장음표시 사용
121쪽
Pb. s. Aliqua cognitio aut perfellio realis tantum terminatur ad figuras, & non terminatur ad extensionem , ergo figura est aliud ab extensione. pb. Anti proportiones mathematicae. v. g. peripheriae eirculi ad diamettam tantum versantur circa figuram, .non respiciendo adraream circuli, ergo. Pb. C. Figura secundum se non est potius terminus eorporis contenti , quam continentis ; ergo si secundum se non potest elli idem eum utroque corpore, eum neutro idem erit. pb. Ant. non habemus ullum signum figuram potius reserendi ad corpus contentum, nisi quia si biliter illud sequitur ; ergo primo aspectu, quo nondum sciremus, an figura ex legibus naturae potius sequatur contentum an continens . figura non potest pol us nominati terminus corporis contenti , quam continentis.
Pb. 7. Divisio spatii indefiniti permanens neque est nihil, neque est pars membrorum dividentium; ergo est in se aliquid unum distincium a membris dividentibus S hoc voco figuram. Ant. quoad I. m. patet,quia datur idea illius divisionis seu intersectionis. quoad a. m. pb. divisio ieu intersectio spatii indefiniti eis indivisa in seipsa, nequo obversatur ut duae res; et o non est pars membrorum dividentium, quae non sunt una res. Corollathaia r. Hinc fgura semper est cum extensione aliqua sive eorporis ambien is, seu corporis contenti ; quia est terminus extensionis; sed quia est aliquid distinctum ab extensione , ejus exilientia potest dependere vel a torpore. ambiente, . Vel a corpore contento, vel omnino ab aliquo ente tertio.
Corollarium a. Etiamsi in mundo non possili dari sine concomitante figura extensio ; potest tamen dari figura sine extentione eorporis contenti; quia figura talis potest a Deo conservari eo fine , ut reseratis ad corpus ambiens. 4Corollarium 3. Figura est aliquod ens absolutum ; non relam vvm I .quia ullam extensionem 3 etiamsi astatu trali semper habeat relationem ad aliquam extensionem. - conclusio a. Figura cujusque eompositi distinguitur teaIiter agura partium. pb. Concl. Figura compositi est una.ae indivisa in se, etdio non est omnes figurae partium simul sumptae ; alioquin foret divisa in se , multiplex. Ant. p b. idea figurae circularis , sphaericae, aut conicae est'lla lex, ergo etiam a P rte rei potest ac debet esse talis. Corolla.
122쪽
Corollarium. Adeoque figura totius univers. resultans ex combinatione omnium partium simplicium , eli unica ae indivisa in se ; quia potest una idea eontinua comprehendi. Conclusio 3. Quaevis figura eontinua est indivisa in se , S divisibilis in infinitum. ph. Conet. Idea figurae eontinuae non repraesenta partes actu distinctis. sed potest a mente dividi , ergo etiam a parte rei ita potest fieri ; quia status realis non dissert intrinsece a statu ideati. Ant. Fb. in id ea figurae continuae nunquam obversatur noVitas , aut distinctio. ergo nec repraesentantur partes distinctae. Pb. 2. Divisio ejusdem persectionis in duas persectiones non re pugn3t . ergo nee divisio figurae. pb. Ant. divisio non est alieujus novae persectionis productio, sed tantum ejusdem persectionis manentis sublata priori unita individuatione Rib duabus individuationibus positio ; at hoc
non repugnat . ergo nec divisio.
PS 3. Mens potest persectionem indefinitam subi, cete limitationibus, quotcunque voluerit; ergo possibilis est Divisio. Pb. 4. Figura seu terminus extensionis indefinitae est aliquid ab extensione realiter dillinctum , ergo potest multiplicati in extensi me pro arbitrio Domini idearum.
