장음표시 사용
331쪽
'dextro in s ii strum per pulmonalem arteriam transitus, eor sin Istrum ius. scientem sanguinis copiam accipiet, quam per aortam, ψmnesque ejus rau. mos propellet: unde ea lor ad extrema usque aequabilis erit, & ob me hiles humores: &'pervia vasa , humiditas, mollities, laxitas in toto corapore aderunt. Omnia autem haec signa collegit Uppocrater I F I dicense Sunt autem bare bina, morbum ipsum facile ferre , ex facili spirare , dolorem sedatum esse , facile sputum extussire, corpus aequaliter molle, o calidum Vaparere , m stim κοn habere e urinas , deiectisnes , fomηos , o Ddores , uti scriptum G, FnDιa bona succedere. Haec enim omnia si contigeriise, uon m rietur bomo. Deinde pergit enumerare illa fgna, quae summum periculum
di mortem in hoc morbo notant; de quibus L 8a6. dictum fuit, & postea adhuc quaedam dicenda erunt. 83 I. A Bit in alium morbum, pendentem ex natura inflam-
TA. mationis, vel ipsius pulmonis, prout sua hinc pro.
Sequitur jam, ut considerentiar varii exitus, quibus peripneumonla in alium morbum terminatur. Cum ergo peripneumonia sit vera inflammatio vide g. 8ao. , omnes inflammationis exitus in alios morbus, & hie locum habebunt; suppuratio nempe , sanaraena , & scirrhus. Verum praeter haec& alii morbi peripneumoniam sequi poterunt, quatenus per inflammationem, ejusque sequelas turbatur propria puImonis actio, quod summopere notan dum est. Pulmo enim aerem inspiratum exeipit, qui deinde . exspirando ex. pellitur; sanguinem corde dextro pulsiam transmittit in cor frustrum, illum isque in hoc transitu sie mutat, ut aptissimus fiat exercendis actionibus cunis inis , quae humorum effracta absolvi in vita, & sanitate possunt sti. Simu Ietiam constat . ex Physiologi eis, chylum, ex ingestis cibis, & potibus par tum, sanguini venoso mistum in vena iube lavia, illico per pulmonem tranis sire, Sc in hoc transitu cum sanguine aequabilissime misceri, atque repetita pulmonis , 3c arteriarum actione acquirere indolem nostrorum humorum rubi ergo pulmonis actio per hunc morbum, ejusque sequel f turbata, vel imminuta fuit, poterit tota vita manere dissicilis respiratio Ili 3 ρ. . Dum impeditur sanguinis cordis dextri transitus per pulmonem , non poterunt venae a capite sanguinem reducentes se evacuare, unde sapius peripneumo ἀnia in lethalem phrenitidem mutatur s. 826. . Cum . autem in hoc morbo turbetur actio pulmonis in sanguinem,&chylum per ejus vasa motum, P terit impediri nutritio; unde macies, & debilitas summa g. 833. : simul. que poterunt ob eandem rationem mutari omnes secretiones, & excretio. nes fluidorum, adeoque & oriri innumera sere, quae inde pendent, mala. Singulatim nune eons derandi veniunt per i pneumoniae exitus in suppura. tionem , gangraenam , & scirrhum s smul tunc notabuntur symptomata praecipua, quae haec mala comitantur . , S. 831. ν In Proenostieis charter. Tom. VIII. pag. 643. αὶ Vide in Boethisve Institui. Med. S. Oa.
332쪽
s. 33MΗlae primo in suppurationem , mine fit , Mi materies
inflammatoria 37ε. 377. 8a γ , ab ipsa natura rein solvi non potens 83o. , nec arte ementita , tamen blandior 387. , stagnans, calens, pulsa, vascula tenuia rumpit, in pus
resolvit, later coercentia extendendo, vel rodendo abscessum, v micamve format intra quatuordecim dies.
