire sublimiori, non licet insciari. Qui semel aut raro fulmra accurate praevidet, ei statim propterea fides non habenda; casu enim, ae sagaeitate quadam naturali nnilia saepe ex vero praedici intur: is modo admitti ad spirituum fami liaritatem existimandus, qui saepe, ita ut nunquam saltatur, quae praevideri prudentiae
oue nequeunt, ex Vero, absque ambiguitate verburum ulla, accurateque vaticinatur.
Qui divinauonibus operam nὸvant, multaque edunt uiiraculat eos Venam dicere nonnum
Experieti. trae aliise e fides hae in ranon est Lm
118쪽
sr P . neeesse est, immo seri interdum phtest, ut serie en nilaua saepius vera praedicant, ut in talorum lusu eundem saepius non sine admiratione redire jailum videmus. ΑΗἰς manti denique sese pollere vi quadam, verbis eertis, aut preeibus ad Deum fusis, ali que quavis ratione mira patrandi, licet ipsi tines smus eventuum inopinatorum, et ver. bis respondentium; non tamen statim ad tribuendam huic homini potestatem eiusmodi, nos patiemur induci. Morbi namque haud pauet et infirmitates, sola imaginatione v .hementius mota sanantur, id quod infinitis mediet exemplis eonfirmant; unde nihil mirum , hominem magna praeditum auctoritate, morbos haud paveos verbis, amuletis, . manuum impositisne, sanare. Quae praeterea non efiicit imaginatio, proficiscuntur, haud raro a casu, quem callidita, hominum, aut superstitio haud raro in utilitatem com
vertit suan . Quantopere hae in re in errorem hominea inducat sophisma illud a toxicis ductuin, post iide ergo propter hoe, diei vix potest; quo etsi toties se delusos videant homines, quotidie tamen ei iterum sese praebent decipiendos. Si eui ad nutum semel aut iterum pareant tempestates, venti, marium impetus, alia; non existi inandum si tim, hane esse horum causam, sed inquirendum, an semper idem eveniat: quod si enim vel semel eventus non responderie verbis, aut juss hominis mirifici, rem omnem deberi rasui et fortunae, satis elucescit. N. Deeipi et errare in his rebus est Keillimum. Noctis obseuritate et lunae lumine im.- ' quae in oculos incurrunt, alia prorsus videntur, simul loeo Upareant insolito, aut inopinato sensus seriant: multa ergo alia longe videntur, ae revera sunt, mulsam phan - iritim tasia nacta est lieentiam fingendi res, qualescunque lubuerit. Sub nomin porro morbi . ' ' omnes ingraveseunt, aut latentes morborum eausae vim suam exserunt: immo ob leves
etiam mutationes internas in morbum non erumpentes, organa sensitum, nullo strepitu aut motu externo agitata, vehementius quatiuntur; sub noctem aut noctu ergo multa,
quae nuspiam sunt, oeulis et auribus percipiuntur. Ne propriis itaque oculis quidem aut auribus nuctu credendum, et quod majus est, nee tactui, nisi, quod fieri rarissime
. potest, animo tranquillo et a metu omni vehementiori vacuo, ad rem visam accedamus contrectandam. Sunt, qui morbo laborantes melaneholieo, hypoehondriaeo, similibus que aliis, multa saepe reririn, cluae nulla sunt, simula era cernere sibi videntur, aliosque haud raro inducunt in errorem, cum sit eorum morbus adeo occultus, ut tempore Vix
durcumo queat eognosci, qui eo laborant ipsi id ignorent, omniumque maxime sese iudicent sanos. Hane itaque ob causam ne nobis quule in ipsis eredemus, ubi saepius vid
bimur nobis naturas eorpore ea rentes cernere, aut familiaritatem cum iisdem iniisse.