Conclusio 4. Quantitas emporum nihil aliud est, qu m vis pro-
. ii eiendi certum angulum. Ut intelligatur conclusio, observa I. quantitatem ae magnitudinem cujusvis corporis mensurari posse aliquo angulo ut patet e Geometria. ObserVa a. quodvis eorpus actu Bbtendere infinitos possibiles angulos, quia quodvis eorpus infinitis angulis secundum dii etiam distantiam loci comprehendi potest. Observa g. angulos illos. quibus eorpus quodvis actu comprehenditur , actu quidem in aete dillinctos non esse, sed continuative unitos; interim tamen quodvis eorpus habet vim illos angulos , quos in aerem vicinum eontinuattvε unitos projitit. distincte imprimendi menti aut oculo. Dico proin, quodvis corpus eX. tensum habere figuram , non tamen ullam determinatam magnitudinem; nisi hane , quod habeat vim aeri vicino imprimendi angulos in potentia is invicem distinctos ; quos data occasione iuxta leges naturae actu im- timit menti aut oeulo. Hoc Systema sie probatus. omnia supposita huius systematis damur ; nec datur ratio requitendi plura; ergo tota duantitatis doctrina hoc systemate recth comprehenditur. Ant. quoad I. m pb. ab omni corpo e in pTimitur oculo aut menti angulus distinctus; P G a in ast
123쪽
in aere intermedio latent in potentia inflatii possibiles anguli; & cor pus habet vim hos possibiles angulos actuandi ae oculo imprimendi; ergo dantur omnia supposita. m. a. Quantitas non est mensura eorporis inhaerens eorpori, sed tantum apparens; ergo realis quantitas nihil aliud est . quam vis projiciendi angulos. pb. Ant. potest corpus reianente eadem quantitate acm ensura corporis esse parvum & magnum ; ergo quantitas non est mensura intrinseca. pb. Ant, ponamus Deum in exiguo globulo condere integrum universum . huic nostro mundo simile, servata eadem proportione partium . quae reperitur in nostro mundo ; in tali mundo quantitas visa omnium eorporum omnino foret eadem, quae est in nostro mundo; ut patet ex Optica, quia omnia ab hominibus illius mundi viderentur sub iisdem angulis, sub quibus videntur in nostro mundo. Iam sie. Quantitas hujus mundi visa est simul etiam illius quantitas vera , ergo ely eadem quantitas corporum in hoe mundo, & in nostro existentium : non inhaere's ; ergo tantum apparens. Ant. pb. homines illius mundi tam parum deciperentur circa suam quantitatem , quim parum decipimur nos eirca nostram ; quin seire non possumus , an non sorte noster mundus sit talis exiguus globulus; ergo quantitas visa est simul etiam quantitas
Pb Non potest dari ulla determinata mensura praeter angulos; ergo nequit in ipsis corporibus dari ulla determinata mensura seu quant,ias. pb. Ant. nunquam potest deveniri ad aliquam communem in ensuis ram, qua omnia mensurentur; ergo nunquam datur determinata mensura. p b. Anti omnis mensura ab alia minori mensura mensurari potest; ergo nunquam devenitur ad ultimam.
Pb. 4. Si daretur aliqua determinata ouantitas in ipso eorpore. V. g. hoc muro, tune posset aliquando propria tui idea cognosci, sed numquam potest cognosci, ergo. min. pb. quantitas muri vi a perpetuo variatur pro diverso oeuli ad murum situm ς nec ulla distantia assignari potest . in qua vera muri quantitas projiciatur in oculum, ergo determinata quantitas est incognoscibilis, adeoque frustranea. Pb. s. Non intelligitur aliqua magnitudo nisi per angulos ; ergonee existit aliqua magnitudo, nisi per angulos. pb. Anti quidquid dicitur magnum vel parvum, dicitur eomparative ad aliud eorpus magnum vel parvum ; ergo non intelligitur ulla magnitudo nisi per angulos. Ant. patet . quia idem mons. idem exercitus, idem eampus dicitur a divet sis hominibus magnus re parvus; quia nempe tacite comparamur in mente
124쪽
eorum culi, aliis montibus dic. C. pb. non poteli unum corpus diei in jus altero, nisi inquantum experimentaliter obtendit majorem angulum;
ex hoe enim scimus, quod minor quantitas sit pars aliquota majoris .