Ubi materies inflammatoria, eompacta nimis. vel in minorum vasoriam angustias eo usque adacta, ut nec resolvi possit sponte, neque se arten si per remedia adhibita, ut vasa iterum pervia fiant. sive per simplicem res Iutionem , sive per evaeuationem materiae morbosae, uti.8 o. explicatum fuit; tune expectanda est suppuratio, si nempe blandior si haec materies aliter enim potius gangraena fiet. Quomodo autem inflammatio in suppua rationem transeat , de qua lege materies inflammatoria una. eum vasculis te. nerrimis, in quibus haeret . in pus mutetur, in Commentariis g. 38 . explis ea tum suit. Cum autem cor, adeo vicinum, VitaIe liquidum urgeat in loca obstructa, pulmonis vasa tenerrima sint, nunquamque quiescere possit hoc viscus , quin imo in hoe morbo frequentiori respiratione agiretur; pater satis, leviorem inflammationem etiam, nisi cito resblvi possit , in suppirationem subito vemere. Unde patet ratio , quare peripneumonia , nisi vehementissima suerit, de subito necet, frequenter hunc exitum sortiatur. Ubi autem partes inflammatae in suppurationem transierunt, & pus inde natum in cavo Ioeo collectum haeret . vocatur abscessus s vide 4o a. sve Uomica , quia a se mutuo abscedunt , quae prius contiguae erant, partes . Prius autem aucta sensim e la extendendo latera mergentia, vel mora , & stagnatione acrius illud factum rodendo vicina , auget cavum, quo continetur, donec sponte, vel per artem rupto abscessu via fiat puri
Dieitur autem formari pulmonis abscessus intra quatuordecim dIes, quia toto hoc morbi stadio ante decimum quartum diem spes est, materiam im flammatoriam vel benigna resolutione in fluorem redigendam ere, vel excretionibus variis sui de 3. 33o. I expellendam de corpore, vel per metastasim de qua vide *-837. I ad alia loca corporis deponendam. Ubi autem periis pneumonia per quatuordecim dies duravit. neque aliquid horum omnium tactum sui re apparet, iure creditur, abscessum in pulmone formatum est e. Aeredit, quod binis primis septimanis dierum eriti eorum numerus & eme Cia insigniores sint, quam postea; uti in Commentariis g. r. r. , ubi de diebus criticia agebatur, demonstratum fuit: adeoque post hoe tempus morbi et .sum minor ratio est expect*ndi excretionem materiae morbosis per evacua. iones criticas . Μonuis hoc si minatre ca) dicens r cuicun a vero per i um iri nou rapsetini suis per sputa prioris us Hebus cista λωσαν enim ic purgationem per sputa fgnificare probat Galeavia: c4 ; sed, o temo i
333쪽
& ad vigesimum secundum diem hoc tempus extendit Hippocris σὶ, ubi habentur sequentia r Quod se decimo quidem quἐnto die piamo issecazar fiserit,
per tussim resereris, convalesis I Fn mims, duos θ' viginti dies issemato. Si enim his diebas tus' sedata stieris , evadis I M s non cesset, serum intem ga, num sputum ipse dulcius videatur. Quod se dixeri , morbus auκaus eis dis, nam pulmo purulentus redditur. Cum autem semper periculosus si ille peri eumoniae exitus , dum in vitali viscere vomica purulenta exeitatur , necessarium erit videre illa signa, quae illud futurum demonstrant, ut caveri possit hoc malum, quaa. tum per artem lieet. Si autem pulmonis abscessus ἰmpediri nequit, iubet indieatio euratoria vide g. 4ox. l. , ut crudum inflammatorἰum maturetur quantocyus ; undedi operae pretium erit cognoscere illa phaenomena, quae docent, re ipsa iam fieri abscessumi simulque utilitatem habebit novisse indicta , quae do , xent abscessiim jam' sormatum esse , ut talia tune tempestive adhibeantur remedia, quae puri collecto exitum conelliare possunt. De his autem sim gulatim tribus tequentibus paragraphis agendum erit.