Nee fidem etiam habebimus nobismet ipsis, ubi ad nutum, votum, verba, videbitur 'nobis natura obedire, 'nisi persuasum habeamus experimentis plurimis et saepe repetitis, casui nullum in his esse loeum. Solemias autem noliri amore decepti, aut Deo prae edi,
raris nos esse eordi in animum indueentes, si post preees ad Deum Bais, quae optamus. Iereniunt; si praeter spena et opinionem e magnis emergimus dis ultatibus, aut calamist ratibus; si sutura nonnunquam securate satis divinamus; quorum illa absque precibus etiam nostris evenissent, hoe easui debetur, et phantasiae cuidam motui irrequieto, res plurimas absque ordine pereurrentis, aut melamholiae, aut hypoehondriae etiam insub tibus, sumisve e cibis male degestis in rerebrum adstendentibus; haec omnia, quorum albtenim fit post alterum, fieri propter alterum nobis persuadere. Quicunque reputaverit secum, quam siciis imore is uis, quantopem ergo homini eauto ab errore sbi se ea. vendum;
119쪽
vendum; et quo magis quicquid est ab experientia eommuni remotum, eo validioribus
debere arguaientis demonstrari: eum non metuo, ne nimiae in his me severitatis aut
incredulitatis etiam sit accusaturus. Sunt vero alii, quorum fides adeo infirmo stat talo, ut a quovis vento impellatur, aut natura in visiones et somnia proni, hi dubio procul nihil clamabunt posse experientiam demonstrare, simul adeo coeperimus esse in argumentis itide ductis diui es ac paene morosi. Hos rogatos equidem velim, ut quae de fide lusoriea doeet disciplina logica, accurate perpendant, regulasque logicorum huic negotio applicent, simul autem huc respiciant etiam, rem quamcunque, quo est ab experientia communi magis remota, magisque adeo probabilitate per te destituta, eo majorem ostulare severitatem, ac ut ita dicam, morositatem. In eum ubi sese induerint animi lia. itum, animoque simuli quaecunque seruntur de geniis, spectris, vatibus, geniis familiaribus, ad Dei conten plationem adiitissis, miraculorum auctoribus, verbo, magis qui . buseunque qui sacrarum litterarum auitoritate tales perhibentur, semper excipio per. .currerint; nihil reperiri in his omnibus, quod fide sit dignum et, ut pareit, auctoritatibus stabilitum, meeum concludent. Ad me quod attinet, lectis compluribus ad id demonstrat in compositis libris, studiose, qui accurate rem demon lirarent, quaesitis, ni- 'hil mei Ar invenisse, quod satisfaceret, aut ad extorquendum assensum, visum sit idoneum. Qui habere se putat meliora, certiora, profesat ea, nec invideat publieae militati, id tamen ante rem susceptam probe teneat, a regulis logicis ne latum quidem unguem esse sibi discedendum. Missis, quae ab Aristotelicis et Epicureis eontra magiam disputata supra commemo. Enniaravimus, utpote hypothesibus ipsorum, non argumentis ex ipsa rerum natura ductis, tentibus; de argunt sunto Ennii suo jam loco allato pauca dicemus. is tui temporis ma- umin hos ae divinos, opes aliis et magnifica omnia proinittentes: esse nihilominus egenos ip-os ae famelicos, praeclare monet. Idem olymis aevi ad hune usque diem historia doeet; s quorum enim e elebrabantur opes, unde sint partae, temporis sere semper diuturnitas et investigatio curiosa aperuit. Magnopere Calliostri nuper laudabantur sumtus in egenos facti, cumque, unde vitam aleret, non constaretu magus habebatur tum mus: at in ellectum est tandem, unde manarint ejus divitiae. Iisdem artibus usi sunt ante eum multi, studiose, unde asilueret ipss pecunia, celantes, eoque ipso famam artium occulta
rum, et naturae superantium vires, aucupantes.
Quibus ante Plotinum argumentis causam magi defenderint, non eonstat; hie, ni Plotiat reprimat adversarios er commendet artem magicam, rationem subducit ita: unum cum si animal; unam qui que habet animam, ad partes ejus omnes pertinentem, easque pervadentem, et lit ille est nobis aliisque quae novimus animalibus, quorum pam es etsi locis diltantes, animae tali en respectu omnes sibi sunt vicinae, ut quae uni eve-miunt secunda aut adversa, assiciant etiam reliquas, torique animali aut prosint aut noeeant Ut igitur in nobis laesa aliqua parte externa, reliquae omnes et torum animal
sensu doloris asseiuntur, et quod uni parti est adversutia, laedit.etiam reliquas; ita in iniverso senius quidam ab una ejus parte manat ad reliqnas, locis licet dissitas, verbo, init quidam inter omnia quae linat in niundo consensus, quaedam syit pathia; unde fit, mi laedere aut juvare per partem aliam possimus etiam quae longissimi e iunt remotae.