Pb. 6. Quantitas proprii eorporis non eli per seipsim nota, sed
tantum per mensuram extrinsecam; ergo non datur ulla quantitas seu mensura intrinseca. pb. Ant. nemo potest dicere, quantae magnitudinis sit, nisi comparative ad alia corpora , ergo. pb. Ant. Petrus existens in altero mundo globulario videretur sibi habere eandem quantitatem. quam sibi uidetur habere Petrus existens in nostro mundo , & tamen erraret. si de sua quantitate pronuntiaret absolute non comparative , ergo etiam
erraret noster Petrus , di omnes alii homines nostri mundi ; quia non est melior horum conditio. Corollarium l. Quantitas distinguitur realiter a materia prima.& forma substantialis quia vis projiciendi diversos angulos realiter distinguitur ab Extensione indefinita , di figura partium ; ut de idea Actionis probabitur. Corollarium a. Totus thundus non est secundum se maior areis nuta exigua ς quia omnis magnitudinum dimensio tantum consistit in angulis , qui non sunt in rebus ipsis. sed in ambiente fluido . aut in memte ; potest tamen mundus simplieiter dici major unica arenula, quia habet vim projiciendi majorem angulum. Corollarium p. ridem res potest esse parva εc magna simuIe dem tempore, quia eodem momento potest probeere diversos angulos; &eomprehendi sub diversis angulis p S eonsequenter idem corpus potest simul commensurari magno dc parvo spatio ς quin ullam in sua substantia subeat mutarionem. Quid igitur impossibilitatis sit, si corpus Christi comprehendatur sub parvo panis schemate Corollarium 4. Omne continuum est divisibile in infinitum. Quia omnis magnitudo habetur per angulos , qui continuative uniuntur inter se in ambiente fluido ; hi anguli eomprehendunt spatium, & sunt aliqua figura ; sicut igitur figura divisibilis est, ita etiam continuum. Conelusio s. Impenetrabilitas eorporum nihil aliud est, quamvis projiciendi aggregatum angulorum sibi proprium. pb. Conet. In
omni eo ore datur talis vis , S haec ad reddendum corpus impenetr bile sufficit; ergo in hoc eonsistit. Antis quoad I. m. patet , quia quodvis eorpus projicie aggregatum angulorum , quod nullum aliud eorpus
125쪽
. inelsabilitatem, quam vim impedientem, ne duo corpora comprena gau-tur sub eodem angulo. Corollarium. Hi ne non implicat duo corpora compenetrati quia posunt comprehendi sub eodem angulo , servata sua subilantia 4 ae proportione partium.
Obj. I. Cont. r. Conet. Figura nihil aliud est . quam situs par- ' sum ; sed hie non distinguitur ab ipsis partibus. maj. ph. in ligno prodit figura statuae , quam primum resectis partibus superfluit incipit manifestari situs partium ; similiter conjungendo lapides prodit figura domus.
go. a. Non obversatur animo ulla distinato inter extremitates euhi. S inter cubum, ergo figura est continuattvh eadem eum extensione eu-hi. 3. Si figurae distinguuntur realiter a materia , iune dantur indivis bilia niathematica, nempe puncta, lineae, superficies; sed hoe est .im- Possibile. ergo. min. pb. non potest eoὁeipi aliquid indivisibile, ergo est impossibile. Ant. pb. omne punctum. & omnis linea obversatur menti ut habens duas extremitates, S medium, ergo. 4. Si Fisurae forent distinctae, tunc 'utiis momento deberent destrui S produci innumera enistia, sed hoe est impereeptibile, ergo. mai. pb. in aqua , aere semper est alia figura, quia nunquam quiescit, ergo. Resp. ad a. n. maj. quia concipiendo figuram sphaericam , aut cubi eam non sentio obversari menti dia versas partes . aut diversa connotata locis sed ideam simplicem indivisam. Figura statuae aut domus resultat E positione ae situ partium ἰ non eoii. distit in illo situ. ad a. d. non obversatur ulla distinctio localis. e. ideatis. m. a. ut enim in conclusionis probatione ostensum est . habetur alia idea 4 urae ; alia extensionis indefinitae ; sicut etiam albedo non habet distinis Oionem localem a corpore extenso ; sed habet tamen distinctionem ideμωna. ad 3. t. maj. n. min. ad pb. n. a. ad hujus pb. d. omne pu eum, di omnis linea mechanica Oh versatur ut habens extremitates. e. lia mea mathematica , aut physica. n quando concipimus lineam seorsim, Mipso concipimus aliquid quantum ; quando autem concipimus terminumaei quantae, non concipimus duas exitemitates, ut cuivis est manifestum. ad 4. d. quovis momento deberent produci innumera enua , nisi eadem Syra manens eadem posset in seipsa continuati vh mutari. c. secus. n. maj. videbimus de idea actionis, quodvis eoatinum pomst eominu .c aio
126쪽