s. TD flaturum Iaa. demonstratur his observationibus. I: I Si signa certa peripneumoniae satis acris 8as. 8a S. , nec tamen acerrimae gas. ), primo extiterint . a. Si resolutio. ejusque signa 83o- , non satis cito, nempe ante quartum diem, apparuerint. 3. Si symptomata 8as. 8ais. nec sputo cocto , di
Criticis diebus, 3.1. 7. 8. 3 i. 34. evacuato per ordinem, qui sanationem doceat mutatione successiva excreti: nec eductioite cruoris: nec medicamentis, nec victu debito: superata sint .. 4. Verum contra symptomata non pessima pertinacia , cum continuo delirio, pulsu undoso , mollique peImaneaut .
r. Ut iusticere possit aeger eousque, donee abscessus in pulmone gignatur, requiritur, ut inflammatio in arteriae bronchialis finibus haerear, ol in parva tantum parte arteriae pulmonalis; aliter enim pessima illa symptomata , Ne cita mors exspectanda sunt, de quibus 816. dictum suit. verum simul tune adeo compacta debet esse materies inflammatoria , adeo prosunde is adacta in vasorum angustias, ut resolutio fieri nequeat . Talis dicitur periis pneumonia satis atris , nee acerrima tamen. Febris satis imensa, tusseuhiscea, Be irritans, profundiori inspirati me aucta, dum simul calor ad extrema usque docet, non nimis inserinim esse pulmonem, praecipua tilis peripneu, moniae signa sunt. Unde etiam. monuit Hippocrates idi, in suppurationem
334쪽
Vergere peripneumonicos , quibus naturae, o corinis disposti κω bamidae
Λην , quin etiam morbus vebementior.
a. Saenam conditiones requirantur, ut peripneumonia benigna resol tione curari possit, g. 83o. dictum fuit. Signa autem resolutionis Iunt, quod morbi, ex sua natura levis, symptomata omnia minui incipiant absque ulla sensibili excretione, vel metastasii materiae morbosae. Ubi ergo ante quavistum diem tale symptomatum levamen non percipitur, non amplius sperari poterit resolutio, sed iustus metus est, ne in suppurationem vergat inflamamatio . Si enim eonsideretur , impetum vitalis liquidi a corde proximo pulsi in vasa obstructa tanto tempore egisse, patebit satis , humores in meabiles jam sic mutatos esse, ut absque noxa amplius cum humoribus sanis per vasa moveri nequeant; simulque insignem vim illatam esse teneris rimis pulmonum vasis, in quibus inflammatoria materies haeret; adeoque metuendum esse, ne illorum cohaesio jam sic debilitata fuerit, ut extrema obstrus a brevi a vitalibus, & sanis solvenda sint; adeoque penitus impossibilis sit cura per resolutionem, quae reductum fluorem concreti, & m tum stagnantis per vasa adhuc integra, supponit . . 3. In Commentariis g. 83o. dictum fuit , materiam morbi subactam &mobilem redditam, interimque se degenerantem a conditionibus sanorum humorum, ut absque noxa eum reliquis humoribus per vasa fluere nequeat, nisi ea usque attenuata fuerit, ut insensibili perspiratione dimari posset, indigere sensibili quadam evaeuatione; atque ibi notatum fuit, per sputa satis eommodam, & frequentem in peripneumonia fieri mater ae morbosae excretionem; simulque monitum fuit, quandoque & per alias vias expelli.
G ergo nullae tales evacuationes observatae fuerint , interimque maneant symptomata morbi, novimus, materiam morbosam pristinam sedem oceu-Pare, adeoque suppurationis metum esse. Quid sputi cocti nomine intelliis patur, ibidem dictum sui tr quantum autem faciat in morbis, ut certis diebus nant naturae morbosam materiam evacuantis molimina, pluribus dictum fuit, in Commentariis f. r. , ubi de eriticis diebus agebatur. Ideo Hippocrates Iridixit: Si peripneumonia correptus diebus principibus non puUetur, sed spinum,pimita in pulmone remaneant, suppuratus sit. Constat autem ex alio Hippocrinis textu , ad praecedentem paragraphum citato , hic intelligi issam purgationem , quae per sputa fit. Patet autem simul, morbi symptomata
1 rari non posse, nisi per sputa liberetur pulmo , unde & satis copiosa
esse debent: Suppurati enιm suu , quum minus e creant, quam ad pulmoncm desiuit f . Verum praeterea requiritur, ut successive mutentur sputa in talem conditionem, quae coctionem persectam materiae morbosae indicat,
uti pariter ad g. 8so. dictum fuit. Unde patet ratio, quare Hippocrases 3 qui spatum flavum, eam pauco sanguine mistum adeo lautaverat in huius morbi initio, damnaverit sputum flavum sincerum tanquam periculosum, quia
ce De Morbis Lib. I. cap. 6. IIsid. pag. si . di Libri de affection. cap. I. Ibid
D Hippocrat. de Locis in homine cap. 7. Charier. min. UIL pag. 3έμωὶ In Prognosticis Garter. Tom. VIII. pag. 69. dcc.