120쪽
Universum porro erem si ordinatissinium et simile elioreae, ubἰ motus euiusque respor, dent motibus alterius, possintque a rei perito alter ex altero explicari; divinare etiam ex iis, quae jam fiunt, futura licet, maxime autem ex astrorum motibus et situ: amaenim, cum sint dii, gubernant mundum, suntque instar eius, qui praeest saltationi, nutuque aut alio corporis motu, quae sunt iis iacienda, signifieat. Quodsi igitur omnes mundi
partes pervadit univerit anima; vivere omnes necesse est et sentire. Nee obstat, quod multa nubis videntur vita carere, aliter enim quodlibet vivit in se, aliter in toto, undet sit, ut vitam denegemus omnibus, quae moveri per se et sua sponte non percipimus, ed- si vita sint praedita occulta, vivensque omne constet e partibus sensuum nostrorum judi, cio non viventibus. Quod si porro omnia ad unum aliquem sunt finem ordinata, quaecunque eveniunt, esse futurorum si na recte sequitur. Neque tamen omnia e rationibus manant seminalibus id est, viribus brutis et mechanismo, quod lenim antiqvirationes vocant seminales, λογους --, id commode nos. mechameam diei inua elementorum coinpositionem, partium situm et figuram, unde cetera secundum compo- .sitionis et mechanismi leges sequuntur, ut e seminibus procreantur plantae, arbores, Vipraeformationis et mechanismi latentis his namque non insunt, quae praci Matione fiunt seminales, quaeque a materia rudi pro fiet seuntur. Sunt causae rati nilui seminalibus potentiores, multaque a superis in nos manant et ab ipsis dispensantur. Nihilo tamen secius ex essectu cognoscitur eausa, quod sequitur, ex eo quod praegressum est, esimplicibus compositum, omniaque ante quodam modo signifieantur. Hinestaque, qua ratione fiant praestigiae, incantationes, veneficia, facile intelligitur. Propter sympathiam eni in retaim et consensum inter se mutuum, et antipathiam, id est, contrarietatem virium, similia inter se eonsentiunt, dissimilia sibi repugnanti . Per veram namque magiam, id est, rerum in universo amicitiam et pugnam, multae fiunt sponte praestigiae et incantationes, quibus animadversis usi sunt homines ad artes magieas exercendas Philtra sunt exorta, adhibitis rebus, quae insitum habent amorem, animasque alteram ad alteram attrahunt; utuntur etiam figuris vires quasdam habentibus, se quoque ipsos certa quadam ratione figurantes, id est, gestibus et motibus corporis absque verbis vires ad se attrahunt. In cantationes, vocum melodia, aliaque his similia vires attrialiunt, eodem prorsus modo, quo voces flebiles et accentus ad miserationem compositi, animam Nostram movent. t Preces ejusmodi et sermulae magicae propter eandem lyin pathiam esse tendi vim habent. Quemadmodum enim mota parte unius chordae inferiori, in vetur etiam superior, immo propter concentum mota chorda una, altera saepenumero sonum edit, idque evenit chordis lyrarum duarum; ita in universo secundum rationealiarinonicas salto, ex similibus sibique cognatis condito, propter eandem causam, alia ab aliis mutantur, etsi locorum distent intervallis. in Universum porro eum sit animal unum, nobis hac ratione simile est exilii inandum, unde ut laesa parte aliqua ex aliis
accurrunt et attrahuntur vires ad lianc juvandam, utque corporis nostri partes mutuo se auxilio muniunt; ita in universo, vires etiam superiores et majores, ab alia in aliam partem derivantur, licetque ineantatoribus, praestigiatoribus, magis, caerimoniarum
ope ex aliis mundi partibus vires in se derivare humanis majores et mirifieas. tit) Hine in daemonas multum etiam possunt artes magicae, hi enim memoriae et sensus non sunt i