tive ni utari fine produsione novi entis, quia in tali mutatione nunquam menti obversatur novitas. aut a priori eme distinctio. Obj. a. Cont. I. Conci. Non datur compositum,ersius partes ita eohaereant . ut eonstituant unam figuram continuam; ergo figura continua eompositi est fictilia. pb. Ant. si sphaera etiam polita inspiciatur micro copio , apparent inaequalitates, ergo. 2 Figura compositi deberet per modum accidentis existere' in diversis subjesis realiter distinctis , at hoe eis impossibile , quia accidens jam individuatur ab uno subjecto. 3. Figura universi existeret per existentias innumeras omnium corporum aeniis versi. ers o eoipsti non esset unum ens. 4. Si in composito daretur iamra distincta , figura partium, tune in eodern parte compositi daretur duplex figura ejusdem rationis , sed hoe eit impossibile. ergo. min. pb. 'accidens individuatur a subjecto, ergo in eodem subjecto non datur dua ex accidens ejusdem rationiς. s. Nunquam obversatur animo figura simplex composti , nisi quando ipsam compositum obversatur per mo dum entis simplicis, ergo. s. partes compositi perpetuo corrumpuntur,
quin corrumpatur tota iura compositi; erg0 non tale si ctri una figura
Resp. a d r. d. a. parteseompositi nunquam ita eoAfrent, ut eon siluant unam figuram eontinuam formaliter. t. a. occasionaliter. n. a. licet enim in sphaera lignea Drtes non ita cohaeream, ut constituant se selis figuram eontinuam rotundam ἔ praebent tamen occasionem concipiendi rotunditatem illam latentem in aere ambiente . quae, sicut omnes aliae ngurae, latet divisibi iter altu in aere : de hine mens non errat, concipiendo circum sphaeram ligneam rotunditarim ; quia datur ibi rotun diras. lliet nondum actu divisa ab inaequalitatibus. ad 2 e. maj. n. min. quia aeeidens solum individuatur , subjetio adaequato . quod est comple xum omnium partium. Et si una eontinua luri , una continua vox, una continua anima Potest existere in plutibus partibus realiter distinctis , euraron etiam figura. Sie etiam relatio, aut unio noni repugnat esse in pluribus subjems. ad 3. d. a. figura universi existeret per plures existentus. inquantum sunt plures . n. inquantum sunt una rario existentiae. e. cum enim figura compositi ex suo eonceptu attingat plura subjecta', eoipio , non attingit individuatione in illorum; sed habet individuationem 1 eom-
127쪽
. - rae intrinsece differunt ob diversas ideas ; ita etiam figura compositi a par- elum figura differt; & hine Gutur in eodem subjecto duae figurae diversae, . quarum tamen diversitas non ex partibus. sed ex integro compositoaelli manda est; di distinctio ex individuatidne diversa sumitur. ad s. n. a. quia etiamsi distincte obversetur diversitas partium , semper tamen simul obversatur aliqua figura totius, ut figura integrae structurae lapidum. ad 2 c. a. n. C. quia, uti videbimus. continuum mutari potest continua-- tivε, quin destruatur; sicut di anima hominis non per.t, quando desinit animare partem reserim , di quando incipit animare partem noviter ad-
Obi. g. Conti 3. Conet. Si figura eontinni est divisibilis, tune
per solam divisionem v. g. cultro factam ex uno ligno possunt fieri duo ligna ; at hoe est impossibile, ergo. min. pb. non ditur causa destructiva prioris ligni , di productiva duorum novorum lignorum ,tergo. a. Non constat ope divisionis unquam unum eorpus in duo eorpora divisum esse, ergo non constat de possibilitate. Ant. pb. potest dici, semper indivisione talium separari partes actu distinitas , sicut resolvitur domus, Unitas est indivisibilis, atqui omne corpus simplex est unitas, ergo. q. semel identificata sunt, semper manent identificata; ergo extremitates corporis quanti semel identificatae semper manent identi ite t. . s. Non potest intelligi, unde tam subito adveniant duae novae in. dividuationes, sublata priori unica ; ergo. Resp. ad I. c. nnaj. n. min. ad pb. n. suppositum , in divisione fieri corruptionem , aut productionem novi entis ; nihil enim corrumpitur , aut producitur, nisi individuatio ; omnes reliquae persectiones compositi manent in priori statu. ad a. t. a. n. C. quia etiamsi experientia non possit demonstrari, factam esseta'em divisionem ; eonstat tamen a ratione , eam facile fieri posse; &quia facile fieri potest , ideo praesumitur aliquando fieri. ad 3. c. maj. n. min. corpus enim est res extensa habens unitatem; di sublata hae unitate id , quod filii unum , potest fieri duplex. ad 4. d. manent identificata mallente eadem individuatione. e. individuatione sublata. n. ad. s. n. a. ruia individuatio provenit ab ordine universi, ut suo loco monstrabitur.
rdo autem iste , quovis subjecto pro sua dispositione ultro recipitur, ob connexionem ac striem causarum.
128쪽
q. Cont. 4. Conci. Quantitas potest separari a stibilantia:
m. D. vis properendi certos angulos est aliquid relativum g ergo no potest separari. a. Etiamsi nihil existeret praeter unicum eornus di habe
in extriniecta. 3. Independenter ab omni angulo totum est maius sua
ium , quam partes. Ei tirat' --majorem angu qui distinguunt quanti icii , suste ' Vm x0rque i in adversatios .