335쪽
quia nempe non omnia vasa liberarentur , quae in arcta erant; aliter enita& sanguinei quid in hoc sputo appareret: simul etiam album viscidum, Zerotundum sputum inutile dixit, quia nihil materiae morbosae continet, sed tantum muco, bronchia lubricante , in spissato, & in pulmonis cellulis eo m-
tationem in coctionem persectam tanti se eis Hippoerates, ut, nisi fieret, vix evadere posse aegrum crediderit, licet etiam in longius tempus morbus ex curreret. Sic enim habet cuicunque vera cum bilioso flavo puruleis. tum educunt, aut seorsum, aut permixtum , plerumque decimo quarto die moriuntur, s non mali, aut honi quippiam ex praescriptis superveniat I sin minus, pro ratioue e maxime autem his, quibus septimκm diem agentibus tale sputum ineiapit. Des gnat enim pro parte tantum subigi , & coqui materiam morbo.sam: unde Galenus ιγ pulchre notavit, quod, uti in externis corporis partibus suppuratis , si seorsim pus, & alium humorem tenuem, &crudum fundant, difficilis admodum curatio est; idem etiam in hoc morbo verum sit, adeoque merito tale jutum pro pessimo signo habeatur. Cum autem in periculoso hoc morbo statim a peritis Μedicis adhibeantur efficacissima remedia, uti postea f. 834. dicetur, ut benigna resolutio obistineri, vel adjuvari possint illae evacuationes materiae morbosae, quas natura in hos morbo moliri solet; si omnia haec nullum levamen faciant,
sed iisdem cum symptomatibus pergat decurrere morbus, suppuratio me. rito expectatur. .omnia haec collegit Hippocrales dicens: Quicunque ruero dolores ex his locis neque per sputorum expurgationes, neque per alta dea lectionem, neque per venae sectiones, m diaetam , medicamenta, sedantur,
eos suppurationem facturos esse sciendum es. . Medium esse hunc statum peripneumoniae inter morbum insanabilem,& illum qui cito solvi potest, optime notavit Galenus ι) . Symplomata
ergo erunt non pessima, pertinacia Iamen, quia manet illorum causa. Cum ergo impediatur, pro parte saltem, liber sanguinis ex eorde dextro in siniis strum transitus, non poterunt aortae rami valide distendi , adeoque pulsus mollis apparebit, sed celer simul , quia necessario debebit augeri sanguinis celeritas per aperta adhuc pulmonum vasa , ut perennet circulatio . pullus autem celer,& mollis simul undosus dicitur, quia non valide attolluntur arateriae, sed tangenti digito apparet, ac si undatim per arteriam dilaberetur sanguis. Cum autem, uti in Commentariis g. 826. probatum fuit, simulae eordextrum se libere evacuare nequit in pulmonalem arteriam, sanguinis venosi ab encephalo reditus fiat difficilior , atque in hoc casu illud impedimentum diu perstet, patet ratio, quare delirium comitari soleat hunc morbum, dum in luppurationem tendit. Ab impedito enim influxu, transfluxu , effluxa per cerebrum delirium excitari in Commentariis g-7ox. probatum fuit. Phreis
nitidem quidem , dum peripneumoniae succedis , lethalem esse antea ad
h In Coaeis N. 391. Charier. m. Vill. pag. 874. Et in Prognos . ibid. pag. με. . iὶ In Commentariis in hune locum ibidem pag. 6 6.s st , In Prognollicis ibidem . ι Ia commentariis tu hunc locu*. Ibidem.
336쪽
3. 774. probatum. Delirium vero, quod nec serox, nee perpetuum est, di lius serri potest; & in Prognosi Hippocratica ad praecedentem paragraphum citata, ubi delirii in peripneumonia suppuranda mentio fit, notandum est,
Ouod vocabulo πα- έανοι utatur, quod ad significandum lene delirium saepius adhibet; isti jam in Commentarii et g. za. monitum fuit.
g. 834. V Ieri autem jam re ipsa cognoscimus per haec. r. Si Signa sint 333. . a. Ubi leves, vagae , saepe repe
tentes, sine manifesta causa horripilationes contingunt : dolor re
misit; dyspnoea manet; genae, & labia rubent: sitis adesto febricula vexat, inprimis vespertina; pulsus debilis, mollisque.
r. De his dictum suit, atque illa serviunt, ut excitent Medi ei attentionem ad observanda reliqua fgna , quae docent abscessum jam fieri in pulmone. 2. Primum fere signum inceptae suppurationis internae est horripilatio
talis vaga, mox desinens, repet ira saepius, nullo certo ordine, ac nulla manifesta causa, frigore v. g. admisso &c., ortum ducens. Causam illius horaripilationis designare sorte disse ilius foret; sufficit interim , Observationes practicas docuisse, hoe symptoma semper adeste in hoc casu. Uyde monuit
Hippocrates m)e Qui crebro tenuiter exsudant, er superrigent, perniciose M. Mur, ae sub fnem emnem habere deprehenduntur, alvosque perturbatas, Et alibi snJr Horrore affecti frequeuter ad suppurationem deventura. Sed e frabris tales ad suppurationem petaurit. Quin imo tantam vim hujus signi viis detur agnoviste Hippocrases soJ, ut dum principium suppurationis accurate definire vellet , ut inde computari posset tempus , quo formati jam abscessus ruptura exspectanda foret, rigoris meminerit. Alterum signum est doloris remissio . A distentis enim vasculis inflamomatis, quorum fibrae minime tunc rupturae proximae sunt, dolorem fieri, ad g. 38r. 3. demonstratum fuit. Ubi autem incepta suppuratione solvuntur extrema vasculorum obstructa I vide 387. J . minui debet necessario dolor, qui ante aderat. Fallere tamen posset solum hoc signum, eum antea parue rit, non semper adeo acrem dolorem in peripneumonia adesse. Illius tamen signi meminit Hippocrates p dicense aut si dixerit, pro dolore graυitatem sibi factam esse in eo, quo dolebat, loco. . Dyspnoeam vero manere debere patet, quia tumor, liberam pulmonis exis plicationem in respiratione impediens, manet, imo saepe & augetur suppurationis tempore; atque ob eandem causam impedito liuero reditu sanguinis venosi a capite genae, & labia rubent, uti g. 8a6. explieatum fuit. Sitis autem adest, dum continua febricula dissipat liquidissima , & eorpus exsecat. Febriculam Iiutem perpetuum omnis suppurationis sive in toto sivea in
337쪽
in parte, eomitem esse , antea in Commentariis L 3o3. r. v Idἰmus. Vesoperi plerumque augetur, dum crudus ex ingestis chylus eum sanguine mouvetur, & oo debilitatam in hoc morbo pulmonis actionem non tam cito subigitur, sed diu propriam retinet indolem, antequam omnes dotes nostr rum humorum aequirere possit; adeoque obstaculo, vel stimulo, vel utriusq; simul febrim auget . uti in Commentariis β. 186. α. demonstratum suit. Accedit praeterea, quod etiam in sanis hominibus vespertino tempore a geatur pulsuum velocitas q atque ideo omnes morbi, quos aucta circulationis velocitas comitatur, circa noctem instravescunt. Cum autem per morbum diuturniorem atterantur vires , simulque impedimentum in pulmone maneat, patet satis ratio, quare pulsus debilis sit, & mollis.