129쪽
per alia triangula seu angulo S. Sed triangula ut quo , quibus medianti, hus videntur omnia magi .a , non sunt magna alii magnitudine a se diis stincta; sunt enim formalis n. ensura orrnium emporum. ad s. d. mPgnitudo illius universi foret alia respectivh ad nos. e. ab blate. n. licet enim illud universum in nostros oculas proi ceret minorem anguliam, quam projinit nostrum universum ; idem tamen in oculos suorum hominum projiceret eosdem angulos; quos nostrum universum projicit in nostros oculos s igitur non constat, ab Elutam quantitatem illius universi fore minorem quantitate ni siti universi. ad 6. n. a. quia non potest in
telligi additio longitudinum, quin intelligatui objectum subtendere majorem angulum.
Dices: Ipsi anguli sunt inaequales magnitudine, ergo datur ad- qua absoluta magnitudo , ergo illa poterit attribui ipsis objectis. Resp.
c. a. d. C. ergo datur absoluta magnitudo angulorum. e. rerum. n. hae
enim magnitudo potest concipi alia autem magnitudo non potest comcipi, Obj. s. Com. s. Conci . Non possunt duo eorpora intelligi in
eodem loco , ergo i irpenetrabilitas est de essent a corporum. p b. Antis fiduo cub, sint compenetrati, non obversatur ulla illierius eorum inter sedistinibo, ergo. a. si impenetrabilitas tantum proveniret a vi projiete di aggregatum angulorum proprium , tune penetratio eorporum est te possibilis naturaliter . sed hoc est falsum. ergo pb. maj. naturaliter est possibile, ut vis activa aliquando non consequatur efflictum suum, ergo etiam erit possibile , ut vis projiciendi priregatum angulorum aliquam do non consequatur effectum suum. Resp. ad I . n. a. ad ph. d. non obversatur distinctio quoad dimensionem extrinseeam. e. quoad dimem sones intrinsecas partium. n. nam intrinsecus Oido S figura partium sussicientem servat distinctionem eorporum, quae compenetranturς licet superficies sit eadem. Et circa partes simplices omnino similes compen natio non tollit diruersam individuationem , seu Ordinem ad diversis actrines , passiiones. & affectiones. ad 2. n. maj. ad pb. d. x est possibile , ut vis activa non consequatur effectum antecedenter ad leges arbutrarias naturae. c. consequenter ad illas leges. n. potest quidem author na- tune ita ordinare naturam , ut vis activa aliqu*ndo non consequatur esse tum suum prout circa varias causas Ordinavit ; sed potuit etiam iri
130쪽
Diuinare, ut Vis activa semper eontequeretur ineeluni suum ; S ita ordinavit circa vim atavam projiciendi angulos. Dices: Cubus non novit, quodnam aggregatum angulorum s bi eompetat , ergo poterit fieri, ut aliquando duo cubi ex inadverten tia idem aggregatum angulorum projietant. Re . e. a. n. C. quia enimentia realia non differunt intrinsech ab intellectualibus , i 4eo ordo corporum ad suos angulos , di ordinatio rationis , qua auctor naturae eorpus ad eosdem angulos ordinat, intrinseee non differunt; sicut igitur author naturae non errat in sua ordinatione, praeordinando quodvis corpus ad proprium aggregatum angulorum , ita etiam ordo rebus impressus non errat projiciendo angulol.
- . Quaenam sit idea si utatum Z
Confusio r. Lux, eolor. calor. Dims, sonus. odor. sapor sum qualitates realiter distinctae , suo subjecto. yb. Conet. Idea harum qualitatum est diversa ab idea extensionis. dc cuiuscunque alterius subiecti, ergo sunt realiter distinctae. C. patet . quia ideae sint v tissima imago rerum.
Conelusio a. Humiditas, Sieeitas, Raritas, Densitas, Gravitas. I itas, Diaphenetras . opacitas, Gnsibilitas, Compressibilitas, Ductibilitas, Frangibilitas, Mollities. Elasticitas, Asperitas. Laevigatio. & Resistentia corporum non distinguuntur realiter , quantitate Substantiae. pb. Conet. Vis projiciendi diversos an loa est ipsissima quantitas; sed omnis hujusmodi qualitra nihil aliud est . quam vis projieiendi diuersos angulos, ergo omnis hujusmodi qualitas nihil aliud est, quim ipsa quan-- litas. maj. patet ex quaest. praeced. mia. pb. ab enumeratione ac definutione harian qualitatum.
r. Humiditas est rei dispositio facillimε mutandi figuram . sed dispositio facillim mutandi figuram nihil aliud est , quam vis projieien-