S. 83s. A T jam lactum declarant: I. Signa praegressa 833. 834. .
a. Tussis pertinax, sicca, ad pastum, motumve aucta ;respiratio dissicilis , parva, anhelosa, strepens , post pastum, & motum aucta , decubitus in unum modo, id est in affectum latus tolerabilis: febricula continua, periodica , a cibo, potu , motu exacerbata Cum rubore genarum, α labiorum; appetitus prostratus; sitis magna: sudor nocturnus , maxime circa jugulum, & frontem; urina spumosa;
Pallor; macies; debilitas summa.
Abscessum purulentum haerere in pulmone novimus r. Dum illa signa praecesserunt , de quibus actum fuit binis praecedentibus para graphis. Verum dum adest tale malunt, simul aderunt effectus quidam vel in toto corpore, vel circa locum affectum apparentes, de quibus nunc dicendum
a. Haeret jam vomica in pulmone, pure plena, mole sua vieina omnia comprimens, adeoque & efiiciens, ut vescularum pulmonalium latera ad se mutuo pressa irritentur continuo; hinc tussis pertinax oritur, sed stea, quia nihil de loco assecto educi potest, quamdiu nondum ruptus est abscessus. Licet enim per hanc tussim continuam aliquid muci, pulmonis internam superficiem lubricantis, abradatur saepius, nihilominus tamen seca vocari meretur, quia parca copia, & cum molestia sputa prodeunt, nihilque de pure, pulmonem opprimente, educitur hactenus. Cum autem post pastum crudus chylus per pulmonem dissicilius transeat, etiam in sanis hominibus, si copiosior fuerit, vel ex indigestili alimento paratus, levem dyspnoeam, resebriculam saetens, patet facile inde augeri causam , unde tussis illa oriebatur . Idem verum est, dum corporis exercitiis sanguis venosus accelerato motu versus eor dextrum derivatur, adeoque & majori celeritate per pulmonis vasa , vomicae latentis mole arctata, transprimitur. In primis autem tussis
illa augetur, dum sebricula illa continua periodica de qua statim dicendum
338쪽
. actum suit; uti & de isti. Cum autem abscessa nato in vitaIi hoe visceare turbetur totum corpus, febricula illa hectica eontinua adsit, & a pure
attenuato , S: resorpto magna degeneratio fiat omnium humorum, non
mirum apparebit, & appetitum deberi.
SUDOR NOCTURNUS autem fere semper pulmon;s abscessum comitatur; uti
etiam & adest illis , quibus sputo purulento consumitur pulmo . Demonsti tur enim in Physiologicis, pulmonis actionem in sanguinem inter alios usus.& hoc efficere, ut exactissima fiat misceta omnium humorum, & debita densitas sanguini conellietur, crudusque chylus elaboretur in illam persecti nem, quam humores nostri sani habent. Chylus autem temper levior est sanis guine eiusque sero, adeoque pulmonis, & arteriarum actio compingit thylum,& majorem ipsi soliditatem, id est plus mastae corporeae sub eodem volumine, conciliat. Ubi ergo per abscessum hic natum debilitatur pulmonum actio, minus firma reddetur sanguinis compages , & minus accurata' omnium sana guinis paritum erit miscela inter se. Lecti ergo tepore di fovetur tota cutis externae superficies, tenuissima sanguinis pars, per febriculam eontinuam aucto humorum motu, forma sudoris exprimetur. Probatum enim
fuit alia occasione in Commentariis , 733. , quod, dum obtinet talis in fluia dis nostris eacochymia, per quam partes minus assimilatae nee aequaliter minae sunt, tunc nascatur facillima in sudorem proclivitas. Omnia autem haec mala adhue inde augentur, quod a pure in abscessu pulmonis retento, attenuato, & venis resorpto, illa cacochymia increscat plurimum , atque in pu-.tridam dissolutionem magis vergat continuo sanguis. Praecipue autem circa jugulum, & frontem sudor ille apparet, quia abscessus puImonis liberum si guinis Per arteriam pulmona Iem transitum impediens, si mul etiam prohibetiansuinis venosi a partibus superioribus reditum , unde omnia vasa magis in his locis urgentur, adeoque, caeteris paribus, sudor hic magis conspia. cuus erit, saepe in sutias collectus , dum debiliores jam aegri sunt malo semper omine, uti in Commentariis S. 74r. dictum fuit. - URINA sPUMos A fere semper observatur in hoc casu , sic ut conquassata per plures saepe horas spumam retineat, cum urina sana spumam , quam valida agitatio excitavit, dimittat satis cito: adeoque vel ideo mala habet uehaec urina, quod a dotibus urinae sanae degeneret. Saponacea semper urina est. in sanis, dum oleum salibus sanis inis acrioribus misium in saponem mutatur aqua solubilem; verum simul adeo haec Omnia attenuata sunt irae. urina sana, ut non habeat lentorem, qui spumosas illas bullas diu sustinere possit. In hoe morbo autem, eam perfecta assimilatio humorum deficiat,&pet sudorem dimentur. mobilissimae, & fluidissimae sanauinis partes non
mirum est, urinam sic desenerare, ut iners, &latescens saponaceum lixivium reserat. Tamen & in alias pulmonum morbis, vir v. gia dum lenta viscida
pituita insarctum est hoc vistus, similis urina conjicitur; unde ex hoe soloesigno non habetur certa diagnosis pulmonalis abscessus, verum cum aliis signis memoratis, si simul talis urina adsit, diagnόsn firmat. Palorem autem, maciem , & debilitatem summam ρ desse debere , sat spatet ex praecedentibus: solutus enim ob deficientem assimilationem sanguis Tom. IL Pars α ν pali
339쪽
s 's. pallorem Rest; sudores nocturni, depascens seb Icula haemca , prostratus appetitus, maciei, & debilitatis summae sunt caulae. Latentis autem in pulmone abscessus signa pulcherrime eollegit Hippo atra
is , & sic deseripsit.' At purulentos om-s hisce signis roguoscere oportet.' Primum quidem se febris nou dimittat, verum latratu tenuis detinet, noctu veroma or , multi sudores oriuntur, trirca colitim o elaviculam sκJ I russem di autem eupiditas istis ines, nihil effatu dignum exspuunt , 'ecutique cavi sunt, malasque νubores obsedent , Ο ungues quirim manuum a no eυadunt , digitν astem incalescunt, maime summi iu pedibus rumores funι , eLMι aeon ansunt, O pH uenae stre covus nascuntur.
S. Ss6. TDapostema jam factum 's. exitus habet varios: r. Sus-
I f cat tumore Occupante totum pulmonem, vel comprimendo impediente ea , quae a illuc in eo libera. a. Suffocat subita eruptione Edris, vomica in asperam arteriam se exonerante uno cum impetu. 3. Solvitur sputo purulent O , liberante , consumente. 4. Solvitur Iapsu puris in cava Thoracis , inve mediastini dilatata vacua. s. Inde tabes, phthisisque varia, empyema fere Iethale. Sequuntur jam varii exitus apostematis pulmunalis, qui singuli conside
t. Ex illis, quae binis praecedentibus paragraphis dicta fuerunt, patuit, abscessum . pulmonis , dum fit, & dum factus est , dyspnoeam facere ob impeditam pulmonis explicationem ad liberam respirationem requisitam. Si
ergo non rumpatur talis abscessu , neque pus contentum venis resorptum
evacuetur aliis viis , vel per metas asin ad alia loea delatum , pulmonem libearet, pater evidenter, augeri debere hunc tumorem magis magisque, donee tandem post intoletabiles angustias suffocetur aeger. Unde dixit Hippocrates stide hae re agens Si vero nou post multo tempore rumpi, neque D te. neque a medicamentis, coutabescit aegre a vehementibus doloribus , oer inedia. σ ιus,seMibus, o plerumque perit. Vidit in eadavere hoc morbo defuncti Ceis Dberrimus merMavius, unius lateri* pulmonem in laceum pure plenum conversum adeo prodigiosae magnitudinis, ut non tantum eor ex situ suci dimoverit, εc alterius lateris pulmonem in minimum spatium compresserit, verum etiam diaphragma in abdomen protruserit, & prominere licearit. Quam horrenda autem mala mortem praetesserint, a tanta directione harum partium, facile colligitur. Plura talia' exempla apud observatores
a. Si enim magnus talis abscessus subito se crepet , ut non parea copias mul pus exeat, tussi tunc educendum, sed uno eum impetu, se undatim exoneret in asperam arteriam, illa sic implebitur, ut nulla via supersit aeri
340쪽
moniae exitum dicens. Si vero in pulmo cum impetu pus preran
Ρι s -- ν J. sinis qui sus --, ob confertam effusonem, O reiiciendi minusiam. Alia occasione in Commentariis 786. , ubi do angina , absque ullis signis tumoris externi, vel interni, subito lethali dicebatur, aliquot casus enumerati fuerunt, qui huc spectant. 3. Ubi autem abscessiis pulmonalis maturus aperitur sic , ut eoi Iectum pus in asperam arteriam veniat quidem. verum ob collecti puris copiam minois rem, vel angustiorem aperturam sacci illius purulenti. parum simul prodeat, sputo purulento solvitur morbus, sed ancipiti tamen cum eventu. Liber tur enim quidem sae pulmo, & aegri inugne levamen percipiunt , verumtamea ne sic quidem semper inde emergunt: requiritur enim ad sanationem, ut cavum illud, in quo pus haeserit, depuretur, subsidant ejus latera, &eonsolidentur ad se mutuo. . Pulchre hoe monuit Hs crates sal de simpurato pulmonis tuberculo agense se enim habet. D siquidem quam citi,me maxumeris , di ruptum fueris, sursum vertatur pus, m totum exspuatur docusque cavus , quo pus subsidat, oe risiccetur, prorsus sanus eo dit. Quo enim diutius elausias manserit loeus suppuratus, eo major copia
puris colligitur, atque eo magis metuendum , ne retentum pus, mora &calore acrius factum. vomicae continentis latera rodat, consumat, cavum.
in quo haeret, augeat, atque postea evacuato pure difficilior si depuratio cavi hujus loci & consolidatio; quae tamen ad perfectam sanatio m omnino requiruntur. Quin imo, licet & quam citissime rumpatur pulmonis abscessus. nondum tamen omnis metus abest. Nis enim penitus resiccari possi , sed ipsum rubra tam ex se pus σώαι, semieiosum id esse a capite, di reliquo
corpore pituita ad tuser iam desuens patrescit, ac pus genitur ac expuitur , ob quod perit ibi: dum nempe omnes fere corporis humores ad hunc locum confluunt, & in pus convertuntur; unde nutrimento suo privatum coropus exsiccatur sensim & contabescit. Quare autem difficilia adeo saepe isse ulcerum pulmonis conssilidatio, optime explicuit Gaisuus s e 4 : Nequaeiam citra tu a m expurgari possun/, tuisque rufienti as iaceratur locus. B que quas per muttias Feras malum illis in arbem redis ς quae namquo lacerata stim, rar1- pblegmonem excitant et sectivido iterum oportes maturari phiam nem, o pus expurgari δω. Simul inde intelligitur ratio, quare quandoque in longum tempus talis morbus . ex peripneumonia naeus , excurrat ,
dum nee depurari. satis, & conlati dari potest purulentus talis saecus, interimque 'vires sufficiunt, inprimis in iuvenili corpore, ut morbum ferant diutius, quotidie pure per sputa rejecto, sed di quotiὸis renato. Notav rat jam Hippocrates Id J, hune morbum, nisi cito repumaretur pulmo, an. nuum quantaque fieri, & mutari, di varias subire affectiones. Contigit mihi videre rarum Lais casum , qui docet, diutissime tolerari posse hune morbum,
et De Causis, di signis Morbor. Acut. Lib. II. cap. r. pag. I t. ta De Μorbis Lib. I. cap. 8. Charier. Tom. VII pag. rso. tbὶ Ibidem. eὶ method.
Nisend. Lib. V. cap. x I. arter. Tora. X. pag. far. d De Imeruis affectionibus cap. 4. Charier. Tom. VII ag.6 L.